Scenariusz lekcji Pt.

Scenariusz lekcji Pt.
„Poznaj swoje korzenie – podstawowe wiadomości na temat regionu”
Oprac. mgr Alicja Janiak
Słowa klucze: region, region etnograficzny (w tym Warmia i Mazury/ śuławy i Powiśle)
Oczekiwane osiągnięcia ucznia:
•
•
Uczeń potrafi wytłumaczyć znaczenie pojęcia region,
Uzupełnienia i rozszerza wiedzę o swoim regionie
Umiejętności ponad przedmiotowe:
•
•
•
Uczeń efektywnie współdziała w zespole,
Rozwiązuje problemy w sposób twórczy,
Podejmuje indywidualne i grupowe decyzje
Metody pracy i forma zajęć: wykład (na temat znaczenia pojęcia region, historii i dziedzictwa
kulturowego danego regionu, „burza mózgów”, skojarzenia, zadawanie pytań, dyskusja,
projektowanie, przygotowanie wystawy, przygotowanie plakatu, przygotowanie ulotki, tworzenie
gazetki, wyszukiwanie informacji, praca z mapą, rekonstrukcja wydarzeń, badania terenowe
Środki dydaktyczne i narzędzia badawcze: papier, pisaki, mapy, atlasy, fragmenty artykułów i
ksiąŜek, zdjęcia, wydruki, drzewo genealogiczne
Przebieg zajęć:
Etap 1 – Poznajmy się poprzez region
1. Pokazujemy mapę geograficzną Polski. Następnie dzielimy uczniów w dwuosobowe grupy (np.
poprzez losowanie karteczek, odliczanie lub inne). KaŜdy uczeń wybiera jeden region, który darzy
największą sympatią, ma ciekawe wspomnienia z tym regionem/miejscem i w parze rozmawia na
temat tego regionu (lub miasta, wsi, obszaru). Następnie kaŜdy z uczniów na forum klasy opowiada
o ulubionym obszarze kolegi/ koleŜanki.
2. Wyjaśniamy pojęcie region. W trakcie rozmowy z uczniami i zadawania naprowadzających pytań
naleŜy wskazać cechy regionu: geograficzne, administracyjne, historyczne, kulturowe. Cechy te
wraz z pojęciami zostają zapisane na tablicy - „burza mózgów”
3. Uczniowie wymieniają znane im regiony i skojarzenia z nimi ( np. Wielkopolska – koziołki,
Podhale - oscypek) - „burza mózgów”
4. Wykład na temat podziału Polski na regiony etnograficzne
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
Załącznik 1
5. Rozdajemy wydrukowane mapki województwa Pomorskiego/ Warmińsko -Mazurskiego.
Uczniowie – w grupach podpisują i zarysowują granice swojego regionu i regionów ościennych.
6. ”Burza mózgów”: co jest charakterystyczne w moim regionie? Co chciałbym/chciałabym
pokazać, czym pochwalić się osobie spoza regionu? – wypisanie elementów na tablicy – które z
tych elementów, miejsc są dawne, mogą naleŜeć do kultury ludowej? ( np. domy, wiatraki,
kapliczki, krzyŜe, ule)
lub:
6. Praca w grupach nad rozsypanką: uczniowie na karteczkach mają napisane zdania: np. Lubię
mój region, bo...., NajwaŜniejsze osoby w moim mieście/wsi ...., Osobie spoza regionu warto jest
pokazać...., Zabytkowe miejsca w regionie to....., Mój region wyróŜnia się...... - KaŜda z osób w
grupie kończy zdania, a następnie grupa na kartce papieru wypisuje je wszystkie i przedstawia na
forum klasy. Uczniowie zauwaŜają podobieństwa.
Lubię mój region, bo
............................................................................
Miejsca które lubię najbardziej
............................................................................
NajwaŜniejsze osoby w moim mieście/ wsi
............................................................................
Osobie spoza regionu warto jest pokazać
.............................................................................
Zabytkowe miejsca w regionie
.............................................................................
Mój region wyróŜnia się
.............................................................................
Etap 2 – Dziedzictwo kulturowe regionu (śuław/ Powiśla/ Warmii/ Mazur)- zadanie realizowane
od szkoły gimnazjalnej
1. Stworzenie „drzewa genealogicznego klasy”. Na duŜej kartce papieru/ papierze pakownym
naleŜy narysować zarys Polski. Uczniowie po kolei podchodzą do kartki, pokazują swoje drzewo
pochodzeniowe rodziny i zaznaczają miejsce pochodzenia przodków na mapie (lub pomaga w tym
nauczyciel ) np. poprzez naklejenie kolorowych karteczek. Następnie pokazują zdjęcia rodziny dziadków lub pradziadków - i jeŜeli takie są (posiadają na ten temat wiedzę) - opowiadają jakieś
historie związane z terenami: skąd przybyli przodkowie, anegdoty, cechy charakterystyczne tych
regionów, wspomnienia…
Wcześniej – na poprzedniej lekcji naleŜy rozdać drzewa genealogiczne!!!
W drzewa genealogiczne naleŜy wpisać imię, nazwisko oraz miejsce urodzenia swoje, rodziców, dziadków i
pradziadków
2. Wykład na temat historii danego regionu i dziedzictwa kulturowego w regionie (śuław/ Powiśla/
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
Warmii/ Mazur) - wskazanie specyfiki omawianych regionów - podanie charakterystycznych cech,
zdarzeń w historii regionu przed 1945 rokiem, ukazanie przerwania transmisji kulturowej po 1945
roku i wielokulturowości regionu dzisiaj.
Etap 3 - Ewaluacja i zadania - praca domowa:
1. Dzielimy uczniów na grupy. Zadaniem kaŜdej z grup (kaŜda grupa ma inne zadanie) jest praca
zespołowa w czasie wolnym od zajęć lekcyjnych (np. podczas weekendu, dni wolnych, świąt,
wakacji)
• Grupa 1:
Przeprowadza wywiad z najstarszym członkiem rodziny (pytania – kwestionariusz w załączniku)
• Grupa 2:
Dokonuje inwentaryzacji krzyŜa, kapliczki - mała architektura sakralna
• Grupa 3:
Przeprowadza wywiad ze swoim kolegą/ koleŜanką na temat toŜsamości regionalnej
• Grupa 4:
Wyjście w grupie do najbliŜszego muzeum etnograficznego w celu odwiedzenia wystawy
muzealnej
• Grupa 5:
Wyjście do twórcy ludowego – przeprowadzenie z nim wywiadu
• Grupa6:
Spotkanie i przeprowadzenie wywiadu z zespołem regionalnym
2. Następnie uczniowie w grupach tworzą wystawę, stronę www, gazetkę lub ulotkę/ folder.
Wykonane zadania mogą słuŜyć do opracowań, dalszej pracy, publikacji np. w gazetce szkolnej, itp.
* * *
Projekt „Ostatni mistrzowie kultury ludowej”
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa
Warmińsko-Mazurskiego
Organizator: Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”, współorganizator: Stowarzyszenie „Jantar”
Honorowy patronat: Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Pan Jacek Protas
Partnerzy: Muzeum Budownictwa Ludowego. Park Etnograficzny w Olsztynku, Muzeum Kultury Ludowej
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
w Węgorzewie, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu,
Muzeum w Kwidzynie - Oddział Muzeum Zamkowego w Malborku oraz Iławskie Centrum Kultury
Pomoc: Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku
Patroni medialni: Dziennik Elbląski, Elbląska Gazeta Internetowa www.portEl.pl , Telewizja Elbląska i
portal kulturaludowa.pl
Samorząd Województwa
Warmińsko-Mazurskiego
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego