Z teologii sakramentu Eucharystii

Z teologii sakramentu Eucharystii
Kościół otrzymał od Chrystusa jako dar największy Eucharystię (Ecclesia de
Eucharistia nr 11). Dlatego Kościół troszczy się, aby chrześcijanie dobrze
rozumieli tajemnicę Eucharystii, świadomie, aktywnie, pobożnie i owocnie w niej
uczestniczyli. Czyni to szczególnie podczas przygotowania dzieci do pierwszego,
pełnego uczestnictwa w Eucharystii. Przygotowanie to zmierza do wyrobienia u
dzieci postawy dysponującej do właściwego przeżywania Eucharystii. Ważnym
elementem tego przygotowania jest też sam przebieg i przeżycie przez dzieci
uroczystości pierwszej spowiedzi i Komunii Świętej. Eucharystia jest "źródłem i
zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego. W Najświętszej Eucharystii
zawiera się bowiem całe duchowe dobro Kościoła, a mianowicie sam Chrystus,
nasza Pascha" (KKK 1324).Z uwagi na szacunek do Tajemnicy tajemnic Msza
święta, udział w niej wymaga ogromnego pietyzmu właściwego wierze katolickiej.
Największą zmianę w sposobie świętowania „dnia świętego” wprowadził Jezus,
gdy w przeddzień swej Męki razem z Apostołami zgromadzonymi w wieczerniku
w czasie paschalnej uczty ustanowił Sakrament Eucharystii. Chleb przemienił w
swoje Ciało, a wino w swoją Krew. „To jest Ciało moje, które za was będzie
wydane. To czyńcie na moją pamiątkę. Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi
mojej, która za was będzie wylana” (Łk 22,19-20). Ofiarę, którą następnego dnia
złożył na krzyżu w sposób krwawy poleca Apostołom oraz ich następcom
powtarzać w Ofierze eucharystycznej na pamiątkę uobecniania tej z Kalwarii –
Jedynej. Tym poleceniem ustanowił równocześnie sakrament Kapłaństwa.
„Ofiara Chrystusa i ofiara Eucharystii są jedną Ofiarą. Jest ta sama Hostia i ten
sam ofiarujący przez posługę kapłana, a tylko sposób ofiarowania jest inny (KKK
1367).
wspominać Mękę, Zmartwychwstanie i chwałę Pana Jezusa i składać
dziękczynienie Bogu (KL 106). W tej wypowiedzi Soboru są wymienione dwa
istotne elementy, które zachowały niezmienioną strukturę od pierwszej Ofiary
sprawowanej przez Chrystusa w czasie Ostatniej Wieczerzy, aż do naszych
czasów. Zgromadzenie wyznawców Chrystusa przy jednym stole uczestniczy w
liturgii słowa (czytania, homilia, modlitwa powszechna) oraz w liturgii
eucharystycznej (przygotowanie chleba i wina, konsekracja z dziękczynieniem i
komunia). Obie części liturgii stanowią razem jedną całość, jeden akt
kultu. „Zmieniały się w ciągu wieków elementy drugorzędne, natomiast czynności
„święte” (sacrum) są stałe, bo w nich jest stale obecny i działa stale ten sam
Chrystus” (CD 8).Głównym celebransem jest Chrystus, który niewidzialnie
przewodniczy celebracji. Widzialny szafarz (biskup, kapłan) „na mocy udzielonej
mu władzy w sakramencie Święceń dokonuje przeistoczenia „w osobie
Chrystusa”, to znaczy „Tego, który wypowiedział je w wieczerniku”. Szafarz
użycza swoich ust i swojego głosu Chrystusowi, który chce, ażeby były
wypowiadane z pokolenia na pokolenie przez wszystkich, którzy w Kościele
uczestniczą w sposób służebny w Jego kapłaństwie (EE 5).
Eucharystia – centrum niedzieli
Poleca, aby kapłani czynili to na pamiątkę Jego zbawczej Męki i
Zmartwychpowstania, aby uobecnić i przybliżać ludziom owoce odkupienia do
końca świata. „Eucharystia oznacza komunię życia z Bogiem i jedność ludu
Bożego, jest źródłem i szczytem życia chrześcijańskiego. Jest również szczytem
działania Boga, przez które uświęca świat i jest szczytem kultu, jaki ludzie w
Duchu Świętym oddają Chrystusowi, a przez Niego Ojcu” (EM 6).
Sprawowana z udziałem zgromadzonych wiernych niedzielna Msza Święta „jest
centrum świętowania dnia Pańskiego, jest źródłem i szczytem całego życia
chrześcijańskiego” (KK 11), bo Chrystus jest Kapłanem, Ofiarą i Pokarmem. W
Eucharystii wierni przez Komunię Świętą wchodzą w jedność z Bogiem oraz w
jedność z Kościołem - Komunia Ludu Bożego. Z tej obecności Chrystusa we
wspólnocie rodzi się jej żywotność, szczególnie w czasie sprawowania
Najświętszej Ofiary, bo wtedy tworzą widzialną jedność pod przewodnictwem
kapłana, przy jednym ołtarzu. Jedność Kościoła jest czytelna, gdy swoim
uroczystym charakterem liturgii Eucharystii gromadzi całe rodziny, grupy,
stowarzyszenia i ruchy kościelne w jedną wspólnotę, przy jednym stole. (por. DC
4). Jedność Kościoła jako Ludu Bożego objawia się również, gdy wierni
uczestniczą w ten sam sposób w celebracji Eucharystii przy jednym stole na
liturgii słowa i liturgii Chleba eucharystycznego pod przewodnictwem kapłana.
Świętowanie niedzieli
Obowiązek świętowania dnia Pańskiego
Dla wyznawców Chrystusa udział we Mszy Świętej jest najpełniejszą formą
świętowania niedzieli. „Jest dniem zgromadzenia liturgicznego, w którym zbierają
się wierni dla słuchania słowa Bożego i uczestniczenia w Eucharystii, aby tak
Do trzeciego przykazania Bożego Kościół podał wierzącym jakby dopowiedzenie,
iż „w niedziele i święta nakazane należy uczestniczyć we Mszy Świętej i
powstrzymać się od prac niekoniecznych”. Wierni spełniali ten nakaz świadomi,
jaką rolę Eucharystia odgrywa w ich życiu. Jan Paweł II mówi, że „w historii
Kościoła mamy wiele przykładów bohaterstwa, z jakim kapłani i wierni
przestrzegali tego nakazu, poświęcając swą wolność, a czasem nawet życie”.
Choć były też okresy, gdy mniej gorliwie spełniano ten nakaz” (DD 45). Kościół
często przypominał wiernym ten obowiązek. Kodeks Prawa Kanonicznego (w
1917 r.) ujął go w formę przykazania kościelnego. Nowy Kodeks (1983)
powtórzył, dodając jakby wyjaśnienie „…wierni powinni powstrzymać się od
wykonania prac lub zajęć, które przeszkadzają w oddawaniu czci należnej Bogu,
przeżywaniu radości, pełnieniu uczynków miłosierdzia i odpoczynkowi
duchowemu i fizycznemu” (KPK 1247 oraz KKK 2185).
”Dzisiaj” – pisze Papież w ‘Liście o świętowaniu Niedzieli’ - „są również sytuacje
utrudniające chrześcijanom życie zgodne z wiarą: jak ustawodawstwo
państwowe, świętowanie innych dni tygodnia, wrogie środowisko, obojętność
religijna” (DD 48). Co więcej w krajach o tradycji chrześcijańskiej zmienia się
sposób świętowania niedzieli. Wprowadzanie „weekendu” i związanych z tym
wyjazdów, imprez kulturalnych, społecznych, nawet służących rozwojowi
człowieka, ale bez czasu na Mszę Świętą, „zatraca pierwotny sens świętowania
dnia Pańskiego, staje się jedynie odpoczynkiem, rozrywką” (DD 4). Obserwuje
się zanik motywacji religijnej, świadomości centralnej roli Eucharystii w dniu
Pańskim, potrzeby spotkania z Bogiem. Wymaga to od człowieka wierzącego
świadomej wiary i wysiłku. „By nie ulec naciskom środowiska, musi znajdować
oparcie w chrześcijańskiej wspólnocie, gdy z braćmi świętuje Paschę Chrystusa”
(DD 48).”Sobotnia wieczorna Msza Święta daje możliwość wypełnienia
obowiązku tego przykazania”. Jest wiele osób, które z przyczyn obiektywnych nie
może uczestniczyć we Mszy Świętej niedzielnej, są oni tym samym zwolnieni, ale
mają możliwość uczestniczenia w transmisji radiowej lub telewizyjnej, łączyć się
duchowo z Najświętszą Ofiarą, przez wiarę i miłość wchodzić w komunię ze
zgromadzonym Ludem Bożym i przyjąć Komunię Św. duchowo. Nie będzie
jednak to Komunia sakramentalna (DD 54).
Naukę dotyczącą świętowania niedzieli pozostawił nam również Sługa Boży Jan
Paweł II. W Liście „Dies Domini” wskazał na pięć wymiarów niedzieli.
1. Niedziela jako „Dzień Pański” to dzień świętowania dzieła Stwórcy.
Dziękujemy wówczas Bogu za to, że stworzył świat i znalazło się w nim miejsce
na koronę stworzeń, jaką jest każdy człowiek.
2. Niedziela jako „Dzień Chrystusa”. Uświadamiamy sobie wówczas, że
niedziela jest dla nas dniem szczególnym, gdyż tego dnia Chrystus
zmartwychwstał i tego dnia również zesłał na nas Obietnicę Ojca – Ducha
Świętego.
3. Niedziela jako „Dzień Kościoła”. Ten wymiar świętowania niedzieli
przypomina człowiekowi o Mszy świętej, która jest najważniejszym wydarzeniem
niedzieli i która jest najpiękniejszym spotkaniem z żywym i obecnym Chrystusem,
który właśnie poprzez Eucharystię jest z nami zawsze, aż do skończenia świata.
4. Niedziela jako „Dzień człowieka”. Nikt z nas nie jest samotną wyspą. Nie
żyjemy sami dla siebie. Ale żyjemy dla Boga i dla drugiego człowieka. Niedziela
obok spotkania z Bogiem jest również okazją do szczególnego spotkania z
drugim człowiekiem. Jest dniem radości, bo Chrystus zmartwychwstał. Jest
dniem odpoczynku, bo Pan nas zachęca, abyśmy po pracy odpoczęli. Jest dniem
solidarności, bo stanowi okazję do bycia z drugim człowiekiem, zwłaszcza z
najbliższymi, ale i potrzebującymi.
5. Niedziela to w końcu „Dzień wszystkich dni”. Bo niedziela to mała
Wielkanoc całego tygodnia, to dzień nowej Paschy. I to także dzień siódmy
tygodnia, który objawia sens czasu i jest zapowiedzią Paruzji. W tym dniu Jezus
powtórnie przyjdzie od Ojca i nas, pielgrzymów ziemi otworzy na niebo.
Chrześcijanin zatem w dzień niedzielny powinien mieć czas po pierwsze na
wspólną Eucharystię i to nie byle gdzie, ale we wspólnocie parafialnej. Następnie
czas na odpoczynek, ale nie spędzony na zakupach, bo trzeba uszanować tych,
którzy przez nas muszą cały dzień świąteczny pracować. W niedzielę nie może
zabraknąć czasu na czytanie Pisma Świętego i modlitwę w gronie rodzinnym, na
wspólne rozmowy, spacer, odwiedziny bliskich i potrzebujących naszej
obecności. Niedziela to dzień świąteczny, który jest dla człowieka. Nie Bóg
potrzebuje niedzieli, ale człowiek. Potrzeba zatem, aby każdy chrześcijanin był
mądrym dysponentem dnia świętego.