cep: cepy RejZwierc (1:1).

Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: CEP (stan na dzień: 12-07-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 1/1
CEP (20) sb m
cep (1), cepy (19) pl t; cep: cepy RejZwierc (1:1).
Prawdopodobnie e jasne (tak Cn).
sg I cep(e)m (1). ◊ pl N cepy (3). ◊ G cep(o)w (1). ◊ A cepy (7). ◊ I cepami (8).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI ‒ XVIII w.
1. Narzędzie do ręcznego młocenia zboża; tribula BartBydg; flagellum, pertica Cn (tribulum =
narzędzie do młócenia, nie cepy cf Calep) (10) : Tribula, czepy BartBydg 162b; KrowObr 141; (bo
indzyey dobytki młocą depcąc po gumnie/ nie thák iáko v nas cepámi.) BielKron 36v; RejZwierc
[233]; zwycżáili ſie ćięſzkie nacżynie podnośić/ iáko ieſt młot/ koſsa/ drzewo/ topor/ cepy/ piłá/ y
drugie tym rowne BielSpr 2v; BudBib Is 28/27; Tribula ‒ Iakies ſanki dotarczią vſtarich zita miaſto
czepow. Calep 1082b; GostGosp 30; Potym idźie do gumná/ bierze gołe żyto/ Y gotowe co ie iuż
cepámi wybito. KlonWor 34.
Przen (1) : czoż twoy ſyn gdy ſtráći dożywocie po tobie á nie będzie nic miał/ podobno cepámi
á ſiekierą przyſługowáć ſie muśi. RejZwierc 194v.
2. Laska błazeńska z ogonkami, żartobliwa broń błazeńska (10) : Nie dármoć ten błazenek zá
Wenuſem chodzi/ Pewnie ſzálon gdy kogo cepámi vgodzi. RejWiz 41; Nie dármoć cepy nośi z
Liſiemi ogony/ Bo to więc chytrze błaźni wſzytki ná wſze ſtrony. RejWiz 41v, 39v [2 r.]; HistLan D4,
D4v, F3; Wyſzedł k niemu z cepámi ieden błazen práwy/ Podź ty zemną ſzermowáć BielSen 9, 9.
Szereg: »cepy i kaptur« (1): Vyrzą cepy y káptur błazeńſki z dzwonkámi HistLan Fv.
Synonim: 2. sceptrum.
DM