Palium 11 w 2.indd
Transkrypt
Palium 11 w 2.indd
Z zapisków Kapelana „Niech łąki, niech kwiaty nucą swą pieśń; ja w sercu radość mam...” Odczuwam wielką radość z istnienia kwiatów. Po prostu mam taką słabość i tą słabością się cieszę, chełpię, chwalę, o niej głośno mówię. Jest jedna bardzo ważna różnica między kwiatem a człowiekiem. Kwiat zamiera, usycha i już nigdy ten sam się nie odradza. A człowiek? Starzeje się, więdnie, umiera, ale odradza się na nowo – ten sam! Zmartwychwstaje do życia wiecznego! „Popatrzcie na lilie polne...” – cudowne określenie piękna kwiatu powiedziane przez samego Chrystusa Kwiat w swym pięknie jest niepowtarzalny i niepodobny do żadnego innego stworzenia, choć nie wiem, dlaczego, nie jest ujęty w trzech cudach świata, bo czemuż to nie może być ich cztery.... Kwiat czuje, reaguje, żyje... Kiedy go całuję – pięknie się rozwija i szybko więdnie. Lubię zawsze mieć kwiaty. Zwłaszcza zimą - żywe i piękne. Kto, czym, w jaki sposób maluje kwiaty? A ludzie? – hodują nowe odmiany. Jaka wielka moc natury, przyrody... i jaki wielki artyzm! Fantastyczny dobór kolorów, barw, kształtów i woni! Zapach – jakie to nadzwyczajne zjawisko! Coś tak delikatnego i przemijającego – pachnie! Kwiat to znak piękna i wdzięczności Mówimy, słyszymy, piszemy, oglądamy różne „cuda przyrody”. Do tych cudów dołączam kwiaty. Piękna ich nie sposób do końca wyrazić, opowiedzieć słabym ludzkim językiem. One są po prostu boskie, cudnie piękne! Oby nieustannie i wciąż na nowo zdobiły kościoły, ołtarze Pańskie, cmentarze i rodzinne stoły! „Na drogę życia biorę trzy kwiatki: Kwiat przyjaciela, ojca i matki...” Ks. Tadeusz SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA OPIEKI HOSPICYJNEJ ZIEMI CZĘSTOCHOWSKIEJ W ROKU 2007 DANE PODSTAWOWE Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej - Hospice Care Association of Czestochowa 42-202 Częstochowa., ul. Krakowska 45 a tel. 034 360-54-91 fax: 034 360-54-91 e-mail: [email protected] http:// www.hospicjum-czestochowa.pl konto bankowe: Bank PeKaO S.A. o. Częstochowa 15 1240 1213 1111 0000 2379 4368 NIP 573-11-78-324; REGON 150873476 Stowarzyszenie zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 16.03.1993 r. pod nuNR 2 (11) PALIUM merem KRS 0000056401. Dnia 27.11.2006 r. otrzymałostatus organizacji pożytku publicznego. Dane dotyczące członków Zarządu na dzień 31.12.2007 r. l.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Nazwisko i imię Kaptacz Anna Podhorski Cezary Kaptacz Izabela Petryków Krzysztof Długosz Aneta Dobrakowski Longin Łupińska Urszula Funkcja Prezes Wiceprezes Sekretarz Skarbnik Członek Członek Członek Skład osobowy Komisji Rewizyjnej Przewodnicząca: Monika Lichterowicz, Członkowie: Tadeusz Zalasiński, Adam Rajek Misja Stowarzyszenia Misją Stowarzyszenia jest świadczenie wielodyscyplinarnej i całościowej opieki w celu łagodzenia cierpień, leczenia bólu oraz innych objawów towarzyszących chorobie, a także poprawy jakości życia pacjentów chorych na przewlekle i nieuleczalnie choroby nie poddające się leczeniu, dbałość o sferę psychiczną, duchową i fizyczną i społeczną pacjentów oraz ich rodzin w trakcie trwania choroby oraz w okresie osieroconych, podnoszenie świadomości społeczeństwa na temat idei opieki hospicyjnej oraz edukacja pracowników i wolontariuszy. Zakres i formy prowadzonej działalności statutowej, cele statutowe Stowarzyszenie działa jako dobrowolne, samorządne i dobroczynne zrzeszenie osób i instytucji działających w zakresie ochrony i promocji zdrowia, pomocy psycho-duchowej, społecznosocjalnej na rzecz przewlekle i nieuleczalnie chorych i ich rodzin. Celami statutowymi Stowarzyszenia są: 1) Działalność dobroczynna, ochrona zdrowia i pomoc społeczna. 2) Poprawa jakości życia nieuleczalnie chorych dorosłych i dzieci w terminalnym okresie choroby na miarę ich indywidualnych możliwości. 3) Niesienie ulgi w cierpieniu psychicznym, duchowym i społeczno-socjalnym, leczenie bólu i innych objawów towarzyszących chorobie głównie nowotworowej i AIDS. 4) Pomoc rodzinom chorych i osieroconym. 5) Podnoszenie świadomości społecznej na temat opieki holistycznej i wielodyscyplinarnej opieki hospicyjnej. 6) Szkolenie personelu medycznego, wolontariuszy i rodzin chorych. 7) Współpraca z organami administracji publicznej, samorządowej i innymi organizacjami w kraju i za granicą. 8) Pomoc poszkodowanym w wypadkach samochodowych i ich rodzinom. 9) Organizacja i promocja wolontariatu. 10) Rehabilitacja osób niepełnosprawnych. 11) Integracja osób niepełnosprawnych z pełnosprawnymi. 12) Pomoc i poradnictwo osobom niepełnosprawnym, ich rodzinom i opiekunom. Stowarzyszenie prowadzi działalność pożytku publicznego: nieodpłatną: 1. działalność wydawnicza pozostała 2. kształcenie ustawiczne dorosłych i pozostałe formy kształcenia gdzie indziej nie sklasyfikowane 3. działalność fizjoterapeutyczna 4. działalność związana z ochroną zdrowia ludzkiego pozostała gdzie indziej niesklasyfikowana 5. praktyka lekarska 6. działalność pielęgniarek i położnych 7. działalność psychologiczna i psychoterapeutyczna 8. całodobowa opieka wychowawcza dla dzieci i młodzieży 9. pomoc społeczna pozostała z zakwaterowaniem 10. szpitalnictwo odpłatną: 1. działalność wydawnicza pozostała 2. kształcenie ustawiczne dorosłych i pozostałe formy kształcenia gdzie indziej nie sklasyfikowane 3. działalność fizjoterapeutyczna 4. działalność związana z ochroną zdrowia ludzkiego pozostała gdzie indziej niesklasyfikowana 5. praktyka lekarska 6. działalność pielęgniarek i położnych PALIUM NR 2 (11) 7. działalność psychologiczna i psychoterapeutyczna 8. całodobowa opieka wychowawcza dla dzieci i młodzieży 9. pomoc społeczna pozostała z zakwaterowaniem Do realizacji swoich celów statutowych Stowarzyszenie: 1) Powołuje i wpływa na całokształt działań Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, 2) Organizuje całodobowe, stacjonarne hospicja onkologiczne dla dorosłych i dzieci, 3) Zakłada i prowadzi ośrodki opieki i wsparcia nad rodzinami chorych i osieroconymi, 4) Zakłada i prowadzi ośrodki rehabilitacji biologicznej i psycho-duchowej dla poszkodowanych w wypadkach drogowych, chorych na nowotwory będących w trakcie leczenia onkologicznego, 5) Współpracuje z krajowymi i zagranicznymi instytucjami, bądź podmiotami gospodarczymi mogącymi wesprzeć działalność Stowarzyszenia, 6) Pozyskuje środki finansowe i rzeczowe do realizacji celów Stowarzyszenia, 7) Nawiązuje współpracę z pokrewnymi organizacjami krajowymi i zagranicznymi umożliwiając wymianę doświadczeń oraz wspieranie podejmowanych inicjatyw, 8) Tworzy ośrodki formacyjne dla personelu, wolontariuszy i osieroconych, 9) Prowadzi działalność informacyjno-edukacyjną umożliwiającą szerzenie w społeczeństwie wiedzy na temat idei hospicyjnej, 10) Prowadzi działalność szkoleniową dla: - personelu służby zdrowia, - wolontariuszy, - rodzin chorych, 11) Prowadzi działalność wydawniczą, 12) Prowadzi działalność integracyjną dla członków Stowarzyszenia poprzez aktywność kulturalną i rekreacyjną. NR 2 (11) PALIUM 13) Podejmuje inne działania sprzyjające rozwojowi statutowych celów Stowarzyszenia, 14) Prowadzi nieodpłatną i płatną działalność pożytku publicznego w granicach przewidzianych prawem. 15) Może prowadzić pomocniczą działalność gospodarczą w granicach przewidzianych prawem służącą realizacji celów statutowych Stowarzyszenia Stowarzyszenie do realizacji postawionych celów statutowych powołało jednostki terenowe – niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej zarejestrowane na podstawie Ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rejestru zakładów opieki zdrowotnej u Wojewody Śląskiego. 1. Zespół Opieki Paliatywnej „Palium” w Częstochowie, ul. Krakowska 45a 2. NZOZ Zespół Opieki Paliatywnej „Palium” w Lublińcu, ul. Oleska 23 3. Zespół Opieki Zdrowotnej „Palium” w My szkowie, ul. Słowackiego 115 4. Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej w Częstochowie, ul Krakowska 45a 5. NZOZ „Hosp-Med.” Centrum Zaopatrzenia Medycznego w Częstochowie, Al. Wolności 68 Zakłady - Zespół Opieki Paliatywnej „Palium” w Częstochowie, NZOZ Zespół Opieki Paliatywnej „Palium” w Lublińcu, Zespół Opieki Zdrowotnej „Palium” w Myszkowie od chwili powstania świadczą całościową i wielodyscyplinarną opiekę na rzecz dorosłych i dzieci chorych na przewlekłe i postępujące choroby, nie poddające się leczeniu głównie nowotworowe „u kresu ich życia” w warunkach domowych, ambulatoryjnych i dziennych oraz ich rodzin i osieroconych Głównym celem działalności jest łagodzenie cierpień fizycznych, psychicznych, duchowych i socjalnych, poprawa jakości życia na miarę ich możliwości. W ramach bieżącej działalności statutowej świadczą bezpłatną całodobową przez 7 dni w tygodniu opiekę pacjentom dorosłym i dzieciom zarejestrowanym w hospicjum domowym, poradni opieki paliatywnej. Świadczona opieka obejmuje między innymi: • świadczenia medyczne, lekarskie, pielęgniarskie, kontrolowano objawy towarzyszące chorobie, wykonywano niezbędne badania laboratoryjne, zbiegi medyczne, pielęgniarskie i pielęgnacyjno-higieniczne; • wsparcie i pomoc psychologiczną i duchową chorym i ich rodzinom; • wsparcie, edukację i pomoc wyręczającą rodzinom objętych opieką dzieci i dorosłych; • wykonywanie zleconych zabiegów fizjoterapeutycznych, rehabilitacyjnych, wypożyczanie i pomoc w pozyskiwaniu sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego; • zapewnianie dziennej opieki medycznej, terapeutyczno-zajęciowej pacjentom w dobrej kondycji fizycznej z dowozem. Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej w Częstochowie, Lublińcu i w Myszkowie realizowały swoje zadania na podstawie umowy z Śląskim Oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia w Katowicach na wykonywanie świadczeń medycznych z zakresu: - poradnia opieki paliatywnej, - hospicjum domowe, - hospicjum domowe dla dzieci. Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej w Częstochowie świadczył pielęgniarską opiekę długoterminową nad obłożnie i przewlekle chorymi przebywającymi w środowisku domowym, a nie wymagającymi hospitalizacji w oddziałach lecznictwa stacjonarnego i w zakładach opieki długoterminowej. NZPiOP świadczył pielęgniarską opiekę długoterminową w ramach umowy z Śląskim Oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia w Katowicach. Stowarzyszenie i powołane zakłady opieki zdrowotnej objęły opieką pacjentów z terenu powiatu ziemskiego i grodzkiego częstochowskiego, powiatu myszkowskiego, lublinieckiego, kłobuckiego i pajęczańskiego. W 2007 r. objęto opieką 1588 osób dorosłych, w tym 32 dzieci. Liczba chorych objętych opieką w 2007 roku przez poszczególne zakłady; Liczba chorych objętych opieką Hospicjum domowe Hospicjum domowe dla dzieci Poradnia Opieki Paliatywnej Pielęgniarska Opieka Długoterminowa razem NZOZ Zakład Zespół Opieki Zespół Opieki Paliatywnej Opieki Paliatywnej „Palium” Paliatywnej „Palium” w Częstochowie „Palium” w Myszkowie w Lublińcu Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej w Częstochowie Łącznie 949 151 138 - 1228 32 - - - 32 83 108 5 - 196 - - - 132 132 1064 259 143 132 1588 PALIUM NR 2 (11) Liczba zmarłych pacjentów obejmowanych opieka w 2007 r. Liczba zgonów Hospicjum domowe Hospicjum domowe dla dzieci Poradnia Opieki Paliatywnej Pielęgniarska Opieka Długoterminowa razem NZOZ Zespół Opieki Zespół Paliatywnej Opieki „Palium” w Paliatywnej Częstochowie „Palium” w Lublińcu Zakład Opieki Paliatywnej „Palium” w Myszkowie Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej w Częstochowie Łącznie 140 Zgony: 98 Wyrejestrowani: 16 - 893 - - - 5 15 - - 20 - - - Zgony: 29 Wyrejestrowani: 24 53 649 155 114 53 971 639 5 5 Liczba wykonanych wizyt u pacjentów objętych opieką w 2007 r. Niepubliczny NZOZ Zespół Zakład Opieki Zakład Pomocy Wykonane Opieki Paliatywnej Paliatywnej Łącznie i Opieki wizyty/porady „Palium” w „Palium” w Pielęgniarskiej w Lublińcu Myszkowie Częstochowie Lekarskie: 6343 Lekarskie: 1113 Lekarskie: 1200 Hospicjum Pielęgniarskie: 32400 Pielęgniarskie:4802 Pielęgniarskie: 51367 domowe (wizyty) Innych członków Innych członków 4909 --zespołu: 2500 zespołu: 600 Lekarskie: 768 Hospicjum Pielęgniarskie:2736 domowe dla dzieci 6004 Innych członków ------(wizyty) zespołu: 150 Poradnia Opieki Paliatywnej 2640 1306 240 --4186 (porady) Pielęgniarska Opieka Pielęgniarskie: 19350 Długoterminowa ------19350 (wizyty) Zespół Opieki Paliatywnej „Palium” w Częstochowie NZOZ „Hosp-Med” Centrum Zaopatrzenia Medycznego w Częstochowie świadczył w ramach umowy z ŚOW NFZ zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz pozostałą sprzedaż detaliczną artykułów medycznych. NR 2 (11) PALIUM Działalność organów Stowarzyszenia W roku sprawozdawczym 2007 zarząd Stowarzyszenia odbył 11 zebrań, podjęto 49 uchwały i 2 zarządzenia w sprawie bieżącej działalności Stowarzyszenia. Na bieżąco podejmowano uchwały w sprawach członkowskich. Ilość członków Stowarzyszenia: zwyczajnych: 82 osoby; wspierających: 0; honorowych: 0; (stan na dzień 31 grudnia 2007 r.) Dnia 18 kwietnia 2007 r. odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawcze Członków Stowarzyszenia. Zostały przyjęte sprawozdania merytoryczne, finansowe, Komisji Rewizyjnej, Sądu Koleżeńskiego, zarząd otrzymał absolutorium. Podjęto decyzje o sprawdzeniu zmian do statutu rozszerzając cele statutowe Stowarzyszenia. Dnia 27 lipca 2007r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia w sprawie udziału Stowarzyszenia jako członek założyciel Polskiego Forum Hospicjów Polskich. Zarząd Stowarzyszenia, członkowie i pracownicy stale współpracowali z instytucjami i organizacjami o podobnym zakresie działalności: - Samodzielnymi Publicznymi ZOZ-ami i Szpitalami - MOPS-em – opiekunkami społecznymi, pracownikami socjalnymi, - Ogólnopolskim Forum Ruchu Hospicyjnego, - Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, - Forum Ruchów, Stowarzyszeń i Bractw Archidiecezji Częstochowskiej; - Śląskim Forum Organizacji Socjalnych „Kafos”, - Stowarzyszeniem Organizatorów i Promotorów Opieki Długoterminowej, - Polskim Towarzystwem Medycyny Paliatywnej, - Polskim Towarzystwem Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej. - Polskim Towarzystwem Pielęgniarstwa Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej, - Forum Hospicjów Polskich. Komisja Rewizyjna Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej w roku 2007 odbyła pięć zebrań, w tym 4 wynikające ze statutu. Wydarzenia – imprezy, organizacja i uczestnictwo w 2007 r. • W dniach 26 – 28 stycznia 2007 r. Stowarzyszenie zorganizowało XI Ogólnopolską Konferencję zespołów opieki paliatywnej i hospicyjnej pt.: „Cierpienie i choroba prze- • • • • żywana u kresu życia – aktualne dylematy w opiece paliatywnej i hospicyjnej” Patronat Honorowy objęli: Arcybiskup Metropolita Częstochowski ks. dr Stanisław Nowak oraz Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny paliatywnej Prof. dr hab. n. med. Krystyna de Walden – Gałuszko. W konferencji udział wzięło 250 osób sprawujących opiekę paliatywną i hospicyjną z terenu całego kraju. Tematem wiodącym będą aktualne doniesienia naukowe i doświadczenia w medycynie i opiece paliatywnej oraz problemy związane z bieżącą działalnością instytucji opieki paliatywnej i hospicyjnej. Podczas konferencji na Jasnej Górze zorganizowano Zawierzenie Hospicjów Polskich Matce Boskiej Częstochowskiej oraz złożone zostało wotum Hospicjum Częstochowskiego w 15 rocznice jego powstania. W dniu 11 lutego 2007 r. w Archikatedrze Częstochowskiej pw. Świętej Rodziny zorganizowano Mszę Świętą. w intencji wszystkich zmarłych pacjentów objętych opieką przez Częstochowskie Hospicjum. Mszę Świętą odprawił Arcybiskup Stanisław Nowak Metropolita Częstochowski. W odpowiedzi na zaproszenie Stowarzyszenia we mszy uczestniczyło około 1000 osób. Tradycyjnie, przez rozpoczęciem liturgii, zapalono znicze jako znak łączności z tymi, którzy od nas odeszli do wieczności. W dniu 14 marca 2007 r. jury wybrało w Samorządowym Konkursie Nastolatków „Ośmiu Wspaniałych” spośród 39 kandydatów - 16 uczniów gimnazjów oraz 23 szkół ponadgimnazjalnych wyróżniających się swoją postawą i pracą na rzecz innych, w tym Dorotę Borowczyk – wolontariuszkę Hospicjum Częstochowskiego. W dniu 19 marca 2007 r. odbyła się inauguracja ogólnopolskiej kampanii „Pola Nadziei”. W tym roku Stowarzyszenie zorganizowało konkursy: literacki i plastyczny, przeprowadzono zbiórki uliczne, rozprowadzano żonkilowe broszki oraz zorganizowano Galę Nadziei, podczas której wręczone zostaną nagrody dla laureatów konkursów. PALIUM NR 2 (11) • W dniu 7 kwietnia 2007 r. w Wielką Sobotę przedstawiciele Stowarzyszenia wzięli udział w Kurii Metropolitarnej w wielkanocnym spotkaniu połączonym z złożeniem życzeń dla Arcybiskupa Stanisława Nowaka Metropolity Częstochowskiego. • W dniu 12 kwietnia 2007 r. jak co rok Stowarzyszenie zorganizowało tradycyjne spotkanie wielkanocne dla pacjentów dziennego oddziału opieki paliatywnej. W spotkaniu uczestniczył przedstawiciel Archidiecezji ksiądz Biskup Jan Wątroba. • W dniu 18 kwietnia 2007 r. w siedzibie Stowarzyszenia odbyło się Wale Zabranie Sprawozdawcze Członków Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej. W zebraniu wzięło udział 56 członków. Podjęto uchwały dotyczące przyjęcia sprawozdań zarządu, Komisji rewizyjnej i Sądu koleżeńskiego za 2007 r., udzielono absolutorium zarządowi, podjęto uchwały dotyczące wprowadzenia zmian do statutu Stowarzyszenia. • W dniu 22 kwietnia 2007 r. przed kościołami miasta Częstochowy i całej archidiecezji częstochowskiej Stowarzyszenie za zgodą arcybiskupa przeprowadziło doroczną zbiórkę publiczną do puszek na rzecz Hospicjum Częstochowskiego. W zbiórce wzięło udział 200 wolontariuszy z 24 szkół. Łączny dochód wyniósł 39 868.48 PLN. • W dniu 27 kwietnia 2007 r. zorganizowano trzeci „Marsz Nadziei” dla chorych i cierpiących w Hospicjach. W Marszu wzięła udział kilkuset osobowa grupa dzieci i młodzieży z szkół i przedszkoli miasta Częstochowy i okolic. • W dniach 10 i 12 maja 2007 r. prowadzono zbiórki uliczne, w które mocno zaangażowała się młodzież ze szkół: Zespołu Szkół Gastronomicznych, Gimnazjum nr 4, Liceum Ogólnokształcące im. R. Traugutta, Liceum Ogólnokształcące im. W. Biegańskiego. • W dniu 17 maja 2007 r. zorganizowano w Filharmonii Częstochowskiej finał kampanii „Pola Nadziei ” – „Gala Nadziei”. Podczas NR 2 (11) PALIUM • • • • • Gali wręczone zostały nagrody dla laureatów konkursów oraz wyróżnienia dla najaktywniejszych w kwestach wolontariuszy. Przeprowadzona została również aukcja obrazów oraz loteria fantowa. W dniach 18- 26 maja 2007 r. przedstawiciele Stowarzyszenia Hospicjum brali czynny udział w czuwaniach modlitewnych w kościołach częstochowskich przed uroczystością Zesłania Ducha św. W dniu 26 maja 2007 r. przedstawiciele wzięli udział we Mszy Św., przygotowaniu modlitwy wiernych oraz daru ołtarza w wigilię Zesłania Ducha Św. w Archikatedrze Częstochowskiej. Dnia 24 lipca 2007 r. z okazji 1 rocznicy otwarcia w Częstochowie filii Akademii Walki z Rakiem, w siedzibie Akademii przy placu Bohaterów Getta 1/3 zorganizowano okolicznościowe spotkanie, podczas którego zaprezentowano dotychczasową działalność Akademii oraz odbyło się spotkania z jej członkami. W spotkaniu wzięli udział: Krajowy Koordynator AWzR - Magdalena Szwechowicz; Prezes Fundacji „Hospicjum „Światło” w Toruniu - Janina Mirończuk, przedstawiciele częstochowskich parlamentarzystów, przedstawiciele władz miasta Częstochowy oraz zarząd Hospicjum Częstochowskiego. Jak co rok w wakacje 9 sierpnia 2007 r. na zaproszenie wieloletniego wolontariusza i ka pelana hospicyjnego ks. Tadeusza Wójcika pacjenci objęci opieką Dziennego Oddziału Opieki Paliatywnej Stowarzyszenia Hospicjum uczestniczyli w spotkaniu integracyjnym w Parafii pw. Miłosierdzia Bożego w Blanowicach k. Zawiercia. W dniu 24 sierpnia 2007 r. podczas obchodów Dni Częstochowy na Placu Biegańskiego w Częstochowie zaprezentowana została działalność Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej oraz Akademia Walki z Rakiem. Przygotowane zostały stoiska wystawiennicze, w których odwiedzający mogli zapoznać się z historią i bieżąca działalnością Stowarzyszenia. Na stoisku prezentowany był dorobek Stowarzyszenia w związku ze zbliżającym się jubileuszem 15 lat istnienia. Wiele osób odwiedzających stoisko skorzystało też z pomocy pielęgniarek: pomiaru ciśnienia tętniczego oraz poziomu cukru w krwi. • W dniu 5 października 2007 r. na Plac Biegańskiego w Częstochowie Stowarzyszenie zorganizowało sadzenie cebulek żonkilowych w ramach inauguracji ogólnopolskiej kampanii społecznej „Pola Nadziei 2008”. Na placu zgromadziła się młodzież z częstochowskich szkół gdzie w obecności Zastępcy Prezydenta Miasta Jacka Betnarskiego, Pełnomocnika Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych Roberta Kępy, ks. Janusza Wojtyli przedstawiciela Metropolity Częstochowskiego, Prezesa Stowarzyszenia Agape Kazimierza Słobodziana, Zarządu Hospicjum Częstochowskiego na czele z Prezesem Anną Kaptacz odbyło się uroczyste sadzenie cebulek żonkili – symbolu nadziei dla ciężko chorych ludzi w hospicjach. Jednocześnie podczas tej uroczystości w odbył się recital - Głosy dla Hospicjów. Orkiestra Pipes & Drums, grając szkockie marsze i melodie okolicznościowe wprowadziła atmosferę szkockich Pól Nadziei, skąd kampania ta trafiła do Polski. Specjalnym gościem była pisarka Karen McMillan z Nowej Zelandii - autorka książki „Niezłomny duch”. Promocja książki ze świadectwami osób chorych na raka odbywała się w właśnie w tym czasie w Częstochowie. Podczas jesiennej Kampanii „Pola Nadziei” rozprowadzono ponad 5500 szt. cebulek żonkili. • W 17 października 2007 r zainaugurowane zostały obchody 15-lecia powstania Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej. W koncercie jubileuszowym wzięli udział członkowie - założyciele Stowarzyszenia oraz osoby, które w jakikolwiek sposób przyczyniły się do jego rozwoju. Obchody jubileuszu i koncert otworzyła Anna Kaptacz – Inicjatorka powstania Stowarzyszenia i Pre- 10 • • • • zes Hospicjum Częstochowskiego oraz Tadeusz Wrona – Prezydent Miasta Częstochowy. Podczas koncertu w Filharmonii Częstochowskiej wystapili: Zespół UNIVERSE, Katarzyna KŁOSOWSKA, Artur BRONCEL, Aleksandra Broncel, Tomasz Kaczmarzyk, grupa Maraton, Jasnogórski Zespół Wokalny Camerata, Częstochowa Pipes & Drums. Koncert prowadził Dariusz Ciszewski. Reżyserem spektaklu był Grzegorz Nienartowicz. W dniu 7 grudnia 2007 r – W siedzibie Hospicjum odbyło się okolicznościowe spotkanie z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Wolontariusza. Podczas spotkania zostały wręczone wyróżnienia: Hospicyjny Wolontariusz Roku. Otrzymały je Mariola Grudzień oraz Anna Markiewicz-Kowalczyk. Dnia 7 grudnia 2007 r. Śląskie Forum Organizacji Socjalnych KaFOS przyznało dla Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej certyfikat „Wzorowej organizacji socjalnej” w zakresie: formalno-prawnych aspektów działalności, planowania i rozwoju organizacji, przestrzegania przepisów prawa pracy, podstawowych wymogów w prowadzeniu ksiąg rachunkowych. Na uroczystej ceremonii w Kinoteatrze „Rialto” w Katowicach został wręczony dyplom i certyfikat „Wzorcowej Organizacji Socjalnej” Dnia 14 grudnia 2007 r- Podczas Gali Wolontariatu wyróżniona została Anna Markiewicz-Kowalczyk – nauczyciel z Gimnazjum nr 7 w Częstochowie. Do tej nagrody została zgłoszona przez Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej z uwagi na oddanie i zaangażowanie w szarzenie idei hospicyjnej. Dnia 18 grudnia 2007 r – W siedzibie Akademii Walki z Rakiem odbyło się okolicznościowe spotkanie bożonarodzeniowe. W spotkaniu oprócz członków Akademii wzięli udział przedstawiciele zarządu Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej na czele z prezesem Anną Kaptacz i wiceprezesem Cezarym Podhorskim. PALIUM NR 2 (11) • Dnia 20 grudnia 2007 r – W siedzibie Stowarzyszenia odbyło się tradycyjne spotkanie bożonarodzeniowe pacjentów hospicjum z arcybiskupem Stanisławem Nowakiem, który przekazał pacjentom życzenia i podzielił się opłatkiem. Działalność wolontaryjna Stowarzyszenie przeprowadziło jesienną edycję podstawowego kursu dla wolontariuszy z zagadnień opieki paliatywnej. W kursie wzięło udział 60 osób. Egzamin z pozytywnym wynikiem oraz tytuł wolontariusza otrzymały 24 osoby. Wolontariusze świadczyli pomoc dla 50 osób chorych w domach i dziennym oddziale opieki paliatywnej oraz aktywnie włączali się w akcje charytatywne, zbiórki publiczne na terenie miasta i pod kościołami oraz w prace społeczne na terenie siedziby Stowarzyszenia. W działania Stowarzyszenia włączali się wolontariusze medyczni 15 osób; pozostali wolontariusze 80 osób oraz wolontariusze akcyjni 300 osób. Działalność wydawnicza Stowarzyszenie wydało skrypt z materiałami pokonferencyjnymi z konferencji naukowej „Medycyna paliatywna a idea hospicyjna” zorganizowanej przez Stowarzyszenie na Jasnej Górze w styczniu 2007 r. Publikowane były kolejne cztery numery biuletynu „Palium” w ilości po 2000 egzemplarzy, który był bezpłatnie rozprowadzany wśród pacjentów, ich rodzin oraz społeczności z terenu miasta i regionu. Stowarzyszenie na zlecenie Ogólnopolskiego Forum Ruchu Hospicyjnego wydawało i kolportowało biuletyn Ogólnopolskiego Forum Ruchu Hospicyjnego. Działalność szkoleniowa Pracownicy Stowarzyszenia i zakładów opieki zdrowotnej wchodzących w struktury StowarzyNR 2 (11) PALIUM szenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej w 2007 roku skorzystali ze szkoleń, konferencji i sympozjów organizowanych przez placówki szkoleniowe i kształcące w zakresie opieki i medycyny paliatywnej, opieki nad dziećmi, psychoonkologii, pielęgniarskiej opieki długoterminowej, leczenia ran, księgowości , rachunkowości i kadr. Łącznie dofinansowano do szkolenia dla 35 osób w tym: • Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej - 9 osób, • Zespół Opieki Paliatywnej „Palium” w Częstochowie – 18 osób, • Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej - 7 osób, • Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Palium” w Myszkowie -1 osoba. Pracownicy wzięli czynny udział w kształceniu pielęgniarek w specjalizacji z opieki paliatywnej oraz opieki długoterminowej organizowanej przez Spółdzielnię Pracy „Oświata” w Częstochowie. 11 pielęgniarek zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej Stowarzyszenie zdało egzamin państwowy z pielęgniarstwa w opiece paliatywnej otrzymując tytuł specjalisty. Dwie pielęgniarki uczestniczyły w 2-letniej specjalizacji z zakresu pielęgniarstwa w opiece paliatywnej finansowanej przez MZ. W Zespole Opieki Paliatywnej „Palium” w Częstochowie odbywały się staże i praktyki dla studentów, uczniów oraz uczestniczek specjalizacji z: • Wyższej Szkoły Zarządzania w Częstochowie dla 127 osób • Akademii Polonijnej - Wydział nauk o zdrowiu - Kierunek Pielęgniarstwo dla 5 osób • Akademii Medycznej w Łodzi dla 2 osób • Stowarzyszenia Rzeczoznawców Ekonomicznych. Policealne Studium Ratownictwa Medycznego • Szkoły Policealnej Województwa Śląskiego im. dr Wł. Biegańskiego dla20 osób • Specjalizacji z pielęgniarstwa w opiece paliatywnej dla 25 osób 11 • Specjalizacji z pielęgniarstwa w opiece długoterminowej dla 31 osób Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej w dniach 26-28 stycznia 2007 roku zorganizowało ogólnopolską XI Konferencję naukową pt: „cierpienie i choroba przeżywana u kresu życia – aktualne dylematy w opiece paliatywnej i hospicyjnej.” W konferencji uczestniczyło 250 osób i około 80 pracowników Stowarzyszenia. Inne informacje finansowe Stowarzyszenie nie udzielało pożyczek pieniężnych, nie nabywało obligacji, nie posiada udziałów i akcji, nie nabywało nieruchomości. Lokata terminowa ulokowana na rachunku bankowym w Banku PeKaO SA o. Częstochowa 300 100,00 PLN Stowarzyszenie nabyło w 2007 r. rzeczowe aktywa trwałe - środki trwałe na kwotę 131 918,68 PLN z przeznaczeniem na cele statutowe. Informacja o zatrudnieniu pracowników i wynagrodzeniach 1. Liczba osób zatrudnionych w Stowarzyszeniu i podległych jednostkach z podziałem według zajmowanych stanowisk i z wyodrębnieniem osób zatrudnionych wyłącznie w działalności gospodarczej: A) Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej zatrudniało (stan na 31.12.2007 r.): • 21 osób na umowę o pracę tj. pielęgniarz 1; salowa 1; kapelan 1; kierowca 5; księgowa 1; referent księgowości 1; referent ds. kadr i płac 2; kasjer 1; recepcjonista 3; terapeuta zajęciowy 1; opiekun terapii 1; plastyk 1; biuro Stowarzyszenia 2; • 6 osób na umowy zlecenia, 2 umowy kontraktowe i menadżerskie B) W powołanych jednostkach – zakładach opieki zdrowotnej zatrudnionych było (stan na 31.12.2007 r.): • 56 pracowników na umowy o prace tj. pielęgniarki 31; lekarze 5; psycholodzy 2; fizjo- 12 terapeuci 6; pracownik socjalny 1; pedagog 1; salowa 1; kapelan 1; księgowość 1; sanitariusz 1; opiekunka 2; masażysta 1; technik farmaceutyczny 1; recepcjonista 1; • 30 osoby na umowy zlecenia i kontraktowe (lekarze 14, pielęgniarki 9; pracownicy administracji i księgowości 7. C) NZOZ CZM „Hosp-Med” prowadzący działalność gospodarczą zatrudniał na umowę o pracę - pracowników ds. handlu 3 osoby; na umowę zlecenie: lekarz- dyrektor 1; pracownik księgowości 1. 2. Członkowie zarządu Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej w 2007 r. nie pobierali wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji. Dane o działalności zleconej organizacji przez podmioty państwowe i samorządowe W 2007 roku realizowano na podstawie umowy z Gminą Miasta Częstochowy następujące programy: 1. W zakresie ochrony i promocji zdrowia: „Pomoc psychologiczna, wsparcie, edukacja osób chorych na choroby przewlekłe i nowotworowe oraz ich rodzin”. Objęcie przez zespół interdyscyplinarny całościową opieką pacjentów dziennego oddziału opieki paliatywnej oraz akademii walki z rakiem. Wartość zadania: 111 500,00 zł w tym z dotacji 37 840,00 zł. 2. W zakresie pomocy społecznej: „Integracja, wsparcie i pomoc osobom dotkniętym niepełnosprawnością”. Objęcie opieką chorych na dziennym oddziale opieki paliatywnej; świadczenia socjalne w zakresie zaopatrzenia w materiały terapeutyczne oraz żywność. Wartość zadania: 9 000,00 zł w tym z dotacji 4 000,00 zł. 3. W zakresie kultury i sztuki: „Nadzieja dla cierpiących – twórczość dzieci i młodzieży w ramach kampanii Pola Nadziei” PALIUM NR 2 (11) Wydarzenie finałowe dla uczestników konkursu plastycznego oraz literackiego. Wartość zadania: 4 000,00 zł w tym z dotacji 2 000,00 zł. Ponadto realizowano na podstawie umowy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego dotację „Pacjent w leczeniu onkologicznym i opiece paliatywnej”. Materiały konferencyjne w postaci teczek, gadżetów oraz skryptów dla uczestników konferencji, a także organizacja konferencji. Wartość zadania: 36 500,00 zł w tym z dotacji 17 000,00 zł. Od lipca 2007 roku Stowarzyszenie zaangażowało się w trzyletni Program na Rzecz Wolontariatu Hospicyjego „Lubię pomagać” realizowanego przez Gdańską Fundację Hospicyjną i Fundację PZU. Do końca roku w ramach Programu nie otrzymano żadnych środków finansowych ani rzeczowych. Informacja o rozliczeniach z budżetem Stowarzyszenie składa deklarację CIT, sprawozdanie roczne, deklarację związaną z zatrudnieniem na umowę o pracę, umowy zlecenia i inne deklaracje dla celów podatkowych. Informacja o przeprowadzonej w okresie sprawozdawczym kontroli: W 2007 roku przeprowadzone były dwie kontrole z Urzędu Miasta Częstochowy w zakresie oceny realizacji zadań dotowanych przez budżet Miasta Częstochowy. W wyniku tych kontroli zastrzeżeń do ewidencjonowania i bieżącego rozliczania w zakresie księgowości nie stwierdzono. Śląskie Forum Organizacji Socjalnych KaFOS przeprowadziło w Stowarzyszeniu wizyty audytoryjno-doradcze będące częścią projektu realizowanego przez KaFOS z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich w zakresie formalno-prawnych aspektów działalności, planowania i rozwoju organizacji, przestrzegania przepisów pracy, wymogów w prowadzeniu ksiąg rachunkowych – stowarzyszenie otrzymało certyfikat wzorcowej organizacji socjalnej. W Zespole Opieki Paliatywnej „Palium” w Częstochowie odbyła się kontrola Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w z zakresu realizacji świadczeń medycznych w hospicjum domowym dla dzieci. Częstochowa, 2008-03-31 Program ELNEC – Seminaria z Pielęgniarskiej Opieki Paliatywnej Pielęgniarki spędzają więcej czasu z pacjentami którzy staja twarzą w twarz ze śmiercią niż jakikolwiek inny członek zespołu interdyscyplinarnego. Dlatego właśnie tak ważne jest, by pielęgniarki były odpowiednio przygotowane do niesienia pomocy i opieki w terminalnym okresie życia pacjenta. W dniach 30.03 – 5.04.2008 odbyło sie międzynarodowe szkolenie ELNEC (End-of-life Nursing Education Consortium). Ten tygodniowy kurs „Opieki Paliatywnej w Pielęgniarstwie” miał miejNR 2 (11) PALIUM sce w Salzburgu, w Austrii. Zorganizowany był dzięki Amerykańsko- Austriackiej Fundacji (AAF) której dyrektorem medycznym jest Dr Wolfgang Aulitzky oraz dzięki instytucji Open Society Institute (OSI). Programowi ELNEC przewodniczyła jego założycielka Betty R.Ferrell, RN,PhD,FAAN (Dyrektor Kursu; Naukowiec Badan Bólu, Jakości Zycia, Opieki Paliatywnej). Miałam zaszczyt, jako pierwsza pielęgniarka z Polski, być jedna z 39 uczestników programu szkoleniowego ELNEC, wyselekcjonowanych 13 z 17 państw Centralnej i Wschodniej Europy, Rosji oraz Centralnej Azji. Głównym celem programu szkoleniowego było przekazanie najświeższej wiedzy z zakresu opieki paliatywnej w połączeniu z przeprowadzonymi najnowszymi badaniami w tej dziedzinie. Szkolenie odbyło się w formie wykładów i seminariów, jak również pracy w małych grupach i dyskusji w czasie których mieliśmy możliwość podzielenia się naszymi doświadczeniami i różnicami w poszczególnych państwach. Ponadto, zorganizowana była wizyta w Hospicjum oraz w Szpitalu Stwardnienia Rozsianego, gdzie pracownicy zaprezentowali nam system ich pracy oraz stosowane metody leczenia. Program Kształcenia prowadzony był przez wybitnie doświadczonych badaczy, nauczycieli, autorów książek, oraz liderów Opieki Paliatywnej. Betty R. Ferrell, RN,PhD,FAAN; Nessa Coyle,NP.,PhD,FAAN (Dyrektor Kursu; Dyrektor Programu Wspierania w Opiece Paliatywnej i w Bólu); Kathleen M.Foley,MD (Dyrektor Kursu; Profesor Neurologii, Nauk Neurologicznych i Farmakologii Klinicz- nej; wcześniej Dyrektor Światowej Organizacji Zdrowia Centrum Współpracy Badan Bólu Nowotworowego; obecnie Dyrektor Medyczny Instytutu Międzynarodowej Opieki Paliatywnej OSI); Patrick Coyne, MSN, APRN, FAAN (Specjalista Leczenia Bólu); Judith Paice,RN, PhD, FAAN (Dyrektor Programu Bólu Nowotworowego oraz profesor badan medycznych). Zaprezentowane zostało nam osiem bloków nauczania: pielęgniarska opieka paliatywna; ocena i leczenie bólu ; ocena i leczenie objawów; aspekty etyczne; wzgląd na kulturę; komunikacja; strata, żal i żałoba; ostatnie godziny życia. Szkolenie ELNEC zakończyło się uroczystym wręczeniem certyfikatów, upoważniających nas do przekazywania zdobytej wiedzy z Opieki Paliatywnej w naszych krajach. pielęgniarka licencjonowana, Magdalena Adasiewicz Zespół Opieki Paliatywnej „PALIUM” 15 Lat Hospicjum Częstochowskiego - Kalendarium 23.11.1992 r. – Zebranie założycielskie Stowarzyszenia 16.03.1993 r. – wpis Stowarzyszenia do rejestru Stowarzyszeń 27.05.1993 r. – I Walne Zebranie członków 1994 r. – Opieką objętych 280 pacjentów 21.03.1994 r. – wynajęcie budynku przy ul. Czarnieckiego 44 (Grażyna i Bogdan Barańscy) 01.07.1994 r. – uroczyste otwarcie oddziału terapii zajęciowej – ul. Czarnieckiego 44 25.08.1994. – Rejestracja Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Zespołu Opieki Paliatywnej z siedzibą ul. Dekabrystów 17/19 w gabinecie przekazanym do nieodpłatnego użytkowania przez dyrektora Woj. Szpitala 14 Zespolonego dr Mariana Marchewkę. 15.09 – 22.09.1994 r . – wizyta wolontariuszy z Padwy w Hospicjum Częstochowskim 23-29.10.1994 – wyjazd do Padwy wolontariuszy z Częstochowy. 1995 r. – Opieką objętych 420 pacjentów - Pierwsze pieniądze z Urzędu Wojewódzkiego na działalność Stowarzyszenia-50 tys. - Umowa z Wojewódzką Kolumną Transportu Sanitarnego na użyczenie karetki dla zespołów wyjazdowych, oraz pomoc wolontariuszy posiadających własne samochody. 25.04.1995 r. – wizyta 42 osobowej grupy amerykańskich działaczy hospicyjnych wraz z małżeństwem Hunter oraz prof. Jackiem Łuczakiem. PALIUM NR 2 (11) 01.06.1995 r. – Zatrudnienie 1 lekarza i 10 pielęgniarek z Urzędu Pracy 26.07.1995 r. – decyzja o utworzeniu pierwszego etatu dla 1 pielęgniarki. 08.1995 r. – drugie roboty interwencyjne z Urzędu Pracy (2 lekarzy, 9 pielęgniarek, 1 pracownik administracyjno-gospodarczy) 1996 r. – Opieką objętych 520 pacjentów - Dofinansowanie działalności z Urzędu Wojewódzkiego w wysokości 50 tys. zł. - Nadal umowy 6 miesięczne z Urzędem Pracy na tzw roboty interwencyjne. Ponadto duża pomoc wolontariuszy medycznych. 25.05.1996 r. – Aktywny udział pracowników Hospicjum w 60 pielgrzymce służby zdrowia na Jasną Górę 02 – 04.09.1996 r. – I Konferencja „Holistyczna opieka paliatywna w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej” – kierownik naukowy prof. Jacek Łuczak 10.1996 r. powołano Społeczny Komitet Budowy Hospicjum - Radni Rady Miasta Częstochowy - pracownicy Hospicjum, - wolontariusze, - duszpasterz, przedstawiciele: nauki i kultury oraz służby zdrowia 1997 r. – Opieką objętych 650 pacjentów 25.01.1997 r. – Koncert „Muzyka Straussa” z inicjatywy pana Leszka Hadriana Dyrektora Filharmonii na rzecz budowy Hospicjum w Częstochowie. 16.11.1997 r. - I zbiórka przed Kościołami Archidiecezji Częstochowskiej (zebrano 25 tys. zł) 12.1997 r. – przekazanie samochodu „Nysa” przez Straż Miejską 20.12.1997 r. – koncert charytatywny zespołu New Life M - Szkolenie pracowników służby zdrowia w Lublińcu z zakresu opieki paliatywnej. 1998 r. – Opieką objętych 650 pacjentów. 09.02.1998 r. – otwarcie ośrodka opieki paliatywnej w Lublińcu - Umowa z RUP – roboty publiczne. NR 2 (11) PALIUM 20.-22.02.1998 r. – II Konferencja „Etyczne aspekty opieki nad chorymi w stanach terminalnych 13.06.1998 r. – Koncert charytatywny – Dziecięca Rewia „Akcent” „Sylaba” z Wyszkowa k/Warszawy IV Kwartał 1998 r. – pilotażowe finansowanie z Ministerstwa Zdrowia opieki zdrowotnej na wniosek Zespołu Opieki Paliatywnej – utworzenie następnych etatów własnych w Stowarzyszeniu. 1999 – Opieką objętych 781 pacjentów - Problemy transportowe, zakończono współpracę z Kolumną – zbyt wysokie koszty 14-16.01.1999 r. – III Konferencja „Cierpienie terminalnie chorego we współczesnym świecie” 19.01.1999 r. – podpisanie pierwszej umowy ze Śląską Regionalna kasą Chorych na świadczenie usług medycznych ZOP Częstochowa i Lubliniec. 26.03.1999 r. – problemy transportowe rozwiązane – karetka z Ministerstwa Zdrowia (dzięki prof. Łuczakowi) 20.05.1999 r. – spotkanie z gośćmi z Anglii – Państwem Lowel wraz prof. Łuczakiem 17.06.1999 r – Wyjście z pacjentami na Jasną Górę na spotkanie z Janem Pawłem II 17.08.1999 r. – Zarząd powołuje do ZOP Myszków 01.10.1999 r. – powołano Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej podpisując specjalna umowę z RUP na utworzenie nowych stanowisk pracy. 22.11.1999 r – dzięki tej umowie zakupiono ze środków RUP 2 samochody. 2000 r. – Opieką objętych 820 pacjentów W 2000 roku stowarzyszenie posiadało już: Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej w Częstochowie Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej w Lublińcu Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej w Myszkowie Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej w Częstochowie Zatrudnienie kształtowało się na poziomie 70 pracowników (w tym 45 pielęgniarek, 7 lekarzy) 15 - Nagroda Prezydenta Miasta Częstochowy dla Pani Prezes W 2000 r wykonaliśmy 60 000 wizyt lekarskich, pielęgniarskich, psychologicznych, socjalnych. 14.01.2000 r. - przystąpienie do KAFOS (Śląskie Forum Organizacji Socjalnych_ 14-16.01.2000 r. – IV Konferencja „Humanizacja opieki medycznej nad człowiekiem w terminalnym okresie choroby nowotworowej” 30.01.2000 r. – Koncert Violetty Villas 27.04.2000 r. – Koncert Formacja Nieżywych Schabuff, Elektryczne Gitary, 09.2000 r. – utworzenie sklepu medycznego „Hosp-Med.” 10.10.2000 r. – pikieta członków Stowarzyszenia oraz pacjentów w Urzędzie Miasta w sprawie przekazania budynku będącego w posiadaniu urzędu na Hospicjum ze wskazanie budynku przy ul. Krakowskiej 45 2001 r – Opieką objętych 1149 pacjentów 26-28.01.2001 r. – V Konferencja „Opieka paliatywna i hospicyjna - Quo Vadis” 10.02.2001 r. – Pierwszy Charytatywny Bal Karnawałowy – symboliczne przekazanie kluczy do budynku przy ul. Krakowskiej 45 przez Prezydenta W. Marasa REMONT W lipcu rozpoczęły się prace adaptacyjne w budynku przy ul. Krakowskiej 45 Do końca 2001r. wykonano: projekty adaptacji, uzyskano potrzebne zezwolenia, wymieniono stolarkę okienną, częściowo drzwiową, instalację wodno-kanalizacyjna, elektryczną, przeprowadzono prace przygotowawcze do zainstalowania C.O. Koszt 100 000 zł + 70 000 zł darowizny rzeczowe. 14.08.2001 r. – zmiana lokalizacji sklepu medycznego w celu lepszego dostępu dla pacjentów. 12.2001 r. – otrzymaliśmy Fiata UNO z KRUS – u - Problemy z zatrudnieniem lekarzy 2002 r. – Opieką objętych 1250 pacjentów 26-27.01.2002 r. – VI konferencja „Hospicjum w służbie umierającym” 17.02.2002 r. – I Msza św. za zmarłych pacjentów 16 Hospicjum w Archikatedrze Częstochowskiej 22.02.2002 r. – Koncert Artura Barcisia 3.09.2002 r. – otrzymaliśmy Renault Kangoo od WOŚP 13.09.2002 r. – uroczyste otwarcie budynku przy ul. Krakowskiej 45, obchody X-lecia Hospicjum 3.10.2002 r. – maj 2003 r. – Stowarzyszenie włączyło się po raz pierwszy do Ogólnoświatowej Kampanii „Pola Nadziei” 11-16.11.2002 r. – wyjazd przedstawiciela Stowarzyszenia do Niemiec i Belgii zorganizowany przez Śląskie Forum Organizacji Socjalnych 2003 r. – Opieką objętych 1300 pacjentów W 2003 r. dalsze prace adaptacyjne siedziby Stowarzyszenia przy ul. Krakowskiej 45. Wykonano modernizację źródła ciepła i kotłownię olejową w budynku Hospicjum w ramach umowy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska w Katowicach. Zostało wykonane również ocieplenie i otynkowanie budynku. Wykonano ogrodzenie oraz uporządkowano teren wokół budynku. Koszty remontu wzrosły do 500 tys. zł 24-26.01.2003 r. – VII ogólnopolska konferencja „Hospicjum – nowe imię miłości” 16.2003 r. – Mecz charytatywny żużlowcy kontra bokserzy z udziałem m.in. P. Salety, Marcina Najmana, Sebastiana Ułamka. Występ Waldemara Koconia 14.05.2003 r. – koncert Krzysztofa Krawczyka oraz Waldemara Koconia 09.10.2003 r – uroczystość poświęcenia kaplicy, tabernakulum, ołtarza i drogi krzyżowej w Kaplicy pw bł. Zygmunta Szczęsnego-Felińskiego 2004 – Opieką objętych 1340 pacjentów 30.01-1.02.2004 r. – VIII Konferencja „Służba człowiekowi u kresu życia” 12.04.2004 r. – pielęgniarki z Rumunii odwiedzają Hospicjum 3.10.2004 r. – Występ artystów Zespołu „Śląsk” oraz „Tęcza” (Inauguracja Kampanii „Pola Nadziei) PALIUM NR 2 (11) 2005 r. – Opieką objętych 1496 pacjentów W 2005 r. dzięki środkom finansowym Urzędu Miasta Częstochowy ocieplono dach na całym budynku przy ul. Krakowskiej 45. Budynek został podłączony do miejskiej kanalizacji ściekowej. Zlikwidowane zostało szambo ściekowe. 28.01-30.01.2005 r. – IX Konferencja „Jak odnaleźć się w nowej rzeczywistości” 05.02.2005 r. – Bal Charytatywny na rzecz Hospicjum 18.03.2005 r. - Marsz Nadziei dla chorych i cierpiących – ok. 2000 osób 17.06.2005 r. – Sympozjum dla lekarzy różnych specjalności „Leczenie bólu w terminalnym okresie choroby nowotworowej” 08.10.2005 r. – Koncert charytatywny Agaty Marcewicz-Szymańskiej na rzecz Hospicjum Sierpień 2005 – ukazuje się I numer Biuletynu „PALIUM” 2006 - Opieką objętych 1581 pacjentów 27.01.-29.01.2006 r. – X Konferencja „Nie lękajcie się … nadzieja aż do kresu” 29.04.2006 r. – II Marsz Nadziei 6.06.2006 r. Inauguracja działalności Akademii Walki z Rakiem 16.10.2006 r. – rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym – Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej. 25.11.2006 r. – W Krakowie na Wawelu odbyła się uroczystość wręczenia nagrody Związku Polskich Kawalerów Maltańskich Pani Annie Kaptacz 2007 - Opieką objętych 1588 pacjentów 26.01-28.01.2007 r. – XI Konferencja „Cierpienie i choroba przeżywana u kresu życia – aktualne dylematy w opiece paliatywnej” 27.04.2007 r. – III Marsz Nadziei 17.05.2007 r. – Gala Nadziei – Anna Popek Zbigniew Wodecki, Universe 17.10.2007 r. – Początek obchodów Jubileuszu 15-lecia, Koncert Zespołu UNIVERSE Chcę pomóc, czyli list do Piotrusia Pana Częstochowa, 25.04.2008 r. Drogi Piotrusiu! Szczerze mówiąc nie jestem pewien, czy Ty istniejesz. Wiem, ze może to nie najlepszy początek listu, ale postaraj się mnie zrozumieć. Kiedyś wierzyłem w Świętego Mikołaja, do momentu, gdy zobaczyłem tatę pakującego moje prezenty w kolorowy papier- mit zniknął. Jak byłem mały, wierzyłem w Potwora Szafy, ale później też okazało się, że strach był na wyrost, bo te odgłosy z wnętrza mebla pomiaukiwanie tylko małego kotka, który niepostrzeżenie się do mnie zakradł. Miałem też niewidzialnego przyjaciela Kaleba, który mówił do mnie w języku księżycowym, ale któregoś dnia po prostu wyszedł z domu i nie wrócił. Podejrzewam, że padł ofiarą porwania, ale jak porwać niewidzialną osobę?! Z perspektywy czasu mogę podejrzewać, iż nie istniał. Nieważne! NR 2 (11) PALIUM Mam jednak nadzieję, że Ty istniejesz, bo mam do Ciebie naprawdę ważną sprawę. Więc… wracam do meritum. Zacznę od pytania. Jak często opuszczasz Nibylandię i przybywasz do naszego świata? Jeżeli bywasz tu w miarę regularnie, to widzisz, że otaczający nas świat nie wygląda rewelacyjnie. Czasami naprawdę mam dość, drażni mnie wszystko, co mnie otacza! Ludzie są bezduszni, nie podoba mi się, jak traktują innych. Przechodząc obok biednych, chorych- nikt nie próbuje im pomóc. Każdy z nas jest sam – jak samotna wyspa na oceanie. Zachowujemy się, jakbyśmy byli tylko my i nikt poza nami. Jesteśmy gwiazdami własnego show. Pełnimy funkcje prowadzących, zapraszamy innych, ale na stałe w show TV występujemy tylko my. Jeśli ktoś sobie nie radzi ze swoim show, oglądalność spadnie, 17 a program zostaje zdjęty z anteny. Czy zawsze tak było? Każdy lekceważył każdego, nikt nie interesował się nikim? Dlaczego ludzie nie są wrażliwi na krzywdy innych?! Można się do kogoś uśmiechnąć- ale po co? Można podać pomocną dłoń - ale to za duży wysiłek. Można chcieć komuś pomócale co ja za to dostanę? Twarze ludzi na ulicach są smutne, bo i po co się śmiać? To kosztuje za dużo. W uszach słuchawki mp3, ulubiona piosenka, w głowie jej tekst, poza tym pustka. Człowiek mógłby się potknąć o potrzebującego pomocy i nawet by tego nie zauważył! A przecież wystarczyłaby iskierka dobrej woli. Tej właśnie iskierki brakuje w sprawie, o której piszę. Do naszej klasy jakiś czas temu dołączył nowy kolega- Szymon. Klasa w miarę przychylnie go przyjęła, ale on cały czas zachowywał się dziwnie. Siedział sam w kąciku, nie odzywał się do nikogo, nie chciał z nami nawet grać w piłkę! Właśnie, czy w Nibylandii gracie w piłkę? No, ale wracając do sprawy. Po jakimś czasie udało nam się go jednak wciągnąć w życie klasowe. Razem bawiliśmy się, uczyliśmy, chodziliśmy na dodatkowe zajęcia. Występowaliśmy nawet wspólnie w szkolnym przedstawieniu. Wszystko się zmieniło po jednej lekcji języka polskiego. Rozmawialiśmy wtedy o naszych planach na przyszłość. Każdy z nas opowiadał, kim chce zostać w przyszłości. Chłopcy chcieli zwykle zostać pilotem, prezydentem, kierowcą bolidu F1… To ciekawe… czy Ty kiedyś wyobrażałeś sobie, kim będziesz w przyszłości? Strażak, policjant, lekarz? Najbardziej zaskoczyła nas odpowiedź Szymona. On odpowiedział, że nie ma takich planów. Jak to nie ma? Każdy powinien wiedzieć, kim chce być w przyszłości. Naciskany przez nauczycielkę odrzekł, że on po prostu nie dożyje tego momentu, bo ma raka krwi. Kolega siedzący obok wyskoczył jak z procy. „Czy to jest zaraźliwe?” - wykrzyknął. Szymon wstał od stolika, spakował swoje rzeczy i spokojnym głosem odpowiedział: „Nie. Ty od tego nie umrzesz.” I wyszedł. To był ostatni dzień, kiedy widziałem Szymona w szkole. Dwa tygodnie później jego rodzice odebrali dokumenty. Zdecydował 18 się na zmianę szkoły. Było nam bardzo przykro, że tak wyszło. Wracając pewnego dnia do domu, przypomniałem sobie, że mam jeszcze grę komputerową, którą od niego pożyczyłem. Pół godziny później, nieco wystraszony, stałem pod drzwiami jego domu. Nieśmiało zadzwoniłem do drzwi. Po chwili otworzył je tata Szymona. - Tak? - spytał. - Ja do Szymona - odpowiedziałem. - Proszę, wejdź. Dziwne. Początek był taki sam jak podczas wizyty u innych kolegów. Przechodząc długim korytarzem, dotarłem do jego pokoju. Na drzwiach miał znak: „Uwaga! Zły pies!”. Fajne, też muszę sobie cos takiego zrobić. Otworzyłem drzwi, a tam, nie jakieś szpitalne łóżko, respirator, czy strzykawki. Normalny pokój, z bałaganem- takim jak u mnie! Na ścianach wisiały plakaty piłkarzy Barcelony, a w rogu stał duży telewizor i konsola. Szymon siedział wyluzowany w fotelu, grając w nowe wyścigi i popijając Colę. Kiedy mnie zobaczył, był nieco zdziwiony. - Co Ty tu robisz? - zapytał. - Przyniosłem Ci grę.- odpowiedziałem. - Zostaw ją na biurku i wyjdź. Przecież nie chcemy, żebyś się zaraził. - Tak też miałem zrobić… ale jak miałem się zarazić? Na „Wikipedii” pisali, że to nie jest zaraźliwe. - A nie mógłbym trochę pograć? - spytałem. - Jesteś pewien? - odpowiedział. - No tak, bo ja nie lubię Barcelony i muszę Cię pokonać chociaż w grze. Jeszcze nigdy w życiu nie widziałem tak promiennej buźki! Jego oczy się powiększyły, a na twarzy zawitał uśmiech. - A komu kibicujesz? Na pewno tym słabeuszom z Realu - usłyszałem w odpowiedzi. Oboje zaczęliśmy się głośno śmiać. Przez kolejnych kilka dni świetnie się razem bawiliśmy, Graliśmy na konsoli, w piłkę, poszliśmy nawet na mecz. Ja naprawdę zapomniałem, że Szymon jest chory. Przecież nie ma tego wypisanego na czole! Na co dzień to świetny kumpel. Po jakimś czasie PALIUM NR 2 (11) przekonałem o tym kolegów ze szkoły. I teraz już większą „paczką” zaczęliśmy spędzać wolny czas. Jest naprawdę świetnie! I tylko okresowe badania przypominają nam o jego chorobie. I tu pojawia się moje pytanie. Widzisz, lekarze powiedzieli, że Szymon nie dożyje późnego wieku. Nie jest to nowotwór złośliwy, ale jest nieuleczalny. Pomyślałem, że właściwie skoro teraz tak świetnie się razem bawimy- to po co mielibyśmy stać się dorosłymi. Wiem, że w Nibylandii cały czas trwa zabawa, dzieci są szczęśliwe i nie dorastają. Może gdyby Szymon tutaj zamieszkał… sam rozumiesz… Czy moglibyśmy któregoś dnia odwiedzić Nibylandię? Na pewno byśmy szybko Cię polubili i wspaniale razem bawili. W końcu jesteśmy w podobnym wieku. Gdybyś się zgodził, na osobnej kartce podaję nasze nazwiska i adresy. Z niecierpliwością czekam na odpowiedź, Kuba- kolega Szymona N. I miejsce w konkursie literackim w 2008 r Jakub Zabraniak klasa II c Gimnazjum nr 3 w Częstochowie MNIEJ TERAPII NA RAKA Część chorych nie dostanie leków, za które do tej pory płacił Narodowy Fundusz Zdrowia. Lekarze protestują, pacjenci są oburzeni: to dla nich jedyne dostępne terapie. Eksperci odpowiadają: drogie i nieskuteczne. Problem opisuje Rzeczpospolita. Ostry spór wybuchł między pacjentami oraz ich rodzinami, którzy walczą o sfinansowanie bardzo drogich terapii, a urzędnikami Funduszu pilnującymi dość szczupłego budżetu. Co jest przyczyną konfliktu? Od 1 kwietnia Narodowy Fundusz Zdrowia zlikwidował indywidualne zgody wydawane pacjentom na leczenie raka bardzo drogimi lekami. Wszystkie leki, które do tej pory były w taki sposób finansowane, mają być ocenione przez ekspertów Agencji Oceny Technologii Medycznych. Sprawdzą, czy kilkusettysięczne wydatki na terapię dla jednego pacjenta mają sens. Pierwsza opinia już jest. Negatywna. Rodziny będą walczyć – Mój mąż choruje na raka nerki, a NFZ właśnie odmówił mu zgody na leczenie. Ma 43 lata. Fundusz zdecydował, że będzie żył krócej, niż mógłby żyć ze swoją chorobą – oburza się żona pana Jacka z Kowar. – Będę walczyć o niego. Wszelkimi sposobami! NR 2 (11) PALIUM Oburzeni są też lekarze, którzy takie terapie przepisywali. – Są chorzy, którzy – gdyby leki dostawali – mogliby żyć dwa razy dłużej. Kto ma prawo ich tego pozbawiać? – pyta prof. Cezary Szczylik, onkolog ze Szpitala Klinicznego przy ul. Szaserów w Warszawie. Ile kosztuje tydzień życia człowieka? W przypadku chorego na raka nerki lek może przedłużyć życie w najlepszym razie o pół roku. Miesięczna terapia to wydatek rzędu 24 tys. zł. – Firmy farmaceutyczne powinny się zastanowić, czy etycznie jest żądać takich pieniędzy za lek, który jest tak mało skuteczny – mówi Norbert Wilk z Agencji Oceny Technologii Medycznych. Miliony na jeden lek – Eksperci agencji ocenili, że nakłady na lek są niewspółmierne do jego skuteczności. Wydali o nim negatywną opinię. Dla nas to jednoznaczne: nie będziemy na niego wydawać publicznych pieniędzy – mówi Edyta Grabowska-Woźniak, rzecznik NFZ. – Tylko jeden lek kosztował nas w zeszłym roku 5 mln zł. Te pieniądze moglibyśmy przeznaczyć na terapie, których skuteczność jest udokumentowana. Agencja ocenia też inne leki, na które do tej pory NFZ wyrażał indywidualną zgodę. – Wyniki będą w ciągu trzech miesięcy. Do tego 19 czasu nie wydajemy takiej zgody. Jeśli eksperci ocenią lek pozytywnie, będziemy go finansować – dodaje Grabowska-Woźniak. NFZ zapewnia, że wszystkim pacjentom, którzy w tej chwili leki dostają, będą one nadal podawane. Lekarze jednak narzekają. – Co z pacjentami, którzy dostali zgodę na podanie leku tylko przez kilka miesięcy? Zostaliśmy zaskoczeni tymi decyzjami – mówi dr Krzysztof Krzemieniecki z Centrum Onkologii w Krakowie. Źródło: Rzeczpospolita O tym co wydarzyło się w łazience Dzisiaj w łazience zapanowała wielka radość. Mama-Mydelniczka i Tata-Gąbka zostali obdarowani Dzieckiem-Mydełkiem. Nazwali je Pianka, ponieważ było białe i bardzo delikatne. Mama-Mydelniczka tuliła Piankę, a Tata-Gąbka dopóki nie została z niego wyciśnięta woda, nie zbliżał się do swojego dziecka. Bał się bowiem, żeby przez nieuwagę nie dotknąć mokrą dłonią mydełka. Mogłoby się wtedy wymydlić! Mijały godziny, a Mydelniczka, Gąbka i Mydełko radośnie spędzali czas. Spacerowali po wannie, odwiedzili Kuzyna-Szczotkę na umywalce, pokręcili się w bębnie pralki jak na karuzeli... Aż tu nagle w przedpokoju dał się słyszeć tupot nóg. Drzwi od łazienki otworzyły się z trzaskiem i do pomieszczenia wpadły dzieci. Umorusane buzie odbijały się w lusterku, a zapiaszczone dłonie gorączkowo szukały mydła. Zaraz też, przy wtórze głośnych śmiechów, z odkręconego kranu polała się woda. - Tylko proszę dokładnie się wyszorować! dobiegł z głębi mieszkania kobiecy głos. Na próżno Mama-Mydelniczka starała się szczelnie otoczyć Piankę. Nie pomogły starania Taty-Gąbki, żeby osłonić ukochane dziecko. Pianka była już pochwycona przez dziecięce, pobrudzone ręce, które obracały nią gwałtownie pod strumieniem wody. Było to bardzo nieprzyjemne uczucie. Piance kręciło się w głowie, męczył 20 ją dotyk szorstkich od piasku dłoni, a na dodatek czuła, że pod wpływem wody zaczyna jej ubywać. Wszystko to trwało dobrą chwilę, po czym dzieci niedbale rzuciły mydełko na umywalkę i wybiegły z łazienki. Mama-Mydelniczka natychmiast przydreptała do swojej Pianki i troskliwie uniosła ją w ramionach. Zaraz też pojawił się Tato-Gąbka i zaczął osuszać mydełko. Oboje rodzice wzdychali i biadolili nad losem swojego dziecka. Ale mydełko, kiedy tylko otrząsnęło się z pierwszego przykrego wrażenia, zaśmiało się wesoło: - Nie martwcie się kochani rodzice! Wprawdzie trochę pocierpiałem i nieco mnie ubyło, ale czy zauważyliście, że dzięki temu dzieci stały się czyste? - Och, nasza droga Pianko! Nie wiesz co mówisz! Przecież gdy każdy, kto tylko zechce zacznie się tobą posługiwać, wkrótce znikniesz zupełnie! Mydełko trochę się zamyśliło, ale po chwili uśmiech znowu rozjaśnił jego twarz. - W końcu przecież po to jestem - powiedziało. - Ach, drogie dziecko! Ty chyba nas nie kochasz?! Chcesz nas tak lekko opuścić? - Ależ nie, kocham was bardzo! Lecz nie mogę chować się w waszych objęciach. Powinienem przecież wypełniać to, do czego zostałem stworzone. A, że kiedyś zniknę?... Może właśnie wtedy pofrunę w tęczowej bańce mydlanej do nieba? PALIUM NR 2 (11) „OŚMIU WSPANIAŁYCH” Po raz kolejny w Częstochowie została wyłoniona „ósemka wspaniałych” na podstawie rozmów przeprowadzonych w ostatnią sobotę, 15 marca. W gronie jurorów tradycyjnie znaleźli się przedstawiciele różnych instytucji i profesji, m.in. Łucja Szota – długoletni pedagog, Janusz Pawlikowski, znany częstochowski publicysta, dziennikarz Życia Częstochowskiego, Jan Brożyński – jeden z laureatów wcześniejszych edycji. Wspaniali z rąk Prezydenta Tadeusza Wrony odebrali dyplomy uznania i drobne upominki. Nagrodą dla nich również jest wycieczka po polskim wybrzeżu. Jestem pod wrażeniem tych historii, to cała książka – powiedział prezydent i zacytował piosenkę Czesława Niemena – „ludzi dobrej woli jest więcej”. Chcę wam podziękować, że dajecie dobry przykład swoim rówieśnikom, dajecie innym siebie, skromnie i bez poklasku. Jedną z laureatek jest wolontariuszka hospicjum Mariola Grudzień, która również zo- stała uhonorowana przez Zarząd Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej tytułem Wolontariusza Roku za aktywność i zaangażowanie w pracę wolontariuszy. Mariola jest uczennicą XIII Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Reymonta w Częstochowie. Pierwsze kontakty z ludzkim cierpieniem przeżywała bardzo, ale nie poddała się. Jest wytrwała i zaangażowana w niesienie pomocy chorym, robi to z determinacją, nie zważając nawet na stan swego zdrowia. W swojej szkole promuje ideę wolontariatu własnoręcznie wykonanymi plakatami i prowadzoną gablotą, organizuje grupy osób do zbiórek żywności i artykułów szkolnych dla wychowanków domu dziecka. W hospicjum stworzyła klub wolontariusza „Za free”, by wspierał ją w akcjach. – Byłam cichą, zagubioną dziewczynką, teraz jestem inna – mówi. Dziś wie, że pomoc to cel w jej życiu. W przyszłości pragnie zostać fizjoterapeutką, najbardziej chciałaby rehabilitować dzieci. KONKURS – IDEA I JEGO HISTORIA Konkurs „8 Wspaniałych” dla młodzieży gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych organizowany przez Wydział Edukacji i Sportu UM Częstochowy i Młodzieżowa Radę Miasta jest poszukiwaniem młodych, kreatywnych, wrażliwych osób, które umieją zauważyć wokół siebie ludzi potrzebujących pomocy i i chcą bezinteresownie jej udzielić. Konkurs zrodził się w Warszawie z inicjatywy radnej Joanny Fabisiak. Nazwa pochodzi od ośmiu ówczesnych dzielnic, na jakie było podzielone miasto stołeczne. Pierwszy konkurs – warszawski NR 2 (11) PALIUM – miał miejsce w 1993 r. Rok później stał się konkursem ogólnopolskim, dziś uczestniczy w nim prawie 100 miast. Częstochowa organizuje konkurs od początku, bo od 1994 r Jest także od początku w Ogólnopolskim Komitecie Organizacyjnym. Zgłoszeni (przez szkołę, organizację, osoby prywatne) kandydaci oceniani są według takich kryterium jak np.: - zaangażowanie i wysiłek w osiąganiu celu - pozytywny efekt społeczny - wzorcotwórczy charakter działań 21 MOJA WALKA Z RAKIEM – część druga – Płacz kochanie może będzie ci lżej. Zawsze jest przy mnie i dzieci bardzo kochane też. Dzwonią, wysyłają SMS-y. Potrafią nie tylko pocieszyć, ale postawić do pionu. Jeśli wynik będzie dobry – nie ma problemu - mówią, jeśli zły to teraz są takie sposoby, że raka można wyleczyć. Ten sposób podejścia dobrze na mnie działa. Jakoś nie lubię takiego lukrowania, poklepywania po ramieniu. Będzie dobrze, wynik będzie dobry, bo nie może być zły. Wszystko cacy… Ja też chce, żeby wszystko było dobrze, ale trzeba wziąć pod uwagę tę drygą stronę medalu. Maiłam już kilka operacji i zawsze szłam z pozytywnym nastawieniem i nic się nie działo. Teraz jakiś wirus dostał się do mojego komputera (czytaj głowy) i atakuje moje pozytywne myślenie. Czekam na ten wynik – nadchodzi środa, dostaje jakieś głupawki. Jak zareaguje jak się dowiem, że w preparacie odkryto komórki nowotworowe, co powiem, jak się zachowam, nie wiem, bo przy dobrym wyniku sama radość będzie. Muszę bardzo panować nad sobą i kierownicą, żeby tam dojechać. Rysiek przyjedzie prosto z pracy. Czekam. Przyjęcia trwają. W pewnym momencie Pani doktor wychodzi, dostrzega mnie i mówi. Spokojnie tu w naszej pracowni nic złego nie wykryło, ale Pan profesor wziął preparat do Katowic, żeby jeszcze inne osoby potwierdziły. Może Pani wracać do domu. Za tydzień już na pewno to zrobimy, ale muszę jeszcze czekać, aż będzie wynik na papierze ( wzruszenie odbiera mi głos. Będzie dobrze. Jest dobrze, ale cichy szept, leciutki dzwoneczek alarmowy. Jak by był taki pewny to nie brałby do Katowic. Znowu mija tydzień – który to już ? 22 Podarowała mi tydzień spokoju. Świat wypiękniał. Myje okna, sprzątam, prawie o tym nie myślę. Nadchodzi środa. Jestem spokojna jak nigdy. Córki przysyłają SMS-y – są przymnie myślami. Znowu poczekalnia – krzesła pod ścianą, naprzeciwko drzwi od gabinetu. Siedzę jak wielu innych, czekam. Znowu przychodzi Rysiek, żeby mi towarzyszyć. Nadchodzi moja kolejka. Wchodzę: - Dzień dobry. Czy wynik już jest? Pytam? - Tak - No to dzisiaj tniemy pani doktor, czy tak? - Nie, nie tniemy - Czy coś nie tak? - No właśnie wyszły komórki nowotworowe Cisza – długa cisza Pani doktor mówi, mówi trzeba to wyciąć z zapasem, dostanie pani skierowanie do Gliwic do Instytutu Onkologii. Może poprosi pani męża, będzie wam raźniej. Proszę Ryśka. Mam decydować czy robimy to u nas czy w Gliwicach. W Gliwicach – to jest szpital specjalistyczny – decydujemy. W poniedziałek niech pani przyjdzie do szpitala, dam pani ten wynik, zrobię USG wątroby, zadzwonię do Gliwic zamówię Pani wizytę, bo się długo czeka. No to rozpoczynamy batalię – mówię. Wychodzimy z gabinetu emocje opadły. Wiem na czym stoję. Rak. Spokój. Nawet nie mam potrzeby rozładowania napięcia, łez. Najgorsze z tego wszystkiego było oczekiwanie. Część rzeczy działo się poza mną. Zygfryda Coner - pacjentka Cdn. PALIUM NR 2 (11) Nagroda Prezydenta W dniu Służby Zdrowia w ratuszu miejskim odbyło się wręczenie nagród Prezydenta Miasta Częstochowy. Z naszego Stowarzyszenia nagrodę im. dr Władysława Biegańskiego otrzymała Izabela Kaptacz (fot. pierwsza od lewej)– pielęgniarka, Dyrektor Niepublicznego Zakładu Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej. Izabela Kaptacz 14 lat temu rozpoczęła pracę wolontaryjną w Stowarzyszeniu Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej. Po roku oddanej posługi świadczonej pacjentom w ich środowisku rodzinnym uzyskała miano „Anioła Miłosierdzia”. Po roku pracy wolontaryjnej została przyjęta do pracy w charakterze pielęgniarki opiekując się chorymi z dużym oddaniem, nie licząc oddanego chorym czasu, niejednokrotnie towarzysząc umierającym chorym aż do ich śmierci. W roku 2002 wychodząc naprzeciw potrzebom pacjentów z chorobami przewlekłymi, zorganizowała przy Stowarzyszeniu Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej zespół pielęgniarski jako Niepubliczny Zakład Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej, opiekując się miesięcznie średnio 80 pacjentami w ich środowisku rodzinnym. Stojąc na czele zakładu cieszy się uznaniem współpracowników, dbając o stały ich rozwój, chętnie podejmując coraz to nowe wyzwania mające na celu poprawę jakości świadczonej opieki. Izabela Kaptacz decyzją Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Opieki NR 2 (11) PALIUM Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej od 7 lat pełni społecznie funkcję sekretarza Zarządu, włączając się aktywnie we wszystkie organizowane wydarzenia, akcje, kampanie, mające na celu przybliżać społeczności miasta Częstochowy ideę opieki hospicyjnej i paliatywnej. Swoją aktywność społeczną od 1999 r. angażuje również na rzecz samorządu Zawodowego Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie pełniąc funkcję pełnomocnika, a od 2007 r. będąc członkiem Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie, aktywnie włączając się w wszelkie działania na rzecz rozwoju pielęgniarstwa w regionie częstochowskim. Działalność społeczną realizuje również włączając się w ogólnopolskie działania mające na celu poprawę sytuację ludzi starszych i przewlekle chorych, których zwłaszcza w Częstochowie przybywa z roku na rok. t.j. Stowarzyszenia Organizatorów i Promotorów Opieki Długoterminowej od 2005 r. pełniąc funkcję skarbnika zarządu oraz Forum Hospicjów Polskich od 2007 pełniąc funkcję skarbnika. Izabela Kaptacz to żona, matka dwójki dzieci, chętnie pomagająca w potrzebie innym potrzebującym na wszystkich płaszczyznach życia zawodowego i społecznego. Gratulujemy i życzymy dalszych owocnych działań na rzecz pacjentów. 23 Wielka Majówka Długotrwała choroba i cierpienie są nie tylko wyczerpujące ale także powodują powolną i jednocześnie głęboką izolację osoby chorej od środowiska zewnętrznego. To z kolei prowadzi do ciągłej koncentracji na sobie i swoim cierpieniu, co w konsekwencji powoduje subiektywne powiększanie się poczucia osamotnienia, cierpienia i choroby. Aby przełamać ten „zaklęty krąg”, ten rodzaj bariery powstał pomysł zorganizowania takiego spotkania podczas, którego osoby chore mogłyby bliżej porozmawiać z dziećmi, młodzieżą, dorosłymi. Dlatego też dnia 13.05.2008 r. odbyła się w hospicjum Wielka Majówka, na którą zostali zaproszeni wszyscy pensjonariusze oraz dzieci i młodzież ze szkół. Samo spotkanie zostało uatrakcyjnione poprzez wspólne grillowanie oraz występy uczniów ze szkół: • przedstawienie spektaklu pt.: „Brzydkie Kaczątko” przez dzieci ze Szkolnego Koła Teatralnego ze Szkoły Podstawowej nr 20; • pokaz grupy tanecznej dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 20; • pokaz tańca przez młodzież z Gimnazjum nr 18; • pokaz tańca grupy cheerleaderek z Gimnazjum nr 7. Imprezę zakończył występ wokalny uczennicy ze Szkoły Podstawowej nr 20. Wspólne przebywanie i radosna atmosfera zainspirowały pracowników i pensjonariuszy hospicjum do wpisaniaWielkiej Majówki na stałe w karty kalendarza. 24 Mamy nadzieję, że w przyszłości w tego typu imprezach będzie uczestniczyć coraz więcej dzieci, młodzieży oraz, że nabiorą one bardziej otwartego charakteru. W tym miejscu pragniemy przede wszystkim podziękować Dyrekcji, Nauczycielom ze Szkoły Podstawowej nr 20, Gimnazjum nr 18 i Gimnazjum nr 7 za przygotowanie dzieci i młodzieży do występów, Rodzicom uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 20 za przygotowanie przepięknych strojów na przedstawienie a także DZIECIOM I MŁODZIEŻY, która wykonała występy z tak wielkim zaangażowaniem. W sposób szczególny pragniemy podziękować Pani Żanecie Gałek i uczennicom z grupy tanecznej ze Szkoły Podstawowej nr 20 za zaangażowanie i współpracę w roku szkolnym 2007\2008. Zapraszamy wszystkich Absolwentów Szkół Podstawowych do Gimnazjum nr 7 przy ul. Zamenhofa 23 w Częstochowie. Oferujemy bogatą ofertę edukacyjną, zapewniamy ciekawe zajęcia dodatkowe, bezpieczeństwo, otwartość na innowacje uczniów i rodziców! Kontakt: Gimnazjum nr 7, ul. Zamenhofa 23, 42-200 Częstochowa; Tel. [034] 323 –14 -76; e-mail: [email protected] odwiedź naszą stronę: http://www.gim7.ids.czest.pl/ PALIUM NR 2 (11) MARSZ NADZIEI 25 kwietnia 2008 roku odbył się już po raz czwarty Marsz Nadziei, w którym wzięło udział ponad tysiąc pięćset uczestników. Marsz Nadziei jest imprezą w ramach ogólnopolskiej Kampanii Pola Nadziei. Patronat nad kampanią objął Arcybiskup Metropolita Częstochowski oraz Prezydent Miasta Częstochowy. Celem marszu jest zamanifestowanie potrzeby niesienia pomocy i nadziei wszystkim osobom chorym i cierpiącym oraz ich rodzinom. Marsz Nadziei jest imprezą w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Pola Nadziei, która co roku organizowana jest na rzecz dzieci, młodzieży i dorosłych dotkniętych chorobą nowotworową. Młodzież z Częstochowskich szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz dzieci z przedszkoli w żółtych koszulkach niosąc kwiaty żonkili, przypinki żonkila na ubraniach, balony w kolorze żółtym, transparenty wykonane własnoręcznie z hasłami o nadziei przemaszerowały Alejami Najświętszej Maryi Panny z Placu Daszyńskiego na Błonia Jasnogórskie. Młodzież krzyczała Nadzieja, Nadzieja, Nadzieja zwracając uwagę na dość ważny aspekt w chorobie nowotworowej, bo przecież „Hospicjum to też Życie” Składamy serdeczne podziękowanie za udział w tegorocznym Marszu Nadziei, w którym wzięło w nim udział około 1500 osób. Dziękujemy za zaszczycenie nas swoją obecnością Panu Zdzisławowi Ludwinowi Zastępcy Prezydenta Miasta Częstochowy oraz Panu Robertowi Kępie Pełnomocnikowi Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych. Dziękujemy dzieciom i młodzieży, którzy tak licznie manifestowali nadzieję dla chorych. Reprezentowane były następujące palcówki szkolne i przedszkolne: 1. Szkoła Podstawowa nr 22 im. Gabriela Narutowicza 2. Szkoła Podstawowa nr 53 im. Marii Skłodowskiej-Curie 3. Gimnazjum nr 3 im. Armii Krajowej 4. Szkoła Podstawowa nr 32 NR 2 (11) PALIUM 5. Gimnazjum nr 6 im. Bolesława Chrobrego 6. Gimnazjum nr 4 im. Wojska polskiego 7. Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Stefana Żeromskiego 8. Zespół Szkół Samochodowo-Budowlanych 9. VI Liceum Ogólnokształcące im. Jarosława Dąbrowskiego 10. II Liceum Ogólnokształcące im. Romualda Traugutta 11. Szkoła Podstawowa nr 19 im. Juliana Tuwima 12. Gimnazjum Specjalne 13. Zespół Szkół Specjalnych nr 23 14. Gimnazjum nr 7 im. Gałczyńskiego 15. IX Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida 16. Szkoła Podstawowa nr 40 im. Stefana Żeromskiego 17. I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego 18. Szkoła Podstawowa nr 33 19. Gimnazjum nr 18 im. Kazimierza Wielkiego 20. VIII Liceum Ogólnokształcące Samorządowe 21. Zespół Szkół Mechaniczno-Elektrycznych 22. Zespół Szkół Elektryczno-Mechanicznych 23. Gimnazjum nr 13 im. Ignacego Jana Paderewskiego 24. Gimnazjum nr 8 i. Polskich Olimpijczyków 25. V Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza 26. Szkoła Podstawowa nr 14 im. Królowej Jadwigi 27. Miejskie Przedszkole nr 17 28. Miejskie Przedszkole nr 29 29. Gimnazjum w Nowej Brzeźnicy 30. Gimnazjum nr 5 im. Mikołaja Reja 31. Gimnazjum nr 19 im. Leopolda Okulickiego 32. Szkoła Podstawowa nr 20 im. Bohaterów VI Pułku Piechoty 33. Zespół Szkół im. Kochanowskiego 25 Konkurs plastyczny i literacki dla dzieci i młodzieży Konkurs plastyczny pt., „LUBIĘ POMAGAĆ” zorganizowany przez Komitet organizacyjny Akcji „Pola Nadziei” 2007/2008, jak co roku spotkał się z żywym zainteresowaniem wśród uczniów i nauczycieli przedszkoli i szkół. Po raz kolejny idea przyświecająca działalność Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej okazała się ważna i zrozumiała dla pedagogów i dzieci. Nadesłano 200 prac wykonanych różnymi technikami. Były prace malarskie, wyklejanki, rysunki. Uwagę zwracały żywe kolory, spontaniczność , ekspresyjność wykonania. Pomysłowość małych artystów była zdumiewająca. Praca te świadczą o wielkiej wrażliwości, a idee i działania propagowane przez członków Stowarzyszenia mają szanse być kontynuowane przez wielu z nich. Wręczenie nagród dla laureatów odbędzie się dnia 29 maja 2008 r. o godz. 11.00 w teatrze im. A. Mickiewicza, po rozdaniu nagród odbędzie się spektakl pt. Jaś i Małgosia. Dnia 27 maja 2008 r.: 6 osobowa komisja rozstrzygnęła konkurs plastyczny: LAUREACI KONKURSU PIERWSZA KATEGORIA WIEKOWA: PRZEDSZKOLA I Miejsce – Barbara Gawrońska l. 6 – Miejskie Przedszkole nr 41 w Częstochowie II Miejsce - Paulina Ściubidło l. 6 – Oddział Przedszkolny SP nr 49 w Częstochowie III Miejsce – Rafał Piątek l. 4,5 – Miejskie Przedszkole nr 41 w Częstochowie Wyróżnienie – Julia Kaptacz l. 6 – Miejskie Przedszkole nr 27 w Częstochowie Wyróżnienie – Karolina Szewczyk l. 6 – Miejskie Przedszkole nr 41 DRUGA KATEGORIA WIEKOWA: SZKOŁY PODSTAWOWE KLASY I-III I Miejsce – Natalia Stanisławska kl. I – Szkoła Podstawowa nr 22 26 II Miejsce – Magdalena Maciąg kl. I – Szkoła Podstawowa nr 31 III Miejsce – Alan Łapat kl. I – Szkoła Podstawowa nr 32 Wyróżnienie – Adrianna Kimla kl. III – SP z Oddziałami Integracyjnymi nr 53 TRZECIA KATEGORIA WIEKOWA: SZKOŁY PODSTAWOWE KLASY IV-VI I Miejsce - Kamil Cywiński kl. VI – SP z Oddziałami Integracyjnymi nr 53 II Miejsce – Karolina Maciejak kl. VI – Szkoła Podstawowa nr 19 im. Juliana Tuwima III Miejsce – Alicja Ziental kl. VI - SP z Oddziałami Integracyjnymi nr 53 Wyróżnienie – Klaudia Pietrasiak kl. IV – Szkoła Podstawowa nr 1 CZWARTA KATEGORIA WIEKOWA: SZKOŁY GIMNAZJALNE I Miejsce – Natalia Nowakowska kl. I – Gimnazjum nr 18 w Częstochowie II Miejsce – Karolina Duda lat 15 – Gimnazjum Św. Jana de La Salle w Częstochowie III Miejsce – Marlena Trusiewicz kl. I – Gimnazjum nr 18 w Częstochowie PIĄTA KATEGORIA WIEKOWA: SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE I Miejsce – Karolina Turek – V LO im. A. Mickiewicza w Częstochowie II Miejsce – Aleksandra Dróżdż – VLO im. A. Mickiewicza w Częstochowie III Miejsce – Magdalena Lech – Zespół Szkół im. S. Żeromskiego w Częstochowie Wyróżnienie – Agnieszka Mrożek – V LO im A. Mickiewicza w Częstochowie Konkurs plastyczny i fotograficzny dla starszej młodzieży i dorosłych „Lubie pomagać” Wyróżnienie – Sylwia Kowalczyk – Gimnazjum w Nowej Brzeżnicy PALIUM NR 2 (11) LAUREACI KONKURSU LITERACKIEGO „LUBIĘ POMAGAĆ” I Miejsce – Jakub Zabraniak „Chcę pomóc, czyli list do Piotrusia Pana” – Gimnazjum nr 3 I Miejsce – Iwona Olejniczak „AIDS” – IX LO im. C.K. Norwida II Miejsce – Oskar Tarnowski „Takie małe marzenie” – Gimnazjum nr 18 III Miejsce – Anna Malicka „Od smutku do szczęścia” Gimnazjum nr 8 WARSZTATY DLA OSÓB OSIEROCONYCH Ramowy program spotkania ruchu hospicyjnego w Licheniu 3-5 października 2008 r Piątek 3.10.2008 r. Przyjazd i zakwaterowanie - spotkania przy kawie i herbacie Msza Św. w Sanktuarium Sobota 4.10.2008 r. godz. 8.00 - Msza Św. z konferencją Wykład I - Przeżywanie utraty bliskiej osoby Wykład II - Komunikacja z osobami przeżywającymi żałobę. Warsztaty i podsumowanie warsztatów. Dzielenie doświadczeń z posługi hospicyjnej Niedziela 5.10.2008 r. Msza Św. Konferencja „Jak radzić sobie w sytuacji wypalenia duchowego i zawodowego Tematy warsztatów: 1. Jak przejść przez cztery fazy rozpaczy po stracie. Jak pomóc sobie samemu w przeżywaniu utraty. Jak przebrnąć przez święta, będąc w żałobie: Święta Bożego Narodzenia, Dzień Wszystkich Świętych, Sylwester, Dzień Dziękczynienia, Wielkanoc, imieniny czy urodziny zmarłej osoby, rocznica śmierci, rocznica ślubu. 2. Formacja osób - spotkania formacyjne dla wolontariuszy wspierających rodziny w żałobie. Zbudowanie programu spotkań z zakresem działań i pomocy warsztatowych. 3. Rozeznawanie potrzeb rodzin osieroconych oraz wzory narzędzi używanych do określenia potrzeb. Kontakty z osobami w żałobie: listowy: telefoniczny, zaproszenia na spotkania (w tym terapii grupowej), wskazówki jak pogodzić się ze śmiercią bliskiej osoby, prowadzenie dziennika, broszura jak radzić sobie ze stratą bliskiej osoby. 4. Hospicyjne programy pomocy w sytuacji utraty bliskiej osoby. Celem warsztatów jest poznanie form pomocy dla rodzin osieroconych stosowanych w Hospicjach oraz podzielenie się materiałami i narzędziami stosowanymi w pomocy dla osób w żałobie, kontaktach listowych i telefonicznych oraz bezpośrednich z nimi. Szczegółowych informacji na temat warsztatów udziela p. Izabela Kaptacz pod nr. tel. 034 360 54 91 w. 31. NR 2 (11) PALIUM 27 Wydarzenia Wydarzenia Wydarzenia 7 marca 2008 r. - Odbył się egzamin teoretyczny dla uczestników kursu wolontariuszy hospicyjnych. Do egzaminu przystąpiło 27 osób. Po zaliczeniu części teoretycznej uczestnicy kursu uczestniczą w zajęciach praktycznych u pacjentów pod kierunkiem personelu hospicyjnego. 17 marca 2008 r. – Wolontariuszka hospicyjna Mariola GRUDZIEŃ została nominowana w konkursie „Ośmiu Wspaniałych”. Specjalne jury wybrało uczniów wyróżniających się pozytywną postawą i działaniem na rzecz innych ludzi. Podczas prezentacji dokonań laureatów, nagrody częstochowskiego XIV Samorządowego Konkursu Nastolatków „Ośmiu Wspaniałych” wręczył Prezydent Częstochowy Tadeusz Wrona. 26 marca 2008 r. – Rozpoczął się kolejny finał kampanii Pola Nadziei. 6 kwietnia 2008 r. – Przeprowadziliśmy doroczną zbiórkę przed kościołami archidiecezji częstochowskiej na rzecz ludzi ciężko chorych objętych opieką hospicyjną. Zebraliśmy łącznie 54.300,00 zł. 7 kwietnia 2008 r. - W dniu Służby Zdrowia w ratuszu miejskim odbyło się wręczenie nagród Prezydenta Miasta Częstochowy. Z naszego Stowarzyszenia nagrodę im. dr. Władysława Biegańskiego otrzymała Izabela Kaptacz – pielęgniarka, Dyrektor Niepublicznego Zakładu Pomocy i Opieki Pielęgniarskiej. 28 PALIUM NR 2 (11) 25 kwietnia 2008 r. – Odbył się 4. Marsz Nadziei. Wzięło w nim udział około 1500 osób. 13 maja 2008 r. – Na terenie naszego Hospicjum zorganizowaliśmy „Majówkę” dla pacjentów z Dziennego Oddziału Opieki Paliatywnej, w której wzięły udział dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 20 oraz Gimnazjów nr 7 i nr 18. 14 maja 2008 r. – Odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawcze Członków Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej. 20 maja 2008 r. – Ogłosiliśmy przetarg na remont i przebudowę budynku Hospicjum przy ul. Krakowskiej 45a. 29 maja 2008 r. – W teatrze im. A. Mickiewicza obyło się podsumowanie i zakończenie kampanii Pola Nadziei. Z udziałem Zastępcy Prezydenta Jacka Betnarskiego wręczone zostały nagrody dla laureatów konkursów zorganizowanych podczas trwania kampanii. Po wręczeniu nagród odbył się spektakl pt. Jaś i Małgosia. 3 czerwca 2008 r. – W Akademii Walki z Rakiem odbył się wernisaż Romana Pluty i wieczór poetycki zorganizowany przez członków Klubu Pacjenta oraz członków Uniwersytetu Trzeciego Wieku działającego przy Politechnice Częstochowskiej i Akademii Jana Długosza. NR 2 (11) PALIUM 29 Akademia Walki z Rakiem Wsparcie psychoonkologiczne dla pacjentów i ich rodzin 6 czerwca 2006 r. rozpoczęła działalność w Częstochowie Akademia Walki z Rakiem. Akademia przeznaczona jest dla osób, u których rozpoznano chorobę nowotworową. Akademia to wsparcie: - psychologiczne, - medyczne, - informacyjne, - duchowe. Chorzy w ramach rozmów indywidualnych, porad, spotkań grupy wsparcia zyskają racjonalną wiedzę o mechanizmach choroby oraz umiejętność radzenia sobie w walce z rakiem. Udział w indywidualnych i grupowych zajęciach Akademii wyposaża ich w psychologiczne narzędzia walki z tą trudną sytuacją oraz daje im siły i nadzieję do tego, by je dobrze wykorzystać. Zajęcia i terapia w Akademii Walki z Rakiem są przystosowane do poszczególnych stopni dojrzałości psychicznej. Akademia Walki z Rakiem to próba by z chorobą walczyć i… wygrać! Rejestracja pacjentów i informacje o Akademii Wali z Rakiem pod numerem telefonu: 034 365 54 09; 0514 600 227 Siedziba Akademii: Częstochowa, Plac Bohaterów Getta 1/3 (wejście od strony ul. Warszawskiej) 30 PALIUM NR 2 (11)