Technik renowacji elementów architektury

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE
TECHNIK RENOWACJI
ELEMENTÓW ARCHITEKTURY
kod 311210
ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI:
1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY
2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY – MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I
NADWYŻKOWYCH
3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW – BADANIA PRACODAWCÓW I
ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY
4. PROGNOZY RYNKU PRACY – BAROMETR ZAWODÓW
5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE
6. INFORMACJE DODATKOWE
7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ
Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
1
1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY
) to jeden z 2443 zawodów i
specjalności ujętych w obowiązującej od 01.01.2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na
potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r., poz. 1145).
Technik renowacji elementów architektury (kod 311210)
Technik renowacji elementów architektury jest nowym zawodem wprowadzonym
klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2012r., poz.7). Zawód ten powstał
z połączenia dwóch zawodów: renowator zabytków architektury kod 711103) i technik
sztukatorstwa i kamieniarstwa artystycznego ( kod 343205).
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik renowacji elementów architektury jest
przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
•
•
•
•
renowacji sztukatorskich i kamieniarskich elementów architektury,
renowacji murów nieotynkowanych, tynków i powłok malarskich,
renowacji okładzin ceramicznych i kamiennych,
organizowania i realizacji prac renowatorskich 1 .
Profil kompetencyjny2 dla grupy dużej Średni personel nauk fizycznych,
chemicznych i technicznych - kod 313
Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych uczestniczy w badaniach
nauk fizycznych, chemicznych i technicznych oraz wdrożeniach ich wyników do praktyki;
prowadzi nadzór i kontroluje operacyjne zadania w górnictwie, budownictwie, produkcji
przemysłowej i innego rodzaju działaniach inżynieryjnych; obsługuje urządzenia techniczne,
statki powietrzne i morskie4.
Przykładowe zawody: technik geodeta, technik budownictwa, technik elektryk, technik
mechanik, technik renowacji elementów architektury, technik technologii chemicznej,
technik górnictwa, mistrz produkcji w przemyśle drzewnym, elektroenergetyk nastawni,
operator zautomatyzowanej linii produkcyjnej, technik leśnik, technik technologii żywności,
kapitan statku morskiego, nawigator lotniczy.
Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do
wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach
przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają
rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań.
Dla grupy Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych
określono cztery kluczowe kompetencje:
1) Sprawność motoryczna - wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko
i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają:
zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne
(dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej
reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji).
2) Sumienność w dążeniu do rezultatów - wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle
określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje
1
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie http://www.koweziu.edu.pl/
NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, 2014
3
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7.08.2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na
potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. 2014 poz. 1145).
4
Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 2014
2
2
i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez
utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności.
3) Zdolności analityczne i podejmowanie decyzji – rozumienie złożonych sytuacji i relacji
zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych,
dostrzeganie zależności, wyciąganie na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych
decyzji.
4) Obsługa komputera z wykorzystaniem Internetu – korzystanie z dostępnych urządzeń
technicznych (np. komputerów, drukarek, skanerów) i aplikacji komputerowych do
usprawnienia realizacji zadań. Swobodne przeglądanie stron internetowych w celu szybkiego
dotarcia do informacji przydatnych ze względu na wykonywane obowiązki. Skuteczne
wyszukiwanie w sieci potrzebnych wiadomości, formułowanie poleceń wyszukiwania w taki
sposób, aby zapewniały szybkie dotarcie do źródeł na odpowiednim poziomie
merytorycznym, bez konieczności sprawdzania przypadkowych rezultatów wyszukiwania.
2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY – MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I
NADWYŻKOWYCH
W 2015 r. do powiatowych urzędów pracy
w województwie kujawsko-pomorskim
nie zgłosiła się żadna osoba bezrobotna legitymująca się zawodem technik renowacji
elementów architektury i nie zgłoszono ani jednego wolnego miejsca pracy lub aktywizacji
zawodowej w tym zawodzie.
W raportach z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata 2010 2015 znajdują się dane dotyczące wcześniej istniejących zawodów pod nazwą: renowator
zabytków architektury i technik sztukatorstwa i kamieniarstwa artystycznego. Stąd też
prezentowana analiza sytuacji na rynku pracy dotyczy tych zawodów.
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODACH RENOWATOR ZABYTKÓW
ARCHITEKTURY I TECHNIK SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA ARTYSTYCZNEGO
5
W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO–POMORSKIM W LATACH 2010 – 2015.
Wyszczególnienie
Bezrobotni
zarejestrowani
w okresie
ogółem
Bezrobotni
według
stanu na
koniec
okresu
Osoby do
12 miesięcy
od dnia
ukończenia
nauki
ogółem
Osoby do
12 miesięcy
od dnia
ukończenia
nauki na
koniec
okresu
Wolne
miejsca
pracy i
miejsca
aktywizacji
zawodowej
ogółem
Wolne
miejsca
pracy i
miejsca
aktywizacji
zawodowej
na koniec
okresu
2015
20
14
1
0
4
0
2014
24
18
3
0
2
0
2013
27
21
1
0
1
0
2012
25
19
0
0
1
0
2011
20
14
1
0
0
0
2010
12
12
1
1
0
0
5
Informacja przygotowana na podstawie opracowania danych z monitoringu zawodów deficytowych i
nadwyżkowych w województwie kujawsko – pomorskim, opracowanego w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą oraz
na podstawie danych statystycznych sprawozdania MPiPS-01
3
W 2015r. w skali województwa zawód technik renowacji elementów architektury,
renowator zabytków architektury i technik sztukatorstwa i kamieniarstwa artystycznego. nie
miał określonego statusu na rynku pracy6.
Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc
pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że latach 2011 – 2014 zawód renowator
zabytków architektury został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na
rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym
zawodzie.7
LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA JEDNĄ OFERTĘ PRACY
W ZAWODACH: RENOWATOR ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I TECHNIK SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA
ARTYSTYCZNEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM
W LATACH 2010-2015
2015
5
2014
12
2013
27
2012
25
2011
0
2010
0
0
5
10
15
20
25
30
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne
miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności – dane za lata 2010-2015.
Brak wartości w 2010,2011 oznacza, iż w danym roku nie zgłoszono ofert pracy w zawodach
. technik renowacji elementów architektury, renowator zabytków architektury i technik
sztukatorstwa
6
W 2015 roku zmieniono metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zmianę zainicjował
Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach projektu „Opracowanie nowych zaleceń
metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy”. Metodologia
dostępna jest na stronie internetowej http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Biblioteka.
Informacja o zawodach deficytowych i nadwyżkowych za rok 2015 dostępna jest na stronie www.mz.praca.gov.pl
7
Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności
nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w
badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie.
Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość
wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi
poniżej 0,9.
4
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODACH: RENOWATOR
ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I TECHNIK SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA ARTYSTYCZNEGO
W 2015R. WEDŁUG POWIATÓW
RENOWATOR ZABYTKÓW ARCHITEKTURY/ TECHNIK
Powiat
Województwo kujawskopomorskie
Bydgoszcz grodzki
Bydgoszcz ziemski
Grudziądz grodzki
Grudziądz ziemski
Toruń grodzki
Toruń ziemski
Włocławek grodzki
Włocławek ziemski
Aleksandrów Kujawski
Brodnica
Chełmno
Golub-Dobrzyń
Inowrocław
Lipno
Mogilno
Nakło nad Notecią
Radziejów
Rypin
Sępólno Krajeńskie
Świecie
Tuchola
Wąbrzeźno
Żnin
SZTUKATORSTWA I KAMIENIARSTWA ARTYSTYCZNEGO
Bezrobotni
Wolne miejsca pracy
i miejsca aktywizacji
Bezrobotni wg stanu
nowozarejestrowani
w 2015r.
zawodowej
w dniu 31.12.2015r.
zgłoszone w 2015r.
14
4
20
0
0
0
1
5
2
3
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
1
1
10
3
3
1
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni
oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności.
3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW – BADANIA PRACODAWCÓW I
ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY
W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu technik renowacji
elementów architektury, renowator zabytków architektury i technik sztukatorstwa i
kamieniarstwa artystycznego 8.
W badaniach ankietowych pracodawców w latach 2010 - 2013, pracodawcy nie
zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób w zawodzie technik renowacji elementów
architektury, renowator zabytków architektury i technik sztukatorstwa i kamieniarstwa
artystycznego9.
8
Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego
w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
9
Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu
Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
5
Raport z monitoringu internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodów: technik renowacji elementów
architektury, renowator zabytków architektury i technik sztukatorstwa i kamieniarstwa
artystycznego10.
4. PROGNOZY RYNKU PRACY – BAROMETR ZAWODÓW
Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na
2016 rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz
agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają
zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje
o grupach zawodów (poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań
zostały zgrupowane w 177 grup), dla których prognozuje się, iż będą charakteryzować się
deficytem, równowagą lub nadwyżką osób poszukujących pracy.
W ww. badaniu zawód technik renowacji elementów architektury renowator zabytków
architektury i technik sztukatorstwa i kamieniarstwa artystycznego nie podlegał ocenie ze
względu na brak osób bezrobotnych w tej grupie11.
5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w
sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 poz. 7 z późn.zm.)
zawód technik renowacji elementów architektury można uzyskać kształcąc się w technikum
czteroletnim oraz na kursach kwalifikacyjnych.
Dla zawodu technik renowacji elementów architektury wyodrębniono następujące
kwalifikacje:
•
•
Wykonywanie i renowacja detali architektonicznych,
Prowadzenie prac renowatorskich elementów architektury
Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnionych przez
Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo
(stan na dzień 08.06.2016r.) w województwie kujawsko-pomorskim 2 szkoły kształcą
w zawodzie technik renowacji elementów architektury.
TECHNIKUM RENOWACJI ELEMENTÓW ARCHITEKTURY W TORUNIU
Adres: Stefana Batorego 37/41, 87-100 Toruń
E-mail: [email protected]
Telefon: 566232028
Faks: 566232029
TECHNIKUM BUDOWLANE
Adres: Jana Pestalozziego 18, 85-095 Bydgoszcz
E-mail: [email protected]
Strona www: www.zsb.bydgoszcz.pl
Telefon: 523410329
Faks: 523413412
10
Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono
w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl,
Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
11
Raport podsumowujący badanie w województwie kujawsko-pomorskim znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
6
W roku szkolnym 2014/2015 w województwie kujawsko-pomorskim 25 uczniów
kontynuowało naukę w zawodzie technik renowacji elementów architektury. Na dzień 30
września 2015 roku nie było absolwentów z tym zawodem.
Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania
uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej
kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje
świadectwo.
Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio
wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich
kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające
uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom.
Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić:
• szkoły realizujące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne);
• placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki
dokształcania i doskonalenia zawodowego;
• instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową;
• podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej12.
6. INFORMACJE DODATKOWE
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie
http://www.koweziu.edu.pl/pp_drukuj.php?nr_zawodu=311603
LITERATURA
Czasopismo Sto Renowacje
T. Wernicki, A. Zych – Mączka.; - Warszawa
Czasopismo wykonawców, architektów i konserwatorów.- ukazuje się raz w roku.
Przedstawia najnowsze technologie oraz materiały o jakości i walorach wymaganych przy
renowacji najwyższej klasy architektury zabytkowej. W stałej rubryce "Poradnik
wykonawcy" opisuje prawidłowe metody prac konserwatorskich. Prezentuje także przebieg
prac renowacyjnych w najważniejszych obiektach zabytkowych.
C.Głuszek .; Rewaloryzacja zabytkowych fortyfikacji przełomu XIX i XX wieku w Polsce.
Architektura współczesnych uzupełnień
W.Domasłowski.; Zabytki kamienne i metalowe, ich niszczenie i konserwacja
profilaktyczna Wydawnictwo Naukowe UMK w Toruniu
Tajchman .; Metoda konserwacji i restauracji dziedzictwa architektonicznego w zakresie
zabytkowych budowli Toruń 2009
12
https://men.gov.pl/pl/ksztalcenie-zawodowe/ksztalcenie-doroslych
7
Opracowała:
Bożena Antoszewska -Woźniak
doradca zawodowy
WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
Akceptowała:
Bogusława Szewczyk-Modrzejewska
Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
Aktualizacja, czerwiec 2016 r.
7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII
EUROPEJSKIEJ
DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU
GOSPODARCZEGO (EOG).
W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny
przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego
państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach
jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie
EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni.
INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE TECHNIK
RENOWACJI ELEMENTÓW ARCHITEKTURY W KRAJACH EOG:
Osoba chcąca podjąć pracę jako technik renowacji elementów architektury w jednym z
krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże
się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG
decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest
regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić,
czy zawód technik renowacji elementów architektury jest regulowany należy skorzystać z
wyszukiwarki na portalu „Twoja Europa” prowadzonym przez Komisję Europejską:
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage
Obecnie w żadnym kraju EOG zawód technik renowacji elementów architektury nie jest
regulowany.
W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie
potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów
informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points):
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm
ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM TECHNIK RENOWACJI
ELEMENTÓW
ARCHITEKTURY
WG
EUROPEJSKIEGO
PORTALU
MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ HTTP://EURES.EUROPA.EU
Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że oferty pracy dla osób w zawodzie
technik renowacji elementów architektury można znaleźć wśród poniższych grup
zawodowych (dane z dnia 13.11.2013 r.):
-w grupie zawodów murarze i kamieniarze, w której znajdują się ogólnie 2702 oferty w 23
krajach EOG, najwięcej Niemcy 1363 oferty, Austria 288 ofert oraz Belgia 222 oferty
8
-w grupie zawodów tynkarze i pokrewni, w której znajduje się ogólnie 661 ofert w 18 krajach
EOG, w tym najwięcej Niemcy 337, Holandia 75, Szwajcaria 57.
Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie technik renowacji elementów architektury w
krajach EOG powinny dysponować odpowiednim, udokumentowanym doświadczeniem
zawodowym w zakresie renowacji i konserwacji budynków, sztukaterii, rzeźb czy
płaskorzeźb. Kandydat powinien posiadać znajomość materiałów stosowanych w procesie
renowacji, znać technologię ich użycia oraz umieć ocenić stan zachowania elementów
architektonicznych.
Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka
kraju, w którym zamierzają podjąć pracę oraz posiadania własnego samochodu.
Przykładowe stawki płacy w zawodzie technik renowacji elementów architektury: dla
Austrii 2200 € miesięcznie, we Francji 2200-2400 € miesięcznie bądź stawki godzinowe
oscylujące pomiędzy 11-13 € (Francja). W Niemczech, minimalne stawki wynagrodzenia
wynikają z umów zbiorowych dla poszczególnych zawodów.
Opracowała:
Magdalena Zboińska
pośrednik pracy,
WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP we Włocławku
9