Kwestie podatkowe i ubezpieczenia społeczne w ramach umów

Transkrypt

Kwestie podatkowe i ubezpieczenia społeczne w ramach umów
Mobilność międzynarodowa w świetle przepisów
prawa polskiego
Warszawa 22 listopada 2012
Kwestie podatkowe i ubezpieczenia
społeczne w ramach umów zawieranych przy
realizacji międzynarodowych projektów
badawczych
Prelegent: Anna Dorodzińska
Krajowy Punkt Kontaktowy
Programów Badawczych UE
w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki
Polskiej Akademii Nauk
W niniejszej prezentacji wykorzystano materiały udostępnione m.in. przez KE i/lub Ministerstwa oraz Agendy RP
1
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Formalności związane z mobilnością
Rodzaje umów
Zagadnienia
związane z podatkami
Zabezpieczenie
społeczne
2
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Zagadnienia
związane z podatkami
3
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Zwolnienia podatkowe
„Art. 21 ust.1 Wolne od podatku dochodowego są:
pkt 46) dochody otrzymane przez podatnika, jeŜeli:
a) pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych
lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej
pomocy, w tym ze środków programów ramowych badań, rozwoju
technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO,
przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych
z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów,
właściwego ministra, agencje rządowe lub agencje wykonawcze,
w tym równieŜ w przypadkach gdy przekazanie tych środków jest
dokonywane za pośrednictwem podmiotu upowaŜnionego do rozdzielania
środków bezzwrotnej pomocy oraz
b) podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej
pomocy; zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób
fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu
zleca – bez względu na rodzaj umowy – wykonanie określonych czynności
w związku z realizowanym przez niego programem; *
*Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991 Nr 80 poz. 350 z późn. zm.)
4
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Zwolnienia podatkowe w Polsce - Art. 21 ust. 1 pkt 39
Wolne od podatku są:
„stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i
tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia
doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie
wyŜszym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których
zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego
do spraw szkolnictwa wyŜszego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej
Szkolnictwa WyŜszego albo przez ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania.”
5
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Interpretacje indywidualne I
Interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są w imieniu
Ministra Finansów: *
„Art. 14b:
§ 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek
zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną
interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
§ 2. Wniosek o interpretację indywidualną moŜe dotyczyć zaistniałego stanu
faktycznego lub zdarzeń przyszłych.
§ 3. Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest
do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo
zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska (…)”
* Ordynacja podatkowa (Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926 z późn. zm)
6
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Interpretacje indywidualne II
Procedura wydawania interpretacji indywidualnej*:
a. naleŜy złoŜyć wniosek o wydanie interpretacji na urzędowym formularzu
ORD-IN;
b. wniosek składamy jest za pośrednictwem jednej z 5 izb skarbowych
(warszawskiej, poznańskiej, bydgoskiej, katowickiej lub łódzkiej);
c. czas oczekiwania na odpowiedź wynosi do 3 miesięcy od dnia otrzymania
wniosku przez urząd;
d. opłata za wydanie interpretacji wynosi 40 zł od kaŜdego pytania ujętego we
wniosku i naleŜy ją uiścić w terminie 7 dni od dnia złoŜenia wniosku.
*źródło Ministerstwo Finansów
7
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Orzecznictwo
brak jednomyślności zarówno w decyzjach organów
skarbowych jak i w wyrokach sądów administracyjnych w
kwestii zwolnień podatkowych;
przewaŜająca większość to negatywne decyzje i orzeczenia;
ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie
definiuje pojęcia podmiotu „bezpośrednio realizującego cel
programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy”.
8
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Umowy międzynarodowe I
Zgodnie z zadami międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania wynagrodzenie, które otrzymuje osoba mająca miejsce
zamieszkania w jednym państwie zaś pracę wykonuje w drugim
państwie.
To wynagrodzenie będzie mogło podlegać opodatkowaniu w drugim
państwie, jeŜeli:
-
wypłaty dokonuje pracodawca miejscowy;
koszty ponosi są zakład, który pracodawca utrzymuje w drugim państwie;
przebywa przez czas określony w danej umowie o unikaniu podwójnego
opodatkowania (bardzo często jest to termin 183 dni w roku podatkowym
bądź kalendarzowym lub teŜ w ciągu kolejnych 12 miesięcy liczonych od
dnia przybycia do tego państwa).
9
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Umowy międzynarodowe II
Umowy międzynarodowe określają jedynie, w którym z umawiających
się państw moŜe być opodatkowany dochód.
Dochody uzyskane za pracę wykonywaną za granicą wypłacone przez
tamtejszego pracodawcę podlegają regulacjom wewnętrznym tego
państwa.
Podwójnemu opodatkowaniu zapobiega się poprzez zastosowanie
właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania, która została
określona umowie międzynarodowej.
10
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Umowy międzynarodowe III
Metody unikania podwójnego opodatkowania*:
wyłączenia z progresją
w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochody uzyskane za
granicą – zwolnione na podstawie umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania. Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałych
dochodów – podlegających opodatkowaniu w Polsce – stosuje się stawkę
opodatkowania właściwą dla całego dochodu. (min. Albania, Austria,
Chiny, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja,
Grecja, Indonezja, Irlandia, Japonia, Kanada, Kuwejt, Litwa, Łotwa,
Niemcy, Norwegia, Portugalia, Republika Południowej Afryki,
Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Tunezja, Turcja, Ukraina,
Wielka Brytania i Irlandia Północną oraz Włochy)
proporcjonalnego odliczenia
dochód osiągany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od naleŜnego
podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to moŜliwe
jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód
uzyskany w obcym państwie (min. Belgia, Holandia, Islandia,
Kazachstan, Rosja i Stany Zjednoczone)
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
11 Zasady opodatkowania dochodów zagranicznych”
* śródło broszura „Izba Skarbowa w Warszawie.
Umowy międzynarodowe IV
WAśNE!
Metoda proporcjonalnego odliczenia będzie mieć równieŜ
zastosowanie do dochodów, które zostaną uzyskane ze źródeł
przychodów połoŜonych w państwie, z którymi Polska nie zawarła
umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dotyczyć to będzie
min.
Iraku, Arabii Saudyjskiej, Libii, Afganistanu, Brazylii, Hongkongu (gdy
zawarta umowa nie obejmuje danego terytorium)
12
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Rozliczanie dochodów z zagranicy I
Na stronie warszawskiej izby skarbowej znajduje się przewodnik w
zakładce: „Zasady opodatkowania dochodów zagranicznych”.
http://www.is.waw.pl/Download/broszury/49/28/broszura_dochody_zagran
iczne_2011.pdf
Załącznikiem do rocznego zeznania podatkowego w którym wykazujemy
dochody zagraniczne jest formularz PIT/ZG
13
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Rozliczanie dochodów z zagranicy II
PIT ZG
wykazujemy w nim dochody uzyskane za granicą i zapłacony tam podatek.
dochody i podatek wykazujemy po przeliczeniu na polską walutę
(według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika,
przez bank, z którego usług korzystał);
gdy podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na polską
walutę według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów,
ogłaszanego przez NBP;
wypełnia się go odrębnie dla kaŜdego państwa uzyskania dochodu;
małŜonkowie bez względu na sposób rozliczenia rocznego składają odrębny
formularz.
14
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenie
społeczne
15
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenia w Europie I
Podleganie ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu
zdrowotnemu za granicą uzaleŜnione jest od kraju do którego
się wybieramy. W całej UE i krajach strefy EOG tj. Norwegii,
Islandii i Liechtensteinie oraz Szwajcarii istnieje system
koordynacji europejskich systemów ubezpieczeń
społecznych*, określa on państwo, w którym dany pracownik
migrujący podlega obowiązkowym ubezpieczeniom
społecznym.
*Podstawą koordynacji ubezpieczeń społecznych w Europie jest: Rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U.UE.L.284/1) wraz z rozporządzeniem
wykonawczym 987/2009.
16
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenia w Europie II
Składki z dwóch lub więcej umów w róŜnych państwach
EOG wpłacane powinny być do jednego systemu
ubezpieczeniowego.
NaleŜy pamiętać aby gromadzić wszelką dokumentacje
(dowody wpłat składek na ubezpieczenia społeczne)
poniewaŜ będzie to stanowić w przyszłości postawę do
wyliczenia świadczenia emerytalnego.
17
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
!
Ubezpieczenia poza UE
Ubezpieczenia w państwach spoza EOG nie podlegają
koordynacji europejskiej, za wyjątkiem przypadków dla
których podpisano taką umowę bilateralną w tym
zakresie.
18
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
!
Umowy z krajami poza UE
Polska podpisała umowy o zabezpieczeniu społecznym z
takimi krajami pozaeuropejskimi jak:
- USA (obowiązuje od 1 marca 2009 r.);
- Kanada (obowiązuje od 1 października 2009 r.);
- Australia (obowiązuje od 1 października 2010 r.);
- Korea Południowa (obowiązuje od 1 marca 2010 r.).
19
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Umowy zabezpieczenia społecznego poza UE I
dają podstawę do unikania podwójnego opłacania
składek na ubezpieczenie społeczne poprzez sumowanie
uzyskanych składek w celu uzyskania emerytury lub
renty;
obowiązują od momentu wejścia w Ŝycie co znaczy, Ŝe
składki wpłacone przed tym terminem nie będą wliczały
się do emerytury;
nie obejmują takich świadczeń jak zasiłek macierzyński
czy ubezpieczenie zdrowotne.
20
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Umowy zabezpieczenia społecznego poza UE II
Informacje o umowie z USA:
http://www.zus.pl/default.asp?id=2402&p=4&idk=
Informacje o umowie z Australią:
http://www.zus.pl/default.asp?id=3221&p=4&idk=
Informacje o umowie z Koreą Południową:
http://www.zus.pl/default.asp?id=2974&p=4&idk=
Informacje o umowie z Kanadą:
http://www.zus.pl/default.asp?id=2749&p=4&idk=
21
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenie
zdrowotne
22
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenia zdrowotne I
Podleganie ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu za
granicą uzaleŜnione jest od kraju do którego się wybieramy. W całej UE i
krajach strefy EOG tj. Norwegii, Islandii i Liechtensteinie oraz Szwajcarii
istnieje system koordynacji europejskich systemów ubezpieczeń
społecznych.
System ten daje nam moŜliwość skorzystania za pośrednictwem
Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) wydawanej przez
Narodowy Fundusz Zdrowia z opieki zdrowotnej w nagłych przypadkach
podczas pobytu za granicą.
23
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenie zdrowotne II
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ)
Uprawnia do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na
terytorium innego państwa EOG na „takich samych zasadach” jak te,
które są przewidziane dla obywateli tego państwa.
Otrzymać ją moŜna nieodpłatnie we właściwym dla miejsca
zamieszkania, wojewódzkim oddziale NFZ lub delegaturze
oddziału wojewódzkiego NFZ.
EKUZ wydawana jest na miejscu na podstawie aktualnie
podstemplowanej pracowniczej ksiąŜeczki ubezpieczeniowej lub
ostatniego formularza ZUS-RMUA.
24
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenie zdrowotne III
Aby otrzymać EKUZ naleŜy złoŜyć wniosek w Oddziale Wojewódzkim
lub Delegaturze Narodowego Funduszu Zdrowia właściwym ze
względu na miejsce zamieszkania.
Od 1 stycznia 2011 r. w związku ze zwiększającą się mobilnością
ubezpieczonych, decyzją Prezesa NFZ, moŜliwe jest złoŜenie wniosku
o kartę EKUZ w kaŜdym Oddziale Wojewódzkim NFZ, a nie tylko w
Oddziale właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. *
* Źródło Narodowy Fundusz Zdrowia
25
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
!
Ubezpieczenie zdrowotne IV
Wydanie karty EKUZ w Oddziale Wojewódzkim NFZ dotyczy jednak
wyłącznie*:
-
wnioskodawców, którzy w Centralnym Wykazie Ubezpieczonych mają status
"ubezpieczony";
-
sytuacji wyjątkowych, związanych np. z faktem podjęcia nauki, siedzibą
pracodawcy, czy wykonywaniem pracy w województwie innym niŜ
województwo, w którym ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczony
został zgłoszony do Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Dotyczy to równieŜ
sytuacji związanych z koniecznością pilnego uzyskania kart EKUZ z uwagi np.
na wyjazd turystyczny.
* Źródło Narodowy Fundusz Zdrowia
26
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenie zdrowotne V
W celu wydania karty EKUZ naleŜy przedstawić*:
1. wniosek o wydanie karty EKUZ;
2. dokument toŜsamości;
3. dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne (np. podstemplowaną
ksiąŜeczkę zdrowia, formularz ZUS-RMUA lub dowód wpłaty składki).
W przypadku nowo zatrudnionego pracownika naleŜy przedstawić druk
potwierdzający zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego - ZUS ZUA
* Źródło Narodowy Fundusz Zdrowia
27
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Ubezpieczenie zdrowotne VI
Formularz A1 (dawny E - 101) to dokument, na podstawie którego
dochody pracowników oddelegowanych, uzyskane za granicą, nie będą
podlegały tamtejszemu prawu ubezpieczeniowemu, ale prawu polskiemu.
Co oznacza w praktyce zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenie
społeczne w kraju, do którego jest delegowany pracownik.
Wydawany jest na wniosek pracodawców przez jednostki terenowe Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.
Formularz A1 jest podstawą wydania Europejskiej Karty EKUZ dla
delegowanych pracowników.
28
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Przydatne strony www
Krajowy Punkt Kontaktowy
www.kpk.gov.pl
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
www.msz.gov.pl
Euraxess
www.euraxess.pl
Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie
www.mazowieckie.pl
Ministerstwo Finansów
www.mf.gov.pl
Ministerstwo Finansów
www.mf.gov.pl
Narodowy Fundusz Zdrowia
www.nfz.gov.pl
Sejmowa wyszukiwarka aktów prawnych
http://isap.sejm.gov.pl
ZUS
www.zus.gov.pl
29
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN
Dziękuję za uwagę
Pytania?
Osoby do kontaktu:
Krajowy Punkt Kontaktowy
Programów Badawczych UE
Anna Dorodzińska
e-mail: [email protected]
Instytut Podstawowych Problemów Techniki
Polskiej Akademii Nauk
ul. Krzywickiego 34
02-078 Warszawa
tel: 0 22 828 74 83
fax: 0 22 828 53 70
e-mail: [email protected]
30
Copyright © KPK PB UE IPPT PAN

Podobne dokumenty