Miasta Sprawiedliwego Handlu

Artykuł pobrany ze strony
http://www.ekonsument.pl/news-show-280.php
Miasta Sprawiedliwego Handlu
31.05.2008, Marianna Szczygielska
Nigdy nie miej wątpliwości, że mała grupa światłych i zaangażowanych obywateli może zmienić świat; tak
naprawdę świat nigdy nie zmieniał się za sprawą czegoś innego.
Margaret Mead
W Polsce nadal niewiele jest miejsc, w których można kupić towary certyfikowane znakiem Sprawiedliwego
Handlu. Trzeba udać się do odpowiedniego sklepu lub długo przeszukiwać półki supermarketów lub
osiedlowych sklepów, by kupić kawę, która nie jest okupiona ubóstwem i cierpieniem ludzi na drugim końcu
świata. Wyobraź sobie jednak, że Twoje miasto, miasteczko lub gmina jest miejscem, w którym każdy bez
trudu kupi produkty ze znakiem Fairtrade, zaraz obok tych lokalnych; w którym idąc do Urzędu Miasta
pracownicy poczęstują Cię "fairtrade’ową kawą", którą bez trudu kupisz w lokalnej szkole czy na
uniwersytecie. Wyobraź sobie, że Twoje miasto jest Miastem Sprawiedliwego Handlu.
Status Miasta Sprawiedliwego Handlu jest nadawany przez uznane organizacje Fairtrade (np. Fairtrade
Foundation w Wielkiej Brytanii lub TransFair w Kanadzie) dla miasta, które wyróżnia się promocją
certyfikowanych produktów Sprawiedliwego Handlu. Dodatkowo organizacje nadają także status Wioski,
Gminy, Wyspy, Regionu, Hrabstwa, a nawet Uniwersytetu Sprawiedliwego Handlu. Pierwszym
Uniwersytetem Sprawiedliwego Handlu został Uniwersytet Oxford Brookes.
Wszystko zaczęło się od inicjatywy niewielkiej grupy ludzi w Anglii w 5-tysięcznym mieście Garstang.
Lokalna grupa działania rozpoczęła kampanię w 1992 roku poprzez promocję pojedynczych produktów
Fairtrade. Organizacja Oxfam przeprowadziła wśród mieszkańców sondaż, w którym aż 82% przebadanych
osób potwierdziło chęć kupienia produktów, które pochodzą z krajów trzeciego świata, ale na uczciwych
warunkach, gwarantującym ich producentom sprawiedliwe wynagrodzenie. Od tego czasu grupa organizowała
wiele akcji dotyczących Sprawiedliwego Handlu. Powoli do akcji włączały się lokalne władze, szkoły,
kościoły, czy przedsiębiorstwa, budując sieć wzajemnych relacji i dialogu międzysektorowego.
Inicjatywa mająca na celu promocję produktów Sprawiedliwego Handlu w mieście, okazała się bardzo
skuteczna. W przeciągu kilku miesięcy, rozpoznawalność znaku towarowego Fairtrade zwiększyła się o 70%,
a sprzedaż tych produktów znacznie wzrosła. Co więcej, podczas trwania kampanii, miasteczko Garstang
nawiązało kontakt ze społecznościami z Zachodniej Afryki uprawiającymi kakao na zasadach Sprawiedliwego
Handlu, co zaowocowało nawiązaniem ściślejszej współpracy z jednym z miast Ghany. Tym samym Nowa
Koforidua stała się miastem bliźniaczym (partnerskim) Garstang. Od 2000 roku wjeżdżających do miasta
witają znaki, które głoszą, ze Garstang jest pierwszym miastem Sprawiedliwego Handlu na świecie.
Po sukcesach i szerokim zainteresowaniu akcją w Garstang, brytyjska Fundacja Fairtrade opracowała cele
Miasta Fairtrade i wydała Przewodnik, by zachęcić innych do działania. Obecnie ponad 209 brytyjskich
miasteczek zostało uhonorowanych przez Fundację.
Po ogromnym sukcesie kampanii w Wielkiej Brytanii, grupa organizacji Sprawiedliwego Handlu stworzyła
Europejski program "Miasta Sprawiedliwego Handlu w Europie", współfinansowany przez Komisję
Europejską.
W listopadzie 2006 roku na Uniwersytecie Southbank w Londynie zorganizowano pierwszą Europejską
Konferencję Miast Sprawiedliwego Handlu. Podczas tego spotkania opracowano procedury wzmacniania
współpracy i partnerstwa pomiędzy lokalnymi wspólnotami a sektorem prywatnym i publicznym. Kolejnym
osiągnięciem konferencji był rozwój strategii pozwalających na zaadaptowanie brytyjskiego modelu Miast
Sprawiedliwego Handlu w innych krajach. Kolejna konferencja miała miejsce w Brukseli w styczniu 2008
roku.
Co zrobić, by uzyskać status Miasta Sprawiedliwego Handlu?
Związek organizacji FLO stworzył formalne wytyczne. Aby uzyskać status Miasta Sprawiedliwego Handlu
należy spełnić pięć następujących kryteriów:
1. Rada Miasta (lub Gminy) wydaje uchwałę popierającą Sprawiedliwy Handel i zgadza się podawać
kawę i herbatę Fairtrade na spotkaniach, w biurach oraz w stołówce.
2. Co najmniej dwa produkty Sprawiedliwego Handlu muszą być powszechnie dostępne w lokalnych
sklepach i kawiarniach.
3. Produkty Sprawiedliwego Handlu są używane w lokalnych przedsiębiorstwach i miejscach pracy (np.
w zakładach fryzjerskich, agencjach nieruchomości) oraz w szkołach, kościołach itp.
4. Zachęcić media do poparcia kampanii oraz zdobyć poparcie społeczne.
5. Lokalna grupa działania zobowiązuje się do zapewnienia kontynuacji projektu i podtrzymania
standardów Miasta Sprawiedliwego Handlu.
W niektórych krajach, na przykład w Irlandii, dodany został szósty punkt, związany z edukacją:
6. Znacząca liczba szkół została Szkołami Sprawiedliwego Handlu, co oznacza wprowadzenie do
programu nauczania specjalnych projektów i programów edukacyjnych w zakresie polityki socjalnej i
wychowania obywatelskiego promujących ideę Sprawiedliwego Handlu.
Uzyskanie statusu Fairtrade jest wielkim sukcesem, ale to dopiero początek drogi. Aby cieszyć się tym
wyróżnieniem, należy zachowywać wysokie standardy, aktywnie działać i kontynuować kampanię.
Wymagane jest potwierdzenie działalności i spełniania kryteriów rok po nadaniu statusu oraz później co 2
lata.
Teraz już nie tylko miasta, hrabstwa czy gminy mogą zostać uhonorowane tym mianem, ale nawet całe kraje.
W 2002 roku na Walijskim Forum Sprawiedliwego Handlu zrodził się pomysł uczynienia Walii pierwszym
Krajem Sprawiedliwego Handlu. W 2005 roku Walijskie Zgromadzenie Narodowe zdecydowało się poprzeć
tę ideę i rok później organizacje Sprawiedliwego Handlu ze Szkocji i Walii spełniły wymagania do uzyskania
miana Kraju Sprawiedliwego Handlu. Kryteria dla stania się Krajem Sprawiedliwego Handlu są następujące:
- 75% mieszkańców powinno kupować co najmniej jeden produkt Sprawiedliwego Handlu każdego dnia.
- 40% osób regularnie kupuje produkty Sprawiedliwego Handlu.
- Wszystkie władze lokalne wyłoniły grupy działania na rzecz Sprawiedliwego Handlu.
Do tej pory w samej Wielkiej Brytanii powstało ponad 300 Miast Sprawiedliwego Handlu a 200 innych stara
się o to miano. Przykład Wielkiej Brytanii był inspiracją dla rozpoczęcia kampanii w ponad 15 krajach na
całym świecie. Sieć Miast Sprawiedliwego Handlu objęła między innymi następujące kraje: Austria, Belgia,
Kanada, Finlandia, Francja, Norwegia, Hiszpania, Szwecja, Holandia, Stany Zjednoczone.
W naszym kraju jeszcze żadne miasto, gmina czy region nie posiada statusu Sprawiedliwego Handlu. Które z
nich będzie się mogło poszczycić tym, że będzie pierwszym Miastem Sprawiedliwego Handlu w Polsce? Jest
to ogromna szansa, którą warto wykorzystać. Niewiele potrzeba, by rozpocząć inicjatywę Miasta
Sprawiedliwego Handlu, wystarczy zebrać grupę ludzi świadomych naszej odpowiedzialności za codzienne
wybory, także te konsumenckie. Wybór takiej drogi rozwoju może sprawić, że głos Twojej społeczności
zabrzmi wraz z innymi we wspólnym domaganiu się tego, aby międzynarodowy handel był sprawiedliwy i
oparty na etycznych zasadach. Co więcej, taka inicjatywa na trwałe wpisze się w obraz Twojej miejscowości
oraz pozwoli zbudować lub wzmocnić jej kapitał społeczny. Innymi słowy, zaangażowanie w osiągnięcie
wspólnego celu pomoże zbliżyć do siebie ludzi z różnych środowisk oraz wzmocnić zaufanie miedzy nimi.
Każda osoba staje się wtedy ambasadorem idei Sprawiedliwego Handlu.
Można także włączyć się do internetowej dyskusji o Miastach Sprawiedliwego Handlu wysyłając wiadomość
na adres [email protected].