nr 2-3(64-65) - Ameryka Łacińska

2-3 (64-65) 2009
UNIWERSYTET WARSZAWSKI
WYDAWCA:
RADA CZASOPISMA:
Centrum Studiów Latynoamerykańskich
Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Michał Chmara
prof. dr hab. Wiesław Dobrzycki
prof. dr hab. Adam Elbanowski
prof. dr hab. Eugeniusz Górski
prof. dr hab. Marcin Kula
prof. dr hab. Barbara Liberska
prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński
prof. dr hab. Zdzisław Jan Ryn
prof. dr hab. Maria Skoczek
prof. dr hab. Mariusz Ziółkowski
ADRES REDAKCJI:
ul. Smyczkowa 14, 02-678 Warszawa
tel. (48-22) 553.42.14
tel./fax (48-22) 553.42.09
e-mail: [email protected]
http://www.cesla.uw.edu.pl
REDAGUJE ZESPÓŁ W SKŁADZIE:
Francisco Rodríguez Abraham (red. naczelny),
Beata Bereza (sekretarz red.), Andrzej Dembicz,
Katarzyna Dembicz, Joanna Gocłowska-Bolek,
Mariusz Malinowski, Danuta Rycerz
Korekta: Joanna Bereza
Projekt graficzny: Jerzy Burski
Skład komputerowy: Beata Bereza
WARUNKI PRENUMERATY:
Wpłaty na konto CESLA:
Uniwersytet Warszawski,
69 1160 2202 0000 0000 6084 9796
(z dopiskiem:CESLA).
Prenumerata roczna
(dwa numery pojedyncze, jeden podwójny) - 40 zł;
Cena pojedynczego egzemplarza
numer pojedynczy - 15 zł;
numer podwójny - 25 zł;
Dla studentów CESLA
numer pojedynczy - 12 zł;
numer podwójny - 20 zł;
Redakcja zezwala na dokonywanie przedruków pod warunkiem podania źródła.
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułów autorskich i nie zawsze podziela wyrażane w nich
opinie.
© Copyright CESLA UW, Warszawa, 2009
ISSN 1506-8900
Druk i oprawa:
Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego
Zam. Nr 927/2009
AMERYKA ŁACIŃSKA
NR 2-3 (64-65) 2009
■ Spis treści ..............................................................3
■ Od Redakcji..........................................................4
■ Kuba 2009
Andrzej Dembicz
Rewolucje kubańskie XIX i XX w. ..................... 5
Andrzej Dembicz
Kalendarium: Kuba (1950-1959-2009) .......... 12
Piotr Tarczyński
Kalendarium: Kuba – USA (1950-2009) ........ 24
Szymon Martyniuk
Kalendarium: Kuba – ZSRR/Rosja
(1952-2009)..................................................... 31
Kamila Pietrusiewicz
Kalendarium: Kuba – Unia Europejska
(1993-2009)..................................................... 38
* Konstytucja Republiki Kuby (fragmenty)......... 40
* Komunikat Biura Prasowego Białego Domu,
(Waszyngton, 13 kwietnia 2009) ..................... 42
Joanna Gocłowska-Bolek
Porównanie społeczno-ekonomicznych warunków życia Kuby z lat 1950 i 2000 .................... 45
José Manuel Prieto
Rewolucja kubańska w wersji dla taksówkarzy
(fragmenty) ...................................................... 51
Andrzej Dembicz
Zmiany percepcji (r)ewolucji kubańskiej ........ 61
Ladislao Aguado
Kuba: od przekształceń handlowych do narodzin
kultury ucieczki................................................ 71
Jorge Duany
Jak czytać reggaeton? ..................................... 81
Armando Valladares
Prawa człowieka na Kubie .............................. 83
Joseph S. Tulchin
Nowa administracja USA. Możliwe zmiany
w polityce względem Kuby .............................. 98
András Inotai
Stosunki między Unią Europejską a Kubą:
ewolucja, problemy i perspektywy................. 103
■ Książki
* Anita Oberda-Monkiewicz, Polityka USA wobec
Ameryki Łacińskiej po zimnej wojnie (recenzja:
Jolanta Bryła) ................................................ 127
■ Nauka
Maria Teresa Toribio B. Lemos
Luiz Henrique Nunes Bahia (1947-2009) ..... 130
* Kronika CESLA ................................................ 131
* Nabytki Biblioteki CESLA ................................ 135
■ Polska – Ameryka
*Wzajemne kontakty
Polska - świat iberoamerykański ....................... 137
■ Kultura
* Kultura iberoamerykańska w świecie............... 149
■ Kronika ............................................................ 152
■ Miscellanea ...................................................... 158
AMERYKA ŁACIŃSKA 2-3 (64-65) 2009
Szanowni Czytelnicy
W dniu 29 maja b.r. w siedzibie Centrum
Studiów Latynoamerykańskich odbyła się prezentacja książki "Cuba 2009. Reflexiones en torno a
los 50 años de la revolución de Castro" (red. Andrzej Dembicz). Z tej okazji miało miejsce spotkanie panelowe, w którym wzięło udział kilku autorów powyższej publikacji – Ladislao Aguado, Andrzej Dembicz, Michał Chmara i Adam Elbanowski, a także, zaproszony w roli krytyka, Urs Müller-Plantenberg. Przed licznie przybyłą publicznością, a momentami w interakcji z nią, autorzy i
goście podzielili się swoimi refleksjami nad
współczesną problematyką kubańską.
Publikacja ta stanowi ukoronowanie wysiłków organizacyjnych i intelektualnych kilkunastu badaczy z Polski i z zagranicy, przedstawicieli
różnych pokoleń, którzy pod koordynacją Andrzeja Dembicza postanowili dołączyć do pasjonującej
debaty międzynarodowej dotyczącej procesu kubańskiego, debaty szczególnie ożywionej w kontekście upływającej okrągłej rocznicy rewolucji
Castro. Dzięki tej inicjatywie staliśmy się posiadaczami unikalnych materiałów, których tłumaczenia
dokonaliśmy celem przedstawienia ich szerokiemu
gronu polskich Czytelników. Objętość przygotowywanego czasopisma znacząco rozrosła się, o
czym świadczy podwójna numeracja niniejszego
wydania. Takie są, w dużym skrócie, kulisy pojawienia się obecnego, poświęconego Kubie, numeru specjalnego kwartalnika.
Problematyka kubańska, w najróżniejszych jej aspektach, włączając w to ewentualne
drogi rozwiązywania licznych sprzeczności, pozostaje, jak o tym świadczą zebrane tu materiały, w
centrum uwagi latynoamerykanistów w Polsce i na
świecie. Zresztą z aktualności tej kwestii zdają sobie sprawę również osoby niekoniecznie związane
z kręgami akademickimi, czy też politycznymi. Jeden, lecz nie jedyny, przykład tego mieliśmy w
przedostatnią niedzielę września, kiedy setki tysięcy Latynoamerykanów przed telewizorami, a około
milion Kubańczyków zgromadzonych na Plaza de
la Revolución w Hawanie wzruszało się na koncercie zatytułowanymo "Paz sin fronteras" (Pokój
bez granic). Koncert ten odbył się z inicjatywy
4
grupy znanych artystów iberoamerykańskich, z
Kolumbijczykiem Juanesem, Hiszpanem Miguelem
Bosé i Portorykanką Olgą Tañón na czele, których
raczej nie można podejrzewać o sympatyzowanie
ze skostniałym ustrojem panującym na wyspie.
Wydanie w/w książki ma jeszcze jeden
istotny dla działalności CESLA wymiar. Otóż,
oprócz wersji drukowanej, przeznaczonej na
sprzedaż i wymianę, udostępniliśmy bezpłatnie na
naszej stronie instytucjonalnej również i jej wersję
elektroniczną. Z punktu widzenia wydawniczego
można śmiało stwierdzić, że wchodzimy w nowy
etap rozpowszechniania naszej produkcji naukowej, właśnie poprzez publikacje tradycyjne – drukowane i nowoczesne – rozpowszechniane w wersji elektronicznej. Baza technologiczna i knowhow Centrum zostały z powodzeniem sprawdzone
(wcześniej udostępniliśmy 4 pozycje czasopism i 5
pozycji dokumentów roboczych - wydań już wyczerpanych, a także kilka publikacji na cd-romach). Coraz częściej więc nasze publikacje będą
funkcjonowały w tych dwóch formatach, które jak
pokazuje doświadczenie wielu instytucji na świecie, znakomicie się uzupełniają.
Niniejszy numer Kwartalnika pojawia się
w wkrótce po rozpoczęcia nowego roku akademickiego 2009/2010. Niech będzie to okazją, do złożenia studentom i wykładowcom studiów latynoamerykańskich w całym kraju życzeń owocnych
zajęć i ciekawych wykładów, a badaczom tematyki
latynoamerykańskiej - znakomitych pomysłów i
oczywiście ich udanej realizacji.
Francisco Rodríguez
5