tutaj - Terapia protonowa
Transkrypt
tutaj - Terapia protonowa
Najlepsza w życiu. To nejlepší pro život. Zaawansowane leczenie chorób nowotworowych PROTON THERAPY CENTER Terapia protonowa jest wysoce zaawansowaną i skuteczną metodą leczenia nowotworów złośliwych. Terapia protonowa wiąże się z niskim ryzykiem wystąpienia powikłań w trakcie leczenia i ma znaczący wpływ na jakość życia. Obecnie najnowocześniejsze na świecie centrum terapii protonowej znajduje się w Pradze. Terapia protonowa – najlepsza w życiu. Najlepsza w życiu. nejlepší pro život. Naszym celem jest zapewnienie najlepszej opieki i komfortu dla każdego pacjenta. Naszym celem jest szczęśliwy i zdrowy pacjent. We współczesnej medycynie od zawsze istniało jedno kluczowe pytanie, mianowicie, w jaki sposób leczyć pacjenta, nie czyniąc mu przy tym nawet najmniejszej szkody. Od dziesięcioleci onkolodzy dążyli do opracowania metody leczenia, która byłaby najbardziej skuteczna, a zarazem pozbawiona działań niepożądanych i skutków ubocznych dla pacjenta. Podążając tym tropem, postęp we współczesnej radioterapii umożliwił stosowanie największej możliwej dawki promieniowania do dokładnie określonego obszaru docelowego z jednoczesną minimalną szkodą dla zdrowych tkanek. Jest to możliwe w terapii protonowej, która stanowi znaczący krok na przód w leczeniu nowotworów. Centrum Terapii Protonowej zapewnia: • • • • • • Wysoce skuteczne leczenie Niskie ryzyko wtórnych powikłań i działań niepożądanych Leczenie ambulatoryjne, bez potrzeby hospitalizacji Profesjonalne podejście i wsparcie dla pacjenta Wygodną lokalizację i nowoczesny ośrodek z najlepszą na świecie technologią Leczenie odpowiednie dla pacjentów w każdym wieku Proton Therapy Center Najnowocześniejsze na świecie centrum leczenia nowotworów. Wstęp Najlepsza w życiu. Tych kilka słów stało się dla nas siłą napędową w ostatnich kilku latach, kiedy to powstawał projekt Centrum Terapii Protonowej w Czechach. Świadomość, że terapia protonowa jest niezbędna w leczeniu chorób nowotworowych, była i jest właściwą drogą na przód. Potwierdza to obecna sytuacja. Centra terapii protonowej rozwijają się zarówno w krajach sąsiednich, jak i na całym świecie. Kamień węgielny pod budowę naszego ośrodka wmurowano w 2009 roku. Był to pierwszy krok do udostępnienia tego typu leczenia mieszkańcom Czech i zagranicznym pacjentom. Ośrodek powstał z myślą aby było to najlepsze centrum na świecie, aczkolwiek nasz główny cel jest inny. Chcemy dzielić się naszym doświadczeniem, aby pomóc w budowie nowych ośrodków i zwiększeniu dostępności terapii protonowej dla jak największej liczby pacjentów. i do informowania ich o jego stanie zdrowia i przebiegu leczenia. Centrum Terapii Protonowej zatrudnia specjalistów w swojej dziedzinie i gwarantuje wysoki profesjonalizm oraz wsparcie dla pacjenta. Centrum współpracuje z wiodącymi uniwersytetami krajowymi i innymi jednostkami akademickimi, wspiera ich w działalności badawczo-naukowej oraz przyczynia się do rozwoju radioterapii i innych specjalizacji onkologicznych. Każdy pacjent jest wyjątkowy. Jeśli aktualnie zmagasz się z chorobą lub jeśli jesteś lekarzem lub innym specjalistą, mamy nadzieję , że niniejsza broszura dostarczy Ci wystarczająco dużo informacji na temat terapii protonowej i jej korzyści oraz pomoże wybrać najbardziej odpowiednie leczenie. Z pozdrowieniami. Ośrodek działa w systemie dwuzmianowym, co umożliwia leczenie od 2 000 do 2 500 pacjentów rocznie. Dysponujemy 5 pomieszczeniami terapeutycznymi, włącznie z pomieszczeniem do leczenia guzów gałki ocznej, jak również szeroką gamą sprzętu diagnostycznego, m.in. TK (tomografia komputerowa), MR (rezonans magnetyczny) oraz PET/TK (połączenie tomografii komputerowej i pozytonowej tomografii emisyjnej). Leczenie realizowane jest zgodnie z aktualnymi, międzynarodowymi standardami, aby zapewnić wszystkim pacjentom najwyższą jakość leczenia. Zagranicznym pacjentom oferujemy pełną obsługę i opiekę, jednostka pomaga zorganizować zakwaterowanie i regularny transport do ośrodka. Wykorzystujemy kanały komunikacji online do kontaktu ze specjalistami w kraju pacjenta Proton Therapy Center Czech, s.r.o. Radioterapia nowotworów Terapia protonowa umożliwia podanie optymalnej dawki w obszarze nowotworu (wyższa dawka niż w konwencjonalnej radioterapii) z minimalną dawką zaabsorbowaną w zdrowych tkankach położonych płycej i minimalną dawką na wyjściu z obszaru napromieniowanego. Mimo postępu dokonanego poprzez wprowadzenie zaawansowanych metod terapii, nowotwory złośliwe pozostają nadal jednym z największych wyzwań dla współczesnej medycyny. W krajach rozwiniętych średnio jedna na trzy osoby cierpi, a jedna na pięć osób umiera z powodu nowotworów. Radioterapia jest jedną z najbardziej ekonomicznych metod leczenia nowotworów złośliwych o stosunkowo wysokiej skuteczności. W krajach rozwiniętych radioterapia jest stosowana u 50–60% pacjentów z nowotworami złośliwymi, a jej znaczenie w kompleksowej terapii nadal rośnie. Z tej grupy jedna trzecia pacjentów jest leczona samą radioterapią, a prawie dwie trzecie pacjentów jest leczonych radioterapią w skojarzeniu z leczeniem operacyjnym, chemioterapią, terapią hormonalną lub biologiczną terapią celowaną. Zasadniczo radioterapia jest przeprowadzana na dwa sposoby. Pierwsza metoda to wprowadzenie odpowiedniego, zamkniętego źródła promieniotwórczego do jamy ciała lub bezpośrednio do tkanki. Zastosowanie tej metody zwanej brachyterapią - jest ograniczone przez lokalizację anatomiczną guza, a jej precyzyjne działanie ograniczone jest jedynie do małego obszaru. Brachyterapia ma dokładnie określone zastosowanie, którego zakres wskazań jest znacząco węższy w porównaniu do zewnętrznej radioterapii. O wiele częściej stosowaną metodą jest radioterapia zewnętrzna, czyli napromienianie ze źródeł promieniotwórczych zlokalizowanych na zewnątrz ciała pacjenta. Obecnie najbardziej rozpowszechnioną formą jest konwencjonalna (klasyczna) radioterapia fotonowa i radioterapia cząstkowa z zastosowaniem cząstek jąder atomowych (protonów, neutronów) lub jąder atomowych (hel, węgiel). W praktyce klinicznej najczęściej stosowane są protony. Efekt biologiczny terapii konwencjonalnej i protonowej jest identyczny. Wiązka przenosi w sobie określoną energię. Gdy przenika przez tkanki ulega spowolnieniu i uwalnia do nich energię. Ilość tej energii zależy od masy i prędkości cząstek. Wiązka konwencjonalna osiąga prędkość do 30 MeV (megaelektronowolty) ze względu na masę bliską zeru, podczas gdy wiązka protonów osiąga prędkość o jeden rząd wyżej (200–230 MeV). Dla celów dydaktycznych stosuje się niekiedy porównanie do piłeczki pingpongowej i piłki golfowej. Napromienione energią tkanki, w których część wiązki została spowolniona, ulegają jonizacji i wytwarzają się w nich wolne rodniki, uszkadzając DNA (kwas dezoksyrybonukleinowy – nośnik informacji genetycznej). Stopień jonizacji zależy między innymi od stopnia utlenienia tkanki. Uszkodzenie DNA jest odwracalne lub nie, a napromienione komórki nie mogą się dalej dzielić i prawdopodobnie umrą. Zasady terapii protonowej Terapia protonowa jest jedną z metod leczenia nowotworów w XXI wieku. Ta niezwykle precyzyjna i kompleksowa technologia oferuje olbrzymie korzyści dla pacjentów onkologicznych. pik Bragga Dawka promieniowania dostarczana do tkanek poza obszarem nowotworu w trakcie konwencjonalnej radioterapii FOTONY PROTONS G UZ wiązka protonowa DA W KA Główną zaletą wiązki protonowej jest fakt, że największa ilość energii przenoszona jest do obszaru zwanego pikiem Bragga, tzn. bezpośrednio do guza, gdzie wykazuje maksymalne działanie niszczące. Wiązka przyspieszonych cząstek charakteryzuje się wysokim poziomem energii i jest bardzo dokładnie aplikowana. Większość energii jest dostarczana wyłącznie do tkanki nowotworowej. W porównaniu z innymi zabiegami napromieniania wiązka protonowa oszczędza zdrową tkankę przed nowotworem i nie uszkadza zdrowej tkanki za nowotworem. Ponieważ pacjent jest napromieniany w układzie izocentrycznym ze wszystkich kierunków, a intensywność wiązek może być odpowiednio modulowana (IMPT – terapia protonowa z modulacją intensywności wiązki), metoda ta wiąże się z dodatkowym zmniejszeniem częstości występowania działań niepożądanych. Rycina przedstawia rozkład energii na różnych głębokościach dla każdego rodzaju promieniowania jonizującego. Krzywa fotonowa wykazuje maksymalną utratę energii bezpośrednio pod skórą, a następnie ciągły stopniowy spadek w taki sposób, że zdrowa tkanka przed nowotworem jest napromieniana o wiele większą dawką niż sam nowotwór. Natomiast krzywa protonowa wykazuje niski spadek energetyczny po przeniknięciu do ciała, osiąga swój szczyt na danej głębokości, w tzw. piku Bragga, gdzie deponowanie energii niemalże „eksploduje”, dokładnie w obrębie nowotworu, a następnie spada do zera. Tym sposobem zdrowe tkanki za nowotworem nie są narażone na uszkodzenie. DA W KA (% ) Terapia protonowa wykorzystuje podstawowe cząstki budujące jądro atomu wodoru– protony. Protony mają ładunek dodatni i masę o wiele większą od masy elektronów. Protony przyspieszane są w cyklotronie do prędkości bliskiej połowie prędkości światła. W ten sposób uzyskuje się energię rzędu 230 MeV (megaelektronowolty), umożliwiającą uszkodzenie nowotworu na głębokości do około 30 cm. Protony za pomocą silnego pola magnetycznego formowane są do bardzo wąskiej wiązki („wiązki ołówkowej”) i przenoszone z dużą dokładnością za pomocą obrazowania 3D do nowotworu złośliwego. W trakcie zwalniania protonów w tkance nowotworowej uwalniana jest energia, która wywołuje jonizację i uszkadza DNA napromienianej komórki. Jeśli uszkodzenie to jest wystarczające, komórka przestaje się dzielić lub natychmiast umiera. GŁĘBOKOŚĆ TERAPIA PROTONOWA KONWENCJONALNA RADIOTERAPIA GŁĘBOKOŚĆ (cm) Powyższe właściwości fizyczne wiązki protonowej – mała dawka wejściowa, maksymalna dawka energii na wymaganej głębokości i zerowa dawka wyjściowa – pozwala na niezwykle precyzyjną modulację rozkładu dawki w ciele pacjenta i jest największą zaletą terapii protonowej. Dzięki tej właściwości możliwe jest zwiększenie dawki podawanej do guza do poziomu powyżej tego, który można osiągnąć za pomocą powszechnie stosowanych metod, z jednoczesnym zmniejszeniem dawki podawanej do sąsiadujących tkanek, wrażliwych na promieniowanie. Zalety terapii protonowej TERAPIA PROTONOWA KONWENCJONALNA RADIOTERAPIA TERAPIA PROTONOWA (rycina 1) Dawka przed nowotworem Brak dawki za nowotworem Dawka przed nowotworem PR O MI EN IO W A NI E PR OT O N KONWENCJONALNA RADIOTERAPIA (rycina 2) Terapia protonowa jest bardzo precyzyjną metodą radioterapii, głównie ze względu na właściwości fizyczne samych protonów, jak również ze względu na rozkład dawki protonów w tkankach. Ta metoda umożliwia lepszą miejscową kontrolę nowotworu, mniejsze prawdopodobieństwo uszkodzenia zdrowych sąsiadujących tkanek, mniejsze ryzyko powikłań i większe prawdopodobieństwo szybkiego powrotu do zdrowia po zabiegu. Nowotwór Nowotwór Dawka za nowotworem Rycina 1: Ponieważ obecna technologia umożliwia napromienianie wiązką protonową z wielu kierunków i możliwe jest odpowiednie modulowanie promieniowania (IMPT – terapia protonowa z modulacją intensywności wiązki), istnieje możliwość całkowitej ochrony przed uszkodzeniem narządów krytycznych znajdujących się w pobliżu nowotworu. Wiązki protonów mogą być stosowane w leczeniu nowotworów złośliwych wszędzie tam, gdzie możliwości terapeutyczne są ograniczone, a konwencjonalna radioterapia wiąże się z dużym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Rycina 2: Zastosowanie zaawansowanych metod konwencjonalnych, takich jak radioterapia z modulacją intensywności wiązki (IMRT), w której nowotwór jest napromieniany wiązkami o różnej intensywności, lub techniki radioterapii stereotaktycznej (takich jak nóż cybernetyczny – CyberKnife lub nóż gamma – Gamma Knife) pozwoliły osiągnąć znaczną poprawę rozkładu dawki w guzie i otaczających zdrowych tkankach. Metody te zapewniają bardzo dokładne napromienianie małego obszaru docelowego, zwykle wieloma wąskimi, skupionymi wiązkami intensywnego promieniowania jonizującego przy jednoczesnym deponowaniu mniejszej dawki promieniowania poza obszarem docelowym. Jednak właściwości fizyczne fotonów, nawet przy zastosowaniu tak zaawansowanych metod, nie ulegają zmianie i zdrowe tkanki nie są całkowicie zabezpieczone przed uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem. Ponadto stosowanie radioterapii stereotaktycznej ogranicza się wyłącznie do bardzo małych guzów. W konwencjonalnej radioterapii wiązka fotonów deponuje największą dawkę promieniowania w przedniej części guza, po czym promieniowanie przenika przez guz oraz przez zdrowe tkanki pacjenta znajdujące się za nowotworem (rycina 1). Natomiast wiązka protonowa deponuje minimalną dawkę promieniowania przed nowotworem, maksymalną dawkę w samym nowotworze i zerową dawkę za nowotworem. (rycina 2). Zalety terapii protonowej w porównaniu z obecnie stosowaną radioterapią konwencjonalną: • Minimalne uszkodzenia zdrowych tkanek otaczających nowotwór oraz możliwość leczenia nowotworów usytuowanych blisko ważnych narządów i struktur – przy wyraźnych korzyściach w leczeniu nowotworów u dzieci. • Niskie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w trakcie oraz po zakończeniu leczenia z zastosowaniem promieniowania i szybszy powrót do zdrowia pacjentów, którzy ukończyli terapię. • Precyzyjne kierowanie wiązki w komórki nowotworowe przy maksymalnej ochronie zdrowych tkanek podczas napromieniania – znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia wtórnych nowotworów złośliwych. • Wysokie prawdopodobieństwo całkowitego zwalczenia (zniszczenia) komórek nowotworowych i większe prawdopodobieństwo długotrwałego przeżycia. • Oszczędność kosztów związanych z późniejszą opieką medyczną i społeczną dla nieuleczalnie chorych pacjentów lub pacjentów, u których występują poważne działania niepożądane po leczeniu z zastosowaniem konwencjonalnej metody. Wskazania terapeutyczne RYZYKO ZABURZEŃ WZROSTU U DZIECI Terapia protonowa Konwencjonalna radioterapia Zastosowanie konwencjonalnego promieniowania fotonowego w leczeniu guzów litych u dzieci jest związane z ryzykiem wystąpienia zaburzeń wzrostu, asymetrii układu mięśniowo-szkieletowego, nowotworów wtórnych, zaburzeń ze strony układu oddechowego i krążenia, zaburzeń funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego itd. Zastąpienie konwencjonalnej terapii terapią protonową jest często uważane za bezwarunkowy wybór. Zalety protonów są poparte dowodami. Dzięki właściwościom fizycznym i biologicznym oraz porównywalnej skuteczności radiobiologicznej, terapia protonowa wykazuje wiele korzyści istotnych w leczeniu praktycznie wszystkich nowotworów, które nie są miejscowo zaawansowane i które były leczone za pomocą konwencjonalnej radioterapii fotonowej. Terapia protonowa wiąże się z o wiele mniejszym napromienianiem zdrowych tkanek otaczających guz. W przypadku niektórych konkretnych wskazań zalety protonów są bardzo znaczące. Są to nowotwory złośliwe, nowotwory okolicy kręgosłupa, guzy podstawy czaszki, nowotwory gruczołu krokowego, nowotwory głowy i szyi oraz nowotwory płuc. Odrębną, główną grupę wskazań stanowią guzy lite (zlokalizowane) u dzieci. Stosowaniu konwencjonalnych metod napromieniania u dzieci mogą towarzyszyć skutki uboczne radioterapii, które są wysoce niepożądane zwłaszcza w okresie wzrostu (zaburzenia wzrostu, zaburzenia oddychania itd.). Należy jednak wziąć pod uwagę, że większa selektywność z odpowiednio większą konsystencją podawanej dawki może stanowić potencjalną korzyść w o wiele szerszym zakresie wskazań. Poszerzenie zakresu wskazań do terapii protonowej może doprowadzić w przyszłości do poprawy wyników leczenia w szczególnie trudnych przypadkach takich jak nowotwory płuc, nowotwory trzustki czy guzy mózgu. Terapia protonowa może być stosowana w leczeniu nowotworu pojedynczo lub w skojarzeniu z innymi metodami leczenia, takimi jak leczenie chirurgiczne, chemioterapia, biologiczna terapia celowana lub innymi metodami radioterapeutycznymi. Poniższa lista zawiera wybrane lokalizacje nowotworów, których leczenie konwencjonalnym promieniowaniem fotonowym może wiązać się z wystąpieniem wczesnych lub późnych działań niepożądanych. Te z kolei mogą prowadzić do trwałego uszkodzenia zdrowych tkanek. Zalety wiązki protonowej w wymienionych wskazaniach są poparte kilkoma latami doświadczenia w placówkach klinicznych na całym świecie. Decyzja, czy w danym przypadku terapia protonowa jest odpowiednia, zależy od szczegółowej oceny nowotworu oraz całościowej oceny stanu zdrowia pacjenta przez interdyscyplinarną grupę specjalistów (radę ekspertów). • • • • • • • • • • Nowotwory wieku dziecięcego Nowotwory głowy i szyi Guzy mózgu i podstawy czaszki Czerniak złośliwy oka Nowotwory płuc Nowotwory jamy brzusznej i miednicy Rak gruczołu krokowego Rak piersi Nowotwory i przerzuty do kręgosłupa Wznowa miejscowa i przerzuty Zabieg terapeutyczny POTENCJA U PACJENTA 18 MIESIĘCY PO TERAPII PROTONOWEJ RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Potencja Impotencja Maksymalny komfort leczenia. Zabieg jest w pełni bezbolesny; większość pacjentów po zabiegu wraca do domu. Leczenie poprzedzone jest określeniem dokładnej pozycji nowotworu za pomocą tomografii komputerowej (TK), rezonansu magnetycznego (MR), pozytonowej emisyjnej tomografii (PET) i innych metod. W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie innych technik obrazowania takich jak USG, angiografia, endoskopia itd. Na tej drodze uzyskiwany jest obraz 3D zarówno guza, jak i innych ważnych struktur anatomicznych. Ustalany jest również plan napromieniania terapeutycznego, który zapewnia podanie wymaganej niszczącej dawki promieniowania w obręb guza i uszkodzenie komórek nowotworowych, unikając przy tym przekroczenia tolerowanej dawki napromieniania dla zdrowych narządów w pobliżu nowotworu. Ciało pacjenta musi być umieszczone w dokładnej, powtarzalnej pozycji przed każdą sesją (frakcją). Ramy stereotaktyczne, gryzaki doustne lub maski termoplastyczne są stosowane w celu unieruchomienia okolicy głowy i szyi. W celu unieruchomienia okolic miednicy lub klatki piersiowej stosowane są materace próżniowe i inne materiały pomocnicze. Dokładna i powtarzalna pozycja pacjenta jest uzyskiwana również za pomocą zrobotyzowanego systemu pozycjonowania pacjenta kontrolującego pozycję głowicy do napromieniania, a stół terapeutyczny zapewnia prawidłową pozycję i umożliwia precyzyjne kierowanie wiązki. Pacjenci z nowotworem okolicy głowy lub szyi wjeżdżają lub są wprowadzani do pomieszczenia terapeutycznego z wiązką stacjonarną w pozycji siedzącej w asyście technika. Pozostali pacjenci są umieszczani w urządzeniu unieruchamiającym, a następnie transportowani na ruchomym łóżku do pomieszczenia terapeutycznego (gantry) za pomocą automatycznego systemu transportującego (PatLog). Jest to system stołów terapeutycznych, które umożliwiają dokładne ułożenie pacjenta w odpowiedniej pozycji poza pomieszczeniem terapeutycznym. Proces ten jest kontrolowany za pomocą programu wykorzystywanego do diagnostyki i terapii. Program ten transportuje pacjenta bez wibracji, bezgłośnie, bezpiecznie oraz z dobrze kontrolowaną prędkością ruchu. Przed rzeczywistym napromienianiem guza przygotowuje się indywidualnie dopasowaną maskę w celu unieruchomienia głowy pacjenta. Bezpośrednio przed napromienianiem sprawdzana jest pozycja chorego (za pomocą radioterapii sterowanej obrazem) w celu ostatecznej korekty. Podczas gdy przygotowanie pacjenta do napromieniania zajmuje około 20 minut, sam proces napromieniania trwa około 2 minuty. Zabieg jest całkowicie bezbolesny, większość pacjentów po zabiegu wraca do domu. Małe dzieci są zazwyczaj napromieniane w narkozie. Zabieg terapeutyczny jest powtarzany z różną częstością w zależności od rodzaju i wielkości guza, a cały cykl terapeutyczny trwa średnio od 4 do 8 tygodni. Wyposażenie ośrodka Terapia protonowa jest największym postępem we współczesnej radioterapii. Centrum protonowe wykorzystuje najnowocześniejsze technologie w terapii protonowej z użyciem systemu skanowania aktywnej wiązki. Cyklotron Proteus 235 Ośrodek wyposażony jest w cyklotron i pięć pomieszczeń terapeutycznych, w tym trzy z systemem ruchomej wiązki (gantry), jedno z wiązką stacjonarną oraz jedno pomieszczenie do napromieniania nowotworów gałki ocznej. Do określania rozległości i lokalizacji nowotworów ośrodek stosuje TK (tomografię komputerową), MR (rezonans magnetyczny) i kamerę PET/TK (połączenie tomografii komputerowej i pozytonowej tomografii emisyjnej) oraz dodatkową aparaturę do tzw. wirtualnej symulacji. Obrazy otrzymane za pomocą tych technik obrazowania są wykorzystywane do opracowania planu napromieniania. Centrum protonowe wyposażone jest w cyklotron Protheus 235, tj. akcelerator cykliczny wysokiej częstotliwości, który przyspiesza protony do bardzo dużych prędkości. W ten sposób wytwarza wiązkę o dużej energii (nasz model E = 230 MeV). Następnie wiązka protonowa o danej energii i intensywności jest bezpiecznie transportowana do ciała pacjenta za pomocą systemu transportowego (tzw. systemu transportu wiązki) poprzez system modulacji wiązki energii (tzw. system selekcji energii) do każdej głowicy w pomieszczeniu terapeutycznym i następnie do guza. Wyposażenie ośrodka Stanowiska terapeutyczne gantry Pomieszczenie do leczenia guzów gałki ocznej Trzy pomieszczenia terapeutyczne wyposażone są w system gantry, umożliwiający napromienianie izocentryczne. Zmiana nowotworowa napromieniana jest tu za pomocą wiązek dostarczanych z różnych kierunków, a punkt ich przecięcia – izocentrum – znajduje się w obrębie nowotworu. W tym celu punkt wyjścia z napromieniowującej głowicy jest umieszczony na ruchomej okrągłej konstrukcji o średnicy około 10 m – tzw. gantry, umożliwiającym rotację (obrót) wiązki wokół ciała pacjenta. W tym miejscu pacjent jest stabilnie przymocowany do stołu terapeutycznego. Jednocześnie stosowane są systemy obrazowania w celu ciągłego kontrolowania pozycji pacjenta i pozycji docelowego obszaru napromienianej tkanki. Pacjent może być napromieniany praktycznie ze wszystkich kierunków. Ostatnie pomieszczenie terapeutyczne jest specjalnie wyposażone w wiązkę przeznaczoną do leczenia nowotworów gałki ocznej i innych dolegliwości oka. Pacjent umieszczany jest w pozycji siedzącej na specjalnym fotelu terapeutycznym z unieruchomioną głową w celu uniknięcia mimowolnych ruchów. Napromienianie jest synchronizowane z niewielkimi ruchami gałki ocznej, co zapewnia maksymalną dokładność dawki podawanej do obszaru docelowego. Ważne jest, aby dawka była uzyskana możliwie jak najszybciej. Jest to możliwe poprzez zastosowanie wiązki ołówkowej z dużą mocą dawki. Nasz ośrodek stosuje systemy weryfikacji obrazowania pojedynczych, bardzo małych struktur gałki ocznej. Taki szczegółowy obraz jest następnie wykorzystywany do bardzo precyzyjnego „napromieniania” guzów siatkówki czy zaburzeń naczyń krwionośnych zaopatrujących gałkę oczną (zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem). Wszystkie pomieszczenia terapeutyczne z systemem gantry wyposażone są w nowoczesny system radioterapii sterowanej obrazem (Image Guided Radiotherapy, IGRT). Technologia obrazowania połączona jest z urządzeniem napromieniowującym za pomocą oprogramowania. Na podstawie aktualnych obrazów napromienianego obszaru pozycja stołu terapeutycznego dopasowywana jest tak, aby pozycja pacjenta względem źródła napromieniania była taka sama jak jego pozycja wyjściowa. System IGRT jest również wyposażony w system korekty ruchów oddechowych, który umożliwia monitorowanie zmian położenia obszaru docelowego zależnych od ruchów oddechowych pacjenta. Selektywne napromienianie obszaru docelowego jest ograniczone jedynie do wybranej fazy cyklu oddechowego, tzw. bramkowanie oddechowe. Skanowanie wiązką ołówkową Centrum Terapii Protonowej w Pradze jest wyposażone w skanowanie wiązką ołówkową – najnowocześniejszy system głowic do skanowania. Wiązka ołówkowa jest zogniskowana w ten sposób, aby mogła dokładnie „obrysować" nawet małe krzywizny guza, prawie jak pędzel. Stosowanie ołówkowej głowicy skanującej niweluje dużą wadę poprzednich modeli głowic, jaką jest generowanie wtórnych neutronów. Metoda ta jest odpowiednia w leczeniu guzów o specyficznym kształcie lub guzów w pobliżu ważnych struktur. Stosowanie najnowocześniejszej technologii skanowania, jaką jest wiązka ołówkowa, jest niewątpliwie jednym z głównych atutów Centrum Terapii Protonowej w Pradze. Pomieszczenie terapeutyczne z wiązką stacjonarną Jedno z pomieszczeń terapeutycznych jest zaopatrzone w wiązkę stacjonarną (tzw. pomieszczenie terapeutyczne z wiązką stacjonarną), w którym głowica umieszczona jest w jednym miejscu, nieruchomo. Skupienie wiązki na objętości guza uzyskuje się przez pozycjonowanie pacjenta na automatycznie sterowanym stole (PatLog®). Wiązka ołówkowa, wykorzystując szybkie impulsy, dociera do obszaru docelowego, dostarczając tam odpowiednią dawką promieniowania. Wiązka porusza się od najgłębszej do najpłytszej warstwy do momentu, gdy cała objętość guza zostanie napromieniona. Standardowe guzy wymagają napromieniania od 1 000 do 2 000 punktów ułożonych w 20 do 30 warstwach w trakcie jednego zabiegu. Ponieważ skanowanie wiązką ołówkową jest bardzo skuteczne, zabieg trwa tylko kilka minut. Kontakt droga dojazdowa A droga dojazdowa B trasa dla pieszych (AUTOBUS/TRAMWAJ) Terapia protonowa ma znaczący wpływ na jakość życia w przyszłości! RZEKA WEŁTAWA wjazd na teren szpitala Każdy jest mile widziany w naszym ośrodku. Lokalizacja Nasz ośrodek znajduje się w pobliżu Szpitala Na Bulovce, za budynkiem Centrum Radioterapii Onkologicznej. Do ośrodka wchodzi się osobnym wejściem od strony szpitala i miejsc parkingowych dla pacjentów. Drugie wejście znajduje się od głównej ulicy V Holesovickach. i dalej podążać ulicą V Holesovickach aż do pierwszego wjazdu od ulicy Na Truhlarce (patrz mapa powyżej) i bramy szpitala. Drugi wjazd znajduje się od ulicy Zenklova, w kierunku Szpitala Na Bulovce na ulicy Budínova (patrz mapa). W obydwu przypadkach należy kierować się białymi i niebieskimi oznaczeniami. Jadąc z lotniska Ruzyně, należy kierować się w stronę centrum miasta i dalej w kierunku Holešovice (Teplice). Komunikacja miejska Ze szpitala Na Bulovce – Jadąc tramwajem numer 10, 24 lub 25 od strony stacji metra Palmovka (lub od innej strony od stacji metra Kobylisy) należy wysiąść na przystanku Bulovka. Należy przejść przez ulicę w kierunku Szpitala Na Bulovce i minąć teren szpitala wzdłuż głównej ulicy Zenklova, w kierunku tramwaju. Po pięciu minutach drogi po lewej stronie widoczny będzie nasz ośrodek. Parking Centrum Terapii Protonowej dysponuje własnym parkingiem przed głównym wejściem od strony Szpitala Na Bulovce. Dane kontaktowe Z przystanku autobusowego Vychovatelna – Dojeżdżając ze stacji metra Nadrazi Holešovice, należy wsiąść w autobus numer 102 w kierunku stacji Vychovatelna. Wejście do ośrodka znajduje się zaraz przy przystanku. Telefon ogólny: +420 222 998 900 Samochodem Jedna z dróg dojazdowych znajduje się od południowej strony miasta, na głównej autostradzie w kierunku Centrum Miasta – Holešovice. Należy minąć Most Hlavkuv, następnie Most Barikadniku Lub za pośrednictwem formularza kontaktowego na naszej stronie internetowej. E–mail: [email protected] Więcej informacji o ośrodku i terapii protonowej można znaleźć na naszej stronie internetowej: www.ptc.cz www.ptc.cz