Systemy utrzymania drobiu

Systemy utrzymania drobiu
Wybiegowy
System wybiegowy utrzymania drobiu zakłada możliwość korzystania z wybiegów, które
mogą być wybiegami ograniczonymi, bądź też wolnymi (nieograniczone) - zwykle jest to
podwórze w gospodarstwie i przylegające pola. W gospodarstwach rolnych, w których
utrzymuje się od kilkunastu do kilkudziesięciu ptaków, mogą one korzystać z
nieograniczonych
wybiegów.
Ten
system chowu
drobiu
możemy określić jako
przyzagrodowy, którego celem jest pokrycie zapotrzebowania w gospodarstwie na jaja, a
także częściowo na mięso. Nadwyżki jaj i żywca są sprzedawane na lokalnych rynkach.
Przyzagrodowy system utrzymania drobiu określany jest też jako system ekstensywny. Wadą
tego systemu utrzymania kur są ograniczone możliwości powiększania stada oraz
sezonowość produkcji. W systemie tym otrzymujemy jaja i mięso o bardzo dobrych
walorach smakowych i zapachowych dzięki temu, że ptaki mogą żerować na wybiegach oraz
żywione są różnymi paszami gospodarskimi.
Na ograniczonych wybiegach ptaki nie mają możliwości żerowania, a korzystają tylko z
ruchu, powietrza i słońca. Ograniczone wybiegi mogą przylegać bezpośrednio do
pomieszczeń, z których ptaki mają swobodne wyjście przez otwory umieszczone zwykle pod
oknami. Wybiegi te są niewielkie, zwykle bardzo wydeptane i tak zarobaczone, że często
przynoszą więcej szkody niż pożytku. Coraz bardziej popularnym systemem utrzymania
drobiu w krajach Europy Zachodniej jest system „free range", gdzie ptaki mają możliwość
korzystania z przemiennie użytkowanych wybiegów, usytuowanych wokół budynku. W
naszych warunkach w systemie tym prowadzona jest przede wszystkim produkcja drobiu
wodnego.
Bezwybieowy
W
systemie
bezwybiegowym,
czyli
intensywnym,
drób
utrzymywany
jest
w
pomieszczeniach zamkniętych. W zależności od gatunku, wieku, typu produkcji ptaki mogą
być utrzymywane na ściółce, rusztach lub siatkach albo w systemie kombinowanym na
ściółce i ruszcie. Zastosowanie w budynku rusztu lub siatki umożliwia zwiększenie obsady
ptaków na 1 m2 powierzchni bez obawy zawilgocenia ściółki. W tym systemie utrzymuje się
brojlery oraz stada reprodukcyjne.
Najwyższą obsadę ptaków na m2 pomieszczenia uzyskuje się przy klatkowym systemie
utrzymania, zwanym bateryjnym. Baterie są zestawem klatek ułożonych w odpowiedni
sposób i mogą to być:
 baterie kaskadowe dwu- lub trzypoziomowe,
 baterie wielokondygnacyjne pionowe.
W naszych warunkach w tym systemie utrzymujemy nioski produkujące jaja konsumpcyjne,
a także może być prowadzony odchów młodzieży. Jest to najbardziej ekonomiczny system
produkcji jaj konsumpcyjnych.
Pomieszczenia dla drobiu
Pomieszczenia drobiarskie są nazywane w zależności od utrzymania w nich określonego
gatunku drobiu, np: kurniki, kaczniki, indyczniki, gęśniki, lub od funkcji, jakie spełniają w
okresie produkcyjnym, np. wychowalnie, magazyny itp.
Fermy drobiu powinny być lokalizowane w odległościach co najmniej:
•
500 m od zakładu wylęgowego i innych ferm,
•
100 m od budynków inwentarskich w zabudowie gospodarczej,
•
300 m od zabudowy mieszkalnej i obiektów użyteczności publicznej,
•
50 m od toru kolejowego,
•
25 m od dróg publicznych,
•
20 m od linii wysokiego napięcia.
Teren, na którym ma być wybudowany obiekt, powinien być suchy, o odpowiednim
poziomie wody gruntowej (ok. 1 m), co ma znaczenie, jeżeli wokół budynku planujemy
wybiegi dla ptaków. Rodzaj gleby oraz poziom wody gruntowej wpływa na rozwój
roślinności na wybiegach. Korzystne jest lekkie nachylenie terenu w kierunku południowym,
ponieważ stok taki otrzymuje więcej ciepła niż teren płaski.
Obiekty dla drobiu mogą być różnej wielkości, w zależności od środków jakimi
dysponujemy oraz od systemu w jakim będziemy utrzymywać ptaki. Typowy budynek ma
powierzchnię użytkową 1000 m2, chociaż mogą być i większe. Zwykle są to budynki
jednohalowe z zapleczem gospodarczym zlokalizowanym w jednej ze szczytowych ścian.
Budynki mogą być z oknami lub bez okien i z posadzką utwardzaną, którą przykrywamy
ściółką. Wymiary takiego budynku mogą wynosić: długość - od 75 do 95 m i szerokość - od
12 do 14 m. Schemat typowego budynku przedstawia rysunek.
Uniwersalny budynek dla drobiu: a - elewacja, b - rzut, c - przekrój poprzeczny (wymiary w
cm); 1 - hala produkcyjna, 2 - magazyn pasz, 3 - korytarz przejazdowy, 4 - zmywalnia,
5 - magazyn jaj lub dyżurka (wg Lenarda)