Przypomnienie Mistrza

VIII Liceum Ogólnokształcące i 58 Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie - Start
Przypomnienie Mistrza
Na pytanie, czym trudnił się Leonardo da Vinci odpowiedzieć jest trudno. Interesowało go niemal
wszystko. Zajmował się zarówno biologią jak i medycyną ( badał ludzki organizm i starał się zrozumieć
zachodzące w nim procesy), ponadto malarstwem, rzeźbą, architekturą, astronomią, a także techniką konstruował przeróżne maszyny, które wykorzystując prawa fizyki miały ułatwić ludzką pracę.
Wystawa w Pałacu Kultury i Nauki poświęcona była w głównej mierze technicznym "wynalazkom"
Leonarda da Vinci. Choć widzieliśmy na niej także studium anatomiczne człowieka i rozmaite projekty
bądź szkice pomysłów Mistrza, to najbardziej imponujące były makiety i modele zaprojektowanych przez
niego maszyn i konstrukcji.
Już przy wejściu wisiał model spadochronu, który wykonany z niezbyt
lekkich materiałów, jakie były do dyspozycji w renesansie, umożliwiał jednak skok z wysokości około 20
metrów! Nie jest to być może dziś wynik imponujący, ale należy podkreślić, że wówczas nikt inny nie
wyobrażał sobie czegoś takiego jak spadochron. Z kolei pod koniec wystawy mogliśmy obejrzeć rezultaty
próby skonstruowania pierwszej maszyny latającej. Niestety da Vinciemu nie całkiem się to powiodło, ale
to głównie z racji braku odpowiednich środków. Wiemy też, że wiele pomysłów po częściowej realizacji
Leonardo zostawiał, by zająć się czymś następnym.
Machiny wojenne i okręty jego autorstwa to już
niesamowity popis pomysłowości. Oprócz katapult i armat ukazano na wystawie makiety trudnych do
opisania urządzeń, które zaopatrzone w obracające się ostrza, ciągnięte przez konie, miały za zadanie
"wykosić" nieprzyjacielską piechotę. Niestety nie dane nam było zobaczyć modelu czołgu, który wg
projektu da Vinciego miał być napędzany siłą koni biegających w kółko w środku pojazdu.
Niektóre
wzorce da Vinci brał ze starożytności, jak np. statki z podwójnym dnem czy urządzeniem do zahaczania
okrętów nieprzyjacielskich. Były one jednak niepraktyczne. Z kolei pomysł z działem obrotowym na łodzi
nie mógł być zrealizowany, gdyż siła odrzutu po wystrzale niechybnie zatopiłaby niewielką łódź. Leonardo
zaprojektował ponoć także prymitywną łódź podwodną, której jednak makiety nie zobaczyliśmy na
wystawie.
Nie brakowało na niej natomiast prostych urządzeń technicznych, które służyły do
ułatwiania różnych prac. Były to, między innymi: urządzenie do przepompowywania wody do wyżej
położonego zbiornika, mechanizm do podnoszenia ciężarów, wykorzystujący zębatki; czy rodzaj dużych
obcęgów, które przy podnoszeniu (specjalnie zawieszone) same zaciskają się na dźwiganym ciężarze.
Miały one być przydatne dla ówczesnych hut, gdzie podnoszono by w ten sposób rozżarzone żelazo. Duży
plus prezentowanych modeli stanowiło to, że można je było wprawić w ruch i przekonać się, że naprawdę
działają. Połączenie wielu takich mechanizmów uwidaczniał dźwig podobny do dzisiejszego żurawia
portowego.
Na wystawie znalazły się nie tylko maszyny służące do budowy, ale i same budowle. I tak
jedną z ciekawszych makiet stanowiło "idealne miasto", w którym da Vinci postarał się rozwiązać
wszystkie nękające wówczas ludność niedogodności.
Nie sposób choćby wymienić wszystkich
pomysłów renesansowego geniusza. Jednak na wystawie, mimo że znajdował się tam tylko wybór
projektów, odniosłem wrażenie, że Leonardo do Vinci był człowiekiem o niewyczerpanej wyobraźni i
kreatywności. Różnorodność jego pomysłów zaskakuje, jest nawet czasem wręcz nie do wiary. Z
pewnością warto było odwiedzić tę upamiętniającą Mistrza wystawę, nawet jeśli nie interesujemy się
fizyką i techniką. Ukazała ona bowiem, w bardzo ciekawy sposób, pierwsze projekty bardzo wielu
urządzeń, z których dziś na co dzień korzystamy i na pewno nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak wiele
zawdzięczamy włoskiemu myślicielowi.
przyg. Adam Strupczewski kl. II B (LO)
http://wladyslaw.edu.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 23:43