Nie za ws KROK 4. N SKŁAD KI

D6
Praca i świadczenia
Piątek
rp.pl/prawo ◊
23 września 2011
Nianie z ZUS i podatkiem
Dokończenie >D5
od tego zależy, czy uzyska prawo do zasiłku chorobowego,
opiekuńczego czy macierzyńskiego.
Może przy tym zdecydować
o przystąpieniu do chorobowego w każdym czasie. Nie musi to
być od razu, od początku umowy. Ale gdy zdecyduje się później niż w ciągu siedmiu dni
od podjęcia pracy, zostanie nim
objęta od dnia złożenia przez
rodziców wniosku w tej sprawie
(czyli druku ZUS ZUA). A data
objęcia ubezpieczeniem powinna się dla niej liczyć, bo od niej
zależy nieraz prawo np. do zasiłku chorobowego. Nianie będą
go mogły uzyskać bowiem dopiero pod warunkiem podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przez co najmniej 90 dni.
Bez okresu wyczekiwania takiej
osobie przysługuje natomiast
zasiłek macierzyński (np. gdy
niania urodzi dziecko) czy zasiłek opiekuńczy (np. z tytułu
opieki nad chorym członkiem
rodziny). Zasiłki te zawsze będzie niani wypłacał ZUS.
Tylko w jednej sytuacji niania
może zostać zgłoszona do dobrowolnego
ubezpieczenia
chorobowego wcześniej niż
dzień przekazania przez rodzica ZUS ZUA. Jest to możliwe
wyłącznie wtedy, gdy rodzic
zgłasza ją do tego ubezpieczenia razem ze zgłoszeniem
do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych
w ciągu siedmiu dni od dnia,
kiedy umowa aktywizacyjna
została objęta obowiązkiem
opłacania składek emerytalno-rentowych.
PRZYKŁAD 1
Jan i Anna Nowakowie
zatrudnili nianię od
1 października. Poinformowała
ona mocodawców, że nie chce
podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Zgłosili ją
wyłącznie do obowiązkowych
ubezpieczeń społecznych
i zdrowotnego na ZUS ZUA.
Mieli na to termin do
8 października (siedem dni
od powstania obowiązku
ubezpieczeń). Pod koniec
października niania zmieniła
zdanie i poinformowała rodzi-
> PRZYKŁAD UMOWY UAKTYWNIAJĄCEJ
UMOWA UAKTYWNIAJĄCA
zawarta 1 października 2011 w Warszawie między:
1. Janem Nowakiem i Anną Nowak zam. w Warszawie, ul. Bobrowiecka 20 m. 1, zwanymi dalej rodzicami, a
2. Marią Kowal zam. w Warszawie, ul. Czerniakowska 20 m. 1, zwaną dalej nianią.
§1
Cel i przedmiot umowy
Rodzice zlecają, a niania zobowiązuje się sprawować opiekę nad wspólnym dzieckiem rodziców Mateuszem Nowakiem,
urodzonym 3 kwietnia 2010.
Do obowiązków niani należy wykonywanie poleceń rodziców w zakresie organizowania opieki nad dzieckiem, w szczególności:
1. zapewnienie opieki jak najbardziej zbliżonej do warunków domowych,
2. organizowanie zajęć dydaktyczno-wychowawczych odpowiednich dla dziecka podczas pobytu w domu,
3. wychodzenie z dzieckiem na spacer,
4. podawanie dziecku przygotowanych przez rodziców posiłków,
5. chodzenie z dzieckiem do lekarza podczas jego choroby oraz w celu przeprowadzenia szczepień.
Niania oświadcza, że ma kwalifikacje niezbędne do wykonania opieki nad dzieckiem oraz aktualne badania
sanitarno-epidemiologiczne. Powyższe obowiązki będzie wykonywała samodzielnie z najwyższą starannością.
W czasie sprawowania opieki niania zobowiązuje się utrzymywać stały kontakt telefoniczny z rodzicami.
§2
Czas i miejsce sprawowania opieki
1. Opieka będzie sprawowana w miejscu zamieszkania dziecka, tj. w Warszawie, ul. Bobrowiecka 20 m. 1, przez pięć dni
w tygodniu z wyjątkiem niedzieli i dni ustawowo wolnych od pracy w godzinach od 7.30 do 16.30.
2. Oprócz niedzieli niania nie będzie sprawowała opieki w jednym dniu tygodnia wskazanym przez rodziców.
3. Harmonogram pracy na dany miesiąc będzie przedstawiony przez rodziców nie później niż do drugiego dnia tego miesiąca.
§3
Wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty
1. Strony zgodnie ustalają, że za wykonywanie pracy w wymiarze określonym w § 2 umowy niani przysługuje wynagrodzenie
miesięczne w wysokości 1500 zł brutto.
2. Za każdą dodatkową godzinę pracy ponad podany limit przysługuje wynagrodzenie w wysokości 15 zł (brutto) za każdą
rozpoczętą godzinę.
3. Wynagrodzenie będzie wypłacane w terminie do końca miesiąca na rachunek bankowy podany przez nianię.
4. Jeżeli niania nie będzie sprawowała opieki z powodu swojej choroby lub innej przyczyny, wynagrodzenie określone w pkt 2
ulegnie proporcjonalnemu zmniejszeniu.
§4
Czas, na jaki umowa została zawarta
1. Umowa jest zawarta na czas określony do 3 kwietnia 2012.
2. Każda ze stron może rozwiązać umowę z jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia liczonym od pierwszego dnia
następnego miesiąca.
3. Umowa może zostać rozwiązana przez rodziców bez zachowania okresu wypowiedzenia w sytuacji stwierdzenia przez
rodziców wykonywania obowiązków określonych w § 1 pkt 1 – 5 umowy w sposób niezgodny z przyjętymi ustaleniami.
§5
Sposób zmiany umowy
1. Zmiana postanowień umowy wymaga formy pisemnej w postaci aneksu.
2. Umowa została sporządzona w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.
§6
W sprawach nieuregulowanych w treści niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.
-----------------------(podpisy rodziców)
--------------------(podpis niani)
Dodatkowe ustalenia w zakresie ubezpieczeń
1. Niania oświadcza, że zawarta umowa jest dla niej jedynym tytułem do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
W razie zmiany tej sytuacji niezwłocznie poinformuje o tym rodziców.
2. Rodzice oświadczają, że spełniają warunki określone w art. 51 ustawy z 4 lutego 2011 o opiece nad dzieckiem
w wieku do lat trzech i składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe za nianię od podstawy wymiaru
nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie finansuje ZUS.
3. Niania oświadcza, że z umowy chce/nie chce być objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.
4. Rodzice informują, że niania zostanie zgłoszona do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego do ZUS przez Jana Nowaka.
-----------------------(podpisy rodziców)
--------------------(podpis niani)
ców, że od 1 listopada chce
być objęta także ubezpieczeniem chorobowym. W takiej
sytuacji ten rodzic, który pełni
rolę płatnika składek na jej
ubezpieczenia, musi najpierw
złożyć w ZUS formularz
ZWUA, tj. wyrejestrować nianię z poprzednio wskazanych
ubezpieczeń społecznych
i zdrowotnego z datą ich ustania 01.11.2011. Dopiero
potem powinien złożyć nowe
zgłoszenie (na ZUA), żeby
zgłosić ją do wcześniejszych
ubezpieczeń i dodatkowo
do dobrowolnego chorobowego. Tutaj też podaje
datę 01.11.2011.
Gdyby niania zdecydowała się
wcześniej, np. 7 października,
to możliwe byłoby zgłoszenie
jej do ubezpieczenia chorobowego z datą wsteczną, tj. od
1 października. Wówczas
zgłoszenie ZUS ZUA zostałoby
bowiem złożone w terminie
siedmiu dni od dnia powstania
obowiązku ubezpieczeń.
W każdej chwili jednak ma
ona prawo zrezygnować z ubezpieczenia chorobowego. Wtedy
płatnik powinien złożyć w ZUS
druk ZWUA i wyrejestrować ją
ze wszystkich ubezpieczeń,
do których była zgłoszona, a następnie złożyć ZUA i zgłosić tylko do tych obowiązkowych. Takie przerejestrowanie również
jest możliwe tylko na bieżąco.
Nie zawsze wolno
Niania nie zawsze będzie jednak mogła przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Prawo
to przysługuje bowiem tylko osobom, które podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jeśli więc niania pracuje w innym miejscu
i tam jest ubezpieczona jako
pracownik (z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem), jako zleceniobiorca czy z tytułu
prowadzenia swojej działalności, do chorobowego opiekunki
już nie można zgłosić.
KROK 4. NALICZAMY
SKŁADKI
Rodzic występujący jako płatnik skła dek mu si usta lać te, ja kie powi nien wy ka zać za nią
za dany miesiąc do ZUS. Robi to
nawet wte dy, gdy skład ki ZUS
są fi nan sowa ne przez bu dżet
pań stwa, bo pen sja opie kun ki
nie prze kra cza wy na gro dze nia
minimalnego.
Aby ustalić wysokość składek, najpierw trzeba wiedzieć,
od jakiej podstawy je liczyć.
Dla ubezpieczeń społecznych
(emerytalnego, rentowych, wypadkowego i chorobowego) jest
to zwykle przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli
kwota wynagrodzenia z tytułu
wykonywania pracy. Ale jest tak
tylko wówczas, gdy w umowie
uaktywniającej zawartej z nianią
jej pensja zostanie określona
kwotowo albo w kwotowej
stawce godzinowej. Gdy wynagrodzenie określimy inaczej,
niezależnie od pensji takiej niani składki należy naliczać od
kwoty zadeklarowanej, nie niższej niż minimalne wynagrodzenie (tj. w 2011 r. 1386 zł).
PRZYKŁAD 2
Rodzice podpisali z panią
Anią umowę uaktywniającą
na opiekę nad ich dwuletnim
synem. Podpisali ją z nią
na rok. Pani Ania jest spoza
Warszawy, a właśnie w tym
mieście dostała się na studia
pedagogiczne. Jeśli w umowie
wskażą wynagrodzenie:
∑ kwotowo, np. 1300 zł, składki będą liczyć od tej pensji,
∑ inaczej niż kwotowo, np.
oferując jej darmowe zamieszkanie, daniny na ZUS
będą liczyć od kwoty zadeklarowanej, nie niższej
niż 1386 zł.
Najczęściej wumowie uaktywniającej będzie podana konkretna kwota za opiekę. Wtedy
odniej naliczamy składki, pamiętając o dwóch ograniczeniach:
∑roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może być
wyższa niż 30-krotność prognozowanego wynagrodzenia
(w2011 r. 100770 zł),
∑ miesięczna podstawa wymiaru składki na dobrowolne
ubezpieczenie chorobowe nie
może przekraczać 250 proc.
przeciętnego wynagrodzenia
z poprzedniego kwartału (od
września do listopada 2011
obowiązuje limit w wysokości8415,28zł, tj.250 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w drugim kwartale 2011).
W praktyce jednak rzadko
będzie trzeba pilnować tych
granic, bo zwykle zarobki niani
będą znacznie niższe. Pamiętać
przy tym należy, że jeśli niania
zechce podlegać ubezpieczeniu chorobowemu i zostanie
do niego zgłoszona w trakcie
miesiąca, to składkę za ten miesiąc trzeba będzie opłacić
od tej samej kwoty co składki
emerytalno-rentowe. Niewykluczone więc, że niania będzie
musiała opłacić pełną składkę
chorobową za miesiąc, w którym podlegała temu ubezpieczeniu tylko jeden dzień.
Zdrowotna tak samo
Podstawa wymiaru składki
naubezpieczenie zdrowotne będzie liczona w ten sam sposób.
Jeśli jednak opiekunka poprosi
ozgłoszenie jej doubezpieczenia
chorobowego i rodzice z jej pensji będą ściągać tę składkę, podstawę wymiaru tej zdrowotnej
muszą pomniejszyć o tę kwotę
przekazaną na konto ubezpieczenia chorobowego. Natomiast
gdyby wynagrodzenie niani
przekroczyło pensję minimalną
i z tego powodu z jej wynagrodzenia rodzice musieli potrącać
również część innych składek
społecznych, to przy liczeniu
podstawy składki zdrowotnej
trzeba ją pomniejszyć o kwoty
pobrane zpoborów niani.
Po ustaleniu podstawy wymiaru składek trzeba ustalić ich