1 Bezrobocie - Gmina Barcin

1
Załącznik do GPPU
na 2013 rok
MONITORING PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY BARCIN
Gminę Barcin zamieszkuje 14.593 osoby. Największym skupiskiem ludności jest
Barcin, w którym żyje 7.516 osób. Drugą istotną miejscowością jest Piechcin z 2.915
mieszkańcami. W wieku przedprodukcyjnym jest 2.760 osób, produkcyjnym – 9.659
osób, a w grupie poprodukcyjnej 2.174 osób.
Bezrobocie
2012
Wyszczególnienie
Grudzień
2011
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
Polska
12,5
13,2
13,5
13,3
12,9
12,6
12,4
12,3
12,4
Woj.
KujawskoPomorskie
16,9
17,7
18,0
17,8
17,4
17,0
16,7
16,5
16,6
Powiat
żniński
21,0
23,5
24,0
23,9
22,7
21,8
21,2
21,3
21,1
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Żninie.
Stopa bezrobocia w powiecie żnińskim, od stycznia do sierpnia br.
utrzymywała się na wysokim poziomie, powyżej 20%. Bezrobocie jest nadal
problemem, tym bardziej, że wywołuje negatywne konsekwencje w środowiskach,
których dotyka. Największa liczba odbiorców świadczeń z ustawy o pomocy
społecznej to osoby bezrobotne. Brak pracy w wielu przypadkach powoduje
2
ubóstwo, bezdomność, alkoholizm i inne uzależnienia. Dlatego bardzo ważne są
działania Organów gminy w kierunku pozyskiwania nowych miejsc pracy.
Gospodarstwa domowe objęte pomocą ze względu na podstawowe przyczyny
problemów
Lp.
Przesłanka udzielenia pomocy
2010
2011
2012
(I-VI)
1.
Bezrobocie
391
358
268
2.
Bezradność w sprawach
opiekuńczo-wychowawczych
ogółem: w tym:
199
193
151
rodziny niepełne
91
80
59
rodziny wielodzietne
59
49
37
3.
Niepełnosprawność
194
184
131
4.
Długotrwała choroba
224
219
148
5.
Potrzeba ochrony macierzyństwa
54
52
42
6.
Alkoholizm i inne uzależnienia
96
88
64
7.
Ubóstwo
379
343
268
8.
Sieroctwo
0
2
1
9.
Bezdomność
9
13
12
10.
Trudności w przystosowaniu się do
życia po opuszczeniu zakładu
karnego
6
9
8
Dane: MGOPS -03 lata 2010, 2011 i 2012
W 2011 roku z świadczeń w ramach ustawy o pomocy społecznej korzystało
łącznie 600 rodzin (w 2010 r. 640), w których we wspólnym gospodarstwie
domowym pozostawało 2.031 osób. Na wszystkie świadczenia z tej ustawy
wydatkowano kwotę 1.673.479,47 zł (wszystkie zasiłki finansowe, pomoc w naturze,
usługi opiekuńcze, koszty pobytu osób w domach pomocy społecznej ).
Zgodnie z dokonaną oceną zasobów pomocy społecznej za 2011 rok tut.
MGOPS odnotował 15% wskaźnik osób korzystających z pomocy społecznej z
powodu choroby alkoholowej i jej społeczno-rodzinnych skutków. Wskaźnik ten od
kilku lat pozostaje na tym samym poziomie, co oznacza, że problem alkoholizmu
będzie nadal jednym z istotniejszych oraz stałych przesłanek uzasadniających
udzielanie wsparcia mieszkańcom gminy Barcin.
Ostatecznych środków z pomocy społecznej na wsparcie osób i rodzin
dotkniętych problemem alkoholizmu nie można określić, ponieważ trudno
zweryfikować wydatki gminy ponoszone z tytułu chociażby dodatków
3
mieszkaniowych, świadczeń rodzinnych, świadczeń alimentacyjnych, czy też
zasiłków pielęgnacyjnych wypłacanych z budżetu państwa. Koszty te są znaczące
chociażby z tego powodu, że bardzo często osoby uzależnione nie posiadają
stałych i stabilnych dochodów i tym samym nie łożą na utrzymanie swoich rodzin.
Często obowiązki alimentacyjne przenoszone są przez osoby uzależnione na
budżet państwa, chociaż by w formie świadczeń alimentacyjnych, a niskie dochody
przez nich osiągane najczęściej kwalifikują do wsparcia także w ramach systemu
osłonowego Państwa, w formie zasiłków rodzinnych i dodatków do nich. W takiej
sytuacji można przyjąć, że ok. 12-15% wydatków zrealizowanych z pomocy
społecznej dot. osób i rodzin dotkniętych problemem alkoholizmu, co stanowi kwotę
od 200.000 zł do 250.000 zł.
Długotrwała choroba alkoholowa bardzo często doprowadza do
niepełnosprawności, która powoduje potrzebę zabezpieczenia nie tylko pomocy
materialnej, ale także pomocy w formie opieki nad chorym w domu lub konieczności
umieszczenia w domach pomocy społecznej. W przypadku niektórych osób
niepełnosprawnych, wymagających stałej opieki i wsparcia łączny koszt rocznie
udzielonej pomocy, w różnych formach, wynosi ok. 35.000 zł. Jednocześnie od 2012
roku gmina musi ponosić nowe wydatki wynikające z obowiązywania nowych ustaw
np. przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz ustawy o wsparciu rodziny i systemie
pieczy zastępczej.
Alkoholizm degraduje nie tylko osobę chorą, ale zaburza funkcjonowanie
całych rodzin, w których musi interweniować system wsparcia, który jest kolejnym
wydatkiem dla samorządowych budżetów (koszt zatrudnienia asystentów
rodzinnych, realizacji pomocy z tytułu umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej lub
w placówkach opiekuńczo-wychowawczych itp.). Należy również dodać, że w
rodzinach dotkniętych alkoholizmem bardzo często prowadzone są działania
określone w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, które także generują
wydatki. Tak, więc społeczny wymiar kosztów tylko o charakterze finansowym jest
bardzo wysoki i trudny do dokładnego wyliczenia. Inne społeczne skutki tego
problemu w wymiarze indywidualnej jakości życia osób i rodzin borykających się z
tym problemem są jeszcze bardziej złożone i niosą negatywne konsekwencje dla
funkcjonowania całych lokalnych społeczeństw np. problem bezdomności, wzrost
przestępczości, wzrost liczby osób którymi będzie musiał opiekować się samorząd w
sytuacji utraty zdrowia przez osoby nadużywające alkoholu i uzależnione od niego,
nie nabycia przez nie uprawnień do świadczeń z ubezpieczenia społecznego i
zdrowotnego.
Przemoc w rodzinie zwana także potocznie przemocą domową to
jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie na szkodę bliskiego lub
zaniechanie działań koniecznych do ochrony zdrowia i życia osób najbliższych.
Działania te naruszają prawa i dobra osobiste członka rodziny. Przemoc w rodzinie w
szczególności naraża osoby bliskie na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia,
narusza ich godność osobistą, nietykalność cielesną, wolność i swobodę, w tym
również osobiste normy związane z życiem seksualnym. Powoduje szkody na zdrowiu
fizycznym, psychicznym, a także wywołuje cierpienie i krzywdy moralne u osób, które
jej doznają.
Zespół Interdyscyplinarny monitoruje działania podejmowane na terenie
Gminy Barcin przez poszczególne organizacje i instytucje oraz w ramach swoich
kompetencji podejmuje działania zmierzające do realizacji założeń Gminnego
Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Opieki nad Rodziną. Grupy Robocze zajmują się
4
rozwiązywaniem problemów związanych z występowaniem przemocy
indywidualnych przypadkach poszczególnych rodzin według procedury NK.
w
Liczba prowadzonych postępowań Niebieskich Kart (NK) z podziałem na problem
alkoholowy w roku 2011 i 2012.
Rok
Niebieska Karta
Liczba rodzin, w których
wystąpiła przemoc
niezwiązana z problemem
alkoholowym
Niebieska Karta
Liczba rodzin,
w których wystąpiła
przemoc związana
z problemem
alkoholowym
2011
10
30
5
6
4
14
2
14
I kwartał
2012
II kwartał
III kwartał
Zakończone
24
procedury
Źródło: Pełnomocnik ds. Realizacji Gminnego Programu Przemocy w Rodzinie
W gminie Barcin główną przyczyną przemocy w rodzinie jest nadużywanie
alkoholu. W 2011 roku z 40 założonych Niebieskich Kart wynika, że aż w 30
przypadkach podłożem przemocy był problem alkoholowy. Z danych uzyskanych z
trzech kwartałów 2012 roku wynika, że ogółem założono 62 karty (w niektórych
rodzinach kilkakrotnie) w 34 przypadkach to przemoc związana z alkoholem. W 24
przypadkach przemoc miła charakter incydentalny, gdzie działania przemocowe
nie powtórzyły się po założeniu Niebieskiej Karty i zrealizowaniu planu pomocy
rodzinie tj. przeprowadzonej rozmowy z ofiarą i sprawcą przemocy i zastosowaniu się
rodziny do sporządzonego planu.
Interwencje Policji
Lp.
Wyszczególnienie
2010
2011
2012
(I - IX)
1.
Ogólna liczba:
- kolizji
- wypadków drogowych
125
115
10
77
75
2
69
62
7
5
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Liczba wypadków drogowych spowodowanych
przez kierowców i pieszych będących w stanie
nietrzeźwym w tym:
- kierujących pojazdem mechanicznym
0
0
0
0
1793
1423
370
0
0
0
1413
960
453
0
0
0
999
664
335
0
0
77
108
71
49
79
22
171
214
69
- za prowadzenie pojazdu mechanicznego w
stanie nietrzeźwym
5
7
4
- za prowadzenie innych pojazdów w stanie
nietrzeźwym
7
1
0
- nietrzeźwi piesi
3
0
1
- wykonywanie czynności zawodowych w stanie
nietrzeźwym
- zakłócanie porządku i spokoju publicznego
1
10
0
28
23
7
0
0
0
0
Ogólna liczba interwencji Policji, w tym:
- w miejscach publicznych
- w miejscu zamieszkania
- w innych miejscach
Ilość osób doprowadzona do izby wytrzeźwień
Ilość osób doprowadzonych do policyjnej izby
wytrzeźwień
Ilość osób doprowadzona do miejsca
zamieszkania
Ogólna liczba wniosków skierowanych do
właściwych sądów m.in.:
- za sprzedawanie lub podawanie napojów
alkoholowych w przypadkach, kiedy jest to
zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia
- sprzedawanie alkoholu w miejscach
niedozwolonych
0
0
Źródło: Komisariat Policji w Barcinie.
Osoby zamieszkałe na terenie gminy Barcin zatrzymane do wytrzeźwienia przez KP w
Barcinie
Zatrzymani
Lp.
Wyszczególnienie
2.
Ogółem doprowadzonych osób do wytrzeźwienia
przez funkcjonariuszy KP w Barcinie
Ilość osób doprowadzonych do KPP w Żninie
3.
Ilość osób doprowadzona do miejsca zamieszkania
1.
Źródło: Komisariat Policji w Barcinie.
2012
2010
2011
126
187
93
77
108
71
49
79
22
(I-IX)
6
Zdarzenia kryminalne w latach 2010-2012
Lata
Lp.
Wyszczególnienie
2010
2011
2012
(I-IX)
1.
Bójka i pobicia
7
6
6
2.
Zgwałcenia
0
0
0
3.
Kradzież mienia
46
38
25
4.
Kradzież pojazdów
3
1
1
5.
Kradzież z włamaniem
26
16
15
6.
Rozboje i wymuszenia
7
5
1
7.
Przestępstwa narkotykowe (postępowania za
posiadanie
15
9
7
8.
Przestępstwa gospodarcze
32
28
18
9.
Inne
109
104
101
Źródło: Komisariat Policji w Barcinie.
Przestępczość kryminalna utrzymuje się na podobnym poziomie, co w latach
poprzednich. Zadawalającym jest fakt zmniejszania się ilości przestępstw przeciwko
mieniu, w tym kradzieży z włamaniem, kradzieży mienia, a w szczególności,
przestępczości rozbójniczej przy jednoczesnym wzroście wykrywalności tych
przestępstw.
Osoby zatrzymane przez policję za czyny karalne naruszające ustawę o
przeciwdziałaniu narkomanii na terenie gminy Barcin
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Lata
Wyszczególnienie
Wytwarzanie, przetwarzanie lub przerabianie środków
odurzających lub substancji psychotropowych - art. 53
Wprowadzenie do obrotu środków odurzających lub
substancji psychotropowych - art. 56
Udostępnianie osobie środka odurzającego lub
substancji psychotropowej albo nakłanianie do użycia
- art. 58
Osiąganie korzyści majątkowych lub osobistych poprzez
udzielania innej osobie środka odurzającego lub
substancji psychotropowej, ułatwianie lub nakłanianie
do użycia -art. 59
Posiadanie środków odurzających lub substancji
psychotropowych - art. 62
RAZEM :
Źródło: Komisariat Policji w Barcinie.
2012
2010
2011
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
5
1
6
12
7
9
17
8
(I-IX)
7
Przestępczość narkotykowa utrzymuje się na poziomie porównywalnym z
ubiegłymi latami. Osoby związane z przestępczością narkotykową pozostają w
stałym zainteresowaniu policji. Nie zauważa się wzmożonych działań tych osób. Na
terenie gminy Barcin nie ujawniono osób, które trudniłyby się wytwarzaniem środków
odurzających i substancji psychotropowych. Nie ustalono także osób, które na
szeroką skalę trudniłyby się rozprowadzaniem środków odurzających i substancji
psychotropowych. Należy nadal prowadzić profilaktykę skierowaną do młodzieży
uświadamiającą problemy, w tym problemy zdrowotne wynikające z zażywania
narkotyków.
Sprawy wniesione do sądu za popełnione czyny karalne naruszające ustawę o
przeciwdziałaniu narkomanii
Lata
Lp.
Popełnione czyny karalne
2010
2012
(I-IX)
2011
a
b
a
b
a
b
0
0
0
0
0
0
2.
Wprowadzenie do obrotu środków
odurzających lub substancji
psychotropowych - art. 56
0
0
0
0
0
0
3.
Udostępnianie osobie środka
odurzającego lub substancji
psychotropowej albo nakłanianie do
użycia - art. 58
0
0
0
0
0
0
4.
Osiąganie korzyści majątkowych lub
osobistych poprzez udzielanie innej osobie
środka odurzającego lub substancji
psychotropowej, ułatwianie lub nakłanianie
do użycia - art. 59
1
0
1
0
1
0
5.
Posiadanie środków odurzających lub
substancji psychotropowych - art. 62
0
9
0
7
0
1.
Wytwarzanie, przetwarzanie lub
przerabianie środków odurzających lub
substancji psychotropowych - art. 53
5
8
0
a - sprawy wniesione / skierowane / do sądu, b - sprawy zakończone wyrokiem skazującym
RAZEM :
16
0
10
0
8
Liczba wykroczeń i wniosków skierowanych do sądu mających miejsce na terenie
miasta Barcina w latach 2010-2012 (do 30.09.)
Lata
Lp.
2010
Wyszczególnienie
2011
2012 (I-IX)
A
N
A
N
A
N
26
0
16
0
12
0
2. Kradzieże
0
0
0
3. Uszkodzenia mienia
0
0
0
4. Inne
0
0
0
Źródło: Komisariat Policji w Barcin; A – alkohol, N- narkotyki
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.
Przeciwko obyczajowości
Działania Policji w zakresie procedury „Niebieskich Kart” (NK)
Lata
Lp.
Wyszczególnienie
2010
2011
2012
(I-IX)
1.
Procedura „Niebieskiej karty”
43
67
45
2.
Liczba aktów oskarżenia
8
11
10
1
0
1
Mężczyźni
42
67
44
Kobiety
42
67
44
Mężczyźni
1
0
1
Nie
ustalono
Nie
ustalono
Przemoc fizyczna
Przemoc psychiczna
8
8
11
11
10
10
Przemoc seksualna
0
0
0
Przemoc ekonomiczna
0
0
0
Zaniedbywanie psychiczne lub fizyczne
0
0
0
Kobiety
3.
4.
Sprawcy
przemocy
Ofiary
przemocy
Dzieci
5.
Rodzaje
przemocy
Nie
ustalono
Źródło: Komisariat Policji w Barcinie.
W trzech pierwszych kwartałach 2012 r. odnotowano podobną ilość
skierowanych spraw do Sądu przeciwko sprawcom przemocy jak w całym roku 2011
r. Wzrost tego typu przestępstw jest spowodowany wyczuleniem organów ścigania
na problemy w rodzinie, a także większą świadomością ofiar przemocy. W wielu
9
przypadkach występuje przemoc mieszana, w kilku przypadkach NK założona jest na
agresywne zachowania uczestników/ kłótnie.
Liczba osób z terenu miasta i gminy Barcin objętych nadzorem kuratora z tytułu
uzależnień.
Lp.
1.
2.
Wyszczególnienie
2012
2010
2011
Postanowienia w sprawie
leczenia odwykowego ogółem:
19
5
5
Leczenie:
- ambulatoryjne
- stacjonarne
7
12
2
3
1
4
4
19
2
5
(5)
5
(I-IX)
3.
Przyczyna
- narkotyki
- alkohol
Źródło: Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej.
Pod nadzorem Kuratora pozostało 5 nadzorów z 2010 roku, pozostałe sprawy
zostały umorzone. W 2011 roku postanowieniem zakończyło się 5 spraw, z tego 3 to
leczenie stacjonarne, 2 leczenie ambulatoryjne. W 2012 roku zakończyło się 5
postępowań w tym 4 leczenie stacjonarne i 1 ambulatoryjne. W przypadku, kiedy
osoba nie podejmuje leczenia ambulatoryjnego Kurator wnioskuje o leczenie
stacjonarne. W 2012 roku Sąd w dwóch przypadkach zamienił leczenie
ambulatoryjne na stacjonarne, były to kobiety. Obie panie odbyły cały cykl
leczenia. Jedna kontynuuje terapię, druga wróciła do picia.
Na bieżący rok 1 osoba oczekuje na leczenie odwykowe stacjonarne, ma
wyznaczony termin. 5 spraw nieletnich zakwalifikowanych, jako sprawy o
demoralizację związane są z paleniem marihuany i te osoby pozostają pod
nadzorem kuratora.
RYNEK ALKOHOLOWY
W gminie Barcin, na dzień 2012-11-02, na uchwalonych (uchwała Nr XLV/269/06 RM)
35 punktów:
1. poza miejscem sprzedaży alkoholu powyżej 4,5% z wyjątkiem piwa, aktualnie
jest 28 punktów posiadających zezwolenie,
2. na miejscu sprzedaży alkoholu powyżej 4,5% z wyjątkiem piwa, na
uchwalonych aktualnie10 punktów, zezwolenie posiada 5 punktów,
Poza tym w przypadku piwa dane te przedstawiają się następująco:
· 44 poza miejscem sprzedaży,
· 17 w miejscu sprzedaży.
10
Liczba osób przypadająca na jeden punkt sprzedaży alkoholu
(stan mieszkańców na dzień 23 października 2012 r. wynosił 14.593 osób)
Wyszczególnienie
Liczba osób
2012
2009
2010
2011
(na 23.11)
(na 30.11)
(na 16.11.)
( na 02.11)
164
125
128
116
Źródło: inspektor ds. działalności gospodarczej Urzędu Miejskiego w Barcinie.
Liczba osób przypadająca na jeden punkt sprzedaży wszystkich rodzajów alkoholu
wskazuje tendencje spadkowe.
Należy założyć, że obecna liczba punktów
sprzedaży napojów alkoholowych jest wystarczająca na teren Naszej Gminy.
W 2012 roku w każdym punkcie sprzedaży alkoholu zostało przeprowadzone
szkolenie dla sprzedawców.
DZIAŁALNOŚĆ GMINNEJ KOMISJI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
Lp.
Wyszczególnienie
2010
2011
2012
(I-IX)
1.
Liczba posiedzeń
21
23
20
2.
Liczba wydanych postanowień
administracyjnych w sprawie wydania opinii
56
25
31
11
dot. zezwolenia na sprzedaż napojów
alkoholowych
Wnioski skierowane do komisji przez:
39
38
26
18
15
10
- MOPS
6
16
11
- Kuratorską Służbę Sądową
4
2
3
- Prokuraturę Rejonową
1
0
1
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
0
1
0
- Komisariat Policji
- Rodzinę
3.
4.
Liczba osób zaproszonych na komisję
158
162
139
5.
Liczba przeprowadzonych rozmów
89
139
137
12
7
4
18
3
2
15
3
10
Ilość przeprowadzonych rozmów
profilaktycznych w punktach sprzedaży
napojów alkoholowych
7. Liczba przeprowadzonych kontroli
Ilość wniosków skierowanych do Sądu
8.
Rejonowego w sprawie leczenia odwykowego
Źródło: koordynator m/g programu uzależnień
6.
Osoby będące w zainteresowaniu komisji w latach 2008 - 2012
Lp.
1.
2.
3.
3.
3.
Lata
Ogółem
Barcin
2008
306
152
2009
409
201
2010
408
209
2011
478
234
2012
487
237
Źródło: koordynator m/g programu uzależnień
Piechcin
79
108
115
128
133
Wsie
75
100
84
116
117
12
W zainteresowaniu GKRPA jest coraz więcej osób. Jest to niewielki wzrost w
odniesieniu do 2011 roku (9 osób). Świadczy to jednak o stopniu korzystania z
pomocy GKRPA w rozwiązaniu problemu. W okresie od stycznia do września br.
wpłynęło 49 wniosków w sprawie pomocy w rozwiązaniu problemu związanego z
nadużywaniem alkoholu. Każdy wniosek był indywidualnie analizowany na
posiedzeniach GKRPA. Działania Komisji skierowane były do osób nadużywających
alkoholu, a także do ich najbliższych.
W 2012 roku GKRPA skierowała 10 wniosków do Sądu Rejonowego w Szubinie
w sprawie wszczęcia postępowania dotyczącego podjęcia leczenia odwykowego.
35 osób zostało zmotywowanych do leczenia stacjonarnego przez zatrudnionych
specjalistów terapii uzależnień.
Działalność Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego zwanego dalej (PIK) dla osób
uzależnionych i ich rodzin w Barcinie od stycznia do września 2012 roku
Liczba osób oraz udzielonych im porad w PIK, w poszczególnych kategoriach klientów.
Wyszczególnienie
Liczba osób
Liczba porad
421
659
alkoholowym w tym:
267
373
- współuzależnieni
186
233
- DDA
81
140
Ofiary przemocy w rodzinie w tym:
77
101
- osoby dorosłe
73
96
- dzieci/młodzież
4
5
4.
Sprawcy przemocy w rodzinie
77
118
5.
Osoby mające kontakt z narkotykami, w tym:
54
80
- podejrzewane o zażywanie
13
19
- eksperymentujące
6
6
- uzależnione
35
55
35
49
1.
Osoby z problemem alkoholowym
Dorośli członkowie rodzin i osoby z problemem
2.
3.
6.
Osoby kierowane na leczenie stacjonarne
Źródło: koordynator m/g programu uzależnień.
13
Poza tym do PIK zgłaszały się osoby z innymi problemami, w tym:
a) depresje (4 osoby),
b) uzależnienie od internetu (1 osoba),
c) problemy emocjonalne (3 osoby),
d) dzieci w rodzinie alkoholika (9 osób),
e) problemy wychowawcze (16 osób),
f) zaburzenia odżywiania- bulimia (6 osób),
g) molestowanie seksualne (1 osoba),
h) terapia małżeństw (3 osoby)
a) praca z dzieckiem dysfunkcyjnym (3 osoby)
Terapeuci udzielali konsultacji:
a) nauczycielom,
b) pracownikom MGOPS,
c) kuratorom sądowym,
d) pedagogom,
e) GKRPA,
f) dzielnicowym
Do punktu kierowane były również osoby po utracie prawa jazdy (5 osób).
Lekarz psychiatra oprócz specjalistycznego wsparcia osób z problemem
alkoholowym (41), ich rodzin (24), DDA (21), sprawców przemocy (2) udzielał porad
dotyczących:
a) uzależnień od leków (1 osoba),
b) uporczywych zaburzeń nastroju (7 osób),
c) ograniczonych zaburzeń nastroju (5 osób),
d) zaburzeń:
- depresyjno-egzystencjonalnych (5 osób),
- depresyjno-lękowych (17 osób),
- osobowości (1 osoba)
- konwulsyjnych (4 osoby).
Informacja od specjalistów terapii uzależnień udzielających porad w Punkcie
Informacyjno-Konsultacyjnym w Barcinie.
Skala zjawiska jest duża, zdecydowanie większy zakres związany jest z
problemem alkoholowym niż narkotykowym lub innych uzależnień. Dotyczy głównie
mężczyzn w przedziale wiekowym od 20 do 60 lat. Kobiety ze względu na większy
poziom wstydu zgłaszają się po pomoc zdecydowanie rzadziej, najczęściej w fazie
zaawansowanej choroby. Częstym zjawiskiem jest zrywanie przez nie kontaktu w
fazie nawrotu aktywnego picia.
Skutki problemu uzależnienia widoczne są w funkcjonowaniu całej rodziny.
Także rodziny dalszej (rodzeństwo, dziadkowie), rodzina ma zaburzone relacje, brak
otwartej komunikacji, zaniedbanie dzieci, występowanie przemocy psychicznej,
fizycznej i ekonomicznej.
Praca z osobami uzależnionymi skupia się głównie na rozpoznaniu problemu,
motywowaniu do podjęcia terapii w trybie ambulatoryjnym lub stacjonarnym oraz
wdrażaniu strategii dalszego zdrowienia po terapii.
Duży obszar pracy dotyczy współuzależnienia. Najczęściej współuzależnione
są kobiety. Obecnie w kontakcie terapeutycznym pozostaje podobna ilość osób jak
osób z problemem uzależnienia. Osoby współuzależnione są najczęściej
14
nieświadomymi pomocnikami w piciu i w największym chyba stopniu przyczyniają się
do odwlekania decyzji o zaprzestaniu picia, zwróceniu się po pomoc przez osobę
uzależnioną. Praca w obszarze współuzależnienia dotyczy rozpoznania problemu,
uświadomienia cech, skłonności postaw, określenia własnych zasobów, możliwości
wpływu na swoje życie i uczenie się strategii tzw. twardej miłości. Osoby
współuzależnione mają duże problemy w porozumiewaniu się bez stosowania
strategii manipulacji lub ucieczki i wypierania problemu. Wynika to najczęściej z
przeświadczenia, że za dom, rodzinę, dzieci odpowiedzialna jest głównie kobieta.
Poczucie winy i osobistej klęski w „zmuszeniu” osoby uzależnionej do leczenia są
częstą przyczyna zaburzeń depresyjnych lub psychosomatycznych. Współuzależnieni
nie potrafią zaspokajać swoich potrzeb, zajmują się głównie przetrwaniem i osobą
uzależnioną. Potrzebują dużo wsparcia. Niestety bardzo często nie są w stanie
świadomie i konsekwentnie wspierać w rozwoju swoich dzieci. Właśnie dzieci
ponoszą najbardziej dotkliwe konsekwencje problemu alkoholowego rodziców.
Zaburzenia zachowania oraz przystosowanie się do chronicznego kryzysu w formie
wchodzenia w szkodliwe role umożliwiające rozładowanie napięcia są wysoką ceną
jaką płacą dzieci za przynależność do rodziny. Oczywiście są to strategie
nieuświadomione. Już u dzieci w wieku przedszkolnym można rozpoznać
zachowania, które wskazywać mogą na występowanie uzależnienia w rodzinie.
Dzieci zawsze są emocjonalnie związane z rodzicami, nawet jeśli to rodzic stosuje
przemoc, albo zaniedbuje. Nie mają wyboru tak jak dorosłe osoby
współuzależnione. To dzieci najbardziej potrzebują pomocy.
Analizując problemy, z którymi zgłaszają się mieszkańcy Gminy niezbędna jest
praca z rodzicami. Rodzic, który rozumie swoje zachowanie, rozumie zachowanie
dziecka, umie stawiać granice, wymagać a jednocześnie okazywać ciepło. Właśnie
takie postępowanie daje możliwość wpływu na funkcjonowanie swoich dzieci.
Dobrym działaniem profilaktycznym jest udział rodziców w warsztatach umiejętności
wychowawczych. Doświadczenie z prowadzenia takich warsztatów dla rodziców
pozwala twierdzić, że dzięki tej formie rodzic przełamuje strach przed oceną,
ujawnieniem swoich błędów i niepewności.
Sprawdzonymi działaniami profilaktycznymi, wobec tej grupy to praktyczne
ćwiczenia tych umiejętności, czyli warsztaty z elementami treningu.
Wzrost umiejętności psychospołecznych u osób współuzależnionych
powoduje, że lepiej radzą sobie z kryzysami, umieją korzystać ze wsparcia, a także
dawać wsparcie.
Diagnoza dotycząca problemów używania alkoholu, narkotyków, nikotyny
oraz przemocy w szkołach Gminy Barcin
Szkoła Podstawowa Nr 2 w Barcinie
Wyniki przeprowadzonej we wrześniu 2012 r. w losowo wybranych 4 klasach
uczniów i ich rodziców ankiety diagnozującej poczucie bezpieczeństwa wśród
uczniów na terenie szkoły wskazują, że większość uczniów (ponad 80%) czuje się w
szkole bezpiecznie lub trochę bezpiecznie, a poziom agresji w szkole określa jako
przeciętny. Cieszy fakt, że badani uczniowie uważają, że nauczyciele i inni
pracownicy szkoły pomagają rozwiązać problemy związane z agresją. 9% badanych
uczniów przyznało, że doświadczało już działania papierosów i alkoholu. Również w
swobodnych rozmowach nieliczni uczniowie przyznawali się do prób palenia oraz
picia niewielkich ilości piwa czy np. szampana w czasie Sylwestra. W bieżącym roku
15
szkolnym nie odnotowano w szkole incydentów palenia, czy picia wśród naszych
uczniów.
Aż 98% badanych rodziców twierdzi, że ich dzieci są bezpieczne w czasie
pobytu w szkole. Również 98% ankietowanych rodziców uważa, że nauczyciele i inni
pracownicy szkoły pomagają rozwiązać problemy dot. agresji wśród uczniów. W
opinii 94% badanych rodziców, ich dzieci jeszcze nie doświadczały działania
substancji psychoaktywnych, typu papierosy, alkohol czy narkotyki. 6% rodziców
przyznaje, że nie ma wiedzy na ten temat. Natomiast 14% badanych rodziców
twierdzi, że szkolni koledzy i koleżanki dziecka mieli już do czynienia z takimi
substancjami. 66% rodziców nie orientuje się, gdzie dziecko może zaopatrzyć się w
tego typu substancje. 2% rodziców odpowiedziało, że dzieciom kupują te substancje
w sklepie ich dorośli koledzy. 69% rodziców deklaruje, że wie do kogo w szkole lub
poza szkołą zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach związanych z dzieckiem.
Niestety 37% nie orientuje się co do źródeł takiej pomocy.
Działania profilaktyczne podejmowane w placówce są elementem Szkolnego
Programu Profilaktyki, który ukierunkowany jest na wzmocnienie czynników
chroniących rozwój ucznia przez promowanie wśród uczniów zdrowego stylu życia,
tworzenie uczniom warunków do właściwego rozwoju psychofizycznego,
rozpoznawanie zaburzeń rozwoju i przeciwdziałanie im, szeroko pojętą profilaktykę
uzależnień i profilaktykę wychowawczą, której celem jest wzmocnienie i
podtrzymanie dodatnich społecznie postaw uczniów.
W bieżącym roku szkolnym w Szkole będą kontynuowane dotychczas
realizowane, wiodące strategie profilaktyczne, takie jak:
1. praca z rodzicami, w formie zajęć Akademii Skutecznego Rodzica oraz w
formie innych spotkań o charakterze edukacyjnym, rozwijających
umiejętności wychowawcze rodziców,
2. rozwijanie umiejętności życiowych uczniów, poprzez realizację
rekomendowanych programów profilaktycznych: „Spójrz Inaczej”, „Trzeci
Elementarz – Program 7 Kroków”, „Domowi Detektywi”.
Dodatkowo Szkoła będzie realizować następujące strategie uzupełniające:
1. przekazywanie informacji dot. używania substancji psychoaktywnych, w
czasie godzin wychowawczych,
2. ćwiczenie umiejętności życiowych, w sytuacjach takich jak: konflikty,
zachowania agresywne,
3. organizacja czasu wolnego, w formie dodatkowych zajęć świetlicowych dla
naszych uczniów.
Szkoła Podstawowa Nr 1 w Barcinie
W roku szkolnym 2011/12 na terenie szkoły nie odnotowano żadnych
przypadków wśród uczniów picia alkoholu, palenia papierosów oraz używania
narkotyków. Największe problemy wśród uczniów to: agresja fizyczna i słowna w
stosunku uczeń-uczeń. W ubiegłym roku szkolnym zorganizowane zostały spotkania
dla rodziców z psychologami z PPP w Żninie, pogadanki z policjantami wśród
uczniów oraz został przeprowadzony program profilaktyczny w klasach V "Domowi
Detektywi". W tym roku szkolnym także będzie prowadzony ten program w klasach V,
poza tym planowana jest organizacja szkolnego i gminnego konkursu o prawach
i obowiązkach dziecka, o bezpieczeństwie w szkole i poza nią oraz szkolny konkurs
"Nie nałogom".
16
Szkoła Podstawowa w Mamliczu
Z badań oraz obserwacji wynika, że wśród uczniów szkoły - podobnie jak w
roku ubiegłym - nie ma problemu alkoholowego czy narkomanii, a nawet uczniowie
mają niewielką wiedzę, w tym zakresie (spostrzeżenia podczas zajęć profilaktycznych
realizowanych na wzór programu III Elementarz). Szkolne działania profilaktyczne w
tym temacie są w zupełności wystarczające. Szkoła realizuje działania profilaktycznie
głównie poprzez przeprowadzanie zajęć opiekuńczo – wychowawczych,
grupowych, warsztatowych, często wzorowanych na konkretnych programach
profilaktycznych, lub poprzez prowadzenie takich programów. Także poprzez
pogadanki z policjantem, czy pielęgniarką. Niedużym problemem występującym w
naszej szkole - podobnie jak w roku ubiegłym - jest problem przemocy wśród uczniów
i przemocy w rodzinie. I właśnie w tym zakresie Szkoła oczekuje wsparcia w realizacji
dodatkowych programów.
Gimnazjum nr 1 w Barcinie
Diagnoza kontaktów młodzieży ze środkami odurzającymi oparta została o
badania ankietowe przeprowadzone 17 września 2012 r. Badaniem objęto 390
uczniów: (129) klasy I, (127) kl. II, i (134) kl. III.
Na pytanie czy zażywałeś kiedyś narkotyk z własnej inicjatywy 6,93 %
badanych odpowiedziało że TAK. Wśród substancji najczęściej używanych przez
młodzież nadal dominuje marihuana. Na pytanie czy znasz osoby, które zażywają
narkotyki 66,9% respondentów odpowiedziało NIE. W roku ubiegłym 82%. Z
wypowiedzi 92,56% badanych wynika, że w szkole nie można zakupić środków
odurzających, a 4,36 % odpowiedziało TAK.
51 % uczniów piło już alkohol. 20,51% ankietowanych podaje, że alkohol piło w
domu rodzinnym (w 2011 było 27,5%). 14 uczniów tj. 3,6% podaje, że alkohol zakupiło
bezpośrednio u sprzedawcy, a 37 uczniów (9,5%) za pośrednictwem osoby dorosłej.
Abstynencję nikotynową deklarowało w badaniach 89,7% uczniów. Swoje palenie
określało jako: okazjonalne -19 osób (4,89%), kilka razy w tygodniu 7 osób (1,79%)
oraz 8 osób (2,05%) deklarowało, że pali codziennie.
Wzrosła ilość uczniów mających kontakt z dopalaczami i obecnie jest to (9,49%), w
ubiegłym roku (5,8%).
Analizując nasze wewnętrzne diagnozy, współpracując z pielęgniarką szkolną
oraz obserwując uczniów zauważyliśmy, że coraz większym problemem jest
nieprawidłowe odżywianie. Młodzież przychodzi do szkoły bez śniadań. Często
podstawą śniadania są chipsy, słodycze. Wielu uczniów nie je w ogóle śniadań ze
względu na trzymanie tzw. Linii. Wzrasta liczba dzieci otyłych. Obecnie mamy 40
uczniów (tj. 10% wszystkich uczniów szkoły) z nadwagą. Wskazane byłoby spotkanie
ze specjalistą od zaburzeń metabolicznych i dietetykiem oraz dalsze wyjazdy do
Centrum Onkologii klas III.
Rozmowy z uczniami, rodzicami, wychowawcami, uwagi w dziennikach
wskazują na to, że młodzież nie potrafi radzić sobie z emocjami w relacji
z rówieśnikami i dorosłymi. W wielu przypadkach rodzice nie mają żadnej kontroli nad
poczynaniami dzieci.
Kierunki działań profilaktycznych uwzględniające wyniki przeprowadzonej
diagnozy na podstawie ankiet i obserwacji:
1. kontynuowanie zajęć profilaktyczno-wychowawczych „Sobą być, godnie
żyć”, w klasach I, socjoterapii dla uczniów z rodzin alkoholowych (klasy II),
2. zorganizowanie warsztatów terapeutycznych nt. dopalaczy (klasy II),
17
3. zorganizowanie spotkań ze specjalistą od zaburzeń metabolicznych i
dietetykiem oraz dalsze wyjazdy do Centrum Onkologii klas III,
4. zorganizowanie spotkań uczniów i rodziców ze specjalistami: seksuologiem,
psychiatrą lub psychoterapeutą, w celu szybszego i skuteczniejszego dotarcia
do problemów, z którymi borykają się uczniowie i pomocy w ich rozwiązaniu.
Zespół Publicznych Szkół Nr 1 w Piechcinie
W szkole podstawowej w roku szkolnym 2012/13 badaniem objęto 69 uczniów.( w
ubiegłym 73, więc wyniki są porównywalne):
1. większa cześć uczniów czuje się w szkole bezpiecznie -43,3 % lub częściowo
33,3 %,
2. nieco zmalała skala przemocy w zakresie bycia ofiarą wyzywania, obrażania,
mniej uczniów przyznaje się, że było świadkami bicia, wyzywania.
3. dwukrotnie mniej przyznaje się, iż była sprawcą obrażania innych.
4. zmniejszyła się skala częstego używania alkoholu – 4,5 %, a roku ubiegłym 16,
3 %,
5. obniżyła się ilość uczniów deklarujących palenie papierosów – 9% było 16, 3
%,
6. żaden z uczniów nie przyznaje się do samodzielnego zakupu papierosów,
alkoholu, ale 10% przyznaje się, ze zakupu dokonała osoba dorosła.
W gimnazjum w roku szkolnym 2012/13 badaniem objęto 109 uczniów (w ubiegłym
110):
1. większa część uczniów w gimnazjum czuje się bezpiecznie – 68,7 %, lub
częściowo 21, 1 %,
2. wzrosła liczba świadków wymuszeń, nieco wzrosła liczba świadków bicia,
obrażania,
3. wzrosła liczba uczniów, która kiedykolwiek zapaliła papierosy – 40 % ,
4. liczba osób przyznających się do spożycia kiedykolwiek alkoholu pozostaje na
tym samym poziomie,
5. niestety wzrosła liczba uczniów przyznających się do jednorazowego zażycia
narkotyku – 14,6 %,
6. wzrosła liczba gimnazjalistów kupujących samodzielnie papierosy – ok. 14 %.
Najczęstszą przyczyną spożywania używek podaną przez młodzież jest chęć
spróbowania oraz brak postawy asertywnej (bo koledzy częstowali).
W związku z powyższym prosimy o wsparcie szkoły w zakresie:
-szkolenia dla nauczycieli w projekcie „ Trzy Koła”. Kurs wprowadzający trwa 15
godzin i dotyczy więzi społecznych, spraw i problemów przeżywanych przez dzieci,
zdrowia i zagrożeń:
1. dla uczniów, grupy po inicjacji alkoholowej, który wzmacnia trzeźwość,
kształtuje obyczaje, program profilaktyczny „ Noe”,
2. program edukacyjno-treningowy „ Tak czy Nie „ lub inne warsztaty
profilaktyczne dla gimnazjum dotyczące używek i postaw asertywnych,
3. warsztaty dla rodziców podwyższające swoje umiejętności wychowawcze
4. edukację dorosłych,
18
Główne obszary problemów wynikające
w placówkach oświatowych na terenie gminy:
z
diagnoz
przeprowadzonych
Szkoły Podstawowe
1. Zachowania agresywne wśród uczniów występujące na terenie szkoły,
2. Dość wczesna inicjacja nikotynowa i alkoholowa niektórych uczniów,
3. Przyzwolenie rodziców na próbowanie alkoholu w czasie uroczystości
rodzinnych i świąt,
4. Stosunkowo niska świadomość rodziców, co do osób i instytucji świadczących
pomoc w sytuacjach problemowych dotyczących dzieci.
Gimnazja
1. Brak u młodych ludzi umiejętności pomocnych w nawiązywaniu i
utrzymywaniu prawidłowych relacji w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi,
2. Znaczny wzrost ilości młodych ludzi deklarujących spożywanie alkoholu
(ponad połowa badanych),
3. Wzrost liczby uczniów deklarujących kontakt z narkotykami,
4. Wzrost liczby uczniów deklarujących kontakt z dopalaczami,
5. Nieprawidłowe odżywanie gimnazjalistów, wzrastający problem otyłości
wśród młodzieży.
Kierunki działań profilaktycznych wynikające z informacji otrzymanych ze szkół
podstawowych i gimnazjów:
1. Praca z rodzicami w formie zajęć wzmacniających umiejętności
wychowawcze rodziców, a także w zakresie przekazywania informacji
dotyczących działania substancji psychoaktywnych i zagrożeń z nimi
związanych oraz możliwości radzenia sobie z tym problemem. Ponadto
włączanie
rodziców
do
realizacji
programów
profilaktycznych
przeznaczonych dla dzieci i młodzieży, np. Domowi Detektywi.
2. Rozwijanie umiejętności życiowych dzieci i młodzieży poprzez realizację
programów profilaktycznych wykorzystujących elementy strategii rozwijania
umiejętności życiowych, np. Spójrz inaczej, Sobą być-dobrze żyć”,
3. Wdrażanie nowych programów korekcyjnych w gimnazjach, zwłaszcza z
zakresu profilaktyki narkotykowej,
4. Szkolenie realizatorów programów profilaktycznych skierowanych do dzieci i
rodziców.
5. Utrzymanie kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych, zwłaszcza z
zakresu przestrzegania Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi,
6. Zagospodarowanie czasu wolnego, kontynuowanie pracy świetlic
opiekuńczo-wychowawczych, prowadzenie zajęć socjoterapeutycznych.
Koordynator m/g programu uzależnień
Krystyna Błaszak