doc"Weryfikacja instalacji elektrycznych w aspekcie
download 
Reklamacja Transkrypt
"Weryfikacja instalacji elektrycznych w aspekcie
Weryfikacja instalacji elektrycznych w aspekcie budynków pasywnych i energooszczędnych Seminarium Koło SEP nr 43 przy Zarządzie Oddziału Wrocławskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich Mgr inż. Marcin Makowski Marcin Makowski 1 DAPE Jakub Kwiatkowski Mgr ©inż. 03.04.2014 Dolnośląska Agencja Poszanowania Energii rok założenia – 2009 firma konsultingowo-projektowa: pracownia pomiarów i analiz termowizyjnych − partner firmy VIGO System − ekspertyzy termowizyjne pracownia szczelności budynków − badania szczelności obiektów pracownia analiz energetycznych − ukazywanie efektywności w stosowaniu OZE − audyty/certyfikaty pracownia projektowa - architektoniczna − współpraca 5D Pracownia Projektowa pracownia5d.com pracownia analiz jakości powietrza 2 © DAPE − pomiary komfortu cieplnego w pomieszczeniach O agencji Cel: – Upowszechnianie na rynku efektywnego i racjonalnego użytkowania energii głównie w sektorze budownictwa i energetyki Nasza misja: – Budzenie świadomości w społeczeństwie – dostęp do wystarczającej ilości energii także dla przyszłych pokoleń bez negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne Uczestnictwo: – Zrzeszenie Audytorów Energetycznych – POLSPAR (Stowarzyszenie Pomiarów Automatyki i Robotyki) – Komitet Termografii i Termometrii w Podczerwieni 3 © DAPE O agencji mgr inż. Marcin Makowski: – audytor, certyfikator energetyczny – ekspert projektu ‘Nowy Expert’ (Fundacji Poszanowania Energii) w zakresie: m.in. – – „Oceny stanu ochrony cieplnej budynku” i „Oceny jakości środowiska wewnętrznego i szczelności budynków” absolwent „Termowizja w Podczerwieni” Polit. Łódzka certyfikowany specjalista w zakresie termowizji: Infrared Training Center – Sztokholm Szwecja Członek ZAE, Członek założyciel KTTP przy POLSPAR – – mgr inż. Jakub Kwiatkowski: – audytor energetyczny – ekspert w zakresie szczelności budynków – ekspert projektu ‘Nowy Expert’ (Fundacji Poszanowania Energii) w zakresie: m.in. 4 „Oceny stanu ochrony cieplnej budynku” i „Oceny jakości środowiska wewnętrznego i szczelności budynków” – absolwent „Termowizja w Podczerwieni” Polit. Łódzka – wpisany na międzynarodową listę zespołów realizujących badania szczelności budynków metoda Minneapolis Blower Door – Uprawnienia SEP – © DAPE Członek ZAE Tematyka Seminarium Cel: – przedstawienie aspektu strat energii cieplnej z punktu widzenia instalacji eklektycznej w budynkach energooszczędnych i pasywnych – zaprezentowanie dobrych praktyk minimalizujących niekorzystny efekt 5 © DAPE Tematyka Seminarium • regulacje prawne • zachęty dla Inwestorów, do stosowania rozwiązań energooszczędnych (domy pasywne i energooszczędne – Wytyczne dofinansowań domów w standardzie NF40 i NF15 • sposób prowadzenia i montażu instalacji elektrycznej - wpływ na straty energii cieplnej w budynkach – metoda szczelności budynku - BlowerDoor. – sposoby oceny poprawności montażu instalacji elektrycznej – dobre praktyki dla instalacji elektrycznych w budynkach energooszczędnych 6 © DAPE Oszczędność energii Marcin Makowski 7 © DAPE 2010-04-11 Gdzie zużywamy najwięcej energii? •Sektory gospodarki: – transport – przemysł – budynki – pozostałe •Który z nich zużywa najwięcej energii? •ogrzewanie budynków i mieszkań nadal pochłania najwięcej energii więcej niż cały przemysł czy transport – Ponad 80% czasu w nich spędzamy (mieszkamy, pracujemy, czas wolny) – Budynki stały się naszym podstawowym środowiskiem życia 8 © DAPE Termomodernizacja wykład Oszczędność energii Nowoczesne podejście do rozwiązywania problemów energetycznych: – oszczędności energii uzyskiwane dzięki efektywnym energetycznie budynkom – Zamiast zwiększać podaż, można w pełni zaspokoić popyt na ciepło i komfort, zużywając mniej energii. – Nie trzeba spalać więcej węgla, gazu, ropy (emisje), sięgać po energie jądrową (bezpieczeństwo) czy energie ze źródeł odnawialnych (koszty). – Wystarczy mądrze oszczędzać, czyli inwestować w energooszczędność domów/budynków. 9 © DAPE Budynki mieszkalne wg typu Zużycie energii w budynkach różnych typów 10 © DAPE Termomodernizacja wykład Budynki mieszkalne w Polsce wg lat wybudowania 11 Budynki budowane w latach Orientacyjny wskaźnik E [kWh/m2rok] Do 1966 240-350 1967-1985 240-280 1985-1992 160-200 1993-1997 120-160 po 1998 wg wym. norm. 90-120 Domy po kompleksowej termomodernizacji wg UT 70-110 EPH+W od 1.01 2014 (WT) 120 – dla bud. jednorodzinnego 105 – dla bud. wielorodzinnego EPH+W od 1.01 2017 (WT) 95 – dla bud. jednorodzinnego 85 – dla bud. wielorodzinnego EPH+W od 1.01 2021 (WT) 70 – dla bud. jednorodzinnego 65 – dla bud. wielorodzinnego © DAPE Termomodernizacja wykład Źródło DAEŚ Potencjał oszczędności •Tylko 34% Polaków ma świadomość, iż ocieplanie przegród zewnętrznych (ścian i dachów) swoich domów może przynieść duże oszczędności energii, wielokrotnie większe niż oszczędzanie energii elektrycznej. Jeżeli chcemy poprawić efektywność energetyczną budynków to należy: – zmniejszyć straty ciepła uciekającego przez zewnętrzne przegrody budowlane – poprawić stan techniczny urządzeń, instalacji do wytwarzania i rozprowadzania ciepła w budynku 12 © DAPE Termomodernizacja wykład Izolacja cieplna przegród Rodzaj przegrody wg wymagań PN57 PN64 PN74 Ściana 1,16 1,16 1,16 Stropodach 0,87 0,87 okna 13 © DAPE - - U max [W/(m2K)] prawnych (normy lub warunki tech.) WT PN- PN- WT WT WT 82 91 2008 2014 2017 2021 0,50,75 0,30 0,25 0,23 0,20 0,7 NFOŚ 2013 NF40* NF15* 0,15 0,10 0,7 0,45 0,3 0,25 0,2 0,18 0,15 0,12 0,10 - 2,6 2-2,6 1,8 1,3 1,1 0,9 1,0 0,8 Termomodernizacja wykład * dla budynków jednorodzinnych w strefie klimatycznej II – miasto Wrocław 14 © DAPE Termomodernizacja wykład Szczelność powietrzna WT2014 WT 2014 Załącznik 2 Wymagania związane z oszczędnością energii 2.3. Szczelność na przenikanie powietrza 2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjnym przegrody zewnętrzne nieprzezroczyste, złącza między przegrodami i częściami przegród (między innymi połączenie stropodachów lub dachów ze ścianami zewnętrznymi), przejścia elementów instalacji (takie jak kanały instalacji wentylacyjnej i spalinowej przez przegrody zewnętrzne) oraz połączenia okien z ościeżami należy projektować i wykonywać pod kątem osiągnięcia ich całkowitej szczelności na przenikanie powietrza. 15 © DAPE Szczelność powietrzna WT2014 2.3.3. Zalecana szczelność powietrzna budynków wynosi: 1) w budynkach z wentylacją grawitacyjną lub wentylacją hybrydową : n50 < 3,0 [1/h] 2) w budynkach z wentylacją mechaniczną lub klimatyzacją: n50 < 1,5 [1/h] 2.3.4. Zalecane jest, by po zakończeniu budowy budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjny został poddany próbie szczelności przeprowadzonej zgodnie z Polską Normą dotyczącą określania przepuszczalności powietrznej budynków w celu uzyskania zalecanej szczelności budynków określonej w pkt. 2.3.3. 16 Wymagania dotyczące szczelności wg. NFOŚ NF40 n50 < 1,0 [1/h] NF15 n50 < 0,6 [1/h] © DAPE Budynki pasywne i energooszczędne Program Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Marcin Makowski 17 © DAPE 2010-04-11 Budynki Pasywne • standard wznoszenia obiektów budowlanych, – o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych przegród zewnętrznych – zastosowanie rozwiązań minimalizujących zużycia energii w trakcie eksploatacji. • W praktyce zapotrzebowanie na energię < 15 kWh/(m²·rok). • nazwa budynek pasywny – budynki wykorzystują energię z promieniowania słonecznego w sposób pasywny • w domach pasywnych zazwyczaj nie stosuje się tradycyjnego systemu grzewczego, • występuje dogrzewanie powietrza wentylacyjnego 18 © DAPE Budynki Pasywne • W polskich warunkach klimatycznych szczególnie konieczne jest zastosowanie niewielkiego (niskotemperaturowego). układu grzewczego • Do zbilansowania zapotrzebowania na ciepło wykorzystuje się: – – – – optymalne usytuowanie budynku względem stron świata, promieniowanie słoneczne, odzysk ciepła z wentylacji (rekuperacja), zyski cieplne pochodzące od wewnętrznych źródeł: urządzenia elektryczne mieszkańcy. 19 © DAPE Budynki Energooszczędne • standard wznoszenia obiektów budowlanych, – o dobrych parametrach izolacyjnych przegród zewnętrznych – zastosowanie rozwiązań minimalizujących zużycia energii w trakcie eksploatacji. • W praktyce zapotrzebowanie na energię 20 – 60 kWh/(m²·rok). 20 © DAPE NFOŚ – program budowy domów energooszczędnych Założenia – – – – 21 Budżet : 300 mln złotych Okres wdrażania: 2013-2018, wypłaty do 2022 r. Dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego. Za pośrednictwem banku na podstawie umowy z NFOŚ © DAPE NFOŚ – program budowy domów energooszczędnych Warunkiem dofinansowania jest łącznie: 1. Osiągnięcie wymaganego wskaźnika rocznego jednostkowego zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji (EUco) – obliczony z uwzględnieniem wytycznych 2. Spełnienie warunków programu: – – – – 22 minimalne wymagania techniczne; spełnienie wymagań w projekcie budowlanym; spełnienie wymagań przez zrealizowane przedsięwzięcie; zapewnienie jakości robót budowlanych. © DAPE Wysokość dofinansowania Domy jednorodzinne • NF40 - EUco ≤ 40 kWh/(m2rok) – 30 000 zł brutto • NF15 - EUco ≤ 15 kWh/(m2rok) – 50 000 zł brutto Lokale mieszkalne • NF40 - EUco ≤ 40 kWh/(m2rok) – 11 000 zł brutto • NF15 - EUco ≤ 15 kWh/(m2rok) – 16 000 zł brutto 23 © DAPE NFOŚ zasady – Kwota kredytu musi być wyższa od kwoty dotacji. – Zakończenie budowy - do 3 lat od dnia podpisania umowy kredytu. – Beneficjent płaci PIT od wartości udzielonego dofinansowania. – Beneficjent może otrzymać jedną dopłatę do kredytu w ramach programu oraz na przedsięwzięcie może być udzielona jedna dopłata do kredytu. 24 © DAPE NFOŚ Przedsięwzięcia Rodzaje przedsięwzięć: – budowa / zakup nowego domu jednorodzinnego; – zakup lokalu mieszkalnego w nowym budynku mieszkalnym wielorodzinnym. Koszty kwalifikowane: – Koszt budowy albo zakupu domu jednorodzinnego albo zakupu lokalu wielorodzinnym 25 – – – – mieszkalnego w nowym budynku projekt budowlany wykonanie weryfikacji projektu budowlanego, wykonanie testu szczelności budynku potwierdzenie osiągnięcia standardu energetycznego. © DAPE NFOŚ etap I – przygotowanie inwestycji Przygotowanie projektu budowlanego: – Projektant przygotowuje na podstawie umowy z inwestorem projekt budowlany oraz projekty wykonawcze zgodnie z wytycznymi – Projektant oblicza zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji zgodnie z wytycznymi – Projektant wystawia oświadczenie o wykonaniu projektu zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie zakresu i formy projektu budowlanego oraz zgodnie z wytycznymi NFOŚ – Na podstawie projektu inwestor otrzymuje pozwolenie na budowę. 26 © DAPE NFOŚ etap I – przygotowanie inwestycji Weryfikacja projektu budowlanego: – Inwestor wybiera dowolnego weryfikatora z listy ZBP/NFOŚ – Inwestor przedstawia weryfikatorowi dokumenty: projekt budowlany (po wydaniu pozwolenia na budowę) + projekty wykonawcze obliczenie wielkości zapotrzebowania na energię użytkową dla celów ogrzewania i wentylacji oświadczenie projektanta – Koszty związane z weryfikacją projektu ponosi beneficjent (inwestor) Zadania weryfikatora: – wykonanie obliczeń zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji, porównanie wyników z obliczeniami z projektu budowlanego; – sprawdzenie zgodności projektu z wytycznymi programu NFOŚ – wypełnienie listy sprawdzającej wg wzoru 27 © DAPE NFOŚ etap II – realizacja inwestycji Złożenie wniosku o kredyt z dotacją – Beneficjent podpisuje umowę z generalnym – – – – 28 wykonawcą / kierownikiem budowy, zawierającą zobowiązanie do realizacji inwestycji zgodnie z wytycznymi NFOŚ. Bank ocenia i weryfikuje wniosek o kredyt/ dotację Beneficjent (…) realizuje inwestycję Proces budowlany jest dokumentowany i monitorowany (dokumentacja fotograficzna, aprobaty techniczne użytych materiałów i elementów, protokoły z regulacji systemu wentylacyjnego i grzewczego). Za komplet dokumentów związanych z przedsięwzięciem odpowiada beneficjent !!!. © DAPE NFOŚ etap II – realizacja inwestycji Potwierdzenie standardu energet. bud.: – wykonanie testu szczelności przed odbiorem inwestycji w obecności drugiego weryfikatora (innego niż weryfikował projekt budowlany). – Po zakończeniu budowy, drugi weryfikator, ocenia spełnienie wymagań programu: sprawdza kompletność dostarczonych dokumentów ocenia zastosowane materiały i urządzenia, protokoły z regulacji systemów grzewczego i wentylacji oraz dokumentację fotograficzną wykonuje obliczenia zapotrzebowania na energię użytkową na ogrzewanie i wentylację; wypełnienia listę sprawdzającą. Koszty potwierdzenia standardu energetycznego ponosi beneficjent W przypadku negatywnego wyniku badania, o ile jest możliwe dokonanie działań naprawczych, można powtórzyć proces weryfikacji po ich wykonaniu. Koszty powtórnej weryfikacji ponosi beneficjent. 29 © DAPE NFOŚ etap III – rozliczenie inwestycji Zrealizowanie przedsięwzięcia Dzień uzyskania prawomocnego pozwolenia na użytkowanie Beneficjent występuje do banku o wypłacenie dotacji, składając: – protokół końcowego odbioru przedsięwzięcia – świadectwo charakterystyki energetycznej budynku – prawomocne pozwolenie na użytkowanie (dla domów jednorodzinnych) – odpis z księgi wieczystej (potwierdzenie prawa własności) – listy sprawdzającej wypełnionej przez weryfikatora, potwierdzającej spełnienie przez przedsięwzięcie wymagań Przekazanie dotacji: – Bank występuje o środki na dotacje do NFOŚ po przeprowadzeniu oceny i kontroli – Dotacja jest wypłacana przez NFOŚ na rachunek banku – Bank przekazuje dotację na rachunek kredytowy beneficjenta na poczet spłaty kapitału kredytu z dotacją 30 © DAPE NFOŚ etap IV – po rozliczeniu inwestycji NFOŚ wystawia PIT 8c o otrzymanej dotacji Obowiązek inwestora: utrzymanie trwałości przedsięwzięcia przez okres nie krótszy niż trzy lata licząc od dnia zrealizowania przedsięwzięcia. Oznacza to, że budynek / mieszkanie nie może ulec żadnym zmianom konstrukcyjnym i instalacyjnym w zakresie: – przegród zewnętrznych: ścian/dachu/stropów/podłóg/okien/drzwi – układów: wentylacyjnego / c.o / c.w.u Beneficjent składa w Banku oświadczenie potwierdzającego trwałość przedsięwzięcia po upływie okresu trwałości. Beneficjent wypełnienia arkusz ewaluacyjny. NFOŚ przeprowadza wyrywkowe badania termowizyjne w celu potwierdzenia jakości wykonania robót budowlanych związanych z ociepleniem budynku. 31 © DAPE NFOŚ zasady 32 © DAPE Minimalne wymagania techniczne Dla bryły / konstrukcji budynku – przegrody – mostki cieplne – szczelność powietrzna Dla układów wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła – sprawność odzysku ciepła – sprawność i efektywność energetyczna, automatyka – izolacja przewodów Dla układów i instalacji ogrzewania – sprawność elementów układu – sprawność i efektywność energetyczna napędów i pomp, automatyka – izolacja przewodów Dla układów i instalacji do przygotowania c.w.u – sprawność elementów układu – sprawność i efektywność energetyczna napędów i pomp, automatyka –© DAPE izolacja przewodów 33 Minimalne wymagania techniczne 34 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 35 © DAPE Minimalne wymagania techniczne Próbę szczelności powietrznej budynku należy przeprowadzić na etapie budowy, po wykonaniu wszystkich powłok szczelnych i przechodzących przez nie instalacji. 36 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 37 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 38 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 39 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 40 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 41 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 42 © DAPE Minimalne wymagania techniczne 43 © DAPE Badanie szczelności budynków Marcin Makowski 44 © DAPE 2010-04-11 Rozkład energii 45 © DAPE Nieszczelności i komfort • • • • Właściwy mikroklimat pomieszczeń Optymalnie utrzymane dla człowieka Komfort cieplny Zużycie energii na racjonalnie niskim poziomie. Marcin Makowski 46 © DAPE Typowe nieszczelności w budynkach Straty ciepłego powietrza: 1. włazy strychowe 2. listwy przypodłogowe 3. przewody kominowe 4. okna i drzwi 5. stropy podwieszone 6. ściany zew. i działowe 7. oprawy oświetleniowe 8. przejścia instalacyjne 9. gniazda elektryczne 10. wew. kasety żaluzji zewn. Infiltracja zimnego powietrza: 10. okna i drzwi 11. wieńce 12. inne szczeliny i otwory 47 © DAPE Wpływ nieszczelności zima • zawilgocenie (punkt rosy) • straty ciepła w mostkach • przeciągi, spływ chłodnego powietrza • więcej grzejemy – suche powietrze • zakłócenie regulacji pracy układu ogrzewania i wentylacji 48 © DAPE lato • wzrost temperatury w lecie w wyniku zwiększonej infiltracji • zakłócenie regulacji pracy układu wentylacji (klimatyzacji) Blower Door –parametr n50 • nadciśnienie – podciśnienie - 50 Pa • norma PN-EN 13829 • zakres pomiarów od 35 – 7200 m3/h 49 © DAPE Blower Door – przygotowanie pomiarów • Zamkniecie otworów • Wentylacyjnych • Kominowych • Wyłączenie wentylacji mechanicznej • Usunięcie popiołu z kominka • Pomiar przed i po pomiarze szczelności • Temp. powietrza wew. i zew. • siła wiatru • Ciśnienia otoczenia 50 © DAPE Blower Door – przygotowanie pomiarów • Montaż blendy w oknie lub drzwiach • Ciśnienia otoczenia: • pomiar z wykorzystaniem trójnika lub skrzynki perforowanej w pewnej odległości od budynku (wpływ wiatru i wentylatora) 51 © DAPE Blower Door – wyniki badań 52 © DAPE Blower Door – detekcja nieszczelności 53 © DAPE Blower Door – detekcja nieszczelności Detekcja nieszczelności - przykłady 54 © DAPE Blower Door – detekcja nieszczelności Detekcja nieszczelności - przykłady 55 © DAPE Blower Door – detekcja nieszczelności Detekcja nieszczelności - przykłady 56 © DAPE Szkoła pasywna Badanie szczelności 57 © DAPE Szkoła pasywna Pomiary na podciśnieniu/nadciśnieniu Wynik końcowy: n50= 0,16 58 © DAPE Dom w standardzie NFOŚ NF40 nieszczelności na instalacji elektrycznej Pierwszy pomiar Wynik końcowy n50= 2,07 59 © DAPE Nieszczelność przez gniazdko elektryczne w salonie. Wylot w ścianie zewnętrznej w puszcze od oświetlenia zewnętrznego Dom standardowy 60 © DAPE Budynek CMBiN Politechnika Poznańska • kubatura wewnętrzna budynku to ok. 51 000 m3 • instalacja wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej • 6 urządzeń Minneapolis Blower Door o jednostkowej 61 wydajności 7200 m3/h © DAPE Budynek CMBiN Politechnika Poznańska 62 62 © DAPE Budynek CMBiN Politechnika Poznańska 63 © DAPE Budynek CMBiN Politechnika Poznańska Wynik końcowy n50= 0,3 64 64 © DAPE Zbiór dobrych praktyk dla instalacji elektrycznych w budynkach energooszczędnych Marcin Makowski 65 © DAPE 2010-04-11 Dobre praktyki dla instalacji elektrycznych • wykorzystywanie kabli podtynkowych • brak peszli w ścianach • zwrócenie szczególnej uwagi na uszkodzenia warstwy paraizolacji w stropach • zaizolowanie gniazd i puszek przyłączeniowych przy pomocy pianki poliuretanowej • zaizolowanie przyłącza energetycznego budynku. • uszczelnienie rozdzielnicy podtynkowej 66 © DAPE Kontakt Dolnośląska Agencja Poszanowania Energii Dane do korespondencji: ul. Wejherowska 59 lok. 4; 54-239 Wrocław tel. 698 08 08 38 mgr inż. Marcin Makowski tel. 503 11 79 83 mgr inż. Jakub Kwiatkowski email: [email protected] 67 © DAPE
