Astronomowie zaobserwowali rozerwanie super

25.04.2013
Astronomowie zaobserwowali rozerwanie super-Jowisza przez czarną dziurę - Onet Wiadomości
Onet
Sport
BiznesJedna
Rozrywka
Gry15 Tech
Moto
PILNE:Wiadomości
Tir uderzył w
trolejbus.
osoba Plotki
nie żyje,
rannych
Styl życia
Wiedza
zaloguj się
wiadomości
Polecamy
Wiadomości
Regionalne
Obserwuj nas
Szukaj w serw isie...
Twoi Znajomi
Tagi: Kosmos
Astronomowie zaobserwowali
rozerwanie super-Jowisza przez czarną
dziurę
Chcesz wiedzieć co ich
interesuje na Onecie?
Zobacz jak to działa
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI
Zabiją nas superbakterie?
Antybiotyki przestają działać
7 kwi, 11:51
"Nasz Dziennik": czyn dobroci
dla Czadu
Czarna dziura w galaktyce odległej o 47 milionów lat świetlnych spowodowała rozerwanie obiektu o
masie mniejszej niż gwiazdowa. Ciałem tym był mały brązowy karzeł albo bardzo duża planeta wynika z obserwacji przeprowadzonych z polskim udziałem.
"Gazeta Wyborcza": zagłębia dysleksji
"Gazeta Wyborcza": ucz się do pracy
O rezultatach obserwacji błysku rentgenowskiego poinformowała
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).
Badania przeprowadził dr Marek Nikołajuk z Uniwersytetu w Białymstoku,
we współpracy z prof. Rolandem Walterem z Uniwersytetu Genewskiego
w Szwajcarii.
fot. Thinkstock
"Rzeczpospolita": nauczyciele
rzadziej z uczniami
W roku 2011 naukowcy badali jedną z galaktyk, gdy w polu widzenia
zauważyli błysk promieniowania rentgenowskiego pochodzący z innego
obiektu. Udało się zidentyfikować jego źródło jako galaktykę NGC 4845,
odległą o 47 milionów lat świetlnych od Ziemi. Galaktyka ta nigdy
wcześniej nie była obserwowana w zakresie wysokich energii.
Pierwsze obserwacje były przeprowadzone za pomocą satelity INTEGRAL,
należącego do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Aby zrozumieć naturę zjawiska naukowcy
przeprowadzili dalsze obserwacje, używając innych instrumentów: amerykańskich kosmicznych
obserwatoriów XMM-Newton oraz Swift, a także japońskiego instrumentu MAXI, działającego na
Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).
Luteranie krytykują jedno z zadań na
egzaminie gimnazjalnym
Nowak skieruje sprawę publikacji "Wprost"
do sądu
Tusk: trudny dialog ze związkami
zawodowymi będzie kontynuowany
Na hałas codziennie narażonych jest 30 mln
Europejczyków
Nowy pomysł ws. katastrofy. Poseł PiS: są
dwie przeszkody
Więcej wiadomości z kraju, ze świata
zobacz archwalne wiadomości
NAJCIEKAWSZE WIDEO
- Galaktyka NGC 4845 pojaśniała tysiąc razy, uzyskując maksimum blasku w styczniu 2011 roku, a
później stopniowo słabnąc. Obserwacje były kompletnym zaskoczeniem, dotyczyły galaktyki, która była
spokojna od co najmniej 20-30 lat - powiedział Marek Nikołajuk, główny autor publikacji, która ukaże się
w magazynie "Astronomy and Astrophysics".
Analizy pozwoliły na oszacowanie masy czarnej dziury na 300 tysięcy mas Słońca. Błysk rentgenowski
został zinterpretowany jako efekt rozerwania obiektu, który zbliżył się do czarnej dziury. Obiekt ten miał
masę pomiędzy 14 a 30 masami Jowisza, co oznacza na pewno masę mniejszą niż gwiazdowa.
P ogoda na c zwartek
Widowis kowy poś c ig
Wyjątkowa obrzydliwoś ć
Szokując a pomyłka s ądu
W tym przedziale mas obiektów nie ma jasnej granicy pomiędzy wielkimi planetami a brązowymi karłami
("nieudanymi gwiazdami"). Często naukowcy przyjmują jako granicę 13 mas Jowisza, ale liczba ta jest
przedmiotem sporów i w katalogu planet można spotkać obiekty masywniejsze.
- Analiza charakteru błysku oraz badanie jego ewolucji w czasie pozwoliły nam odrzucić wyjaśnienia
takie, jak mało prawdopodobny wybuch supernowej. Za nagłym i silnym pojaśnieniem musiało się kryć
coś równie gwałtownego, a energetycznie bardzo wydajnego. Najbardziej prawdopodobnym
wyjaśnieniem jest rozerwanie masywnej planety lub maleńkiego brązowego karła przez siły pływowe
czarnej dziury w galaktyce NGC 4845 - tłumaczył Nikołajuk.
Według naukowca, na dwa-trzy miesiące przed błyskiem wielka planeta (lub mały brązowy karzeł)
zawędrowała zbyt blisko czarnej dziury. Olbrzymie siły pływowe spowodowały rozerwanie obiektu, ale
nie całkowicie.
- Około 10 proc. zewnętrznych warstw zostało wchłoniętych przez czarną dziurę, a reszta obiektu, w tym
gęste jądro planety, zdołała odlecieć od czarnej dziury. Materia pochodząca od rozerwanego superJowisza po spirali spadała na czarną dziurę, rozgrzewając się do temperatury wielu milionów stopni
Celsjusza i świecąc w zakresie rentgenowskim - wyjaśnił Nikołajuk.
Astronomowie obserwowali już wcześniej rozrywanie obiektów przez czarne dziury, ale po raz pierwszy
mamy do czynienia z rozerwaniem tak małomasywnego obiektu. Po raz pierwszy zjawisku towarzyszyło
też powstanie gorącej plazmy, która świeciła w zakresie wysokoenergetycznego promieniowania
rentgenowskiego.
więcej wideo
NAJPOPULARNIEJSZE
W iadom ości
W ide o
Foto
Pracownicy Watykanu nie dostaną
tradycyjnych premii po wyborze
papieża 18 kwi, 20:24
256895
Kanada: udaremniono "duży zamach 254392
terrorystyczny" 22 kwi, 22:31
- Do tej pory obserwacje wskazywały, że w tego typu procesach powszechne jest małoenergetyczne
promieniowanie rentgenowskie. Będzie musiało to zostać uwzględnione przez teoretyków analizujących
tego rodzaju procesy – skomentował Nikołajuk.
Fałszywa wiadomość o wybuchach w 239729
Białym Domu; dementi rzecznika
23 kwi, 20:24
Jeżeli obiekt jest planetą, wyniki polskiego i szwajcarskiego astronoma staną się kolejną przesłanką
potwierdzającą istnienie planet w innych galaktykach niż Droga Mleczna.
Wielka obława w USA. Policja chce
228472
zatrzymać drugiego z zamachowców
19 kwi, 20:24
(kd)
Antoni Macierewicz zawiadamia
prokuraturę ws. katastrofy
smoleńskiej 20 kwi, 21:36
Internauci mają dość zimy. Zobacz memy! (zdjęcia: 24)
199457
więcej wiadomości
POLECAMY
Źródło: PAP
1
Uciekł od dręczącego go ojca
Stał się największą czarną owcą w trzódce
pastora »
wiadomosci.onet.pl/nauka/astronomowie-zaobserwowali-rozerwanie-super-jowisz,1,5457959,wiadomosc.html
1/3