Dodatki do świec Tajemnica tkwi w szczegółach Halina Syrek

Dodatki do świec Tajemnica tkwi w szczegółach Halina Syrek

Wstęp
Parafiny • Świece • Znicze 2007
Dodatki do świec
Tajemnica tkwi w szczegółach
Generalnie można wyróżnić cztery podstawowe rodzaje
knotów:
• Knoty płaskie. Są to knoty o płaskim lub skręconym
splocie, wykonane najczęściej z trzech wiązek włókien.
W procesie spalania są zwarte i skręcają się w płomieniu ze względu na efekt samoskracania. Knoty płaskie są
najpowszechniej stosowane, szczególnie do świec stożkowych i kolumnowych.
• Knoty kwadratowe. Te dziane lub plecione rodzaje knotów również skręcają się w płomieniu, lecz są bardziej
„trójwymiarowe” i solidniejsze niż knoty płaskie. Są preferowane do świec wykonywanych z wosku pszczelego
i mogą być przydatne do hamowania zjawiska zatykania
kapilar knota powodowanego przez pewne rodzaje pigmentów lub barwników. Kwadratowe knoty stosowane są
najczęściej w świecach stożkowych i kolumnowych.
• Knoty rdzeniowe. Te dziane lub plecione knoty posiadają
rdzeń dla zabezpieczenia pionowego, prostego położenia
knota podczas spalania świecy. Knoty te mają okrągły przekrój, a stosowanie rdzeni z różnych materiałów powoduje
uzyskanie różnych efektów usztywnienia. Najczęściej stosowanymi materiałami na rdzenie do knotów są bawełna,
papier, cynk i cyna. Knoty rdzeniowe stosowane są w świecach naczyniowych, kolumnowych i wotywnych.
• Knoty specjalne i do lamp naftowych. Są to odpowiednio
projektowane knoty do procesu spalania nafty lub paliwa odstraszającego owady w świecach specjalnego przeznaczenia.
Warto wiedzieć, że skręcanie się knota polega na utworzeniu
łuku na jego długości, od powierzchni stopionego wosku w czaszy świecy do samej końcówki knota. Łuk ten formuje się po
zapaleniu świecy, a jego wielkość wyrażana jest w stopniach.
Samoskracanie się knota polega na samoregulacji wysokości
i długości knota do odpowiednich wymiarów, podczas procesu palenia się świecy. Dzięki temu knot pali się równym płomieniem, bez tworzenia sadzy i kopcenia. Aby knot był samoskracający, musi tworzyć łuk w procesie spalania świecy.
Uzyskanie knotów tworzących łuk oraz samoskracających
się polega na zastosowaniu odpowiednich sposobów dziania
bawełnianych włókien, które są
przez pomysłodawców patentowane. Na rysunku 2 przedstawiono splot samoskracającego
się knota, wg patentu amerykańskiego US 6.699.034, udzielonego 2 marca 2004 roku.
Początkowo jako materiał na
rdzenie knotów stosowano ołów.
Stwierdzono jednak, że proces
spalania tego rodzaju produktów
powodował powstawanie niebezpiecznej dla środowiska i zdrowia
ludzkiego emisji ołowiu. Dlatego
też w USA w 2003 roku wprowadzono zakaz stosowania knotów
Rys. 1. Świeca z knotem
niesamoskracającym się.
z rdzeniem ołowiowym. Jak wy-
Copyright 2007, Andre Maritz, used under license from Shutterstock.com
Różnorodność oferowanych na rynku świec jest ogromna
tak jak i wybór środków, dzięki którym ich producenci mogą
komponować kolejne coraz to wymyślniejsze produkty. Stojąc
przed wyborem odpowiedniej świecy, klient może kierować się
ulubionym kształtem, barwą czy na przykład zapachem. Jednak warto pamiętać, że pomimo wielu „zewnętrznych” różnic,
świece mają też i duszę, na którą składa się szereg skrupulatnie
dobieranych elementów. Często to właśnie te składowe, czyli: knot, pigment, aromat itp., decydują o zadowoleniu klienta
i świadczą o wartości użytkowej końcowego produktu.
Z samego wnętrza
Knot jest zasadniczą częścią świecy. Pełni funkcję pompy, która transportuje stopione paliwo (wosk) do spalenia
w płomieniu świecy, dzięki siłom kapilarnym materiału,
z którego jest wykonany. Istotną rolę w prawidłowym przebiegu procesu spalania odgrywa również rozmiar knota.
Jeśli jest on za duży, wówczas transport paliwa jest zbyt intensywny, płomień rozbłyska i może powodować kopcenie.
Jeśli natomiast knot jest za mały, to ilość doprowadzanego
do płomienia paliwa jest niewystarczająca i powoduje rozpryskiwanie płomienia.
Wszystkie knoty składają się z wiązki włókien, które są
skręcane, dziane lub plecione (np. w warkocz) ze sobą.
Wiązka włókien zaciśnięta jest blaszką stanowiącą „podstawkę” knota – jak zobrazowano na rysunku 1. Wiązka
włókien nasycona jest woskiem do knotów, tj. najczęściej
wysokotopliwą parafiną, cerezyną lub utwardzonym olejem roślinnym. Obecnie produkowanych jest więcej niż 250
charakterystycznych rodzajów knotów. Jego typ dobierany
jest odpowiednio do wymiarów, kształtu i materiału bazowego świecy, a także zastosowanych barwników i środków
zapachowych. Wiodący producenci świec przeprowadzają
dokładną selekcję knotów, aby w każdym przypadku uzyskać wymagane i bezpieczne parametry spalania produktu
finalnego, którym jest świeca.
12
P A
R A
F
I
N
Y
•
Ś
W
I
E
C
E
•
Z
N
I
C
Z
E
2
0
0
7