Sieć sieci

Tomasz Domański
Sieć sieci, czyli co to jest Internet
SIEĆ SIECI,
CZYLI CO TO JEST INTERNET
© Tomasz Domański
Publikacja: Dziennik Nowojorski, Nowy Jork, 1996
Internet to najbardziej rozległa, światowa sieć komputerowa. Internet
oplata wszystkie kontynenty i kraje, z nielicznymi wyjątkami niektórych
krajów Afryki i Azji. Internet nazywany jest „siecią sieci” ponieważ łączy
ze sobą około 20,000 lokalnych sieci uniwersyteckich, rządowych,
należących do wielkich organizacji gospodarczych oraz do instytucji
i osób prywatnych.
Komputery pracujące w sieci Internet, to duże komputery typu main-frame oraz tysiące
komputerów osobistych. Szacuje się, że Internet obejmuje dziś około 1,7 miliona
komputerów i około 120 milionów użytkowników. Wzrost liczby użytkowników Internetu
ocenia się na około 15-16 tysięcy dziennie!
Fenomen Internetu ujawnił się przed około dwoma laty, choć jego historia sięga jeszcze
do początku lat sześćdziesiątych. Wywodzi się on z amerykańskiego projektu wojskowego
realizowanego w tamtych latach przez Advanced Research Project Agency (ARPA)
i z pierwszej tego typu sieci o nazwie ARPANet. Dziś, Internet jest niezwykle dynamicznie
rozwijającą się struktura wciąż poszukującą swojej ostatecznej formy organizacyjnej.
Internet nie należy do nikogo. Nie istnieje żadna globalna organizacja, która miałaby
wyłączne do niego prawa. Jakkolwiek w wielu krajach prowadzone są prace dotyczące
standaryzacji tej sieci. W Stanach Zjednoczonych wciąż testuje się możliwości
wykorzystywania Internetu do obsługi przede wszystkim serwisów handlowych (sklepy
wysyłkowe, agencje reklamowe, regulowanie płatności poprzez sieć, informacje, pomoc
techniczna itp.). Badaniami tymi zajmują się takie organizacje jak CommerceNet, Global
Network Navigator (GNN), oraz InterBEX.
W Polsce wyłączne prawa do Internetu ma instytut badawczo-rozwojowy o nazwie
Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK). NASK jest monopolistycznym
administratorem
rozległej
polskiej
sieci
komputerowej
zintegrowanej
z międzynarodowymi sieciami komputerowymi . Udostępnia on Internet polskim wyższym
uczelniom, urzędom państwowym, jednostkom samorządowym oraz instytucjom
prywatnym. Ogólną liczbę użytkowników sieci NASK szacuje się na około 50 tysięcy
i około 8000 komputerów.
Dostęp do Internetu nie jest już w Polsce żadnym problemem. W każdym większym
polskim mieście można wykupić niedrogi (25 – 50 zł miesięcznie) abonament w jednym
z komercyjnych serwerów internetowych, albo korzystać z możliwości bezpłatnego
połączenia do Internetu, jakie stwarza Telekomunikacja Polska S.A. dla swoich klientów.
Internet stwarza również niezwykłe możliwości dla rozproszonych po świecie polskich
emigrantów. Szansa ta polega na możliwości niewiarygodnie łatwego nawiązywania
i utrzymywania bieżącego kontaktu ze „starym krajem”. Internet ofiarowuje Polonii
niezwykłe możliwości organizowania się i niesienia wzajemnej pomocy. Internet,
to również wspaniałe pole do popisu dla przedsiębiorczych biznesmenów.
Niewykorzystanie tych fenomenalnych możliwości może być kolejnym polskim ciężkim
grzechem. Jak ta abstrakcja przekłada się na język praktyki? Oto kilka przykładów:
1 (5)
Tomasz Domański
Sieć sieci, czyli co to jest Internet
KOMUNIKACJA
Jeżeli jesteśmy posiadaczami komputera osobistego (IBM PC, Macintosh, Atari,
Commodore Amiga - typ nie jest tu ważny) wyposażonego w modem, to możemy łączyć
się z Internetem dziesiątki razy dziennie nie ruszając się na jeden krok ze swojego domu.
Bezpłatnie i bez żadnych ograniczeń możemy przyjmować i wysyłać informacje od i do
naszych adresatów w Polsce i na całym świecie.
Poczta elektroniczna
Bodaj największą zaletą Internetu są fenomenalne możliwości komunikacyjne.
Za pomocą poczty elektronicznej możemy błyskawicznie przesyłać informacje do
najbardziej odległych zakątków na świecie - nawet tam, gdzie nie docierają telefony
i faksy. Do wysyłania korespondencji tą drogą nie potrzeba ani znaczka pocztowego, ani
koperty, ani żadnych dodatkowych czynności poza wpisaniem elektronicznego adresu
i treści wysyłanej korespondencji. Nasz adresat otrzymuje wysłany przez nas list
zazwyczaj w ciągu jednej do kilku sekund od momentu wysłania. W zupełnie
wyjątkowych sytuacjach doręczenie przesyłki może opóźnić się do kilkunastu, lub
kilkudziesięciu minut. Wysłanie elektronicznej poczty nie kosztuje nas nic, bez względu
na długość jego treści, czy też wielkość dołączonych do niego komputerowych plików.
Korzystając z E-mail możemy codziennie otrzymywać bieżące informacje o tym, co dzieje
się w naszym kraju i na świecie. W sieci Internet istnieje ogromna liczba różnorodnych
serwisów informacyjnych, które każdy z użytkowników sieci może w nadzwyczaj prosty
sposób bezpłatnie zaprenumerować. Wystarczy tylko wysłać krótką informację pod
właściwy elektroniczny adres, aby codziennie, za darmo otrzymywać najświeższe
interesujące nas informacje. Zaprenumerować można nie tylko codzienna elektroniczna
prasę, ale również biuletyny informacyjne zawierające oferty kupna-sprzedaży,
propozycje współpracy oraz rozmaite ogłoszenia kierowane głównie do świata biznesu.
Niezwykle ważna cechą poczty elektronicznej jest możliwość wysyłania dowolnego typu
plików komputerowych. Tą drogą możemy przesyłać komputerowe pliki zawierające
dokumenty tekstowe, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, dźwięk, grafikę, filmy video,
programy komputerowe itp. Poczta elektroniczna może stać się narzędziem o niezwykłej
użyteczności dla każdej instytucji, której zależy na sprawnym komunikowaniu się ze
światem, a także w naszym życiu prywatnym. Niezwykłe zalety i taniość poczty
elektronicznej powodują bardzo dynamiczny rozwój tego narzędzia komunikacji. Poczta
elektroniczna jest również powszechnie w świecie wykorzystywana do komunikowania się
władzy ze społeczeństwem.
Korzystając z E-mail możemy wysyłać elektroniczna korespondencję do wielu adresatów
jednocześnie. Służą do tego tzw. listy dystrybucyjne. W tym celu należy tylko raz jeden
wpisać krótkie elektroniczne adresy na tzw. listę dystrybucyjna, a następnie wysłać naszą
korespondencję na dana listę by automat doręczył ją do wszystkich tych osób, które na
danej liście się znajdują. Utworzenie dowolnej listy dystrybucyjnej nie jest żadnym
problemem.
Talk
Jednym z niezwykle użytecznych narzędzi internetowych może być dla nas TALK.
Korzystając z tego narzędzia możemy nawiązać bezpośrednią łączność z komputerem
naszego rozmówcy i prowadzić z nim bieżącą konwersację. Co do zasady działa to tak
jak telefon, z tą tylko różnicą, że zamiast słuchawki używamy klawiatury i monitora.
W czasie sesji łączności na Talk ekran naszego komputera dzieli się na dwie połowy.
Na jednej z nich wpisujemy to co chcemy powiedzieć naszemu rozmówcy, na drugiej zaś
2 (5)
Tomasz Domański
Sieć sieci, czyli co to jest Internet
pojawia się to, co on do nas pisze. Naturalnie bardzo przydaje się w tej sytuacji pewna
biegłość w posługiwaniu się klawiaturą. Co bardzo ważne - to też nic nie kosztuje.
W ostatnim czasie pojawiają się wręcz zdumiewające możliwości porozumiewania się na
łączach Internetu. Znaczny wzrost prędkości pracy naszych komputerów osobistych oraz
dodanie im multimedialnych właściwości sprawiły, że możliwe jest już prowadzenie
bezpośredniej rozmowy z możliwością oglądania naszego rozmówcy na monitorze
komputera.
IRC
Na łączach Internetu możemy również prowadzić jednoczesną konwersacje z wieloma
osobami. Dzieje się to w sposób, co do zasady, identyczny z działaniem CB-Radio.
Korzystając z internetowego narzędzia IRC (Internet Relay Chat) włączamy się
na odpowiedni kanał łączności i przyłączamy do toczących się na tym kanale rozmów.
Kanały są wielojęzyczne, jak wielojęzyczna jest społeczność Internetu. Na kanale #Polska
rozmawia się oczywiście po polsku. IRC jest znakomitym sposobem nawiązywania
nowych znajomości oraz poszukiwania interesujących kontaktów. Można też sobie
„poircować" dla samej tylko przyjemności.
Na łączach Internetu możemy również prowadzić jednoczesną konwersacje z wieloma
osobami. Dzieje się to w sposób, co do zasady, identyczny z działaniem CB-Radio.
Korzystając z internetowego narzędzia IRC (Internet Relay Chat) włączamy się na
odpowiedni kanał i przyłączamy do toczących się na tym kanale rozmów. Kanały są
wielojęzyczne, jak wielojęzyczna jest społeczność Internetu. Na kanale #Polska rozmawia
się oczywiście po polsku. IRC jest znakomitym sposobem nawiązywania nowych
znajomości oraz poszukiwania interesujących nas kontaktów. Można też sobie
„poircować" dla samej tylko przyjemności.
Koszty połączeń
Jakie są koszty takiej łączności? Dokładnie takie, ile kosztuje nas lokalna rozmowa
telefoniczna. Płacimy jedynie za połączenie komputera z internetowym serwerem, na
którym ulokowane jest nasze konto. Numer telefonu do połączeń z Internetem
udostępniany przez Telekomunikację Polską S.A. (020 2122) osiągalny jest z dowolnego
zakątka Polski, zaś koszt połączenia jest zawsze w cenie rozmowy lokalnej (bez względu
na to skąd dzwonimy).
Najpopularniejsze obecnie amerykańskie serwisy internetowe, to America OnLine,
CompuServe, Prodigy, MCI Net, GNN i MSN. Ceny miesięcznego abonamentu wahają się
w Polsce w zależności od zakresu świadczonych usług. Abonament internetowy w USA
kosztuje średnio około $ 25 miesięcznie.
INFORMACJA
Jeżeli chcemy być informowani o bieżących polskich wydarzeniach, o tym co dzieje się
w polskiej polityce, albo w jakiej kondycji jest Warszawska Giełda Papierów
Wartościowych, to nic prostszego, jak wpisać się na odpowiednią listę prenumeratorów
elektronicznego serwisu prasowego. Ta prenumerata nic nie kosztuje. W zależności od
naszych upodobań możemy zamówić serwis prasowy bardzo zwięźle odnotowujący
polskie wydarzenia albo taki, który zawiera obszerne komentarze i przedruki
najciekawszych artykułów z polskich gazet.
Jeżeli szukamy pracy, jeżeli chcemy uzyskać dostęp do interesujących baz danych, jeżeli
chcemy dowiedzieć się na czym polega Program Powszechnej Prywatyzacji i Narodowe
3 (5)
Tomasz Domański
Sieć sieci, czyli co to jest Internet
Fundusze Inwestycyjne, to nic prostszego, jak tylko odwiedzić właściwe strony domowe
na World Wide Web.
World Wide Web (WWW)
WWW, czyli rozległa światowa pajęczyna, jest to bodaj najbardziej atrakcyjną częścią
Internetu. Obecnie, kiedy podróże po WWW odbywa się głównie w trybie graficznym
poszukiwanie informacji z pomocą tego narzędzia stało się niezwykle atrakcyjnym
zajęciem. World Wide Web jest więcej niż tylko jednym internetowym źródłem informacji.
Web jest próbą zorganizowania wszystkich internetowych zasobów (do których łatwo
możemy dodać również nasze własne) w zestaw połączonych ze sobą dokumentów
nazywanych stronami domowymi (home pages). Najpopularniejsze przeglądarki
do graficznej eksploracji WWW to Microsoft Explorer 3.0 oraz Netscape 3.0. Wersja
Netscape 3.01 Gold posiada wbudowany edytor do łatwego projektowania i publikowania
na WWW własnych stron domowych.
Strony domowe, to widoczne na ekranie monitora dokumenty zawierające tekst oraz
efektowną grafikę. Szczególną właściwością tych dokumentów jest to, że niektóre jego
elementy są logicznie połączone z innymi stronami domowymi rozlokowanymi po całym
świecie. Poszukując informacji na interesujący nas temat w kilka sekund przenosimy się
z jednego zakątka świata w drugi.
Zawartość stron domowych skonstruowana jest na bazie tzw. hyper-tekstu. Podróże po
WWW są zatem podróżami po hypertekstowych dokumentach, które prowadzą nas od
jednej bazy danych do następnej – od jednego internetowego serwera do następnego.
Idea World Wide Web, która początkowo rozwijana była w szwajcarskim ośrodku
badawczym CERN przeobraziła się dziś w najbardziej atrakcyjną formę narzędzie w sieci
Internetu. Mając już niejakie doświadczenie w podróżach po WWW możemy posłużyć się
gotowym elektronicznym adresem interesującego nas serwera, by bezpośrednio dotrzeć
do poszukiwanych źródeł informacji. Przy pewnej wprawie, odnalezienie poszukiwanej
informacji na WWW zajmuje ledwie kilka chwil.
Zasoby Internetu, które stają do naszej dyspozycji na WWW są zdumiewająco bogate.
Chyba trudno byłoby znaleźć dziedzinę, która nie byłaby tam reprezentowana na
internetowych stronach domowych. Internet jest wykorzystywany przez wielkie
korporacje i całkiem nieduże firmy w celach głownie marketingowych. W bardzo szerokim
zakresie WWW wykorzystywany jest przez różnego typu instytucje rządowe i organizacje
typu non-profit, kościoły, parlamenty, szkoły, uniwersytety, banki, giełdy, agencje
prasowe i informacyjne, muzea, instytuty, ośrodki badawcze oraz osoby prywatne.
Rozmaitość i wielkość zasobów informacyjnych na WWW jest po prostu nie do ogarnięcia.
Szczególnie interesujące dla nas, Polaków mieszkających z dala od rodzinnego kraju,
mogą być wcale pokaźne zasoby informacyjne gromadzone na licznych polskich
internetowych serwerach. Istnieje też już wiele polonijnych stron domowych
utrzymywanych na serwerach w wielu zakątkach świata.
BIZNES
Przed kilkoma miesiącami miałem okazję przyglądać się jednej kalifornijskiej firmie
prowadzonej z dużym powodzeniem przez jednego z naszych rodaków. Firma owa
prowadzi działalność produkcyjną w branży metalowej wykorzystując obrabiarki
sterowane numerycznie. Podstawowym przedmiotem działania tego przedsiębiorstwa jest
jednostkowa i małoseryjna produkcja precyzyjnych detali metalowych wymagających
złożonego opracowania technologicznego. Zatrudniając około 60 osób, firma znakomicie
radzi sobie w warunkach wysokiej konkurencji, jaka jest właściwa dla obszaru Silicon
4 (5)
Tomasz Domański
Sieć sieci, czyli co to jest Internet
Valley. Jej działalność, to przede wszystkim świadczenie usług dla tamtejszego,
wymagającego przemysłu elektronicznego.
Stały rozwój firmy pozwala myśleć jej właścicielowi o rozszerzeniu swojej działalności na
obszarze Polski. Zamysł ten ściśle związany jest z możliwością efektywnego
wykorzystania Internetu. Rzecz polega na tym, że obrabiarki sterowane numerycznie, to
maszyny pracujące pod nadzorem programu komputerowego. Cykl produkcyjny jest
następujący: technolodzy-programiści piszą program potrzebny do wykonania
zamówionego detalu, następnie posyłają go kablem z komputera do maszyny, zaś
operator maszyny przyciska odpowiedni guzik i czuwa nad tym, aby maszyna wykonała
detal poruszając się zgodnie z dyspozycjami zapisanymi w programie.
Internet daje możliwości swobodnego transferu plików komputerowych z jednego zakątka
świata w drugi. W ten sposób obrabiarki pracujące w Polsce mogą pracować pod
nadzorem programów pisanych przez doświadczonych kalifornijskich programistów
dosłownie w kilka minut po zakończeniu pisania programu. Transfer pliku (programu)
po internetowych łączach trwa od kilku, do kilkunastu sekund (i nic nie kosztuje). W ten
sposób przestaje istnieć geograficzna bariera ograniczająca możliwości prowadzenia tego
typu działalności gospodarczej, jak również w wielu innych branżach. Warsztat
produkcyjny lokowany się tam, gdzie jest tania siła robocza i surowce, zaś zamówienia
pozyskuje się tam, gdzie usługa jest w najlepszej cenie. Po tych samych łączach można
błyskawicznie przesyłać korespondencję, rysunki techniczne, sprawozdania finansowe
oraz poufne dyspozycje.
Internet jest znacznie tańszy i o wiele bardziej skuteczny niż faks, czy telefon - zwłaszcza
w warunkach polskiego niedowładu tych systemów komunikacyjnych. Internet to także
potężne narzędzie do prowadzenia działalności promocyjnej i marketingowej. W chwili
obecnej działa już wiele ogromnych międzynarodowych firm, które wykorzystują
powszechnie dostępny Internet jako podstawowy szkielet swojej struktury
organizacyjnej. Wiele z nich wręcz ocaliło swoje istnienie dzięki zastosowaniu tej
informatycznej technologii.
Opisane wyżej przykłady są zaledwie okruchem ogromnych praktycznych możliwości
i korzyści, jakie oferuje nam Internet. Myślę, że już najwyższa pora, aby uświadomić
sobie, że nie jest to zwykła nowinka techniczna, ale początek nowej ery. Podobna
sytuacja pojawiła się przed zaledwie kilkoma laty, kiedy narodziły się komputery
osobiste. Doskonale wykorzystał ów moment Bill Gates rozpoczynając budowę
Microsoft’u, który wyrósł dzisiaj do rozmiarów mikrokomputerowego imperium.
W Stanach Zjednoczonych Internet rozwija się w oszałamiającym tempie. Konkurencja
firm dostarczających atrakcyjnie zorganizowane internetowe serwisy rośnie z miesiąca na
miesiąc. Polski Internet rozwija się również bardzo dynamicznie, jakkolwiek z oczywistych
względów nie jest jeszcze tak rozpowszechniony jak w USA i państwach Europy
Zachodniej.
5 (5)