Projekt budowlany.rtf
Transkrypt
Projekt budowlany.rtf
egz. 1 KOMPOSTOWNIA POLIGONOWA ODPADÓW ZIELONYCH NA GMINNYM SKŁADOWISKU ODPADÓW W BOGATYNI Lokalizacja: BOGATYNIA, ul. Zgorzelecka – dz. 4/1 Inwestor: Gmina Bogatynia Urząd Miasta i Gminy w Bogatyni ul. Daszyńskiego 1 59-920 Bogatynia Zarządzający: Gminne Przedsiębiorstwo Oczyszczania Sp. z o.o. ul. Kilińskiego 17 59-920 Bogatynia Projektant: mgr inŜ. Andrzej Kędziora Projektant: mgr inŜ. Mieczysław Olejniczak LESZNO, lipiec 2007 KOMPOSTOWNIA POLIGONOWA – odpadów roślinnych z terenów zieleni - Bogatynia Spis treści 1.0. 2.0. 3.0. 4.0. 4.1. 5.0. 5.1. 6.0. 7.0. 8.0. 8.1. 8.2. 8.3. 9.0. 10.0. 11.0. 11.1. 12.0. 13.0. 14.0. 15.0. Nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Oświadczenie projektanta Zaświadczenia o przynaleŜności do ISZ Opis techniczny Lokalizacja Wykorzystane materiały Parametry techniczne kompostowni Cel i istota utylizacji odpadów zielonych Odpady nadające się do kompostowania Proponowana technologia kompostowania masy roślinnej Kompostowanie ustabilizowanych osadów komunalnych z odpadami zielonymi Zakres opracowania Plac kompostowni Realizacja robót budowlanych Wykonanie zbiornika bezodpływowego DrenaŜ i studnia rewizyjna Umocnienie nawierzchni Wpływ kompostowni na środowisko Sprzęt – mechanizacja prac na kompostowni Biologiczne podstawy procesu kompostowania Podstawy procesu kompostowania Wnioski Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Wytyczne technologiczno – wykonawcze stosowania geokraty TABOSS Zbiorniki bezodpływowe szczelne 2 3a-c 4 4 4 5 5 6 7 7 8 8 9 9 10 10 10 11 11 11 14 16-18 19-22 23-29 Rysunki Plan sytuacyjny Plan realizacyjny Przekrój poprzeczny Przekrój normalny pryzmy kompostowej Przekrój normalny drogi technologicznej Profil podłuŜny drenaŜu - zbieracz Profil podłuŜny drenaŜu 1 Profil podłuŜny drenaŜu 2 Profil podłuŜny drenaŜu 3 Profil podłuŜny drenaŜu 4 Zbiornik na wody z drenaŜu Zdjęcie 1 KOMPOSTOWNIA POLIGONOWA – odpadów roślinnych z terenów zieleni - Bogatynia PROJEKTANT KOORDYNUJĄCY mgr inŜ. Andrzej Kędziora OŚWIADCZENIE PROJEKTANTÓW Zgodnie z art. 20 ust. 4 ustawy Prawo Budowlane oświadcza się, Ŝe dokumentacja budowlana została opracowana zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Leszno, czerwiec 2007 r. 2 3 KOMPOSTOWNIA POLIGONOWA – odpadów roślinnych z terenów zieleni - Bogatynia OPIS TECHNICZNY 1.0. Lokalizacja Kompostownia poligonowa dla odpadów roślinnych z terenów zieleni jest projektowana na działce nr 4/1 przy istniejącym składowisku odpadów w Bogatyni. Właścicielem działki jest Gmina Bogatynia. Kompostownia zlokalizowana jest na południowej stronie zachodniej części składowiska za drogą dojazdową. Dojazd do kompostowni – istniejącą drogą dojazdową do składowiska. Obszar objęty projektem kompostowni jest ogrodzony. Powierzchnia działki przewidziana pod kompostownię jest bez uzbrojenia w urządzenia podziemne, jedynie wzdłuŜ północnej granicy działki przebiegają trasy sieci wodociągowej i linii energetycznej n.n. nie kolidujące z projektowanymi rozwiązaniami 2.0. Wykorzystane materiały 1. Mapa sytuacyjno – wysokościowa w skali 1:1000 opracowana przez Zakład Usług Geodezyjno-Kartograficznych GEOBIURO ul. Powstańców Śląskich 6D w Zgorzelcu: geodeta uprawniony Piotr Procyszyn; marzec 2007. 2. Pomiary własne, lustracja terenu. 3. „Raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – Kompostownia poligonowa odpadów roślinnych z terenów zieleni – Bogatynia” opracowany przez Sp. z o. o. Geomel w Lesznie; maj 2007. 4. „Określenie wymagań dla kompostowania i innych metod biologicznego przetwarzania odpadów” – Pracownie Badawczo Projektowe „EKOSYSTEM” sp. z o. o. w Zielonej Górze – opracowane na zlecenie Ministra Środowiska – maj 2005. 5. „Przegląd ekologiczny dla składowiska odpadów w Bogatyni” – ATMON Jelenia Góra – 2002. 6. Informacje dotyczące składowiska odpadów w Bogatyni uzyskane od Inwestora i zarządzającego składowiskiem – Gminne Przedsiębiorstwo Oczyszczania sp. z o. o. w Bogatyni ul. Kilińskiego 17. 7. „Ocena oddziaływania na środowisko w inwestycji budowlanej – Wydawnictwo Verlag Dashoffer sp. z o. o. w Warszawie – 2006. 8. Prawo ochrony środowiska – (Dz.U. nr 62, poz. 627 ze zmianami). 9. Rozp. R.M. z dnia 09.11.2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko o szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko – (Dz.U. z 03.12.2004 r.). 10. Rozp. Min. Ochr. Środ., Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 24.12.1997 r. w sprawie klasyfikacji odpadów – (Dz.U. nr. 162, poz. 1135. 4 3.0. Parametry techniczne kompostowni Projektowana kompostownia jest kompostownią typu poligonowego. Jej główny element stanowi plac o powierzchni 3000 m2 (40x75 m), dostosowany do przetworzenia odpadów roślinnych na kompost w ilości około 500 Mg/rok. Powierzchnia kompostowni została podzielona na następujące elementy jednorodne wynikające z funkcji technologicznej: • 5 pasów o długości 70 m szerokości 4 m o ogólnej powierzchni 1400 m2 przeznaczonych pod pryzmy kompostowe, • magazyn gotowego kompostu o powierzchni 330 m2. • umocnienia nawierzchni dla transportu technologicznego i cięŜkiego sprzętu o powierzchni 2004,6 m2. Zaprojektowano takŜe: drenaŜ rur PVC Ø 80 mm o długości 342 m, studnię Ø 315 mm z PVC, zbiornik PEHD na odcieki V=6,60 m3. Cała powierzchnia kompostowni – 3734,60 m2, Powierzchnia umocniona geokratą TABOSS – 2006,4 m2, Miejsca nie umocnione – pasy pod pryzmy kompostowe i powierzchnia magazynu gotowego kompostu – 1730 m2. Plac kompostowni ukształtowano zgodnie ze spadem naturalnym, zapewniając odpływ wód opadowych i odciekowych do podziemnego szczelnego zbiornika bezodpływowego, skąd woda będzie pobierana do nawilŜania kompostowanej masy roślinnej. Zdolność przepustową kompostowni – przyjmuje się, Ŝe z 1 m2 powierzchni przeznaczonej pod pryzmy kompostowe otrzymuje się od 5 – 6 m3 kompostu. Wskaźnik przeliczeniowy odpadów zielonych – 0,19 Mg/m3. 4.0. Cel i istota utylizacji odpadów zielonych Głównym zadaniem przedsięwzięcia jest uporządkowanie i racjonalizacja gospodarki odpadami w gminie Bogatynia, a w szczególności odpadami organicznymi pochodzenia roślinnego. Odpady roślinne z terenów zielonych miejskich i przemysłowych stanowią ogromne, co roku odnawiane zasoby, które mogą być wielostronnie uŜytkowane. Ze względu na biologiczną genezę masa roślinna powinna wracać do ziemi jako niezbędny czynnik Ŝycia gleby i szaty roślinnej. Zasoby drewna z pielęgnacji i usuwania drzew i krzewów powinny być uŜytkowane do produkcji róŜnych przedmiotów i materiałów ogrodniczych, kompostu oraz na opał. Niezagospodarowane masy roślinne, usuwane z konieczności stanowią uciąŜliwe odpady wymagające duŜych nakładów finansowych i technicznych oraz terenów do składowania. Najgorszym, bo najbardziej uciąŜliwym dla wielu ludzi sposobem pozbywania się odpadów roślinnych jest ich spalanie w ogródkach działkowych i przydomowych oraz w osiedlowych zieleńcach. Niegospodarność biologicznymi zasobami jest coraz bardziej postrzegana przez mieszkańców oraz władze gospodarcze i administracyjne. Gminne Przedsiębiorstwo oczyszczania w Bogatyni, kierując się ekologicznymi i techniczno-ekonomicznymi względami, postanowiło zmienić sposób gospodarowania zasobami masy roślinnej z odpadowego na utylizacyjny. W związku z powyŜszym przystąpiono do opracowania projektu – poligonowej 5 kompostowni na terenie przy składowisku w Bogatyni. Realizacja celów: 1. Zmiana sposobu gospodarowania zasobami masy roślinnej z odpadowego na utylizacyjny i jej powtórne wykorzystanie w środowisku. 2. WydłuŜenie czasu eksploatacji składowiska odpadów przez pozyskanie pojemności dotychczas przeznaczanej na odpady roślinne. 4.1. Odpady nadające się do kompostowania Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów – odpady z ogrodów i parków (w tym z cmentarzy) ulegające biodegradacji kod 200201 będą przerabiane na kompost. Do kompostowania nadają się: trawy, listowie drzew i krzewów, popielęgnacyjne i pouŜytkowe części roślin ozdobnych i uŜytkowych z rabat, ogródków działkowych i przydomowych, popielęgnacyjne i pouŜytkowe części roślin z polowej i szklarniowej uprawy warzyw, roślinne odpady z targowisk i punktów obrotu produktami roślinnymi, trociny i kora drewna, ustabilizowane komunalne osady ściekowe, odpady kuchenne ulegające biodegradacji, rozdrobnione gałęzie drzew i krzewów, odpady roślinne z cmentarzy (po uprzedniej segregacji – szkło, tworzywo sztuczne, metal). Masa roślinna moŜe być kompostowana niezaleŜnie od stanu jej świeŜości, przeschnięcia, zdrewnienia i rozłoŜenia (zgnicia). Kompost produkowany z odpadów zielonych ma duŜe walory nawozowe i sanitarne. Do kompostowania masy roślinnej moŜe być dodawany ustabilizowany komunalny osad ściekowy – wg katalogów odpadów kod 190805. Klasyfikacja i podział ilościowy odpadów przeznaczonych do kompostowania Rodzaj odpadów Odpady z parków i ogrodów ulegające biodegradacji Ustabilizowane komunalne osady ściekowe Odpady kuchenne ulegające biodegradacji Surowce i produkty nie nadające się do spoŜycia i przeterminowane Ogółem Kod Masa [t] Objętość [m3] Udział [%] 200201 470 2473 94,00 190805 - - - 200108 20 105 4,00 020304 10 52 2,00 - 500 2630 100 6 5.0. Proponowana technologia kompostowania masy roślinnej Masa roślinna usuwana z terenów zielonych jako odpad, będzie selektywnie odbierana i przerabiana na kompost roślinny. Masa roślinna przyjmowana do kompostowania nie moŜe zawierać ciał obcych oprócz naturalnego zanieczyszczenia ziemią miejscowego pochodzenia. Proces kompostowania moŜe być prowadzony tylko w warunkach naturalnych (pryzmach). Kompostowanie w warunkach naturalnych jest najprostszą ze wszystkich metod, a prowadzić je moŜna w róŜnego rodzaju pryzmach: otwartych, bez wstępnego przygotowania, otwartych, ze wstępnym rozdrabnianiem, otwartych lub osłoniętych, ze wstępnym sterowaniem procesu rozkładu, otwartych lub osłoniętych, z rozdrobnieniem i ze wstępnym sterowaniem procesu rozkładu, osłoniętych czasowo lub stale. Podczas kompostowania w warunkach naturalnych odpady układa się w pryzmy o przekroju poprzecznym w kształcie równoramiennego trapezu. Wymiary pryzm są róŜne w zaleŜności od przyjętej technologii unieszkodliwiania odpadów. Przyjęto pryzmę trapezową o wymiarach – podstawa 4,0 m, wysokość do 2,0 m i szerokości górą do 2,0 m. Przekrój poprzeczny pryzmy kompostowej – 6,0 m2. Przygotowaną mieszaninę odpadów (rozdrobnioną lub nie) ułoŜoną w pryzmy pozostawia się do czasu spadku jej temperatury wewnętrznej. Po tym czasie przesypuje się je w celu napowietrzenia. Przerzucanie powtarza się aŜ do czasu uzyskania dojrzałego kompostu. Przy kompostowaniu w warunkach naturalnych wymiary rozdrobnionych odpadów powinny wynosić 25 – 40 mm. Coraz częściej stosuje się sztuczne napowietrzanie pryzm przez system rur perforowanych, umieszczonych w poprzek lub wzdłuŜ pryzm. Dopływ powietrza moŜe być naturalny lub sztuczny, gdy powietrze podawane jest przez dmuchawy. Istnieje moŜliwość skojarzonego kompostowania odpadów zielonych razem z ustabilizowanymi komunalnymi osadami ściekowymi. Skojarzone kompostowanie wyŜej wymienionych odpadów pozwala na prawidłowe przeprowadzenie procesu kompostowania, poprawę jakości uzyskanego kompostu, a przede wszystkim przyczynia się do obniŜenia zagroŜenia dla środowiska. Kompostowanie jest biologiczną metodą przeróbki odpadów bazującą na rozkładzie substancji organicznych przez zespoły mikroorganizmów. Rozkład ten prowadzi do zmniejszenia pierwotnej ilości substancji organicznych i moŜe następować w procesie kompostowania z doprowadzeniem powietrza lub bez dostępu powietrza, co przyczynia się do wytworzenia biogazu. Kompostowanie naleŜy do klasycznych metod przeróbki odpadów. Jest to metoda uzasadniona z punktu widzenia ekologii, poniewaŜ składniki organiczne odpadów są ponownie wprowadzane do naturalnego obiegu materii. Kompostowanie odpadów zielonych nie stwarza Ŝadnych uciąŜliwości dla środowiska. 5.1. Kompostowanie ustabilizowanych osadów komunalnych z odpadami zielonymi Wspólne kompostowanie osadów z odpadami zielonymi jest skuteczną metodą umoŜliwiającą nie tylko unieszkodliwianie obu tych materiałów, lecz takŜe przekształcenie ich w wysoko wartościowy nawóz organiczny. W metodzie tej odpady poprawiają strukturę przerabianego materiału, dostarczają znacznej części węgla organicznego, osady 7 ściekowe wzbogacają kompostowaną masę w substancje organiczne i azot oraz dostarczają wilgoci. Wysoka zawartość mikroorganizmów w osadach przyśpiesza zainicjowanie procesów biochemicznych i ułatwia ich przebieg. Jednocześnie organizmy chorobotwórcze obecne nawet w przefermentowanym osadzie ulegają likwidacji w trakcie kompostowania w wyniku podniesionej temperatury (do 70˚C) towarzyszącej procesowi anaerobowego rozkładu i antybiotycznego oddziaływania pewnych produktów wydzielanych przez pleśnie i grzyby rozwijające się w kompostach. 6.0. Zakres opracowania Projekt obejmuje: Kompostownia Umocniona nawierzchnia geokratą TABOSS 100 Tmn wypełniona piaskiem dla transportu technologicznego: • łączna powierzchnia – 2004,6 m2, Pobudowanie pasów pod pryzmy kompostowe: • ilość pasów – 5, • szerokość pasa – 4 m, • powierzchnia pod pryzmy kompostowe – 1400 m2, • łączna długość – 350 m, • rodzaj nawierzchni – gruntowa. Odwodnienie Powierzchniowe. Pobudowanie drenaŜu z rur PVC Ø 80 mm o długości 342 m. Na rurociągu drenarskim pobudowanie studni rewizyjnej Ø 315 mm z PCV. Odprowadzenie wód drenaŜowych do szczelnego zbiornika bezodpływowego o pojemności 6,60 m3. Zbiornik podziemny z tworzywa sztucznego PEHD. Parametry technologiczne • ilość odpadów zielonych planowana do kompostowania – 500 Mg/rok, co przy wskaźniku 0,190 Mg/m3 wynosi ponad 2600 m3/rok, • zdolność przepustowa kompostowni – przyjęto, Ŝe z 1 m2 powierzchni przeznaczonej pod pryzmy kompostowe otrzymuje się 5-6 m3 kompostu. 7.0. Plac kompostowni Plac kompostowni o powierzchni 3734,60 m2 dostosowano do wielkości przerabianej masy roślinnej w ilości około 500 ton/rok. Cała powierzchnia ze względu na swoją funkcję została podzielona na 3 elementy: pryzmy kompostowe, magazyn gotowego kompostu i plac i drogi manewrowe. Powierzchnię na której są pryzmy kompostowe podzielono na 11 pasów w tym 5 pasów o szerokości 4,0 m i długości 70 m o łącznej powierzchni 1400 m2 przeznaczonych do prowadzenia procesu kompostowania oraz 5 pasów o szerokości 3.0 m i 1 pasa o szerokości 5,0 m przeznaczonych do ruchu sprzętu transportowego i sprzętu technologicznego. Takie rozwiązanie umoŜliwia swobodny dojazd do kaŜdej z pryzm. Magazyn gotowego kompostu o powierzchni 330 m2 ze swobodnym dojazdem wzdłuŜ dwóch boków. Plac 8 i drogi technologiczne przewiduje się umocnić geokratą TABOSS Tmn o wysokości 10 cm, co zapewni wystarczająca wytrzymałość nawierzchni dla ruchu środków transportowych i kołowego sprzętu technologicznego. Cała powierzchnia kompostowni oprócz pasów pod pryzmy kompostowe i placu przeznaczonego na magazyn gotowego kompostu jest umocniona geokratą TABOSS Tmn o wysokości 10 cm. Plac kompostowni ukształtowano zgodnie ze spadem naturalnym. DrenaŜ o układzie zbliŜonym do układu warstwic pozwoli przechwycić odpływające wody opadowe i odcieki i zgromadzić je w bezodpływowym podziemnym zbiorniku. Zgromadzona woda zostanie zuŜyta do nawilŜania pryzm kompostowych. Przyjęty sposób kompostowania jest bezściekowy, poniewaŜ całość opadów atmosferycznych jest pochłaniana przez warstwę kompostowanej masy. Wody opadowe spływają tylko z powierzchni nie pokrytej kompostowaną masą. Technologia kompostowania jest, więc bezściekowa. Wjazd na kompostownię z istniejącej drogi dojazdowej na składowisko. 8.0. Realizacja robót budowlanych Zakres robót budowlanych obejmuje wykonanie 1 kpl. zbiornika na wody odciekowe, drenaŜu Ø 8 cm z rur PCW o długości 342 m, 1 studni rewizyjnej Ø 315 mm z PCV i umocnienia nawierzchni geokratą TABOSS 100 Tmn na powierzchni 2006,4 m2. Roboty budowlane naleŜy realizować w kolejności: 1. zbiornik bezodpływowy, 2. drenaŜ i studnia rewizyjna. 3. umocnienie nawierzchni. Przed przystąpieniem do robót dokonać w terenie geodezyjnego wytyczenia wszystkich elementów powierzchniowych i liniowych kompostowni oraz ich wysokościowego połoŜenia.. 8.1. Wykonanie zbiornika bezodpływowego Zbiornik bezodpływowy o pojemności 6,60 m3 z tworzywa sztucznego. Przewiduje się zbiornik firmy EKODAR, ale dopuszcza się zastosowanie zbiornika innego wytwórcy. Przy zamówieniu zbiornika określić średnicę i połoŜenie króćca wlotowego. MontaŜ zbiornika wykonać zgodnie z rysunkiem nr 11. Wykonać wykop fundamentowy o nachyleniu skarp 1:0,6. Na dnie wykopu wykonać zagęszczone podłoŜe z piasku o grubości 30 cm. Wykonać w podłoŜu rowki w miejscach zapewniających oparcie zbiornika na całej powierzchni, a nie na połączeniach segmentów. Wykop fundamentowy zasypywać ręcznie równomiernie piaskiem warstwami do połowy wysokości zbiornika wraz z podbiciem piasku pod zbiornik i zagęszczać. Przy podbijaniu piaskiem nie dopuszczać do wypychania zbiornika w górę. PowyŜej połowy zbiornika zasypkę moŜna wykonywać mechanicznie, ale poza obrysem zbiornika zwiększonym o 30 cm. Wokół ścianek zbiornika naleŜy wykonać min. 30 cm obsypkę z piasku. Całość nasypu zagęszczać warstwami. Nad zbiornikiem wykonać nasyp o średniej wysokości 35 cm i wymiarach korony jak wymiary dna wykopu. Przed zasypaniem zbiornika zamontować rurę wywiewną i trzon rury (komina asenizacyjnego) z zamknięciem, oraz podłączyć rurę dopływową ze studni rewizyjnej na drenaŜu. Wymagane zagęszczenie gruntu – wskaźnik zagęszczenia 0,9. W przypadku występowania wód gruntowych w wykopie fundamentowym – prowadzić 9 odwodnienie powierzchniowe z dna wykopu. 8.2. DrenaŜ i studnia rewizyjna DrenaŜ obejmuje wykonanie 4 sączków z rur karbowanych perforowanych PCV Ø 80 mm ułoŜonych na średniej głębokości 0.90 m w gruncie rodzimym. Wykonać mechanicznie wykopy liniowe o ścianach pionowych, wyrównać dno i ułoŜyć rury drenarskie ze spadkiem jak na profilach (odpowiednio rys. 6-10). Rury drenarskie owinąć luźno rękawem z geowłókniny ogrodniczej. Dreny przysypać ziemią próchniczną pobraną z wierzchniej warstwy gruntu (moŜe być z darniną) do wysokości 20 cm nad rurę. Końcówki sączków i zbieracza zaślepić korkami do rur drenarskich.. Połączenia sączków ze zbieraczem wykonać jako boczne z uŜyciem trójników do rur drenarskich. Pozostałą część wykopu zasypać gruntem rodzimym mechanicznie spycharką bez zagęszczania. Powstałą grobelkę nasypu ugnieść przez 1 lub 2 przejazdy gąsienicą lub kołem spycharki. Studnię rewizyjną wykonać jako typową studnię kanalizacyjną systemową z PCV Ø 315 mm o głębokości do 1,5 m, zwieńczoną włazem Ŝeliwnym z rurą teleskopową. Nie stosować kinety. Wykonać osadnik o głębokości 40 cm poniŜej wylotu z rury trzonowej Ø 315 mm. Trzon studni ustawić na płycie chodnikowej 50x50 x7 cm. Otwory wlotowe i wylotowy wykonać z uŜyciem wkładek „in situ”. Studnię obsypać pisakiem zagęszczanym warstwami o wysokości 20 -30 cm i szerokości min. 30 cm od pobocznicy rury trzonu. 8.3. Umocnienie nawierzchni Zaprojektowano umocnienie nawierzchni gruntowych przez zastosowanie geokraty TABOSS 100 Tmn, gdzie 100 – oznacza wysokość 100 mm, m – oznacza małe komórki, n – oznacza perforację przez nacinanie. Z powierzchni przewidzianych do umocnienia naleŜy zdjąć 15 cm warstwę gruntu, wyrównać i wyprofilować podłoŜe, wykonać 5 cm podsypkę z piasku lub drobnego Ŝwiru i zagęścić. Na tak przygotowanym podłoŜu naleŜy rozłoŜyć geokratę przez równomierne rozciągnięcie kaŜdej sekcji przy uŜyciu ramy napinającej. Rozciągnięte sekcje geokrat naleŜy zastabilizować szpilkami oraz połączyć taśmami wiąŜącymi. RozłoŜone i zastabilizowane sekcje naleŜy równomiernie wypełniać piaskiem na bieŜąco w miarę postępu robót. 9.0. Wpływ kompostowni na środowisko W tlenowym procesie kompostowania nie wydzielają się gazy uciąŜliwe dla otoczenia. Przyjęty sposób kompostowania jest bezściekowy. PoniewaŜ do kompostowania przyjmuje się masę roślinną bez ciał obcych (mechanicznych zanieczyszczeń), to wydzielone grubsze (niekompostowe) frakcje są takŜe masą roślinną przeznaczoną do dalszego kompostowania. W procesie technologicznym nie powstają, więc odpady. Przyjęta technologia kompostowania masy roślinnej jest: bardzo prosta i efektywna, bezodpadowa, bezściekowa, nieuciąŜliwa dla otoczenia, proekologiczna przez przywracanie naturalnego krąŜenia mineralnych i organicznych składników pokarmowych w środowisku, produkcja bardzo dobrej jakości kompostu bez skaŜeń bakteriologicznych, eliminuje składowanie i spalanie roślinnych odpadów, 10 zmniejszenie kosztów usuwania masy roślinnej oraz kosztów zakupu kompostu. 10.0. Sprzęt – mechanizacja prac na kompostowni Kompostowanie moŜe być prowadzone sposobem ręcznym lub przy uŜyciu sprzętu mechanicznego. Podstawowy sprzęt mechaniczny: przerzucarka napędzana ciągnikiem (miesza, przerzuca, rozluźnia i napowietrza kompostowaną masę, przesiewarka z sitem obrotowym na podwoziu (wydziela uŜytkową postać kompostu i grubsze części wymagające dalszego kompostowania), ładowarka do masy roślinnej i kompostu (kołowa), środki transportu (dowóz masy kompostowej). 11.0. Biologiczne podstawy procesu kompostowania Biologiczne metody przeróbki odpadów bazują na rozkładzie substancji organicznych przez zespoły mikroorganizmów. Rozkład ten prowadzi do zmniejszenia pierwotnej ilości substancji organicznych i w naszym przypadku następuje w procesie kompostowania z doprowadzeniem powietrza. Cel metod biologicznych moŜna z jednej strony określić jako przygotowanie do wykorzystania gospodarczego, z drugiej strony jako metodę utylizacji. 11.1. Podstawy procesu kompostowania Uwarunkowania materiałowe Odpady przeznaczone do kompostowania: odpady z terenów zielonych (ogrodów, parków), odpady z cmentarzy (po oddzieleniu tworzywa, szkła, metali itp.), ustabilizowany osad z oczyszczalni ścieków. Ogólna ilość substancji organicznych (Sorg. og.) składa się z czynnej substancji organicznej, łatwo rozkładanej biologicznie (Sorg. rozkład.) i trwałej substancji odpornej na rozkład (Snierozkład.). ZaleŜność od udziału (Sorg. rozkład.) odniesionego do ilości ogólnej substancji organicznej (Sorg. og.) w wyniku rozkładu otrzymuje się mniejszą lub większą redukcję objętości. Szczególne znaczenie ma stosunek ilościowy węgla do azotu C/N. Surowce wyjściowe do rozkładu tlenowego powinny mieć optymalny stosunek C/N = 35/1, poniewaŜ dla przemian związanych z budową komórek i wytwarzania energii przez mikroorganizmy jest on najkorzystniejszy. Optymalny stosunek ilościowy C/N moŜna uzyskać dodając odpowiednie ilości odpadów jednorodnych: osadów ściekowych (C/N = 15), słomy pszenicznej (C/N = 128), trocin (C/N = 500). Po zakończeniu rozkładu tlenowego stosunek C/N powinien zmieniać się w granicach od 15 do 20, co odpowiada proporcji występowania tych pierwiastków w ziemi uprawnej. 11 Odczyn Wartość odczynu powinna zmieniać się pomiędzy pH 7 a pH 9, przy czym parametr ten na początku rozkładu obniŜa się w wyniku tworzenia kwasów tłuszczowych i nitryfikacji, a po wytworzeniu się nowych struktur bakterii powoli wzrasta. Typowy przebieg zmian odczynu pH podczas rozkładu biologicznego ilustruje rysunek nr 1. Uwarunkowania technologiczne Zawartość wody Mikroorganizmy pobierają składniki pokarmowe w postaci związków rozpuszczalnych, które mogą przenikać przez membramę półprzepuszczalną (błona komórkowa), wskutek czego w kompoście surowym zawartość wody ustala się na poziomie 55%. Przy wilgotności poniŜej 20% przebieg procesów biologicznych jest niemoŜliwy. Dobrym sposobem jest dodawanie ustabilizowanego osadu ściekowego. Objętość powietrza w porach Objętość powietrza w porach powinna się utrzymywać w granicach od 25 do 35%. Objętość powietrza w porach i zawartość wody są, zatem wobec siebie konkurencyjne. Zapotrzebowanie tlenu Zapotrzebowanie tlenu do biologicznego rozkładu tlenowego wynosi ok. 2 g O2/g s.m.org. (= 2 litry powietrza na 1g świeŜych odpadów). W miarę upływu czasu intensywność rozkładu biologicznego w jednostce czasu spada i tym samym aktywność oddechowa mikroorganizmów. NajwyŜszego zuŜycia tlenu naleŜy oczekiwać przy temperaturze rozkładu 60˚C. Napowietrzanie W systemach nienapowietrzanych dostarczanie tlenu odbywa się w wyniku dyfuzji i ruchów termicznych, ewentualnie w wyniku przerzucania pryzm. Głębokość wnikania wskutek dyfuzji wynosi ok. 70 cm, co oznacza, Ŝe pryzmy nienapowietrzane nie mogą być zbyt wysokie. Podczas napowietrzania do pryzmy doprowadza się więcej powietrza, niŜ wynosi jego teoretyczne zapotrzebowanie, aby mieć pewność przebiegu procesu 12 tlenowego. Niedobór tlenu moŜe prowadzić do powstania procesów fermentacyjnych, gnilnych, i tym samym powstawania produktów o uciąŜliwym zapachu. Powierzchnia czynna Aby rozkład substancji organicznych przebiegał skutecznie, potrzebna jest moŜliwie duŜa aktywna powierzchnia materiału przeznaczonego na kompost, co oznacza, Ŝe przed kompostowaniem materiał powinien być odpowiednio rozdrobniony. Uwarunkowania biologiczne i przemiana energetyczna rozkładu w procesie kompostowania Biorące udział w procesie kompostowania mikroorganizmy to: bakterie tlenowe (aerobowe) i bakterie beztlenowe (anaerobowe) (w przewadze pałeczkowate i tworzące zarodniki), Actinomycetales (grzyby promieniowce), pleśnie, glony i pierwotniaki. Szczepienie materiału do kompostowania nie jest konieczne, poniewaŜ wszystkie wymagane do prawidłowego jego przebiegu bakterie są w tym materiale. Np. 1 gram osadu ściekowego zawiera kilka miliardów bakterii. Przemiana materii Mikroorganizmy zuŜywają zaledwie 20% organicznych związków węgla na budowę własnych komórek, podczas gdy pozostałe 80% węgla organicznego zamieniane jest na produkty pośrednie i tym samym słuŜy pozyskiwaniu energii. Uwalniana energia chemiczna objawia się w formie ciepła i prowadzi do samorzutnego ogrzewania się kompostu. Nadmiar energii cieplnej wynosi około 33 do 401 kJ/g węgla. Przebieg rozkładu w procesie kompostowania, zmiany temperatury W procesie kompostowania dochodzi do uwarunkowanej zmianami temperatury zmiany składu mikroorganizmów (rys. nr 2). W zaleŜności od temperatury rozróŜnia się następujące procesy: psychrofilne (bakterie, pleśnie), w temperaturze od -4 do 30˚C, mezofile (bakterie, Actinomycetales), w temperaturze od 10 do 45˚C, termofilne (bakterie, Actinomycetales, zarodniki mezofilowe), w temperaturze od 45 do 65˚C, jak równieŜ pojedyncze gatunki termofilne, które występują jeszcze w temperaturze 75˚C. PowyŜej 75˚C nie zachodzą juŜ Ŝadne przemiany biologiczne. Rys. nr 2 pokazuje rozkład temperatury w masie kompostowej. RozróŜnia się następujące fazy rozkładu tlenowego: Faza wpracowania organizmów mezofilowych, która trwa od 12 do 24 godzin. AŜ do samorzutnego zwiększenia się temperatury do 45˚C występuje przyśpieszone rozmnaŜanie się bakterii mezofilowych, powyŜej tej temperatury zaczyna ubywać bakterii chorobotwórczych, a rozpoczyna się namnaŜanie populacji termofilnej. Faza organizmów termofitowych o duŜej szybkości namnaŜania się w zakresie temperatur od 45 do 55˚C. PowyŜej 55˚C liczba bakterii spada w sposób aŜ do 75˚C. Przypadki samorzutnego wzrostu temperatury do ok. 100˚C pochodzą prawdopodobnie z reakcji czysto chemicznych (autooksydacja, piroliza, reakcja Maillarda). Uszkodzenia mikroorganizmów z powodu podwyŜszonej temperatury mogą przy tym skutkować zahamowaniem procesów biologicznych mimo skutecznego schłodzenia, przez co moŜliwe są błędne wnioski o przebiegu kompostowania. 13 Faza schłodzenia z ponownym wzrostem ilości bakterii mezofilowych w temperaturze poniŜej 45˚C. Szczególnie masowo rozwijają się promieniowce, które są typowe dla kompostu dojrzałego. Energia uwalniająca się w procesie kompostowania potrzebna jest dla samego procesu, z tego względu nie ma moŜliwości gospodarczego wykorzystania energii cieplnej. Zakończenie procesu rozkładu Proces rozkładu uznaje się za zakończony, gdy zaniknie biologiczna aktywność kompostu, a łatwo rozkładalne substancje organiczne zostaną przekształcone. Higienizacja, czyli eliminacja zarazków chorobotwórczych niebezpiecznych dla ludzi, zwierząt i roślin w duŜym stopniu uzaleŜniona jest od czasu trwania i temperatury procesu. Zgodnie z indeksem jakości higieniczno-bakteriologicznej wymagany stopień higienizacji moŜna osiągnąć w warunkach: – przy kompostowaniu w pryzmach otwartych z przerzucaniem; po 2 tygodniach w temperaturze wyŜszej od 55˚C. 12. Wnioski • • • • • • przed przystąpieniem do robót naleŜy zapoznać się szczegółowo z dokumentacją techniczną, po wykonaniu prac doprowadzić przyległy teren do stanu pierwotnego, w czasie wykonywania robót naleŜy przestrzegać technologii układania i montaŜu rur i elementów z PVC, oraz ich odbioru technicznego, nie przewiduje się uŜywania otwartego ognia, ale ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo z hałdą odpadów, naleŜy zachować szczególną ostroŜność ppoŜ. w trakcie wykonywania robót naleŜy: - stosować sprawny, pozbawiony przecieków sprzęt, - podczas obróbki końcówek, cięcia rur powstają odpady w postaci wiórów, krótkich odcinków rur odpadowych, które nie podlegają procesowi rozkładu w ziemi i dlatego wykonawca w trakcie realizacji robót zobowiązany jest do ich zbierania i przekazywania do recyklingu w celu powtórnego przetworzenia. kompostownia nie stwarza zagroŜenia dla środowiska, poniewaŜ przetwarza odpady z terenów zieleni w produkt przyjazny środowisku – kompost, 14 • • • • • • • • w prawidłowo przeprowadzonym procesie kompostowania kompost pozbawiony jest bakterii i grzybów chorobotwórczych, zanieczyszczenia odpadów zielonych będą usuwane w fazie zbiórki, formowania i przerabiania pryzm kompostowych, i w zaleŜności od ich rodzaju będą deponowane na składowisku lub przeznaczane do recyklingu, w procesie kompostowania nie ma wytwarzania się odcieków, a wody opadowe są wchłaniane przez kompostowaną masę – obieg zamknięty /nadmiar magazynowany w szczelnym zbiorniku/, odcieki powstają tylko z odkrytych powierzchni kompostowni i mogą być uŜywane do zraszania pryzm kompostowych, okrycie pryzm kompostowych zapobiega pyleniu, w procesie kompostowania nie powstają odory, wyprodukowany kompost moŜe być stosowany do okrywania skarp składowiska odpadów, kompostownia jest zlokalizowana na terenie przy istniejącym składowiska odpadów w Bogatyni na działce ewidencyjnej nr 4/1. Leszno, czerwiec 2007 r. 15 KOMPOSTOWNIA POLIGONOWA – odpadów roślinnych z terenów zieleni Bogatynia 13. INFORMACJA Dotycząca Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia Obiekt: Inwestor: Adres budowy: Jednostka projektowa: Autor projektu: Kompostownia poligonowa odpadów roślinnych z terenów zieleni Gminne Przedsiębiorstwo Oczyszczania Sp. z o. o. 59-920 Bogatynia ul. Kilińskiego 17 Bogatynia ul. Zgorzelecka dz. nr 4/41 Geomel sp. z o. o. 64-100 Leszno ul. Leśna 1 mgr inŜ. Andrzej Kędziora mgr inŜ. Mieczysław Olejniczak 16 13. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji: 13.1. Roboty przygotowawcze - szczegółowe zapoznanie się z projektem budowlanym, - wizja lokalna w terenie, - wyznaczenie budowli w terenie, - wyznaczenie dróg dojazdowych, - oznakowanie terenu prowadzenia robót. 13.2. Roboty ziemne i montaŜowe - wykonanie wykopów pod nadzorem inspektora nadzoru, - zabezpieczenie ścian wykopów przed osuwaniem się gruntu, - odbiór techniczny wykopów, - wykonanie oznakowania i ogrodzenia wykopów, - montaŜ rurociągów i studni drenaŜowych, - odbiór techniczny rurociągów, studni i zbiornika bezodpływowego, - wykonanie obsypki i podsypki, - odbiór techniczny obsypki i podsypki, - wykonanie inwentaryzacji powykonawczej urządzeń podziemnych, - zasypanie wykopów, - montaŜ nawierzchni z geokraty, - stabilizacja geokraty – wypełnienie komórek piaskiem, - uzupełniające ułoŜenia krawęŜników i obrzeŜy trawnikowych, - odtworzenie otaczającego terenu do stanu przed budową. 13.3. Wskazanie, dotyczące przewidywanych zagroŜeń występujących podczas lokalizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagroŜeń oraz miejsce i czas występowania - zagroŜenie przy robotach ziemnych związanych z wykonywaniem wykopów, - zagroŜenie przy robotach ziemnych związane z montaŜem rurociągów drenaŜu w wykopach, - zagroŜenie przy montaŜu studni i zbiornika bezodpływowego w wykopach związane z pracą Ŝurawi, - zagroŜenie przy robotach ziemnych związanych z zagęszczaniem gruntu, - zagroŜenie przy montaŜu geokraty, - zagroŜenie przez kontakt z odpadami występującymi na składowisku, - zagroŜenie z ruchem środków transportowych obsługujących budowę. 13.4. Pokazanie sposobu prowadzenia instruktaŜu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych - przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych kaŜdy pracownik winien być przeszkolony w zakresie bhp, - przed rozpoczęciem robót naleŜy zapoznać się szczegółowo z dokumentacją budowlaną, zwracając uwagę na warunki wydane w uzgodnieniach, zachowując wytyczne wykonawstwa i odbioru robót, - całość prac naleŜy wykonać zgodnie z ,,Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano – montaŜowych” cz. II Instalacje sanitarne i przemysłowe, „Warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych” 17 SGGiK z 1994 roku, przepisami bhp i ppoŜ. oraz warunkami zawartymi w rozporządzeniach. - przestrzegać, aby drogi dojazdowe były przejezdne. Zabrania się składowania na nich materiałów budowlanych, gromadzenia sprzętu, - na placu budowy w widocznym miejscu powinien znajdować się sprzęt ppoŜ. 13.5. W trakcie wykonywania robót ziemnych naleŜy zachować wymogi bhp, dotyczące robót ziemnych i pracy w wykopach, a przede wszystkim - zabezpieczyć w widoczny sposób wszelkie wykopy wraz z ustawieniem niezbędnych znaków i tablic informacyjnych, - ograniczyć do minimum pozostawianie na noc wykopów nie zasypanych, - zwracać uwagę na nie zinwentaryzowane urządzenia podziemne, - wszelkie roboty zanikowe winny być odebrane przed ich zakryciem (zabetonowaniem, zasypaniem), - na bieŜąco przed zasypaniem winna być wykonana przez uprawnionego geodetę szczegółowa inwentaryzacja geodezyjna wykonanych rurociągów i budowli, - bezwzględnie naleŜy dostosować się do uwag i zaleceń zawartych w uzgodnieniach z zainteresowanymi jednostkami, - stosować wyroby i rozwiązania dopuszczone do stosowania w budownictwie. Kierownik budowy na podstawie informacji powinien opracować plan BIOZ. Leszno, dnia: 25 czerwca 2007 r. Opracował: 18 WYTYCZNE TECHNOLOGICZNO -WYKONAWCZE ---------------------------------------------------------------------------stosowania Geokraty TABOSS, wzmacniającej powierzchnie jezdne na terenie kompostowni odpadów zielonych przy istniejącym składowisku odpadów w Bogatyni. Zawartość opracowania : --------------------------------1.0. Przedmiot wytycznych. 2.0. Zakres wytycznych. 3.0. Mechanizm pracy Geokraty TABOSS. 4.0. Zastosowanie Geokraty TABOSS do wzmocnienia powierzchni jezdnych na terenie kompostowni. 4.1. Przygotowanie podłoŜa. 4.2. MontaŜ i wypełnienie Geokraty TABOSS. 5.0. Uwagi i wnioski końcowe. 1.0. Przedmiot wytycznych. Przedmiotem wytycznych jest wykonanie wzmocnienia powierzchni jezdnych na terenie kompostowni z Geokraty TABOSS - tabossystem Tmn ( gdzie : m oznacza małe komórki, n perforacja przez nacinanie), wysokość siatki komórkowej wynosi 100 mm. Geokrata jest produkowana z polietylenu o wysokiej gęstości (HDPE), nieulegającego biodegradacji i odpornego na działanie promieni UV. Geokrata jest produkowana z taśmy o grubości 1,4 do 2,0 mm,obustronnie teksturowanej, perforowanej, zgrzewanej punktowo ultradźwiękami. Zgrzewy punktowe dwurzędowe w ilości 9 punktów w rzędzie, odległe są od siebie o 340 mm. Wysokość siatki komórkowej wynosi : 50, 75, 100, 150 i 200 mm. Segmenty Geokraty TABOSS są produkowane w sekcjach o następujących wymiarach : - w pozycji złoŜonej 3,50 m x (0,12 do 0,15) m x (0,05 do 0,20) m, - w pozycji rozłoŜonej (2,60 do 3,00) m x 6,20 m x (0,05 do 0,20) m. Sekcje Geokraty TABOSS są dostarczane w stanie złoŜonym. Segmenty Geokraty TABOSS w pozycji rozciągniętej są podobne do kształtu plastra miodu o pwierzchni komórki równej 248 cm2 i efektywnej średnicy komórki równej 178 mm. Parametry techniczne Geokraty TABOSS określa Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2007-03-1216 wg. PN-81/C-89034. Poszczególne sekcje geokraty łączy się przy pomocy opasek zacisko wych z poliamidu o wytrzymałóści na zrywanie do 1,14 kN, odpornych na UV, kwasy, oleje i rozpuszczalniki. 19 2.0. Zakres wytycznych. Niniejsze wytyczne obejmują zastosowanie Geokraty TABOSS do wykonania umocnienia powierzchni jezdnych kompostowni odpadów zie lonych. Na podstawie oceny rodzaju i stanu gruntu w podłoŜu, dobrano odpo wiednią wysokość geokraty oraz grubość warstwy filtracyjnej (matera ca piaskowego) pod geokratą. Przyjęto geokratę o wysokości 10 cm (małe komórki) ułoŜoną na podsypce piaskowej o grubości 5 cm. PoniewaŜ poziom wody gruntowej jest głęboki, zrezygnowano z ułoŜenia geowłókniny pod geokratą. 3.0. Mechanizm pracy Geokraty TABOSS. Geokrata TABOSS jest zbudowana z kilkudziesięciu odpowiednio połączonych taśm z politylenu wysokiej gęstości, przypominających swoją strukturą plaster miodu. Dzięki powstawaniu zjawiska tzw. mostu przenoszącego obciąŜenia na miękkich gruntach, w komórkach geokraty wypełnionych kruszywem dochodzi do zwiększenia nośności i odporności na deformacje.NapręŜenia przekazywane od kół pojazdu powodują zwiększenie napręŜeń pionowych w materiale wypełniającym komórki geo kraty (piasku, mieszance piasku z ziemią roślinną itp.),co z kolei wywołuje wzrost sił parcia na szorstkie ściany komórek. Elastyczna taśma geokraty przemuje część tych sił a pozostała ich część - napierając na sąsiednie komórki - przyczynia się do powstania w nich sił odporu (parcia biernego). Komórki współpracując ze sobą (w przestrzennej strukturze geokraty) powodują stałe dogęszczanie materiału wypełniającego geokratę i wciągają do współpracy duŜe powierzchnie podłoŜa, co znacznie redukuje wielkość napręŜeń pionowych przekazywanych lokalnie na podłoŜe. Wzajemne blokowanie się komórek praktycznie uniemoŜliwia przesuwanie się segmentów Geokraty TABOSS, ogranicza jej nierównomierne osiadanie i nie pozwala na powstawanie kolein. W konsekwencji zastosowanie Geokraty TABOSS umoŜliwia uzyskanie następujących efektów : - redukcję grubości konstrukcji nawierzchni w porównaniu do rozwiązań konwencjonalnych dzięki eliminacji głębokiej wymiany gruntu, - znaczne zwiększenie odporności materiałów wypełniających geo kratę na ścinanie w wyniku ich zamknięcia, ograniczenia i znacznego zagęszczenia wewnątrz komórek, - znaczne zmniejszenie osiadania spowodowanego naturalnym zagę20 szczeniem oraz ograniczeniem bocznych przesunięć materiału wy pełniającego geokratę, - zmniejszenie napręŜeń przekazywanych na podłoŜe gruntowe od obciąŜenia uŜytkowego oddziaływującego na nawierzchnię w wyniku rozkładania skoncentrowanych obciąŜeń na sąsiadujące komórki geokraty, - w przypadku gruntów o niskiej nośności zastosowanie geokraty i geowłókniny w sposób zdecydowany poprawia nośność nawierzchni i gruntu w podłoŜu. 4.0. Zastosowanie Geokraty TABOSS do wzmocnienia powierzchni jezdnych na terenie kompostowni odpadów zielonych. 4.1. Przygotowanie podłoŜa. Przed ułoŜeniem geokraty naleŜy usunąć warstwę humusu (15 cm), wyrównać powierzchnię gruntu rodzimego i wykonać materac piaskowy o grubości 5,0 cm. 4.2. MontaŜ i wypełnienie Geokraty TABOSS. Zaletą systemu „tabossystem”z uŜyciem Geokraty TABOSS jest prostota i szybkośc montaŜu - brygada złoŜona z 2 operatorów sprzętu i 4 pracowników - rozkłada w ciągu 1 godziny 100 do 200 m2 geokraty. Sekcje geokraty zaleca się układać przy uŜyciu szablonów (ram monta Ŝowych) gwarantujących dokładne rozciagnięcie sekcji. Poszczególne sekcje naleŜy nałoŜyć na szablony w celu nadania im właściwych nomi nalnych wymiarów. Następnie szablon z rozłoŜoną na nim sekcją naleŜy odwrócić o 1800 tak, aby szablon znajdował się nad sekcją, ułoŜyć na wcześniej przygotowanym podłoŜu i połączyć z wcześniej rozłoŜonymi sekcjami. W celu utrzymania sekcji we właściwych pozycjach naleŜy przed zdję ciem szablonów połaczyć skrajne komórki sąsiednich sekcji paskami zaciskowymi,zaś co drugą komórkę zakotwić w podłoŜu przy pomocy stalowych szpilek typu „J” o średnicy 8 do 10 mm i długości minimum 600 mm. WzdłuŜ skrajnych krawędzi konstrukcji naleŜy zakotwić wszystkie ko mórki, po czym usuwa się ramy montaŜowe i wypełnia sekcje materia łem ziemnym w następujący sposób : - na rozłoŜone sekcje geokraty naleŜy wysypać i przed zagęszczeniem równomiernie rozłoŜyć mieszankę ziemi roślinnej z piaskiem lub pospółką w stosunku 1 : 1 warstwą o grubości przewyŜszającej o 5 cm wysokość sekcji geokraty, - po wstępnym zagęszczeniu materiału wypełniającego komórki geo 21 kraty naleŜy nadsypać ziemię roślinną warstwą o grubości około 5 do 6 cm i całość ponownie zagęścić do uzyskania wskaźnika zagęszcze nia według Proctora Is > 0,95, - do zagęszczenia materiału wypełniającego stosuje się walce wibra cyjne lub zagęszczarki płytowe, - krawędzie powierzchni jezdnych naleŜy zabezpieczyć krawęŜnikami betonowymi, - po wykonaniu konstrukcji umocnienia powierzchni jezdnych kompostowni, naleŜy posiać trawę, uwałować i przez kilka dni zraszać. 5.0. Uwagi i wnioski końcowe. Podczas wykonywania umocnienia powierzchni jezdnych kompostowni Geokratą TABOSS, naleŜy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie: - ułoŜenie geokraty, - łączenie sekcji geokraty, - kotwienie geokraty, - zagęszczenie wypełnienia geokraty odpowiednim sprzętem, tak aby uzyskać wskaźnik zagęszczenia według Proctora Is > 0,95. 22