Przed kilkoma tysiącami lat na jednej z wielu słonecznych plaży

Fragment książki „Polityczny i gospodarczy proces integracji Unii Europejskiej”
- Ryszard Sabela
Przed kilkoma tysiącami lat na jednej z wielu słonecznych plaży położonych
miedzy górą Karmel a Nahr el-Kelb, obszarze należącym dziś do Libanu i
Izraela, bawiła się córka fenickiego króla Agenora i królowej Telefasy.
Panienka ta wiła właśnie w towarzystwie innych dobrze urodzonych panienek
wianki z zebranych kwiatów, gdy nagle przed nią pojawił się duży byk i porwał ją na
wyspę Kretę. Pod postacią tego byka ukrył się sam szef Olimpu Zeus, zaś
uprowadzona królewna nosiła imię Europa. Zeus miał z nią trzech synów, ,
.Europejczyków''.
Czy z tej opowieści z greckiej mitologii wywodzi się nazwa dla kontynentu
europejskiego nie zostało nigdy stwierdzone. Równie dobrze mógł Agenor,
władca potężnej wówczas gospodarczo Fenicji, nadać swej córce imię Europa ze
względu na kontakty handlowe z ludami (np. Grekami) mieszkającymi za
morzem, na zachód od Fenicji, właśnie gdzieś w Europie.
Ciekawe, że grecki historyk Herodot jeszcze w piątym wieku p. Ch. nie
utożsamiał Europy z Grecją i traktował ją jedynie jako wyobrażenie geograficzne.
Taką Europę, jaką powszechnie odczuwamy, stworzyli dopiero Rzymianie. Na
bazie kultury greckiej, z poszanowaniem i uwzględnieniem kultur innych narodów,
stworzono za cesarza Augustusa formy organizacyjno-prawne, które umożliwiły
pełny kulturowy, społeczny i gospodarczy rozkwit obszaru cesarstwa.
 Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
www.wszib.edu.pl
Fragment książki „Polityczny i gospodarczy proces integracji Unii Europejskiej”
- Ryszard Sabela
W swej historii świata z około 418 r. Paulus Orosius wyliczył 54 nacje,
zamieszkujące ówczesną Europę. Sytuacja ta nie uległa praktycznie do dziś żadnej
zmianie (patrz rys. na str. 5). W 1998 roku miedzy Atlantykiem a Uralem egzystują 44
państwa z jednym lub kilkoma narodami. Tak np.: w Republice Federalnej
Niemiec istnieje bez własnego państwa naród Sorbów, zaś we Francji i Hiszpanii —
naród Basków. Gwoli ścisłości nadmienić należy, że jako 45. państwo w Europie roku
1998 istnieie państwo Watykan bez narodu.
Z tych państw 15 (patrz rysunek) należy obecnie do Unii Europejskiej (kolor
ciemny), 13 podpisało z Unią umowy asocjacyjne (kolor jasny), z czego 6 złożyło
wnioski o przyjęcie do Unii. Do tej ostatniej grupy państw należą obok Polski także:
Turcja, Cypr, Malta, Węgry i Szwajcaria, przy czym podanie Szwajcarii znajduje się w
zawieszeniu ze względu na negatywny wynik plebiscytu o Europejskim Obszarze
Gospodarczym. Słowenia, jako czternaste państwo ubiega się o umowę asocjacyjną.
 Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
www.wszib.edu.pl
Fragment książki „Polityczny i gospodarczy proces integracji Unii Europejskiej”
- Ryszard Sabela
Państwa członkowskie Unii Europejskiej
Przypatrzmy się najpierw strukturom legislacyjno-wykonawczym państw
członkowskich Unii Europejskiej (w porządku alfabetycznym).
Republika Austrii została wskrzeszona do życia krótko przed zakończeniem II
wojny światowej poprzez ponowne wejście w życie konstytucji z 1920 r. w
nowelizagi z 1929. Pełną niezależność Austria uzyskała jednak dopiero 15 maja 1955,
w wyniku umowy z czterema mocarstwami.
Zgodnie z konstytucją Austria jest państwem federalnym o dwuizbowym
systemie. Ustawodawstwo leży w gestii Rady Narodowej, czyli parlamentu i Rady
Federalnej, będącej przedstawicielstwem dziewięciu krajów związkowych. Obie te
izby tworzą Zgromadzenie Federalne, które zbiera się jedynie w rzadkich przypadkach, jak wypowiedzenie wojny czy też zaskarżenie prezydenta. Obywatele, którzy
ukończyli 19. rok życia wybierają 183 posłów do Rady Narodowej na 4 lata. Jej
rozwiązanie następuje na skutek własnej uchwały po upływie kadencji lub przez
dekret prezydenta. W tym ostatnim przypadku najpóźniej po 100 dniach musi się
odbyć pierwsze posiedzenie nowego parlamentu. Rada Narodowa może większością
głosów uchwalić ustawę, którą poprzednio odrzuciła Rada Federalna oraz może
ogłosić plebiscyt.
 Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
www.wszib.edu.pl
Fragment książki „Polityczny i gospodarczy proces integracji Unii Europejskiej”
- Ryszard Sabela
Rada Federalna składa się z 58 osób, wybranych z własnych gremiów przez
parlamenty krajów związkowych, przy czym ich ilość zależy od liczby mieszkańców
danego kraju. Wybór posłów do parlamentów krajowych odbywa się jak do Rady
Narodowej.
Egzekutywa wykonawcza należy do prezydenta i rządu federalnego. Prezydenta
wybiera się na 6 lat w obowiązkowych dla każdego uprawnionego wyborach
bezpośrednich. Jedna osoba może zostać prezydentem co najwyżej dwukrotnie.
Prezydent jest zarazem głównodowodzącym armii federalnej. On też mianuje
kanclerza, a na jego wniosek — ministrów.
Rząd federalny jest odpowiedzialny tylko przed Radą Narodową, która może
wyrazić również w stosunku do rządu votum nieufności. W tym przypadku
prezydent jest zobowiązany do rozwiązania gabinetu.
Całość sadownictwa leży w gestii Federacji. Nad ustawodawstwem czuwa Sąd
Konstytucyjny, nad administragą — Sąd Administracyjny. Działalność finansowa,
tak na szczeblu Federacji, jak na szczeblu krajów związkowych, podlega Sądom
Finansowym.
W 1830 roku Belgia wystąpiła ze związku z Holandią i nadała sobie w 1831 r.
liberalną konstytucję, nowelizowaną kilkakrotnie. Początkowo Belgia była, jako
monarchia konstytucyjna, mocno scentralizowanym państwem jednorodnym. Od
 Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
www.wszib.edu.pl