Gazetka szkolna, nr Gazetka szkolna, nr 6 kwiecień
Transkrypt
Gazetka szkolna, nr Gazetka szkolna, nr 6 kwiecień
BIULETYN UCZNIOWSKI Gazetka szkolna, nr 6 kwiecień Serdecznie witamy wszystkich Naszych Czytelników! Oddajemy w Wasze ręce szósty numer Naszej Szkolnej Gazetki. Gorąco zapraszamy do współpracy wszystkich chętnych uczniów, którzy chcą i mają ochotę napisać coś od siebie. Redakcja W numerze: 1. Sekrety imion 12 braci czyli skąd wzięły się nazwy miesięcy. 2. Kawały. 3. KaŜdy czasem się boi – poradnik dla dzieci. 4. Alfabet dobrych manier. 5. Prima aprilis. 6. Wielki czwartek. 7. Wielki piątek. 8. Wielka sobota. 9. Wielkanoc. 10. Śmigus-dyngus. 11. KrzyŜówka. 1 BIULETYN UCZNIOWSKI Sekrety imion 12 braci czyli skąd się wzięły nazwy miesięcy Kwiecień Kwieci, czyli zdobi ziemię rozkwitającymi pierwszymi wiosennymi kwiatami, które wywabia przedwcześnie ciepło promieni słonecznych. Dawniej nazywano go łżykwiatem albo nawet zwodzikwiatem, bo te wczesne bukiety, które przynosi, zwodzą rychłym nadejściem cieplejszych dni. Kwiecień - plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę lata. Kwiecień czwarty miesiąc w roku, wg używanego w Polsce kalendarza gregoriańskiego, ma 30 dni. Kawały Jasiu dlaczego masz w zeszycie te same błędy co twój kolega z ławki? - Bo mamy tego samego nauczyciela od j. polskiego... Pani pyta dzieci jaki zawód chciałyby wybrać. - Lekarz, aktorka, modelka, policjant... odpowiadają dzieci A ty Jasiu kim chcesz zostać? - pyta pani - Emerytem. Jasio podaje sprzedawczyni na targu słoiczek i prosi o nalanie śmietany. - Płacisz złotówkę - mówi sprzedawczyni, podając pełny słoik. - Mamusia położyła pieniążki na dnie słoika... Nauczyciel na lekcji polskiego pyta się Stasia: - Jaki to czas? Ja się kąpię, ty się kąpiesz, on się kąpie... - Sobota wieczór, panie profesorze. Jasio przychodzi do domu. Mama krzyczy: - Dlaczego masz takie brudne ręce??? - Bo bawiłem się w piaskownicy!!! - Ale dlaczego masz czyste palce??? - Bo gwizdałem na psa!!! Opracował: Samuel Sojka 2 BIULETYN UCZNIOWSKI KaŜdy czasem się boi – poradnik dla dzieci Co jest prawdą a co „na niby”? Niektóre filmy, programy w telewizji i książki mogą Cię przestraszyć. Łatwo jest pogubić się w tym, co jest naprawdę, a co tylko „na niby”. Straszne rzeczy, które oglądasz, albo te, o których czytasz w ciągu dnia, mogą pojawić się w złych snach strasznych myślach w nocy. Pozwól, by Twoja rodzina pomogła Ci wybrać książki i filmy, które cię nie przestraszą. Jeśli przerazi cię coś w telewizji albo jakaś książka, nie ukrywaj swojego strachu. Powiedz o nim dorosłej osobie. Spróbujcie razem napełnić dom spokojnymi, szczęśliwymi uczuciami. Także śmiech może zdziałać cuda i odstraszyć lęki. Co czujesz, kiedy się boisz? Kiedy się boisz, Twoje ciało zachowuje się dziwnie. Mogą Ci się spocić dłonie. Może Ci szybko walić serce. Może Cie nawet rozboleć brzuch albo głowa. Może Ci się kręcić w głowie albo możesz drżeć. Może Ci być trudno oddychać. Możesz nawet czuć mrowienie w rękach i nogach. To są wszystko normalne, ludzkie reakcje i wszyscy to czasami czują. Kiedy przydarzy Ci się coś takiego, porozmawiaj ze swoim rodzicem albo dorosłym przyjacielem. Kiedy opowiesz o swoim strachu, poczujesz się bezpieczniej i może Ci to pomóc rozwiać obawy. Dobre rady Maciusia Czy w cudzym mieszkaniu można przechodzić z pokoju do pokoju, zaglądać do kuchni, szaf i szuflad? Nie wolno! Bez zaproszenia nie powinno się „zwiedzać” cudzego mieszkania, a już na pewno pod żadnym pozorem nie można zaglądać do szaf i szuflad! Maciuś odpowiada na trudne pytania Dlaczego na list przykleja się znaczek? Znaczek naklejany na list jest formą zapłaty za usługi poczty. Bez znaczka Twój list (albo kartka pocztowa) może nie dotrzeć do adresata. 3 BIULETYN UCZNIOWSKI Alfabet dobrych manier dla dzieci Fair play – szlachetna gra, w życiu codziennym polegająca na tym, żeby nie oszukiwać, nie wygrywać cudzym kosztem, nie wykorzystywać swojej przewagi Filiżanka – trzymamy za ucho wszystkimi palcami Gafa – zachowanie nietaktowne, raczej nie zamierzone, wynikające z nieuwagi, niewiedzy czy roztargnienia, gdy się zdarzy, nie wpadajmy w panikę i szybko przeprośmy Goście – wypada zapytać rodziców, czy mogą przyjść, przyzwoitość nakazuje również po zabawie doprowadzić mieszkanie do stanu poprzedniego Grzechy szkolne – zwalenie na kogoś swojej winy, skarżenie, podlizywanie się, przezywanie kolegów, wyśmiewanie lub przedrzeźnianie nauczyciela Herbata “maczanka” – wyciągamy za „ogon”, wyciskamy łyżeczką i odkładamy na specjalny talerzyk Higiena – obowiązuje codzienne mycie się od stóp do głów. Uwaga! Polewanie brudu wodą kolońską daje efekty żałosne. Imieniny – nie zapominajmy solenizantom złożyć życzeń Jedzenie – mlaskanie, siorbanie, cmokanie, czyli jedzenie głośne i niechlujne bardzo kompromitujące! 4 BIULETYN UCZNIOWSKI Kłanianie się – młodsi kłaniają się starszym, uczniowie nauczycielom i innym pracownikom szkoły, chłopcy dziewczętom (reguła: uprzejmiejszy kłania się pierwszy) Książki – pożyczone oddajemy we właściwym terminie! Listy – cudza korespondencja to rzecz święta, nie do wybaczenia jest otwieranie i czytanie cudzych listów Lojalność - to bardzo rzadka, a bardzo ważna cecha charakteru. Należy być lojalnym wobec rodziny i przyjaciół. Łyżeczka – zawsze wyjmujemy ze szklanki, gdy pijemy herbatę (w przeciwnym wypadku grozi wybiciem oka!) Mowa sztućców – po skończonym posiłku odkładamy sztućce na talerzu równolegle do siebie po prawej stronie Niepunktualność – ten, kto się spóźnia, zraża do siebie ludzi, jeszcze zanim ich zobaczy Obgryzanie paznokci – unikajmy, zwłaszcza w towarzystwie Obrażanie się – dąsanie o byle co, „muchy w nosie” to mało elegancki (a przy tym nudny!) sposób załatwiania swoich porachunków Odpowiedzialność za swoje czyny – gotowość do przyznania się do swoich błędów Odprowadzanie do domu – chłopiec odprowadza swoją dziewczynę, koleżankę do domu, jest to zarazem obowiązek, jak i przyjemność 5 BIULETYN UCZNIOWSKI Prima aprilis (z łac.1 kwietnia, wł.: Prima dies Aprilis), dzień żartów – obyczaj związany z pierwszym dniem kwietnia, zapoczątkowany mniej więcej w połowie XIII wieku, obchodzony w wielu krajach świata. Polega on na robieniu żartów, celowym wprowadzaniu w błąd, kłamaniu, konkurowaniu w próbach sprawienia, by inni uwierzyli w coś nieprawdziwego. Tego dnia w wielu mediach pojawiają się różne żartobliwe informacje. W Wielkiej Brytanii nazywany jest Dniem Głupca, a w Rosji Dniem śmiechu. We Francji pierwszo kwietniowe żarty nazywane są Poisson d'avril (dosł. kwietniowa ryba). Zwyczaj ten pochodzi ze starożytnego Rzymu. Wzajemne oszukiwanie powinno się jednak robić tylko do południa. Na Świecie W krajach hiszpańskojęzycznych 28 grudnia obchodzony jest Día de los Santos Inocentes, jako katolickie święto Dzień Niewiniątek. Jest on okazją do żartów i kawałów, jest odpowiednikiem prima aprilis. W Polsce Obyczaj ten dotarł do Polski z Europy Zachodniej przez Niemcy w epoce nowożytnej. Upowszechnił się w Rzeczypospolitej w XVII wieku, w podobnej formie, w jakiej występuje do dzisiaj. Pierwszego kwietnia poświęcano opowiadaniu zmyślonych historii, robieniu przeróżnych dowcipów i naigrawaniu się z naiwnych, bądź nieostrożnych ludzi. Dzień ten uważano za niepoważny i starano się nie robić w nim żadnych ważnych rzeczy. Przeświadczenie to przeniknęło nawet do najwyższych kręgów państwowych – przykładowo sojusz antyturecki z Leopoldem I Habsburgiem podpisano 1 kwietnia 1683, ale antydatowano go na 31 marca, aby na dokumencie nie widniała data prima aprilis. Z robieniem psikusów przez dzieci w wieku szkolnym związany był w niektórych regionach także 12 marca – dzień św. Grzegorza, patrona uczących się. Obyczaj ten nosił nazwę gregorianek lub gegołów. Opracował: Mateusz Ćmok i Kacper Jasiński Wielki czwartek Święto ruchome w kalendarzu chrześcijańskim. Przypada w Wielkim Tygodniu, 3 dni przed Wielkanocą. Obchodzone przez różne wyznania chrześcijańskie na pamiątkę ustanowienia sakramentów: Kapłaństwa i Eucharystii. Wielki Czwartek w Kościele katolickim W kościołach katedralnych ma miejsce uroczysta Msza święta sprawowana w godzinach porannych przez biskupa diecezjalnego wraz z prezbiterami. Nazywana jest ona Mszą Krzyżma, ponieważ podczas niej poświęcane są nowe oleje przeznaczone do namaszczeń: podczas chrztu, bierzmowania, 6 BIULETYN UCZNIOWSKI sakramentu kapłaństwa oraz przy namaszczeniu chorych. W trakcie tej Mszy odbywa się odnowienie przyrzeczeń kapłańskich. W kościołach parafialnych ma miejsce tylko jedna uroczysta msza sprawowana wieczorem - Msza Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Triduum Paschalne. W niektórych kościołach odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu mężczyznom, czyli tzw. "Mandatum". Po zakończeniu Wieczerzy Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanej "Ciemnicą" (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się go do późnych godzin nocnych i przez cały Wielki Piątek. Po zakończeniu liturgii z ołtarza zdejmuje się świece, mszał, krzyż, obrusy. Tabernakulum zostaje otwarte i puste, a Wieczna lampka zgaszona. Opracował: Mateusz Ćmok i Kacper Jasiński Wielki Piątek Drugi dzień Triduum Paschalnego, upamiętniający śmierć Jezusa Chrystusa na krzyżu. Kościół katolicki Wielki Piątek to jeden z dwóch dni w roku (takim dniem jest również Wielka Sobota), w którym Kościół katolicki nie sprawuje ofiary mszy. Wielki Piątek jest dniem najgłębszej żałoby; dniem skupienia, powagi, wzmożonej pobożności i gorliwych praktyk religijnych. Tego dnia obowiązuje post ścisły. W Wielki Piątek odprawiane są o godz. 15.00 nabożeństwa Drogi Krzyżowej. Liturgia Wielkiego Piątku Wielkopiątkowa liturgia jest pamiątką męki i śmierci Jezusa Chrystusa zabitego na krzyżu. Kapłani celebrują Liturgię w czerwonych ornatach. Liturgia zaczyna się bez pieśni, główny kapłan celebrujący leży kilka minut krzyżem przed ołtarzem (Prostracja). Dalej następuje Liturgia Słowa Bożego - w jej skład wchodzą dwa czytania, psalm (bez organów) oraz opis Męki Pańskiej z Ewangelii św. Jana. Po kazaniu następuje Adoracja Krzyża, podczas której kapłani, służba liturgiczna i wierni całują rany Jezusa na krzyżu. Po adoracji Najświętszy Sakrament zostaje przyniesiony z Ciemnicy i następuje Komunia św. Po jej zakończeniu Jezus pod postacią eucharystyczną zostaje przeniesiony do Grobu, gdzie zaczyna się adoracja. Opracował: Mateusz Ćmok i Kacper Jasiński 7 BIULETYN UCZNIOWSKI Wielka Sobota Święto chrześcijańskie, przedostatni dzień Wielkiego Tygodnia, poprzedzający święto Zmartwychwstania. Należy do Triduum Paschalnego. Obchodzone przez chrześcijan obu tradycji, wschodniej i zachodniej. Od wczesnych godzin rannych katolicy adorują Najświętszy Sakrament w przygotowanej do tego celu kaplicy zwanej Grobem Pańskim. Jest to czas żałoby po ukrzyżowanym Jezusie Chrystusie. Tradycyjnie w tym dniu błogosławi się pokarmy na stół wielkanocny.Często błędnie utożsamia się Wielką Sobotę z Wigilią Paschalną, której uroczystości rozpoczynają się po zapadnięciu zmroku w sobotę i należą do Niedzieli Wielkanocnej (w tradycji żydowskiej po zmroku rozpoczyna się nowy dzień). Dlatego w Wielką Sobotę również Kościół Katolicki nie celebruje Eucharystii. Opracował: Mateusz Ćmok i Kacper Jasiński Wielkanoc Pascha, Niedziela Wielkanocna, Zmartwychwstanie Pańskie — najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne. W chrześcijaństwie wprawdzie każda niedziela jest pamiątką zmartwychwstania Chrystusa, ale Niedziela Zmartwychwstania jest z nich najbardziej uroczysta. Wielkanoc jest więc świętem ruchomym: może wypaść najwcześniej 22 marca, zaś najpóźniej 25 kwietnia. Z datą Wielkanocy powiązany jest termin większości ruchomych świąt ogólno chrześcijańskich i katolickich, m.in.: Środa Popielcowa, Wielki Post, Wniebowstąpienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego, Boże Ciało i inne. Okres Wielkanocny rozpoczyna się wigilią wielkanocną. Czas wielkanocnej radości trwa w liturgii 50 dni i kończy się niedzielą Zesłania Ducha Świętego. W 40. dniu (czwartek) obchodzona jest uroczystość Wniebowstąpienia Pana Jezusa. Z obchodami świąt wielkanocnych związanych jest wiele zwyczajów: śniadanie wielkanocne, pisanki, święcone, śmigus-dyngus, dziady śmigustne, Rękawka, Emaus, walatka, z kurkiem po dyngusie, Siuda Baba, wieszanie Judasza, pogrzeb żuru i śledzia, pucheroki, palma wielkanocna, Jezusek Palmowy. Opracował: Mateusz Ćmok i Kacper Jasiński 8 BIULETYN UCZNIOWSKI ŚmigusŚmigus-dyngus Śmigus-dyngus(znany także jako: lany poniedziałek, polewany lub oblewany, gwarowo jako oblaniec) – zwyczaj, pierwotnie słowiański, a wtórnie związany z Poniedziałkiem Wielkanocnym.Śmigus polegał na symbolicznym biciu witkamiwierzby lub palmami po nogach i wzajemnym oblewaniu się wodą, co symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób, a w późniejszym czasie także i z grzechu. Na śmigus nałożył się zwyczaj dyngusowania (dyngowanie), dający możliwość wykupienia się pisankami od podwójnego lania. Nie wiadomo, kiedy te dwa obyczaje się połączyły. Pochodzenie nazwy Dyngus po słowiańsku nazywał się włóczebny. Wywodzi się go od wiosennego zwyczaju składania wzajemnych wizyt u znajomych i rodziny połączonych ze zwyczajowym poczęstunkiem, a także i podarunkiem, zaopatrzeniem w żywność na drogę. Wizytom towarzyszyły śpiewy o charakterze ludowym i religijnym. Dyngus dla uboższych, nie mających bogatych znajomych, stał się sposobem na wzbogacenie jadłospisu i okazją pokosztowania niecodziennych dań (jeśli zawędrowali np. do dworu). Włóczebnicy mieli przynosić szczęście, a jeśli nie zostali należycie za tę usługę wynagrodzeni smakołykami i jajkami, robili gospodarzom różne nieprzyjemne psikusy (co dla skąpych gospodarzy było pierwszym dowodem pecha).Słowo dyngus wywodzone jest od niemieckiego słowa dingen, co oznacza "wykupywać się" (inne znane określenia: dyng, szmigus, wykup lub datek[1]). Należy jednak pamiętać że zwyczaj zbierania datków przy okazji wizyt występuje nie tylko w czasie Wielkanocy, ale praktykuje się go także w okresie Trzech Króli, na Opolszczyźnie podczas tzw. chodzenia z niedźwiedziem i nigdzie tam, a należałoby się tego spodziewać, w nazwie nie występuje słowo dyngus. Innym argumentem przeczącym niemieckiemu pochodzeniu słowa dyngus może być dziełko anonimowego szlachcica pt. Postępek prawa czartowskiego przeciw rodzajowi ludzkiemu wydane w 1570 r w Brześciu Litewskim przez Cypriana Bazylika. Wśród około setki różnych diabłów, szatanów, ich sióstr i pomocnic autor wymienia z nazwy 33 diabły polskie, wśród nich Dyngusa. Opracował: Mateusz Ćmok i Kacper Jasiński 9 BIULETYN UCZNIOWSKI Dla tych co uwielbiają krzyŜówki 1 2 37 3 71 4 5 45 76 65 8 6 7 26 9 23 84 11 14 42 4 21 63 10 78 55 62 11 15 12 20 29 79 31 87 40 92 13 81 14 18 15 61 6 30 16 38 67 17 49 18 74 54 19 91 20 1 68 12 48 51 21 82 17 24 5 34 25 22 28 35 70 75 2 23 64 24 57 25 44 36 7 77 26 69 60 56 52 27 28 39 29 80 90 32 85 30 31 43 9 3 19 16 89 27 33 53 88 13 59 46 33 34 32 72 83 58 8 66 47 50 35 36 22 86 73 41 37 10 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 92 utworzą rozwiązanie. Poziomo: 3- Rezerwa, 8- na kuchennym stole 9- rośliny drzewiaste, krzaki, 10- maksyma, dewiza postępowania, 11- zajęcie przy krosnach, 12-szałas pasterski w Karpatach, 13- bazie, 17-słuszność. 20-z bieżnikiem 21- duch, mara, 22 - rzeka w Austrii prawy dopływ Rodanu, 23- kuzynka kruka, 24-istota, stworzenie, persona, 27-rysunkowa zagadka, 32-przyjęcie po ślubie, 33epidemia, 34-ślaz, 35-trwałe rozszerzenie żył, 36-współczucie dla kogoś, chęć przyjścia mu z pomocą, 37-dawne prymitywne narzędzie do orki. Pionowo:1- Na towarze z ceną, 2- w łazience.3-Królewski w Warszawie, 4- słodki ziemniak, 5-nogi zająca, 6 -urwis, urwipołeć, 7- konkurencja złożona z dwóch różnych ćwiczeń.14-z rzepką, 15- gra z mydłem. 16-największa pustynia, 17-przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny, hazard, 18-turecki przysmak, 19-słuchowy lub telefoniczny, 25- postać z westernu, 26- nędzarz, 27-1:1 po meczu, 28 - sworzeń, trzpień, 29-część wagi, 30- pieczara, jaskinia, 31- sława, chwała, uznanie. 10