Część I - BIP Powiatowa Stacja Sanitarno

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY
W GOLUBIU-DOBRZYNIU
87-400 GOLUB-DOBRZYŃ UL. DR J. G. KOPPA 1A
tel./fax (56) 683-24-42; (56) 683-24-85; e-mail:[email protected];
www.bip05pwisbydgoszcz.pl
STAN SANITARNY
I SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA
POWIATU GOLUBSKO-DOBRZYŃSKIEGO
W 2014 ROKU
Golub-Dobrzyń, 27 luty 2015r.
Opracowano w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu
Zespół autorski: Hanna Bożejewicz, Janina Dołęgowska, Lidia Jankowska, Katarzyna
Helena Melerska, Krystyna Majewska, Ewa Prażuch, Danuta Rutkowska, Gabriela Warnel
Lotarska,
Projekt, skład, opracowanie graficzne
Ewa Prażuch
2
SPIS TREŚCI
WSTĘP ...................................................................................................................................... 6
1. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA CHORÓB ZAKAŹNYCH..................................... 10
1.1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez czynniki biologiczne..................... 11
1.2. Ogniska zatruć i zakażeń pokarmowych ...................................................................... 12
1.3. Bakteryjne ostre choroby inwazyjne............................................................................. 12
1.4. Neuroinfekcje................................................................................................................ 13
1.5. Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek............................................. 13
1.6. Poliomyelitis oraz przypadki ostrego porażenia wiotkiego u dzieci do lat 14 ............. 13
1.7. Choroby wysypkowe wieku dziecięcego...................................................................... 14
1.8. Krztusiec ....................................................................................................................... 14
1.9. Choroby przenoszone przez kleszcze ........................................................................... 14
1.10. Gruźlica....................................................................................................................... 15
1.11. Styczność i narażenie na wściekliznę/potrzeba szczepień.......................................... 15
1.12. Grypa i zachorowania grypopodobne ......................................................................... 15
1.13. Zgony z powodu chorób zakaźnych ........................................................................... 16
1.14. Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych .................................................... 16
1.15. Podsumowanie ............................................................................................................ 17
2. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI ......................... 20
2.1. Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę .............................................................. 20
2.1.1. Wodociągi o produkcji ≤ 100 m³/dobę ...................................................................... 20
2.1.2. Wodociągi o produkcji 101-1000 m³/dobę ................................................................ 21
2.1.3. Wodociągi o produkcji 1001-10000 m³/dobę ............................................................ 21
2.2. Miejsca wykorzystywane do kąpieli............................................................................. 21
2.3. Podsumowanie .............................................................................................................. 22
3. PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ ...................................... 23
3.1. Działalność lecznicza wykonywana przez podmioty lecznicze ................................... 24
3.1.1.Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne .................. 24
3.1.1.1. Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie, ambulatoria z izbą chorych, lecznice .... 24
3.1.1.2. Inne świadczące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne........................................ 26
3.2. Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zdrowotną................................... 27
3.3. Podsumowanie .............................................................................................................. 28
4. NADZÓR NAD ŻYWNOŚCIĄ I ŻYWIENIEM................................................................ 29
4.1. Stan sanitarny obiektów produkcji i obrotu środkami spożywczymi oraz żywienia
zbiorowego........................................................................................................................... 30
4.1.1. Obiekty produkcji żywności ..................................................................................... 30
4.1.2. Obiekty obrotu żywnością ......................................................................................... 31
4.1.3. Obiekty żywienia zbiorowego - otwarte .................................................................... 33
4.1.4. Zakłady żywienia zbiorowego - zamknięte ............................................................... 33
4.2. Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych
do kontaktu z żywnością...................................................................................................... 34
4.3. Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu
żywnością............................................................................................................................. 35
4.4. Funkcjonowanie systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach
żywnościowych i paszach - RASFF, Unijny system szybkiego powiadamiania
o
produktach niebezpiecznych - RAPEX ............................................................................... 36
4.5. Nadzór nad suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia
żywieniowego ...................................................................................................................... 37
4.6. Podsumowanie .............................................................................................................. 37
3
5. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH
OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH............................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.1 Stan techniczny oraz sanitarny budynków................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2. Ocena warunków pobytu i nauki .............................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2.1. Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego ...................... Błąd! Nie
zdefiniowano zakładki.
5.2.2. Ergonomia w placówkach nauczania i wychowania ..............Błąd! Nie zdefiniowano
zakładki.
5.2.3.Tygodniowy rozkład zajęć...................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2.4. Możliwość pozostawienia podręczników w szkoleBłąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2.5. Opieka medyczna................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2.6. Dożywianie dzieci i młodzieży.............................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.2.7. Substancje i preparaty chemiczne w szkolnych pracowniach chemicznych . Błąd! Nie
zdefiniowano zakładki.
5.2.8. Inne działania......................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
5.3. Podsumowanie .......................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
6. CHOROBY ZAWODWE, PREWENCJA CHORÓB ZAWODOWYCH, ŚRODOWISKO
PRACY ................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
6.1. Choroby zawodowe .................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
6.2. Środowisko pracy ..................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
6.3. Podsumowanie .......................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
7. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ................. Błąd! Nie
zdefiniowano zakładki.
7.1. Stan sanitarno-techniczny poszczególnych grup obiektów .......Błąd! Nie zdefiniowano
zakładki.
7.2. Podsumowanie .......................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY ............. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
8.1. Podsumowanie .......................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
9. OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
9.1. Interwencje programowe .......................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
9.2. Interwencje nieprogramowe ..................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
9.3. Inne przedsięwzięcia................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
9.4. Podsumowanie .......................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
10. WNIOSKI KOŃCOWE................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
4
Szanowni Państwo,
Mam przyjemność przedstawić Państwu ocenę stanu bezpieczeństwa sanitarnego
powiatu golubsko-dobrzyńskiego za rok 2014.
Raport zawiera zagadnienia i problemy z zakresu zdrowia publicznego, nad którymi nadzór
sprawuje Państwowa Inspekcja Sanitarna, w tym dotyczące: warunków środowiska, higieny
pracy w zakładach pracy, warunków zdrowotnych żywności, żywienia i przedmiotów użytku,
higieny procesów nauczania i wychowania, higieny wypoczynku i rekreacji, warunków
higieniczno-sanitarnych obiektów użyteczności publicznej ze szczególnym uwzględnieniem
obiektów, w których udzielane są świadczenia zdrowotne.
Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi również działalność oświatowo-zdrowotną
w zakresie promocji zdrowia, w tym zdrowego stylu życia, realizując programy krajowe,
regionalne, a także lokalne i środowiskowe.
Prowadzenie systematycznych kontroli przestrzegania przepisów określających wymagania
higieniczne i zdrowotne oraz dokonywanie okresowych ocen stanu sanitarnego, umożliwia
monitorowanie sytuacji epidemiologicznej i sanitarnej powiatu golubsko-dobrzyńskiego oraz
podejmowanie działań interwencyjnych.
W ubiegłym roku na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie zarejestrowano zachorowań
na niebezpieczne choroby zakaźne jak: dur brzuszny i dury rzekome, błonica, poliomielitis,
riketsjozy czy wścieklizna u ludzi. W stosunku do roku ubiegłego zanotowano spadek
zachorowań na: wirusowe zakażenia jelitowe, biegunki i zapalenia żołądkowo-jelitowe BNO,
nie określone bakteryjne zakażenia jelitowe, lambliozę oraz różyczkę.
Poprawił się stan sanitarno-techniczny placówek oświatowo- wychowawczych, obiektów
użyteczności publicznej oraz obiektów handlowo-usługowych.
Realizacja zadań obejmowała również pracę w systemach informatycznych działających
w Unii Europejskiej (RASFF - Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych
Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt, RAPEX - Unijny System
Szybkiego Powiadamiania o Produktach Niebezpiecznych), prowadzenie monitoringu jakości
sanitarnej wody przeznaczonej do spożycia.
Nadal jednak stwierdza się negatywne zjawiska w sferze sanitarno-higienicznej
i epidemiologicznej, co świadczy o konieczności kontynuowania systematycznego nadzoru
sanitarnego.
Dziękuję za współpracę organom samorządowym, inspekcjom i strażom. Współpraca
ta w znaczny sposób wpływa na zwiększenie efektywności działań, podejmowanych przez
Państwową Inspekcję Sanitarną, w zakresie zdrowia publicznego na terenie powiatu
golubsko-dobrzyńskiego.
Raport przedstawiający ocenę stanu sanitarnego zostaje przekazany, w celu zapoznania się
i wykorzystania jako ważny materiał w podejmowaniu decyzji na rzecz dalszej poprawy
warunków życia i bezpieczeństwa mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego.
z poważaniem
Państwowy Powiatowy
5
Inspektor Sanitarny
w Golubiu-Dobrzyniu
Iwona Malinowska
WSTĘP
Głównym
celem
działalności
Powiatowej
Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2014 było sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem
żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu, bezpieczeństwem zdrowotnym wody,
zapobieganie chorobom, w tym chorobom zakaźnym i zawodowym, organizowanie
i koordynowanie działalności promocyjnej na rzecz ochrony zdrowia społeczeństwa poprzez
sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie zdrowia
publicznego oraz prowadzenia działalności przeciwepidemicznej.
Cel ten realizowany był poprzez niżej wymienione zadania:
1. Realizację zadań wynikających z wdrożenia w Powiatowej Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej procedur Kontroli Zarządczej.
2. Racjonalne gospodarowanie środkami finansowymi otrzymanymi z budżetu państwa
na realizację zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu, wydatkowanie budżetu
w sposób oszczędny i celowy z zachowaniem obowiązujących procedur i przepisów
ustawy Prawo Zamówień Publicznych.
3. Utrzymanie i doskonalenie systemu zarządzania jakością w komórkach nadzoru
Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej z zachowaniem norm systemowych
wdrożonych przez Głównego Inspektora Sanitarnego, ze szczególnym zwróceniem
uwagi na potwierdzanie doskonalenia skuteczności systemu zarządzania.
4. Kontrole w ramach nadzoru sanitarnego realizować w oparciu o obowiązujące
przepisy, organizować w sposób jak najmniej zakłócający tok pracy jednostki
kontrolowanej, wyniki kontroli wraz z zaleceniami dokumentować w sposób czytelny
i nie budzący podstaw do stawiania zarzutów nadinterpretacji prawa.
5. Monitorowanie schorzeń i zakażeń alarmowych, zdarzeń o zagrożeniu
bioterroryzmem oraz chorób zakaźnych stanowiących zagrożenie dla zdrowia
publicznego oraz w przypadku ich wystąpienia, podejmować działania zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami.
6. Podnoszenie kwalifikacji pracowników pionu nadzoru sanitarnego poprzez udział
w organizowanych szkoleniach i konferencjach oraz poprzez szkolenia w celu
zapewnienia wysokiej jakości wykonywania zadań zapobiegawczego i bieżącego
nadzoru sanitarnego, określonych w przepisach ustawy o Państwowej Inspekcji
Sanitarnej i innych przepisów prawnych.
7. Doskonalenie bieżącej działalności przeciwepidemicznej poprzez stosowanie różnych
form nadzoru epidemiologicznego.
8. Prowadzenie działań związanych z funkcjonowaniem zintegrowanego nadzoru
epidemiologicznego i wirusologicznego nad grypą oraz innymi wirusami
oddechowymi, opartego na systemie sentinel, ze szczególnym zwróceniem uwagi na
pozyskiwanie materiału biologicznego do badań wirusologicznych.
9. Realizację zadań określonych w Polskim Planie Pandemicznym związanych
z funkcjonowaniem nadzoru nad grypą oraz innymi wytycznymi w tym zakresie.
10. Realizację programów zdrowotnych dotyczących eradykacji poliomyelitis, eliminacji
odry/różyczki, reorganizacji systemu nadzoru epidemiologicznego nad gruźlicą oraz
6
innych wynikających z sytuacji epidemiologicznej oraz bieżących potrzeb
zdrowotnych ludności.
11. Nadzór nad podmiotami leczniczymi w celu uzyskania optymalnego poziomu
uodpornienia populacji podlegającej szczepieniom ochronnym i egzekwowanie
obowiązku poddania się szczepieniom ochronnym.
12. Współpraca z Inspekcją Weterynaryjną w zakresie zwalczania zakażeń i chorób
zakaźnych, które mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi lub z ludzi na zwierzęta.
13. Realizowanie zagadnień związanych z misjami Urzędu ds. Żywności i Weterynarii
Komisji Europejskiej (Food and Veterinary Office - FVO).
14. Doskonalenie i koordynowanie systemu RASFF oraz współpraca w tym zakresie
z innymi jednostkami na terenie województwa i kraju.
15. Wzmocnienie nadzoru w obszarze procedur i systemów identyfikowalności
przedsiębiorstw dla suplementów diety i środków spożywczych specjalnego
przeznaczenia żywieniowego, ze szczególnym uwzględnieniem oznakowania
wyrobów gotowych, informacjami nt. miejsca i źródła pochodzenia (surowców,
półproduktów, produktów gotowych) oraz dokumentacji towarzyszącej ww. środkom
spożywczym pod kątem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa dla nowej
żywności i nowych składników żywności ( rozporządzenie 258/97 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 1997 r. dotyczącego nowej żywności
i nowych składników żywności) oraz żywności i składników żywności genetycznie
zmodyfikowanych (rozporządzenie Nr 1829/2003 i Nr 1830/2003 dotyczące żywności
genetycznie zmodyfikowanej).
16. Wzmocnienie nadzoru w zakresie przestrzegania wymagań dotyczących znakowania,
prezentacji i reklamy żywności wzbogaconej, suplementów diety i środków
spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, określonych w szczególności
przepisami ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz rozporządzenia
Nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 grudnia 2006r. w sprawie
oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności oraz rozporządzenia
Komisji (UE)Nr 432/2012 z dnia 16.05.2012r. ustanawiające wykaz dopuszczonych
oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż świadczenia odnoszące
się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci.
17. Wzmocnienie nadzoru w zakresie zgodności środków spożywczych z przepisami
rozporządzenia 953/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 października 2009r.
w sprawie substancji, które mogą być dodawane w szczególnych celach odżywczych
do
środków
spożywczych
specjalnego
przeznaczenia
żywieniowego
z uwzględnieniem substancji zabronionych w sporcie spośród wymienionych
na Liście substancji i metod zabronionych w 2012 roku, publikowanej corocznie przez
Światową Organizację Antydopingową.
18. Wzmocnienie nadzoru nad producentami środków spożywczych specjalnego
przeznaczenia żywieniowego dla osób nietolerujących glutenu w zakresie
postanowień rozporządzenia Komisji Nr 41/2009 dotyczącego składu i etykietowania
środków spożywczych odpowiednich dla osób nietolerujacych glutenu
z uwzględnieniem ustalonych przedsiębiorstwach limitów krytycznych i procedur,
które służą ich monitorowaniu.
19. Prowadzenie wzmożonego nadzoru nad przestrzeganiem warunków określonych
w rozporządzeniach 1829/2003 i 1830/2003 dotyczących żywności genetycznie
zmodyfikowanej, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego znakowania
środków spożywczych zawierających GMO oraz dokumentacji towarzyszącej
ww. środkom spożywczym.
7
20. Prowadzenie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia 1924/2006
Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 grudnia 2006r. w sprawie oświadczeń
żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności.
21. Wzmocnienie nadzoru nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu
z żywnością, zgodnie z przepisami o materiałach i wyrobach przeznaczonych
do kontaktu z żywnością.
22. Wzmocnienie nadzoru nad zakładami produkcji i dystrybucji suplementów diety,
środków spożywczych wzbogaconych i żywności dietetycznej, które generują większą
liczbę nieprawidłowości.
23. Prowadzenie nadzoru nad bezpieczeństwem kosmetyków ze szczególnym
uwzględnieniem badań laboratoryjnych – analizy chemiczne i mikrobiologiczne;
kontrola wyrobów przeznaczonych dla dzieci, farb do włosów oraz tzw. henny
do malowania ciała (tatuaże z henny)
24. Przestrzeganie zasad zawartych w obowiązujących porozumieniach pomiędzy
organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcją Weterynaryjną, Państwową
Inspekcją
Farmaceutyczną,
Inspekcją
Jakości
Handlowej
Artykułów
Rolno-Spożywczych, Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Urzędami
Celnymi.
25. Nadzorowanie warunków pracy w celu ochrony zdrowia pracowników przed
negatywnym wpływem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących
w środowisku pracy oraz podejmowanie działań egzekwujących przestrzeganie
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
26. Realizacja zadań związanych z przeciwdziałaniem wprowadzania do obrotu środków
zastępczych.
27. Realizacja zadań związanych z nadzorem nad substancjami chemicznymi i ich
mieszaninami, detergentami oraz prekursorami narkotyków kat. 2 i 3 w oparciu
o obowiązujące przepisy.
28. Nadzór nad wprowadzaniem do obrotu produktów biobójczych
29. Uczestniczenie w realizacji rządowego „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu”
na lata 2009-2032 oraz kontrolowanie przygotowania pracodawców pod kątem
przestrzegania przepisów i zasad bhp podczas usuwania bądź zabezpieczania
wyrobów zawierających azbest.
30. Współuczestnictwo w wybranych projektach sieci CLEEN.
31. Prowadzenie działań wynikających z ustaleń Forum wymiany informacji w zakresie
egzekwowaniu przepisów REACH i CLP.
32. Prowadzenie dochodzeń epidemiologicznych i postępowania administracyjnego
w I instancji dotyczących chorób zawodowych.
33. Przeprowadzanie kontroli w zakresie przestrzegania ustawy z dnia 9 listopada 1995 r.
o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
34. Czuwanie nad bezpieczeństwem zdrowotnym wody, poprzez realizację zadań
z prowadzonego monitoringu jakości sanitarnej wody oraz prowadzenie w tym
zakresie bieżącej współpracy z organami samorządowymi, przedsiębiorstwami
wodociągowo-kanalizacyjnymi, organizacjami konsumenckimi i innymi podmiotami.
35. Kontynuowanie prowadzonego systemu informatycznego WODA EXCEL
oraz wdrożenie ujednoliconego sposobu weryfikacji prowadzonej bazy danych.
36. Podejmowanie działań w zakresie ochrony przed hałasem, zanieczyszczeniem
powietrza wewnątrz pomieszczeń, a także czynnikami szkodliwymi wydzielanymi
przez materiały budowlane w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.
37. Sprawowanie nadzoru nad warunkami higieniczno-sanitarnymi w placówkach
oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych, żłobkach, klubach dziecięcych,
8
wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży oraz w zakresie higieny procesów
nauczani i wychowania.
38. Uczestniczenie w realizowaniu programów prowadzonych w placówkach
oświatowo-wychowawczych.
39. Inicjowanie zadań w obszarze edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia zgodnie
z potrzebami społeczności lokalnych, w tym związane ze specyficzną sytuacją
epidemiologiczną danego regionu.
40. Realizacja zadań w zakresie profilaktyki chorób i promocji zdrowia wynikających
z zapisów ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz podejmowanie innych
działań zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia, Komisję Europejską,
a także wynikające z sytuacji epidemiologicznej oraz bieżących potrzeb zdrowotnych
ludności.
41. Realizacja działań w zakresie kształtowania prozdrowotnych postaw i zachowań
dzieci i młodzieży szkolnej powiatu.
42. Prowadzenie działań oświatowo – zdrowotnych mających na celu edukację szerokiej
grupy odbiorców w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom
43. Poszerzanie działań edukacyjnych skierowanych do ludności powiatu
golubsko-dobrzyńskiego w zakresie rozpowszechniania wiedzy dotyczącej
szkodliwości palenia tytoniu oraz przestrzegania zapisów ustawy o ochronie zdrowia
przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Podstawowym
zadaniem
Powiatowej
Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu jest działalność nadzorowa, polegająca na kontroli spełniania wymagań
obowiązujących przepisów w zakresie utrzymania pożądanych norm zdrowotnych. Realizacja
zadań statutowych odbywała się zgodnie z „Planem zasadniczych przedsięwzięć na rok 2014”
zatwierdzonych przez Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy obejmującym
główne kierunki działania, zasadnicze zamierzenia oraz harmonogram nadzoru nad
obiektami.
W roku 2014 na nadzorowanym terenie przez Państwowego Powiatowego Inspektora
Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu przeprowadzono ogółem 1198 kontroli sanitarnych,
wydano 70 decyzji merytorycznych, 128 decyzji płatniczych, wystawiono 7 postanowień,
nałożono 2 mandaty karne na łączną kwotę 700 złotych, nie skierowano wniosków o ukaranie
ani aktów oskarżenia do prokuratury, nie wystawiono tytułów wykonawczych, nie nałożono
kar pieniężnych.
Do badań laboratoryjnych pobrano ogółem 197 próbek, wykonano 611 badań, w tym 1608
oznaczeń.
W związku ze zmianami, na mocy ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o zmianie niektórych
ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji w województwie
(Dz. U. z 2009r., Nr 92, poz.753), od 1 stycznia 2010 roku Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu stał się organem rządowej administracji zespolonej
w powiecie i automatycznie stał się organem wyłączonym w stosunku do podmiotów dla
których powiat jest organem założycielskim lub organem prowadzącym lub w których powiat
jest podmiotem dominującym.
W wyniku tej zmiany Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu
jest wyłączony z nadzoru nad następującymi podmiotami:
• Szpital Powiatowy Spółka z o.o. w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Dr J. G. Koppa 1E,
• Zespół Szkół nr 1 im. Anny Wazówny w Golubiu – Dobrzyniu, ul. PTTK 28,
• Zespół Szkół Nr 2 w Golubiu-Dobrzyniu, ul. Kilińskiego 31,
• Zespół Szkół Nr 3 w Golubiu – Dobrzyniu, ul. Konopnickiej 15,
9
•
•
•
•
•
•
Zespół Szkół w Kowalewie Pomorskim, ul. Św. Mikołaja 6,
Dom Pomocy Społecznej w Golubiu-Dobrzyniu, ul. PTTK 6,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Wielgiem gm. Zbójno,
Powiatowa Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Wielgiem gm. Zbójno,
Publiczna Szkoła Muzyczna I stopnia w Golubiu – Dobrzyniu, ul. Konopnickiej 15,
Publiczna Szkoła Muzyczna I stopnia w Golubiu-Dobrzyniu, Filia w Kowalewie
Pomorskim, ul. Odrodzenia 7.
Obiekty te znajdują się pod nadzorem Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Bydgoszczy.
Przygotowując informację o stanie bezpieczeństwa powiatu golubsko-dobrzyńskiego
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu oparł się na
sprawozdaniach z poszczególnych komórek organizacyjnych Powiatowej Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu, natomiast przedstawiony dokument nie
zawiera analizy stanu sanitarnego z w/w placówek.
1. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA CHORÓB ZAKAŹNYCH
Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi nadzór w zakresie chorób zakaźnych podlegających
obowiązkowi zgłaszania i rejestracji zgodnie z ustawą z 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 roku, poz. 947
z późn. zm.).
W 2014 roku w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu, na
podstawie zgłoszeń z nadzorowanych placówek medycznych, do powiatowego rejestru
zachorowań wpisano 926 osób u których podejrzewano lub rozpoznano zachorowanie na
chorobę zakaźną bądź wykryto czynnik chorobotwórczy (w roku 2013- 958 osób).
Po dokładnej analizie i weryfikacji otrzymanych zgłoszeń według opracowanych przez
Zakład Epidemiologii NIZP-PZH definicjach przypadków chorób zakaźnych na potrzeby
nadzoru epidemiologicznego w ,,Sprawozdaniu MZ-56 o zachorowaniach na choroby
zakaźne, zakażeniach i zatruciach” zarejestrowano 664 przypadki zachorowań na choroby
zakaźne (w 2013r.- 805 przypadków zachorowań) i na ich podstawie sporządzono ocenę
sytuacji epidemiologicznej powiatu golubsko-dobrzyńskiego w zakresie wybranych chorób
zakaźnych. Hospitalizacji poddano 18,5% zarejestrowanych przypadków (123 osoby).
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego przeprowadzono 260 wywiadów i dochodzeń
epidemiologicznych.
Nie wystąpiły na naszym terenie tak niebezpieczne choroby jak: dur brzuszny i dury rzekome,
błonica, poliomielitis, riketsjozy, czy wścieklizna u ludzi.
W stosunku do roku ubiegłego w większości rejestrowanych przez Powiatową Stację
Sanitarno-Epidemiologiczną w Golubiu-Dobrzyniu zachorowaniach nastąpił spadek. Dotyczy
to zwłaszcza wirusowych zakażeń jelitowych, biegunek i zapaleń żołądkowo-jelitowych
BNO, nie określonych bakteryjnych zakażeń jelitowych oraz różyczki.
W roku 2014 nie zarejestrowano szeregu zachorowań, które rejestrowano w roku
poprzednim- wirusowe zakażenie jelitowe wywołane przez norowirusy, inwazyjną chorobę
meningokokową, ostre porażenie wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat, nowo wykryte zakażenie
HIV czy też grypę. Nie zgłoszono również przypadku podejrzenia odry lub zachorowania na
odrę.
W przypadku chorób wysypkowych wieku dziecięcego, w przypadku ospy wietrznej nastąpił
wzrost zapadalności o około 45%, a w przypadku różyczki- 9- krotny spadek liczby
zachorowań.
10
W roku 2014 na podstawie zmodyfikowanej definicji wirusowego zapalenia wątroby typu B,
zarejestrowano dwa takie przypadki. Wśród mieszkańców powiatu nie zarejestrowano
przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu C.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2014 otrzymała
pięć zgłoszeń rozpoznania lub podejrzenia zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej.
Podane przyczyny zgonów nie kwalifikowały zgłoszeń do zarejestrowania ich
w „Sprawozdaniu o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach” (MZ-56).
Podobnie jak w roku 2013 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego odnotowano jedno
ognisko zbiorowego zatrucia pokarmowego.
W ramach nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi oraz działalności
związanej z unieszkodliwianiem źródeł zakażenia, przecinaniem dróg szerzenia się zakażenia
i nadzorem nad osobami zakażonymi w 2014 roku pobrano 111 prób kału. Pobrano również
84 próby w ramach nieodpłatnych badań dla celów sanitarno-epidemiologicznych u uczniów
kształcących się do wykonywania prac przy których istnieje możliwość przeniesienia
zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w roku 2014 nie stwierdzono zachorowań na
choroby zakaźne tzw. alarmowe (botulizm, cholera, dżuma, gorączka Q, ospa prawdziwa,
tularemia, wąglik w postaci płucnej lub jelitowej, wirusowe gorączki krwotoczne), które
wymagałyby podjęcia natychmiastowych działań w ramach wczesnego ostrzegania
i reagowania.
1.1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez czynniki biologiczne
Zatrucia i zakażenia pokarmowe to grupa chorób o różnorodnych objawach klinicznych
i etiologiach, wyodrębniana w nadzorze epidemiologicznym ze względu na ważną rolę
w zdrowiu publicznym.
W roku 2014 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego zarejestrowano bakteryjne zatrucia
pokarmowe o etiologii salmonellozowej oraz bakteryjnej nie określonej.
W przypadku salmonelloz nastąpił wzrost liczby zachorowań o 70% w stosunku do roku
poprzedniego (22 przypadki w roku 2014, 13 przypadków w roku 2013). Wśród
22 zarejestrowanych zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki salmonella, dwa
przypadki odnoszą się do zbiorowego zatrucia pokarmowego, które miało miejsce na terenie
powiatu golubsko-dobrzyńskiego. Głównym nośnikiem, zarówno w ognisku jak
i sporadycznych zatruciach pokarmowych, były potrawy z jaj i z dodatkiem jaj
(16 przypadków, co stanowi 72, a dominującym typem serologicznym- Salmonella Enteritidis
(14 przypadków, co stanowi 54,5% ).
Podobnie jak w latach poprzednich niepokój wzbudza duża liczba zachorowań u dzieci
w wieku 0-4 lat (8 przypadków). W tej grupie wiekowej w 4 przypadkach przyczyną
zakażenia były potrawy z jaj i z dodatkiem jaj. Najczęściej do zakażenia dochodziło poprzez
smakowanie przygotowanych do dalszej obróbki termicznej potraw lub też spożywanie lekko
ściętych smażonych jaj. Do przygotowywania potraw używane są jaja nie myte i nie parzone.
Często też dzieci pomagają przy przyrządzaniu potraw z dodatkiem jaj (podając jaja,
rozbijając je oraz odbierając skorupki).
Bakteryjne zatrucie pokarmowe nie określone to przypadek zachorowania, do którego doszło
po spożyciu warzyw. Badania laboratoryjne nie pozwoliły na uzyskanie informacji, jaki
czynnik wywołał objawy chorobowe.
Zarejestrowane zostały w naszym powiecie zarówno bakteryjne jak i wirusowe zakażenia
jelitowe.
W przypadku bakteryjnego zakażenia jelitowego najwięcej przypadków (3 przypadki) zostało
wywołanych przez laseczki Clostridium difficile. Określonego czynnika chorobotwórczego,
11
wywołujące zakażenie, nie posiadały dwa zarejestrowane zachorowania. Do zakażenia doszło
prawdopodobnie poprzez spożycie warzyw, owoców, soków owocowych i z warzyw
(przypadki nie określone). W przypadkach wywołanych przez Clostridium difficile
nie określono nośnika pokarmowego, ale prawdopodobnie zakażenia powstały w następstwie
antybiotykoterapii lekami o szerokim spektrum działania.
W powiecie golubsko-dobrzyńskim zarejestrowano 73 przypadki wirusowych zakażeń
jelitowych (w 2013 roku - 131 przypadków), wszystkie wymagały hospitalizacji. Najwięcej
zachorowań, podobnie jak w roku poprzednim, wywołane było przez nie określone czynniki
chorobotwórcze (w 2014r. - 44 przypadki, w 2013r. - 71 przypadków). Przyczyną takiego
stanu jest brak przeprowadzanych badań wirusologicznych kału osób chorych.
W dużym stopniu przyczyną zakażeń są rotawirusy (w 2014r. - 23 przypadki,
w 2013r. - 38 przypadków) oraz adenowirusy (w 2014r. - 6 przypadków,
w 2013r. - 8 przypadków).
W roku 2014 nie zarejestrowano zakażeń wywołanych przez norowirusy, które spowodowały
zakażenia w roku poprzednim i były również przyczyną powstania ogniska zbiorowego
zakażenia (14 przypadków).
Udział dzieci do lat 2 w zarejestrowanych przypadkach wirusowych zakażeń jelitowych jest
w roku 2014 mniejszy niż w roku poprzednim (w 2014r. - 38,36%, w 2013r. - 41,22%).
W powiecie golubsko-dobrzyńskim od roku 2010 nie zarejestrowano zachorowań
na wirusowe zapalenie wątroby typu A.
1.2. Ogniska zatruć i zakażeń pokarmowych
W roku 2014 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego zarejestrowano jedno ognisko
zbiorowego zatrucia pokarmowego (analogia do roku poprzedniego). Do zbiorowego zatrucia
pokarmowego doszło w dniu 25.07.2014 roku w mieszkaniu prywatnym, w jednej z gmin
powiatu golubsko-dobrzyńskiego.
Dochodzeniem epidemiologicznym objęto 6 osób. Objawy chorobowe wystąpiły u 2 dzieci,
a ich stan wymagał hospitalizacji. Czynnikiem etiologicznym, który wywołał zbiorowe
zatrucie pokarmowe była Salmonella Enteritidis. U chorych wystąpiły następujące objawy:
wymioty (u 2 osób), biegunka (u 2 osób), gorączka (u 2 osób), ból brzucha (u 1 osoby),
omdlenie (u 1 osoby). Czas trwania epidemii wynosił 1 dzień. Najkrótszy okres wylegania
wynosił 2h, najdłuższy 28h, średni okres wylegania 26h.
Nośnikiem pokarmowym zatrucia były białka jaj kurzych, ubite z cukrem. Źródłem zakażenia
były pierwotnie zakażone jaja kurze, zakupione na targowisku od nieznanej osoby.
Czynnikami wspomagającymi były: spożycie deseru z jaj w postaci surowej oraz
nieprzestrzeganie zasad higieny podczas przygotowywania potrawy z jaj (jaja niewyparzone
i nie myte; nie umyto rąk po użyciu jaj).
1.3. Bakteryjne ostre choroby inwazyjne
W 2014 roku na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie zarejestrowano inwazyjnej
choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae, Neisseria meningitidis i Streptococcus
pneumoniae. Zarejestrowano natomiast inwazyjną chorobę wywołaną przez Streptococcus
pyogenes.
Zarejestrowano ogółem 13 przypadków inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus
pyogenes, przebiegającej pod postacią róży. Choroba ta diagnozowana jest wyłącznie
na podstawie objawów klinicznych i we wszystkich przypadkach bez potwierdzenia badaniem
mikrobiologicznego. W stosunku do roku poprzedniego nastąpił wzrost liczby zachorowań
o 45% (rok 2014- 13 przypadków, rok 2013- 9 przypadków). Wśród zarejestrowanych
12
przypadków połowa wymagała hospitalizacji (6 z 13 przypadków). Najwięcej przypadków
róży rozpoznanych zostało u osób po 60 roku życia. Było to 8 przypadków, co stanowi
61,54% wszystkich przypadków róży. Wg czynnika płci - zachorowało 5 kobiet,
8 - mężczyzn, a wg miejsca zamieszkania - 4 mieszkańców wsi, 9 - miasta.
1.4. Neuroinfekcje
W powiecie golubsko-dobrzyńskim w roku 2014 zarejestrowano 5 przypadków neuroinfekcji3 przypadki o etiologii wirusowej oraz 2 przypadki o etiologii bakteryjnej.
Neuroinfekcje o etiologii wirusowej, to nie określone zapalenia opon mózgowych
(2 przypadki) i mózgu (1 przypadek). Chorowały osoby z grup wiekowych 20-29 lat
(2 osoby) oraz 30-39 lat (1 osoba). Wszystkie osoby zamieszkują tereny wiejskie, a wśród
nich była jedna kobieta. Podczas hospitalizacji wykonano ogólne badanie płynu
mózgowo-rdzeniowego. Tylko w jednym przypadku przeprowadzono badania
mikrobiologiczne (wyniki ujemne). Do najczęstszych objawów występujących u chorych
zaliczyć można bóle głowy, gorączkę, wymioty, objawy oponowe. Do narażenia w przypadku
mężczyzn mogło dojść podczas wykonywania krótkich podróży krajowych. Picie surowego
mleka mogło być natomiast przyczyną zachorowania u kobiety.
Przypadki bakteryjnego zapalenia opon mózgowych, to w jednym przypadku zachorowanie
wywołane przez gronkowca złocistego, a w drugim- przez nie określony czynnik. W obu
przypadkach zachorowań wykonano ogólne jak i mikrobiologiczne badanie płynu mózgowordzeniowego. W jednym z pobranego płynu wyhodowano Staphylococcus aureus.
Rozpoznanie to postawiono u 60-letniego mieszkańca jednej z gmin powiatu golubskodobrzyńskiego. Drugie zachorowanie (nie określone) również wystąpiło u mężczyzny
mieszkającego na obszarze wiejskim. Była to osoba 50-letnia.
1.5. Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek
Mieszkańcy powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie chorowali na wzw typu C oraz wzw typu B
o przebiegu ostrym.
W okresie sprawozdawczym, na skutek stosowania od 2014 roku obowiązujących definicji
przypadków chorób zakaźnych, nastąpiła zmiana sposobu rejestracji wzw typu B. Pozycja
99 sprawozdania MZ-56 służy do rejestracji wzw typu B przewlekłego i BNO. Dało to
możliwość rejestracji w tej pozycji zarówno przypadków objawowych jak i bezobjawowych.
W roku 2014 zarejestrowano 2 przypadki wzw typu B bliżej nieokreślonego. Zachorowania
charakteryzowały się przebiegiem bezobjawowym. Zarejestrowane osoby należą do grupy
wiekowej 40-49 lat. Wśród nich jest kobieta mieszkająca w Golubiu-Dobrzyniu i mieszkaniec
jednej z gmin powiatu golubsko-dobrzyńskiego. Do wykrycia HBsAg doszło podczas
diagnozowania innych chorób.
Czynnikami narażenia mogły być wykonane drobne zabiegi chirurgiczne lub też narażenie
zawodowe (pracownik służby zdrowia).
W powiecie golubsko-dobrzyńskim nie zarejestrowano zachorowań na AIDS. W roku 2013
u jednego z mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego wykryto zakażenie wirusem HIV,
natomiast w roku 2014 nie wystąpiło takie zakażenie.
1.6. Poliomyelitis oraz przypadki ostrego porażenia wiotkiego u dzieci do lat 14
W roku 2014 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie zarejestrowano przypadków
poliomyelitis.
13
W roku bieżącym nie zarejestrowano również przypadków ostrego porażenia wiotkiego
u dzieci w wieku 0-14 lat, zaś w roku 2013 został zarejestrowany jeden przypadek.
1.7. Choroby wysypkowe wieku dziecięcego
W przypadku różyczki w roku 2014 nastąpił 9-krotny spadek liczby zachorowań
(2013 rok - 81 przypadków, 2014 rok - 9 przypadków). Wzrost liczby zachorowań
zanotowano w przypadku świnki (o 71%), ospy wietrznej (o 45%) oraz płonicy (o 43%).
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego, w przypadku różyczki i świnki, prowadzone są
obowiązkowe powszechne szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce z użyciem
szczepionki trójskładnikowej. Wśród zarejestrowanych przypadków świnki i różyczki
znajdują się zarówno osoby szczepione przeciwko tej chorobie, jak i nie szczepione.
Wzrost liczby zgłaszanych przypadków ospy wietrznej pojawił się pod koniec roku 2013
w miesiącach październik-grudzień. Sezonowy wzrost zachorowań trwał jeszcze w styczniu
i lutym 2015, gdzie zarejestrowano 47% wszystkich zachorowań. Sytuacja ta zapewne
świadczy o nadal trwającej epidemii. Częściej chorowali mieszkańcy terenów wiejskich,
zwłaszcza gminy Golub-Dobrzyń oraz mieszkańcy miasta Golub-Dobrzyń. Ospa wietrzna jest
typową chorobą wieku dziecięcego, ponieważ przeważająca ilość przypadków dotyczy
przedziału wiekowego 0-9 lat (320 przypadków, co stanowi 82,7% wszystkich zgłoszeń).
Znaczną grupę stanowią również zachorowania u starszych dzieci i nastolatków
(44 przypadków, czyli ponad 11,4 % wszystkich zachorowań). Spośród 387 przypadków ospy
wietrznej zaledwie 1 osoba była uodporniona przeciwko tej chorobie, co stanowi zaledwie
0,26% zarejestrowanych w 2014 roku przypadków. Pozostałe osoby nie były szczepione
przeciwko ospie wietrznej, ponieważ szczepienie przeciwko ospie wietrznej należy do
szczepień zalecanych, niefinansowanych ze środków znajdujących się w budżecie Ministra
właściwego do spraw zdrowia.
1.8. Krztusiec
W
województwie
kujawsko-pomorskim
odnotowano
tendencję
wzrostową
(2013 rok - 120 przypadków, 2014 rok - 399 przypadków), natomiast w powiecie
golubsko-dobrzyńskim - analogię do roku poprzedniego (2014 rok - 4 przypadki,
2013 rok - 4 przypadki).
W roku poprzednim wszystkie zarejestrowane przypadki zostały sklasyfikowane jako
przypadki możliwe, zaś w roku 2014 taką kwalifikację otrzymały 2 zachorowania. Pozostałe
dwa zachorowania to przypadki potwierdzone.
Przypadki możliwe to zachorowania zdiagnozowane u mężczyzn, zakwalifikowanych do
grupy wiekowej 0-4 lat. Potwierdzone przypadki krztuśca zarejestrowano u kobiet z grupy
wiekowej 15-19 lat. Na terenach wiejskich zamieszkuje jeden z mężczyzn i jedna z kobiet.
Analogiczna sytuacja dotyczy zamieszkiwania w mieście. Wszyscy zarejestrowani byli
prawidłowo uodpornieni przeciwko krztuścowi.
1.9. Choroby przenoszone przez kleszcze
W roku 2014 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu
zarejestrowała 9 zachorowań na boreliozę (w roku 2013 - 10 przypadków).
We wszystkich zarejestrowanych przypadkach, podstawą do zarejestrowania
i sklasyfikowania przypadków jako potwierdzonych, wystarczyła faza wczesna choroby
14
(rumień wędrujący). Zarejestrowano więcej mężczyzn i mieszkańców terenów wiejskich,
a przebieg choroby nie wymagał leczenia w warunkach szpitalnych.
Najczęściej rumień wędrujący pojawił się u osób z grupy wiekowej 50-59 lat (4 osoby).
Po dwie osoby zaliczyć można do grupy wiekowej powyżej 60 roku życia i 20-29 lat. Z grupy
wiekowej 30-39 lat zachorowała jedna osoba.
Do kontaktu z kleszczami dochodziło najczęściej przebywając na obszarach leśnych,
działkach przydomowych, nad akwenami wodnymi, podczas wykonywania prac sezonowych
na plantacji truskawek. Do narażenia przypuszczalnie doszło na terenach nadleśnictwa
Golub-Dobrzyń, Toruń i Brodnica.
1.10. Gruźlica
W 2014 roku do rejestru Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu zostało wpisanych 8 zachorowań na gruźlicę. Jest to wzrost liczby
zachorowań o 60% w stosunku do roku poprzedniego (2014 rok - 8 przypadków,
2013 rok - 5 przypadków). W roku 2013 do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu wpłynęły dwa zgłoszenia podejrzenia gruźlicy, ale długotrwały okres
diagnozowania, pozwolił na zarejestrowanie tych przypadków w roku 2014. Sytuacja ta
wpłynęła na wzrost liczby zarejestrowanych przypadków gruźlicy w roku 2014.
Wśród zarejestrowanych przeważają osoby z grupy wiekowej 30-39 lat (4 osoby). Dwie
osoby chore należą do grupy wiekowej powyżej 60 roku życia, a pojedyncze przypadki do
grup 40-49 lat i 50-59 lat. Pięć zarejestrowanych osób zamieszkuje na terenie miasta,
a 3 osoby - na terenach wiejskich. Mieszkańcy miasta to wyłącznie mężczyźni, a na terenach
wiejskich - dwie to kobiety i jeden mężczyzna.
U mieszkańców miasta zachorowanie przybrało postać płucną, w tym u 50- letniego
mężczyzny nastąpiła wznowa zachorowania rozpoznanego i leczonego w roku 2010.
Mieszkańcy terenów wiejskich chorowali na pozapłucną postać gruźlicy (nowe przypadki).
W przypadku mężczyzny było to gruźlicze zapalenie opłucnej. Jedna z kobiet leczona była
z powodu gruźlicy układu moczowo-płciowego. U drugiej z kobiet zdiagnozowano zarówno
gruźlicę płuc jak i gruźlicze zapalenie opon mózgowych oraz gruźlicę prosówkową ostrą
o wielomiejscowej lokalizacji.
1.11. Styczność i narażenie na wściekliznę/potrzeba szczepień
Do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologiczne w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2014
zgłoszono 105 osób pokąsanych przez zwierzęta (6% wzrost w stosunku do roku
poprzedniego).
We
wszystkich
przypadkach
było
prowadzone
dochodzenie
epidemiologiczne. W 95 przypadkach, dzięki współpracy z lekarzami weterynarii,
otrzymaliśmy obserwacje zwierząt wykluczające chorobę zwierzęcia i uniknęliśmy w ten
sposób kwalifikacji osób pokąsanych do szczepień.
W 13 przypadkach, które zostały zakwalifikowane do szczepień, w 7 pokąsanie nastąpiło
przez nieznanego psa, w 2 przez kota, a w 1 przez nietoperza. Trzy zarejestrowane osoby
miały kontakt z uszkodzoną szczepionką przeciwko wściekliźnie przeznaczoną dla wolno
żyjących lisów. Jedna z tych osób (roczna dziewczynka) podczas hospitalizacji otrzymała
również swoistą immunoglobulinę (surowicę).
1.12. Grypa i zachorowania grypopodobne
Wszystkie
spływające
do
Powiatowej
Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu meldunki o „zachorowaniach na grypę” od świadczeniodawców
traktowane były jako podejrzenia zachorowań na grypę. W porównaniu do roku poprzedniego
15
w powiecie golubsko-dobrzyńskim nastąpił ich wzrost o 44% (2013 rok - 369 przypadków,
2014 rok - 530 przypadków).
Lekarze rodzinni skierowali cztery osoby do szpitala ze względu na towarzyszące
zachorowaniom objawy ze strony układu krążenia (w 1 przypadku), układu oddechowego
(w 2 przypadkach) oraz z powodu innych przyczyn (w 1 przypadku).
Po trwającym od roku 2010 spadku udziału dzieci do lat 14 w zgłoszonych przypadkach
podejrzeń zachorowań na grypę w roku 2014 nastąpił ich wzrost (2013 rok - 28,73%,
2014 rok - 44,72%).
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2014
nie wysłała do badania laboratoryjnego w ramach uczestnictwa w systemie „Sentinel”
żadnego wymazu z gardła i nosa.
1.13. Zgony z powodu chorób zakaźnych
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w 2014 roku otrzymała
pięć zgłoszeń zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, których przyczyna
nie kwalifikowała do zarejestrowania w MZ-56.
Przyczyną tych zgonów w przeważającej ilości były posocznice- wywołane przez inne
bakterie Gram-ujemne (2 przypadki) oraz przez Staphylococcus aureus (1 przypadek).
Przyczyną zgonu był również zespół wstrząsu toksycznego oraz zapalenie płuc wywołane
przez inne tlenowe bakterie Gram-ujemne.
Jedna ze zmarłych osób wg wieku mieściła się w grupie wiekowej 50-59 lat, a pozostałe
miały więcej niż 60 lat. Zmarły 2 mieszkanki Golubia-Dobrzynia i 3 mieszkańców terenów
wiejskich.
1.14. Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych
W powiecie golubsko-dobrzyńskim procent wykonawstwa szczepień ochronnych
realizowanych w ramach Programu Szczepień Ochronnych kształtował się na wysokim
poziomie i wynosił 95,3%.
Wykonanie szczepień przeciw błonicy i tężcowi w roku 2014 było na tym samym poziomie
co w roku 2013.
Dzieci w 6 roku życia uodporniono na poziomie 83,3%. Z powodu okresowego braku
preparatu szczepionkowego dla tej grupy nie uodporniono przeciwko błonicy i tężcowi
wszystkich dzieci. W 14 roku życia zostały uodpornione na poziomie 99,4%, a młodzież
w 19 roku życia na poziomie 97,6%. Przeciwko błonicy i tężcowi nie zostały uodpornione
ciężarne oraz osoby które nie zgłosiły się do szczepień. Na początku roku 2015 do tych osób
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu wyśle ponaglenia.
Stan zaszczepienia przeciwko krztuścowi w roku 2014 roku przedstawia się następująco:
w 2 roku życia - 99,3% i w 3 roku życia - 99,4%. W pierwszym roku życia zaszczepiono
szczepieniem pierwotnym przeciw krztuścowi - 60,7% niemowląt.
Analogicznie zostały wykonane szczepienia przeciw poliomyelitis: w pierwszym roku życia
- 60,7%, w 2 roku życia - 99,3% i w 3 roku życia - 99,4 %.
Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w 1 roku życia wykonano na
poziomie 88,6%, w 2 roku życia na poziomie 99,8% i w trzecim roku życia na poziomie
99,8 %, co stanowi wyższy stan zaszczepienia niż w roku 2013.
W roku 2014 do szczepień przeciwko odrze, śwince i różyczce podlegały dzieci urodzone
w roku 2005. Uodpornienie tej grupy dzieci jest na poziomie 99,6% i jest takie samo jak
w roku 2013. Wykonanie podstawowego szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce
16
w 13 - 15 miesiącu życia, w roku sprawozdawczym jest takie samo, jak w roku 2013
i wynosi 90,7%.
Stan zaszczepienia p/Haemophilus influenzae niemowląt urodzonych w roku 2014 wynosi
60,7%, a w drugim roku życia- 99,3%. Dzieci z rocznika 2012 uodpornione są na poziomie
99,4%.
Prowadzona edukacja wśród rodziców i dzieci powoduje większe zainteresowanie
szczepieniami zalecanymi oraz szczepieniami preparatami skojarzonymi.
Przeciwko Streptococcus pneumonie uodporniono mniejszą liczbę dzieci niż w roku 2013
(2014r. - 121 dzieci, 2013r. - 149 dzieci).
Przeciw zakażeniu Neisseria meningitidis nie zostało uodpornione żadne dziecko, a w 2013
roku - 6 dzieci.
Przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego w roku 2013 zostało uodpornione 5 dzieci,
natomiast w roku 2014 uodporniono 2 dzieci.
Przeciwko ospie wietrznej liczba dzieci uodpornionych w roku 2014 znacznie się
zmniejszyła. Zaszczepiono 8 dzieci, a w roku 2013 - 27 dzieci.
Przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A zaszczepiono 18 osób w roku 2014,
natomiast w 2013 roku nikt nie poddał się temu szczepieniu.
W roku 2013 uodparniano przeciwko durowi brzusznemu 3 osoby, a w roku 2014
uodporniono 48 osób.
W roku 2014 szczepieniu przeciwko grypie poddało się w powiecie golubsko – dobrzyńskim
o 72 osoby więcej niż w 2013 roku. Uodporniono 1022 osób, w tym 58 dzieci (o 15 dzieci
mniej niż w roku 2013). Szczepieniu przeciwko grypie poddało się zaledwie 2,25% populacji
zamieszkującej powiat.
1.15. Podsumowanie
Liczba zachorowań i współczynniki zapadalności na choroby zakaźne na terenie powiatu
golubsko-dobrzyńskiego w 2014r. w porównaniu do 2013r. przedstawiała się następująco:
Liczba przypadków
Jednostka chorobowa
Salmoneloza zatrucie pokarmowe
wywołane przez E. coli inną i BNO
Inne
wywołane przez Yersinia enterocolitica lub
bakteryjne pseudotuberculosis
zakażenia
wywołane przez Clostridium difficile
jelitowe
inne określone
(ogółem)
nie określone
Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2
Współczynnik
zapadalności
2013
2014
2013
2014
13
1
22
28,6
2,2
48,44
1
1
1
8
3
2,2
3
2
2,2
2,2
17,6
300,9
6,61
4,40
20
1
3
44,01
2,2
6,61
wywołane przez rotawirusy
38
23
83,62
50,65
wywołane przez norowirusy
nie określone
14
8
71
6
44
30,81
17,6
156,25
13,21
96,89
Wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2
54
28
5416,24
3023,76
201
25
85
6
442,35
2507,52
187,17
647,95
Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe nie określone
Lamblioza (giardioza)
Wirusowe
zakażenia
jelitowe
inne określone
Biegunka i zapalenie żołądkowo- ogółem
jelitowe BNO, o prawdopodobnie
w tym u dzieci do lat 2
zakaźnym pochodzeniu
17
Mikobakteriozy - inne i BNO
Krztusiec
Płonica (szkarlatyna)
Choroba
ogółem
meningokokowa,
zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu
inwazyjna
Choroba
ogółem
wywołana przez
Streptococcus
róża
pyogenes, inwazyjna
4
14
1
1
1
4
20
8,8
30,81
2,2
2,2
2,2
8,81
44,04
9
13
19,8
28,63
9
13
19,8
28,63
9
2,2
22,0
13,15
19,82
Ostre porażenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat
1
10
1
Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień
19
13
41,81
28,63
Inne wirusowe zapalenie mózgu nie określone
2
1
4,4
2,2
Wirusowe zapalenie opon mózgowych nie określone
5
2
11,0
4,4
268
387
589,8
852,18
81
9
178,26
19,82
Kiła późna
Borelioza z Lyme PL
Ospa wietrzna
Różyczka
2
Wirusowe zapalenie watroby typu B – przewlekłe i BNO
4,4
Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji przypadku 2014 r.
3
6,6
Nowo wykryte zakażenia HIV
1
7
2,2
15,4
Świnka (nagminne zapalenie przyusznic)
Bakteryjne
w innych chorobach objętych MZ-56
zapalenie
opon mózgowych inne określone
i/lub mózgu
inne, nie określone
Grypa
23)
12
1
2,2
1
1
1
26,42
2,2
2,2
2,2
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych w 2014 roku była zróżnicowana,
ale korzystna. W stosunku do roku 2013 nieznacznie się zmieniła.
W roku 2014 zarejestrowano o 133 choroby zakaźne mniej niż w roku 2013
(w 2013r. - 805 przypadków, w 2014 - 664 przypadki). Mniej mieszkańców powiatu
golubsko-dobrzyńskiego wymagało hospitalizacji z ich powodu (w 2013r. - 183 osoby,
w 2014r. - 123 osoby). Należy również zauważyć, że 60% zarejestrowanych zachorowań
w roku 2014 w sprawozdaniu MZ-56 stanowiła ospa wietrzna (387 przypadków).
W celu weryfikacji otrzymywanych zgłoszeń w roku 2014 przeprowadzono 260 wywiadów
i dochodzeń epidemiologicznych (w 2013r. - 339 wywiadów).
W roku 2014 nie zarejestrowano szeregu zachorowań, które rejestrowano w roku poprzednim:
• wirusowe zakażenie jelitowe wywołane przez norowirusy,
• inwazyjna choroba meningokokowa,
• ostre porażenie wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat,
• nowo wykryte zakażenie HIV,
• grypa,
• podejrzenia odry lub zachorowania na odrę.
W większości rejestrowanych przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną
w Golubiu-Dobrzyniu zachorowaniach nastąpił spadek liczby zachorowań. Znaczne spadki
ilości zarejestrowanych przypadków dotyczą zwłaszcza :
jelitowych
(w
2013r.
131
przypadków,
• wirusowych
zakażeń
w 2014r. - 73 przypadki),
18
•
biegunek i zapaleń żołądkowo-jelitowych BNO (w 2013r. - 201 przypadków,
w 2014 - 85 przypadków),
• różyczki (w 2013r. - 81 przypadków, w 2014r. - 9 przypadków).
Wzrost liczby zarejestrowanych zachorowań nastąpił w przypadku:
• salmoneloza- zatrucie pokarmowe,
• płonica,
• róża,
• ospa wietrzna,
• świnka,
• zachorowania grypopodobne.
Obserwowane cykliczne zmiany rejestracji niektórych chorób zakaźnych związane są
z sezonowością ich występowania (zwłaszcza w przypadku chorób wieku dziecięcego - ospy
wietrznej, różyczki, świnki, płonicy) i zgodne z wieloletnimi trendami.
Choroby wieku dziecięcego zwykle występują u osób przebywających w placówkach
oświatowo-wychowawczych i pokrywają się z okresem nauki w szkołach, który sprzyja
bliskim kontaktom osób zakażonych w zamkniętych pomieszczeniach klasowych.
Przykładem jest zachorowanie na ospę wietrzną, gdzie liczba zachorowań zaczęła rosnąć
w październiku 2013 roku, szczyt liczby zachorowań wystąpił w styczniu 2014 roku i od tej
pory liczba zachorowań na ospę wietrzną zaczęła maleć (październik 2013r. - 30 przypadków,
listopad 2013r. - 62 przypadki, grudzień 2013r. - 128 przypadków, styczeń 2014r. - 132
przypadki, luty 2014r. - 49 przypadków, marzec 2014r. - 14 przypadków).
Nie ulega zmianie udział i hierarchia grup wiekowych wśród zarejestrowanych przypadków.
Najliczniejsza jest grupa wiekowa 0-4 lat (w 2014r. - 172 przypadki) i grupa wiekowa 5-9 lat
(w 2014r. - 148 przypadków).
W roku 2014 zaznaczył się wzrost zapadalności na ospę wietrzną, świnkę, płonicę oraz
spadek zapadalności na różyczkę.
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie wystąpiły zachorowania na jednostki
chorobowe (botulizm, cholera, dżuma, gorączka Q, ospa prawdziwa, tularemia, wąglik
w postaci płucnej lub jelitowej, wirusowe gorączki krwotoczne) oraz zespoły objawów
mogące stanowić szczególne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludności, powodujące
uruchomienie systemu wczesnego ostrzegania.
Nie miały także miejsca zdarzenia stanowiące zagrożenie dla zdrowia publicznego.
W przypadku chorób przenoszonych przez naruszenie ciągłości tkanek u mieszkańców
powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie doszło do zakażenia bądź zachorowania na wirusowe
zapalenie wątroby typu C oraz HIV/AIDS.
Żaden z mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie został zakażony chorobą
przenoszoną drogą płciową (w roku 2013- 1 przypadek).
W 2014 roku na terenie powiatu golubsko – dobrzyńskiego doszło do zbiorowego zatrucia
pokarmowego wywołanego przez pałeczki Salmonella Enteritidis, obejmującego 2 osoby.
Nie stanowiło to zagrożenia dla zdrowia publicznego. Innych przypadków ognisk zbiorowych
zatruć i zakażeń pokarmowych, zwłaszcza w okresie I komunii świętych na terenie powiatu
golubsko-dobrzyńskiego nie odnotowano. W roku 2013 wystąpiło 1 ognisko zbiorowego
zakażenia pokarmowego, które zostało wywołane przez norowirusy.
Nastąpił niewielki wzrost zachorowań w przypadku gruźlicy (w roku 2013- 5 przypadków,
w roku 2014- 8 przypadków). Powodem jest długotrwały proces diagnostyczny prątka
gruźlicy, zwłaszcza w przypadku zgłoszonych pod koniec roku podejrzeń zachorowań na
gruźlicę.
W powiecie golubsko-dobrzyńskim wzrosła liczba zgłaszanych podejrzeń zachorowań na
grypę z 369 przypadków w roku 2013 do 530 przypadków w roku 2014. Wzrósł również
udział dzieci do lat 14 w zgłoszonych przypadkach. (2013 rok - 28,73%, 2014 rok - 44,72%).
19
Procent wykonawstwa szczepień ochronnych obowiązkowych zgodnych z Programem
Szczepień Ochronnych w 2014 roku kształtował się na bardzo wysokim poziomie i wynosił
95,3%.
Szczepienia ochronne w ramach Programu Szczepień Ochronnych wykonane są od lat na
bardzo wysokim poziomie, zapewniającym odporność zbiorowiskową oraz korzystną sytuację
epidemiologiczną w zakresie chorób zakaźnych zwalczanych poprzez szczepienia ochronne.
2. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI
W 2014 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu
obejmowała nadzorem sanitarnym :
• 14 obiektów wodnych- wodociągi publiczne,
• 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli n/jeziorem „Okonin” w Okoninie, gmina
Ciechocin i n/jeziorem „Grodno” w Nowogrodzie , gmina Golub-Dobrzyń.
2.1. Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę
W celu określenia jakości wody do spożycia przez ludzi, zgodnie z ustalonym
harmonogramem poboru prób wody, pobierano próby wody.
Do badań podstawowych (monitoring kontrolny) pobrano:
• 69 prób fizyko-chemicznych (oznaczano następujące parametry: mętność, barwę,
zapach, odczyn, przewodność właściwą, amoniak, azotyny, azotany, chlorki, żelazo
i mangan),
• 69 prób bakteriologicznych (oznaczano drobnoustroje hodowane na agarze po 24 h
w temp. 37˚C w 1ml wody, bakterie grupy coli w 100 ml wody i bakterie grupy coli
termotolerancyjne w 100 ml wody).
Ponadto do badań rozszerzonych (monitoring przeglądowy) pobrano:
• 9 prób do badań fizyko-chemicznych (wykonywano następujące oznaczenia: mętność,
barwę, zapach, smak, odczyn, pH, przewodność elektryczną, amonowy jon, amoniak,
azotany, azotyny, chlorki, żelazo, mangan, twardość ogólna, magnez, utlenialność,
fluorki, glin, arsen, bor, miedź, chrom ogólny, ołów, kadm, nikiel, rtęć, selen,
siarczany, cyjanki, Benzo(a)piren, Σ WWA, benzen, pestycydy, Σ pestycydów,
antymon, chlorek winylu),
• 9 prób bakteriologicznych (oznaczano bakterie grupy coli, Escherichia coli,
Enterokoki, ogólną liczbę mikroorganizmów w 22ºC po 72h, liczbę bakterii
Clostridium perfringens w 100 ml wody).
Łącznie do badań laboratoryjnych pobrano 78 prób wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi. Kwestionowanych prób wody odnotowano 5, w tym 3 ze względu na przekroczenia
fizyko-chemiczne i 2 próby wody ze względu na skład bakteriologiczny. Pobrane próby
kontrolne odpowiadały wymaganiom sanitarnym pod względem bakteriologicznym
i fizyko-chemicznym.
W roku 2014 we wszystkich działających na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego
wodociągach nie zaobserwowano deficytów wody.
2.1.1. Wodociągi o produkcji ≤ 100 m³/dobę
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego znajduje się 8 obiektów wodnych.
W wodociągach tych nie doszło do wydłużenia sieci wodociągowej. W kontrolowanych
obiektach nie stwierdzono złego stanu sanitarno-technicznego, a w 2 obiektach uzyskano jego
20
poprawę. Jednostka zarządzająca wodociągiem publicznym zlokalizowanym w Nowogrodzie
gmina Golub-Dobrzyń i Piątkowo gmina Kowalewo Pomorskie przeprowadziła remonty
malarskie stacji uzdatniania wody i ujęć wody.
W toku bieżącego nadzoru i poboru próbek wody w wodociągu publicznym w Nowogrodzie
gmina Golub-Dobrzyń w jednej z badanych próbek wody stwierdzono zwiększoną ogólną
liczbę mikroorganizmów w temp.22° C po 72 h w 1 ml wody.
Po przeprowadzeniu działań naprawczych ze strony jednostki zarządzającej z w/w wodociągu
pobrano próby kontrolne wody, które odpowiadały wymogom sanitarnym.
2.1.2. Wodociągi o produkcji 101-1000 m³/dobę
Liczba obiektów w tym przedziale wynosi 5 wodociągów. W porównaniu do roku ubiegłego
stan sanitarno -technicznym uległ poprawie w dwóch wodociągach:
• wodociąg publiczny Radomin gmina Radomin- odnowiono pomieszczenie socjalne
w stacji uzdatniania wody oraz przeprowadzono czyszczenie chemiczne studni nr 1
i wymieniono pompę głębinową,
• wodociąg publiczny Zbójno gmina Zbójno- przeprowadzono remont malarski stacji
uzdatniania wody.
W pozostałych wodociągach stan sanitarno-techniczny urządzeń wodnych, pomieszczeń stacji
uzdatniania wody oraz otoczenia nie budził zastrzeżeń.
W roku 2014 w 4 wodociągach z wyżej wymienionej grupy zakwestionowane zostały próby
wody z uwagi na zły skład fizyko-chemiczny (przekroczoną mętność) i skład
bakteriologiczny (zwiększoną ogólną liczbę mikroorganizmów w tem.22° C po 72 h w 1 ml
wody). Kwestionowane próby wody przeznaczonej do spożycia pochodziły z wodociągów:
• wodociąg publiczny Radomin, gmina Radomin (podwyższona mętność),
• wodociąg publiczny Nowa Wieś, gmina Ciechocin (podwyższona mętność),
• wodociąg publiczny Zbójno, gmina Zbójno (podwyższona mętność),
• wodociąg publiczny Dulsk, gmina Radomin (zły skład bakteriologiczny).
Pobrane próby kontrolne wody z w/w wodociągów były dobre, odpowiadały wymaganiom
sanitarnym pod względem bakteriologicznym i fizyko-chemicznym.
2.1.3. Wodociągi o produkcji 1001-10000 m³/dobę
W tej grupie wodociągów znajduje się 1 obiekt - wodociąg publiczny Białkowo
gmina Golub-Dobrzyń.
Stan sanitarny-techniczny urządzeń wodnych i otoczenia wodociągu nie budził zastrzeżeń.
Jakość badanej wody nie budziła zastrzeżeń sanitarnych.
W III kwartale 2014 roku został zakończony i odebrany projekt pt. „Uporządkowanie
Gospodarki Wodno-Ściekowej w Golubiu-Dobrzyniu”. W ramach tego projektu wydłużona
została sieć wodociągowa o 6,17 km na terenia miasta Golub-Dobrzyń oraz dokonano
przebudowy sieci wodociągowej na odcinku 1,29 km.
2.2. Miejsca wykorzystywane do kąpieli
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w sezonie kąpielowym 2014r. działały 2 miejsca
wykorzystywane do kąpieli:
• nad jeziorem „Okonin” - przy byłym Ośrodku Wypoczynkowym „WEEKEND”
w Okoninie gm. Ciechocin (organizator Firma „Prestiż” Stanisław Śmigielski Okonin
– miejsce strzeżone, 2 ratowników),
21
•
nad jeziorem „Grodno” - w Nowogrodzie gm. Golub-Dobrzyń (organizator
- Urząd Gminy Golub-Dobrzyń – miejsce strzeżone, 2 ratowników).
Organizatorzy miejsc
wykorzystywanych
do
kąpieli
odpowiadali
za stan
sanitarno-porządkowy w/w miejsc, plaż, pomostów oraz prowadzili kontrole wewnętrzne
badań jakości wody. Przedstawione wyniki badań laboratoryjnych wody pobranej z tych
miejsc nie budziły zastrzeżeń. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Golubiu-Dobrzyniu wydał 4 oceny bieżące jakości wody w miejscach wykorzystywanych
do kąpieli.
Podczas kontroli sanitarnych nie stwierdzono również zakwitów sinic, występowania osadów
smolistych czy nienaturalnego zapachu wody.
W/w miejsca wykorzystywane do kąpieli posiadają piaszczyste plaże, które w trakcie
trwania sezonu turystycznego nie budziły zastrzeżeń sanitarno-porządkowych. W obu
przypadkach były to miejsca ogrodzone- płatne, z możliwością dostępu do sanitariatów.
Dla wczasowiczów korzystających z miejsca do kąpieli przy Ośrodku Wypoczynkowym
„WEEKEND” toalety udostępniono na terenie w/w ośrodka. Natomiast organizator miejsca
do kąpieli nad jeziorem „Grodno” w Nowogrodzie gm. Golub-Dobrzyń, zapewnił dostęp do
toalet, które mieszczą się w pomieszczeniach przy bazie gastronomicznej Ośrodka
Wypoczynkowego.
Na okres letni plaże wyposażono w odpowiednią ilość koszy na śmieci, które systematycznie
opróżniano.
Miejsca wykorzystywane do kąpieli posiadają drewniane pomosty, w których przed
rozpoczęciem sezonu turystycznego wymieniono uszkodzone deski i odmalowano.
Ośrodek Wypoczynkowy „WEEKEND” w Okoninie jako jedyny, wzorem lat ubiegłych
udostępniał turystom sprzęt wodny (kajaki, rowery wodne, łódki ) - stan techniczny tego
sprzętu nie budził zastrzeżeń.
Miejscowości turystyczne (Nowogród, Ciechocin, Okonin) zaopatrywane są w wodę do
spożycia z wodociągów publicznych Nowogród gm. Golub-Dobrzyń i Nowa Wieś
gm. Ciechocin. Na podstawie pobieranych próbek wody do badań laboratoryjnych przed
i w czasie trwania sezonu turystycznego nie stwierdzono przekroczeń fizyko-chemicznych
i bakteriologicznych badanej wody.
2.3. Podsumowanie
W 2014 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu objęła
nadzorem sanitarnym 14 wodociągów publicznych oraz 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli
(analogicznie jak w roku 2013).
Przeprowadzono 37 kontroli oraz pobrano 78 próbek wody przeznaczonej do spożycia
w roku 2013 pobrano 84 próbki). Wystosowano 7 wystąpień (5 do Urzędów Gmin i Miast,
2 do właścicieli basenów) oraz wystawiono 16 ocen jakości wody (w tym 4 dotyczące jakości
wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli). Decyzji merytorycznych nie wystawiono,
wydano 5 decyzji płatności.
Głównym źródłem zaopatrzenia w wodę dla mieszkańców powiatu golubsko-dobrzyńskiego
są wodociągi publiczne. Deficytów wody na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego nie
stwierdzono.
W ramach
projektu pt. „Uporządkowanie Gospodarki Wodno-Ściekowej
w Golubiu-Dobrzyniu” wydłużono sieć wodociągowa na terenie miasta Golub-Dobrzyń
o 6,17 km oraz dokonano przebudowy sieci wodociągowej na odcinku 1,29 km.
Wodę o złej jakości ze względu na przekroczenia fizyko-chemiczne stwierdzono
w następujących wodociągach:
• wodociąg publiczny Radomin, gmina Radomin o produkcji 101-1000 m³/dobę,
22
• wodociąg publiczny Nowa Wieś, gmina Ciechocin, o produkcji 101-1000 m³/dobę,
• wodociąg publiczny Zbójno, gmina Zbójno, o produkcji 101-1000 m³/dobę,
oraz przekroczenia mikrobiologiczne w następujących:
• wodociąg publiczny Dulsk, gmina Radomin, o produkcji 101-1000 m³/dobę,
• wodociąg publiczny Nowogród, gmina Golub-Dobrzyń o produkcji ≤ 100 m³/dobę.
Łącznie w 2014r. zostało zakwestionowanych 5 prób (w 2013r. - 6 prób kwestionowanych):
3 próby ze względu na przekroczenia fizyko-chemiczne w zakresie mętności oraz 2 próby pod
względem mikrobiologicznym- zwiększona ogólna liczba mikroorganizmów w 220C po 72 h.
W pobranych próbach kontrolnych nie odnotowano przekroczeń, jakość wody była dobra.
Pozostałe wodociągi dostarczały wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi o stabilnym
składzie fizyko-chemicznym i bakteriologicznym.
Pod względem sanitarno-technicznym poprawę uzyskano w 4 wodociągach publicznych,
poprzez przeprowadzone remonty malarskie w stacjach uzdatniania wody i studniach oraz
dokonano wymiany siatki w ogrodzeniu strefy ochrony sanitarnej bezpośredniej:
• wodociąg publiczny Zbójno gm. Zbójno,
• wodociąg publiczny Nowogród gm. Golub-Dobrzyń,
• wodociąg publiczny Piątkowo gm. Kowalewo Pomorskie,
• wodociąg publiczny Radomin gm. Radomin.
Obserwuje się zmniejszającą się liczbę próbek kwestionowanych wody tak w miastach, jak
i na terenach wiejskich. Jest to wynikiem sukcesywnych modernizacji urządzeń wodnych
oraz współpracą z przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi, które odpowiedzialne
są za jakość produkowanej wody i zobowiązane do prowadzenia kontroli wewnętrznej jej
jakości. W skutek czego częstszy pobór próbek wody pozwala na szybsze działanie mające na
celu poprawę jakości wody przeznaczonej do spożycia.
W 2014 roku podobnie jak w roku ubiegłym nadzorem objęto 2 miejsca wykorzystywane do
kąpieli, z których próbki wody pobierane były przez organizatorów tych miejsc (jakość wody
nie budziła zastrzeżeń). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu
wydał 4 oceny bieżące o jakości wody przeznaczonej do kąpieli.
Nie odnotowano skarg ludności na jakość wody.
Zagrożeniem jakości wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli nadal stanowić może
nieuregulowana gospodarka ściekowa, ponieważ ośrodki wypoczynkowe nadal posiadają
szamba bezodpływowe.
W sezonie letnim 2014 roku przy miejscu wykorzystywanym do kąpieli nad jeziorem
„Okonin” w Okoninie gm. Ciechocin oddano do użytku lokal gastronomiczny, co przyczyniło
się do uaktrakcyjnienia tego miejsca i zwiększenia liczby osób wypoczywających. Jednak
nadal istnieje problem z bazą noclegową, ponieważ nie ma pól namiotowych, a istniejące
domki są własnością prywatną.
3. PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ
W 2014 r. w ewidencji obiektów Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu zapisanych ogółem było 49 podmiotów wykonujących działalność
leczniczą, w tym:
• 15 podmiotów leczniczych,
• 15 indywidualnych praktyk lekarzy dentystów,
• 15 indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich,
• 1 indywidualna praktyka pielęgniarki,
• 3 inne praktyki świadczące usługi medyczne.
23
Łącznie
skontrolowano
47
podmiotów wykonujących
działalność
leczniczą
(w 2013r. - 45 podmiotów), w których przeprowadzono 58 kontroli sanitarnych
(w 2013r. - 49 kontroli). W roku 2014 likwidacji uległy 3 indywidualne praktyki lekarzy
dentystów. Powstała 1 indywidualna praktyka lekarska, świadcząca usługi w zakresie
stomatologii. W wyniku prowadzenia bieżącego nadzoru sanitarnego nad stanem
higieniczno-zdrowotnym pomieszczeń oraz warunkami udzielania świadczeń zdrowotnych,
wystawiono ogółem 9 decyzji administracyjnych, w tym:
• 5 decyzji z zaleceniami wykonania nakazów (w tym 1 zmieniająca termin
wykonania zaleceń),
• 4 decyzje o spełnieniu wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia
i urządzenia podmiotu leczniczego na wykonywanie działalności leczniczej.
Stan sanitarno-techniczny poprawił się w 3 podmiotach leczniczych wykonujących
działalność leczniczą (w 2013r. - w 2 podmiotach).
Łącznie wydano 11 decyzji płatniczych, w tym:
• 4 za wydanie decyzji dotyczących spełnienia wymagań, jakim powinny
odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotów leczniczych na wykonywanie
działalności leczniczej wydanych zgodnie z art. 100 ust. 5 ustawy z dnia
15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013r. poz. 217
z późn. zm.),
• 7 za wykonane czynności kontrolne, w wyniku których stwierdzone zostały
nieprawidłowości.
W roku 2014 na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego prowadziły działalność leczniczą
44 podmioty o dobrym stanie sanitarnym, w tym: 12 podmiotów leczniczych i 32 gabinety
praktyk zawodowych.
3.1. Działalność lecznicza wykonywana przez podmioty lecznicze
3.1.1.Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne
3.1.1.1. Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie, ambulatoria z izbą chorych
Mieszkańcy powiatu golubsko-dobrzyńskiego korzystali z ambulatoryjnych świadczeń
udzielanych przez 10 niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej i 1 samodzielny publiczny
zakład opieki zdrowotnej.
Łącznie w roku 2014 przeprowadzono w tej grupie obiektów 22 kontrole sanitarne.
W wyniku tych kontroli wystawiono 4 decyzje administracyjne, nakazujące usunięcie
nieprawidłowości:
• w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej „Nad Drwęcą” w Ciechocinie
gm. Ciechocin - na doprowadzenie do właściwego stanu sanitarnego pomieszczeń
wc dla personelu i wc dla pacjentów oraz na doprowadzenie do właściwego stanu
technicznego podjazdu dla osób niepełnosprawnych. Zalecenie wykonano częściowo,
a na jedno z zaleceń wydano decyzję zmieniającą termin wykonania do 15 maja
2015r. (podjazd dla osób niepełnosprawnych).
• W
Niepublicznym
Zakładzie
Opieki
Zdrowotnej
„Nasz
Medyk”
w
Golubiu-Dobrzyniuna
doprowadzenie
do
właściwego
stanu
sanitarno-technicznego pomieszczeń wc dla personelu i wc dla pacjentów
mieszczących się na parterze przychodni-zalecenia zostały wykonane.
• w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej we Wrockach
gm. Golub-Dobrzyń- na doprowadzenie do właściwego stanu sanitarno-technicznego
ściany i sufity w pomieszczeniach: pralni, suszarni, ciągu komunikacyjnego,
na odpady medyczne, składziku porządkowym, przedsionku wejścia głównego,
24
powierzchnię ściany przy stanowisku do mycia rąk w gabinecie zabiegowym oraz
schody wejściowe do przychodni pomieszczeń przychodni- zalecenia wykonano
w wyznaczonym terminie.
• w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej „Eskulap” w Kowalewie Pomorskim
– na doprowadzenie do właściwego stanu sanitarno- technicznego pomieszczeń
rehabilitacji oraz zainstalowanie wentylacji mechanicznej w pomieszczeniu wc dla
pacjentów – termin wykonania do 30 kwietnia 2015r.
Wydano również 2 decyzje dotyczące spełnienia wymagań jakim powinny odpowiadać
pomieszczenia i urządzenia podmiotów leczniczych na wykonywanie działalności leczniczej,
zgodnie z art. 100 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej
(Dz. U. z 2013r. poz. 217 z późn. zm.), w związku z koniecznością przedłożenia wniosków
o wpis do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
Stan sanitarny jako dobry oceniono w 8 obiektach. W wyniku wykonanych decyzji
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu stan
sanitarno-techniczny uległ poprawie w 3 obiektach.
Zaopatrzenie w wodę przeznaczoną do spożycia w tej grupie obiektów opiera się na
wodociągach publicznych. Źródłem ciepłej wody w omawianej grupie obiektów są
najczęściej przepływowe podgrzewacze wody. Jeden obiekt podłączony jest do ciepłociągu
miejskiego
w Golubiu-Dobrzyniu. Nieczystości płynne z obiektów odprowadzane są do
kanalizacji publicznej.
Przewody kominowe i podłączenia wentylacyjne były okresowo czyszczone, potwierdzeniem
są protokoły z okresowej kontroli
Sprzątaniem i utrzymaniem czystości pomieszczeń zajmują się najczęściej ekipy wewnętrzne,
składające się z osób sprzątających zatrudnionych w tych obiektach. Wydzielone są składziki
porządkowe przeznaczone na: przechowywanie środków czystości i dezynfekcji oraz
składowanie bielizny brudnej.
Podczas przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że w podmiotach leczniczych przestrzegana
jest segregacja odpadów, zgodnie z przyjętymi procedurami opracowanymi na podstawie
obowiązujących przepisów. Wprowadzono system oznakowania worków odpowiednimi
kolorami. Odpady medyczne o kodzie180103 z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach
i krawędziach (zużyte materiały opatrunkowe, rękawice) zbierane są do kolorystycznie
oznaczonych worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej koloru czerwonego,
umieszczonych najczęściej w sztywnych pojemnikach. Odpady medyczne o kodzie 180103
o ostrych końcach i krawędziach (użyty sprzęt jednorazowy- igły, strzykawki) zbiera się
w sztywnych oznakowanych pojemnikach jednorazowego użycia odpornych na działanie
wilgoci oraz na przekłucie, umieszczonych w miejscu powstawania odpadów. Odpady
medyczne do czasu odbioru przechowywane są w urządzeniach chłodniczych. Zabezpieczone
odpady medyczne gromadzone są w wydzielonych miejscach lub pomieszczeniach do czasu
odbioru przez firmy specjalistyczne zajmującą się transportem. Dokumentacja dotycząca
postępowania z odpadami medycznymi prowadzona była prawidłowo (karty ewidencji i karty
przekazania odpadów).
Każdy obiekt posiada zezwolenie na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych lub złożoną
informację do starostwa o gospodarowaniu odpadami.
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego odbiorem odpadów medycznych z placówek
służby zdrowia zajmują się;
• FUH „ECO-UTIL” Brodnica, ul. Paderewskiego 20 a, przekazuje odpady do Zakładu
Utylizacji Odpadów Medycznych Centrum Onkologii, 85-796 Bydgoszcz,
ul. Dr I. Romanowskiej 2,
• Zakład Utylizacji Odpadów Medycznych Centrum Onkologii 85-796 Bydgoszcz,
ul. Dr I. Romanowskiej 2,
25
•
PPHU „AGMAN” Głowińsk 57, 87-500 Rypin- przekazuje odpady medyczne do
punktu przy Szpitalu Powiatowym w Golubiu-Dobrzyniu,
• Firma Usługowa „UTILMED”, 89-320 Wysoka ul. Strzelecka 3/10 -przekazuje
odpady do spalarni Centrum Onkologii 85-796 Bydgoszcz ul. Dr I. Romanowskiej 2.
Odpady o charakterze komunalnym gromadzone są w pojemnikach, następnie wrzucane do
kontenerów i wywożone na wysypiska odpadów.
Bielizna z przychodni oddawana jest do prania w specjalistycznych zakładach pralniczych
(dostarczana do Szpitala Powiatowego w Golubiu-Dobrzyniu, pranie bielizny w Pralni PHU
„HOLLYWOOD” w Sierpcu). Bielizna brudna składowana jest w brudownikach.
Coraz częściej stosuje się bieliznę (serwety, podkłady, fartuchy) jednorazowego użytku, która
po zużyciu, jako odpad medyczny przekazywana jest do unieszkodliwiania.
Bielizna czysta przechowywana jest w zamkniętych szafach z zachowaniem segregacji.
Praca odbywa się głównie na sprzęcie i materiale jednorazowego użytku. Przeprowadzana
dezynfekcja narzędzi i sprzętu odbywa się po przyjmowaniu pacjentów, metodą tradycyjną
- ręcznie i najczęściej w gabinetach zabiegowych. Dobór środków dezynfekcyjnych był
odpowiedni, zgodny z przypuszczalnym skażeniem oraz przyjętymi zasadami. Sterylizację
drobnego sprzętu przeprowadza się we własnych autoklawach (2 przychodnie) lub poprzez
podpisanie umowy na sterylizację ze Szpitalem Powiatowym w Golubiu – Dobrzyniu.
Do nieprawidłowości w tym zakresie nadal należy zbyt mała częstotliwość kontroli procesu
sterylizacji testami biologicznymi oraz brak badań roboczych płynów dezynfekcyjnych.
3.1.1.2. Inne świadczące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne
Do tej grupy obiektów zakwalifikowano 4 podmioty lecznicze świadczące usługi
m.in. w zakresie usług chirurgii jednego dnia, dializowania pacjentów z niewydolnością
nerek, z zakresu medycyny pracy.
We wszystkich obiektach przeprowadzono kontrole sanitarne, na podstawie których oceniono
stan tych obiektów jako dobry.
Zaopatrzenie w sprzęt medyczny, szczególnie jednorazowego użycia do obsługi chorych,
materiały opatrunkowe oraz bieliznę jednorazowego użycia było wystarczające.
Nie stwierdzono również braków w zakresie zaopatrzenia w środki myjące i dezynfekujące.
W obiekcie praca odbywa się w oparciu o prawidłowo opracowane i wdrożone procedury
postępowania z bielizną, odpadami, utrzymania czystości oraz inne, które mają na celu
zapobieganie szerzeniu się zakażeń.
Sprzątaniem i utrzymaniem czystości pomieszczeń zajmują się ekipy wewnętrzne, składające
się z salowych. Wydzielone są składziki porządkowe na przechowywanie środków czystości
i dezynfekcji.
Dwa obiekty mają zainstalowaną klimatyzację – wymiana filtrów oraz prace konserwatorskie
wykonywane są zgodnie z zaleceniami z instrukcji.
Podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę obiektów w tej grupie jest wodociąg publiczny
Białkowo gmina Golub-Dobrzyń. NZSOZ „AVITUM” Stacja Dializ w Golubiu-Dobrzyniu
posiada stację uzdatniania wody na potrzeby własne.
NZSOZ „AVITUM” Stacja Dializ w Golubiu-Dobrzyniu posiada umowę na odbiór odpadów
niebezpiecznych z firmą posiadającą wymagane zezwolenie (ECO-ABC Sp. z o.o. z siedzibą
w Bełchatowie, ul. Przemysłowa 7).
26
3.2. Działalność lecznicza wykonywana przez praktyki zdrowotne
Powiatowego
Inspektora
Sanitarnego
Na
terenie
działania
Państwowego
w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2014 prowadziły działalność 34 praktyki zdrowotne,
a mianowicie:
• 15 indywidualnych praktyk lekarskich lekarzy dentystów,
• 15 indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich,
• 1 indywidualną praktykę pielęgniarek,
• 3 inne świadczące usługi zdrowotne,
w których udzielano różnorodnych świadczeń medycznych w trybie ambulatoryjnym.
W roku 2014 skontrolowano 32 gabinety (w 2013r. - 30 gabinetów). Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny w Golubiu-Dobrzyniu zgodnie z art. 100 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia
2011r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013r., poz. 217 z późn. zm.) w formie decyzji
administracyjnych wydał 2 opinie o spełnieniu wymagań sanitarnych w obiektach, w związku
z koniecznością przedłożenia wniosków o wpis do rejestru podmiotów wykonujących
działalność leczniczą. Wystawiono również 2 decyzje płatności.
W ocenie stanu sanitarnego powyższych obiektów brano pod uwagę zaopatrzenie w wodę,
odprowadzenie nieczystości płynnych, warunki sanitarno-techniczne pomieszczeń i ich
funkcjonalność, postępowanie z bielizną czystą i brudną oraz segregację odpadów
i postępowanie z odpadami komunalnymi i medycznymi. Kontrola obejmowała także
opracowane procedury, dotyczące powyższych zagadnień oraz ocenę procesów dezynfekcji
i sterylizacji.
Pomieszczenia, w których są wykonywane indywidualne praktyki lekarzy dentystów lub
specjalistyczne praktyki lekarskie zlokalizowane są w odrębnych lokalach i spełniają
wymagania określone w obowiązującym rozporządzeniu. Wszystkie gabinety posiadają sieć
wodociągową, kanalizacyjną, grzewczą oraz elektryczną.
W prywatnych gabinetach sprzątaniem i utrzymaniem czystości zajmują się ekipy
wewnętrzne (osoby sprzątające zatrudnione przez właścicieli gabinetów).
Wydzielone są poczekalnie oraz pomieszczenia sanitarne dla pacjentów.
Przewody kominowe i podłączenia wentylacyjne są okresowo czyszczone, potwierdzeniem są
protokóły z okresowej kontroli
W gabinetach lekarskich bielizna prana jest we własnym zakresie. Coraz częściej gabinety
używają bielizny jednorazowej, którą po wykorzystaniu usuwa się jako odpad medyczny.
Większość gabinetów lekarskich używa sprzętu jednorazowego użytku.
Gabinety używające narzędzi wielokrotnego użytku (lekarze dentyści) sterylizują sprzęt
w autoklawach. W powiecie golubsko-dobrzyńskim zainstalowanych jest obecnie
12 autoklawów w gabinetach dentystycznych, wyprodukowanych w latach 1998-2013.
Gabinety wyposażone są w umywalki do mycia rąk z wodą bieżącą ciepłą i zimną, zasobniki
z ręcznikami jednorazowego użytku, dozowniki z mydłem w płynie i środkiem
dezynfekcyjnym oraz pojemniki na zużyte ręczniki.
W pomieszczeniach, w których są wykonywane świadczenia zdrowotne przy użyciu narzędzi,
sprzętu medycznego wielokrotnego użytku, posiadają dodatkowe zmywaki dwukomorowe do
ich mycia.
Dezynfekcja i mycie narzędzi odbywa się metodą ręczną. Tylko nieliczne gabinety
wyposażone są w mechaniczne urządzenia do mycia (myjki ultradźwiękowe do wierteł
dentystycznych).
W roku 2014 do jednego z gabinetów dentystycznych zakupiono sprzęt medyczny do
dezynfekcji i sterylizacji końcówek stomatologicznych (autoklaw DAC UNIWERSAL).
Zapisy parametrów przebiegu procesu mycia, dezynfekcji, sterylizacji rejestrowane są na
27
komputerze i drukowane w celu archiwizacji, a wskaźniki chemiczne z narzędzi
chirurgicznych opisane są nazwiskiem pacjenta dla którego były użyte.
W celu zabezpieczenia pacjentów podczas świadczonych usług do procesu dezynfekcji używa
się środków właściwie dobranych w stosunku do zagrożenia. Niestety nie prowadzi się badań
roboczych płynów dezynfekcyjnych.
Zbyt rzadko właściciele autoklawów przeprowadzają biologiczną kontrolę procesu
sterylizacji. Kontrola chemiczna procesu sterylizacji przeprowadzana jest podczas każdego
wsadu.
W podmiotach prowadzących działalność leczniczą w formie praktyk zdrowotnych zbieranie
odpadów medycznych i komunalnych odbywało się w sposób nie budzący zastrzeżeń,
zgodnie z obowiązującymi przepisami. Właściciele gabinetów podpisali umowy na transport
i utylizację odpadów medycznych z specjalistycznymi firmami.
Obiekty posiadają złożone informacje do starostwa powiatowego o gospodarowaniu
odpadami.
W tej grupie obiektów podczas przeprowadzonych kontroli czystość bieżąca pomieszczeń
oraz urządzeń sanitarnych była zachowana. Obiekty wyposażone są w wystarczającą ilość
sprzętu medycznego, szczególnie jednorazowego użycia do obsługi chorych, materiałów
opatrunkowych oraz w wystarczającą ilość bielizny jednorazowego użycia. Nie stwierdzono
również braków w zakresie zaopatrzenia w środki myjące i dezynfekujące.
3.3. Podsumowanie
Na terenie działalności PSSE w Golubiu-Dobrzyniu w ewidencji na rok 2014 ujęto
49 obiektów służby zdrowia, w tym: 15 podmiotów leczniczych oraz 34 gabinety praktyk
zawodowych. Łącznie skontrolowano 47 podmiotów leczniczych, a przeprowadzone kontrole
sanitarne nie wykazały złego stanu sanitarnego, bezpośrednio zagrażającemu życiu i zdrowiu
pacjentów.
Wydane w roku sprawozdawczym decyzje administracyjne w większości przypadków
dotyczyły głównie stanu technicznego placówek (5 decyzji, w tym jedna zmieniająca termin
wykonania zaleceń).
Podmioty lecznicze występowały również do Państwowego Powiatowego Inspektora
Sanitarnego w Golubiu-Dobrzyniu z wnioskami o wydanie opinii o spełnieniu wymagań,
jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu leczniczego na
wykonywanie działalności leczniczej. W roku 2014r. wpłynęły cztery takie wnioski,
wszystkie rozpatrzono pozytywnie.
Wszystkie podmioty lecznicze, w tym również praktyki zawodowe, przeprowadzają kontrole
wewnętrzne w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób
zakaźnych. Ocenie podlega ryzyko występowania zakażeń związanych z udzielaniem
świadczeń zdrowotnych, monitorowanie czynników alarmowych i zakażeń, procedury
zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, związanym z udzielaniem świadczeń
zdrowotnych, w tym procedury dekontaminacji, stosowania środków ochrony indywidualnej
i zbiorowej. Nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości.
W zakładach lecznictwa otwartego i praktykach zawodowych uregulowana jest gospodarka
odpadami medycznymi. Proces postępowania z odpadami od powstania do oddania do
utylizacji odbywa się w sposób prawidłowy.
Uregulowane są procedury postępowania z bielizną czystą i brudną.
Obiekty wyposażone są w wystarczającą ilość
sprzętu medycznego szczególnie
jednorazowego użycia do obsługi chorych, materiałów opatrunkowych oraz w wystarczającą
ilość bielizny jednorazowego użycia. Nie stwierdzono braków w zakresie zaopatrzenia
28
w środki myjące i dezynfekujące, właściwie dobrane w stosunku do zagrożenia. Niestety
nie prowadzi się badań roboczych płynów dezynfekcyjnych.
Właściciele urządzeń do sterylizacji sprzętu medycznego (autoklawów) zbyt rzadko
przeprowadzają biologiczną kontrolę procesu sterylizacji.
4. NADZÓR NAD ŻYWNOŚCIĄ I ŻYWIENIEM
W 2014 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu
obejmowała nadzorem 345 obiekty żywności, żywienia i przedmiotów użytku.
Skontrolowano łącznie 233 zakłady, co stanowi 67,5% obiektów w ewidencji.
W skontrolowanych obiektach przeprowadzono 319 kontroli sanitarnych. Nałożono
2 mandaty karne na łączną kwotę 700 złotych. Nadzorem obejmowano również stołówki
w placówkach wypoczynku letniego dzieci i młodzieży.
Na podstawie arkuszy ocen zakładu produkcji, obrotu żywnością lub materiałów i wyrobów
przeznaczonych do kontaktu z żywnością, dokonanych w oparciu o jednolite kryteria w całej
inspekcji sanitarnej, pomimo stwierdzanych uchybień, w 2014 roku nie sklasyfikowano
żadnego obiektu jako „niezgodnych z wymaganiami prawa”.
W celu poprawy warunków sanitarno-technicznych w nadzorowanych obiektach wydano
11 decyzji merytorycznych, 43 decyzji płatniczych.
Tabela poniżej przedstawia strukturę obiektów produkcji i obrotu środkami spożywczymi
funkcjonujących na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2014 roku.
L.p.
Grupa obiektów
Obiekty produkcji żywności
Automaty do lodów
Piekarnie
Ciastkarnie
Przetwórnie owocowo4
warzywne i grzybowe
Zakłady przemysłu zbożowo5
młynarskiego
Wytwórnie chrupek, chipsów i
6
prażynek
7 Inne wytwórnie żywności
II Obiekty obrotu żywnością
Sklepy spożywcze
1
w tym super, hipermarkety
2 Kioski
3 Środki transportu
4 Obiekty ruchome i tymczasowe
5 Inne obiekty obrotu żywnością
Zakłady żywienia zbiorowego
III
otwarte
1 Zakłady żywienia zbiorowego
I
1
2
3
Liczba
obiektów
ocenianych
Liczba
na
obiektów
Liczba
Liczba
Liczba
podstawie
przeprowadzonych
obiektów skontrolowaarkuszy
obiektów
nych
kontroli
oceny
niezgodnych
i rekontroli
stanu
sanitarnego
17
17
13
0
25
2
6
3
2
6
3
1
5
3
0
0
0
1
1
1
0
2
8
5
1
2
2
2
0
6
1
1
1
0
1
2
2
0
0
2
243
140
120
0
210
181
8
3
34
5
20
119
8
0
9
2
10
109
8
0
9
2
0
0
0
0
0
0
0
187
27
0
9
2
12
47
38
37
0
44
47
38
37
0
44
29
otwarte
w tym zakłady małej
gastronomii
Zakłady żywienia zbiorowego
IV
zamknięte
Stołówki szkolne
1 w tym żywienie w systemie
cateringowym
Stołówki w przedszkolach
2 w tym żywienie w systemie
cateringowym
3 Zakłady usług cateringowych
RAZEM
36
39
30
30
0
38
38
18
0
40
23
23
9
0
14
2
0
0
23
0
13
13
7
0
6
6
0
0
13
0
2
345
2
233
2
188
0
0
4
319
4.1. Stan sanitarny obiektów produkcji i obrotu środkami spożywczymi oraz żywienia
zbiorowego
4.1.1. Obiekty produkcji żywności
•
Automaty do lodów
W 2014 roku nadzorem objęte były 2 zakłady, funkcjonujące tylko w okresie letnim.
Zatwierdzono 1 obiekt nowopowstały. Zakłady posiadają wdrożone zasady GHP (Dobra
Praktyka Produkcyjna). W obiekcie przeprowadzono 2 kontrole. W kontrolowanych
obiektach nieprawidłowości nie stwierdzono, nie prowadzono postępowania
administracyjnego.
•
Piekarnie
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu w 2014 roku
obejmowała nadzorem sanitarnym 6 zakładów piekarniczych, które oprócz produkcji
pieczywa prowadziły także produkcję wyrobów ciastkarskich. Zatwierdzono 1 nowy obiekt.
Wszystkie piekarnie zostały skontrolowane, 5 obiektów poddano ocenie według arkusza
oceny zakładu produkcji. Ogółem w zakładach piekarniczych przeprowadzono 8 kontroli
sanitarnych.
W piekarniach stwierdzono m.in. następujące uchybienia:
− niewłaściwy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń piekarni (zniszczona podłoga,
ściany i sufity z zaciekami i odpadającą farbą),
− niewłaściwie doposażone stanowiska mycia rąk,
− zużyty i zniszczony sprzęt pomocniczy.
W celu wyegzekwowania usunięcia uchybień stwierdzonych w piekarniach wydano 1 decyzję
administracyjną.
•
Ciastkarnie
Działalność produkcyjna prowadzona była w 3 zakładach. W wyniku oceny zgodności
z arkuszem stanu sanitarnego wszystkie oceniono jako zgodne. Wszystkie obiekty mają
wdrożone procedury GHP (Dobra Praktyka Higieniczna)/GMP (Dobra Praktyka
Produkcyjna) oraz system HACCP (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów
Kontroli). W tej grupie obiektów pobrano 1 próbkę do badań laboratoryjnych, która została
30
zakwestionowana ze względu na nieoznakowaną zawartość GMO (Organizm Genetycznie
Modyfikowany).
Najczęstsze uchybienia stwierdzone podczas kontroli:
− brak zabezpieczenia drzwi, okien w części produkcyjnej przed dostępem owadów
i źródeł zanieczyszczeń zewnętrznych.
− dokumentacja
zakładu
dotycząca
GHP,
GMP,
HACCP
prowadzona
niesystematycznie, wymaga weryfikacji.
− niewłaściwe warunki przechowywania surowców.
W celu wyegzekwowania usunięcia nieprawidłowości stwierdzonych w piekarniach wydano
1 decyzję administracyjną.
•
Przetwórnie owocowo-warzywne i grzybowe
Nadzorem sanitarnym objęty był 1 zakład. W obiekcie tym prowadzona jest działalność
polegająca na przetwórstwie owoców i warzyw z upraw ekologicznych. Wprowadzono
zasady GHP, GMP i opracowywano system HACCP. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną.
W kontrolowanym obiekcie nieprawidłowości nie stwierdzono. Decyzji administracyjnych
nie wydawano. Interwencji nie odnotowano.
•
Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w 2014 roku nadzorem sanitarnym objęte były
2 zakłady zbożowo-młynarskie. Są to zakłady, które posiadają wdrożone zasady GHP/GMP,
a jeden- system HACCP. Przeprowadzono w nich 6 kontroli, w tym 4 kontrole interwencyjne
związane z powiadomieniami w ramach systemu RASFF (Systemu Wczesnego Ostrzegania
o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Paszach).
Przeprowadzone kontrole wykazały następujące nieprawidłowości:
− niewłaściwy stan sanitarno-techniczny sufitu i podłogi w magazynie gotowego
wyrobu.
− niewłaściwy stanu sanitarno-techniczny terenu w obrębie zakładu.
W tej grupie obiektów pobrano 2 próby do badań laboratoryjnych, żadnej nie kwestionowano.
Wydano 1 decyzję administracyjną, sankcji karnych nie stosowano.
•
Wytwórnie chrupek, chipsów i prażonek
W 2014 r. pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu znajdował się 1 zakład, w którym odbywa się produkcja chrupek
kukurydzianych z grysiku kukurydzianego z dodatkami smakowymi. Zakład posiada
wdrożone procedury GHP/GMP, a system HACCP w trakcie opracowywania i wdrażania.
W kontrolowanym obiekcie nieprawidłowości nie stwierdzono. Decyzji administracyjnych
nie wydawano. Interwencji nie odnotowano.
4.1.2. Obiekty obrotu żywnością
•
Sklepy spożywcze
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego działalność prowadziło 181 sklepów
spożywczych, w tym 8 supermarketów. W bieżącym roku zatwierdzono 16 nowych obiektów.
W 104 sklepach wdrożono zasady GHP, a system HACCP wdrożono w 98 sklepach.
W omawianej grupie obiektów przeprowadzono 187 kontroli, w tym 50 kontroli
31
interwencyjnych. W celu wyegzekwowania od przedsiębiorców usunięcia stwierdzonych
nieprawidłowości wydano 5 decyzji administracyjnych. Ponadto przeprowadzono 1 kontrolę
interwencyjną w związku z anonimową interwencją klienta na zanieczyszczenie terenu wokół
sklepu. W trakcie kontroli interwencyjnej skontrolowano sposób składowania odpadów,
częstotliwość ich usuwania. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Zalecono właścicielowi
sklepu zwiększenie częstotliwości dezynfekcji kontenerów w okresie letnim. W ciągu 2014
roku pobrano 109 prób (108 prób artykułów spożywczych, 1 kosmetyk) do badań
laboratoryjnych, żadnej nie kwestionowano.
Do najczęściej odnotowywanych nieprawidłowości należały:
− nieprawidłowy stan techniczny pomieszczeń, urządzeń i sprzętu,
− przechowywanie
środków
spożywczych
w
niewłaściwych
warunkach,
tj. w temperaturach niezgodnych z deklaracją producenta i narażenie tej żywności na
zanieczyszczenie,
− brak czystości i porządku w pomieszczeniach,
− brak monitoringu temperatur w urządzeniach chłodniczych,
− brak zachowanej segregacji asortymentowej środków spożywczych (głównie
w urządzeniach chłodniczych),
− nie zapewnienie właściwych warunków do przechowywania odzieży ochronnej
i osobistej,
− brak systematyczności w prowadzeniu zapisów z GHP (Dobrej Praktyki
Higienicznej),
− brak dokumentacji z zakresu zasad Dobrej Praktyki Higienicznej.
Przyczyn w/w nieprawidłowości można upatrywać częściowo w braku świadomości
zatrudnionego personelu, a częściowo także w braku właściwego ich zaangażowania. Czasem
zadecydowały o nich niedopatrzenia właściciela jak i pracowników, częściowo również
niekorzystna sytuacja finansowa przedsiębiorcy, nie pozwalająca na częste remonty
lub wymianę zużytego wyposażenia czy sprzętu.
•
Kioski spożywcze
W roku 2014 nadzorem sanitarnym objęto 3 kioski. Są to obiekty znajdujące się w szkołach
prowadzące sprzedaż artykułów spożywczych w opakowaniach jednostkowych
w ograniczonym zakresie. Pomieszczenia dzierżawione były przez osoby zewnętrzne, które
mają zarejestrowaną działalność gospodarczą. Nie zaplanowano w nich kontroli w roku
sprawozdawczym. Kontroli interwencyjnych także nie przeprowadzano w tych obiektach.
•
Obiekty ruchome i tymczasowe
W 2014 r. pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Golubiu-Dobrzyniu znajdowało się 5 obiektów. Przeprowadzono 2 kontrole sanitarne w tej
grupie obiektów. W kontrolowanych obiektach nie stwierdzono nieprawidłowości.
Na działalność obiektów nie otrzymano interwencji.
•
Środki transportu
W ewidencji obiektów nadzorowanych znajdowało się 34 firm transportowych,
dysponujących środkami transportu do przewodu artykułów spożywczych. W roku 2014
zatwierdzono 9 nowych firm transportowych, w których stan sanitarny skontrolowanych
pojazdów służących do przewozu artykułów spożywczych nie budził zastrzeżeń.
Nie prowadzono postępowania administracyjnego.
32
•
Inne obiekty obrotu żywnością
W tej grupie obiektów znajdowało się 20 obiektów (apteki, gospodarstwa rolne-produkcja
pierwotna). Przeprowadzono 12 kontroli sanitarnych, w tym 2 interwencyjne, w związku ze
zgłoszeniami w systemie RASFF (Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych
Produktach Żywnościowych i Paszach). Nieprawidłowości nie stwierdzono. Decyzji
administracyjnych nie wydawano.
4.1.3. Obiekty żywienia zbiorowego - otwarte
Nadzorem objętych było 47 zakładów, w tym 39 zakładów małej gastronomii. W roku 2014
zatwierdzono 14 nowych zakładów żywienia zbiorowego otwartego, w tym 13 zakładów
małej gastronomii. Skontrolowano 38 zakładów żywienia zbiorowego otwartego, w tym
30 zakładów małej gastronomii.
35 zakładów żywienia zbiorowego otwartego, w tym 28 małej gastronomii miały wdrożone
zasady GHP (Dobra Praktyka Higieniczna)/GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna) oraz system
HACCP (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli).
W zakładach żywienia zbiorowego otwartego najczęściej powtarzały się nieprawidłowości
dotyczące:
− nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń,
− niewłaściwych warunków przechowywania półproduktów i surowców,
− nie zapewnienia właściwych warunków do przechowywania odzieży ochronnej
i osobistej,
− braku systematyczności w prowadzeniu zapisów GHP/GMP i HACCP.
Powyższe nieprawidłowości występowały sporadycznie, aczkolwiek stwarzały zagrożenie
spożycia żywności nie spełniającej wymagań zdrowotnych.
W zakładach żywienia zbiorowego otwartego przeprowadzono 44 kontrole sanitarne
(w tym 36 kontroli w zakładach małej gastronomii). Przeprowadzono 4 kontrole
interwencyjne w związku z powiadomieniami w ramach systemu RASFF. Wydano 2 decyzje
administracyjne nakazujące usunięcie nieprawidłowości.
4.1.4. Zakłady żywienia zbiorowego - zamknięte
Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu w roku
2014 było 38 zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego.
Dwa zakłady jako nowopowstałe zostały zatwierdzone w roku sprawozdawczym. W roku
2014 skontrolowano 38 zakładów, w tym poddano ocenie według arkusza oceny stanu
sanitarnego 18 zakładów. Wszystkie skontrolowane zakłady posiadały wdrożone zasady
GHP/GMP oraz system HACCP.
W zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego przeprowadzono łącznie 40 kontroli, w tym
2 kontrole sanitarne interwencyjne w zakładzie usług cateringowych, w związku
z dochodzeniem epidemiologicznym dotyczącym zatrucia na terenie nadzorowanym przez
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu. Postępowania
administracyjnego nie prowadzono.
•
Stołówki szkolne
Łącznie nadzorowano 23 stołówki szkolne, w tym 14 z żywieniem cateringowym.
Zatwierdzono 1 stołówkę. W 9 stołówkach wdrożone są zasady GHP/GMP. Obiekty te
33
prowadzą działalność produkcyjną w zakresie przygotowywania posiłków dla dzieci
i młodzieży- są to obiady w większości jednodaniowe finansowane przez MOPS lub GOPS.
W dalszym ciągu tę grupę obiektów charakteryzuje:
− brak funkcjonalności, występuje krzyżowanie prac i dróg technologicznych czystych
i brudnych,
− brak wydzielonych, w odpowiedniej ilości przygotowalni wstępnych, pomieszczenia
zbyt małe w stosunku do potrzeb.
Istniejący stan sanitarno-higieniczny wynika z braku możliwości wydzielenia pomieszczeń
w związku z ograniczoną powierzchnią użytkową stołówek.
W stołówkach szkolnych przeprowadzono 23 kontrole sanitarne, kontroli interwencyjnych nie
przeprowadzano. Decyzji administracyjnych nie wydawano. Zauważa się w dalszym ciągu
wzrost żywienia w systemie cateringowym.
•
Stołówki na obozach i koloniach
W 2014r. funkcjonowały 4 stołówki na koloniach w okresie letnim. W wyniku
przeprowadzonych kontroli sanitarnych nie stwierdzono nieprawidłowości dotyczących stanu
sanitarno-technicznego. W większości przypadków wypoczynek dzieci i młodzieży
organizowany jest w placówkach nauczania, które są przygotowane do prowadzenia żywienia
dzieci i młodzieży.
•
Stołówki przedszkolne
W roku 2014 nadzorowano 13 stołówek w przedszkolach, w tym 6 w systemie cateringowym.
Jest to grupa obiektów, w których w szczególny sposób przestrzegany jest reżim sanitarny,
ponieważ obiekty te mieszczą się w starym budownictwie, Aby zapobiec powstawaniu
nieprawidłowości czy zbiorowych zatruć pokarmowych w obiektach tych reżim sanitarny jest
podwyższony oraz opracowuje się procedury i instrukcje dotyczące właściwego prowadzenia
procesów technologicznych.
W wyniku przeprowadzonych kontroli obiektów nie stwierdzono nieprawidłowości. Zasady
GHP/GMP w pełni realizowało 7 stołówek, wdrażany jest także system HACCP. W trzech
obiektach przeprowadzono ocenę żywienia w oparciu o jadłospisy dekadowe. Nie
stwierdzono nieprawidłowości.
•
Zakłady usług cateringowych
W roku 2014 pod nadzorem znajdowały się dwa obiekty. W wyniku przeprowadzonych
kontroli sanitarnych nieprawidłowości nie stwierdzono. Jeden zakład ukierunkowany jest na
obsługę imprez okolicznościowych, zaś drugi dostarcza posiłki głównie do szkół
i przedszkoli.
4.2. Jakość zdrowotna środków spożywczych
przeznaczonych do kontaktu z żywnością
oraz
materiałów
i
wyrobów
W 2014 roku do badań laboratoryjnych w kontrolowanych obiektach żywności, żywienia,
materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, kosmetyków pobrano
i zbadano łącznie 119 prób, w tym 115 prób artykułów spożywczych, 3 przedmioty użytku,
1 kosmetyk. Próby te poddane były badaniom laboratoryjnym, ukierunkowanym m.in. na
34
wykrycie występowania w nich pestycydów, metali, azotanów, mikotoksyn, substancji
dodatkowych oraz mikrobiologii.
Jedną próbkę zakwestionowano ze względu na nieoznakowaną zawartość GMO (Organizm
Genetycznie Modyfikowany).
Spośród wysłanych do badań laboratoryjnych 3 próby stanowiły przedmioty użytku- kubeczki
plastikowe jednorazowe, czajnik elektryczny oraz talerze płaskie. Prób kwestionowanych nie
odnotowano w przypadku badań laboratoryjnych przedmiotów użytku.
4.3. Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu
żywnością
W dalszym ciągu Państwowa Inspekcja Sanitarna nadzoruje przestrzeganie przez
producentów i dystrybutorów środków spożywczych przepisów w zakresie wdrażania
i realizacji systemów kontroli wewnętrznej, zapewniających bezpieczeństwo zdrowotne
żywności, w tym zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), Dobrej Praktyki Produkcyjnej
(GMP) oraz wdrażania systemu HACCP (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów
Kontroli).
Stopień realizacji zasad GHP/GMP oraz HACCP w nadzorowanych obiektach w roku 2014
wyglądał następująco:
L.p.
Grupa obiektów
I
Obiekty produkcji żywności
1
2
3
4
5
6
7
Automaty do lodów
Piekarnie
Ciastkarnie
Przetwórnie owocowo-warzywne i grzybowe
Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego
Wytwórnie chrupek, chipsów i prażynek
Inne wytwórnie żywności
II Obiekty obrotu żywnością
1
2
3
4
5
Sklepy spożywcze
w tym super, hipermarkety
Kioski
Środki transportu
Obiekty ruchome i tymczasowe
Inne obiekty obrotu żywnością
III Zakłady żywienia zbiorowego otwarte
Zakłady żywienia zbiorowego otwarte
w tym zakłady małej gastronomii
IV Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte
Stołówki szkolne
1
w tym żywienie w systemie cateringowym
Stołówki w przedszkolach
2
w tym żywienie w systemie cateringowym
3 Zakłady usług cateringowych
RAZEM
1
Liczba
Liczba
Liczba
obiektów z obiektów z
Liczba
obiektów
wdrożonymi wdrożonymi
obiektów skontrolowa
zasadami
zasadami
nych
GHP/GMP
HACCP
17
2
6
3
1
2
1
2
243
181
8
3
34
5
20
47
47
39
38
23
14
13
6
2
345
17
2
6
3
1
2
1
2
140
119
8
0
9
2
10
38
38
38
38
23
2
13
6
2
233
15
1
5
3
1
2
1
2
125
104
8
0
9
2
10
35
35
28
18
9
0
7
0
2
193
12
1
5
3
1
1
1
0
100
98
8
0
0
2
0
35
35
28
18
9
0
7
0
2
165
35
Wyniki kontroli prowadzonych przez Państwową Inspekcję Sanitarną w Golubiu-Dobrzyniu
w zakresie wprowadzania systemów kontroli wewnętrznej, zapewniających bezpieczeństwo
zdrowotne żywności wskazują, że liczba zakładów z wdrożonym systemem HACCP
ponownie wzrosła (2012r. - 22 obiekty, 2013r. - 124 obiekty, 2014r. - 165 obiektów). Wzrost
ten zawdzięczamy wprowadzeniem systemu HACCP w obiektach obrotu żywnością.
W 56% obiektów nadzorowanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego
w Golubiu-Dobrzyniu w roku 2014 wprowadzono zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej
(GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP). W obiektach produkcji żywności i zakładach
żywienia zbiorowego otwartego system kontroli GHP/GMP został wprowadzony
odpowiednio w 88,2% i 74,5% obiektów. Połowa obiektów zajmujących się obrotem
żywności stosuje systemy kontroli wewnętrznej. Na tym samym poziomie, co w roku
poprzednim, utrzymała się liczba zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego z wdrożonymi
zasadami GHP/GMP ( 47,4% obiektów).
Przeprowadzane kontrole obiektów, w których wprowadzono GHP/GMP i HACCP,
wymagają w niektórych obiektach weryfikacji, a w niektórych wykazują braki
w systematyczności w prowadzeniu dokumentacji.
4.4. Funkcjonowanie systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach
żywnościowych i paszach - RASFF, Unijny system szybkiego powiadamiania
o produktach niebezpiecznych - RAPEX
Powiadomienia w systemie RASFF zobligowały pracowników Powiatowej Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu do przeprowadzenia 55 kontroli
interwencyjnych (rok 2013 - 93 kontrole interwencyjne), w związku z wprowadzeniem do
obrotu następujących produktów:
• Lody śmietankowe Algida „Big Milk”, zakwestionowane z uwagi na stwierdzenie
obecności bakterii Salmonella
• Herbata czarna liściasta „ASSAM INDIA” – GREEN HILLS, zakwestionowanego
z uwagi na przekroczonie najwyższego poziomu pozostałości ditiokarbaminianów
• Kakao Emix Słodka Pasja, zakwestionowanego z uwagi na przekroczonie
najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA i benzo(a)pirenu
• „Czosnek sproszkowany”, zakwestionowanego z uwagi na wysoki poziom
ochratoksyny A
• „Mąka kukurydziana”, zakwestionowanego z uwagi na przekroczonie
maksymalnego dopuszczalnego poziomu fumonizyn (suma B1 i B2)
• „Rodzynki Sułtanki 100g”, zakwestionowanego ze względu na obecność dwutlenku
siarki – brak deklaracji o składniku alergennym na etykiecie produktu
• „Rekin błękitny (prionace glauca)” , zakwestionowanego ze względu na
przekroczenie dopuszczalnego poziomu rtęci
• Chrupki zbożowe o smaku czekoladowych ciasteczek „Magusie”,
zakwestionowanego ze względu na stwierdzenie obecności odłamków plastiku
• Naturalna woda mineralna, niegazowana, średniozmineralizowana POLARIS,
zakwestionowanego ze względu na obecność bakterii grupy coli
• Woda mineralna Magne Vita, zakwestionowanego ze względu na obecność
paciorkowców kałowych
• Naturalna woda mineralna niegazowana „Krystynka”1,5l- zakwestionowanego ze
względu na obecność bakterii grupy coli
• „Otręby pszenne SANTE”, zakwestionowanego ze względu na przekroczenie
dopuszczalnego poziomu deoksyniwalenolu
36
•
•
•
„Mąka kukurydziana Melvit”, zakwestionowanego ze względu na obecność
substancji alergennej-gluten
„FLIPS pałeczki kukurydziane produkt bezglutenowy”, zakwestionowanego ze
względu na obecność substancji alergennej-gluten. Przeprowadzono dochodzenie
wyjaśniające.
„KROS Płatki owsiane błyskawiczne,,Super Pump Max’’ zakwestionowanego ze
względu na stwierdzenie nieautoryzowanych składników w produkcie
Przeprowadzone kontrole w tym zakresie wykazały brak zgłaszanych produktów w obrocie ze
względu na ich sprzedaż klientowi finalnemu lub zwrot do producenta albo hurtownika. Nie
doszło na nadzorowanym terenie do sytuacji zagrożenia życia i zdrowia w związku
z wprowadzanie do obrotu niebezpiecznych produktów żywnościowych.
System RAPEX funkcjonuje w Polsce od dnia wejścia do Unii Europejskiej i ma za zadanie
gromadzenie i wymianę danych o produktach stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia
konsumentów, z wyłączeniem farmaceutyków, urządzeń medycznych oraz żywności i pasz.
Dzięki szybkiej wymianie informacji między państwami członkowskimi i Komisją
Europejską na temat produktów stwarzających zagrożenie istnieje możliwość podjęcia
działań, by wykluczyć lub ograniczyć ich wprowadzanie na rynek lub wycofać z rynku.
W roku 2014 przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych w związku z nadesłanymi przez
Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Bydgoszczy notyfikacjami wyrobów
umieszczanych w systemie RAPEX (Unijny system szybkiego powiadamiania o produktach
niebezpiecznych), stwarzających zagrożenie dla zdrowia konsumentów- nie stwierdzono
poszukiwanych wyrobów w obrocie. W rejestrze zakładów nadzorowanych przez Powiatową
Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Golubiu-Dobrzyniu znajdują się 3 obiekty obrotu
kosmetykami, w których oceniane jest oznakowanie opakowań jednostkowych.
Nie stwierdzono niezgodności.
4.5. Nadzór nad suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia
żywieniowego
Na terenie powiatu golubsko-dobrzyńskiego w roku 2014 nie stwierdzono podmiotów
reklamujących i sprzedających suplementy diety i środki spożywcze specjalnego
przeznaczenia żywieniowego za pośrednictwem internetu. Nie stwierdzono także produktów
nieprawidłowo oznakowanych oraz reklamowanych z wyraźnym naruszeniem przepisów
ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006r. Pod nadzorem
Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Golubiu-Dobrzyniu nie funkcjonują
dystrybutorzy po raz pierwszy wprowadzający do obrotu środki spożywcze oraz nie
stwierdzono takich produktów.
Przeprowadzono 24 kontrole sanitarne w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego oraz
kontroli interwencyjnych w systemie RASFF. Pobierano próbki środków wzbogaconych
w witaminy i składniki mineralne, suplementów diety oraz środki spożywcze specjalnego
przeznaczenia żywieniowego.
4.6. Podsumowanie
W 2014r. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Golubiu-Dobrzyniu obejmowała
nadzorem 348 obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku (2013r. - 334 obiekty).
Skontrolowano 233 obiekty ujęte w ewidencji (w 2013r. - 274 obiekty).
Przeprowadzono 319 kontroli sanitarnych i rekontroli, w tym 65 kontroli interwencyjnych
(w 2013r. - 398 kontroli sanitarnych, w tym 102 kontrole interwencyjne).
37
Kontrole interwencyjne przeprowadzano w związku:
• z otrzymywaniem powiadomień w systemie RASFF (System wczesnego ostrzegania
o niebezpiecznych produktach żywnościowych i paszach) o wprowadzeniu do obrotu
niebezpiecznej żywności (2014r. - 55 kontroli, 2013r. - 93 kontrole),
• w związku z interwencją konsumenta dotyczącą niewłaściwej jakości produktu
pn.: „Mąka krupczatka” typ 450 (4 kontrole).
• z nadesłanymi przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Bydgoszczy
notyfikacjami wyrobów umieszczanych w systemie RAPEX (Unijny system
szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych), stwarzających zagrożenie
dla zdrowia konsumentów (w 2014r. - 6 kontroli, w 2013r. - 9 kontroli).
W wyniku przeprowadzonych kontroli interwencyjnych stwierdzono brak zgłaszanych
produktów w obrocie, ze względu na ich sprzedaż klientowi finalnemu lub zwrot do
producenta albo hurtownika. Nie doszło na nadzorowanym terenie do sytuacji zagrożenia
życia i zdrowia w związku z wprowadzanie do obrotu niebezpiecznych produktów
żywnościowych.
Ocenie stanu sanitarnego według arkusza oceny stanu sanitarnego poddano 188 obiektów. Na
podstawie ocen stanu sanitarnego, dokonanych w oparciu o jednolite kryteria, pomimo
stwierdzanych uchybień w 2014 roku nie sklasyfikowano żadnego obiektu jako „niezgodnego
z wymaganiami prawa”.
Zatwierdzono 50 nowych obiektów (w roku 2013 - 58 obiektów).
W celu poprawy warunków sanitarno-technicznych w zakresie bezpieczeństwa żywności
wydano 11 decyzji
merytorycznych, nakazujących usunięcie stwierdzonych
nieprawidłowości. Za stwierdzone naruszenia wymagań higieniczno-sanitarnych nałożono
2 mandaty karne na łączną kwotę 700 złotych.
Łącznie w 2014 roku wydano 104 decyzje (w roku 2013-122 decyzje), w tym:
• 43 decyzje płatnicze (w roku 2013 - 50 decyzji płatniczych),
• 11 decyzji administracyjnych (w roku 2013 - 50 decyzji),
• 50 decyzji zatwierdzających zakład (w roku 2013 - 58 decyzji).
Sytuacja w obszarze bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności na
terenie powiatu jest zadowalająca, co potwierdziły przeprowadzone kontrole sanitarne.
Sukcesywnie zmniejsza się liczba stwierdzanych nieprawidłowości sanitarno-technicznych
i higienicznych w obiektach produkcji i obrotu żywnością, co potwierdza się spadkiem liczby
wydanych decyzji administracyjnych i płatniczych w stosunku do roku ubiegłego.
Właściciele zakładów przeprowadzają prace modernizacyjne na miarę swoich możliwości
finansowych i usuwają bieżące niezgodności, a w ramach opracowanych i wdrożonych
systemów GHP (Dobra Praktyka Higieniczna) i GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna)
zapewniają by produkowana i wprowadzana do obrotu żywność była bezpieczna. W wyniku
prowadzonego nadzoru stwierdzono, że w 193 zakładach produkcji i obrotu żywnością
wdrożono zasady GHP/GMP (w roku 2013 - w 270 obiektach), natomiast w 165 obiektach
- system HACCP (w 2013r. - w 124 zakładach) na ogólną liczbę 233 skontrolowanych
zakładów.
W trosce o zdrowie konsumenta zbadano laboratoryjnie i oceniono ogółem 119 prób środków
spożywczych, w tym:
• 107 prób żywności krajowej,
• 8 prób żywności pochodzącej z krajów UE bądź importowanej z krajów spoza Unii
Europejskiej,
• 3 próby przedmiotów użytkowych,
• 1 próbę kosmetyków pobranych w ramach urzędowej kontroli i monitoringu.
38
Zakwestionowano 1 próbę krajowych środków spożywczych. Przyczyną dyskwalifikacji była
nieoznakowana zawartość GMO, co nie stanowiło bezpośredniego zagrożenia dla życia
i zdrowia konsumentów.
W celu zapewnienia prawidłowego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności
w dalszym ciągu będzie kontynuowany nadzór sanitarny szczególnie w zakresie:
• prawidłowego znakowania środków spożywczych, w tym suplementów diety
i produktów zawierających GMO, żywności bezglutenowej oraz kosmetyków,
• stosowania systemów kontroli wewnętrznej - zasad dobrej praktyki higienicznej
(GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) oraz systemu HACCP w obiektach
żywnościowo-żywieniowych,
• identyfikowalności surowców i produktów,
• zachowania łańcucha chłodniczego od surowca do gotowego produktu, co ma
szczególne znaczenie w przypadku środków spożywczych łatwo psujących się,
• nadzoru nad jakością mikrobiologiczną i chemiczną środków spożywczych,
przedmiotów użytku, kosmetyków.
39