Ostroleka GUS - rozmaitosci.com

Transkrypt

Spotkanie
Sekcji Historii Społeczno-Gospodarczej TMH
i Oddziału Warszawskiego PTS
w dniu 18 października 2012 r.
poświęcone Ostrołęce
z okazji 640-lecia nadania praw miejskich
Wprowadzenie - dr Ewa Bogusława Bulska
(inicjator spotkania)
Prelekcja - mgr Władysław Wiesław Łagodziński
(urodzony w Ostrołęce)
Wspomnienia, komentarz i poezje – mgr Sławomir Mierzejewski
(urodzony w Ostrołęce)
1
Autorzy opracowania:
mgr Władysław Wiesław Łagodziński
Wiceprezes Rady Głównej
Polskiego Towarzystwa Statystycznego
Przewodniczący Rady Oddziału Warszawskiego
[email protected]
tel. 22 449 40 44 lub 22 464 20 03
mgr Barbara Czerwińska-Jędrusiak
Główny specjalista
w Mazowieckim Ośrodku Badań Regionalnych
Urzędu Statystycznego w Warszawie
[email protected]
Autor pomysłu i inicjator spotkania
dr Ewa Bogusława Bulska
Przewodnicząca Sekcji Historii Społeczno – Gospodarczej
Towarzystwa Miłośników Historii
Członek Prezydium Rady Głównej
[email protected]
;
[email protected]
kom. 48 604 110 722
2
Sekcja Historii
Społeczno-Gospodarczej
Towarzystwo Miłośników Historii
Oddział Warszawski
Polskiego Towarzystwa
Statystycznego
[email protected]
dr Ewa Bogusława Bulska
mgr Władysław Wiesław Łagodziński
HISTORIA I TERAŹNIEJSZOŚĆ MIASTA
OCZYMA HISTORYKÓW, STATYSTYKÓW I POETY
Opracowanie multimedialne:
Prezentacja na spotkaniu Sekcji
mgr Barbara Czerwińska-Jędrusiak
Historii Społeczno-Gospodarczej
Towarzystwa Miłośników Historii
[email protected]
Warszawa, dnia 18 października 2012 r.
„Dobrą znajomość własnego miasta i regionu,
niezależnie od zachodzących obiektywnie procesów
globalizacyjnych, uznać należy za wartość
samą w sobie, jak również za jeden z istotnych
podmiotów współczesnego, nowoczesnego obywatela.”
dr hab. Andrzej Borowicz ( prof. nadzw. UŁ)
Fragment recenzji publikacji pod tytułem:
Ostrołęka w liczbach. WSES. Ostrołęka 2011
4
Wstęp
Dnia 12 maja 2013 roku minie 640 lat od nadania Ostrołęce praw miejskich.
Ostrołęka położona jest nad rzeką Narwią na Równinie Kurpiowskiej
w północno – wschodniej części Mazowsza. W XI i XII wieku na terenie obecnej
Ostrołęki był gród oraz osada targowa i wiódł tędy szlak handlowy z Mazowsza
do Prus. W 1373 r. Ostrołęka ,,…otrzymała od księcia Mazowieckiego
Siemowita III w Wyszogrodzie przywilej na wójtostwo w Ostrołęce. Dokument
nadający prawa miejskie nie zachował się. Zakłada się, że w chwili nadania
przywileju na wójtostwo (zabezpieczenie finansowe dla wójta Ostrołęki i jego
spadkobierców) miejscowość miała już prawa miejskie chełmińskie. Nadanie
wójtostwa jest najstarszym dokumentem o Ostrołęce, stąd zwyczajowo jego
datę uważa się w Ostrołęce za umowny moment nadania jej praw miejskich”1.
W 1427 r. Janusz I Starszy nadał Ostrołęce przywileje miejskie. Wzmiankę
o tym wydarzeniu można znaleźć na str. 532 w publikacji z 1843 r. pt.
Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym
napisanej przez Michała Balińskiego i Tymoteusza Lipińskiego.
1 Zapis dotyczący historii Ostrołęki ze strony internetowej: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ostrołęka
5
Wstęp (dok.)
W 1526 r. miasto wraz z resztą Księstwa Mazowieckiego zostało włączone do
Korony. Od tego momentu datuje się ok. 40-letni okres świetności miasta
nazwany „złotym wiekiem Ostrołęki”. Niestety po tym okresie miasto nękane
było przez liczne kataklizmy i epidemie (pożary, powodzie, epidemie cholery,
tyfusu itp.). Ze względu na swoje strategiczne położenie na Mazowszu Ostrołęka
narażona była również na skutki toczących się wojen. Bitwy ze Szwedami
w XVII wieku, jak również I i II wojna światowa przyniosły miastu kolejne
tragedie i zniszczenia. Zmiany administracyjne kraju powodowały, że Ostrołęka
należała w poszczególnych okresach historycznych do: departamentu płockiego
w Księstwie Warszawskim, woj. płockiego w Królestwie Polskim, woj.
białostockiego, woj. warszawskiego, a w latach 1975–1998 była stolicą
wyodrębnionego województwa ostrołęckiego. Po ostatniej reformie
administracyjnej w 1999 r. znalazła się w granicach woj. mazowieckiego.
Obecnie jest jednym z 5 miast na prawach powiatu w tym województwie.
Władysław Wiesław Łagodziński
Barbara Czerwińska-Jędrusiak
6
Spis treści
Flaga miejska
8
Powierzchnia miasta
46
Herb miasta
9
Ludność
50
Logo miasta
10
Ruch naturalny ludności
68
Początki miasta
11
Migracje
71
Położenie miasta
14
Bezrobocie
72
Kurpie
19
Pracujący
74
Zielone Płuca Polski
25
Wychowanie przedszkolne
75
Kataklizmy w historii Ostrołęki
27
Biblioteki publiczne
76
Kina
78
Kalendarium ważniejszych
wydarzeń
28
Apteki
80
Starożytna Polska
31
Mieszkania
81
Królestwo Polskie
36
Industrializacja Ostrołęki
84
Bitwa pod Ostrołęką w 1831 r.
39
Fotografie Ostrołęki
86
Most Madalińskiego
42
A n e k s – dane wg NSP 2011
90
Skorowidz miejscowości z 1924 r.
44
Bibliografia
977
Flaga Miejska
Ź r ó d ł o: strona internetowa Urzędu Miasta Ostrołęki: http://www.ostroleka.pl/index.php?id=103
8
Herb miasta
Ź r ó d ł o: strona internetowa Urzędu Miasta Ostrołęki: http://www.ostroleka.pl/index.php?id=104 9
Logo miasta
Ź r ó d ł o: strona internetowa Urzędu Miasta Ostrołęki: http://www.ostroleka.pl/index.php?id=107 10
Początki miasta
W publikacji pt. Ostrołęka w liczbach w rozdziale Zarys dziejów
Miasta na temat początków miasta napisano:
„Ostrołęka, której nazwa jest ściśle związana z właściwościami
topograficznymi najbliższego terenu (ostre łąki nadrzeczne) powstała
na lewym brzegu środkowego biegu Narwi naprzeciw ujścia rzeki
Omulew.
Początkiem
miasta
był
gród
będący
ośrodkiem
administracyjno – obronnym, strzegącym przeprawy przez rzekę.
Stanowił on zaczątek osady targowej, która w 1373 r. otrzymała prawa
miejskie z rąk księcia mazowieckiego Siemowita III. Ze względu na
dogodne położenie na skrzyżowaniu drogi wodnej ze szlakiem
handlowym z Mazowsza do Prus i na Litwę osada szybko nabierała
coraz większego znaczenia. Wokół myśliwskiego dworku książąt
mazowieckich
z
XI
wieku
utworzone
zostało
rzemieślnicze
podgrodzie.”
Ź r ó d ł o: Ostrołęka w liczbach. Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce, Urząd Miasta Ostrołęka,
Oddział w Ostrołęce Urzędu Statystycznego w Warszawie. WSES w Ostrołęce. Ostrołęka 2011, s. 9.
11
Początki miasta (cd.)
„Lokacja – forma organizacyjno-prawna, nadawana prawem
lokacyjnym (średniowieczne zbiory przywilejów i statutów jakimi
podmiot lokujący obdarzał założone miasto lub wieś) przez
właściciela ziemi, zarówno już istniejącym, jak też nowo zakładanym
wsiom i miastom w jego posiadłościach.
Najłatwiej lokację mogły uzyskać miejscowości w dobrach
królewskich, książęcych lub biskupich. Suwereni nie musieli sami
siebie pytać o zgodę, a dobra kościelne zazwyczaj były w pełni
immunizowane (zwolnione z wszelkich roszczeń władzy świeckiej).
W pozostałych przypadkach zgodę na lokację na prawie zachodnim
wystawiał panujący na prośbę właściciela ziemi. Było to konieczne,
bowiem w akcie nadania ziemi zazwyczaj o prawie lokacji, a co za
tym idzie, znaczącym wyłączeniu spod prawa książęcego, nie było
mowy. Po otrzymaniu zgody właściciel znajdował zasadźcę
i spisywał z nim odpowiednią umowę. Określał w niej terytorium
lokacji, swoje prawa, należności, wolnizny i inne warunki – reszta
należała do zasadźcy.”
Ź r ó d ł o: http://pl.wikipedia.org/wiki/Lokacja_(historia)
12
Początki miasta (dok.)
„Prawa miejskie to zbiór praw dotyczący mieszkańców miasta,
szczególnie istotny w średniowieczu, gdyż wyjmował mieszczan spod
jurysdykcji prawa ziemskiego (tzw. prawo dworskie).
Prawa te nadawane były przez władcę na wniosek pana i obejmowały
między innymi prawo targowe (pozwolenie na urządzanie targów),
pozwolenie na swobodne uprawianie rzemiosła, prawo składu
(zmuszające przejeżdżających kupców do wystawiania swoich
towarów na sprzedaż) i prawo mili (ograniczające konkurencję
w handlu i rzemiośle), prawo sądowe (spory rozstrzygał sąd)
i związane z nim prawo miecza, czyli prawo do zasądzania wyroków
śmierci i określające jakie rodzaje kar za jakie przestępstwa można
wykonywać (wiązało się to między innymi z powołaniem instytucji
kata), prawo do wznoszenia fortyfikacji (które władca przekazywał
miastu). Mieszkańcy miast mieli też niekiedy przyznawany przywilej
zwalniający ich od płacenia ceł na obszarze całego kraju.”
Ź r ó d ł o: http://www.zgapa.pl/zgapedia/Prawa_miejskie.html
13
Położenie miasta
Ostrołęka położona jest na Równinie Kurpiowskiej północno-wschodniego
Mazowsza w dolinie rzeki Narew, w odległości ok. 100 km na północ od
Warszawy. Miasto przecinają koryta trzech rzek: Omulwi, Czeczotki i Narwi.
Przez miasto biegną szlaki łączące je z innymi ważnymi ośrodkami w kraju i za
granicą, a także z centrum Polski i Pojezierzem Mazurskim. Ostrołęka stanowi
główny ośrodek osadniczy, administracyjny i gospodarczy w północnowschodniej części województwa mazowieckiego.
Kurpie – grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca tereny dwóch
puszcz mazowieckich: Puszczy Zielonej (zwanej też: Puszczą Kurpiowską lub
Zagajnicą) i Puszczy Białej, funkcjonująca również jako określenie regionu
kurpiowskiego (inaczej: Kurpiowszczyzna). Granica oddzielająca obie puszcze
dzieli region na Kurpie Zielone i Kurpie Białe.
Nazwa Kurp wywodzi się od noszonych przez miejscową ludność butów
(kurpsi) wyrabianych z lipowego łyka. Początkowo była przezwiskiem
nadanym przez okoliczną ludność (sami Kurpie nazywali się Puszczakami).
Głównymi ośrodkami folkloru kurpiowskiego w Puszczy Zielonej są Kadzidło,
Łyse i Myszyniec.
Ź r ó d ł o: dr dr Nowakowska A., Matusiak K.B.: Diagnoza stanu miasta. Strategia rozwoju miasta Ostrołęki. Ostrołęka,
lipiec 2000.; strona internetowa http://pl.wikipedia.org/wiki/Kurpie .
14
Położenie miasta (cd.)
Województwo mazowieckie
m. Ostrołęka
Ź r ó d ł o: Statystyczny portret Radomia w latach 2000–2010. Urząd Statystyczny w Warszawie. Warszawa 2012, s. 63
15
oraz plan miasta ze strony internetowej Systemu Informacji Ostrołęki : http://www.ostroleka.pl/mapa/mapa.php
Wraz ze zmianami podziału administracyjnego kraju Ostrołęka
należała kolejno do różnych jego jednostek terytorialnych:
1807 r. – włączona została do departamentu płockiego w Księstwie
Warszawskim,
1815 r. – włączona została do województwa płockiego w Królestwie
Polskim,
1919–1938 – należała do województwa białostockiego,
1939–1974 – na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej
włączona została do województwa warszawskiego i należała do
niego aż do reformy administracyjnej kraju z 1975 r. , kiedy to
utworzono 49 województw.
1975–1998 – wyodrębnione zostało województwo ostrołęckie, a jego
stolicą była Ostrołęka.
1999 r. – kolejna reforma podziału terytorialnego Polski powołała do
życia 16 województw, a wśród nich województwo mazowieckie do
którego włączona została Ostrołęka.
16
1946–50
1950–57
14 woj.
1957–75
17 woj.
17 woj.
1975–98
49 woj.
1999–2012
16 woj.
17
Położenie miasta (dok.)
Region Płocko-Ciechanowski
Podział administracyjny
województwa warszawskiego
według stanu
w dniu 1 I 1959 r.
Region Kurpiowski
Region Podlaski
Region Podstołeczny
Miasta stanowiące powiaty
Ź r ó d ł o: Województwo warszawskie w liczbach 1938–1958. Wydział Statystyki Prezydium Wojewódzkiej Rady
Narodowej w Warszawie. Polskie Wydawnictwa Gospodarcze. Warszawa 1959, s. 29.
18
Kurpie
Fragment charakterystyki województwa warszawskiego z 1958 r.
19
Kurpie (cd.)
Tablica z charakterystyki województwa warszawskiego z 1958 r.
Ź r ó d ł o: Województwo warszawskie w liczbach 1938–1958. Wydział Statystyki Prezydium
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Polskie Wydawnictwa Gospodarcze. Warszawa 1959, s. 8
20
Kurpie (cd.)
„Na terenie województwa warszawskiego występuje kilka regionów
kultury i sztuki ludowej, wyrażającej się w odrębności zwyczajów,
strojów, budownictwa, zdobnictwa chat, tkactwa, garncarstwa,
wycinankarstwa itp.
Najbardziej wykształcony region to Kurpie, obejmujący obszar
Puszczy Zielonej, zwanej również Myszyniecką na terenie powiatu
ostrołęckiego i północnej części powiatu przasnyskiego.
Drugi ośrodek kultury ludowej ukształtował się wśród Kurpiów
zamieszkujących dawne lasy biskupie, zwane Puszczą Białą, nad
Bugiem i Narwią na terenie powiatu wyszkowskiego i pułtuskiego.
Kultura
ludowa
Kurpiów
powstała
w
wyniku
odrębności
gospodarczych i prawnych, jakie zaistniały na przestrzeni wieków
u tego »ludu leśnego«, zamieszkującego lasy królewskie.”
21
Kurpie (cd.)
MYSZYNIEC uznawany jest za historyczną stolicę Kurpiowskiej Puszczy Zielonej zwanej
Myszyniecką. Myszyniec założyli w 1654 r. jezuici za zgodą króla Jana Kazimierza.
Osadników zachęcała do osiedlania gwarancja wolności osobistej. Szczególnie
uprzywilejowani byli bartnicy. Posiadali oni własną organizację rządzącą się "prawem
bartnym", początkowo zwyczajowym, a w latach 1559 i 1616 spisanym, zatwierdzonym zaś
przez króla Zygmunta III Wazę w 1630 r. W 1708 r. Myszyniec został zniszczony w wyniku walk
Kurpiów ze Szwedami. W 1774 r. powstał Nowy Myszyniec w wyniku połączenia dwóch osad.
Prawa miejskie Myszyniec otrzymał w 1798 r. Dziewiątego marca 1863 r. pod Myszyńcem
powstańcy styczniowi stoczyli zwycięską bitwę z przeważającymi siłami wojsk carskich. Za
udział w powstaniu styczniowym Myszyńcowi odebrano w 1869 r. prawa miejskie, które
odzyskał dopiero w 1993 r. W 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 10 km2, a na 1 km2
przypadało 275 osób.
Ludność Myszyńca
pra
w
mi
ej
sk
ich
Stan w dniu 31 XII
Br
ak
w
ów
pis
s
g
Ź r ó d ł o: Urząd Miejski w Myszyńcu http://www.myszyniec.pl ; Związek Kurpiów http://www.zwiazekkurpiow.pl/;
Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Myszyniec ; http://www.myszyniec.pl/ ; dane US w Warszawie.
22
Kurpie (cd.)
Chata kurpiowska w 1914 r.
Ź r ó d ł o: Adam Chętnik, Puszcza Kurpiowska, 1913 (reprint 2006, ISBN 83-916252-6-5, Związek
Kurpiów, Ostrołęka, 2004)
23
Kurpie (dok.)
Strój kurpiowski
Wycinanki kurpiowskie kiedyś wycinanki te służyły
do ozdabiania kurpiowskich
chat, teraz są one ciekawymi
pamiątkami z tego regionu.
Ź r ó d ł o: strona internetowa http://osobliwosci.eduseek.interklasa.pl/~milosz/pkurpie.htm
24
Zielone Płuca Polski
Ostrołęka znajduje się na obszarze zwanym Zielonymi Płucami
Polski. Ideę Zielonych Płuc Polski sformułowano w 1983 r. Zakładała
ona integrację ochrony środowiska z rozwojem gospodarczym
i postępem cywilizacyjnym w północno-wschodnim regionie kraju
należącym do ostatnich w Europie obszarów o nieskażonej
przyrodzie oraz niezwykłych walorach krajoznawczych i kulturowych.
W 1988 r. podpisano porozumienie w sprawie kompleksowej ochrony
i racjonalnego kształtowania środowiska na tym terenie. Do
porozumienia tego przystąpiło m.in. ówczesne województwo
ostrołęckie. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w specjalnej Deklaracji
uznał obszar Zielonych Płuc Polski za region, w którym należy
konsekwentnie przestrzegać zasad ekorozwoju. Według podziału
administracyjnego kraju z 1999 r., Zielone Płuca Polski objęły
województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie (bez gminy Kisielice),
północno-wschodnią część mazowieckiego oraz fragmenty kujawskopomorskiego i pomorskiego.
Ź r ó d ł o: Zielone Płuca Polski w 2006 . GUS i US w Białymstoku. Białystok 2008, s. 3.
25
Zielone Płuca Polski (dok.)
OSTROŁĘKA
Ź r ó d ł o: Zielone Płuca Polski w 2006 . GUS i US w Białymstoku. Białystok 2008, s. 8–9.
26
Kataklizmy w historii Ostrołęki
1563 – wystąpienie dwóch kataklizmów – morowego powietrza (to określenie używane w
historycznych czasach w celu wyjaśnienia rozprzestrzeniania się epidemii dżumy, czarnej
ospy, cholery, tyfusu i innych zakaźnych chorób o wielkiej śmiertelności) i pożaru. Wielki
pożar miasta, w którym spaliły się prawie wszystkie 334 domy, zamieszkałe przez około 2 tys.
mieszkańców, ocalał drewniany most na Narwi.
1569 – kolejna pożoga miasta.
1571 – 1573 - „morowe powietrze” w mieście. Kolejna epidemia spowodowała wyludnienie się
miasta i okolicznych wiosek.
1602 – Ostrołęka ponownie została dotknięta zarazą oraz pożarem.
1657 – 1661 – kolejne „morowe powietrze” w mieście.
1710 – kolejne „morowe powietrze”.
1831–1832 – wielka epidemia cholery.
1891 – epidemia tyfusu i szkarlatyny
1979 – ogromna powódź paraliżuje miasto, poziom rzeki Narew osiągnął wówczas 6 m.
Ź r ó d ł o: strony internetowe http://ostroleka.tv/historia-miasta/ ; http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Ostrołęki; oraz
27
publikacja Ostrołęka w liczbach. Ostrołęka 2011, 136 s.
Kalendarium ważniejszych wydarzeń
1373 – nadanie Ostrołęce praw miejskich. Pierwszym dokumentem, który wspomina o Ostrołęce
był przywilej księcia mazowieckiego Siemowita III, który został wydany w Wyszogrodzie 12 maja
1373 r. Tym dokumentem książę ustanowił formalnie Świętosława Romę wójtem Ostrołęki.
1427 – wydanie przez księcia mazowieckiego Janusza I Starszego przywileju miejskiego dla
Ostrołęki.
1502 – wydanie przez księcia mazowieckiego Konrada III Rudego przywileju dla szewców – jest
to najstarszy dokument wystawiony dla miejscowych rzemieślników.
1564 – zwolnienie mieszczan na 8 lat od podatków przez króla Zygmunta Augusta.
1578 – wizyta króla Stefana Batorego, który zatwierdza przywileje i nadaje nowe ustawy i
przepisy dla cechu szewskiego.
1656 – zaatakowanie miasta przez Szwedów, tzw. Potop Szwedzki. Ostrołęka prawie całkowicie
została zniszczona.
1703 – 1708 – ponowne zniszczenie miasta podczas wojny północnej. Powodem były liczne walki
w mieście i okolicach oraz przemarsze polskich, rosyjskich i szwedzkich wojsk. W okolicach
Ostrołęki Kurpie stoczyli walki ze Szwedami.
1745 – nastąpienie długo oczekiwanego ożywienie gospodarcze, głównie na skutek rozwoju
handlu. Potwierdzenie praw i przywilejów miejskich przez króla Augusta III Sasa.
1766 – ponowne potwierdzenie praw i przywilejów Ostrołęki przez króla Stanisława Augusta
Poniatowskiego w związku z rozwojem miasta.
1793 – stacjonowanie sztabu 1. Wielkopolskiej Brygady Kawalerii Narodowej dowodzonej przez
brygadiera Antoniego Madalińskiego. Z jego rozkazu brygada wyruszyła 12 marca 1794 r. w
kierunku Krakowa dając tym hasło do wybuchu powstania kościuszkowskiego.
Ź r ó d ł o: http://ostroleka.tv/historia-miasta/ ; http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Ostrołęki; Ostrołęka w liczbach
28
Kalendarium ważniejszych wydarzeń (cd.)
1806–1807 – okupowanie Ostrołęki przez Rosjan. 16 lutego 1807 r. została stoczona bitwa między
wojskami francuskimi a rosyjskimi.
1807– włączenie Ostrołęki do obwodu departamentu płockiego po utworzeniu Księstwa
Warszawskiego.
1815 – 1865 – Ostrołęka jest miastem powiatowym województwa płockiego w Królestwie Polskim
(kongresowym).
1831 – w czasie powstania listopadowego w mieście i pod miastem toczy się bitwa pomiędzy
wojskami polskimi i rosyjskimi. W dniu 26 maja 1831 r. doszło do starcia wojsk polskich pod
dowództwem gen. Jana Skrzyneckiego z armią rosyjską dowodzoną przez Iwana Dybicza. Do
ostatecznego rozbicia wojsk polskich nie dopuścił ppłk Józef Bem, dzięki szarży czwartej baterii
artylerii lekkokonnej, którą osobiście dowodził. W wyniku bitwy nastąpiło całkowite zniszczenie
prawobrzeżnej osady oraz duże zniszczenie miasta lewobrzeżnego.
Przełom XIX i XX wieku – budowa fortów, cegielni, cerkwi, szpitala i więzienia, wzniesienie na
przedmieściu Wojciechowice koszar wojskowych, uzyskanie przez Ostrołękę połączenia
kolejowego z Warszawą i Białymstokiem.
1915 – spalenie miasta i wysiedlenie mieszkańców przez Rosjan w czasie I wojny światowej.
1920 – kilkunastodniowe rządy bolszewickie. Trwało to zaledwie kilkanaście dni, gdyż po
wygranej przez Polaków bitwie o Warszawę Armia Czerwona zaczęła się wycofywać.
29
Kalendarium ważniejszych wydarzeń (dok.)
1930 – rozpoczęcie budowy pomnika - mauzoleum upamiętniającego bitwę podczas powstania
listopadowego, poświęcony gen. Józefowi Bemowi. Pomnik został odsłonięty w 100. rocznicę
bitwy ostrołęckiej.
1939 – Ostrołęka jest miastem powiatowym w województwie warszawskim, niemiecka wrześniowa
agresja na Polskę, w której miasto w zasadzie nie doznało zniszczeń.
1945 – po II wojnie światowej zniszczenia Ostrołęki były wielkie, ale nie aż tak duże, jak po I wojnie.
Ostrołęka została miastem powiatowym w województwie warszawskim.
1959 – powstały Ostrołęckie Zakłady Celulozowo-Papiernicze.
1972 –1975 – w mieście powstają kolejne zakłady przemysłowe: Elektrownia "B", Zakłady
Wapienno-Piaskowe, Zakłady Mięsne, Zakłady Betonów Komórkowych i Proszkownia Mleka.
Powstał nowy szpital, dworzec autobusowy, dom rzemiosła, międzyzakładowy dom kultury, dom
sportowca, stadion.
1975 – 1 czerwca 1975 r., w związku ze zmianą podziału administracyjnego kraju z trzystopniowego
na dwustopniowy Ostrołęka awansowała do rangi stolicy nowo powstałego województwa
ostrołęckiego i pozostawała nią do końca roku 1998.
1996 – do użytku został oddany drugi most na Narwi im. A. Madalińskiego
1999 – wskutek zmian administracyjnych w kraju Ostrołęka straciła pozycję miasta wojewódzkiego,
stała się miastem na prawach powiatu oraz siedzibą starostwa powiatowego.
2002 - pierwsze po II wojnie światowej powszechne wybory prezydenta miasta
30
Starożytna Polska
W 1843 r. została wydana publikacja pt. Starożytna Polska pod
względem historycznym, jeograficznym i statystycznym, której
autorami byli Michał Baliński i Tymoteusz Lipiński. Odnotowali
w niej m.in. informacje o:
nadaniu Ostrołęce przywileju miejskiego w 1427 r.
włączeniu Ostrołęki wraz z resztą Księstwa Mazowieckiego
do Korony;
oddaniu miasta w dożywocie królowej Bonie, która otoczyła
je opieką;
wydaniu przez księcia mazowieckiego Konrada III Rudego w
1502 r. przywileju dla szewców;
wielkim pożarze miasta w 1563 r.;
wizycie Stefana Batorego w 1578 r.;
przywilejach nadanych przez Augusta III w 1745 r.
31
Starożytna Polska (cd.)
Michał Baliński (urodził się 14 sierpnia 1794 r.
w Terespolu koło Połocka, zmarł 3 stycznia
1864 r. w Wilnie), polski historyk, pisarz,
publicysta, działacz oświatowy.
Współautor wraz z Tymoteuszem Lipińskim
Starożytnej Polski.
Tymoteusz Lipiński (urodził się w 1797 r. we
wsi Dereczyn koło Różany, zmarł w 1856 r.
w Warszawie) – polski historyk starożytnik,
archeolog.
Fragment przedmowy
„Istotnym celem niniejszego dzieła, jest
zaradzenie potrzebie tylu osób, życzących
mieć wiadomości historyczne o wielu
miejscach w kraju, które zwiedziły lub
zwiedzać mają, a nawet gdzie sami żyją lub
i których z niepewnych tylko podań gminu
słyszeć cośkolwiek mogły.”
32
33
34
Starożytna Polska (dok.)
W ww. publikacji w zapisie o przywilejach nadanych miastu
przez Janusza Mazowieckiego Starszego oprócz wagi, łaźni i
dwóch jarmarkach w roku wymieniona została również
postrzigalnia.
Postrzygalnia – urządzenie do wykańczania sukna, używane od
późnego średniowiecza. Z urządzenia musieli korzystać wszyscy
producenci sukna. Miasto, które posiadało postrzygalnie, czerpało
duże zyski. Na zbudowanie postrzygalni musiał się zgodzić król,
nadając odpowiednie przywileje miastu.
Postrzygalnia to również dział postrzygania tkanin, będący częścią
wydziału
wykończalni.
Postrzygane
są
tkaniny
wełniane
oraz
z mieszanek włókien. Tkaniny lniane i bawełniane są najczęściej
opalane.
Ź r ó d ł o: http://pl.wikipedia.org/wiki/Postrzygalnia
35
Królestwo Polskie
W publikacji Stanisława Miłkowskiego z 1861 r.
pt. Opis Królestwa Polskiego pod względem
geografii, statystyki i historyi znalazła się wzmianka
m.in. o założeniu i położeniu Ostrołęki.
36
Królestwo Polskie (cd.)
37
Królestwo Polskie (dok.)
38
Bitwa pod Ostrołęką w 1831 r.
Powyższe zdjęcie (lub
inny plik multimedialny)
jest własnością
publiczną, ponieważ
prawa autorskie do niego
wygasły.
Bitwa pod Ostrołęką dnia 26 maja 1831 r. na obrazie Karola Malankiewicza
Ź r ó d ł o: http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Ostrołęki
39
Bitwa pod Ostrołęką w 1831 r. (cd.)
„Obraz Bitwa pod Ostrołęką dnia 26 maja 1831 roku przedstawia bitwę stoczoną
przez wojsko Królestwa Polskiego pod dowództwem gen. Jana Skrzyneckiego z armią
rosyjską dowodzoną przez feldmarszałka Iwana Dybicza. Powstał, jak można
wnioskować z daty umieszczonej przy sygnaturze w dolnej części obrazu, w 1838
roku. Ukazuje wczesną fazę bitwy w godzinach przedpołudniowych, łącząc kilka jej
etapów. Po prawej stronie obrazu widoczne jest leżące na lewym, wschodnim brzegu
płonące miasto, zajęte już przez wojska rosyjskie. Powyżej miasta, na wystającym
piaszczystym cyplu wysokiego, wschodniego brzegu, rozmieszczone są liczne
rosyjskie baterie ostrzeliwujące oddziały polskie rozmieszczone na prawym brzegu.
Przez rzekę przerzucone są dwa mosty. Wysoki, szosowy, przez który nacierają
bataliony rosyjskich grenadierów, broniony jeszcze przez wycofujące się oddziały
4 pułku piechoty z brygady gen. Bogusławskiego. Poniżej widoczny jest drugi most
tzw. pływak, przez który przeprawiają się rosyjscy grenadierzy pułków
Astrachańskiego i Suworowa. Pierwsze ich szeregi wydostają się już na prawy,
zachodni brzeg. Po lewej stronie obrazu widzimy przybyłego właśnie na pole bitwy
w otoczeniu sztabu i eskorty krakusów, wodza naczelnego wojsk polskich gen. Jana
Skrzyneckiego. Niewykluczone, iż wśród atakującej grenadierów rosyjskich piechoty
polskiej jest sportretowany sam twórca obrazu. Być może jest nim przedstawiony na
bliskim planie, na czele piechurów młodszy oficer, z wzniesioną w prawej ręce szablą
i lewą ręką na temblaku.”
Ź r ó d ł o: strona internetowa Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce
http://muzeum.ostroleka.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=59:obraz-malankiewiczanareszcie-w-ostroce&catid=55:imprezy&Itemid=57
40
Bitwa pod Ostrołęką w 1831 r. (dok.)
„Karol Malankiewicz urodził się w 1802 roku w Galicji. Brał
udział w powstaniu listopadowym, jako podporucznik 2.
Brygady 3. Dywizji Piechoty.
Po upadku powstania, razem z resztą wojsk polskich
wyemigrował do Francji. Tam zajął się pracą artystyczną,
specjalizował się w malarstwie batalistycznym.
Zmarł w Paryżu w 1877 roku.”
Ź r ó d ł o: strona internetowa Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce
http://muzeum.ostroleka.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=59:obraz-malankiewiczanareszcie-w-ostroce&catid=55:imprezy&Itemid=57
41
Most Madalińskiego
Most im. Antoniego Madalińskiego – podwieszony most drogowy przez
rzekę Narew w Ostrołęce, zbudowany w latach 1994-1996.
Most Madalińskiego
wizytówek Ostrołęki
stanowi
jedną
z
najbardziej
charakterystycznych
Most
wzorowany
jest
na
starych
konstrukcjach mostów na linii kolejowej
Bombaj - Kalkuta, ale przede wszystkim na
moście Barqueta w Sewilli, zbudowanym z
okazji wystawy EXPO 1992. Most
Madalińskiego to jedna z niewielu tego typu
konstrukcji w Polsce.
Antoni Józef Madaliński (1739–1804)
Patronem mostu jest Antoni Madaliński,
słynny polski dowódca wojskowy. W 1794 r.
wówczas
brygadier
A.
Madaliński
wyprowadził z Ostrołęki do Krakowa polskie
wojsko, co dało początek insurekcji
kościuszkowskiej.
Ź r o d ł o: http://pl.wikipedia.org/wiki/Most_Madalińskiego i http://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Madaliński 42
Most Madalińskiego (dok.)
Ź r o d ł o: Praca własna . Piotr Brichacek (Briho). 3-05-2007 publikowana na stronie
http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Ostrołęki
43
Skorowidz miejscowości z 1924 r.
W
1924
r.
miejscowości
opracowany
ukazał
się
Skorowidz
Rzeczypospolitej
przez
GUS
na
Polskiej
podstawie
wyników Pierwszego Powszechnego Spisu
Ludności z dnia 30 września 1921 r. oraz
innych źródeł urzędowych.
Dla każdego z województw wydano
oddzielny tom Skorowidza. W tym okresie
Ostrołęka
należała
do
województwa
białostockiego.
W tablicach podano dane dotyczące
liczby
jednostek
miejscowości,
administracyjnych,
budynków
mieszkalnych
i innych zamieszkanych oraz ludności
według płci, wyznania i narodowości.
44
Skorowidz miejscowości z 1924 r. (dok.)
Tablica wojewódzka z danymi dla powiatów, miast i gmin w 1921 r.
Ostrołęka 9145 ludności
45
Powierzchnia miasta
W
1933
r.
opracowanie
pt.
miast.
GUS
wydał
Powierzchnia
Plany.
Użytkowanie.
Własność.
W
publikacji
znajdują
się
tablice prezentujące powierzchnię
miast w latach 1914, 1921 i 1931
oraz wg kierunków wykorzystania
tej powierzchni w 1931 r.
Zaprezentowano
również
dane o ludności, domach i izbach
mieszkalnych.
46
Powierzchnia miasta (cd.)
47
Powierzchnia miasta (cd.)
1921 r.
9145 mieszkańców
700 domów mieszkalnych
1600 izb mieszkalnych
OSTROŁĘKA
48
Powierzchnia miasta (dok.)
Ź r ó d ł o: Ostrołęka w liczbach. Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce, Urząd Miasta Ostrołęka, Oddział
49
w Ostrołęce Urzędu Statystycznego w Warszawie. WSES w Ostrołęce. Ostrołęka 2011, s. 85
Ludność
Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie danych GUS i US w Warszawie.
50
Ludność (cd.)
GUS w 1925 r. opracował
i wydał publikację pt. Struktura
społeczna
i
gospodarcza
Księstwa Warszawskiego. Na
podstawie spisów ludności
1808–1810.
Publikacja składa się z czterech
rozdziałów:
I.Spis z r. 1808
II.Spis z r. 1810
III.Statystyka stanu cywilnego
oraz
ruchu
naturalnego
ludności
IV.Statystyka
naukowa
–
Dochodzenia
spisowe
w 1812 r.
oraz Dodatku zawierającego
tablice statystyczne.
51
Ludność (cd.)
Publikacja pt. Struktura społeczna i gospodarcza Księstwa
Warszawskiego. Na podstawie spisów ludności 1808–1810.
Henryk Grossman odnośnie tablic prezentowanych w Dodatku
do ww. publikacji napisał: „… rekonstrukcja statystyczna
stosunków ludnościowych miast polskich dla wieków
dawniejszych pozostanie i z natury rzeczy musi pozostać
ułamkowa. Tem donioślejsze przeto znaczenie opublikowanych
poniżej tabel, iż po raz pierwszy w dziejach rekonstruują
w sposób wyczerpujący stosunki ludnościowe 650 miast
i miasteczek na znacznych przestrzeniach ziem polskich podając
za rok 1808 wzgl. 1810 dla każdego z nich ogólną ilość ludności ,
podział na ludność chrześcijańską i żydowską, wreszcie ilość
domów.”
Tablica zatytułowana Ludność miast Księstwa Warszawskiego
w 1808 i 1810 r. zawiera informacje o Ostrołęce, która wówczas
wchodziła w skład Departamentu Płockiego.
52
Ludność (cd.)
53
Ludność (cd.)
W 1959 r. Wydział Statystyki Prezydium
Wojewódzkiej Rady Narodowej w
Warszawie
wydał
publikację
pt.
Województwo warszawskie w liczbach
1938–1958.
Publikacja składa się z części opisowej
charakteryzującej czynniki warunkujące
kierunki rozwoju województwa oraz
nakreśla ogólne perspektywy dalszego
rozwoju. W części drugiej, zawierającej
tablice
statystyczne
i
wykresy,
zamieszczone
są
dane
liczbowe
charakteryzujące rozwój gospodarki
i życia społeczno - kulturalnego
województwa warszawskiego w okresie
po
drugiej
wojnie
światowej,
z uwzględnieniem danych za okres
przedwojenny.
Wśród tablic znajdują się tablice
prezentujące poszczególne zagadnienia
według powiatów i miast. Z tej publikacji
pochodzi tablica o rozwoju ludności
54
w miastach w latach 1900–1958.
Ludność (cd.)
Fragment tablicy
U w a g a. Dane liczbowe podano dla lat, w których miejscowości miały prawa miejskie.
55
Ludność (cd.)
Ekonomiczne grupy wieku:
 przedprodukcyjny – 0–17 lat;
 produkcyjny: mężczyźni 18–
64 lata, kobiety 18–59 lat; w
latach 1921 i 1946 mężczyźni i
kobiety 18–59 lat;
 poprodukcyjny: mężczyźni 65
lat i więcej, kobiety 60 lat i
więcej; w latach 1921 i 1946
mężczyźni i kobiety 60 lat i
więcej.
Ź r ó d ł o: Ludność i mieszkania w spisach powszechnych. Wybrane miasta województwa mazowieckiego. Urząd
Statystyczny w Warszawie. Warszawa 2009, s. 6.
56
Ludność (cd.)
Daty przeprowadzenia spisów powszechnych ludności:
 30 IX 1921 r. – Pierwszy Powszechny Spis Ludności Rzeczypospolitej Polskiej,
 9 XII 1931 r. – Drugi Powszechny Spis Ludności Rzeczypospolitej Polskiej,
 14 II 1946 r. – Powszechny Sumaryczny Spis Ludności,
 3 XII 1950 r. – Narodowy Spis Powszechny,
 7-13 XII 1978 r. – Narodowy Spis Powszechny,
 7-12 XII 1988 r. – Narodowy Spis Powszechny,
 21 V-8 VI 2002 r. – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań.
 1 IV-30 VI 2011 r. – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań.
57
Ludność (cd.)
58
Ludność (cd.)
Fragment jednej z tablic z wynikami Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 1921 r.
59
Ludność (cd.)
60
Ludność (cd.)
1946 r.
Ludność – 9279
mężczyźni – 4163
kobiety – 5116
Według grup wieku:
poniżej 18 lat – 3455
18–59 – 5231
60 lat i więcej – 593
OSTROŁĘKA
61
Ludność (cd.)
31 III
53,6
62
Ludność (cd.)
63
Ludność (cd.)
Ludność na 1 km2 w 2010 r.
Ź r ó d ł o: Rozwój i rozmieszczenie ludności województwa mazowieckiego. H. Murawska. I. Cieciora. MOBR Urzędu
Statystycznego w Warszawie. Warszawa 2011, s. 12 oraz własne opracowanie graficzne.
64
Ludność (cd.)
65
Ludność (cd.)
66
Ludność (dok.)
Stan w dniu 31 XII
Miasta na prawach powiatu w 2010 r.
w Ostrołęce Urzędu Statystycznego w Warszawie. WSES w Ostrołęce. Ostrołęka 2011, s. 91 oraz opracowanie własne na
67
podstawie danych US w Warszawie z 2010 r.
Ruch naturalny ludności
68
w Ostrołęce Urzędu Statystycznego w Warszawie. WSES w Ostrołęce. Ostrołęka 2011, s. 22.
Ruch naturalny ludności (cd.)
Statystycznego w Warszawie. Warszawa 2011, s. 14–15.
69
Ruch naturalny ludności (dok.)
70
Migracje
71
Bezrobocie
15,1
2010
72
Bezrobocie (dok.)
Bezrobocie
Ź r ó d ł o: Ostrołęka w liczbach.
Wyższa Szkoła EkonomicznoSpołeczna w Ostrołęce, Urząd Miasta
Ostrołęka, Oddział w Ostrołęce Urzędu
Statystycznego w Warszawie. WSES w
Ostrołęce. Ostrołęka 2011, s. 97 oraz
opracowanie własne na podstawie
danych US w Warszawie z 2010 r.
73
Pracujący
Według faktycznego miejsca pracy i rodzaju
działalności; bez podmiotów gospodarczych o
liczbie pracujących do 9 osób oraz
gospodarstw indywidualnych w rolnictwie.
8893
7896
2010
74
Wychowanie przedszkolne
1610
19
1313
2010
2010
75
Biblioteki publiczne
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna
w Ostrołęce, Urząd Miasta Ostrołęka,
Oddział w Ostrołęce Urzędu
opracowanie własne na podstawie danych
US w Warszawie z 2010 r..
76
249
3366
Biblioteki publiczne (dok.)
2010
77
Kina
2010
1090
78
Kina (dok.)
Ludność na 1 miejsce w kinach stałych
stan w dniu 31 XII
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna
w Ostrołęce, Urząd Miasta Ostrołęka,
Oddział w Ostrołęce Urzędu
opracowanie własne na podstawie
79
danych US w Warszawie z 2010 r.
Apteki
Ź r ó d ł o: Ostrołęka w liczbach. Wyższa Szkoła
Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce, Urząd Miasta
Ostrołęka, Oddział w Ostrołęce Urzędu
Statystycznego w Warszawie. WSES w Ostrołęce.
Ostrołęka 2011, s. 114 oraz opracowanie własne na
podstawie danych US w Warszawie z 2010 r.
80
Mieszkania
81
Mieszkania (cd.)
82
Mieszkania (dok.)
Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m2 w 2010 r.
Stan w dniu 31 XII
Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie danych US w Warszawie z 2010 r.
83
Industrializacja Ostrołęki
Przed II wojną światową Ostrołęka była miastem urzędniczo-rzemieślniczym
posiadającym stosunkowo dużo małych sklepów, zakładów rzemieślniczych, ale ani
jednego większego zakładu przemysłowego. Nie było też nowoczesnego budownictwa,
ani zamożnych ludzi.
Po II wojnie światowej odbudowa miasta rozpoczęła się już na początku 1945 r.
i prowadzona była sukcesywnie przez kilka lat.
Pierwszy etap industrializacji Ostrołęki rozpoczął się na początku lat pięćdziesiątych
i wiązał się z budową elektrociepłowni (oddana do użytku w 1956 r.) oraz Ostrołęckiej
Fabryki Celulozy i Papieru (1959 r.). Oprócz tych wiodących zakładów powstało kilka
mniejszych, m.in. Państwowy Ośrodek Maszynowy, Rejonowa Zbiornica JajczarskoDrobiarska, Wytwórnia Wód Gazowanych, Rejonowe Przedsiębiorstwo Melioracyjne
oraz dwie spółdzielnie: Spółdzielnia Pracy „Przyszłość” i Spółdzielnia Inwalidów
‘Narew”.
„Zakład w Ostrołęce jest największym w
Stora Enso Poland. Jego historia sięga
roku 1959, kiedy to powstały Ostrołęckie
Zakłady Celulozowo-Papiernicze. Na tej
bazie utworzono w roku 1990 polskoszwedzką spółkę Intercell SA, do której
dołączyły zakłady w Łodzi, Tychach
i Mosinie. W grudniu 2004 r. wszystkie
zakłady stały się członkiem grupy Stora
Enso Poland S.A. „
Ź r ó d ł o: zdjęcie i opis zdjęcia ze strony: http://www.storaenso.com/about-us/mills/poland/ostrolekamill/Pages/ostroka-polska-wersja-jzykowa.aspx
84
Industrializacja Ostrołęki (dok.)
W 1968 r. Ostrołęka została stolicą podregionu kurpiowskiego i wówczas rozpoczął
się drugi etap uprzemysłowienia miasta. Wybudowana została m.in. Elektrownia „B”,
proszkownia mleka, Zakłady Mięsne, Wytwórnia Betonów Komórkowych „Prefabet”
i Zakłady Cegły Silikatowej. Rozwinęło się budownictwo towarzyszące. Oddano do
użytku nowy szpital, pocztę, stadion, kilka obiektów szkolnych. Rozwinęło się
budownictwo mieszkaniowe.
W 1975 r. Ostrołęka awansowała na stolicę województwa ostrołęckiego. Powstało
wówczas Muzeum Okręgowe, Państwowa Szkoła Muzyczna, Ostrołęcki Ośrodek
Kultury i kryta pływalnia. Wybudowane zostały 11-piętrowe „wieżowce”, „pałacyk” przy
ul. Gorbatowa 15, zainstalowano sygnalizację świetlne i wzniesiono wieżę telewizyjną.
W latach 80. i 90. w Ostrołęce, tak jak w całej Polsce, nastąpiły znaczne zmiany.
Pojawiło się wiele nowych banków, marketów, hurtowni, poprawie uległ stan dróg.
Z inwestycji samorządowych wyróżnić należy Ostrołęckie Centrum Kultury, Halę
Widowiskową - Sportową i nowy szpital.
Ź r ó d ł o: informacje o
industrializacji z publikacji Ostrołęka
w
liczbach.
Wyższa
Szkoła
Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce,
Urząd Miasta Ostrołęka, Oddział w
Ostrołęce Urzędu Statystycznego w
Warszawie. WSES w Ostrołęce.
Ostrołęka 2011, s. 12–14.
ENERGA Elektrownie
Ostrołęka dawniej
Zespół Elektrowni
Ostrołęka
Ź r ó d ł o : zdjęcie ze strony
http: //pl.wikipedia.org/wiki/
Zespół_Elektrowni_Ostrołęka
85
Fotografie Ostrołęki
OstrołękaPowyższe
po I zdjęcie
wojnie
światowej
(lub inny
plik multimedialny)
jest własnością publiczną, ponieważ prawa
autorskie do niego wygasły.
Ul. 11 Listopada (obecnie Głowackiego) w okresie po I wojnie światowej
86
Fotografie Ostrołęki (cd.)
PowyższeII
zdjęcie
(lub inny
plik multimedialny)
Ostrołęka w czasie
wojny
światowej
Rynek ostrołęcki w czasie II wojny (obecny plac Bema)
87
Fotografie Ostrołęki (cd.)
Powyższe zdjęcie (lub inny plik multimedialny)
Ostrołęka w 1945 r.
88
Fotografie Ostrołęki (dok.)
Ostrołęka dzisiaj
Ź r ó d ł o: strona internetowa Urzędu Miasta Ostrołęki
http://www.ostroleka.pl/doc/galerie/fotosztywne/alytus_panorama_d.jpg
89
Urząd Statystyczny
w Warszawie
http://www.stat.gov.pl/warsz
Oddział Warszawski
w. [email protected]
Bilans stanu i struktury ludności
Ostrołęki i Myszyńca
w latach 2010 i 2011
Ludność, ruch naturalny, migracje
Wyszczególnienie
Ludność (stan w dniu 31 XII)
Ostrołęka
2010
Myszyniec
2011
2010
2011
53619
53443
3147
3117
w tym mężczyźni…………
25753
25664
1538
1531
Małżeństwa zawarte …...…..
356
323
16
25
Urodzenia……………………
569
551
38
23
Zgony………………………..
373
373
34
29
Przyrost naturalny………….
196
178
4
–6
Saldo migracji stałej………..
–323
–354
–4
–24
Ź r ó d ł o: dane Urzędu Statystycznego w Warszawie .
91
Struktura ludności i małżeństwa
Struktura ludności według płci
Stan w dniu 31 XII
OSTROŁĘKA
MYSZYNIEC
Małżeństwa zawarte na 1000 ludności
92
Urodzenia i zgony
Urodzenia żywe na 1000 ludności
Zgony na 1000 ludności
93
Przyrost naturalny i saldo migracji
Przyrost naturalny na 1000 ludności
Saldo migracji stałej na 1000 ludności
Ź r ó d ł o: dane Urzędu Statystycznego w Warszawie.
94
Urząd Statystyczny w Warszawie
DOJAZD DO URZĘDU:
GODZINY URZĘDOWANIA:
ul. 1. Sierpnia 21, 02–134 Warszawa,
Przystanek tramwajowy:
poniedziałek - piątek 730 - 1530.
Tel. 22 464-23-15
"1 Sierpnia"
Faks 22 846-76-67
Przystanki autobusowe:
REJESTR REGON
I CENTRUM INFORMACJI STATYSTYCZNEJ:
E-mail: [email protected]
"Novotel",
"Urząd Statystyczny".
•Cena biletu 3,60 zł (jednorazowy
przejazd)
95
poniedziałek 730 - 1800,
wtorek - piątek 730 - 1500.
Centrum Informacji Statystycznej
•Parter, pokój 18
Tel: 22 464 20 85
Tel./fax 22 846 78 32
E-mail: [email protected]
czynne: w poniedziałki w godz. 730 - 1800; od wtorku do piątku w godz. 730 - 1500
oraz Centra Informacji Statystycznej w oddziałach: Ciechanów, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce.
Centrum Informacji Statystycznej oferuje:
 udostępnianie danych statystycznych telefonicznie, na miejscu i korespondencyjnie z:
 Roczników Statystycznych US i GUS
 Biuletynu Statystycznego US
 Biuletynów Statystycznych GUS
 pozostałych publikacji i opracowań US i GUS
 komunikatów US i GUS
 przyjmowanie zamówień na usługi statystyczne (płatne) w zakresie informacji
i opracowań w oparciu o dane z programu badań statystycznych statystyki publicznej
 sprzedaż wydawnictw US (na miejscu, prenumerata)
Ponadto Urząd oferuje:
 dane z rejestru REGON
 dane z rejestru TERYT
 usługi informatyczne
 przygotowanie i przeprowadzenie badań na indywidualne zamówienia
Zamówienia na dane lub publikacje można składać:
Pocztą na adres:
ul. 1. Sierpnia 21, 02-134 Warszawa
 pocztą elektroniczną: [email protected]
 faksem 22 846 76 67 lub 22 846 78 32
 bezpośrednio w sekretariacie US w Warszawie,
 lub w najbliższym właściwym terytorialnie Oddziale
Zamówienia wykonywane są odpłatnie.
96
 Strona internetowa: http://ostroleka.tv/historia-miasta/
 Strona internetowa: http://pl.wikipedia.org/wiki
 strona internetowa Urzędu Miasta Ostrołęki: http://www.ostroleka.pl
 strona internetowa Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce http://muzeum.ostroleka.pl
 strona internetowa Urzędu Miejskiego w Myszyńcu: http://www.myszyniec.pl
 Rozwój i rozmieszczenie ludności województwa mazowieckiego. H. Murawska. I. Cieciora.
MOBR Urzędu Statystycznego w Warszawie. Warszawa 2011.
 Ludność i mieszkania w spisach powszechnych. Wybrane miasta województwa
mazowieckiego. Urząd Statystyczny w Warszawie. Warszawa 2009.
 Ostrołęka w liczbach. Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce, Urząd Miasta
Ostrołęka, Oddział w Ostrołęce Urzędu Statystycznego w Warszawie. WSES w Ostrołęce.
Ostrołęka 2011.
 Struktura społeczna i gospodarcza Księstwa Warszawskiego . Na podstawie spisów
ludności 1808–1810. Henryk Grossman. GUS. Warszawa 1925.
 Powierzchnia miast. Plan. Użytkowanie. Własność. Statystyka Polski Seria B. Zeszyt 14.
GUS. Warszawa 1933.
 Powszechny sumaryczny spis ludności z dnia 14 II 1946 r. GUS. Warszawa 1947.
 Rocznik Statystyczny Województwa Warszawskiego 1958. Wydział Statystyki Prezydium
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Rok V. Warszawa 1958.
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Rok VI. Warszawa 1959.
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Rok VI. Warszawa 1962.
97
 Rocznik Statystyczny Województwa Warszawskiego 1974. Wojewódzki Urząd Statystyczny
w Warszawie. Rok XIV. Warszawa 1974.
 Województwo warszawskie w liczbach 1938–1958. Wydział Statystyki Prezydium
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Polskie Wydawnictwo Gospodarcze. Warszawa
1959.
 dr dr Nowakowska A., Matusiak K.B.: Diagnoza stanu miasta. Strategia rozwoju miasta
Ostrołęki. Ostrołęka, lipiec 2000.
 Statystyczny portret Radomia w latach 2000–2010. Urząd Statystyczny w Warszawie.
Warszawa 2012, s. 63.
 Zielone Płuca Polski w 2006 . GUS i US w Białymstoku. Białystok 2008,
 Baliński M., Lipiński T.: Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i
statystycznym. S. Orgelbrand Księgarz. Warszawa 1843.
 Miłkowski St.: Opis Królestwa Polskiego pod względem geografii, statystyki i historyi.
Księgarnia Aleksandra Lewińskiego. Warszawa 1861.
 Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności
alfabetycznie ułożona w piórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi.
Drukarnia łątkiewicza. Warszawa 1827.
 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Województwo Białostockie. GUS.
Warszawa 1924.
98
Dziękujemy Państwu
za uwagę
[email protected]
tel. 22 449 40 44 lub 22 464 20 03
99

Ostroleka GUS - rozmaitosci.com

Transkrypt

Podobne dokumenty

Podanie o wznowienie studiów

Podanie o zwolnienie z praktyk

Lekarze sądowi - Sąd Rejonowy | W Ostrołęce

Fotograf Kamerzysta ślub wesele Ostrołęka CENA: DO

Działacz komunistyczny. Urodził się we wsi Rębisze

komunikat organizacyjny - Szkolny Związek Sportowy w Radomiu

Jerzy Kijowski Słowem i piórem - e