1 Szanowni Studenci Europeistyki ! Uprzejmie proszę o zapoznanie

Szanowni Studenci Europeistyki !
Uprzejmie proszę o zapoznanie się z uwagami dotyczącymi przygotowania prac
dyplomowych (licencjackich).
1. Merytoryczna struktura pracy
Pracę dyplomową rozpoczyna Wstęp, w którym autor charakteryzuje podjęty problem,
uzasadnia wybór tematu, formułuje cel pracy. Wstęp zawiera także krótką syntezę pracy oraz
opis wykorzystanych w pracy metod jej pisania i obejmuje około 1,5-2 stron.
Praca dyplomowa składa się z 2 części:
1) Część teoretyczna to analiza najnowszej literatury przedmiotu, charakteryzująca
omawiany problem, dokonanie przeglądu różnych koncepcji w zakresie omawianego
problemu; popartych licznymi cytatami wskazującymi na znajomość licznych pozycji
literatury; część ta obejmuje około 40-50% pracy;
2) Część empiryczna (praktyczna), zawierająca ocenę rezultatów, sformułowanych w formie
wniosków końcowych i propozycje zmian, wskazanie rozwiązań podjętych problemów.
Ostatnim elementem w strukturze treści pracy jest Zakończenie będące
podsumowaniem zarówno części teoretycznej jak i praktycznej pracy, zawierające także
wskazania, w jakim kierunku powinny iść dalsze badania analizowanego problemu.
Zakończenie/Podsumowanie obejmuje około 1,5-2 stron.
W zakończeniu pracy umieszcza się Bibliografię, w układzie alfabetycznym. Po
Bibliografii można umieścić Spis tabel, Spis wykresów, rysunków/fotografii, jeśli zostały one
zawarte w pracy. Do pracy można dołączyć Aneks, zawierający np. kwestionariusze narzedzi
stosowanych w badaniach własnych i inne materiały, będące uzupełnieniem pracy (wyciągi z
przepisów prawnych, schematy organizacyjne itp.).
2. Wymogi formalne
Pracę składa się w trzech egzemplarzach:
- jeden przeznaczony do archiwizacji, złożony w Dziekanacie, tekst podstawowy, pisany
czcionką „13”, z marginesem górnym 2,5 cm i marginesami pozostałymi – 2 cm, z odstępem
między wierszami – 1; praca drukowana jest jednostronnie;
 Drugi egzemplarz przeznaczony jest dla promotora a trzeci dla recenzenta, szczegółowe
wymogi formalne tych egzemplarzy ustalone zostaną przez promotora na seminarium.
3. Uwagi pomocnicze





Praca powinna być napisana:
Zrozumiałym językiem;
Możliwie krótkimi zdaniami, a pojedyncze litery na końcu wiersza (np. w, i, z) przenosi się
do następnego wiersza;
W formie bezosobowej,
Bez zastosowania jakichkolwiek skrótów;
Bez zastosowania podkreśleń, z ewentualnym wykorzystaniem czcionki „bold” dla
wskazania pojęć definiowanych w pracy;
1
 Z wyraźnym zróżnicowaniem tytułów rozdziałów (czcionka większa lub duże literyWersaliki) i podrozdziałów (czcionka mniejsza, lecz większa niż stosowana w tekście), po
tytułach nie stawia się kropek.
Przypisy numeruje się kolejno dla całej pracy, podobnie jak tabele i rysunki. Każda
tabela, wykres i rysunek musi posiadać numer, tytuł i źródło. Tabel, wykresów i rysunków nie
dzieli się, lecz zamieszcza na jednej stronie. Wszystkie tabele, wykresy, rysunki powinny być
przywoływane w tekście pracy, z wykorzystaniem właściwego numeru (nie powinno się
stosować określeń: „problem przedstawiono w poniższej tabeli”).
Przy wykorzystaniu Internetu należy w przypisach podać adres strony internetowej i datę
wejścia na tę stronę.
Każdy rozdział rozpoczyna się od nowej strony, natomiast podrozdziały zamieszczane są w
ciągu pracy z podwójnym odstępem od poprzedniego podrozdziału (2x Enter). W pracy nie
stosuje się odstępów, a do wyodrębnienia nowej myśli stosuje się akapity, zawierające co
najmniej dwa zdania.
Rozdział nie może zawierać jednego podrozdziału.
Objętość przeciętnej pracy licencjackiej mieści się w granicach 60-90 stron
znormalizowanego maszynopisu.
(Zasady wymienione wyżej zostały przygotowane przez Panią Dziekan ŚWSZ z
obowiązkowy zaleceniem ich przestrzegania).
Tekst poniżej został przygotowany przeze mnie
1.Cel pracy licencjackiej
Celem pracy licencjackiej (i magisterskiej) jest udokumentowanie, że student
przyswoił sobie podstawową wiedzę przewidzianą programem studiów, potrafi ją
wykorzystać i wzbogacać przez odpowiednie wykorzystywanie dodatkowej literatury,
samodzielnie analizując oraz prezentując na piśmie wybrany i uzgodniony z
promotorem temat.
Samodzielność przygotowania pracy licencjackiej (i magisterskiej) oznacza,
miedzy innymi, że student określa temat pracy, jaki zamierza przygotować,
korzystając jedynie z pomocy promotora w zakresie jego sformułowania. Pomoc
promotora obejmuje także udzielanie wskazówek dotyczących zakresu pracy, jej
struktury i doboru źródeł informacji, a następnie – w końcowej fazie przygotowania
pracy – propozycji ewentualnych zmian, poprawek i uzupełnień.
Jednak to przede wszystkim student – a nie promotor – odpowiedzialny jest za
ostateczny kształt pracy, jej wartość merytoryczną i staranność przygotowania.
Praca licencjacka ma świadczyć o opanowaniu przez studenta tematu
związanego z wybraną specjalizacją oraz o umiejętności samodzielnej analizy
wybranego przykładu – z reguły konkretnego i raczej niewielkiego w
przedsiębiorstwie lub instytucji wyznaczonej części ich działalności (marketingu,
zarządzania), względnie określonego systemu, np. organizacji finansowania rozwoju
regionalnego. Część teoretyczna pracy umiejscawiająca temat w ogólnej teorii
zarządzania, politologii, integracji europejskiej, nie powinna być nadmiernie
2
rozbudowana. Większą uwagę zwraca się na część analityczną, diagnostyczną,
prezentującą wyniki własnych analiz i obserwacji studenta w wybranym przedmiocie.
W części teoretycznej – praca licencjacka – może być prezentacją (fotografią)
istniejącego stanu – bez pogłębionej analizy jego prawidłowości i bez formułowania
własnych propozycji jego poprawy.
Temat pracy powinien być dość wąski, możliwie szczegółowy i konkretny. W
tytule powinien być również zasygnalizowany przedmiot badań, np. „…… na
przykładzie przedsiębiorstwa x”, niekiedy określony horyzont czasowy, np. „….. w
latach 2000-2008”, rzadziej wskazana metoda badawcza, np. „Analiza porównawcza
rynku pracy w mieście x i y”.
Dobór literatury do opracowywanego tematu jest jednym z najważniejszych
zadań przy przygotowywaniu się do pisania i w trakcie późniejszego pisania. Polega
on na celowym przeglądaniu katalogów bibliotecznych zawierających informacje o
książkach na dany temat oraz świadomym śledzeniu artykułów zamieszczanych w
czasopismach fachowych. Czynności z tym związane można podzielić na trzy etapy:
1) szukanie literatury, 2) selekcja i ocena zgromadzonej literatury, 3)dokładne
zapoznanie się z treścią materiałów źródłowych oraz sporządzanie notatek,
gromadzenie odbitek kserograficznych, skanowanie.
2. Określenie (wybór) tematu pracy
Istnieje kilka metod prowadzących do sformułowania przez studenta tematu
pracy licencjackiej.
1. Prowadzący seminarium promotor, formułuje przykładowe tematy prac. Jeśli w
trakcie dyskusji nad przedstawionym zakresem merytorycznym seminarium
student wykaże zainteresowanie określonym tematem, promotor (z udziałem
pozostałych członków grupy), może pomóc w jego ostatecznym sformułowaniu.
2. Student – ze względu na pracę w konkretnym przedsiębiorstwie lub instytucji, z
racji uczestnictwa w prowadzeniu np. firmy – wykazuje zainteresowania dotyczące
określonego aspektu jej działalności i ma dostęp do wszelkich informacji
związanych z jej funkcjonowaniem.
3. Temat pracy może zostać zaproponowany przez firmę, która skierowała studenta
na studia zaoczne i je finansuje lub instytucje i firmy współpracujące z Uczelnią.
4. Student w znacznej mierze samodzielnie określa dziedzinę tematyczną, rzadziej –
konkretnie formułuje temat. Promotor może wyrazić na to zgodę i jednocześnie
doradzić, jak sformułować temat.
5. Student samodzielnie określa temat. Najczęściej dzieje się tak wtedy, gdy ma on
wyjątkowo pozytywne wyniki, otrzymuje wysokie oceny przy zaliczaniu
3
określonego przedmiotu lub dziedziny wiedzy, stale interesuje się tą dziedziną i
wynikami prowadzonych w jej ramach badań w kraju i za granicą.
W zasadzie, praktycznie w olbrzymiej większości przypadków, działania i
pomoc promotora sprowadzają się do skonkretyzowania tematu pracy po
wcześniejszym, czasem wspólnie ze studentem, przeanalizowaniu układu pracy, jej
części składowych, wykazaniu specjalnych zagrożeń i niespodzianek, na które może
napotkać student w trakcie kolejnych semestrów pisania pracy.
3. Część empiryczna pracy licencjackiej
Do napisania części empirycznej pracy dyplomowej wymagana jest na ogół
prezentacja rzeczywistości (gospodarczej, politycznej). W pracy licencjackiej zwykle
w jednym rozdziale, należy przedstawić wyniki własnych badań i analiz praktycznych.
Często studenci stają przed dylematem „jak można podchodzić do badań” lub
też, „co badać”. Odpowiedzi na to pytanie mogą być różne:
1. Można badać całą gospodarkę, światową, europejską, lub narodową z jakiegoś
punktu widzenia, np. bezrobocia, inwestycji, przepływów kapitałowych, rozwoju
regionalnego itp.
2. Można analizować gospodarkę konkretnej organizacji, jej strukturę organizacyjną,
politykę, strategię, reorganizację, procesy i procedury pracy, podejmowanie decyzji
itp.
3. Można dokonać analizy wybranej dziedziny działania przedsiębiorstwa lub
funkcjonowania jakiejś komórki organizacyjnej, np. finanse, gospodarka
materiałowa, technologia, marketing, zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie
jakością, system motywacji, przepływy informacyjne, stosowanie wybranych
technik komputerowych, technik zarządzania itp.
4. Można przedstawić działanie pojedynczego stanowiska pracy, kierowniczego lub
wykonawczego – analiza może w tym wypadku dotyczyć np.czasu pracy, analizy
procedur, stylu kierowania, zachowań organizacyjnych, technicznego wyposażenia,
stosowanych w pracy programów komputerowych, wybranej techniki
organizatorskiej, itp.
4. Metody badawcze stosowane w pracy licencjackiej
Dokonując wyboru pracy dyplomowej dobrze jest zastanowić się nie tylko nad
tematem i przedmiotem zainteresowań, ale także nad wyborem właściwej metody
badawczej oraz sposobem analizy i prezentacji materiałów źródłowych. Do najczęściej
wykorzystywanych metod w naukach społecznych (zarządzanie, marketing, ekonomia,
politologia, socjologia, ekologia), europeistyki też to dotyczy, chociaż nauką jeszcze
nie jest, zalicza się następujące:
4
Metody statystyczne – wymagają od autora pracy uzyskania szerokiej informacji o
wielu obiektach po to, aby w jak najszerszym aspekcie przedstawić pewne zależności,
ujawniające się dopiero przy postrzeganiu zjawisk masowych. Stosuje się, więc raczej
w odniesieniu do całej gospodarki, całej firmy, grupy przedsiębiorstw, znacznej
populacji ludzkiej, itp. chodzi tu faktycznie o wykazanie pewnych prawidłowości i
ewentualnie przewidywanie dalszego przebiegu badanego zjawiska.
Metoda porównań - w tym przypadku poddaje się analizie mniejszą liczbę obiektów,
ale równocześnie porównuje się je ze sobą w układzie poziomym, pionowym,
modelowym (z wzorcem), bilansowym. Porównanie daje możliwości ustalenia różnic i
podobieństw, wnioskowania, co do możliwości dokonywania zmian.
Metoda analizy – umożliwia opis cech i zdarzeń oraz ich interpretację. Wyróżnia się
analizę statyczną (bada się wtedy zjawiska lub wielkości niezależnie od powiązań,
współzależności i czasu) oraz analizę dynamiczną (uwzględnia ona zależności,
zmiany, procesy przebiegające w czasie i pokazuje często czynniki wpływające na
badane zjawiska). Metody analityczne wymagają dużo dokładności i obiektywizmu w
formułowaniu wniosków.
Metoda modelowa – w tym przypadku dąży się do porównania badanych obiektów do
modeli i wzorców istniejących, np. w teorii, przepisach prawnych, modelach
systemowych, technicznych, społecznych, itp. Przy porównaniu badanego obiektu z
modelem można zastanawiać się nad odchyleniami od wzorca, przyczynami i
konsekwencjami tych odchyleń.
Metoda projektowania – nie ogranicza się do analizy, lecz proponuje określone
rozwiązanie problemu. Może to być projekt nowej struktury organizacyjnej, projekt
techniczny, propozycja innej procedury, projekt programu komputerowego, itp.
Projekt nie musi być w przypadku pracy dyplomowej zweryfikowany w praktyce,
choć można tu także przedstawić sytuację, gdy właśnie określony projekt został
wdrożony do praktyki oraz zaprezentować, jakie są tego skutki.
Metoda monograficzna – to wnikliwe i głębokie opisanie, najczęściej jednego obiektu
– albo we wszystkich możliwych aspektach, albo z punktu widzenia wybranego
zagadnienia. Można wówczas stosować kilka metod badawczych dla uzyskania pełnej
informacji o obiekcie badanym)np. firmie, stanowisku, człowieku).
5. Materiały i dokumenty wykorzystywane w pracy licencjackiej
W badaniach społecznych można w każdym przypadku posłużyć się
istniejącymi już dokumentami i materiałami gotowymi dokonując ich analizy, albo
przeprowadzić badania własne.
Materiały i dokumenty gotowe dzieli się zwykle na dwie grupy. Pierwsza z nich
to roczniki statystyczne i inne zbiorcze opracowania badań dostępne w bibliotekach i
Internecie. Ich analiza polega na znalezieniu, przytoczeniu, porównaniu danych i
zawartych w nich informacji w przekroju czasowym (jakieś zjawisko w latach) albo w
przekroju przestrzennym (określone zagadnienie w różnych organizacjach czy
gospodarkach). Druga grupa to dokumenty znajdujące się w badanym
przedsiębiorstwie lub innej instytucji. Dokumenty instytucjonalne są bardzo
5
zróżnicowane. Mogą obejmować: dane i dokumentację finansową, sprawozdania,
raporty, opracowania zarządu, rady nadzorczej i innych organów, materiały
statystyczne firm, dokumenty prawne (np. statut, regulamin organizacyjny, regulamin
pracy, różnego rodzaju instrukcje, opisy stanowisk, zarządzenia), protokoły, notatki,
opracowania komórek doradczych, analizy i ekspertyzy zespołów zadaniowych,
opracowania naukowe ekspertów, plany, programy, procedury (np. ISO, ocen
pracowniczych), itp.
Korzystając z gotowych źródeł i dokumentów należy pamiętać o ich
wiarygodności, kompletności i aktualności. Nie należy ich także w pracy dyplomowej
przepisywać. W tekście powinna się znaleźć jakaś ich analiza, wnioski i własne
przemyślenia. Niekiedy można je umieścić jako załączniki. Jeśli cytowane są
fragmenty takich dokumentów, należy oczywiście w przypisie powołać się na taki
dokument.
Poza korzystaniem z dokumentów i/lub zupełnie od nich niezależnie można
przeprowadzić badania własne. W naukach społecznych do gromadzenia danych
wykorzystuje się najczęściej ankiety, wywiady i obserwacje.
Niezależnie od tego, w jaki sposób zostały uzyskane informacje, należy
pamiętać o tym, że, aby je należycie przedstawić w pracy lic., powinny one być
właściwie opracowane. Opracowywanie zebranych materiałów empirycznych polega
na tym, ze się je zgodnie z tematem pracy, założeniami i tezami porządkuje,
klasyfikuje, segreguje i grupuje, a niekiedy niektóre eliminuje.
W dobrze napisanej pracy lic., materiały empiryczne powinny weryfikować
pozytywnie, czyli potwierdzać założenia teoretyczne, lub mogą je weryfikować
negatywnie, czyli pokazywać, że w praktyce w konkretnym przypadku teorie się nie
potwierdzają. Oba podejścia są prawidłowe.
Graficznie badania można przedstawić w formie wykresów, schematów, tabel,
zestawień, wyników statystycznych, wypowiedzi uzyskanych podczas wywiadu z
własnym komentarzem, charakterystyki dokumentów, wniosków, propozycji itp.
ostatecznie chodzi o to, aby promotor i recenzent pracy, mogli ocenić, czy
zastosowana metoda badawcza dała oczekiwane rezultaty, a tekst w części
empirycznej jest interesująco i logicznie napisany.
6. Struktura pracy licencjackiej
Praca licencjacka jest opracowaniem naukowym. Nie może, więc być
poszerzonym referatem opisowym czy kompilacją twierdzeń teoretycznych. Powinno
to być opracowanie naukowe wykazujące własną inwencję studenta, zawierające nowe
opisy i nową interpretację znanych już materiałów, prezentujące i analizujące wyniki
badań i własne doświadczenia, samodzielne tezy i oceny, łączące w przejrzysty sposób
teorię i praktykę.
1. Strona tytułowa – (jest do wglądu w gablotce w Dziekanacie).
2. Pierwszą stronę stanowi Oświadczenie studenta o samodzielnym napisaniu
przedstawionej pracy – (zostanie podane).
3. Spis treści – początkowo jest to plan pracy, który może ulegać pewnym
modyfikacjom w trakcie pisania pracy.
6
4. Wstęp – powinny w nim znaleźć się następujące informacje:
- uzasadnienie wyboru tematu, a więc jego znaczenie, użyteczność, okoliczności i
przyczyny zainteresowania tematem,
- cel pracy, czyli określenie, co autor chce w pracy wykazać, osiągnąć,
- zakres przedmiotowy pracy, wykorzystane teorie, zainteresowania autora,
- przedmiot badań – fakty, zdarzenia, organizacje; ich ogólne przedstawienie i
charakterystyka,
- zakres czasowy pracy (określenie przedziału czasu, którego dotyczy praca),
- ustalenia terminologiczne i chronologiczne teorii badań,
- charakter i rodzaj wykorzystywanych źródeł,
- stosowane metody i techniki badawcze,
- ogólna charakterystyka treści zawarta w poszczególnych rozdziałach.
Wstęp powinien wprowadzać w treść pracy w taki sposób, aby po jego
przeczytaniu można było odpowiedzieć na pytanie:, czego dotyczy niniejsza praca?. Z
tego powodu wstęp powinien być zweryfikowany wówczas, gdy już została napisana
cała praca.
4. Rozdziały i podpunkty
Praca lic. powinna zawierać część teoretyczną (opartą na literaturze
przedmiotu) i praktyczną (opartą na badaniach własnych autora). Konieczny jest
podział treści na rozdziały i podpunkty. Najczęściej praca lic., liczy trzy rozdziały.
Każdy z nich powinien dzielić się na 3-4 punkty, przy czym ich liczba może odbiegać
nieznacznie od tych zaleceń.
Rozwiązanie klasyczne pracy licencjackiej
Rozdział I – teoretyczny,
Rozdział II – analizujący przedmiot badania,
Rozdział III – empiryczny
Przykład dla pracy licencjackiej
1) Pierwszy rozdział teoretyczny powinien zawierać wyjaśnienie terminów zawartych
w tytule pracy, przedstawić ogólne ujęcie tematu, zaprezentować teoretyczne tło
zagadnienia oraz rozwinięcie tematu, a więc np. pokazać konkretne teorie zawarte
w literaturze, przedstawić różnorodność podejścia do tematyki przez wielu
autorów, zaprezentować istniejące w literaturze poglądy, własne komentarze do
prezentowanych teorii,
2) Pierwszy rozdział empiryczny powinien zawierać prezentację organizacji, regionu,
w którym przeprowadza się badania, analizowany problem, sytuację do prezentacji,
zastosowane metody badawcze;
3) Drugi rozdział empiryczny powinien przedstawiać analizę i diagnozę badanego
zjawiska, zaprezentować w miarę precyzyjnie problem, pokazać wyniki badań
własnych i wnioski (ostatni podpunkt III rozdziału to: Wnioski).
5. Zakończenie – powinno być zwieńczeniem wywodów autora. To synteza
reasumująca całą pracę. Jest to miejsce na przytoczenie celów, tez i założeń pracy
ujętych we wstępie oraz przedstawienie wyniku rozważań teoretycznych, jak i
przede wszystkim wniosków badawczych, refleksji, spostrzeżeń i uwag
dotyczących tematu pracy, rozstrzygniętych i zasygnalizowanych w pracy kwestii.
Zakończenie nie powinno zawierać bezpośredniego powtórzenia wniosków
zawartych w treści pracy. Jest ono dobrym miejsce na ogólną ocenę tego, co
7
zostało w pracy szczegółowo przedstawione, a nawet na sądy wartościujące i
podsumowanie propozycji poprawy oraz wnioski na przyszłość. Często dobrze
napisany wstęp i zakończenie pracy wystarczy czytającemu, aby zorientować się
ogólnie, czego dotyczy cała praca i jaki jest jej poziom.
6. Bibliografia – jest koniecznym składnikiem pracy lic. Bez bibliografii praca lic.,
nie może być przyjęta do recenzji i obrony. Bibliografia znajduje się na końcu
pracy (30 POZYCJI). Jest to alfabetyczny (wg nazwisk autorów), numerowany
wykaz książek, artykułów, aktów prawnych, stron internetowych i innych źródeł
cytowanych oraz wykorzystanych przy pisaniu pracy. W bibliografii muszą znaleźć
się pozycje literatury, które zostały zasygnalizowane w przypisach. Należy zawsze
przestrzegać kolejności elementów opisu, których wzory prezentują się
następująco:
Opis Książki:
Autor, tytuł, wydawnictwo, miejsce i rok wydania,
Przykład: Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa
2004.
Opis artykułu:
Autor, tytuł artykułu, nazwa czasopisma (w cudzysłowie), rok, numer.
Przykład: Chełpa S., Antykwalifikacje kierownicze, „Przegląd Organizacji”, nr 2,
2004.
Opis aktu normatywnego:
Tytuł (rozporządzenie, uchwała, ustawa, zarządzenie). Nazwa organu
promulgacyjnego (Monitor Polski, Dziennik Ustaw, Dziennik Urzędowy…), rok,
numer, pozycja.
Przykład: Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, DZ.U.1988,
nr 41, poz. 324.
Opis pracy pochodzącej z Internetu:
a) w przypadku, gdy znany jest autor, np.:
Wierzbicki A., - http://www.itl.waw.pl.,15.03.02
b) w przypadku, gdy autor nie jest znany:
http://www.kariera.wprost.pl., 21.11
7. Spis tabel i rysunków – w tekście powinny być one ponumerowane w kolejności
ukazywania się a następnie w takiej samej kolejności przedstawione w spisie, z
podaniem strony, na której znajdują się w pracy
8. Załączniki. Mogą to być:
- większe zestawienia liczbowe w postaci tabel (np. dane bilansowe),
- obliczenia uzupełniające (dane statystyczne),
- wzory ankiet,
- tekst wywiadu,
- technika obserwacji,
- wypełnione testy,
- mapy, plany,
- większe wykresy, schematy, rysunki,
- wyciągi z aktów prawnych lub pełne ich teksty,
- wydruki komputerowe,
8
- wzory druków, dokumentów formalnych,
- foldery,
- inne materiały empiryczne.
Oczywiście, nie zawsze istnieje potrzeba zamieszczenia tego typu materiałów
na końcu pracy w postaci załączników. Wszystkie załączniki należy ponumerować
kolejnymi numerami cyfr arabskich, pisząc w górnym prawym rogu strony Załącznik
nr W tekście głównym pracy również należy powołać się na zawarte w nim materiały
przez podanie odpowiedniego numeru załącznika. Każdy załącznik należy umieścić na
osobnej stronie
7. Numeracja, przypisy w pracy licencjackiej
1. Numeracja
Wszystkie karty wydruku są objęte ciągłą paginacją, traktując jako pierwszą
stronę tę, na które rozpoczyna się tekst wstępu, jako ostatnią tę, na której kończy się
bibliografia (lub, jeśli są, spisy tablic czy rysunków). Nie numeruje, ( choć wlicza do
kolejności stron) strony tytułowanej, spisu treści. Numeruje się strony zwykle u dołu
strony po środku lub z prawej strony. Tabele muszą mieć swoją odrębną numerację. Z
prawej strony nad tabelą (Tabela 1), nieco niżej odpowiednio rozplanowany tytuł
tabeli. Pod tabelą: Źródło: opracowanie własne, lub Źródło: opracowanie własne na
podstawie….Podobne reguły dotyczą rysunków. Numerowanie rozdziałów – cyframi
rzymskimi, a podpunktów w rozdziałach – cyframi arabskimi.
2. Przypisy i cytaty
Wykorzystywanie cudzego dorobku naukowego, bez powołania się na autora, w
świetle ustawy o prawie autorskim to plagiat. Stąd w pracy lic., muszą występować
przypisy do tekstu. Cudzy tekst może być wykorzystany na dwa sposoby:
1) Jako dosłowne przytoczenie, czyli cytat (w cudzysłowie),
2) Jako powołanie się na myśl autora, jego pomysły czy teorie. Dobrze jest w
odsyłaczu zastosować skrót: por., lub zob.
Przykłady stosowania przypisów
Przykład 1: Dzieło napisane jest przez jednego, dwóch lub trzech autorów:
1
T. Gruszeczki, Współczesne teorie przedsiębiorstwa, WN PWN, Warszawa 2002, s.
42.
2
S.P. Robbins, D.A. DeCenzo, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002, s. 83.
3
L. Garbarski, L. Rutkowski, W. Wrzosem, Marketing: punkt zwrotny nowoczesnej
firmy, Wyd. 2. PWE, Warszawa, 1996, s. 110.
Przykład 2: Dzieło napisane, przez co najmniej czterech autorów – podajemy
nazwisko pierwszego z nich z dodatkiem skrótu „i in.” (i inni):
4
W. Baka (i in.), Planowanie gospodarki narodowej, PWE, Warszawa 1976, s. 47.
Przykład 3. Dzieło jest pracą zbiorową (zbiór prac kilku autorów pod redakcją). Opis
rozpoczynamy od tytułu dzieła:
9
5
Podstawy marketingu, red. J. Altkom, Instytut Marketingu, Kraków 1995, s. 100.
Lub:
6
Przedsiębiorstwo przyszłości, red. W.M. Grudzewski, I.K. Hajduk, Difin, Warszawa
2001, s. 128.
Przykład 4. Artykuł zamieszczony w pracy zbiorowej:
7
W. Szymoniuk, Tworzenie sprawnych systemów zarządzania, [w:] Zarządzanie
współczesnym przedsiębiorstwem, red. W. Kowalczewski, WA Dialog, Warszawa
2002, s. 126.
8
L. Zbiegiem-Maciąg, Etyka w zarządzaniu organizacją, [w:] Etyka biznesu, red. J.
Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 1997, s. 217-229.
Przykład 5. Artykuł zamieszczony w czasopiśmie:
9
P. Tarka, Kreatywny menedżer marketingu, „Manager”, nr 11(62)2002, s. 53.
Przykład 6. Przypis do wywiadu:
10
M. Musiał, Reklama musi być uczciwa, rozmowę przeprowadził A. Czarnecki,
„Marketing i rynek”, nr 11/1995, s. 29-32.
Przykład 7. Przypisy do norm należy przejmować ze strony tytułowej lub nagłówka
normy. W opisie normy należy podać jej numer (wszystkie oznaczenia literowe i
cyfrowe) oraz tytuł i podtytuł, np.:
11
ISO 9001: 1993 Systemy jakości. Model zapewnienia jakości w projektowaniu,
konstruowaniu, produkcji, instalowaniu i serwisie.
Przykład 8. Właściwe stosowanie przepisowych skrótów:
12
S. Gajda, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, PWN, Warszawa
1982, s.20.
Jeśli w kolejnym przypisie, będziemy chcieli odwołać się do tej samej książki, mamy
na to kilka sposobów:
13
Ibid., s. 25 (lub: Ibidem, s. 25).
Albo
14
Tamże, s. 25.
Albo
15
Op.cit., Op.cit. 25.
Przykład 9. Jeśli będziemy chcieli się odwołać do innej książki Stanisława Gajdy,
zrobimy to tak:
16
Id. (lub: Idem), Współczesna polszczyzna naukowa, PIW, Opole 1990, s. 50.
10
Albo tak:
17
Tenże, Współczesna polszczyzna naukowa, PIW, Opole 1990, s. 50.
Przykład 10. Przypis do artykułu w czasopiśmie elektronicznym:
18
M. Lejman, Komputer złośliwa bestia, „PC World Komputer” [on line], nr specjalny:
Na wakacje, [on line], [dostęp: 10 czerwca 2004].
http//www.pcworld.pl/artykuly/24772html
Przykład 11. Przypis do elektronicznego wydawnictwa zwartego ma postać:
19
W. Sudrosz, Czynności bankowe zastrzeżone dla banków, [CD-ROM], Oficyna
Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2003.
Albo
20
System informacji prawnej LEX Delta [on line], Wydawnictwo Prawne Lex, Sopot
2002, aktualizacja 1 września 2004 [dostęp: 10 czerwca 2003].
Przypisy dzieli się na:
1. rzeczowe (objaśniające i komentujące fragmenty tekstu głównego, np. zwroty,
terminy naukowe),
2. słownikowe (podające znaczenie terminów obcojęzycznych),
3. bibliograficzne (zawierające opisy dokumentów, z których pochodzą informacje i
cytaty zawarte w tekście głównym pracy – te zostały przedstawione w przykładach
powyżej).
Tekst jest przeznaczony do użytku i potrzeb seminarzystów, przygotowujących
pod moim kierunkiem pracę licencjacką. Ze wskazówek mogą także korzystać
pozostali studenci/seminarzyści za zgodą swojego Promotora, który może przedstawić
inne zasady przygotowania pracy dyplomowej, do których dyplomanci powinni się
zastosować
Z poważaniem
Dziekan WSE
Dr Małgorzata Bielecka
Kutno, 7 kwietnia 2015 r.
11