Sprawozdanie Rady Naczelnej 2010 - 2013

SPRAWOZDANIE RADY NACZELNEJ
Z DZIAŁNOŚCI
ZRZESZENIA KASZUBSKO-POMORSKIEGO
w okresie od 4 grudnia 2010 do
XIX Zjazdu Delegatów ZKP w 2013
(XVIII kadencja)
Gdańsk, wrzesień 2013
SPIS TREŚCI:
I.. INFORMACJE OGÓLNE
str. 3
II.. DZIAŁANIA W ZWIĄZKU Z OBCHODAMI ROKU 2011 - ROKU FLORIANA CEYNOWY
str. 5
III.. DZIAŁANIA W ZWIĄZKU Z OBCHODAMI ROKU 2012 - ROKU MŁODOKASZUBÓW
str. 5
IV.. DZIAŁANIA W ZWIĄZKU Z OBCHODAMI ROKU 2013 - ROKU KS. JANUSZA ST. PASIERBA
str. 6
V.. DZIAŁANIA POLEGAJĄCE NA ROZWOJU JĘZYKA I KULTURY KASZUBSKIEJ
str. 7
VI. DZIAŁANIA PODJĘTE W ZWIĄZKU ZE SFERĄ KULTURALNĄ
str. 11
VII. DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA
str. 18
VIII. DZIAŁANIA PODJĘTE W ZWIĄZKU ZE SFERĄ ORGANIZACYJNĄ
str. 23
IX. GOSPODARKA FINANSOWA
str. 26
X. PODMIOTY ZWIĄZANE ZE ZRZESZENIEM
str. 26
XI. DZIAŁANIA PODJĘTE PRZEZ ZESPOŁY PROBLEMOWE RADY NACZELNEJ
str. 26
XII.DZIAŁANIA KLUBÓW DZIAŁAJĄCYCH PRZY RADZIE NACZLNEJ
str. 26
Strona 2 z 26
I.
INFORMACJE OGÓLNE
Nazwa stowarzyszenia:
ZRZESZENIE KASZUBSKO-POMORSKIE
Adres:
80-837 GDAŃSK, UL. STRAGANIARSKA 20-23,
Numer KRS:
0000228279
Numer REGON:
000808819
Data wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym: 23.02.2005 r.
Dane dotyczące władz naczelnych Zrzeszenia:
W dniu 4 grudnia 2010 r. XVIII Zjazd Delegatów Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego dokonał wyboru Rady
Naczelnej, Głównej Komisji Rewizyjnej i Sądu Koleżeńskiego, a funkcję Prezesa Zrzeszenia powierzył Łukaszowi
Grzędzickiemu. Organami naczelnymi Zrzeszenia są Rada Naczelna, Zarząd Główny, Główna Komisja Rewizyjna i Sąd
Koleżeński.
Główna Komisja Rewizyjna ukonstytuowała się w składzie Bernard Hinz (przewodniczący), Andrzej Mirosławski (zca przewodniczącego), Katarzyna Dampc (sekretarz), Bogusław Breza (rzecznik dyscyplinarny), Roman Borzyszkowska
(członek), Anna Derra (członek), Zenon Hewelt (członek), Janusz Brzeziński (członek), Tomasz Krause (członek).
W skład Sądu Koleżeńskiego weszli Jolanta Czerwińska, Franciszek Kosznik, Krystyna Mach, Kazimierz Smoliński,
Szmidtke Witold.
***
15 stycznia 2011 roku odbyło się pierwsze posiedzenie nowej Rady Naczelnej, podczas którego wybrano Zarząd
Główny. Ukonstytuował się on w składzie w składzie: Łukasz Grzędzicki (prezes), Tomasz Fopke (wiceprezes ds.
kultury), Teresa Hoppe (wiceprezes ds. współpracy z Kościołem), Krzysztof Korda (wiceprezes ds. kociewskich), Danuta
Pioch (członek ds. edukacji), Wojciech Józef Konkel (sekretarz), Henryk Rhode (skarbnik), Kazimierz Formela (członek
ds. współpracy z Kościołem), Gabriela Jóskowska (członek ds. polityki społecznej), Katarzyna Knopik (członek ds.
funduszy zewnętrznych), Mieczysław Konkol (członek ds. rybackich), Janina Kosiedowska (członek ds. edukacji
przedszkolnej), Jerzy Kreft (członek ds. gospodarczych), Zygmunt Orzeł (członek ds. współpracy z Kościołem), Michał
Szczupaczyński (członek ds. współpracy międzynarodowej), Edmund Zmuda Trzebiatowski (członek ds.
gospodarczych).
W dniu 19 listopada 2011 roku z funkcji wiceprezesa ZKP zrezygnowała Teresa Hoppe. 16 czerwca 2012 roku
wiceprezesem została Danuta Pioch, a od 29 września 2012 roku kolejnym wiceprezesem została Danuta Tocke. 15
grudnia 2012 r. przyjęto rezygnację Katarzyny Knopik z członkostwa w zarządzie Głównym.
***
Rada Naczelna powołała 4 zespoły problemowe: zespół ds. oświaty (przewodniczący Jerzy Hoppe), zespół ds.
samorządu (przewodniczący: Albin Bychowski), zespół ds. rozwoju regionu (przewodniczący: Jacek Fopke), zespół ds.
współpracy z Kościołem (przewodnicząca: Teresa Hoppe), zespół ds. statutowych (przewodniczący: Arkadiusz Goliński)
oraz zespół ds. mediów, który się nie ukonstytuował .
Rada Naczelna podejmuje uchwały m.in. zatwierdzające bilans i rachunek wyników. Wszystkie funkcje we
władzach ZKP (Prezesa, Zarządu Głównego, Rady Naczelnej, Głównej Komisji Rewizyjnej) pełnione są społecznie a ich
członkowie nie otrzymują żadnych zwrotów kosztów podróży, delegacji itp. finansując swoją aktywność ze swoich
środków prywatnych.
***
W okresie sprawozdawczym zarówno Rada Naczelna jak i Zarząd Główny odbywały regularnie zebrania. Łącznie
odbyło 13 posiedzeń Rady Naczelnej (5 w 2011, 5 w 2012, 3 w 2013), a zebrania Zarządu Głównego odbywały się
systematycznie na ogół w pierwsza sobotę miesiąca. Najważniejsze tematy posiedzeń Rady Naczelnej to:
– w 2011: uchwalenie Roku Floriana Ceynowy, przygotowania do Narodowego Spis Ludności i Mieszkań 2011,
działalność Rady Języka Kaszubskiego (RJK), omówienie bieżącej sytuacji nauczania języka kaszubskiego.
– w 2012: Przyjęcie stanowiska w sprawie kaszubskiego rybołówstwa przybrzeżnego, przedstawienie Rezolucji
Komitetu Ministrów Rady Europy i Opinii Komitetu Ekspertów Europejskiej karty języków regionalnych lub
Strona 3 z 26
mniejszościowych w sprawie realizacji ww. konwencji, ZKP a wprowadzanie kaszubskich nazw miejscowości, ZKP a
działalność sportowa. Współpraca ZKP ze Stowarzyszeniem Trefl Pomorze.
– 2013: uregulowanie i przywrócenie gospodarczego wykorzystania rzeki Wisły, omówienie działalności struktur i
przedstawienie inicjatyw oddziałów ZKP na Kociewiu, w Borach Tucholskich i Ziemi Chełmińskiej oraz na Żuławach. W
ramach posiedzenia RN odbyło się również seminarium „Jaką drogę przeszli Kaszubi po 1989 roku”, które odbyło się 2
marca 2013 r. w ramach przygotowania do Kaszubskiego Magnificat w Ziemi Świętej.
***
Rada Naczelna w 2011 roku podjęła 31 uchwał, w 2012 roku - 31 uchwał, w 2013 – 19 uchwał.
***
Powołano w 2012 r. nowy oddział ZKP w Gniewinie i przygotowano utworzenie oddziału w Stargardzie Szczecińskim.
Prawo do ubiegania się o osobowość prawną przyznano oddziałom ZKP: Cewice, Chmielno, Stężyca, Szczecin,
Jastarni, Strzelno, Łubiana oraz Klubowi Turystycznemu „Wanożnik”.
W mijającej kadencji przyjęto 1068 nowych członków (455 w 2011 roku, w 2012 – 360, w 2013 – 253). W tym samym
okresie z listy członków skreślono 300 osób (2011r. – 84, 2012r. – 147, 2013r. - 69)
***
W okresie sprawozdawczym w biurze Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego pracowały
następujące osoby: Łukasz Richert - dyrektor Biura ZG ZKP, Anna Dunst – dyrektor Wydawnictwa ZKP, Lucyna
Radzimińska – specjalista ds. oświaty, Waldemar Gwizdała - specjalista ds. administracyjno-internetowych, Krystyna
Sulicka - specjalista ds. rozliczeń, Monika Górecka - specjalista ds. projektów (od 2011), Halina Malijewska - asystent
Zarządu Głównego ZKP (od 2012), Krystyna Kuziemska – utrzymywanie czystości w Domu Kaszubskim.
Redaktorem Naczelnym „Pomeranii” w 2011 roku był Edmund Szczeniak a od 2012 roku funkcję tą pełni Dariusz
Majkowski.
***
Opiekunem sztandaru Zarządu Głównego przez całą kadencję był Pan Brunon Cirocki, który nie pobierał z tego
tytułu żadnej gratyfikacji, czy zwrotu kosztów dojazdu – pomimo takich zaleceń Prezesa ZKP.
***
Strona 4 z 26
II. DZIAŁANIA W ZWIĄZKU Z OBCHODAMI ROKU 2011 - ROKU FLORIANA CEYNOWY
Konkurs grantowy. Zarząd Główny ZKP zorganizował konkurs na dofinansowanie innowacyjnych przedsięwzięć,
realizowanych przez oddziały i kluby związanych z obchodami Roku Floriana Ceynowy.
Dofinansowanie uzyskały następujące przedsięwzięcia kulturalne:
1. Oddział ZKP w Lębork – „Każdy Kaszub to Polak, ale nie każdy Polak jest Kaszubą”
2. Oddział ZKP Szemud – „Florian Ceynowa Kaszub Polak Patriota Pisarz”
3. Oddział ZKP Sierakowice – „Florian Ceynowa od niego wszystko się zaczęło”
4. Oddział ZKP Lipusz – „Zéńdzenié z Florianã Cenôwą”
5. Oddział ZKP Łubiana – „Florian Ceynowa dawniej i dziś”
6. Oddział ZKP Somonino – „Upowszechnienie wiedzy o życiu, kulturze i dorobku Floriana Ceynowy”
7. Oddział ZKP Tczew – „Florian Ceynowa – pierwszy badacz Kociewia”
III. DZIAŁANIA W ZWIĄZKU Z OBCHODAMI ROKU 2012 - ROKU MŁODOKASZUBÓW
Konkurs grantowy. W związku z ogłoszeniem przez Radę Naczelną ZKP roku 2012 Rokiem Młodokaszubów - tej
tematyce poświęcony został tegoroczny konkurs grantowy na dofinansowanie innowacyjnych przedsięwzięć,
realizowanych przez oddziały i kluby ZKP.
Dofinansowanie uzyskały następujące przedsięwzięcia kulturalne:
1. Oddział ZKP Przodkowo – Śladami Młodokaszubów,
2. Oddział ZKP Kościerzyna – Kościerski Remus,
3. Oddział ZKP Wejherowo - wykonanie płaskorzeźb postaci A. Majkowskiego i głównego bohatera jego
powieści, Remusa, w pniu drzewa jesionowego, które pozostało in situ w Parku Miejskim w Wejherowie im. A.
Majkowskiego,
4. Oddział ZKP Luzino - wystawa planszowa pt. Muzeum Kaszubsko-Pomorskie w Sopocie - dzieło Młodokaszuby
A. Majkowskiego - a Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie,
5. Oddział ZKP Rumia - Aleksander Majkowski i inni - 100 lat od Młodokaszubów,
6. Oddział ZKP Szczecin – Młodzi w ruchu kaszubskim – wczoraj i dziś,
7. Oddział ZKP Kolbudy – Młodokaszubi wczoraj i dziś,
8. Oddział ZKP Bytów - Ksiądz Ignacy Cyra z Rabacina, Prezes Towarzystwa Młodokaszubów,
9. Oddział ZKP Lębork - Jedność w różnorodności. - "Zachować skarby nagromadzone przez ojców dla przyszłych
pokoleń, i jednych i drugich łączyć pasmem tradycji",
10. Oddział ZKP Szemud – Co kaszubskie, to polskie. Młodokaszubi.
W ramach uczczenia stulecia założenia Towarzystwa Młodokaszubów zorganizowano spotkania u w różnych miejscach
Kaszub, Kociewia, Borów i innych regionów Pomorza (często przy grobach Młodokaszubów), podczas których
przypomniana została spuścizna młodokaszubskiego ruchu oraz odmawiane były modlitwy za zmarłych członków tego
stowarzyszenia. Spotkania upamiętniające Młodokaszubów miały miejsce 22 sierpnia 2012 roku. W ten sposób
członkowie Zrzeszenia uczcili pamięć o dokonaniach ruchu młodokaszubskiego, który dał podwaliny nowoczesnemu
ruchowi kaszubsko-pomorskiemu. Tego dnia odbyły się spotkania w Kartuzach, Bytowie, Brusach, Chojnicach,
Dębogórzu, Gdańsku, Sopocie, Cewicach, Kościerzynie, Wejherowie, Tucholi, Donimierzu, Strzelnie, Lubiszewie, na
terenie obozu Stutthof oraz w Lasach Piaśnickich i Szpęgawska.
Strona 5 z 26
13 grudnia 2012 r. w Domu Kaszubskim odbyła się promocja książki pod tym tytułem „Młodokaszubi. Szkice
biograficzne”. Autorami publikacji są profesorowie: Józef Borzyszkowski i Cezary Obracht-Prondzyński. Publikacja
poświęcona jest życiowym i ideowym drogom Młodokaszubów. Zawiera szkice biograficzne ponad 30 postaci, które
współtworzyły ruch młodokaszubski.
W miesięczniku „Pomerania” w ciągu roku pojawiło się osiem artykułów autorstwa prof. Cezarego ObrachtProndzyńskiego oraz Krzysztofa Kordy, które poświęcone były Młodokaszubom.
W listopadzie i grudniu wystawa poświęcona Młodokaszubie Janowi Karnowskiemu oraz ekspozycja pn. „Muzeum
Kaszubsko-Pomorskie w Sopocie - dzieło Młodokaszuby A. Majkowskiego - a Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki
Kaszubsko- Pomorskiej w Wejherowie” były prezentowane w Centrum Handlowym Auchan w Gdańsku i w Domu
Kultury w Dziemianach.
Konkurs i konferencja w Muzeum Ziemi Kościerskiej. 24 maja w Kościerzynie odbył się konkurs „Kaszubi wczoraj i
dziś”, organizowany przez Muzeum Ziemi Kościerskiej im. dra Jerzego Knyby. Trzecia edycja poświęcona została życiu i
działalności czterech wybitnych Młodokaszubów – Aleksandra Majkowskiego, Jana Karnowskiego, Franciszka
Sędzickiego oraz Leona Heyke. Konkurs skierowany był do uczniów szkół gimnazjalnych z całego województwa
pomorskiego.
IV. DZIAŁANIA W ZWIĄZKU Z OBCHODAMI ROKU 2013 - ROKU KS. JANUSZ ST. PASIERBA
Tego wybitnego, pochodzącego z Pomorza pisarza, historyka, poety i eseisty, a przede wszystkim Pomorzanina,
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie postanowiło uczcić ustanawiając go patronem bieżącego roku. W obchody włączyły
się aktywnie oddziały ZKP, szczególnie w miejscach, gdzie działał lub bywał patron.
7 stycznia oficjalnie zainaugurowano Rok ks. Janusza St. Pasierba w Tczewie. Wydarzenie rozpoczęła msza św. w
kościele pw. św. Józefa. Jeszcze przed oficjalną inauguracją zaproszono gości na otwarcie wystawy prac Aleksandra
Popowa – artysty pochodzącego z Kresów, ucznia m.in. Chagalla. Na ekspozycję złożył się cykl jego akwareli
poświęconych ziemi kociewskiej. Malarza swoim pięknem urzekły wiejskie kościoły m.in. w Subkowach, Wielkim
Garcu, Rajkowach czy Piasecznie oraz katedra w Pelplinie i zamek w Gniewie. Otwarcia Roku ks. Janusza St. Pasierba
dokonali wspólnie Prezes ZKP Łukasz Grzędzicki oraz dyrektor Zespołu Szkół Ekonomicznych w Tczewie im. ks. Pasierba
Jerzy Cisewski. Szereg wystąpień przypominających postać patrona bieżącego roku rozpoczął prof. Józef Borzyszkowski
wykładem na temat wybitnej twórczości ks. Pasierba. Wśród licznie zgromadzonych gości znających osobiście ks.
Pasierba był Prymas senior abp. Henryk Muszyński. O swojej przyjaźni i podziwie dla osoby ks. Pasierba, wzorca dla
dzisiejszej młodzieży, opowiedziała prezes Fundacji jego imienia, Maria Wilczek. Ostatnim punktem była konferencja
popularnonaukowa pt. Ks. Janusz St. Pasierb – twórca w przestrzeni kultury. Podczas sesji wygłoszono szereg
wykładów poświęconych życiu i działalności bohatera wydarzenia. Prymas H. Muszyński mówił o niezwykłym talencie
ks. Pasierba do posługiwania się słowem, w wystąpieniu zatytułowanym „Ks. Pasierb jako homileta”. O zamiłowaniu
ks.
Pasierba
do
sztuki,
jego
ogromnej
wiedzy
na
temat
konserwacji
i potrzeby szanowania i zachowania dzieł nie tylko sakralnych, opowiedziała Maria Wilczek.
16 maja br. 63 uczniów z całego województwa pomorskiego wzięło udział w konkursie poświęconym ks. Januszowi St.
Pasierbowi – patronowi roku 2013 w ZKP. Konkurs zatytułowany „Ks. Janusz Stanisław Pasierb – sługa Słowa i twórca
kultury” zorganizowany został przez Muzeum Ziemi Kościerskiej im. dra Jerzego Knyby w Kościerzynie. Była to już
Strona 6 z 26
czwarta edycja wojewódzkiego konkursu dla uczniów szkół gimnazjalnych pt. „Kaszubi wczoraj i dziś”. W tym roku
gimnazjaliści sprawdzali swoją wiedzę na temat postaci ks. Janusza St. Pasierba – patrona roku 2013 w Zrzeszeniu
Kaszubsko-Pomorskiem. Dlatego też honorowy patronat nad wydarzeniem objął prezes Zrzeszenia KaszubskoPomorskiego.
180 młodych ludzi wzięło udział w XVIII Pomorskim Festiwalu Poetyckim im. ks. Janusza Pasierba, który odbył się w
dniach 4-5 czerwca w Pelplinie. Tegoroczny XVIII Pomorski Festiwal Poetycki odbył się w Roku Ks. Janusza St. Pasierba,
ogłoszonym
na
Pomorzu
przez
ZG
ZKP
i
w
Pelplinie
przez
Radę
Miejską.
Wzięło
w nim udział 180 młodych ludzi z 36 szkół, głównie z Pomorza. W ramach Festiwalu młodzież uczestniczyła w
konkursach recytatorskich, poezji śpiewanej, na najlepszy program poetycko-muzyczny oraz esej. Prace konkursowe
nadesłano nie tylko z naszego regionu, ale też m.in. z Krakowa i Wrocławia. Po dłuższej przerwie do Pelplina zawitali
również uczniowie z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych z Żabna k. Tarnowa, skąd pochodzili rodzice patrona Festiwalu.
20 kwietnia (sobota) w Centrum Wystawienniczo-Regionalnym Dolnej Wisły w Tczewie odbyło się posiedzenie Rady
Naczelnej Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Spotkanie poprzedziło otwarcie wystawy poświęconej ks. prof.
Januszowi
Pasierbowi.
Wystawa
pod
tytułem Galilejska
uroda
Kociewia
i Kaszub została przygotowana na zamówienie Zarządu Głównego ZKP przez znawców problematyki „pasierbowej”:
Bogdana Wiśniewskiego i Stefana Kukowskiego. Ekspozycja była prezentowana przy okazji wydarzeń organizowanych
przez oddziały i koła Zrzeszenia na całym Pomorzu. Do tej pory wystawa była prezentowana w Tczewie, Pelplinie,
Gniewie, Wejherowie, Dębogórzu, Kościerzynie, Kartuzach, Chmielnie, Żarnowcu, Redzie, Chojnicach.
Od marca br. na Kaszubach prezentowana jest również inna wystawa, wypożyczona z Fundacji im ks. prof. Janusza
Pasierba z Warszawy pt. „Pasierbowa Europa Ducha”. Wystawa do tej pory odwiedziła: Gdańsk, Pelplin,
Władysławowo, Jastarnię, Luzino, Redę, Somonino, Kościerzynę, Przodkowo, Bytów, Szemud, Banino, Brusy i Przywidz.
W Pelplinie zorganizowano we współpracy z Biblioteką Diecezjalną, Wyższym Seminarium Duchownym,
Wydawnictwem "Bernardinum" oraz LO im. ks. Pasierba – cykl spotkań poetycko-muzycznych poświęconych
twórczości patrona pt. "Cztery pory roku z poezją ks. Janusza St. Pasierba". W ramach wydarzenia zaplanowano
cztery spotkania: 8 maja, 26 czerwca, 25 września i 11 grudnia. Czytanie poezji odbywało się w auli Biblioteki
Diecezjalnej w Pelplinie.
W miesięczniku „Pomerania” w ciągu roku pojawiło się 5 artykułów autorstwa m.in. prof. Józefa Borzyszkowskiego,
Krzysztofa Kordy oraz Jana Kulasa, które poświęcone były ks. J. St. Pasierbowi.
Sekcja Motocyklowa Klubu Turystycznego ZKP „Wanożnik” w dniach 15-18 sierpnia 2013r. odbyła rajd szlakiem
(bytowania) ks. prof. J. Pasierba z Wejherowa (Żarnowca) przez Tczew (Pelplin), Gniew do Grudziądza i Torunia.
V. DZIAŁANIA POLEGAJĄCE NA ROZWOJU JĘZYKA I KULTURY KASZUBSKIEJ
Działalność Rady Języka Kaszubskiego.
W roku 2011 r. Rada Języka Kaszubskiego (RJK) odbyła sześć posiedzeń plenarnych, w tym jedno dwudniowe we
Wieżycy. RJK podjęła następujące uchwały:
- w sprawie stosowania kaszubskich pojęć i terminów gramatycznych. Słownictwo związane z lasem i wodą
- w sprawie funkcjonowania niektórych polskich reguł ortograficznych w języku kaszubskim
- w sprawie nazewnictwa podstawowych znaków interpunkcyjnych w języku kaszubskim
- w sprawie kaszubskiego języka religijnego i obyczajowego
1. Słownictwo związane z okresem Bożego Narodzenia
2. Słownictwo związane z okresem wielkanocnym
3. Słownictwo związane z okresem zwykłym
4. Słownictwo związane z sakramentami świętymi (generalia)
5. Słownictwo związane z sakramentem i obrzędem chrztu.
6. Słownictwo związane z sakramentami bierzmowania, pokuty i namaszczenia chorych
7. Słownictwo związane z sakramentem kapłaństwa
Strona 7 z 26
- w sprawie stosowania kaszubskiej podstawowej terminologii medialnej
Rada wydała również stanowisko w sprawie stosowania kaszubskiego słownictwa związanego
z funkcjonowaniem Oddziału Chirurgicznego Powiatowego Centrum Zdrowia w Kartuzach. Podczas dwudniowej sesji
RJK we Wieżycy został omówiony język kaszubski w mediach. Wszystkie referaty oraz uchwały zawarto w dwujęzycznej
publikacji - Biuletynie Rady Języka Kaszubskiego za 2011 r., wydanego w nakładzie 1000 egzemplarzy. Projekt
realizowany
był
dzięki
dotacji
Ministra
Spraw
Wewnętrznych
i Administracji.
Rada Języka Kaszubskiego w 2012 r. spotkała się na pięciu posiedzeniach (w tym na jednym dwudniowym) w Wieżycy
oraz w Gdańsku. Członkowie Rady kontynuowali rozważania z roku 2011, dotyczące słownictwa religijnego i
obyczajowego: sakramentu małżeństwa, domu kultu, świętowania, poszczenia, życia religijnego, objawienia Bożego,
zwyczajów i uroczystości prywatnych. Dyskutowano również nad zagadnieniami z problematyki ściśle gramatycznej.
Poddano uchwale terminologię składniową i fleksyjną. Podczas posiedzeń członkowie RJK rozważali problem
labializacji i jotacji w języku kaszubskim.
Postanowienia w tym przedmiocie stanowią odpowiednie uchwały:
- Uchwała Nr 1/RJK/12 z dnia 07.03.2012 r. w sprawie kaszubskiego języka religijnego i obyczajowego. 1. Słownictwo
związane z sakramentem małżeństwa
- Uchwała Nr 2/RJK/12 z dnia 20.04.2012 r. w sprawie zaznaczania labializacji w kaszubskojęzykowych tekstach
pisanych
- Uchwała Nr 3/RJK/12 z dnia 20.04.2012 r. w sprawie kaszubskiego języka religijnego i obyczajowego. 2. Słownictwo
związane z domem kultu.
- Uchwała Nr 4/RJK/12 z dnia 20.04.2012 r. w sprawie kaszubskiego języka religijnego i obyczajowego. 3. Słownictwo
związane ze świętowaniem, poszczeniem i życiem religijnym.
- Uchwała Nr 5/RJK/12 z dnia 29.06.2012 r. w sprawie kaszubskiego języka religijnego i obyczajowego. 4. Słownictwo
związane z objawieniem Bożym.
- Uchwała Nr 6/RJK/12 z dnia 29.06.2012 r. w sprawie kaszubskiego języka religijnego i obyczajowego. 5. Słownictwo
związane z tradycyjnymi zwyczajami polskimi i uroczystościami prywatnymi.
- Uchwała Nr 7/RJK/12 z dnia 29.06.2012 r. w sprawie stosowania słownictwa związanego z terminologią gramatyczną
- fleksja.
- Uchwała Nr 8/RJK/12 z dnia 04.10.2012 r. w sprawie stosowania słownictwa związanego z terminologią gramatyczną
- składnia.
- Uchwała Nr 9/RJK/12 z dnia 14.11.2012 r. w sprawie stosowania jotacji w języku kaszubskim.
Ponadto Rada udzielała odpowiedzi w formie opinii na nadesłane zapytania. Podczas dwudniowego posiedzenia RJK
odbyła się, z udziałem zaproszonych gości, dyskusja poświęcona zagadnieniom pracy Rady Języka Kaszubskiego w
przyszłości: czym powinna zajmować się Rada - oczekiwania różnych środowisk (nauczycieli, tłumaczy, pisarzy,
dziennikarzy, samorządowców) wobec Rady oraz konferencja „Religia w życiu człowieka”. Wszystkie wymienione
uchwały i referaty zostały wydane w formie Biuletynu Rady Języka Kaszubskiego 2012 rok w nakładzie 1000
egzemplarzy, w dwóch wersjach językowych.
W 2013 r. Rada spotkała się na czterech posiedzeniach (w tym na jednym dwudniowym) w Starbieninie, Wieżycy oraz
w Gdańsku. Członkowie Rady skupili się na tematyce szeroko pojętej kultury, kontynuując również rozważania z roku
2012, dotyczące m.in. słownictwa religijnego i obyczajowego. Podnoszono tematy terminologii związanej ze
słownictwem medialnym (prasa), terminologii związanej z hodowlą zwierząt, podejmując w tym zakresie stosowne
uchwały.
Dokonano ustaleń dotyczących pracy nad zakresem słownictwa (np. zasadą skaszubiania nazwisk, skaszubiania - czy
raczej nie - nazwisk obcojęzycznych, słowiańskich i niesłowiańskich, ustalenia zasad ich transkrypcji; przygotowania
zestawienia słownictwa z zakresu historii i kultury – w związku z wprowadzeniem do szkół od września 2013
przedmiotu nauka własnej kultury i historii. Dyskutowano nad zagadnieniami z problematyki ściśle gramatycznej.
Podczas czerwcowego posiedzenia RJK odbyła się konferencja pn. „Bogactwo kulturowe Kaszub”, na której
przedstawiono następujące referaty:
• Nowe albo nieznane słownictwo kaszubskie
• Kręgi związane tematycznie z kulturą w podręcznikach do nauki języka kaszubskiego
• Pole leksykalne - odzież w słowniku St. Ramułta i J. Trepczyk
• Sądy młodzieży nt. kultury kaszubskiej
• Zaklęta w legendzie... miejsca, historia na wybranych przykładach
• Piękno z oddalenia. A. Majkowski i S. Pestka o Kaszubach
Strona 8 z 26
•
•
•
•
Kaszubskie kresy. Dla kogo kresy, dla kogo centrum
Adaptacja nazw własnych obcego pochodzenia w języku kaszubskim – przyczynek do dyskusji
Aktualny rozwój kultury kaszubskiej u Kaszubów w Kanadzie
Rozwój współczesnej muzyki kaszubskiej na przykładzie siedmioletniej działalności zespołu "Spiéwné
kwiôtczi"
• Na styku historii i kultury
Powyższe tematy zostaną wydane w formie Biuletynu Rady Języka Kaszubskiego 2013 rok w nakładzie 1000
egzemplarzy, w dwóch wersjach językowych.
Trwają również prace nad Internetową Poradnią Języka Kaszubskiego.
X Dyktando Kaszubskie. Organizatorem X Dyktanda Kaszubskiego „Piszã pò kaszëbskù – Królewianka w Stolëcë
Kaszëb” w roku 2011 był oddział ZKP w Gdańsku wraz z Wydziałem Filologicznym UG, przy współudziale ZG ZKP. Do
promocji włączyły się media pomorskie (telewizja, radio, prasa, portale internetowe) oraz nauczyciele języka
kaszubskiego. Celem dyktanda była popularyzacja kaszubskich tekstów literackich Floriana Ceynowy, wdrażanie zasad
pisowni języka kaszubskiego, rozpropagowanie formy pisanej języka kaszubskiego. Do dyktanda przygotowywali się
uczniowie wszystkich szkół, w których nauczany jest język kaszubski oraz zainteresowani dorośli. Szkoły zgłaszały
uczestników w kategoriach: uczniowie szkół podstawowych, uczniowie gimnazjów, uczniowie szkół
ponadgimnazjalnych, dorośli, profesjonaliści, nauczyciele języka kaszubskiego. W Dyktandzie wzięło udział 166
uczestników. Teksty dyktanda z fragmentami utworów Floriana Ceynowy przygotowała dr Justyna Pomierska –
pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego. X Dyktando Kaszubskie zorganizowano przy wsparciu finansowym
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Samorządu Województwa Pomorskiego, Samorządu Miasta Gdańska
i Grupy Energa.
XI Dyktando Kaszubskie. Tematem dyktanda w 2012 roku była popularyzacja twórczości Aleksandra Labudy.
Dodatkowymi celami były wdrażanie zasad pisowni języka kaszubskiego, rozpropagowanie formy pisanej języka
kaszubskiego, jak również podnoszenie rangi języka kaszubskiego. Do dyktanda przygotowywali się uczniowie szkół, w
których nauczany jest język kaszubski oraz zainteresowani dorośli. Szkoły zgłaszały uczestników w kategoriach:
uczniowie szkół podstawowych, uczniowie gimnazjów, uczniowie szkół ponadgimnazjalnych, dorośli, profesjonaliści,
nauczyciele języka kaszubskiego. Dodatkowo szóstą kategorię stanowili dotychczasowi mistrzowie poprzednich edycji
o tytuł arcymistrza. W Dyktandzie wzięło udział 178 uczestników. Teksty dyktanda z fragmentami utworów Aleksandra
Labudy przygotowała dr Justyna Pomierska – pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego. XI Dyktando Kaszubskie
zorganizowano przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Podyplomowe Studia Kwalifikacyjne Pedagogiczno-Metodyczne Nauczania Języka Kaszubskiego. Zarząd Główny ZKP
w partnerstwie z Akademią Pomorską w Słupsku przygotował i pozyskał dofinansowanie na realizację Podyplomowych
Studiów. Realizacja projektu rozpoczęła się w maju 2010 r. i zakończyła się w grudniu 2011 r. Podczas trzech
semestrów
sześćdziesięciu
słuchaczy
mogło
poszerzyć
swoją
wiedzę
z różnych dziedzin naukowych pod okiem fachowców w ramach weekendowych zjazdów w Słupsku i dwóch
czternastodniowych zjazdów w siedzibie KUL w Starbieninie. Studia umożliwiły 60 nauczycielom z Pomorza
podniesienie swoich kwalifikacji oraz uzyskanie uprawnień bezterminowych do nauczania języka kaszubskiego w
szkołach i przedszkolach. Zadanie było finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach
Programu
Operacyjnego
Kapitał
Ludzki,
Priorytet
IX.
Rozwój
wykształcenia
i kompetencji w regionach, Działanie 9.4. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty, konkurs
01/POKL/9.4/2009. W ramach studiów ukazała się publikacja zawierająca scenariusze lekcji języka kaszubskiego na
różne etapy edukacyjne pt. Scenarniczi ùczbów kaszëbsczégò jãzëka – opracowane zgodnie z Europejskim Systemem
Kształcenia Językowego. Scenariusze opracowane i przygotowane zostały przez słuchaczy podyplomowych studiów.
Promocja nauczania języka kaszubskiego. Zrzeszenie nieustannie prowadzi kampanię informacyjną dotyczącą
wprowadzenia nauczania języka kaszubskiego w placówkach oświatowych. Przedstawiciele Zrzeszenia inicjowali
spotkania informacyjne, zachęcając miejscowych włodarzy oraz rodziców do wprowadzania zajęć z języka
kaszubskiego do planów lekcji lokalnych szkół. Efektem tych działań jest wzrost liczby dzieci uczących się języka
kaszubskiego w 2012 r. w stosunku do roku 2011 o ok. dwa tysiące uczniów. Według danych Systemu Informacji
Oświatowej na dzień 30 września 2012 r. w roku szkolnym 2012/2013 języka kaszubskiego uczyło się: w 263 szkołach
podstawowych 12 637 dzieci, w 89 szkołach gimnazjalnych 2381 dzieci, a w 11 szkołach ponadgimnazjalnych 384
uczniów. W sumie liczba uczących się wyniosła 15 412 dzieci.
Strona 9 z 26
Skarbnica Kaszubska — kaszubski portal edukacyjny działający od 2011 roku, jest jedną z metod dbałości ZKP o
zachowanie i rozwój języka kaszubskiego. Za jego pośrednictwem promujemy i wspieramy używanie języka
kaszubskiego oraz upowszechniamy literaturę w języku kaszubskim wśród młodzieży i dorosłych. Portal jest również
cennym elementem wspomagającym nauczanie języka kaszubskiego na wszystkich poziomach edukacji, począwszy od
nauczania przedszkolnego, poprzez szkołę podstawową i średnią, po studia wyższe o specjalizacji kaszubistyka na
kierunku filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim oraz studia podyplomowe przygotowujące wykwalifikowane
kadry nauczania języka kaszubskiego.
Portal udostępnia specjalnie wybrane informacje, źródła i materiały na temat języka, tradycji, historii oraz kultury
kaszubskiej, będące cenną pomocą w nauce języka kaszubskiego w szkołach, na kursach językowych oraz studiach
podyplomowych dla nauczycieli języka kaszubskiego. Skarbnica Kaszubska stanowi zbiór materiałów pomocnych w
nauce języka kaszubskiego i źródło fachowej wiedzy dla nauczycieli, studentów, uczniów i osób dorosłych uczących się
języka. Portal sukcesywnie wzbogaca się o nowe materiały. Strona cieszy się też sporym zainteresowaniem jak na
wąskie grono nauczycieli języka kaszubskiego oraz osób uczących się tego języka. W 2013 roku odnotowano ponad 11
tys. odwiedzin. Opublikowano 115 artykuły (532 od powstania portalu). Z wyników odwiedzin poszczególnych działów
największym zainteresowaniem cieszą się takie materiały przeznaczone dla nauczycieli, jak podręczniki, scenariusze
oraz uchwały Biuletynu Rady Języka Kaszubskiego.
Konferencja naukowa: Edukacja kaszubska – tradycje, aktualność, perspektywy. W kwietniu 2012 roku Zrzeszenie
Kaszubsko-Pomorskie oraz Akademia Pomorska w Słupsku zorganizowały przedmiotową konferencję. W roli
współorganizatora pojawiło się również Pomorskie Kuratorium Oświaty. W auli i salach wykładowych, przy stoiskach
księgarskich oraz w kuluarach Akademii Pomorskiej ponad stu uczestników forum rozmawiało nad zjawiskami, które
wiążą się z edukacją kaszubską i problematyką nauki języka kaszubskiego, jakości kształcenia, problemami
wyznaczników tożsamości kaszubskiej, stymulowaniem kaszubskich działań kulturalnych. Do realizacji celów
konferencji
zaproszeni
zostali
znawcy
tematu
i praktycy edukacji kaszubskiej. Reprezentowali oni różne orientacje badawcze (np. historycy edukacji, metodycy,
kulturoznawcy, literaturoznawcy, językoznawcy, socjolodzy, lektorzy języka kaszubskiego, nauczyciele) z różnych
środowisk edukacyjnych. Pojawili się również przedstawiciele samorządowców oraz pasjonaci i działacze ruchu
regionalnego. Podczas konferencji zostało wygłoszonych 19 referatów. W zaplanowanych wystąpieniach oraz dyskusji
edukację kaszubską analizowano w trzech wymiarach: po pierwsze w znaczeniu określenia specyfiki tradycji nauczania
języka kaszubskiego, we wskazaniu na dawne pomysły edukacyjne, tworzenie klas kaszubskojęzycznych, szkół tego
typu
oraz
omówieniu
formacji
i stowarzyszeń, które zajmują się tą sferą działań. Po drugie edukacja kaszubska jako organizm żywy, aktualnie
działający w środowisku przedszkolnym, szkolnym i akademickim wymaga stałego aktualizowania i ewaluacji. Po
trzecie przed edukacją kaszubską stoją w przyszłości zarówno pozytywne (pogłębianie tożsamości kulturowej) jak i
negatywne zjawiska kultury (globalizacja), które mogą dalej wspomagać lub odwrotnie: hamować jej wzrost.
Wygłoszone referaty i głosy podczas konferencji zostały wydane w publikacji pokonferencyjnej.
Konferencja metodyczna: Nowe spojrzenie na lekcje kaszubskiego. Aktywizujące metody nauczania. We wrześniu
2013 r. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie zorganizowało konferencję metodyczną dla nauczycieli. Konferencja składała
się z 2 sesji: w pierwszej części nauczyciele wysłuchali wykładów o szeroko pojętej edukacji kaszubskiej oraz nauce
własnej
kultury
i
historii
(jako
nowym
przedmiocie
nauczania
w
szkole);
w drugiej natomiast uczestniczyli w warsztatach tematycznych. W części prelekcyjnej wykłady wygłosili znawcy
tematu i praktycy edukacji kaszubskiej. Podczas warsztatów uczestnicy mieli okazję poznać innowacyjne metody
nauczania z wykorzystaniem sztuki teatralnej, muzyki, audycji radiowej, wycieczki terenowej czy gazetki szkolnej, a
także
programu
PowerPoint.
Wielkim
powodzeniem
cieszyły
się
zajęcia
z aktorką Teatru Wybrzeże, Marzeną Nieczują-Urbańską, czy kompozytorem i poetą, Tomaszem Fopke. Konferencja
stała się platformą dla wymiany doświadczeń i uwag w kaszubskim środowisku nauczycielskim, które prawdopodobnie
po raz pierwszy zgromadziło się w aż tak licznym gronie (frekwencja wyniosła blisko 200 osób). Przedmiotem dyskusji
stały
się
liczne
tematy
związane
ze
sposobami
uatrakcyjniającymi
lekcje
w języku regionalnym, jakością kształcenia, wprowadzeniem do szkół nowego przedmiotu nauka własnej kultury i
historii, a także stymulowanie działań kulturalnych oraz nowe pomysły edukacyjne. W korytarzu Wydziału
Filologicznego pojawiły się stoiska z bogatą ofertą wydawnictw regionalnych, pedagodzy mogli również odebrać dla
swoich szkół egzemplarz Wielkiego Słownika Polsko-Kaszubskiego. Konferencja okazała się dużym sukcesem,
wskazując na wielkie zapotrzebowanie na tego typu inicjatywy, umożliwiające wymianę doświadczeń i wiedzy w
środowisku nauczycieli języka regionalnego.
Strona 10 z 26
VIII Zjazd Pedagogiczny. Sympozjum tematyczne pn. „Kaszubskie praktyki edukacyjne: kultura - tożsamość – język”.
Odbywający się pod hasłem „Różnice – edukacja – inkluzja” wrześniowy zjazd w swoim programie zawierał sympozjum
tematyczne „Kaszubskie praktyki edukacyjne: kultura – tożsamość – język”. Podczas VIII Zjazdu Pedagogicznego na
Wydziale Nauk Społecznych UG czynne było stoisko Wydawnictwa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i Instytutu
Kaszubskiego, zawierające szeroką ofertę publikacji, m.in.: monografie naukowe, zbiory pokonferencyjne czy
kaszubską literaturą piękną. Przy stoisku ZKP goszczono nauczycielkę i autorkę kaszubskich podręczników, Danutę
Pioch, która udzielała informacji i przybliżała wszystkim zainteresowanym problematykę nauczania języka
kaszubskiego.
Promocja nowego kierunku na Uniwersytecie Gdańskim – etnofilologia kaszubska. Od roku akademickiego
2013/2014 otworzony miał być długo oczekiwany kierunek. W związku z tym – aby jak najwięcej potencjalnych
absolwentów szkół ponadgimnazjalnych dowiedziało się o tym fakcie – Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie przy wsparciu
Klubu Studenckiego Pomorania podjęło się promowania etnofilologii kaszubskiej. Informacje o ruszającym kierunku,
warunkach przyjęcia na studia oraz terminach i siatkach studiów opublikowane zostały na portalu kaszubi.pl oraz w
miesięczniku „Pomerania”. Oprócz tego członkowie KS Pomorania promowali nowy kierunek na Uniwersytecie
Gdańskim
podczas
dni
otwartych
w dniach 19-20 marca, a także jeździli do szkół ponadgimnazjalnych na terenie Pomorza, tj. do Kościerzyny, Pucka,
Wejherowa i Kartuz. Na spotkaniach z licealistami zachęcali do zapisywania się na ten kierunek
i wręczali im ulotki nt. etnofilologii, a także ulotki o KS Pomorania. W rekrutacji na Uniwersytet Gdański na rok
akademicki 2013/14 zgłosiło się 14 chętnych ale kierunek ten z powodu nie wystarczającej liczby zgłoszeń nie został
uruchomiony.
Zespół orzekający w sprawie znajomości języka kaszubskiego na potrzeby nauczania lub prowadzenia zajęć w
szkołach i przedszkolach. Zespół Orzekający działał w 2011 r. w oparciu o Regulamin orzekania
o znajomości języka kaszubskiego na potrzeby nauczania lub prowadzenia zajęć w szkołach i przedszkolach nauczyciela
ubiegającego się o wydanie orzeczenia przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w wersji zatwierdzonej przez ZG ZKP 5
stycznia 2008 r. oraz uchwały ZG ZKP Nr 3 z 4 marca 2006 r. w sprawie ustalenia opłaty za egzamin kwalifikacyjny ze
znajomości języka kaszubskiego na potrzeby nauczania lub prowadzenia zajęć w szkołach i przedszkolach.
W 2011 r. przeprowadzono 10 akcji obejmujących: egzaminy ze znajomości j. kaszubskiego, przedłużenia ważności
wcześniej wydanych zaświadczeń, wydania zaświadczeń bezterminowych. Łącznie w 2011 r. wydano 245 zaświadczeń,
w tym 122 zaświadczenia bezterminowe, 56 zaświadczeń na 3 lata, 3 zaświadczenia na 2 lata, 5 zaświadczeń na 1 rok
oraz przedłużono ważność 59 zaświadczeń. Od września 2011 r. trwały prace nad zmianą Regulaminu orzekania. Nowy
regulamin
obowiązywać
będzie
od
2012
r.
W 2012 r. w oparciu o przyjęty na początku roku nowy Regulamin orzekania…, w którym m.in. zmianie uległy reguły
przeprowadzania egzaminu ze znajomości języka kaszubskiego, dostosowane do międzynarodowych standardów
egzaminowania. W 2012 r. przeprowadzono 5 egzaminów ze znajomości j. kaszubskiego, do którego przystąpiło 111
osób. Łącznie wydano 109 zaświadczeń, w tym 28 zaświadczeń bezterminowych, 58 zaświadczeń na 5 lat, 19
zaświadczeń na 3 lata, 4 zaświadczeń na 1 rok oraz przedłużono ważność 59 zaświadczeń. Usprawniony został także
system rejestracji na egzamin za pomocą internetowego formularza on-line.
W 2013 r. przeprowadzono 4 egzaminy ze znajomości j. kaszubskiego, do których przystąpiło 99 osób. 28 absolwentów
studiów podyplomowych otrzymało zaświadczenia bez egzaminu. Łącznie wydano 123 zaświadczenia, w tym 56
zaświadczeń bezterminowych, 29 zaświadczeń na 5 lat, 27 zaświadczeń na 3 lata, 11 zaświadczeń na 1 rok. Cztery
osoby nie zdały egzaminów i nie uzyskały zaświadczeń. Ponadto Zespół Orzekający opracował drugi regulamin na
potrzeby osób nie będących nauczycielami: Regulamin egzaminu przed Zespołem Orzekającym o znajomości języka
kaszubskiego na potrzeby osób zatrudnionych w jednostkach administracji publicznej i innych podmiotach oraz dla
pozostałych zainteresowanych, przyjęty przez ZG ZKP 7 września 2013 r. Uchwałą z 7 września 2013 r. Zespół został
przemianowany na „Zespół Orzekający o znajomości języka kaszubskiego”. Zespół pracował w składzie: prof. Edward
Breza – przewodniczący, Renata Mistarz – sekretarz, członkowie: prof. Marek Cybulski, dr Małgorzata Klinkosz, Danuta
Pioch, Wanda Lew–Kiedrowska, Bożena Ugowska.
VI. DZIAŁANIA PODJĘTE W ZWIĄZKU ZE SFERĄ KULTURALNĄ
XIII Zjazd Kaszubów. 23 lipca 2011 r. odbył się w Lęborku XIII Zjazd Kaszubów. Wydarzenie połączono
z obchodami Dni Jakubowach w tym mieście. Uczestnicy Zjazdu przybyli do Lęborka pociągiem – Transcassubią oraz
autokarami. Wśród najważniejszych wydarzeń Zjazdu należy wymienić: przyjazd Transcassubii z Helu i Chojnic,
Strona 11 z 26
występy artystyczne tradycyjnych i nowoczesnych zespołów kaszubskich, stoiska z wyrobami rękodzieła ludowego,
książkami i jadłem kaszubskim. W Zjeździe uczestniczył Donald Tusk – Prezes Rady Ministrów.
XIV Zjazd Kaszubów. 7 lipca 2012 r. miał miejsce XIV Zjazd Kaszubów. Uczestnicy Zjazdu przybyli do Sopotu: pociągiem
– Transcassubią, autokarami, białą flotą oraz tradycyjnymi kaszubskimi żaglówkami Pomerankami. Zjazd rozpoczął się
mszą świętą w sanktuarium św. Michała w Sopocie, której przewodniczył ksiądz arcybiskup senior Tadeusz Gocłowski,
a kazanie w języku kaszubskim wygłosił ks. prof. Jan Perszon. Wielka, barwna parada przeszła przez miasto w kierunku
centralnego punktu - Placu Przyjaciół Sopotu, gdzie na Scenie Głównej Zjazdu nastąpiło jego oficjalne otwarcie.
Wydarzenia w ramach XIV Zjazdu odbywały się w różnych punktach miasta. Na scenie głównej oraz małej scenie przy
molo prezentowały się kaszubskie zespoły w aranżacjach zarówno tradycyjnych, jak i nowoczesnych. Na Placu
Zdrojowym odbył się kaszubski jarmark rękodzieła ludowego, w Hali 100-lecia Sopotu o Puchar Prezydenta Miasta
zmagało się 200 baśkarzy, w sopockim grodzisku zorganizowana została kaszubska biesiada, a w miejskich Parkach
obejrzeć można było dwie wystawy: „Piękno odzyskane” oraz „Muzeum Kaszubsko-Pomorskie w Sopocie - dzieło
Młodokaszuby A. Majkowskiego - a Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko- Pomorskiej
w Wejherowie”. Uczestnicy Zjazdu mogli również skorzystać z 50% upustu na wstęp na molo oraz odwiedzić
bezpłatnie miejskie instytucje kulturalne i hipodrom. Ostatnim elementem Zjazdu był nocny występ kaszubskiego
teatru ulicznego. Szacuje się, że w Zjeździe uczestniczyło 14 tys. osób. Na kaszubską imprezę zostały zaprojektowane i
wykonane gadżety: szalik, naklejki oraz okulary - wszystko w barwach czarno-żółtych. Szczególnym zainteresowaniem
cieszył się szalik KASZEBE, który jest widoczny podczas wielu kaszubskich wydarzeń.
XV Zjazd Kaszubów. 6 lipca 2013 r. miał miejsce XV Zjazd Światowy Kaszubów. Uczestnicy Zjazdu przybyli do
Władysławowa: pociągiem – Transcassubią, autokarami, białą flotą oraz tradycyjnymi kaszubskimi żaglówkami
Pomerankami. Podczas przemarszu do kościoła uczestnicy wydarzenia zatrzymali się pod pomnikiem Antoniego
Abrahama, aby odsłonić tablicę upamiętniającą XV Zjazd Kaszubów we Władysławowie. Zjazd rozpoczął się mszą
świętą z liturgią słowa w języku kaszubskim w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Władysławowie,
której przewodniczył ksiądz arcybiskup senior Tadeusz Gocłowski. Po mszy wielka, barwna parada przeszła przez
miasto w kierunku Alei Gwiazd Sportu, gdzie z udziałem Prezydenta RP, Bronisława Komorowskiego, nastąpiło
oficjalne otwarcie Zjazdu. Pierwszy raz w historii w Zjeździe Kaszubów uczestniczył urzędujący Prezydent RP, który od
Kaszubów otrzymał w prezencie symboliczną szyfrówkę. Wydarzenia w ramach XV Zjazdu odbywały się w różnych
punktach miasta. Na scenie głównej prezentowały się kaszubskie zespoły w aranżacjach zarówno tradycyjnych, jak i
nowoczesnych. Część Alei Gwiazd Sportu zamieniła się w jarmark, gdzie swoje rękodzieła i regionalne przysmaki
wystawiali twórcy kaszubscy oraz Koła Gospodyń Wiejskich z regionu. Tradycyjnie podczas Zjazdu na terenie Ośrodka
Przygotowań Olimpijskich „Cetniewo” odbył się turniej gry w „kaszubską baśkę”. Szacuje się, że w Zjeździe
uczestniczyło 10 tys. osób. Na kaszubską imprezę zostały zaprojektowane i wykonane gadżety: okazjonalny buton,
silikonowa opaska z napisem Kaszëbë, czarno-żółte, uśmiechnięte, kaszubskie jo-jo oraz żółte baloniki z logo Zjazdu.
VIII Dzień Jedności Kaszubów. W 2011 r. główne obchody Dnia Jedności Kaszubów (DJK) odbyły się 19 marca w
Gdańsku. Tego dnia odbyło się posiedzenie Rady Naczelnej, po czym nastąpiło rozpoczęcie obchodów Dnia Jedności
Kaszubów pod pomnikiem Świętopełka II Wielkiego. Następnie odbył się uroczysty przemarsz uczestników ulicami
Starego Miasta Gdańska do Dworu Artusa i dalsza część uroczystości połączona z koncertem muzyki dawnej Cappella
Gedanensis w Dworze Artusa. 20 marca 2011 r. w Słupsku odbyły się obchody Dnia Jedności Kaszubów. Na scenie
trwały występy solistów, zespołów i kapel. Przeprowadzono turniej gry w „Baśkę”. Czynne były stoiska z pamiątkami,
książkami i kuchnią regionalną. Tradycyjnie już akordeoniści podjęli próbę bicia kolejnego kaszubskiego rekordu Polski
w jednoczesnej grze na akordeonie. Niestety rekord nie został pobity. W jednoczesnej grze uczestniczyło „tylko” 204
akordeonistów. Wszyscy obiecali, że w przyszłym roku dołożą starań, aby namówić do uczestnictwa większą liczbę
osób i pobiją rekord.
IX Dzień Jedności Kaszubów. W 2012 r. Dzień Jedności Kaszubów (DJK) obchodzono 18 marca w Brusach. Obchody
rozpoczęła msza święta w kościele p.w. Wszystkich Świętych, po której odbył się uroczysty przemarsz ulicą Gdańską aż
do Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II. Podczas przemarszu uczestników kaszubskiego święta, pod pomnikiem Jana
Karnowskiego, złożone zostały kwiaty oraz wygłoszono okolicznościowe przemówienia. W szkole dokonano oficjalnego
otwarcia DJK, a następnie na scenie oglądać można było występy solistów, zespołów i kapel z Kaszub. Przeprowadzono
też turniej gry w popularną „kaszubską baśkę”. Licznie przybyli twórcy ludowi, którzy prezentowali na stoiskach
produkty kaszubskiego rękodzieła, książki oraz kuchnię regionalną. Przeprowadzono konkurs wiedzy o Kaszubach oraz
przedstawiono specjalną prezentację haftu kaszubskiego i pokaz robienia i zażywania tabaki. Tradycyjnie już
Strona 12 z 26
akordeoniści podjęli próbę bicia kolejnego kaszubskiego rekordu Polski w jednoczesnej grze na akordeonie. W Brusach
naraz zagrało 242 miłośników tego instrumentu. Niestety, rekordu z Kartuz nie udało się pobić (268). Uczestnicy złożyli
jednak solenną obietnicę, iż w przyszłym roku dołożą starań, aby namówić do uczestnictwa większą liczbę osób i pobić
rekord. Dzień Jedności Kaszubów obchodzono też w Gdańsku, Luzinie, Lęborku i Cewicach.
X Dzień Jedności Kaszubów. W 2013 r., jubileuszowy X Dzień Jedności Kaszubów (DJK) obchodzono 17 marca w
Kościerzynie. Obchody tego kaszubskiego święta rozpoczęły się od odsłonięcia tablicy upamiętniającej miejsce
urodzenia Prymasa z Kaszub, abpa Henryka Muszyńskiego. Tego dnia miało również miejsce otwarcie nowej wystawy
stałej w Muzeum Ziemi Kościerskiej poświęconej ruchowi młodokaszubskiemu oraz odsłonięcie tablicy na Wzgórzu
Księżniczki Gertrudy. Po mszy św., w kościele Św. Trójcy, oficjalnie otworzono X Dzień Jedności Kaszubów w Hali
Sportowej „Sokolnia”. Tutaj też przeprowadzono turniej gry w „kaszubską baśkę”. Jak co roku nie zabrakło
regionalnych twórców, rzemieślników i muzyków. Nie lada atrakcją dla uczestników tegorocznego święta Kaszubów
było czytanie przekładu na kaszubski epopei Adama Mickiewicza Pan Tadeusz. W role bohaterów utworu wcielili się
m.in. kościerscy włodarze oraz przedstawiciele Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Zwieńczeniem uroczystości była
tradycyjna próba bicia rekordu w jednoczesnej grze na akordeonie. Udało się pobić rekord z 2010 roku w Kartuzach,
gdzie zagrało blisko 270 muzyków. W Kościerzynie na akordeonie zagrało jednocześnie 281 osób. 19 marca, dla
upamiętnienia 775. rocznicy pierwszej wzmianki o Kaszubach, na ulicach wielu kaszubskich miast, na domach oraz
samochodach, zawisły czarno – żółte flagi. Dzień Jedności Kaszubów obchodzono także w Gdańsku, Luzinie i
Chojnicach.
XXX Kaszubska Piesza Pielgrzymka. 12 sierpnia 2011 r. odbył się wyjazd delegacji Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego
wraz z reprezentacją 10 pocztów sztandarowych z oddziałów ZKP do Częstochowy w celu przywitania pielgrzymów.
Tego
dnia,
oprócz
uroczystego
wejścia
na
Jasną
Górę,
odbyła
się
msza
święta
z czytaniem w języku kaszubskim oraz Apel Jasnogórski, a także modlitwa w intencji Kaszubów. Podczas Apelu
Jasnogórskiego rozważania po kaszubsku przedstawił Prezes Zrzeszenia Łukasz Grzędzicki. W dniach 20-23 sierpnia
został
zorganizowany
przez
ZKP
kolejny
wyjazd
tym
razem
w
celu
uczestniczenia
w jubileuszowej XXX Kaszubskiej Pieszej Pielgrzymce. Do Lewoczy z delegacją Zrzeszenia i reprezentacją 7 pocztów
sztandarowych z oddziałów ZKP pojechali członkowie Zespołu Pieśni i Tańca "Kaszuby" z Wiela
i Karsina. Od wielu lat kierownikiem Kaszubskiej Pieszej Pielgrzymki Hel – Swarzewo – Jasna Góra jest członek
honorowy ZKP ks. prof. Jan Perszon. ZKP co roku wspiera to ważne i formacyjne przedsięwzięcie jakim jest ta
najdłuższa piesza pielgrzymka w Polsce.
Cykl edukacyjnych spotkań „W krainie baśni i bajek kaszubskich” związanych z promocją regionu wśród dzieci w
wieku przedszkolnym oraz szkolnym. W okresie od marca do czerwca 2011 r. odbyło się 6 spotkań z cyklu
przedszkolnych zajęć edukacyjnych, które prowadzili pracownicy Biura ZKP w Kartuzach, Przodkowie Gdańsku i Gdyni.
W 2012 roku odbyły się spotkania edukacyjne w szkołach i przedszkolach, m. in. w Zespole Kształcenia Podstawowego
i
Gimnazjalnego
nr
20,
Szkole
Podstawowej
nr
1
im.
Mariusza
Zaruskiego
w Gdańsku, Przedszkolu nr 2 im. Jana Brzechwy w Sopocie oraz Przedszkolu nr 50 w Gdyni. Spotkania te prowadzili
pracownicy Biura ZKP. W 2013 roku odbyły się spotkania edukacyjne w szkołach podstawowych, na terenie Trójmiasta,
m. in.: w Szkole Podstawowej nr 45 im. Bohaterów Westerplatte, Szkole Podstawowej nr 82 w Gdańsku-Klukowie,
Szkole Podstawowej im. Emilii Plater w Gdańsku, Szkole Podstawowej nr 48 w Gdyni-Chwarznie oraz na oddziale
dziecięcym w Wojewódzkim Szpitalu w Gdańsku. Spotkania te prowadzili pracownicy Biura ZKP oraz studenci z KS
Pomorania. W sumie przeprowadzono ok. 30 godzin lekcyjnych zajęć.
Kaszubskie przedszkola. W 2011 r. ZKP zakończyło realizację projektu „Kaszubskie przedszkole”, w ramach którego
opracowany został pilotażowy program edukacji kaszubskiej w przedszkolach. Celem projektu było podtrzymywanie
kaszubskiej tożsamości regionalnej u dzieci w wieku 3-5 lat uczęszczających do przedszkoli „Tęczowa Trójeczka” w
Kościerzynie, „Wesołe Przedszkolaki” w Chojnicach, „Iskierka” w Rumi poprzez wdrożenie pilotażowego programu
nauczania języka i kultury kaszubskiej. Do przedszkoli przekazano materiały edukacyjne oraz kaszubskie zabawki.
Grupy z językiem i kulturą kaszubską funkcjonowały w roku szkolnym 2010/2011 od września do czerwca. Projekt był
realizowany dzięki dofinansowaniu z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. W czerwcu odbyła się konferencja
podsumowująca
projekt.
Do
300
przedszkoli
w województwie pomorskim wysłano: „Kaszëbsczi cëdowny swiat. Program dla przedszkoli kaszubskich” oraz
publikację konferencyjną „Kaszëbsczi cëdowny swiat” i śpiewnik pod tym samym tytułem.
Strona 13 z 26
Kaszubskie Bajania 2011 Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie zainicjowało w 2011 r. kampanię społeczną zatytułowaną
„Kaszubskie Bajania”, której celem było podniesienie świadomości społecznej w zakresie roli czytania w rozwoju dzieci,
jak
i
zapoznania
z
regionalną
tradycją
i
kulturą.
Kaszubskie
Bajania
to
jedna
z wielu akcji poświęconych czytaniu dzieciom, jednakże jako jedyna wykorzystuje bajki do propagowania języka i
kultury Kaszub. Kampania obejmowała swym zasięgiem całe województwo pomorskie, a powstały audiobook z
kaszubskimi bajkami rozdystrybuowany został do kilku tysięcy osób. Kulminacyjnym punktem kampanii była
regionalna akcja informacyjno-promocyjna przeprowadzona we wrześniu br., w ramach której odbył się m.in. duży
festyn rodzinny na kościerskim rynku dn. 18 września 2011. Do współpracy przy realizacji kampanii włączyli się znani
kaszubscy artyści i twórcy m.in. Danuta Stenka, Maciej Miecznikowski, Weronika Korthals, naukowcy oraz
przedstawiciele mediów, władz lokalnych, oświaty i kościoła, którzy użyczyli swojego głosu do nagrania płyty z
bajkami, baśniami i legendami czytanymi w języku kaszubskim. Wsparcie organizacyjne i medialne zaoferowały takie
instytucje jak: Radio Gdańsk S.A., Teatr Polskiego Radia S.A., ENERGA S.A., CSB TV, „Dziennik Bałtycki”, portal
naszemiasto.pl, Samorząd Województwa Pomorskiego, Fundacja Cała Polska czyta dzieciom. Patronat honorowy nad
akcją objęła Małżonka Prezydenta RP, Anna Komorowska. Informacje o różnych przedsięwzięciach, które odbywają się
w ramach akcji „Kaszubskie Bajania” zamieszczane są na powstałym w 2011 r. portalu internetowym
www.akademiabajkikaszubskiej.pl.
Kaszubskie Bajania 2012. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie kontynuowało kampanię społeczną „Kaszubskie Bajania”,
której celem było podniesienie świadomości społecznej dotyczącej roli czytania w rozwoju dzieci, jak i zapoznania z
regionalną tradycją i kulturą. W 2012 roku została wydana druga część płyty „Najpiękniejsze bajki i baśnie kaszubskie”.
„Kaszubskie Bajania” to jedna z wielu akcji poświęconych czytaniu dzieciom, która jako jedyna wykorzystuje bajki do
propagowania języka i kultury Kaszub. Kampania obejmowała swym zasięgiem całe województwo pomorskie, a
powstały audiobook z kaszubskimi bajkami rozdystrybuowany został do kilku tysięcy osób. Kulminacyjnym punktem
kampanii była przeprowadzona we wrześniu regionalna akcja informacyjno-promocyjna, w ramach której m.in. 16
września odbył się duży festyn rodzinny na kościerskim rynku. Do współpracy przy realizacji kampanii włączyli się znani
– nie tylko kaszubscy - artyści i twórcy, m.in. Rudi Schuberth, Krzysztof Skiba, naukowcy oraz przedstawiciele mediów,
władz lokalnych, oświaty i kościoła, którzy użyczyli swojego głosu do nagrania płyty z bajkami, baśniami i legendami
czytanymi w języku kaszubskim.
Kaszubskie Bajania 2013. Już trzeci rok z rzędu Zrzeszenie organizowało kampanię społeczną „Kaszubskie Bajania”,
której celem było podniesienie świadomości społecznej o roli czytania w rozwoju dzieci oraz zapoznanie najmłodszych
z dziedzictwem kulturowym regionu. W 2013 roku została wydana III część płyty „Najpiękniejsze bajki i baśnie
kaszubskie”. „Kaszubskie Bajania” - jedna z licznych akcji poświęconych czytaniu dzieciom, jako jedyna wykorzystuje
bajki w celu promowania języka i kultury Kaszub. Swoim zasięgiem kampania objęła całe województwo pomorskie, a
powstały audiobook z kaszubskimi bajkami trafił do kilku tysięcy osób. Finał kampanii miał swoje miejsce we wrześniu,
w postaci regionalnej akcji informacyjno-promocyjnej, w ramach której m.in. 15 września odbył się duży festyn
rodzinny na rynku miasta w Kościerzynie. W tym roku do akcji włączyli się ponownie znani – nie tylko kaszubscy –
artyści, przedstawiciele mediów, władz lokalnych, oświaty, którzy czytali po kaszubsku bajki, baśnie i legendy.
W studiu Radia Gdańsk bajki czytali m.in.: marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk, wiceprezydent
Miasta Gdańska Maciej Lisicki, piosenkarka Natalia Szroeder, czy pianistka i kompozytorka Ewa Jasińska i gdański
fotoreporter Maciej Kosycarz. Ilustrację muzyczną do czytanych utworów stworzył inspirujący się folkiem i muzyką
jazzową zespół Zagan Acoustic. Patronat honorowy nad akcją objął Marszałek Województwa Pomorskiego, Mieczysław
Struk.
Północnokaszubski Rezerwat Kultury to przeprowadzony w 2012 i 2013 roku projekt, polegający na nowatorskim
zorganizowaniu tradycyjnych wydarzeń, które realizowane były przez oddziały terenowe ZKP przy użyciu
nowoczesnych technologii (radiowa transmisja wideo, kamery video HD, nadajniki i odbiorniki GPS, użycie ekranów
LCD i telebimów, wykorzystanie internetowych aplikacji multimedialnych). Wszystko to odbyło się na obszarze
Północnokaszubskiej Lokalnej Grupy Rybackiej, która dofinansowała przedsięwzięcie. Do projektu wybrano inicjatywy:
Morską Pielgrzymkę Rybaków do Fary w Pucku, Zjazd Kaszubów we Władysławowie, Kaszubskie Łodzie pod Żaglami w
Chałupach, Dni Węgorza w Jastarni oraz dwie edycje Dni Kaszubskich w Helu. Działania w ramach tej inicjatywy zostały
bardzo dobrze przyjęte przez oddziały ZKP, uczestników i media, zainteresowane wynikiem próby połączenia starych
zwyczajów i tradycji z nową technologią. Rezultat przedsięwzięcia oceniany był pozytywnie, a wszystko to
udokumentowano na stronach internetowych ZKP.
Strona 14 z 26
„Magnificat Kaszubów”. W dniach 10-17 marca 2013 roku odbyła się Kaszubska Pielgrzymka do Ziemi Świętej
„Magnificat Kaszubów”. Przewodniczył jej ks. bp Wiesław Śmigiel, biskup pomocniczy diecezji pelplińskiej, a honorowy
patronat sprawowali ks. abp Sławoj Leszek Głódź, Metropolita Gdański oraz ks. abp Henryk Muszyński, prymas senior.
Koordynatorem pielgrzymki był Arkadiusz Goliński, któremu pomagał, zwłaszcza w sprawach związanych z liturgią, ks.
Marian Miotk. Główną intencją łączącą 160 pątników było dziękczynienie za wszystko, co udało się osiągnąć
kaszubskiej społeczności w ciągu ostatnich 20 lat po II Kongresie Kaszubskim. Materialnym znakiem tego
podziękowania jest tablica z kaszubskim tekstem: Wielbi dësza mòja Pana. Zawisła ona 12 marca w sanktuarium w
dzielnicy Jerozolimy - Ain Karem obok wielu innych w różnych językach całego świata. Podczas pielgrzymki do
pątników dotarał informacja o wyborze na Stolice Piotrową papieża Franciszka.
Trwałą pamiątka po tegorocznej pielgrzymce jest album: Magnificat Kaszubów w Ziemi Świętej wydany przez
Wydawnictwo Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego oraz film przygotowany przez Dariusza Majkowskiego i Daniela
Zaputowicza. Realizacja filmu możliwa była dzięki wsparciu i współpracy z Twoją Telewizją Morską z Wejherowa.
Podczas pielgrzymki, w Bazylice Grobu Pańskiego w Jerozolimie, poświęcono żałobną flagę kaszubską, która ma
spoczywać na trumnach zasłużonych działaczy kaszubsko-pomorskich.
10 maja 2013 r. w kościele ojców franciszkanów w Wejherowie odsłonięto ufundowaną przez ZKP kopię tablicy z
Magnificat w języku kaszubskim. Taką samą tablicę odsłonięto 15 czerwca 2013 r. w sanktuarium w Sianowie a
ufundowana została ona z datków pielgrzymów którzy w marcu 2013 r. byli w Ziemi Świętej.
Kopiec Kaszubów w Helu. 23 czerwca 2013 r. w niedzielę odbyło się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie Kopca
Kaszubów w Helu – przedsięwzięcia powstałego z inicjatywy oddziału helskiego, w które zaangażowały się również
pozostałe oddziały ZKP. Przyciągnęło ono wielu miłośników regionu i turystów oraz ponad 40 delegacji oddziałów
Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego całego Pomorza. Na pomniku umieszczono napis „Hel – początek Polski” i tablicę z
nazwami miejscowości, w których działają oddziały Zrzeszenia-Kaszubsko Pomorskiego oraz funkcjonującej od ponad
50 lat młodzieżowej organizacji kaszubskiej - Klubu Studenckiego Pomorania. W centralnym miejscu monumentu
znalazł się gryf kaszubski. Odsłonięcia dokonał Prezes Zrzeszenia Łukasz Grzędzicki, Marszałek Województwa
Mieczysłąw Struk, Wojewoda Pomorski Ryszard Stachurski, ks. Jan Perszon kierownik Kaszubskiej Pielgrzymki Pieszej
Hel – Jasna Góra i Burmistrz Helu Mirosław Wądołowski. Realizacja tego pomnika była zwieńczeniem wieloletnich
zabiegów członków ZKP z Półwyspu Helskiego i odbyła się dzięki współpracy z Urzędem Morskim w Gdyni.
Wirtualne Kaszuby – multimedialny portal internetowy. Jest to całkowicie nowy projekt, którego celem jest
upowszechnianie i propagowanie kaszubskiej kultury oraz używania języka kaszubskiego za pośrednictwem
materiałów video. Projekt ma na celu nie tylko zebranie w jednym miejscu i promowanie wartościowych filmów
dotyczących Kaszub, języka, kultury, które obecnie są rozproszone w Internecie. Ma również zachęcić użytkowników
sieci do dzielenia się swoimi materiałami kręconymi nie tylko kamerami, ale również telefonami, tabletami itp., gdyż w
tym projekcie liczy się głównie pomysł i przekaz. Ważnym jest pokazanie czegoś ciekawego, pochwalenie małymi
lokalnymi wydarzeniami, a więc spojrzenie na znany temat z innej strony, przy jednoczesnym zachowaniu głównego
celu
portalu,
jakim
jest
promocja
Kaszub
i języka. Portal jest obecnie w trakcie tworzenia i będzie uruchomiony w październiku br. Będzie zawierał – oprócz
nagrań amatorskich – również dokumentalne filmy krótkometrażowe na temat języka kaszubskiego, kultury, historii,
geografii, życia codziennego oraz specjalnie przygotowane materiały edukacyjne, które będą służyć zachowaniu,
pielęgnacji i promowaniu języka. Obecnie na potrzeby portalu wyprodukowano 15 z 20 filmów (pozostałe są w
produkcji).
Autorzy
i
producenci
tych
filmów
pochodzą
z
różnych
części
Kaszub
i mają doświadczenie w produkcji filmów dokumentalnych. Twórcy prezentują głównie tematy związane ze swoimi
stronami, które są oceniane pod względem merytorycznym i poddawane akceptacji. W ramach projektu ZKP oraz
Fundacja Wydawnictwo ZKP ogłosiły letni konkurs na 5-minutowy amatorski film edukacyjny. Pasjonatów kultury,
historii i geografii regionu ze smykałką do kręcenia filmów zachęcano do stworzenia materiału, który w ciekawy
sposób przekaże wiedzę o dorobku kulturalnym Pomorza i Kaszub oraz zachęci widza do eksplorowania tematyki
regionalnej. Na twórców najlepszych filmów czekały atrakcyjne nagrody pieniężne. Do konkursu zgłoszono 6 filmów.
Głosowanie obywało się też na Facebooku. 12 września jury za najlepszy uznało film pt. ”Barwy Kaszub”, który zebrał
także najwięcej głosów internautów.
Od 5 do 8 lipca 2012 Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie było obecne w strefie NGO podczas jednego
z największych festiwali muzycznych w kraju - Heineken Opener Festiwal w Gdyni. Na otrzymanym stoisku przez 4 dni
wolontariusze ZKP jako uczestnicy strefy NGO prezentowali kulturę kaszubską i język wśród uczestników festiwalu oraz
zapraszali
ich
do
udziału
w
Zjeździe
Kaszubów.
Strona 15 z 26
Od 3 do 6 lipca 2013 Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, ponownie, tym razem jako jedna z 25 organizacji
z całej Polski, zostało wybrane do zaprezentowania się w strefie NGO Open’era.
Kaszubska Gwiazdka. 27 stycznia 2012 r. w Ratuszu Staromiejskim zorganizowana została Kaszubska Gwiazdka dla
najmłodszych. Uczestnicy Gwiazdki nauczyli się kaszubskiego tańca, lukrowali pierniki, obejrzeli występ kaszubskich
gwiżdży z Gdyni i Gowidlina oraz otrzymali słodki upominek od gwiazdora. Gwiazdka cieszyła się dużym
zainteresowaniem, do ostatniego dnia przyjmowane były zgłoszenia. Ostatecznie w imprezie wzięło udział 86 dzieci
wraz
opiekunami.
31 stycznia 2013 r. w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku zorganizowana została druga Kaszubska Gwiazdka dla
najmłodszych. W imprezie wzięło udział 86 dzieci wraz opiekunami.
50-lecie Klubu Studenckiego Pomerania. Zrzeszenie włączyło się w szereg inicjatyw mających na celu upamiętnienie
jubileuszu Klubu Studenckiego, działającego przy Radzie Naczelnej ZKP. Do głównych inicjatyw należy zaliczyć
organizację uroczystego Balu Pomorańców w Kłosowie (12 maja), wydanie okolicznościowej publikacji oraz organizację
Jubileuszowego Koncertu w Centrum św. Jana w Gdańsku (13 października).
W międzynarodowym seminarium "Solidarność w Różnorodności", trwającym od 9 do 14 października
w Gdańsku, wzięli udział reprezentanci mniejszości narodowych, etnicznych i językowych z całej Europy,
w tym m.in. Retoromanowie ze Szwajcarii, Wołochowie z Albanii i Macedonii, Fryzowie z Holandii, Bretończycy z
Francji,
Serbołużyczanie
z
Niemiec
czy
mniejszość
niemiecka
z
Węgier,
Rosji
i
Danii.
W projekcie uczestniczyło 45 osób z 12 krajów. Celem projektu było zapoznanie młodych Europejczyków
z kulturą i tożsamością Kaszub oraz z ideą Solidarności. Uczestnicy brali udział w warsztatach prowadzonych przez
Europejskie Centrum Solidarności, w aktywny sposób zwiedzali Gdańsk i Kaszuby, poznając kaszubską kulturę oraz
kuchnię.
Płyta CD „Młodzi dla Gdańska”. Drugie wydanie płyty z nowoczesnymi aranżacjami muzycznymi
w wykonaniu najpopularniejszych kaszubskich zespołów młodzieżowych, które śpiewają o stolicy Kaszub ukazało się w
2012 roku. Nakład 1000 szt. Płyty były dystrybuowane bezpłatnie jako nagrody w konkursach organizowanych przez
oddziały i kluby ZKP. W 2013 roku ukazało się trzecie wydanie płyty nakładem 5000 szt.
Warsztaty regionalne „Remusowa Kara”. W 2011 w Jastrzębiej Górze, 2012 we Władysławowie i 2013
w Helu odbył się cykliczny projekt, tj. organizowane przez Pomoranię warsztaty regionalne „Remusowa Kara”. Podczas
organizowanych warsztatów młodzi ludzie mieli okazję lepiej poznać specyfikę języka kaszubskiego, zetknąć się z
literaturą i muzyką kaszubską (dawną oraz współczesną), poznać ciekawe miejsca w i nie tylko, a także spotkać
ciekawych
ludzi
związanych
z
Kaszubami.
Młodzież
uczestniczyła
w trzech warsztatach tematycznych: z dziennikarstwa, literatury marynistycznej oraz warsztacie tanecznym do
współczesnej muzyki kaszubskiej.
I Tydzień Kaszubski na Uniwersytecie Gdańskim. W dniach 14-19 marca na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu
Gdańskiego odbył cykl wykładów i debat zorganizowany przez Instytut Filologii Polskiej UG, Zakład Historii Języka
Polskiego UG, Dialektologii i Onomastyki IFP UG, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz Klub Studencki Pomorania. W
programie Tygodnia Kaszubskiego znalazł się kiermasz wydawnictw kaszubskich, w cyklu wykładów zaprezentowano
kaszubskich literatów dawniej i dziś, muzykę i literaturę współczesną, konferencję studencką „Polilingwistyczny
charakter Kaszub – przedstawienie badań studentów Filologii polskiej ze specjalnością kaszubistyczną”.
II Tydzień Kaszubski na Uniwersytecie Gdańskim. Od 19 do 22 marca na Wydziale Filologicznym odbył się cykl
wykładów i debat zorganizowany przez Wydział Filologiczny UG, ZKP oraz Klub Studencki Pomorania.
W programie Tygodnia znalazł się cykl wykładów „Tradycja i współczesność – Kaszubi wczoraj i dziś”, kiermasz
wydawnictw kaszubskich, spotkania autorskie i czytanie wierszy przez kaszubskich poetów oraz pokazy filmów.
Fundusz Stypendialny im. Izabeli Trojanowskiej. Decyzją Kapituły Funduszu Stypendialnego w 2011 r. stypendium
otrzymała Karolina Serkowska, dziennikarka „Pomeranii” oraz Mateusz Bullmann, dziennikarz Radia Kaszëbë. W 2012
r. stypendium otrzymała Marlena Nadolska, dziennikarka Twojej Telewizji Morskiej. w 2013 r. stypendium otrzymali
Magdalena Świerczyńska-Dolot związana w Radiem Gdańsk oraz Adam Hebel współpracujący z Twoją Telewizją
Morską.
Strona 16 z 26
Fischmarkt. 10 sierpnia br. w Gdańsku na Targu Rybnym odbył się „Fischmarkt 2013”, który nawiązuje do tradycji
jarmarków i związanej z tym miejscem tradycji handlu rybnego. Gdańszczanie, mieszkańcy Kaszub oraz turyści z innych
regionów Polski oraz zagranicy, którzy przybyli tego dnia nad Motławę, mieli okazję nie tylko poznać folklor i tradycje
rybackie, ale też poczuć niepowtarzalną atmosferę gdańskich targów rybnych. Organizatorzy stworzyli inscenizację
wioski rybackiej, w tym checzy zamieszkiwanej przez kaszubskich rybaków. Między stoiskami z rękodziełem
regionalnych rzemieślników i artystów przechadzały się kaszubskie handlarki, ubrane w stroje z epoki, których
dopełnieniem były charakterystyczne kosze na ryby noszone na plecach. Podczas Fischmarktu nie zabrakło także stoisk
z rybami, w które, tak jak dawniej, zaopatrzyć mogli się mieszkańcy miasta i nie tylko. Dodatkowymi atrakcjami
wydarzenia były występy zespołów folklorystycznych oraz pokazy kulinarne. Jak przygotować tradycyjne potrawy z ryb
uczyli zawodowi kucharze, a swoich sił w sztuce gotowania próbowali też przedstawiciele władz pomorskich. Kulturę
rybacką i morską - jedno z największych bogactw naszego regionu poznać można również dzięki Wydawnictwu
Zrzeszenia Kaszubko-Pomorskiego, prezentującemu historię fischmarktów w Gdańsku. W książce zebrane zostały też
różne fragmenty prozy, w której mowa jest o fischmarktach, m.in. z utworów Augustyna Necla pt. „Kutry o
czerwonych żaglach i Maszopi”, a także urywki z utworu Marii Kuncewiczowej. W publikacji są też relacje z badań
muzealników, prowadzonych w połowie XX wieku wśród uczestników targów rybnych. Dopełnieniem treści są
zamieszczone w książce archiwalne zdjęcia.
Salon Małych Ojczyzn - Kaszuby i Gdańsk na Targach Książki w Krakowie. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie jest w
trakcie przygotowań do październikowej, 17 edycji targów książki w Krakowie – największego tego typu wydarzenia
związanego z czytelnictwem na skalę ogólnopolską. Program wydarzeń Salonu kaszubsko-gdańskiego przygotowany
został przez Zrzeszenie we współpracy z Instytutem Kaszubskim, Instytutem Kultury Miejskiej oraz Urzędem Miejskim
w Gdańsku.
Prezentujący specyfikę kulturową Kaszub oraz klimat dawnego i współczesnego Gdańska salon zawierał będzie bogatą
ofertę publikacji regionalnych. W programie targów mających miejsce w dniach 24-27 października znalazły się
również liczne prezentacje multimedialne, traktujące o dorobku kulturalnym naszego regionu. Liczne spotkania z
aktywnymi działaczami na rzecz Kaszub i Pomorza będą okazją do przybliżenia uczestnikom targów dorobku
literackiego i kulturalnego tego regionu. Odbędzie się również panel o tematyce dotyczącej religii i tożsamości, na
którym gościć będziemy Księdza Prymasa prof. Henryka Muszyńskiego.
Krakowskie targi książki będą doskonałą okazją do promocji dziedzictwa kulturalnego Kaszub i Pomorza na tak szeroką
skalę.
Norda w nowych dodatkach Dziennika Bałtyckiego. Od 6 września w dodatkach „Trójmiasto” i „Echo Pruszcza
Gdańskiego” w piątkowym wydaniu „Dziennika Bałtyckiego” ukazuje się kaszubski dodatek „Norda”. Dotychczas
dołączano go do piątkowego wydania „Dziennik Bałtyckiego” tylko w powiatach kartuskim, kościerskim, bytowskim,
chojnickim, lęborskim, puckim i wejherowskim. Teraz poszerzono obszar publikowania „Nordy”. Od dłuższego czasu
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie zabiegało u wydawcy „Dziennika Bałtyckiego” – najpopularniejszej gazety codziennej
na Pomorzu – o dodawanie „Nordy” również do piątkowego wydania "Dziennika Bałtyckiego" w Trójmieście. Przyczyni
się ona bez wątpienia do lepszego poznania się i integracji mieszkańców Pomorza.
Dni Kaszubskie w stolicy Europy. W dniach 4-5 czerwca 2013 r. w Brukseli odbywały się Dni Kaszubskie, których
współorganizatorem było Zrzeszenie. 4 czerwca zorganizowano seminarium poświęcone ochronie bioróżnorodności
pomorskich jezior oraz wieczór kaszubski połączony z prezentacją specjałów kuchni kaszubskiej i regionalnego
rękodzieła. Wydarzeniu towarzyszył koncert znanego zespołu „Bubliczki”. Natomiast 5 czerwca w Parlamencie
Europejskim odbyło się seminarium poświęcone kwestii języków regionalnych w polityce UE i państw członkowskich.
Seminarium
przyciągnęło
licznych
europosłów
i przedstawicieli z różnych regionów, którzy po jego zakończeniu zgłaszali chęć nawiązania współpracy
z kaszubskimi instytucjami.
„Pomorska debata o kulturze”. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie jest partnerem Instytutu Kaszubskiego
w zorganizowaniu cyklu debat dotyczących pomorskiej kultury. Celem tego przedsięwzięcia jest organizacja pięciu
spotkań dyskusyjnych, wydanie publikacji oraz integracja środowiska zaangażowanego w pomorską kulturę. Druga
debata pn. „Regionalna i etniczna kultura popularna” odbyła się 26 września w Domu Kaszubskim w Gdańsku. Prof.
Monika Mazurek i Prof. Cezary Obracht-Prondzyński przedstawili uczestnikom raport o stanie pomorskiej kultury.
Następnie moderowali dyskusje, w której starali się zwrócić uwagę uczestników m.in. na takie kwestie jak: Na ile
Strona 17 z 26
kultura popularna jest środkiem do ideologizowania, elementem budowania banalnego nacjonalizmu kaszubskiego?
Czy kultura popularna jest wśród Kaszubów towarem na sprzedaż? Jakie jest miejsce kultury popularnej w różnych
sferach edukacji? Zaproszeni do dyskusji goście opowiadali o swoich doświadczeniach z kulturą kaszubską, a obecni na
sali z chęcią zadawali pytania i wyrażali opinie o stanie obecnym i przyszłości pomorskiej kultury.
40-lecie pracy twórczej i 60. urodziny Jerzego Stachurskiego. 9 marca 2013 r., w sali Ratusza Staromiejskiego w
Gdańsku, świętowano 40-lecie pracy twórczej i 60. urodziny poety i kompozytora Jerzego Stachurskiego. Uroczystość
zorganizowały: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, miesięcznik "Pomerania" oraz Kaszubska Agencja Artystyczna z
Chwaszczyna. Jerzy Stachurski jest autorem muzyki do ponad 125 przedstawień teatralnych, wykonywanych w kraju i
za granicą. Na swoim koncie ma kilka tomików wierszy w języku polskim i kaszubskim.
Podkładki pod tablice rejestracyjne „Jô jem z Gduńska”. Na wniosek ZKP Miasto Gdańsk wyprodukowało 1500
podkładek pod tablice rejestracyjne z napisem w języku kaszubskim Jô jem z Gduńska.
„Kaszubi w Gdańsku” w gdańsk4u MOBILE Od 6 sierpnia na Domu Kaszubskim przy ulicy Straganiarskiej zobaczyć
można tabliczkę z kodem QR. Liczni turyści wędrujący uliczkami Starego Miasta mogą poznać historię miejscowej
ludności kaszubskiej oraz posłuchać języka kaszubskiego odsłuchując mp3 na smartfonie, tablecie czy komputerze.
„Kaszubi
w
Gdańsku”
to
jedna
ze
100
najciekawszych
pozycji
w mobilnym przewodniku gdańsk4u MOBILE. Jedynie nasza strona, oprócz wersji polskiej, angielskiej
i niemieckiej, posiada również kaszubską.
Przedsięwzięcia pod patronatem Prezesa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego:
1. Międzyszkolny Konkurs Krasomówczy „Kaszubskie bajanie” w SP nr 85 im. ZKP w Gdańsku
2. Kaszubski Festiwal Polskich i Światowych Przebojów w Zespole Szkół w Lipnicy
3. Konkurs „Kaszubi wczoraj i dziś” w Muzeum Ziemi Kościerskiej w Kościerzynie
4. 65-lecie Przedszkola Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana „SOLARIS” w Gdańsku
5. V Kaszubski Przegląd Orkiestr Dętych w Gniewinie
6. konkurs „Florian Ceynowa – od niego wszystko się zaczęło” w SP im. F. Ceynowy w Sierakowicach
7. Otwarty Wojewódzki Turniej Halowej Piłki Nożnej Juniorów rocznik 1993 i młodsi „KASZUB CUP” w Lini,
8. Przegląd Twórczości Ludowej Dzieci i Młodzieży Województwa Pomorskiego w Zespole Szkół Publicznych w Bytoni,
9. Konkurs Wiedzy o Kaszubach w Kartuzach,
10. Uroczystość upamiętnienia ks. Ignacego Cyry i odsłonięcia pamiątkowej tablicy w czasie Dni Bytowa,
11. „Akcja Letnia 2012 Wschód” dla harcerzy z Białorusi, Litwy i Ukrainy,
12. Kaszubski Festiwal Muzyki Chóralnej i Regionalnej w ramach obchodów 800-lecia Miasta Żukowa,
13. I edycja Konkursu pn. „Drewniany Produkt Pomorza”
14. VIII edycja „Koźlaków Bielkowskich” Browaru Amber w Bielkówku
15. Film „Saga o Gdyni w jantarze zaklęta”
16. Projekt „Pasierbowa iskra poezji w XXI wieku”
17. „I Jeździeckie Mistrzostwa Kaszub Amatorów w Skokach Przez Przeszkody – Runowo 2013”
18. X Sejmiku Kaszubskiego – Gimnazjalnego Konkursu Wiedzy o Kaszubach i Pomorzu
VII. DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA
Podtrzymywanie oraz rozwijanie znajomości języka kaszubskiego odbywa się również poprzez wydawanie publikacji
regionalnych.
Miesięcznik „Pomerania”.
W 2011 r. ukazało się 11 numerów miesięcznika społeczno-kulturalnego „Pomerania” o nakładzie 13 200 egz. Do
„Pomeranii” dołączone zostały bezpłatne dodatki: 4 numery pisma literackiego „Stegna” (nakład 4.800 egz.), 10
numerów dodatku edukacyjnego „Najô Ùczba” (nakład 12.000 egz.) dofinansowane przez Ministerstwo Spraw
Wewnętrznych i Administracji oraz 2 dodatki ekologiczne „Bogactwo przyrody Kaszub – Kaszuby Południowe, Kaszuby
Północne” (każdy o nakładzie 1.200 egz.), których tematyka dotyczyła kwestii związanych z ekologią i ochroną
środowiska woj. pomorskiego, w szczególności Kaszub, dofinansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Strona 18 z 26
W 2012 r. Zarząd Główny ZKP wydał 11 numerów miesięcznika społeczno-kulturalnego „Pomerania”
w nakładzie 13 200 egz.. Do „Pomeranii” dołączone zostały bezpłatne dodatki: 4 numery pisma literackiego „Stegna”
(nakład 4 800 egz.), 10 numerów dodatku edukacyjnego „Najô Ùczba” (nakład 12 000 egz.) dofinansowane przez
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz specjalny dodatek z okazji Zjazdu Kaszubów w Sopocie (nakład
8 000 egz.).
Redakcja „Pomeranii” przygotowała również doroczną uroczystość wręczenia Skier Ormuzdowych oraz odbyła cykl
spotkań promujących miesięcznik w różnych częściach Kaszub i Pomorza. W 2012 r. miały też miejsce 2 spotkania dla
piszących po kaszubsku (w Starbieninie i Gdańsku), które miały za zadanie przede wszystkim poszerzyć grono
współpracowników „Pomeranii”.
Rok 2013 w redakcji „Pomeranii” przebiegał pod hasłem 50-lecia tego pisma. Tradycyjnie ukazało się 11 numerów
naszego miesięcznika społeczno-kulturalnego w nakładzie 13 200 egzemplarzy. Do „Pomeranii” dołączone zostały
bezpłatne dodatki: 4 numery pisma literackiego „Stegna” (nakład 4 800 egz.), 10 numerów dodatku edukacyjnego
„Najô Ùczba” (nakład 12 000 egz.) dofinansowane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, dodatek
ekologiczny poświęcony pomorskim ptakom, dofinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska oraz
specjalny dodatek z okazji Zjazdu Kaszubów we Władysławowie(nakład 8 000 egz.). Ten ostatni był nie tylko
przewodnikiem dla uczestników Zjazdu, którzy dzięki niemu mogli dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy o
Władysławowie i atrakcjach imprezy, ale także wypromował „Pomeranię” wśród wielotysięcznej rzeszy
„zjazdowiczów”.
Redakcja „Pomeranii” przygotowała w tym roku wielką uroczystość z okazji swojego 50-lecia. Imprezę
w Filharmonii Bałtyckiej uświetniły występy kaszubskich chórów i zespołów, a sala nie była w stanie pomieścić
wszystkich gości. Podczas imprezy podziękowaliśmy ludziom zasłużonym dla miesięcznika oraz wręczyliśmy Skry
Ormuzdowe – coroczne nagrody przyznawane osobom i instytucjom animującym pomorską kulturę. Odebraliśmy
również medal Senatu RP za 50-letnią działalność „Pomeranii”. Dodajmy, że także w Sejmie za sprawą pani Teresy
Hoppe posłowie wysłuchali podstawowych informacji o miesięczniku.
Aby uczcić ten wyjątkowy rok, redakcja zorganizowała wiele spotkań i wydarzeń literackich oraz kulturalnych.
Przykładem tego jest debata, która odbyła się w marcu w gdyńskim Ośrodku Kultury Kaszubsko-Pomorskiej. Eksperci i
zaproszeni goście dyskutowali o stanie literatury kaszubskiej i szukali rozwiązań, które mogłyby pomóc w jej rozwoju.
W tym samym Ośrodku, dzięki staraniom gdyńskiego oddziału ZKP została przygotowana i umieszczona wystawa
upamiętniająca 50-lecie „Pomeranii”. Trafi ona do kilku miejscowości na Pomorzu.
Chcąc upamiętnić swoich twórców i redaktorów naczelnych, w ciągu 2013 r. publikowaliśmy w „Pomeranii” artykuły
im poświęcone, przypominając zwłaszcza młodszym czytelnikom m.in. Izabelę Trojanowską, Wojciecha Kiedrowskiego
czy Edmunda Szczesiaka.
„Pomerania” była też współorganizatorem konkursu prozatorskiego dla piszących po kaszubsku im. Jana Drzeżdżona.
Jego finał odbył się 28 października 2013 r. w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie.
Dzięki naszej inicjatywie i środkom, które udało się nam zaoszczędzić na dość wysokie nagrody, został wskrzeszony
najważniejszy dla kaszubskiej literatury konkurs. Kilka spośród nadesłanych prac daje nadzieję, że kaszubskojęzyczna
proza może doczekać się za kilka lat nowego Aleksandra Majkowskiego czy Jana Drzeżdżona.
Przygotowujemy się także do wydanie książki z okazji 50-lecia „Pomeranii”. Ludzie przez lata związani
z naszym pismem, pracując pod przewodnictwem Edmunda Szczesiaka, wybrali 50 tekstów, które ukazują wielką rolę
naszego miesięcznika w najnowszych dziejach Pomorza i Polski. Wszystkie te artykuły zebrane
w jednej książce, zostaną wydane przez Fundację Wydawnictwo ZKP w najbliższych miesiącach.
Warto też zaznaczyć, że w 2013 r. „Pomerania”, odpowiadając na coraz większe wymagania Czytelników, została
pismem w części kolorowym. Cieszą nas zwłaszcza kolorowe obrazki w edukacyjnym dodatku „Najô Ùczba”, bo
korzystającym z niego nauczycielom, a zwłaszcza dzieciom, czarno-białe strony nie pozwalały
w pełni wykorzystać tego dodatku w pracy.
W minionych latach wzrosła też dość wyraźnie liczba czytelników „Pomeranii” – od ok. 650 w grudniu 2011 do ponad
1000 w 2013 roku. Warto też wspomnieć o zwiększeniu liczby punktów, gdzie dostępny jest miesięcznik. Zwłaszcza na
północy Kaszub udało się nam dotrzeć do większości gminnych (i nie tylko) miejscowości.
W latach 2012-2013 r. organizowaliśmy też spotkania dla piszących po kaszubsku (odbyły się one
w Starbieninie, Gdańsku i Chojnicach). Ich podstawowym zadaniem jest poszerzenie grona współpracowników
„Pomeranii”, skupienie wokół pisma zwłaszcza młodych autorów piszących w rodny mòwie oraz lepsze poznanie pracy
poszczególnych oddziałów Zrzeszenia. Dla przykładu, podczas tegorocznych spotkań w Chojnicach młodzi piszący i
redakcja „Pomeranii” przygotowała materiały o działaniach partów w Chojnicach czy Tucholi. Teksty te wkrótce
pojawią
się
w
naszym
miesięczniku.
Strona 19 z 26
W czasie spotkań ich uczestnicy słuchają rad znawców literatury i doświadczonych dziennikarzy oraz zajmują się
zbieraniem materiałów i pisaniem konkretnych artykułów.
Poza tym w minionych latach odbyło się wiele spotkań promujących „Pomeranię”, organizowanych zwłaszcza we
współpracy z poszczególnymi oddziałami ZKP lub szkołami, np. w Kartuzach, Baninie, Kolbudach, Somoninie. Do
lektury „Pomeranii” zachęcaliśmy tez podczas corocznych spotkań dla liderów Zrzeszenia.
Podręczniki do nauki języka kaszubskiego.
W 2011 roku Zarząd Główny ZKP podpisał umowę wydawniczą z Ministerstwem Edukacji Narodowej na wydanie
podręczników do nauki języka kaszubskiego: Òjczëstô mòwa (kl. I gimnazjum - III Etap Edukacyjny) autorstwa Danuty
Pioch w nakładzie 2.000 egzemplarzy oraz Kaszëbë. Zemia i lëdze (kl. II szkoła podstawowa - I Etap Edukacyjny) w
nakładzie 2.000 egzemplarzy.
W 2012 roku Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie zawarło umowę wydawniczą z Ministerstwem Edukacji Narodowej na
wydanie podręczników do nauki języka kaszubskiego: „Z kaszëbsczim w swiat” (I etap edukacyjny) autorstwa Danuty
Pioch w nakładzie 2000 egzemplarzy oraz pierwszy podręcznik do nauki języka kaszubskiego w szkole
ponadgimnazjalnej „Jô w Kaszëbsczi, Kaszëbskô w swiece” autorstwa Felicji Baska-Borzyszkowskiej i Wojciecha
Myszka (IV etap edukacyjny) w nakładzie 700 egzemplarzy.
W 2013 roku Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie złożyło wnioski do Ministerstwa Edukacji Narodowej na wydanie
następujących podręczników do nauki języka kaszubskiego: w ramach I transzy Poradnik metodyczny dla nauczycieli
języka kaszubskiego. Nauka własnej kultury i historii – podręcznik do kształcenia ogólnego dla mniejszości
narodowych i grup etnicznych (II etap edukacyjny); Słownik ilustrowany języka kaszubskiego dla klas I-III. Podręcznik
pomocniczy przeznaczony do kształcenia ogólnego dla mniejszości narodowych i grup etnicznych w klasach I–III; płyta
CD - Spiéwómë pò kaszëbskù, przeznaczona do kształcenia ogólnego dla mniejszości narodowych i grup etnicznych w
klasach
I–III.
W ramach II transzy: Jô w Kaszëbsczi, Kaszëbskô w swiece. Podręcznik do nauki języka kaszubskiego
w liceum cz. II; Słownik ilustrowany języka kaszubskiego dla klas IV-VI. Podręcznik pomocniczy przeznaczony do
kształcenia ogólnego dla mniejszości narodowych i grup etnicznych w klasach IV-VI.
ZKP zwróciło się do 363 szkół, w których nauczany był język kaszubski z propozycją odpłatnego nabycia po kosztach
produkcji następujących podręczników do nauki kaszubskiego: T. Czerwińska, A. Pająk, L. Sorn, Z kaszëbsczim w szkòle
cz. I (kmpl. ćwiczeń); Danuta Pioch, Kaszëbë Zemia i Lëdze cz. I; Danuta Pioch, Z kaszëbsczim w swiat; T. Czerwińska,
A. Pająk, L. Sorn, Z kaszëbsczim w szkòle cz. II; Jaromira Labuda, Zdrój słowa; Danuta Pioch, Òjczëstô mòwa; Felicja
Baska-Borzyszkowska, Wojciech Myszk, Jô w kaszëbsczi, Kaszëbskô w swiece. Łącznie ZKP wydrukowało 3 100
podręczników, które rozdystrybuowano w szkołach.
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w 2011 wydało:
1. Red. Bożena Ugowska, Antologiô kaszëbsczi dramë „Spòd strzechë na binã” (Nakład 1000 egz.)
2. Red. Marika Jelińska Remusowa Kara 2011 (Nakład 300 egz.)
3. Red. Róża Wosiak-Śliwa Scenarniczi ùczbów kaszëbsczégò jãzëka (Nakład 500 egz.)
4. Biuletyn Rady Języka Kaszubskiego 2011 Red. Edward Breza (Nakład 1000 egz.)
5. Kaszëbsczi cëdowny swiat. Publikacja konferencyjna Red. Katarzyna Knopik (Nakład 500 egz.)
6. Kaszëbsczi cëdowny swiat. Program dla przedszkoli kaszubskich Red. Renata Mistarz (Nakład 500 egz.)
7. Kaszëbsczi cëdowny swiat. Śpiewnik dla przedszkoli kaszubskich Red. Tomasz Fopke (Nakład 500 egz.)
8. XX lat Kaszubskiego Liceum Ogólnokształcącego w Brusach 1991-2011, (Nakład 500 egz.)
9. Seven senses of Kashubia. Cultural Diversity, Youth Unity – a European minorities review red. Katarzyna
Główczewska (Nakład 500 egz.)
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w 2012 roku wydało:
10. Red. Adela i Daniel Kalinowscy, Edukacja kaszubska – tradycje, aktualność, perspektywy (publikacja
pokonferencyjna),
11. Arkadiusz Goliński, Marian Miotk, Kaszubi w biblijnej krainie. Po dziesięciu latach w Pater Noster
12. Red. Edward Breza, Biuletyn Rady Języka Kaszubskiego 2012,
13. Michał Kargul, Abyście w puszczach naszych szkód żadnych nie czynili,
14. Red. Marika Jelińska, Remusowa Kara 2012,
Strona 20 z 26
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
S. Fabiola Irena Szreder OSF, Świadek – czy tylko…?,
S. Fabiola Irena Szreder OSF, Siostra Adelgund Tumińska,
Red. Michał Kargul, Teki Kociewskie nr 6,
T. Wejer, E. Pryczkowska, D. Formela W krôjnie Grifa. Scenariusze teatralne
Jan Drzeżdżon, Baśnie,
J. Borzyszkowski, C. Obracht-Prondzyński, Młodokaszubi. Szkice biograficzne
Eugeniusz Gołąbek, Słownik polsko-kaszubski t. I,
L. Sorn, A. Pająk, T. Czerwińska, Z kaszëbsczim w szkòle cz. I, DODRUK
Danuta Pioch Kaszebe. Zemia i ledze DODRUK
Jaromira Labuda, Zdrój słowa DODRUK
L. Sorn, T. Czerwińska, A. Pająk, Z kaszëbsczim w szkòle cz. 2 DODRUK
Red. Wioletta Dejk, Publikacja okolicznościowa, 50 lat KS Pomorania
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie do września 2013 roku wydało:
27. Jak Kaszubi bili bolszewików. Zarys historii wojennej 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Józefa Piłsudskiego
28. Fischmarkt w Gduńsku
29. J. Nacel, Chemiô òglowô ë òrganicznô
30. L. Sorn, A. Pająk, T. Czerwińska, Z kaszëbsczim w szkòle cz. I, DODRUK
31. L. Sorn, T. Czerwińska, A. Pająk, Z kaszëbsczim w szkòle cz. 2 DODRUK
32. Danuta Pioch Kaszëbë. Zemia i ledze DODRUK
W opracowaniu są:
1. Słownik polsko-kaszubski t. II
2. Słownik polsko-kaszubski t. III
3. Kaszuby warte poznania
4. O społecznym znaczeniu tożsamości, miejsca i czasu życia. Księga jubileuszowa pod red. D. Rancew-Sikory,
C. Obracht-Prondzyńskiego, M. Kaczmarczyka i P. Czekanowskiego
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, oprócz wydawania nowych pozycji stara się rozwijać czytelnictwo kaszubskie oraz
poszerzać dostępność do książki kaszubskiej i pomorskiej.
W 2012 r. zorganizowało promocje nowych książek: „Antologii Dramatu Kaszubskiego” w Nadbałtyckim Centrum
Kultury w Gdańsku wraz z inscenizacją dramatu „Figle gnieżdżewskich gburów”, „W stolëcë chmùrników” Jana Zbrzycy
w
Centrum
Kultury
im.
Jana
Karnowskiego
w
Brusach
i
w
Tawernie
Mestwin
w Gdańsku, „Abyście w puszczach naszych szkód nie czynili” Michała Kargula w Nadbałtyckim Centrum Kultury w
Gdańsku (wspólnie z gdańską Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych), albumu „Wstąpmy na górę Pana” w
Szymbarku oraz albumu „Kaszubi w biblijnej krainie” w kościele pw. Świętej Trójcy, „Młodokaszubi. Szkice
biograficzne” w Tawernie „Mestwin”. Stoiska sprzedaży książek zorganizowano podczas Kaszubskiej Gwiazdki w
Gdańsku, uroczystości wręczania Skier Ormuzdowych, promocji nowych podręczników w Sierakowicach, konferencji
„Edukacja
kaszubska”
w
Słupsku,
Targów
Książki
w Kościerzynie, promocji albumu „Kaszubi w biblijnej krainie” w kościele oo. franciszkanów, na Zjeździe Kaszubów, na
Festynie Bajkowym w Kościerzynie, podczas Festynu Organizacji Pozarządowych w Sopocie, podczas Dyktanda
Kaszubskiego w Lini oraz na promocji „W krôjnie Grifa” w Chmielnie.
Rok 2013. W Domu Kaszubskim w Gdańsku odbyła się prezentacja podręcznika do nauki języka kaszubskiego Jô w
Kaszëbsczi, Kaszëbskô w swiece autorstwa Felicji Baska-Borzyszkowskiej i Wojciecha Myszka. Jest to pierwszy,
pełnoprawny podręcznik do nauki języka kaszubskiego, adresowany do uczniów szkół średnich (ponadgimnazjalnych).
Mimo że od ponad 20 lat prowadzone jest nauczanie języka kaszubskiego w szkołach średnich, uczestniczący w tym
uczniowie
nie
mieli
możliwości
korzystania
z podręczników do tego przedmiotu, gdyż takich podręczników po prostu nie było. Wydany przez Zrzeszenie
Kaszubsko-Pomorskie podręcznik szeroko ukazuje dorobek kulturalny Kaszubów, a jednocześnie przedstawia go na tle
innych
kultur.
Godną
zauważenia
cechą
publikacji
jest
jej
strona
graficzna,
która
w edukacyjnym piśmiennictwie naszego regionu stanowi nowość. Na wysoki poziom publikacji bez wątpienia wpłynęły
wiedza, koncepcja budowy podręcznika, wykorzystania niezliczonych materiałów oraz pomysł ich wzajemnego
zestawienia i wieloletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej Felicji Baska-Borzyszkowskiej.
Strona 21 z 26
W Szkole Podstawowej w Gowidlinie 5 lutego 2013 odbyła się promocja Z kaszëbsczim w swiat - najnowszego
podręcznika do nauki języka kaszubskiego w szkole podstawowej. Podręcznik Danuty Pioch jest efektem solidnej pracy
i
wieloletniej
praktyki
zawodowej
autorki.
Książka
zarówno
szatą
graficzną,
jak
i konstrukcją odwołuje się do publikacji służących rozrywce małego czytelnika. Podręcznik obfituje w liczne wiersze i
piosenki, znajdziemy tu także odniesienia do najpoważniejszych dzieł literatury kaszubskiej, wszystko to w lekkiej
formie, która ma zachęcić dzieci do nauki języka kaszubskiego. Kolorowe ilustracje są świetnie przemyślane,
opracowane tak, by nie męczyć oka odbiorcy i jednocześnie zaciekawić go treścią. Książka jest dzięki temu przejrzysta,
a komunikat pozostaje niezakłócony nadmierną ilością informacji. Jak wskazuje tytuł, podręcznik jest swoistym
wprowadzeniem w świat po kaszubsku, ale również wejściem uczniów w świat kaszubszczyzny.
8 lutego 2013 r. w Kaszubskim Liceum Ogólnokształcącym w Brusach odbyła się promocja podręcznika do nauki
kaszubskiego Jô w Kaszëbsczi, Kaszëbskô w swiece. Miejsce piątkowej promocji było szczególne.
Z Kaszubskim Liceum Ogólnokształcącym od ponad 20 lat związana jest współautorka podręcznika, Felicja BaskaBorzyszkowska. Promocja uświetniona została występem artystycznym przygotowanym przez uczniów Kaszubskiego
Liceum. W ich wykonaniu można było usłyszeć muzyczną wersję jednego z utworów Jana Karnowskiego.
ZKP w ramach popularyzacji nowych publikacji regionalnych zorganizowało:
- promocję książki Jana Drzeżdżona „Baśnie / Brawãdë”, która odbyła się w siedzibie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki
Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Promocję uświetniła wystawa obrazów powstałych podczas pleneru
malarskiego inspirowanego powieścią Jana Drzeżdżona Twarz Smętka,
- promocję publikacji „W krôjnie Grifa”, która odbyła się w siedzibie Starostwa Powiatowego w Lęborku,
- promocję publikacji Jana Drzeżdżona pt. Baśnie/Brawãdë, zorganizowanej wspólnie z Wojewódzką
i Miejską Biblioteką Publiczną w Gdańsku. Wykład wygłosił prof. Daniel Kalinowski. Wydarzeniu towarzyszył wernisaż
obrazów;
- promocję publikacji autorstwa Eugeniusza Gołąbka „Wielki Słownik polsko-kaszubski, tom I A-K”, która odbyła się na
Wydziale
Filologicznym
Uniwersytetu
Gdańskiego.
Laudację
wygłosił
prof.
Marek
Cybulski.
O pracy nad słownikiem opowiedzieli autor Eugeniusz Gołąbek i prof. Jerzy Treder. Promocję uświetnił występ chóru
"Strzelenka" z Tuchomia.
Stoiska sprzedaży książek kaszubskich i pomorskich zorganizowano podczas: promocji nowego podręcznika do nauki
kaszubskiego Jô w Kaszëbsczi, Kaszëbskô w swiece w Kaszubskim Liceum Ogólnokształcącym
w Brusach; promocji nowego podręcznika do nauki kaszubskiego Z kaszëbsczim w swiat w Szkole Podstawowej w
Gowidlinie; imprezy „Kaszubska Gwiazdka” w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku; uroczystości wręczenia Skier
Ormuzdowych 2012 w Sali Zielonej Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku; prezentacji projektu pt. „Weselé na
Kaszëbach” w Centrum Kultury i Biblioteki w Brusach; II Toruńskiego Kiermaszu Książki Regionalnej, który odbył się w
Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu; promocji albumu „Magnificat Kaszubów w Ziemi Świętej” w Sianowie; XV Zjazdu
Kaszubów we Władysławowie, Kościerskich Targów Książki Kaszubskiej i Pomorskiej „Costerina"; imprez realizowanych
w ramach Północnokaszubskiego Rezerwatu Kultury (Kaszubskie Łodzie pod Żaglami w Chałupach, Dni Węgorza
w Jastarni, tradycyjnego jarmarku rybnego "FISCHMARKT 2013", który odbył się w Gdańsku na Targu Rybnym);
promocji
książki
Izabelli
Trojanowskiej
„Z
podaniem
i
legendą
na
kaszubskich
szlakach”
w siedzibie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie; inauguracji kampanii „Kaszubskie
Bajania” w Kościerzynie; VIII Zjazdu Pedagogicznego „Różnice – edukacja – inkluzja” w ramach sympozjum
tematycznego pt. Kaszubskie praktyki edukacyjne: kultura - tożsamość – język w budynku Wydziału Nauk Społecznych
Uniwersytetu
Gdańskiego;
spotkań
w
ramach
Pomorskiej
Debaty
o
Kulturze
w Gdańsku; konferencji pt. „Językowy, literacki i kulturowy obraz Pomorza dawniej i dziś” zorganizowanej przez
Wydział Filologiczny i Historyczny UG; konferencji „Nowe spojrzenie na lekcje kaszubskiego. Aktywizujące metody
nauczania” na Uniwersytecie Gdańskim.
Targi Książki w Kościerzynie. W 2012 roku po raz pierwszy w historii Targów nagroda przypadła ZKP jako Wydawcy za
„Kaszubi w biblijnej krainie”. Ponadto ZKP otrzymało wyróżnienie za „Scenarniczi ùczbów kaszëbsczégò jãzëka”. W
2013 roku wyniki okazały się być dużym sukcesem Wydawnictwa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W Konkursie
Literatury Kaszubskiej nagrody otrzymały: 1 miejsce w dziale „Publikacje” podręcznik Danuty Pioch „Z kaszëbsczim w
swiat”, 2 miejsce dla podręcznika Felicji Baska-Borzyszkowskiej, Wojciecha Myszka „Jô w kaszëbsczi, kaszëbskô w
swiece”. W dziale Albumy 2 miejsce dla „Magnificatu Kaszubów w Ziemi Świętej” pod red. Arkadiusza Golińskiego. ZKP
otrzymało również nagrodę w Konkursie Literatury Pomorskiej. 2 miejsce zajęło opracowanie „Abyście w puszczach
Strona 22 z 26
naszych szkód żadnych nie czynili... Gospodarka leśna w województwie pomorskim w latach 1565-1772” autorstwa
Michała Kargula.
Kaszubski kalendarz. Zrzeszenie w 2011, 2012 i 2013 wydało kalendarz z kaszubskim nazewnictwem miesięcy, dni,
imienin, świąt oraz ważnych dni w roku.
VIII. DZIAŁANIA PODJĘTE W ZWIĄZKU ZE SFERĄ ORGANIZACYJNĄ
W marcu 2011 roku ruszyła przygotowana przez ZKP terenowa kampania informacyjna „Jo!/Tak! Jem Kaszëbą!” o
Narodowym Spisie Powszechnym. Na potrzeby kampanii uruchomiono specjalną stronę informacyjną
www.spis.kaszubi.pl, na której można było się dowiedzieć m.in. dlaczego warto podawać, że w domu posługuje się
językiem kaszubskim oraz czuje się przynależność do społeczności kaszubskiej. Na potrzeby kampanii przygotowano
także: specjalny spot telewizyjny, ulotki, plakaty, balony, naklejki (były one rozdysponowywane na oddziały
nieodpłatnie zgodnie ze zgłaszanymi przez struktury ZKP potrzebami). W biurze ZKP w Gdańsku udostępniono
komputery, na których zainteresowani mogli się spisać i uzyskać pomoc pracownika biura. Zorganizowano także cykl
spotkań informacyjno-promocyjnych w wielu kaszubskich miejscowościach, na temat zagadnień związanych ze
spisem. W spotkaniach tych uczestniczyli członkowie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, którzy wyjaśniali znaczenie
spisu dla przyszłości Kaszubów, Kaszub, całego Pomorza oraz prezentowali stanowisko ZKP wobec spisu. Tradycyjną,
jak i elektroniczną pocztą wysyłana była przez Biuro ZKP informacja propagująca kampanie „Jo!/Tak! Jem Kaszëbą!”.
Spisowi Powszechnemu były poświęcone także kwietniowe, majowe i czerwcowe wydania miesięcznika „Pomerania”.
Na łamach miesięcznika poświęcono wiele miejsca relacjom z akcji promocyjno-informacyjnych Zrzeszenia na Pomorzu
oraz zachęcaniu do samospisu internetowego i deklarowania poczucia przynależności do wspólnoty kaszubskiej.
Okazją do samospisu internetowego było także „Spisowe kino objazdowe Orange”. W Lipnicy, Luzinie, Cewicach,
Brusach oraz Wielki Klinczu, można było obejrzeć dwa filmy , a także na przygotowanych specjalnie stanowiskach
komputerowych
można
było
(z pomocą pracownika biura ZKP) dokonać samospisu przez Internet. Z akcentem spisowym odbyła się również
ubiegłoroczna edycja Remusowej Kary organizowanej przez Klub Studencki „Pomorania”. W 2011 roku warsztaty
odbyły się w Jastrzębiej Górze od 19 do 22 maja, brało w nich udział 36 licealistów. Owocem tych warsztatów był
między innymi artykuł – list, w którym młodzież zachęcała do zaznaczenia kaszubskiej tożsamości w spisie
powszechnym oraz do brania czynnego udziału w życiu regionu. Warsztaty zostały zrealizowane dzięki dotacji Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Szkolenia członków ZKP. W dniach 11-12 marca 2011 r. w filii Kaszubskiego Uniwersytetu Ludowego
w Starbieninie oraz w dniach 15-16 kwietnia 2011 r. w Charzykowach odbyły się szkolenia dla liderów oddziałów ZKP.
Najważniejszym tematem podjętym na ww. szkoleniach był Narodowy Spis Powszechny 2011 oraz pozyskiwanie
środków finansowych na działalność ZKP.
W 2012 roku Zarząd Główny ZKP w celu dalszego usprawnienia współpracy struktur lokalnych ZKP zorganizował
ponownie spotkania szkoleniowo-animacyjne dla liderów oddziałów celem wymiany doświadczeń i omówienia
najważniejszych zadań stojących przed ZKP w danym roku. W dniach 24-25 lutego 2012 r. w Starbieninie, oraz w
dniach 8-9 marca 2012 r. w Wielu odbyły się szkolenia dla liderów oddziałów ZKP. Celem szkoleń było przedstawienie
działalności oddziałów ZKP w 2011 roku oraz podsumowanie działań podjętych w 2011 r. Łącznie w szkoleniach tych
uczestniczyli reprezentanci 47 oddziałów.
W 2013 roku szkolenia odbyły się w dniach 8-9 marca w Garczynie (koło Kościerzyny) oraz w dniach 5-6 kwietnia w
Gdańsku. Podczas szkoleń reprezentanci oddziałów ZKP przedstawiali dokonania tych oddziałów w roku 2012, a także
opowiedzieli o planach na 2013. W części warsztatowej, uczestnicy szkoleń brali udział w zajęciach i dyskusjach
dotyczących sfery kultury, mediów, oświaty, sfery życia publicznego/politycznego, ekonomicznej i gospodarczej,
dokonując podsumowania drogi, jaką Kaszubi przeszli po 1989 roku.
Łącznie w szkoleniach tych uczestniczyli przedstawiciele 47 oddziałów.
Seminarium ZKP 2012. W dniach 19-20 października 2012 r. w Gdańsku odbyło się seminarium Zrzeszenia KaszubskoPomorskiego skierowane do młodych ludzi celem pobudzenia do refleksji nad „scenariuszami przyszłości”.
Obejmowało ono następujące tematy do dyskusji: edukację i badania naukowe, kulturę, życie polityczne. Podczas
Strona 23 z 26
seminarium odbyła się debata z udziałem gości: Stanisława Pestki, Edmunda Wittbrodta, Eugeniusza Gołąbka,
Jarosława Sellin i Piotra Dziekanowskiego.
Komunikacja z członkami ZKP. Ważnym elementem przepływu informacji oraz sprawnej komunikacji była stała
korespondencja z oddziałami terenowymi. Niemalże raz w miesiącu członkowie ZKP byli informowani o ważnych
decyzjach władz naczelnych ZKP, a także o realizowanych przedsięwzięciach ogólnozrzeszeniowych. Co miesiąc
członkowie ZKP otrzymywali także pocztą elektroniczną skrót najważniejszych informacji w postaci „newslettera”.
Utworzono Fundacje Wydawnictwa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. 10 września 2011 r. Rada Naczelna podjęła
uchwałę o utworzeniu Fundacji Wydawnictwo Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i przyjęła statut Fundacji. Zrzeszenie
jest jedynym fundatorem tej Fundacji i jako fundator wniosło do niego 10 000 zł. Zadaniem Fundacji jest m.in.
komercyjne wydawanie książek w ramach prowadzonej przez Fundacje działalności gospodarczej., której nie musi
prowadzić ZKP. Zarząd Główny powołał Radę fundacji w składzie: Radosław Kamiński, Danuta Rzepka i Piotr
Dziewanowski. Na prezesa Zarządu Fundacji powołano Łukasza Richerta i na wiceprezesa Annie Dunst. W przyszłości
rozwój Fundacji ma umożliwić zaspokojenie potrzeb przy dalszym rozwoju sfery organizacyjnej ZKP.
Wsparcie projektowe. Pracownicy Biura ZKP aktywnie wspierali władze zainteresowanych oddziałów ZKP, udzielając
informacji
i
pomocy
merytorycznej
niezbędnych
do
przygotowania
i
złożenia
wniosku
o dofinansowanie. W 2012 pomogli przy złożeniu i rozliczeniu 17 wniosków w 10 samorządach. W 2013 pomogli przy
złożeniu i rozliczeniu 19 wniosków w 12 samorządach.
Dotacje Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. W 2011 r. udało się zrealizować: działalność Rady Języka
Kaszubskiego w 2011 roku – wydanie publikacji; Język kaszubski w „Pomeranii” - wydawanie czasopisma ze stronami
kaszubskojęzycznymi oraz dodatków kaszubskojęzycznych „Naji Ùczby i „Stegny”; warsztaty „Remusowa Kara 2011;
Skarbnica kaszubska – portal internetowy, wydanie publikacji pt. Antologiô kaszëbsczi dramë „Spòd strzechë na binã”;
działalność bieżącą Zrzeszenia Kaszubsko–Pomorskiego w 2011 r.
W 2012 r. udało się zrealizować: wydanie „Słownika polsko-kaszubskiego cz. I”, działalność Rady Języka Kaszubskiego
w 2012 r. – wydanie publikacji; spotkania piszących po kaszubsku w 2012 r.; organizację konferencji naukowej:
„Edukacja kaszubska – tradycje, aktualność, perspektywy” oraz wydanie publikacji pokonferencyjnej; Skarbnica
Kaszubska – kaszubski portal edukacyjny; Język kaszubski w „Pomeranii” – wydawanie czasopisma ze stronami
kaszubskojęzycznymi oraz dodatków kaszubskojęzycznych „Najo Uczba” i „Stegna”; Działalność Akademii Bajki
Kaszubskiej w 2012 roku; Warsztaty regionalne „Remusowa Kara 2012”; Działalność bieżącą ZKP w 2012 r.;
Scenariusze teatralne – wydanie publikacji; Wydanie baśni Jana Drzeżdżona; Festiwal Solidarity In diversity – występ
zespołów kaszubskich (łącznie 12 projektów).
W 2013 r. udało się zrealizować projekty: Działalność Rady Języka Kaszubskiego w 2013 r. – wydanie publikacji;
spotkania piszących po kaszubsku w 2013 r.; organizację konferencji metodycznej: „Nowe spojrzenie na lekcje
kaszubskiego. Aktywizujące metody nauczania” oraz wydanie publikacji; Skarbnica Kaszubska – kaszubski portal
edukacyjny; Wirtualne Kaszuby – multimedialny portal internetowy, Język kaszubski w „Pomeranii” – wydawanie
czasopisma ze stronami kaszubskojęzycznymi oraz dodatków kaszubskojęzycznych „Najo Uczba” i „Stegna”; Wydanie
słownika polsko-kaszubskiego cz. II, wydanie publikacji „Chemio po kaszebsku”; Warsztaty regionalne „Remusowa
Kara 2013”; Działalność bieżącą ZKP w 2013 r. Ponadto Zrzeszenie otrzymało dofinansowanie na 3 projekty
telewizyjne, realizowane we współpracy z Twoją Telewizją Morską: produkcja programu telewizyjnego „Godome po
kaszebsku”; Program telewizyjny „Przegląd prasy kaszubskiej”; Produkcja programu telewizyjnego „Na kaszubską
nutę” (Łącznie 13 projektów).
Dotacje Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2012 r.: Wydanie baśni Jana Drzeżdżona, X Dyktando
Kaszubskie (2 projekty). W 2013 r. po raz pierwszy ZKP otrzymało dotację w ramach programu „Kolekcje” priorytetu
„Zamówienia
kompozytorskie”
dotację
na
realizację
zadania
pn.
Zamówienie
i prawykonanie nowego utworu kompozytora Karola Nepalskiego na orkiestrę kameralną oraz czterogłosowy chór
wraz
z
solistami.
Słowa
napisał
poeta
Jerzy
Stachurski,
prawykonanie
zaplanowano
w Filharmonii Kaszubskiej w grudniu 2013 r.
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie pozyskało również współfinansowanie na bazie projektów na wcześniej opisane
inicjatywy z: Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego (6 projektów), Urzędu Miasta w Gdańsku (5
projektów), Fundacji Orange (2 projekty), Fundacji PZU (1 projekt), Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Strona 24 z 26
Gospodarki Wodnej (3 projekt). Europejskiego Funduszu Społecznego (1 projekt), Europejskiego Funduszu Rybackiego
(1 projekt), Youth of European Nationalities (1 projekt), Funduszu Inicjatyw Obywatelskich (1 projekt), Stowarzyszenie
Turystyczne Kaszuby (1 projekt).
Dzięki przeprowadzonej zbiórce w 2012 roku
w sanktuarium Matki Boskiej Kaszubskiej w Sianowie.
odbudowano
tablicę
z
kaszubskim
„Ojcze
Nasz”
Zrzeszenie stworzyło, administrowało i zarządzało sześcioma stronami internetowymi. Główną stroną informacyjną
organizacji jest portal Kaszubi.pl wraz z podstronami oddziałów ZKP. Utrzymujemy również starą wersję strony pod
domeną zk-p.org. Nadal rozwijamy strony związane z realizowanymi projektami jak skarbnicakaszubska.pl (ponad 11
tys. odwiedzin) i akademiabajkikaszubskiej.pl (ponad 5 tys. odwiedzin), miesiecznikpomerania.pl (6 tyś odwiedzin), na
której można znaleźć cyfrowe archiwalne numery oraz odsłuchać wybrane teksty pochodzące z miesięcznika i dodatku
Stegna. Od października uruchomiona zostanie nowa strona WirtualneKaszuby.com, na której znajdzie się na początek
ok. 60 materiałów filmowych.
Zrzeszenie w kolejnych latach roku powiększało swoją obecność w świecie portali społecznościowych. Na kanale
Zrzeszenia na portalu Youtube, publikowane są krótkie materiały promocyjne oraz informacyjne własnej produkcji
prezentujące bieżącą działalność społeczno-kulturalną Zrzeszenia. Na kanale w 2013 roku opublikowano ponad 220
filmów, które miały ponad 25 tys. odsłon.
Ważnym elementem w promocji Zrzeszenia oraz jego działań jest w minionym roku profil na portalu
społecznościowym Facebook. Portal promuje działania Zrzeszenia i przekazuje informacje w nieco odmiennej formie,
bowiem jest nastawiony na szybką interakcję z użytkownikami. Obecnie 3,5 tyś osób śledzi i komentuje lub poleca
informacje ukazujące się na naszym koncie.
Wszystkie nasze strony i konta miały w 2013 roku blisko 130 tys. odwiedzin. Informacje o naszych działaniach
docierają do coraz większej rzeszy internautów i dzięki temu Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie jest coraz bardziej
rozpoznawalne także poza granicami Pomorza. Za stworzenie, poprawki oraz bieżące administrowanie stron
internetowych odpowiedzialni są pracownicy biura ZKP.
Infrastruktura biurowa. Biuro ZKP wymieniło część sprzętu biurowego (zakupiono kolorową drukarkę, 4 komputery i
monitory,
laptop,
4
telefony
stacjonarne,
rutery)
oraz
wzbogaciło
się
o nowy sprzęt, taki jak: dwa dyski przenośne na dane, kamerę, aparat fotograficzny dla redakcji „Pomeranii”, a także
zakupiono konferencyjną ściankę z logo ZKP.
Remont checzy. W roku 2011 i 2012 kontynuowano rozpoczęte w 2010 roku prace remontowe oraz działania
związane z uzyskaniem właściwej dokumentacji technicznej, jak i prawnej, dla tego obiektu ZKP
w Łączyńskiej Hucie. W roku 2013 uzyskano pozwolenie na wznowienie robót budowlanych w budynku wraz z budową
szamba.
Złożono
wniosek
wraz
z
dokumentacją
projektową
na
podłączenie
obiektu
ZKP
w Łączyńskiej Hucie do sieci wodociągowej.
Kamienice w Gdańsku. W 2012 roku odmalowane zostały pomieszczenia biurowe i administracyjne na I i II piętrze
zespołu kamienic. Rozpoczęte zostały procedury administracyjne związane z przekształceniem prawa wieczystego
użytkowania gruntów w prawo własności (wykup). W 2013 roku wykupiona została działka gruntowa pod kamienicą
zlokalizowaną pod adresem Straganiarska 23. Proces przekształcenia prawa wieczystego użytkowania gruntów w
prawo własności (wykupu) drugiej działki z uwagi na nieścisłości w księgach wieczystych są w trakcie.
Obiekty w Wieżycy. Prowadzone były prace remontowe-gwarancyjne, związane z naprawą powstałych usterek
technicznych.
Utrzymywano i rozwijano współpracę z instytucjami partnerskimi, które wspierały finansowo Zrzeszenie przy
realizacji działań statutowych. Wśród tych instytucji znajdują się: Grupa ENERGA S.A., Grupa LOTOS S.A., Bank PKO BP,
PGNiG i wiele innych.
Modernizacja obiektów ZKP w Wieżycy. Od 2005 r. czyniono starania o pozyskanie środków na modernizację
obiektów ZKP w Wieżycy, wykorzystywanych przez Fundację Kaszubski Uniwersytet Ludowy. Rozpoczęta w 2007 roku
modernizacja
realizowana
dzięki
dotacji
Ministra
Spraw
Wewnętrznych
Strona 25 z 26
i Administracji została zakończona w dniu 12 października 2011 r., kiedy to Powiatowy Inspektorat Nadzoru
Budowlanego w Kartuzach dokonał odbioru końcowego obiektów.
IX. GOSPODARKA FINANSOWA
Sprawozdania finansowe Zrzeszenia były sporządzane i zatwierdzane zgodnie z ustawą o rachunkowości i powszechnie
obowiązującym prawem. Bilanse roczne i rachunki zysków i strat za 2011, 2012 i okres I-VIII 2013 stanowią załącznik 1
do niniejszego sprawozdania.
Pomimo tego, że na Zrzeszeniu nie spoczywa obowiązek przeprowadzania badania sprawozdania finansowego to
jednak sprawozdania finansowe za rok 2010, 2011, 2012 zostały zbadane przez biegłego audytora, zastrzeżeń nie
zgłoszono i jego wynik był poprawny.
X. PODMIOTY ZWIĄZANE ZE ZRZESZENIEM (załącznik 2)
A)
B)
C)
Informacja o działalności Fundacji Kaszubski Uniwersytet Ludowy
Informacja o działalności Akademii Kształcenia Zawodowego
Informacja o działalności Fundacji Wydawnictwo Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego
XI. DZIAŁANIA PODJĘTE PRZEZ ZESPOŁY PROBLEMOWE RADY NACZELNEJ (załącznik 3)
A)
B)
C)
D)
E)
Zespół ds. edukacji
Zespół ds. współpracy z Kościołem
Zespół ds. rozwoju regionu
Zespół ds. samorządu
Zespół ds. statutowych
XII. DZIAŁANIA KLUBÓW DZIAŁAJĄCYCH PRZY RADZIE NACZLNEJ (załącznik 4)
A)
B)
Klub Studencki „Pomorania”
Klub Turystyczny „Wanożnik”
WSZYSTKIE ZAŁĄCZNIKI DO SPRAWOZDANIA RADY NACZELNEJ ZNAJDUJĄ SIĘ W ZAKŁADCE „WYBORY ZKP”
NA STRONIE INTERNETOWEJ WWW.KASZUBI.PL
Strona 26 z 26