RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Szkoła

Transkrypt

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ:
Procesy
Szkoła Podstawowa w Lutyni
Lutynia
Dolnośląski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty we Wrocławiu
Przebieg ewaluacji:
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej
obszarów.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
- o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
- o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania,
charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami
uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu
w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących
o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa w Lutyni
2 / 24
Opis metodologii:
Badanie zostało zrealizowane w dniach 03-03-2011 - 16-03-2011 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład
którego weszli Beata Paprocka – Bosy, Elżbieta Łowicka.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego.
Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe
(wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru
próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej.
Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą.
Kategoria
Metoda/technika
badanych/źródła danych
Dyrektor szkoły
Indywidualny wywiad
pogłębiony
Nauczyciele
Ankieta elektroniczna
(CAWI) "Szkoła, w której
pracuję"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Pracownicy
niepedagogiczni
Uczniowie
Rodzice
Partnerzy szkoły,
przedstawiciele
samorządu lokalnego
Obserwacja lekcji
Obserwacja szkoły
Analiza dokumentów
Sposób doboru próby
Wielkość próby
nd
nd
Badanie na próbie pełnej
Nauczyciele zróżnicowani
pod względem stażu,
nauczanego przedmiotu i
pracy w zespołach
zadaniowych oraz pedagog
szkolny
Wywiad grupowy
Pracownicy inni niż
zogniskowany (FGI)
nauczyciele
(CAWI) "Moja szkoła"
uczniów klas rok niższych
od najstarszych
(CAWI) "Mój dzień"
uczniów najstarszych klas
Wywiad grupowy
Przedstawiciele trzech
zogniskowany (FGI)
ostatnich roczników,
dobrani losowo
Wywiad grupowy
Przedstawiciele rady
zogniskowany (FGI)
rodziców i rad klasowych,
reprezentujący różne
roczniki
Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej
rodziców uczniów klas rok
niższych od najstarszych
Wywiad grupowy
Przedstawiciele samorządu
zogniskowany (FGI)
lokalnego i instytucji
wskazanych przez
dyrektora jako partnerzy
Klasy trzecie i czwarte
(szkoły podstawowe), klasy
pierwsze (gimnazja i szkoły
ponadgimnazjalne)
Na zewnątrz, przed i po
lekcjach, podczas przerw,
podczas zajęć
pozalekcyjnych
Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa w Lutyni
12
9
3
22
24
7
5
24
4
nd
nd
3 / 24
Informacja o szkole
Nazwa placówki
Szkoła Podstawowa w Lutyni
Patron
Typ placówki
Szkoła podstawowa
Miejscowość
Lutynia
Ulica
Szkolna
Numer
7
Kod pocztowy
55-330
Urząd pocztowy
Miękinia
Telefon
71 317 12 93
Fax
71 317 12 93
Www
www.zs.lutynia.pl
Regon
00070411000000
Publiczność
Publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
Brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
184
Oddziały
11
Nauczyciele pełnozatrudnieni
15
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
2
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
1
Średnia liczba uczących się w oddziale
16.73
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
12.27
Województwo
DOLNOŚLĄSKIE (02)
Powiat
Powiat średzki (18)
Gmina
Miękinia (03)
Typ gminy
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
4 / 24
Wyniki ewaluacji:
Obszar: Procesy
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Komentarz:
Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy. Jest ona analizowana
i modyfikowana w razie potrzeb. Koncepcja pracy jest znana i akceptowana przez uczniów i rodziców.
Przeprowadzone badanie dowodzi, że pracownicy, rodzice i uczniowie znają założenia przyjętej przez Radę
Pedagogiczną koncepcji. Jest ona analizowana. Na podstawie przeprowadzanych analiz modyfikowane są
działania z niej wynikające. Poniższe argumenty wskazują na wysoki poziom spełnienia tego wymagania.
Szkoła Podstawowa w Lutyni działa zgodnie z „Koncepcją pracy Zespołu Szkół w Lutyni na lata 2010-2013”,
przyjętą przez Radę Pedagogiczną w dniu 29 czerwca 2010 r. (uchwała nr 9/2009/2010). Wszyscy nauczyciele
czują się jej współautorami. Większość (10/12) wskazała, że Rada Pedagogiczna zatwierdziła koncepcję, którą
wspólnie wypracowano.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom. W opinii dyrektora, nauczycieli i pracowników
niepedagogicznych pracownicy znają jej założenia. Głównym jej celem jest wszechstronny rozwój ucznia zgodny
z „Wizerunkiem Absolwenta” zawartym w „Programie Wychowawczym”. Warunkiem sprzyjającym tej realizacji jest
stworzenie atrakcyjnej, bezpiecznej szkoły z bogatą ofertą edukacyjną. Szkoły dbającej o jakość kształcenia
i wyniki w nauce, uwzględniającej zainteresowania i zdolności ucznia, dobrze przygotowującej do życia,
kształtującej postawy ucznia. Szkoły dbającej o współpracę z rodzicami i partnerami szkoły, prowadzącej działania
odpowiadające potrzebom środowiska lokalnego. Jak podkreślili pracownicy w szkole szczególnie istotne jest
dobro i bezpieczeństwo dziecka. W opinii pracowników niepedagogicznych uczniowie, zgodnie z założeniami
koncepcji, są uwrażliwiani na potrzeby innych, chętnie angażują się w działania na rzecz potrzebujących,
funkcjonuje koleżeński wolontariat. Szkoła zabezpiecza opiekę socjalno-wychowawczą. Pracownicy przebywając
codziennie z uczniami uzupełniają opiekuńczo-wychowawcze działania nauczycieli. Organizacja pracy szkoły
umożliwia im codzienną obserwację postaw uczniów oraz wspieranie ich na przerwach, np. gdy mają problemy
w nauce. Pracownicy zapewnili, że dzięki wszechstronnej opiece uczeń w szkole nie jest anonimowy.
Szkoła prowadzi działania realizujące przyjętą koncepcję. Znajduje to potwierdzenie w wypowiedziach dyrektora
i nauczycieli. Zdaniem dyrektora przykładem jest realizacja wielu różnorodnych działań:
1. Systematycznych, związanych z planowaniem pracy szkoły i dowozu dzieci, podnoszeniem jakości kształcenia
poprzez badanie gotowości szkolnej, i przeprowadzanie diagnoz i sprawdzianów, stosowaniem ceremoniału
szkolnego - szkoła przynależy do Sieci Szkół Jana Pawła II, corocznie w dniu 16. października uroczyście
obchodzony jest Dzień Patrona.
2. Nowych, które rozszerzają ofertę szkoły, np.:
- „Zielona Akcja” – projekt ekologiczny, nauczyciele i uczniowie zagospodarowali park, wspólnie opracowali
i utworzyli ścieżkę dydaktyczno-przyrodniczą „Dwie wieże”, opis został umieszczony w zbiorze studiów przypadku
programu „Szkoły dla Ekorozwoju na Dolnym Śląsku” oraz w publikacji „Parki i ogrody województwa
dolnośląskiego” - „Parki oczami dzieci i młodzieży”, z zajęć korzystają inne szkoły np.: szkoły podstawowe z terenu
gminy, gimnazjum, przedszkole i liceum ogólnokształcące z Wrocławia,
- „Akademia młodych inżynierów” - zajęcia z zakresu matematyki z wykorzystaniem technologii informatycznej,
na których uczniowie poznają zagadnienia z nią związane,
- blok zajęć specjalistycznych z logopedą dla uczniów klas I – II, spotkania z rodzicami,
- doradztwo edukacyjno-zawodowe dla uczniów klas szóstych, w tym wspomagające przełamywanie stereotypów
dotyczących wyboru zawodu, planowania kariery zawodowej i edukacyjnej, poznawania własnych predyspozycji
i możliwości,
- „Motywacja siłą Twojego umysłu” celem, którego było zwiększenie motywacji uczniów do nauki, poznanie technik
zapamiętywania i szybkiego czytania, co wpłynęło na wzrost motywacji i sprawności pisania i czytania,
- uruchomienie nowoczesnej „Pracowni przyrodniczej”,
- uczestniczenie w Ogólnopolskim Sprawdzianie Trzecioklasisty (organizowanym przez wydawnictwo „Operon”),
- utworzenie na mocy porozumienia z wójtem Gminy Miękinia Zespołu Interdyscyplinarnego powołanego
do wspólnego identyfikowania i zaspakajania potrzeb rodziny w kryzysie, a tym samym udzielanie pomocy
5 / 24
uczniowi,
- kształtowanie zdolności interpersonalnych, ukierunkowane na porozumiewanie się bez przemocy, połączone
z warsztatami dla rodziców,
- rodzice umożliwili realizację podczas ferii ciekawych „zajęć z robotami” (prowadzili je studenci).
W opinii nauczycieli specjalnością i sprawą kluczową szkoły jest wszechstronny rozwój ucznia poprzez
uczestnictwo w projektach i programach, które proponuje szkoła i Gmina (w ubiegłym roku realizowane były 3
projekty). Szkoła zaczęła od projektu ekologicznego zagospodarowania parku i utworzenia ścieżki dydaktycznej
„Parki oczami dzieci i młodzieży”. Uczestniczyła też w projektach m.in. „Szkoła marzeń”, „Smok”, „Ożywić pola”,
„Dotykać życia” oraz „Pracownia przyrodnicza”. Ich wiodącym celem było wypracowanie nawyku aktywnego
spędzania czasu, w tym wspieranie rozwoju najmłodszych, wzmocnienie roli szkoły jako centrum kulturalnego.
Dyrektor i nauczyciele mają pomysły na różne ciekawe realizacje, dyrektor jest otwarty na nowe propozycje. Szkoła
kładzie bardzo duży nacisk na wychowanie i integrację ze środowiskiem lokalnym. Organizuje „Dzień Babci”, Dzień
Dziadka”, akcje charytatywne i kształtujące postawy społeczne oraz patriotyczne.
Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana. W opinii dyrektora i nauczycieli koncepcja pracy szkoły
podlega wielokierunkowej analizie, w której uczestniczą dyrektor, Rada Pedagogiczna, rodzice, uczniowie,
pracownicy niepedagogiczni. Nauczyciele przedmiotów, zespoły nauczycieli i Rada Pedagogiczna analizują
procesy edukacyjne zachodzące w szkole. Funkcjonująca wcześniej w szkole koncepcja była koncepcją
konkursową dyrektora szkoły, której założenia zostały zrealizowane zgodnie z jej założeniami. W związku z tym,
opracowano i wdrożono do realizacji nową koncepcję, obecnie obowiązującą. Podczas spotkań zespołów
przedmiotowych i zebrań Rady Pedagogicznej analizie poddawane są realizowane zadania wynikające z założeń
koncepcji w tym efekty diagnoz, olimpiad, konkursów i zawodów, osiągnięcia z zakresu dydaktyki, wychowania,
oferta zajęć pozalekcyjnych. W ramach nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora analizowane są
wnioski z ewaluacji wewnętrznej, osiągnięcia semestralne i efekty działań wynikających z koncepcji, sukcesy.
Wskazywane są kierunki zmian umożliwiających wszechstronny rozwój szkoły i ucznia. Na podstawie analiz
formułowane są wnioski służące realizacji koncepcji pracy szkoły. Zdaniem dyrektora i nauczycieli obecnie
funkcjonująca koncepcja nie podlega zmianie, modyfikacji jedynie podlega sposób jej realizacji, np.:
1. W celu podniesienia efektów kształcenia zaplanowano i zintensyfikowano działania ukierunkowane na:
współpracę z rodzicami, wzmacnianie odpowiedzialności rodziców za osiągnięcia naukowe ich dzieci, podnoszenie
motywacji uczniów do uczenia się, na wczesne diagnozowanie potencjału intelektualnego uczniów (współpraca
z instytucjami) i pracę z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, współpracę nauczycieli uczących
na różnych etapach edukacyjnych. Na potrzeby uczniów uruchomiono nowoczesną pracownię przyrodniczą.
Nauczyciele zobowiązali się do dzielenia się zdobytą wiedzą w ramach wewnętrznego doskonalenia.
2. Mając na uwadze zintensyfikowanie działań związanych z przestrzeganiem norm i zasad, na podstawie
wniosków podjęto działania służące: wypracowaniu spójnych oddziaływań wychowawczych wobec uczniów
sprawiających trudności, wzbogacono szkolny katalog procedur postępowania w sytuacjach trudnych
(kryzysowych), wdrożono do realizacji program profilaktyczno-wychowawczy uwzględniający zagrożenia
wynikające z ogólnej dostępności do Internetu i środków psychoaktywnych, podjęto działania przeciwdziałające
zjawisku liberalizmu wychowawczego rodziców; organizacji różnych form wspierania u uczniów kultury słowa.
3. Dla właściwego bezpieczeństwa uczniów zaplanowano budowę nowej pętli dla autobusów dowożących uczniów
oraz nowej szkoły (2012 r.). Podjęto działania wzmacniające bezpieczeństwo ucznia: poprawiono częściowo
infrastrukturę wokół szkoły, zintensyfikowano działania wzmacniające bezpieczeństwo podczas przemieszczania
się uczniów między budynkami Zespołu Szkół (współpraca z radą sołecką, urzędem gminy, starostwem
powiatowym), przy budynkach szkolnych przy ul. Kościuszki i ul. Szkolnej zamontowano progi zwalniające,
wymalowano pasy na przejściu dla pieszych, uczniowie podczas szkolenia poznali techniki obrony przed
agresywnym psem.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i rodzicom, jest przez nich akceptowana. Zdaniem
dyrektora uczniowie i rodzice z głównymi założeniami koncepcji zapoznawani są przez wychowawców we wrześniu
na godzinach wychowawczych i spotkaniach dla rodziców. Dyrektor osobiście omawia koncepcję z Samorządem
Uczniowskim i Radą Rodziców. Treść koncepcji prezentowana jest też w gablotach szkolnych oraz na stronie
internetowej szkoły. Przedstawiciele uczniów i rodziców powiedzieli, że identyfikują się z założeniami koncepcji
pracy i akceptują podejmowane przez szkołę działania, które ją realizują. Ich zdaniem w szkole szczególny nacisk
kładzie się na kulturę zachowań, współpracę, podmiotowe podejście do ucznia i rodzica, stworzenie bogatej oferty
zajęć pozalekcyjnych, w tym rozwijających zainteresowania i pasje, organizowanie wyjazdów do ośrodków kultury
(opery, filharmonii, teatru) i dydaktycznych (planetarium, parki krajobrazowe), ofertę konkursów stwarzającą szansę
sukcesu każdemu uczniowi. W szkole dużo uwagi poświęca się bezpieczeństwu uczniów, poszanowaniu tradycji,
historii i ceremoniału. W opinii rodziców widoczne jest zaangażowanie wszystkich pracowników szkoły
w zapewnienie bezpieczeństwa i wszechstronnego rozwoju ucznia. W opinii uczniów ich szkołę wyróżniają: dobry,
ciepły klimat, kameralność szkoły, nauczyciele indywidualnie i podmiotowo traktują każdego ucznia, troszczą się
o uczniów, w szkole są bliskie relacje interpersonalne. Ograniczeniem dla uczniów są zbyt małe korytarze
6 / 24
w budynku szkoły. Rodzice doceniają zaangażowanie szkoły w pracę z uczniem i dbanie o poziom
bezpieczeństwa. W ich opinii kierunki pracy szkoły pozwalają uczniom zdobywać wiedzę, rozwijać umiejętności
sportowe i pasje poznawcze, szkoła jest bezpieczna i przyjazna uczniom i dlatego rodzice akceptują najważniejsze
kierunki pracy szkoły.
Z przeprowadzonego badania wynika, że działania podejmowane przez szkołę realizowane są w odniesieniu
do założeń wspólnie wypracowanej i przyjętej przez Radę Pedagogiczną koncepcji. Koncepcja uwzględnia
potrzeby środowiska szkolnego. Wszystkie podmioty znają i akceptują jej główne założenia.
Przedstawione powyżej argumenty wskazują na wysoki poziom spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Komentarz:
Oferta edukacyjna Szkoły Podstawowej w Lutyni wynika z podstawy programowej i umożliwia jej
realizację. Oferta edukacyjna odpowiada potrzebom uczniów i rynku pracy. Z przeprowadzonego badania
wynika, że oferta edukacyjna szkoły wynika z potrzeb uczniów i rynku pracy. Realizacja podstawy
programowej jest monitorowana. Jest też modyfikowana zgodnie z potrzebami, wzbogacana o liczne nowe
działania, umożliwia wszystkim uczniom rozwój zainteresowań i osiąganie indywidualnych sukcesów.
Analiza poniższych argumentów wskazuje na wysoki poziom spełnienia tego wymagania.
Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. W opinii dyrektora szkoła realizuje podstawę programową
kształcenia ogólnego w klasach III - VI i „nową” kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych w obecnych klasach
I – II. Programy realizowane w szkole, program wychowawczy, profilaktyki oraz oferta edukacyjna są spójne
z założeniami podstawy programowej. Ich realizacja wpływa na kształtowanie u uczniów wymaganych postaw
i osiągnięć. Do najważniejszych założeń realizowanego w szkole kształcenia należy kształtowanie umiejętności
czytania, myślenia matematycznego i naukowego, umiejętności komunikowania się w języku ojczystym i obcym,
posługiwania się technologią informacyjno-komunikacyjną, uczenia się, pracy zespołowej oraz edukacja
zdrowotna. W opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie wybrane programy nauczania zawierają wszystkie
elementy podstawy programowej tj.: treści kształcenia, cele, metody, formy pracy, osiągnięcia uczniów, zalecane
warunki, lektury, analizowane są teksty kultury, realizowane są też standardy wymagań z uwzględnieniem
możliwości uczniów. Jako cele ogólne pod uwagę brane są umiejętności kluczowe np. praca z mapą czy praca
w grupach.
Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Znajduje to potwierdzenie w opiniach nauczycieli, uczniów
i rodziców. Zdaniem nauczycieli najważniejszymi działaniami z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych jest
przygotowanie ucznia do wyższego etapu edukacyjnego oraz funkcjonowania w społeczeństwie. Cele te
realizowane są poprzez takie działania jak próbne diagnozy i sprawdziany w klasie V i VI, praca z uczniem zdolnym
(zajęcia indywidualne, przygotowanie do konkursów, wyznaczanie funkcji asystenta nauczyciela podczas lekcji),
praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych (zajęcia indywidualne, zajęcia wyrównawcze).W szkole
prowadzone są zajęcia z uczniami zdolnymi, funkcjonują koła zainteresowań, uczniowie angażowani są
w organizację życia szkoły. Środowisko szkolne składa się też z niewydolnych wychowawczo rodzin, działania
szkoły są więc ukierunkowane na pracę z uczniem i potrzebującym wsparcia. Uczniowie klas piątych w badaniu
ankietowym wskazali, że od szkoły oczekują przygotowania ich do dalszego etapu kształcenia i dorosłego życia.
W szkole chcą się nauczyć samodzielności, funkcjonowania w grupie, zespole, właściwego zachowania, radzenia
sobie w trudnych sytuacjach oraz rozwijania zainteresowań i pasji. Zdaniem uczniów (19/22) szkoła umożliwia im
nauczenie się tych najważniejszych dla nich rzeczy, pozostali uczniowie (3/22) są odmiennego zdania. Wszyscy
uczestniczący w badaniu ankietowym rodzice uważają, że szkoła zaspakaja potrzeby edukacyjne ich dzieci.
Pojedynczy rodzice dodatkowo wskazali, że szkoła może jeszcze wzmocnić swoje działania w rozwijaniu
zainteresowań sportowych, dodatkowych zajęć z języka angielskiego, gry na instrumentach oraz poprzez
zwiększenie liczby prelekcji, referatów, wyjazdów edukacyjnych kształtujących samodzielność uczniów.
Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. W zgodnej opinii dyrektora,
nauczycieli, przedstawicieli samorządu i partnerów szkoła kształtuje u uczniów kompetencje potrzebne na rynku
pracy. Dyrektor i nauczyciele wskazali m.in. na: samodzielność, inicjatywę, współpracę w zespole, umiejętności
językowe, tolerancję, odpowiedzialność, umiejętność prezentowania swoich osiągnięć, posługiwanie się
technologią komunikacyjno-informatyczną, zbieranie, selekcja i prezentowanie informacji, kształtowanie pewności
siebie i umiejętności prezentacji, samoocenę, poznawanie mocnych i słabych stron, wiarę we własne możliwości,
twórcze poszukiwanie wyjścia z sytuacji konfliktowych, umiejętność uczenia się, odpowiedzialności i szacunku
7 / 24
wobec innych, zdolności interpersonalne, empatia na drugiego człowieka, kultywowanie tradycji lutyńskiej,
działalność samorządowa ucznia. Uzupełnieniem działań kształtujących te umiejętności jest możliwość
uczestniczenia uczniów w zajęciach organizowanych w ramach projektu „Mamo pozwól mi być samodzielnym”
(wszyscy uczniowie) oraz zajęć z doradztwa zawodowego „Akademia młodych inżynierów” (klasy VI).
W opinii przedstawiciela samorządu, dzięki spotkaniom organizowanym z radami pedagogicznymi znane są
potrzeby uczniów i placówek w gminie. W szkole zdiagnozowano potrzebę wprowadzenia kół zainteresowań,
na które organ prowadzący zapewnił środki (w tym z funduszy unijnych). Na podkreślenie zasługuje fakt, że szkoła
kształci umiejętności kluczowe, artystyczne i sportowe, rozwija zdolności matematyczne, uczniowie uczą się dwóch
języków obcych, organizowane są wyjścia i wycieczki do zakładów pracy. Szkoła organizuje interdyscyplinarne
konkursy, m.in. „Mistrz intelektu” (dla uczniów klas I – III), a dla starszych konkursy i olimpiady przedmiotowe.
Dyrektor przydzielił godziny na przedmioty kształtujące umiejętności potrzebne na rynku pracy - przedmioty ścisłe
i języki obce. Szkoła organizuje zajęcia dla uczniów zdolnych z matematyki i języka polskiego. W opinii partnerów
szkoła funkcjonuje w partnerstwie lokalnym, a to ułatwia jej orientację w potrzebach lokalnego rynku pracy.
Partnerzy podkreślili, że uczniowie chętnie działają w wolontariacie, m.in. będą pomagać podczas V
Dolnośląskiego Forum Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
Realizacja podstawy programowej jest monitorowana. W opinii dyrektora i nauczycieli w szkole prowadzone są
działania monitorujące realizację podstawy. Dyrektor stwierdził, że monitoring prowadzą nauczyciele analizując
rozkłady materiałów i wypełniając dwa razy w roku karty monitoringu realizacji podstawy programowej.
Monitorowanie prowadzi też dyrektor podczas obserwowanych lekcji, rozmów pohospitacyjnych, prowadzi
„Zbiorczy protokół realizacji podstawy programowej”. Na tej podstawie formułowane są wnioski i wprowadzane
działania służące prawidłowej realizacji podstawy programowej m.in. zwiększono wymiar zajęć komputerowych
w klasie drugiej, zaproponowano modyfikację indywidualnych planów nauczania w nowym roku szkolnym z tego
przedmiotu. W opinii nauczycieli monitorowanie realizacji podstawy programowej odbywa się poprzez analizy
rozkładów materiału i sporządzanie sprawozdań z realizacji. Dyrektor z nauczycielami dbają o jej właściwą
realizację. Ewentualne zaległości w realizacji podstawy nadrabiane są na bieżąco, a wyjścia dydaktyczne poza
szkołę są przemyślane i zawsze kończą się powrotem do szkoły.
Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Dyrektor,
nauczyciele, przedstawiciele partnerów i organu prowadzącego szkołę przedstawili argumenty wskazujące
na prowadzenie takich działań. W opinii dyrektora i nauczycieli oferta edukacyjna jest modyfikowana, umożliwia to
uczniom pełniejszy rozwój. W szkole wprowadzono:
1. edukację komunikacyjną,
2. umożliwiono uczniom uczestnictwo w różnych zajęciach organizowanych w ramach projektów, konkursach
szkolnych, gminnych, powiatowych, zawodach sportowych, uczniowie odnoszą w nich sukcesy na miarę swoich
możliwości,
3. zwiększono liczbę godzin dydaktycznych, wyrównawczych i indywidualnych (np. z j. angielskiego, polskiego
i matematyki), dostosowano rozkład jazdy autobusów do czasu trwania kółek, opracowano i wprowadzono „Plan
naprawczy” po sprawdzianie, utworzono tematyczne kąciki zainteresowań dla dzieci,
4. wprowadzono zajęcia ekologiczne na ścieżce dydaktycznej „Dwie Wieże”, z zajęć korzystają też uczniowie
z innych szkół,
5. zmniejszono liczbę uczniów w klasach I i V uruchamiając równoległe oddziały,
6. rozszerzono specjalistyczną pomoc (psycholog, pedagog, logopeda),
7. z funduszy gminy dla uczniów klasy IV wprowadzono drugi język obcy (język niemiecki), uczniowie nieodpłatnie
będą uczestniczyć w projekcie „Bezpiecznie pływająco”,
8. wzbogacana jest baza dydaktyczna, powstała nowoczesna pracowania przyrodnicza, pozyskano tablicę
interaktywną.
Uczniowie klas piątych (18/22) w badaniu ankietowym wskazali, że szkoła pomaga rozwijać ich zainteresowania,
pozostali uczniowie (4/22) są odmiennego zdania. Podobnego zdania są rodzice (23/24), którzy uważają, że szkoła
pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje ich dzieci, jeden rodzic wyraził odmienną opinię. Przedstawiciel
samorządu i partnerzy szkoły podkreślili, że szkoła jest prekursorem realizacji różnych projektów, motywuje inne
szkoły do podejmowania takich działań. Szkoła stawia na poglądowość i regionalizm. Stąd utworzenie ścieżki
dydaktyczno-przyrodniczej „Dwie wieże”, po której oprowadzają uczniowie. Edukacja ekologiczna odbywa się
w terenie np. w szkółce leśnej w Mrozowie. Dzieci wyjeżdżają do teatru, opery, filharmonii. Dzięki staraniom
dyrektora szkoła ma nowe komputery i nowoczesną pracownię przyrodniczą. Chór szkolny znany jest w całej
gminie. Bogata oferta zajęć sportowych wynika z utworzenia Uczniowskiego Klubu Sportowego, który trenuje
na wielofunkcyjnym „Orliku”. Od niedawna działa młodzieżowa grupa Ochotniczej Straży Pożarnej, ma już
na swoim koncie sukcesy (I miejsce uczennicy w konkursie powiatowym). W ramach współpracy odbywa się
wspólne doskonalenie zawodowe nauczycieli szkół z Lutyni i Mrozowa.
Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. Dyrektor i nauczyciele za nowatorskie rozwiązania uznali
m.in.:
8 / 24
1. Działania programowe - wdrożenie programu zajęć czytelniczych z elementami aktywności twórczej dla uczniów
klas I - III „Czytam, wiem, tworzę … Zabawy wokół książki” (program zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną
do realizacji w dniu 15 września 2010 r., uchwała nr 4/2010/2011). Poprzez udział w programie uczniowie rozwijają
wyobraźnię, wzbogacają słownictwo, kształtują nawyki czytelnicze, kształcą umiejętność słuchania i czytania ze
zrozumieniem, poprawnego i swobodnego wypowiadania się na temat przeczytanego tekstu, rozwijają umiejętności
intelektualne, manualne, pracy w grupie oraz prezentowania siebie i swojej twórczości.
2. Działania edukacyjne, m.in.:
a) Zaprojektowano i utworzono w ramach projektu ciekawą ścieżkę edukacyjną „Dwie Wieże” wraz z pełną
obudową metodyczną (2 publikacje, bardzo dobrze opracowane scenariusze zajęć). Trasa ścieżki
przyrodniczo-historycznej obejmuje 10 stanowisk na terenie Lutyni zatytułowanych: Muzeum, Kościół Parafialny,
Budynek Gimnazjum, Dawny Kościół Ewangelicki, Wiatrak, Punkt Widokowy, Budynek Szkoły Podstawowej, Park,
Krzyż Pokutny, Pod Dębami. Uzupełniono je opracowaną przez uczniów planszową grą dydaktyczną „Bitwa
Lutyńska”. Stanowiska dydaktyczne dobrano tak, aby pokazać walory historyczne i przyrodnicze wsi i jej najbliższej
okolicy z możliwością przeprowadzenia przez uczniów oceny wsi w wymiarze ekonomicznym, społecznym,
ekologicznym, pod względem współpracy z innymi miejscowościami. Zajęcia edukacyjne umożliwiają uczniom
poznanie historii szkolnictwa, różnych religii, cech charakterystycznych poszczególnych budowli, ekosystemu
i roślinności, historii i strategii wojen, zasad średniowiecznego prawa oraz pomników przyrody. Podczas zajęć
uczniowie kształtują sprawność obserwacji, analizowania, wnioskowania, prowadzenia doświadczeń, redagowania
sprawozdań, opisów i raportów, pracy z mapą. Uczniowie, nauczyciele i rodzice aktywnie uczestniczyli
w uporządkowaniu, przygotowaniu i opisaniu trasy i terenu „ścieżki edukacyjnej”, wspólnie z historykami, artystami
i mieszkańcami odtwarzali (budowali) historyczną „Dioramę Bitwy Lutyńskiej”. Na zajęcia edukacyjne „Dwie Wieże”
przyjeżdżają uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjów, liceum oraz dzieci z przedszkola. Szkoła chętnie
udostępnia pakiety edukacyjne. Zajęcia na ścieżce zaprojektowano tak, aby mogły być realizowane w całości
lub częściowo. Dla każdego przystanku opracowano karty pracy, materiały dla nauczyciela i ucznia, wykaz
pomocy, materiały źródłowe. Mogą one być modyfikowane w zależności od wieku uczniów, przedmiotu, czasu, jaki
jest do dyspozycji grupy, celów, jakie są stawiane tym zajęciom. Pakiet edukacyjny „Dwie Wieże” został
udostępniony Centrum Edukacyjnemu Nauczycieli przy Uniwersytecie Wrocławskim.
b) Uczniowie stworzyli opis parku lutyńskiego, który został zamieszczony w opracowaniu zbiorowym „Parki oczami
dzieci”. Praca uczniów promuje parki z małych miejscowości.
c) Prowadzone są zajęcia dydaktyczne w terenie („nocne spotkania z astronomią”), warsztaty ekologiczne („zielone
lekcje” w Rezerwacie Przyrody Zabór, Ślężańskim Parku Krajobrazowym, Parku Narodowym Gór Stołowych,
Przemkowskim Parku Krajobrazowym), poglądowe nabywanie wiedzy i umiejętności sprzyja rozwijaniu
zainteresowań oraz podnoszeniu jakości kształcenia.
d) Na zajęciach w klasach I – III stosowane są elementy kinezjologii służące pobudzaniu półkul mózgowych
do lepszej i wydolniejszej pracy dzieci (zapoczątkował je projekt edukacyjny „Smok”). Podczas niektórych zajęć
uczniowie pracują przy wybranej przez siebie relaksującej muzyce – dzieci decydują, kiedy i jaka muzyka będzie
odtwarzana.
e) Szkoła przystąpiła do systemowego projektu „Indywidualizacja procesu nauczania”. Na potrzeby projektu
w bieżącym roku szkoła zorganizowała dla wszystkich nauczycieli z Gminy Miękinia szkolenie „Indywidualizacja
procesu nauczania”. Dla Rady Pedagogicznej (w ramach WDN) przeprowadzono szkolenie przygotowujące
do indywidualnej pracy z uczniem „Metody wspierające indywidualizację nauczania. Szkoła, we współpracy
z organem prowadzącym i partnerami, prowadzi działania organizacyjne umożliwiające uczniom uczestnictwo
w zajęciach rozwijających talenty i uzdolnienia, wspierających rozwój uczniów słabszych. Opracowano założenia
do diagnozowania potrzeb uczniów oraz projektowania działań wzmacniających indywidualne potrzeby rozwojowe.
Z przeprowadzonego badania wynika, ze szkoła realizuje różnorodne działania sprzyjające planowaniu, organizacji
i realizacji procesów edukacyjnych. Wdrażanie różnych, nowatorskich działań sprzyja rozwojowi uczniów poprzez
wykorzystanie naturalnych uwarunkowań historyczno-przyrodniczych wsi i okolicy. Szkoła w tych działaniach
z sukcesem zagospodarowuje potencjał nauczycieli, uczniów, rodziców, społeczności lokalnej. Nauczyciele
i uczniowie chętnie dzielą się wiedzą, udostępniają opracowane przez siebie materiały edukacyjne, są aktywni
i zaangażowani w podejmowaniu nowatorskich rozwiązań. Nowatorskie działania sprzyjają wszechstronnemu,
indywidualnemu rozwojowi uczniów, w tym uczniów z innych szkół.
9 / 24
Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Komentarz:
Procesy edukacyjne są planowane, organizowane i realizowane z wykorzystaniem zalecanych
warunków i sposobów umożliwiających realizację podstawy programowej. Organizacja procesów sprzyja
uczeniu się, a stosowane metody nauczania i oceniania motywują uczniów do osiągania sukcesów
na miarę ich możliwości oraz oczekiwań. W szkole prowadzony jest monitoring osiągnięć uczniów.
Przeprowadzone badanie wskazuje, że procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany, są one
monitorowane i doskonalone, a współpraca nauczycieli i uczniów sprzyja ich właściwej realizacji. Poniższe
argumenty wskazują na wysoki poziom spełnienia tego wymagania.
W szkole wykorzystuje się zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Dyrektor i nauczyciele
przedstawili argumenty wskazujące na uwzględnianie warunków i sposobów jej realizacji. W ich opinii programy
ujęte w Szkolnym Zestawie Programów Nauczania umożliwiają realizację wskazanych w podstawie celów, zadań,
zakresu treści, przedmiotów, umożliwiają też uczniom osiągnięcie wskazanych wymagań (standardów). Wśród
zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej dyrektor wymienił m.in.:
- edukację wczesnoszkolną - w ramach projektu „Radosna Szkoła” w dwóch salach wydzielono i wyposażono
część zabawową,
- klasę I, którą podzielono na dwie równoległe klasy, aby stan uczniów nie był wyższy, niż 25 uczniów,
- języki obce - przeprowadzono podział klas ze względu na stopień zaawansowania językowego uczniów,
- zajęcia z wychowania fizycznego, które realizowane są na zewnętrznych wielofunkcyjnych obiektach sportowych
(„Orlinek”),
- matematykę - na realizację, której w klasie IV zwiększono liczbę godzin.
Nauczyciele wskazali, że ponadto: uczniowie realizują lekcje w terenie, prowadzą doświadczenia i obserwacje,
uczestniczą w życiu kulturalnym. Szkoła posiada zróżnicowaną ofertę edukacyjną, zajęcia prowadzone są
z właściwym dostępem do komputera i Internetu, w nauczaniu informatyki stosowane są języki LOGO, jest
indywidualizacja nauczania, motywowanie, do warunków pracy szkoły i potrzeb ucznia dostosowywane są metody
pracy i motywowania, rozwijane są uzdolnienia, zwiększane są szanse edukacyjne uczniów z trudnościami
edukacyjnymi, realizowane są zespołowe i indywidualne projekty, zachowywane są odpowiednie proporcje
zagospodarowania czasu dzieci z oddziału przedszkolnego (zabawa, pobyt na świeżym powietrzu, zajęcia
dydaktyczne, zajęcia indywidualne, samoobsługa itp.), gromadzone są różne źródła informacji, prowadzone są
kąciki tematyczne („Razem uczymy się i bawimy". „Bajkolandia", „Przyrodnicy", „Informatyczny"), uczniowie są
wdrażani do czytelnictwa, mają możliwość pozostawiania w szkole podręczników i przyborów. Szkoła prowadzi
badanie uzdolnień uczniów - jest to kilkunastoletnia tradycja szkoły. W opinii nauczycieli są też i pewne utrudnienia
w realizacji podstawy programowej, np.: ograniczenia lokalowe, brak pracowni, zajęcia w różnych budynkach,
korytarz ograniczający ruch dzieci na przerwach zwłaszcza, gdy jest niesprzyjająca pogoda, udział w zajęciach
pozalekcyjnych jest ograniczony godzinami odwozu dzieci. Szkoła została ujęta w planie budowy nowego obiektu
szkolnego (2012/2013).
Procesy zachodzące w szkole są planowane. Wynika to z wywiadu przeprowadzonego z dyrektorem oraz z badań
ankietowych przeprowadzonych wśród nauczycieli. Zdaniem dyrektora na początku roku ustalane są priorytety
do planowania nadzoru oraz pracy zespołów szkolnych. Wynikają one z wniosków z poprzedniego roku szkolnego
oraz aktualnych potrzeb, są wynikiem analizowanych diagnoz, sprawdzianów, analiz ocen klasyfikacji śródrocznej
i rocznej, dostrzeganych postępów i potrzeb w edukacji poszczególnych uczniów i zespołów klasowych. Dane
z monitorowania procesów edukacyjnych, z bieżących obserwacji zajęć, uroczystości, wyników konkursów itd.
stanowią podstawę do uruchamiania działań doskonalących, udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
częstszych kontaktów z rodzicami. Na poziomie klas wspólnie ustalane są plany pracy wychowawczej, kalendarz
imprez i wycieczek. Nauczyciele przedmiotów i bloków przedmiotowych ustalają wspólne działania, tworzony jest
plan doskonalenia nauczycieli. W ramach zespołów przedmiotowych planowane są diagnozy, egzaminy próbne,
konkursy oraz inne działania. Szkolne zespoły zadaniowe, w zależności od ich charakteru, planują działania
dotyczące np. konstruowania prawa wewnątrzszkolnego, ewaluacji wewnętrznej, narzędzi badawczych.
Z ewaluacji wewnętrznej wynika, że nauczyciele najchętniej uczestniczyliby w szkoleniach z nowoczesnego
nauczania, profilaktyki i wychowania, multimedia w nauczaniu.
Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Potwierdzeniem są opinie nauczycieli, obserwacje zajęć
i szkoły, analiza planu lekcji. W opinii wszystkich ankietowanych nauczycieli szkoła zapewnia im możliwość
skorzystania z potrzebnych na zajęciach pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia
sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów (8/12), pozostali nauczyciele są odmiennego zdania. Ułożenie planu lekcji
10 / 24
sprzyja właściwej organizacji zajęć. W starszych klasach (z powodu ograniczeń lokalowych) zajęcia realizowane są
też na drugiej zmianie. Plan lekcji powiązany jest z planem pracy gimnazjum (wspólne korzystanie z niektórych
pomieszczeń szkolnych) oraz z godzinami odjazdu autobusu szkolnego. Liczba godzin zajęć dla poszczególnych
klas jest dostosowana do godzin dowozu uczniów (na drugiej zmianie uczniowie mają 5 lekcji). Zdaniem rodziców
(21/24) ułożenie planu sprzyja uczeniu się ich dzieci, pomimo to w opinii uczniów klas piątych zdarza się,
że z powodu liczby zajęć jednego dnia czują się zmęczeni raz lub kilka razy w tygodniu. Takiego zmęczenia nie
czują uczniowie klas szóstych.
Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się, co w zgodnej opinii potwierdzili dyrektor
i nauczyciele. Dyrektor wskazał przykłady działań nauczycieli sprzyjających zwiększaniu efektywności procesu
uczenia się w szkole m.in.: udział nauczycieli w różnych zewnętrznych formach doskonalenia, organizowanie
szkoleń wewnętrznych i dzielenie się wiedzą, system opieki nad nowoprzyjętymi nauczycielami oraz stażystami,
praca w zespołach przedmiotowych i zadaniowych oraz utworzenie biblioteczki pedagogicznej z czasopismami,
literaturą metodyczną, bankiem scenariuszy zajęć i imprez. Uczeniu się sprzyja też stosowanie odpowiednich
metod pracy z uczniem, modyfikowanie planów wynikowych, prowadzenie zajęć indywidualnych
korekcyjno-wyrównawczych oraz zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i korekcyjno-kompensacyjnych, stosowanie
metod integracyjnych, motywowanie uczniów do uczestnictwa w konkursach. W opinii dyrektora uczestnictwo
uczniów w programach i projektach edukacyjnych (np. „Pierwsza pomoc”, „Ochrona środowiska zaczyna się
od edukacji dzieci i młodzieży”, „Ożywić pola”, „Wolność, a demokracja”), wyjazdach edukacyjnych (do muzeum,
opery, teatru, w tym muzycznego, filharmonii - „Filharmonia Młodych”, lekcje matematyki w Parku Nauki i Techniki
ExploraPark w Wałbrzychu), zajęciach muzycznych („Muzyka klasyczna nie gryzie”), edukacji filmowej („Młodzi
w obiektywie”), udział w Dolnośląskim Festiwalu Nauki również znacząco sprzyjają uczeniu się. Wszyscy
ankietowani nauczyciele powiedzieli, że w pracy z uczniem stosują metodę projektów, która ich zdaniem kształtuje
samodzielność, odpowiedzialność, sprawność w organizowaniu pracy, uczy pracy w zespole, posługiwania się
technologią komputerową - projekt ma w sobie wszystko, co zawiera podstawa programowa. Stosują też m.in.
mapę mentalną, gry dydaktyczne, analizę SWOT (minusy można przełożyć na plusy), metodę wspólnej sprawy,
wspólne narady i pytania. Na wybór właściwych metod pracy z uczniem wpływ mają: cele, treści i miejsce realizacji
zajęć, możliwości i potrzeby uczniów, liczebność oddziałów, inicjatywy uczniów, dostęp do pomocy, warunki
środowiskowe uczniów (rodzinne, materialne).
W opinii uczniów klas piątych na lekcjach często wykorzystywana jest tablica interaktywna, komputer i Internet.
Wszyscy ankietowani uczniowie stwierdzili, że na zajęciach mają możliwość pracy w grupach i rozwiązywania
problemów formułowanych przez nauczycieli lub uczniów (21/22). Uczniowie klas szóstych w dniu badania
ankietowego czuli się zaciekawieni zajęciami (22/24), wszyscy pracowali metodami aktywnymi oraz w grupach (na
większości zajęć - 11/24, na niektórych zajęciach - 13/24). Ich uczestnictwo w zajęciach było aktywne (23/24).
Otrzymali też pomoc w zastanowieniu się, czego się nauczyli (15/24), innego zdania było kilku uczniów (4/24). Na
podstawie obserwacji lekcji w klasie trzeciej i czwartej stwierdzono, że nauczyciele stwarzali uczniom możliwość
samodzielnego wykonania zadań i pracy zespołowej. Metody stosowane przez nauczycieli były adekwatne do celu
lekcji, uczniowie z zaangażowaniem wykonywali zadania. Na zajęciach zastosowano pomoce dydaktyczne
właściwe do celu lekcji i możliwości uczniów. Dzieci na lekcji rozpoznawały emocje przekazane za pomocą
utworów literackich i dzieła artysty malarza, analizowały na przykładzie bajki zjawiska zachodzące w środowisku,
doskonaliły sprawność wyszukiwania informacji, budowania zdań i wyrażania emocji. Nauczyciele stopniowali
trudność zadań, motywowali uczniów do indywidualnej i zespołowej pracy. Na podstawie obserwacji stwierdzono,
że szkoła dysponuje: pracownią komputerową (20 komputerów), nowoczesną pracownią przyrody (7 komputerów),
4 stanowiskami komputerowymi w czytelni, wszystkie komputery mają dostęp do Internetu.
Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. Dyrektor, nauczyciele, uczniowie oraz analiza
dokumentacji i obserwacja szkoły dostarczyły argumentów, że uczniowie otrzymują informacje o ich postępach
w nauce. Nauczyciele (11/12) wskazali, że zawsze przekazują uczniom informację zwrotną uzasadniającą ocenę,
informują, co uczeń potrafi, nad czym musi jeszcze popracować, jakie są jego mocne i słabe strony, informację
wzmacniającą ucznia, będącą zachętą do dalszej pracy. Nauczyciele dają możliwość poprawy, podają propozycje
zadań do wykonania w domu, w uzasadnieniu odwołują się do zapisów przedmiotowego oceniania. Wszyscy
uczniowie klas piątych w badaniu ankietowym podali, że wiedzą dlaczego otrzymują taką, a nie inną ocenę.
Uważają, że nauczyciele oceniając odnoszą się do ich wcześniejszej wiedzy i umiejętności zawsze (14/22) i prawie
zawsze (6/22). Zdaniem niektórych czynią to rzadko (2/22). Dyrektor przedłożył dokumentację potwierdzającą
monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia się uczniów m.in.: sprawozdania z realizacji podstawy
programowej, pracy zespołów przedmiotowych, nauczycieli, pedagoga, psychologa, logopedy, biblioteki,
sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego, plany wynikowe nauczycieli, „Plan Naprawczy”, protokoły z zebrań Rady
Pedagogicznej. Zapisy dotyczące zasad informowania o postępach w nauce zawarte są w „Wewnątrzszkolnym
Systemie Oceniania” i „Przedmiotowych zasadach oceniania”. Z obserwacji wynika, że szkoła udostępnia
informacje o sukcesach uczniów w gablotach szkolnych, na stronie internetowej szkoły, w lokalnej prasie. W szkole
prowadzona jest „Złota księga", w której wpisywane są sukcesy uczniów w konkursach i zawodach oraz nazwiska
11 / 24
uczniów wyróżnionych za wysokie wyniki w nauce. Corocznie (od 2008 r.) uczeń z najwyższą średnią ocen
na koniec roku otrzymuje statuetkę, tytuł „Prymusa Szkoły” i nagrodę rzeczową fundowaną przez Wójta. Uczniowie
z sukcesami uczestniczyli m.in.: w konkursie dla młodych talentów „Zeige dein Talent”, „Bezpieczeństwo Ruchu
Drogowego”, Biegach Przełajowych, Powiatowej Olimpiadzie Matematycznej, Indywidualnych Mistrzostwach
Powiatu w Tenisie Stołowym, konkursach gminnych np. „Wiedzy o Gminie Miękinia”, matematycznym dla dzieci
z klas „0” „Łamigłówki mądrej główki” (wyróżnienie), ekologicznym „Eureko”.
Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy. Wszyscy uczniowie klas piątych w badaniu ankietowym
wskazali, że przekazywane przez nauczycieli informacje motywują ich do pracy. W opinii uczniów (21/22)
nauczyciele często (14/22) i bardzo często (7/22) rozmawiają z nimi na temat przyczyn ich sukcesów w nauce,
nauczyciele rozmawiają z nimi (20/22) też na temat przyczyny ich trudności w nauce (często – 14/22, bardzo
często - 6/22) i dzięki temu wiedzą, co umieją, co mogą poprawić, czują się zadowoleni, gdy są oceniani.
Uczniowie potwierdzili, że znają kryteria oceniania prac, kartkówek, sprawdzianów. Wskazali też, że nauczyciele
przekazują im dodatkowe zadania i zagadnienia umożliwiające lepsze przygotowanie się do sprawdzianów. Takie
informacje ułatwiają słabszym uczniom uczenie się. Opinię uczniów potwierdzają rodzice, zdaniem większości
(19/24) ocenianie szkolne motywuje ich dziecko do pracy.
W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Dowodem potwierdzającym są opinie dyrektora i nauczycieli. W opinii
dyrektora monitoring osiągnięć uczniów prowadzony jest poprzez: bieżące ocenianie, porównywanie wyników
klasyfikacji z wynikami egzaminów zewnętrznych, wyników uczniów w konkursach, diagnozy badające przyrost
wiedzy i umiejętności, badanie losów absolwentów. Monitorowanie prowadzone jest poprzez analizy: wyników
sprawdzianu (jakie standardy uczniowie opanowali w stopniu najwyższym, a jakie w najniższym), rocznych
wyników klasyfikacyjnych powyżej 4.75 (jak motywować zdolnych uczniów do jeszcze większego wysiłku), efektów
uczestnictwa uczniów w konkursach zewnętrznych (w jakich konkursach uczniowie odnoszą sukcesy, jakie są to
osiągnięcia), badanie gotowości szkolnej uczniów oddziału przedszkolnego (w jakim stopniu dziecko osiągnęło
gotowość szkolną), badanie kompetencji uczniów kończących I etap edukacyjny (test dla 3 klasy - jaki jest poziom
przygotowania uczniów do nauki w II etapie edukacyjnym), wyniki diagnozy przedmiotowej z matematyki w klasie
IV (jaki poziom wiadomości i umiejętności w zakresie matematyki wykazują uczniowie), badanie kompetencji
uczniów klasy IV (czy wyniki diagnozy przeprowadzonej w I etapie są zbieżne z wynikami badania kompetencji),
badanie kompetencyjne uczniów klas V oraz diagnoza przedmiotowa z języka polskiego, analiza porównawcza
ocen rocznych z wynikami sprawdzianu (czy oceny są zbieżne/rozbieżne z wynikami sprawdzianu). W opinii
dyrektora monitorowanie osiągnięć uczniów inspiruje do poszukiwania odpowiedzi na pytania, np.: czy oferta
edukacyjna spełnia oczekiwania uczniów i rodziców (w jakim stopniu), czy uczniowie podnoszą swoje umiejętności
(w jakim stopniu i zakresie), co jest mocną stroną, a co słabą uczniów, czy właściwie rozwijane są uzdolnienia, czy
uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Wszyscy nauczyciele w badaniu ankietowym wskazali,
że systematycznie i w sposób zorganizowany prowadzą analizę i monitorują postępy wszystkich uczniów.
Prowadza je poprzez bieżące ocenianie odpowiedzi ustnych i pisemnych, analizę wyników sprawdzianu, diagnozy
na wejściu i roczne, analizę poziomu gotowości szkolnej, wyników konkursów oraz monitoring losów absolwenta.
Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane. Dowodem potwierdzającym są opinie dyrektora
i nauczycieli. W opinii dyrektora oraz biorących udział w ankietowaniu nauczycieli monitoringiem objęto m.in.
bezpieczeństwo uczniów, realizację podstawy programowej, zakres problemów ucznia, efektywność uczenia się
uczniów, liczebność oddziałów (w tym roku szczególnie w klasie pierwszej) oraz kalendarz imprez i uroczystości
szkolnych w odniesieniu do terminu obchodów „Dnia Patrona Szkoły”. Na podstawie wniosków z monitorowania
wdrożono działania poprawiające bezpieczeństwo uczniów (dwa razy w roku odnawiane są pasy na przejściu dla
pieszych, zamontowano progi zwalniające). Uczniowie uczestniczyli w zajęciach „Motywacja siłą Twojego umysłu”,
opracowano i wdrożono do realizacji karty monitoringu realizacji podstawy programowej, podzielono klasę
I na dwie równoległe mniej liczne, zmieniono termin obchodów „Dnia Patrona Szkoły”. Przykładem podejmowanych
działań są prowadzone przez nauczycieli: obserwacje, sprawdziany, diagnozy, badanie umiejętności, analizy
jakościowe i kontekstowe ocen i bezpieczeństwa uczniów. Prowadzone są rozmowy w zespołach i indywidualne ze
specjalistami, ankiety, oraz dokumentacja szkolna i prace uczniów. Nauczyciele wskazali, że podczas
monitorowania stawiają pytania skierowane do ucznia, np.: kto motywuje cię do nauki, jakie proponujesz tematy
godzin wychowawczych, co cię interesuje w informatyce, jak się możesz włączyć w działalność szkolną, jak twoi
rodzice mogą wspomóc działalność szkoły, w jaki sposób można pomóc uczniowi.
Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych, co potwierdzili dyrektor
i nauczyciele. Zdaniem dyrektora wnioski z monitoringu, w tym z przeprowadzonej w szkole ewaluacji wewnętrznej
są wykorzystywane w planowaniu procesów edukacyjnych. Przykładem są plany dotyczące zmiany programu
nauczania i podręcznika do nauki języka angielskiego, rozdysponowania godzin dyrektorskich i gminnych
do zaplanowania zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i kół zainteresowań dla wszystkich grup wiekowych,
planowania działań profilaktycznych m.in. wynikających z przeciwdziałania uzależnieniu od komputera,
niewystarczającej współpracy na linii rodzice-szkoła oraz planowania i opracowania aplikacji do projektów
zewnętrznych. Na podstawie wniosków dotyczących zmian w procesach edukacyjnych i bezpieczeństwie uczniów
12 / 24
podjęto decyzje i wdrożono m.in.:
- działania ograniczające zagrożenia wynikające z przebiegu ruchliwej drogi przy obiektach szkolnych,
zaplanowano i przeprowadzono szkolenie w zakresie bezpiecznego zachowania w przypadku ataku agresywnego
psa,
- aplikację do projektu „Motywacja siłą Twojego umysłu” - zauważalny wzrost poziomu koncentracji i motywacji
do uczenia się, po treningach pamięci uczniowie zaczęli odnosić sukcesy w nauce,
- karty monitoringu realizacji podstawy programowej,
- dostosowano liczbę uczniów w klasie pierwszej do wymagań podstawy programowej,
- indywidualne arkusze do pracy z uczniem zdolnym i wymagającym wsparcia,
- po uzgodnieniach z wszystkimi podmiotami szkoły nastąpiła zmiana terminu obchodów „Dnia Patrona Szkoły”.
Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. W zgodnej opinii dyrektora, nauczycieli,
uczniów i rodziców nauczyciele i uczniowie współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
Działania podejmowane przez szkołę uwzględniają propozycje i opinie uczniów dotyczące kalendarza imprez
i uroczystości szkolnych, wycieczek, uczestnictwa w akcjach charytatywnych, oferty kół zainteresowań, dyskotek,
powołania rzecznika praw ucznia, gier zespołowych na zajęciach wychowania fizycznego, prowadzenia zajęć
na wielofunkcyjnym boisku („Orlinku”), zajęć w terenie z obserwacji astronomicznych, metod pracy na lekcji,
młodsze dzieci proponują gry i zabawy. Propozycje uczniów uwzględniane są w pracy Samorządu Uczniowskiego
oraz organizacji pracy szkoły. Realizowane pomysły uczniów to np.: „Dni: Dziwaka, Chusty, Kapci”, uruchomienie
koła kulinarnego, uczestnictwo w akcjach charytatywnych („Misja w Kamerunie”, „Góra Grosza”, na rzecz Wielkiej
Orkiestry Świątecznej Pomocy), pomoc dla wrocławskiego schroniska dla zwierząt, zbieranie plastikowych
nakrętek z przeznaczeniem dla Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, udział w akcji „Mogiłę pradziada
ocal od zapomnienia” (patronat Dolnośląskiego Kuratora Oświaty i ośrodka regionalnego TVP), w akcji „Znicz”
(patronat Starosty Średzkiego i ośrodka regionalnego TVP), występy chóru szkolnego w Ośrodku Pomocy
Społecznej. W ramach prowadzonej wspólnie z nauczycielami akcji „Trzymaj formę” uczniowie promowali zdrowe
odżywianie, źródlaną wodę, sporządzone w szkole koktajle i kanapki. We współpracy opracowano zmiany
w „Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania”, „Prawach i obowiązkach uczniów” (wprowadzono m.in. zapis,
że kartkówka może być przeprowadzona tylko z trzech ostatnich lekcji). Każda klasa prowadzi kronikę klasową.
Wszyscy nauczyciele w badaniu ankietowym wskazali, że biorą pod uwagę (na niektórych, na większości i na
wszystkich zajęciach) opinie uczniów o tym jak chcieliby się oni uczyć. Podobnego zdania są wszyscy ankietowani
uczniowie klas piątych, uważają, że nauczyciele pytają ich, w jaki sposób chcieliby się uczyć na lekcjach (na
większości – 17/22, na wszystkich – 3/22 na niektórych zajęciach – 2/22). Zaproponowane przez nauczycieli
podczas obserwacji lekcji formy i metody pracy były adekwatne do celu lekcji i zakresu wiedzy przekazywanej
przez nich na zajęciach. W opinii rodziców (17/24) nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki
i sposobu prowadzania zajęć. Uczniowie m.in. mogą przygotowywać prezentacje, proponować zajęcia
pozalekcyjne, mogą też przynosić książki z różnych dziedzin i zagadnień, są one wspólnie czytane i omawiane.
W opinii rodziców ich dzieci mają duże zaufanie do nauczycieli, nie wstydzą się rozmawiać z nimi o swoich
problemach i obawach, zawsze są wysłuchiwane. Zdaniem rodziców szkołę charakteryzuje wysoka kultura dialogu,
współpracy, wspólnego rozwiązywania problemów.
W opinii nauczycieli, uczniów i rodziców nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania i motywowania
uczniów. Nauczyciele w wywiadzie wskazali, że wspierają swoich uczniów w uczeniu się poprzez: wzmacnianie
poczucia własnej wartości, współpracę z rodzicami, stosowanie metod aktywizujących, prowadzenie zajęć
dodatkowych i wyrównawczych, indywidualizowanie pracy z uczniem, wyróżnianie mocnych stron ucznia,
nagradzanie np. znaczkami. W opinii uczniów nauczyciele oprócz wspierania i motywowania zapoznają uczniów ze
skutecznymi metodami uczenia się i sporządzania notatek, w ramach zajęć „Jak się uczyć” stworzyli uczniom
możliwość rozpoznania swoich predyspozycji, prowadzą ciekawie zajęcia. W opinii rodziców nauczyciele stosują
różnorodne formy pracy, różne pomoce dydaktyczne oraz wyjazdy edukacyjne, organizują konkursy i zawody. Gdy
uczniowie mają problemy wprowadzane są zajęcia terapeutyczne. Ich zdaniem nauczyciele mają bardzo trudne
zadanie, gdyż obecnie wśród dzieci panuje „moda na nieuczenie się”. Nauczyciele wskazali, że w motywowaniu
uczniów stosują: pochwały, docenianie wysiłku ucznia, prezentowanie prac i wytworów uczniów (na forum klasy,
szkoły, na stronie internetowej), organizowanie konkursów, wycieczek, akcji ekologicznych, nagradzanie uczniów
(naklejkami, symbolami graficznymi, punktami, „złotymi kamieniami”), budowanie atmosfery przyjaznej uczniowi,
umożliwiają poprawianie ocen. W opinii uczniów nauczyciele motywują ich stosując pomoce dydaktyczne, mówiąc
im, że mogą nauczyć się nawet najtrudniejszych treści. Zachęcają do poprawy ocen, odnoszą wiedzę
do wcześniejszej wiedzy ucznia, uwzględniają zdarzające się złe nastroje ucznia. W opinii rodziców uczniowie
motywowani są przede wszystkim poprzez podmiotowe traktowane, indywidualne podejście do każdego ucznia,
umożliwianie uczniom uczestnictwa w realizacji ciekawych projektów (uczących planowania, współpracy,
prezentacji), akcjach społecznych (np. dla chorego na białaczkę Dominika), czy działaniach, w których uczniowie
mogą wcielać się w różne role.
Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Dyrektor i nauczyciele podali kilka przykładów spośród
13 / 24
wdrożonych wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów, np.:
1. wprowadzono dodatkowe zajęcia przygotowujące do egzaminu z języka polskiego i matematyki,
2. wprowadzono zmiany w Statucie o zapisy dotyczące nagradzania prymusów statuetką, a uczniów za najwyższe
wyniki ze sprawdzianu nagrodą wójta,
3. rozszerzono ofertę uczestnictwa uczniów o konkursy ogólnopolskie (uczniowie z powodzeniem biorą udział
i odnoszą sukcesy w konkursach powiatowych, mniej w wojewódzkich),
4. objęto indywidualną pomocą uczniów, którzy osiągnęli niski stopień gotowości szkolnej,
5. wprowadzono dodatkowe zajęcia rozwijające potencjał uczniów,
6. zwiększono o jedną godzinę zajęcia z matematyki w klasie IV,
7. przygotowano ofertę zajęć pozalekcyjnych i kół zainteresowań, w tygodniowym planie zajęć wprowadzono
dodatkowe godziny z matematyki i języka angielskiego.
Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. Uczniowie klas piątych (21/22) wskazali,
że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce (bardzo często – 9/22 i często - 12/22). Opinie uczniów
klas szóstych są zróżnicowane, jedni uważają, że w dniu badania ankietowego otrzymali od nauczyciela opinii
uczniów klas szóstych w dniu badania ankietowego dostali od nauczycieli wskazówkę, która pomogła im się uczyć
(19/24) inni (5/24) takiej informacji nie otrzymali. Uczniowie wyrazili opinię, że prowadzone z nimi przez nauczycieli
rozmowy dostarczają im wskazówek jak się uczyć, jak sporządzać w przydatny sposób notatki z lekcji. Nauczyciele
motywują ich uczniów mówiąc, że mogą nauczyć się nawet najtrudniejszych treści. Większość nauczycieli bardzo
pomaga uczniom. Rozmowy z nauczycielami pomagają uczniom w nauce, gdyż dzięki nim uczniowie lepiej wiedzą,
co umieją, a czego powinni się jeszcze nauczyć. Opinie uczniów podzielają rodzice (22/24). Powiedzieli,
że informacja o wynikach uzyskana od nauczycieli pomaga ich dziecku uczyć się. W opinii jednego rodzica taka
informacja raczej nie pomaga jego dziecku, jeden rodzic nie udzielił odpowiedzi. Rodzice (23/24) są przekonani,
że ich dziecko umie się uczyć.
Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła prowadzi wiele różnorodnych działań sprzyjających planowaniu,
organizacji i realizacji procesów edukacyjnych poprzez monitorowanie (w tym osiągnięć uczniów), wdrażanie
wniosków z monitoringu, kształtowanie współpracy, różnicowanie metod wspierania i motywowania uczniów oraz
wdrażanie zmian, które sprzyjają rozwojowi uczniów.
Przedstawione powyżej argumenty wskazują na wysoki poziom spełnienia tego wymagania.
Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Komentarz:
Nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych, wspomagają siebie
nawzajem w organizowaniu i realizacji tych procesów. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu
procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. Przeprowadzone
badanie prowadzi do wniosku, że procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. Poniżej
wskazane argumenty świadczą o wysokim stopniu spełnienia tego wymagania.
Nauczyciele współdziałają w tworzeniu procesów edukacyjnych. Tezę tę potwierdzają opinie nauczycieli i zapisy
w dokumentacji szkolnej. Wszyscy uczestniczący w badaniu ankietowym nauczyciele potwierdzili, że konsultują
swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. Na podstawie analizy dokumentów stwierdzono, że zapisy
świadczące o wspólnym planowaniu przez nauczycieli procesów edukacyjnych znajdują się w planach pracy
i sprawozdaniach zespołów przedmiotowych, scenariuszach zajęć, protokołach zebrań Rady Pedagogicznej.
Nauczyciele opracowują m.in. plany pracy, planują organizację diagnoz, sprawdzianu szóstoklasisty, konkursów,
imprez szkolnych, zajęć pozalekcyjnych, lekcji otwartych. Wspólnie planują też realizację projektów i ścieżek
dydaktycznych, apeli szkolnych oraz akcji charytatywnych, w których uczestniczą uczniowie. Zasady współpracy
nauczycieli określają zapisy Statutu Zespołu Szkół w Lutyni (§ 23).
Nauczyciele współpracują w prowadzeniu analiz procesów edukacyjnych. Znajduje to potwierdzenie w opiniach
dyrektora i nauczycieli. Dyrektor powiedział, że analiza procesów edukacyjnych odbywa się w sposób
zorganizowany, ciągły, systematyczny i jest dokonywana przez:
- nauczycieli - analiza rozkładów materiału, wyników testów i sprawdzianów, nabywanych przez uczniów
wiadomości i umiejętności przedmiotowych,
- zespoły przedmiotowe – analizowanie realizacji planowanych zadań, w tym konkursów, uroczystości, projektów,
analizowanie wyników diagnoz i sprawdzianu szóstoklasisty,
- zespoły zadaniowe - ewaluacja wewnętrzna realizacji założeń „Programu Profilaktyki” i „Programu
14 / 24
Wychowawczego” oraz wprowadzenie niezbędnych zmian,
- Radę Pedagogiczną - analizowanie wyników klasyfikacji w poszczególnych klasach oraz indywidualnych
przypadków, podejmowanie decyzji dotyczących spójnych działań,
- dyrekcję – m.in. analizy rytmiczności przebiegu procesów edukacyjnych, potrzeby w zakresie doposażenia
i rozwiązań organizacyjnych.
Znajduje to potwierdzenie w dokumentacji, np. protokołach zebrań zespołów przedmiotowych i Rady
Pedagogicznej, semestralnych i rocznych sprawozdaniach z zachodzących procesów edukacyjnych. Wszyscy
ankietowani nauczyciele wskazali, że przeprowadzają analizy wspólnie z innymi nauczycielami np. w zespołach
przedmiotowych, a także samodzielnie analizy procesów, za które ponoszą odpowiedzialność (9/12). Prowadzą je
też przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów z nauczycielami (6/12). Jako przykład wskazali wspólne analizy
wyników i wniosków po sprawdzianie szóstoklasisty w odniesieniu do osiągnięć uczniów w klasach I – III, wyników
konkursów i tych samych zawodów sportowych na przestrzeni kolejnych lat. Będą badane też umiejętności według
nowej podstawy programowej (analiza po klasie pierwszej).
Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Potwierdzają to opinie dyrektora
i nauczycieli. Nauczyciele chętnie dzielą się wiedzą z młodszymi stażem kolegami, stworzyli „bank konspektów
lekcji”. Wspierają się wzajemnie w realizacji różnych przedsięwzięć m.in. uroczystości, konkursów, diagnoz,
organizacji wycieczek, w planowaniu i organizacji działań łagodzących stres spowodowany przejściem ucznia
na wyższy etap kształcenia, w dostosowaniu dla danego ucznia indywidualnych wymagań, w rozwiazywaniu
problemów szkolnych i działaniach międzyzespołowych, w planowaniu i realizacji procesów edukacyjnych i pracy
zespołów. Wspólnie planują pracę nauczycieli tego samego etapu kształcenia oraz pracę wychowawczą, razem
organizują coroczne „Święto pieczonego ziemniaka”. Wspierają się też w doborze odpowiednich aktywizujących
metod nauczania i korzystania z informacji zwrotnej o postępach uczniów. Wszyscy uczestniczący w badaniu
ankietowym nauczyciele uważają, że wsparcie, które otrzymują od kolegów jest wystarczające (zdecydowanie
wystarczające - 4/12 i raczej wystarczające – 8/12). Nauczyciele podkreślili, że w ich gronie jest więź koleżeńska,
która ułatwia organizację i wspólną realizację zadań edukacyjnych.
W opinii dyrektora nauczyciele aktywnie uczestniczą w procesie zmian zachodzących w szkole, a efektem ich
zaangażowania są wspólne decyzje podejmowane w oparciu o wnioski z analiz procesów edukacyjnych.
Poparciem tego sądu są wskazane przez dyrektora przykłady wspólnie wprowadzanych zmian, które dotyczą m.in.:
1. poprawy umiejętności polonistycznych w klasie V - na podstawie wyników diagnozy ustalono i wprowadzono
dodatkową godzinę języka polskiego,
2. wdrożenia zmodyfikowanego Programu Profilaktyki, opracowanego wspólnie z rodzicami po przeprowadzonej
ewaluacji wewnętrznej,
3. uruchomienia nowoczesnej pracowni przyrodniczej (projekt „Pracownia przyrodnicza w każdej gminie”),
docelowo pracownia będzie dostępna dla uczniów innych szkół,
4. przystąpienia do programu „Bezpiecznie – pływająco”, oferującego uczniom w ramach wyrównywania szans
bezpłatną naukę pływania (od 1.04.2011 r.),
5. rozszerzenia oferty zajęć pozalekcyjnych o cieszące się dużym zainteresowaniem wśród młodszych dzieci koło
kulinarne oraz dla uczniów starszych koło przyrodnicze i aerobic,
6. zagospodarowania czasu wolnego dzieci podczas ferii zimowych - nauczyciele we współpracy z rodzicami
przygotowali ciekawą ofertę zajęć, m.in.: montowanie minirobotów (prowadzili studenci), koło kulinarne,
komputerowe, plastyczne, różne gry i zabawy,
7. dostosowania na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej indywidualnych wymagań
edukacyjnych dla poszczególnych uczniów.
Nauczyciele (11/12) są zdania, że ich głos jest brany pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o wprowadzeniu
koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych. W opinii nauczycieli propozycje zmian zgłaszane są przez
nauczycieli zazwyczaj podczas zebrań zespołów przedmiotowych, zadaniowych i Rady Pedagogicznej.
Z przeprowadzonego badania wynika, że nauczyciele współdziałają w różnorodny sposób w planowaniu,
analizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych zachodzących w szkole. Wspierają się wzajemnie, czego efektem
są wdrożone pozytywne zmiany w przebiegu procesów szkolnych. Wsparciem w realizacji współpracy nauczycieli
są zapisy prawa wewnątrzszkolnego, które regulują jej organizację i usprawniają uzyskiwanie zaplanowanych
efektów.
15 / 24
Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów
Komentarz:
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów.
Działania te są planowane i modyfikowane zgodnie z potrzebami uczniów. Uczniowie uczestniczą w ich
modyfikacji. Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła organizuje, a uczniowie uczestniczą
w działaniach edukacyjnych sprzyjających kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych postaw. W szkole są
prowadzone działania zwiększające szanse edukacyjne wszystkich uczniów, procesy edukacyjne
zachodzące w szkole uwzględniają indywidualizację. Poniższe argumenty świadczą o wysokim stopniu
spełnienia tego wymagania.
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne. Znajduje to potwierdzenie w opinii dyrektora,
nauczycieli, pracowników niepedagogicznych oraz uczniów. W opinii dyrektora plany wychowawcze
poszczególnych oddziałów są spójne z „Programem Wychowawczym” i „Programem Profilaktyki”, w których
zawarte są „Zadania wychowawcy, pedagoga, psychologa, logopedy” oraz „Procedury szkolne w sytuacjach
zagrożenia”. Sformalizowane ustalenia ułatwiają nauczycielom prowadzenie spójnych działań w określonych
przypadkach wychowawczych. Ponadto, prowadzone są systemowe działania wychowawcze na linii
rodzic-uczeń-nauczyciel, których celem jest dobro dziecka. W szkole organizowane są spotkania wychowawcze
(uczeń, rodzic, nauczyciel, pedagog, psycholog), na których wypracowywane są wspólne działania, spisywane są
kontrakty. Nauczyciele, uczniowie i rodzice brali udział w wypracowaniu obowiązującego Ceremoniału szkolnego”
zasad obecności sztandaru na uroczystościach szkolnych i lokalnych, tarczy szkolnej i stroju galowego, „Hymnu
Szkolnego”. Wspólna ta owocuje większym zrozumieniem w planowaniu i podejmowaniu działań i oczekiwań
stawianych przed uczniami. Od 2008 r. Zespół Szkól w Lutyni należy do Sieci Szkół im. Jana Pawła II. Corocznie
w Częstochowie uczniowie uczestniczą w ogólnopolskich integrujących spotkaniach z uczniami szkół, których
patronem jest Papież Polak.
Zdaniem dyrektora w szkole prowadzone są analizy wychowawcze, z których wynikają wnioski, np.:
- wprowadzić zmiany, w tym doskonalenie nauczyciela w zakresie metod i kompetencji wychowawczych, wzmocnić
współpracę nauczyciela z psychologiem i pedagogiem, wprowadzić zajęcia psychoedukacyjne „Między nami
chłopakami” i indywidualne dla uczniów oraz warsztaty dla rodziców,
- rozszerzyć edukację zdrowotną w związku z niewłaściwymi nawykami żywieniowymi i trudnościami
w funkcjonowaniu szkolnym, wprowadzenie programów prozdrowotnych „Trzymaj formę”, współpraca z Gminnym
Ośrodkiem Pomocy Społecznej w celu zorganizowania dożywiania dzieci (obiady), uruchomienie koła kulinarnego
dla dzieci młodszych,
- wzmocnić bezpieczeństwo uczniów podczas przerw, zwrócenie uwagi na problem uzależnienia od komputera zwiększono liczbę dyżurujących nauczycieli, wprowadzono zajęcia dla rodziców i dzieci nt. bezpiecznego
korzystania z internetu, wprowadzono zajęcia pozalekcyjne, zorganizowano ferie zimowe jako alternatywne
spędzanie wolnego czasu,
- aktywizacja rodziców na rzez szkoły, prowadzenie zajęć dla rodziców, np. cykl warsztatów dla rodziców,
indywidualne spotkania z pedagogiem i psychologiem, uściślenie współpracy na linii rodzic-wychowawca-uczeń,
tworzenie życzliwej i przyjaznej atmosfery, stworzenie biblioteczki psychologiczno-pedagogicznej,
- wprowadzono dziennik wychowawczy (wszystkie dokumenty w jednym miejscu),
- potrzeba przeprowadzenia zajęć grupowych i indywidualnych zmniejszających agresję rówieśniczą, warsztaty dla
rodziców i nauczycieli, indywidualne spotkania ucznia z psychologiem, pedagogiem, pt. „Język żyrafy”,
- przeprowadzenie w kl. IV zajęć integracyjnych, indywidualne rozmowy z dziećmi, które nie odnalazły się w nowej
rzeczywistości z powodu przejścia na wyższy etap kształcenia - „Metoda wspólnej sprawy”,
- potrzeba przeprowadzenia cyklu zajęć „Stres pod kontrolą”, przeprowadzono zajęcia dla uczniów, rodziców,
nauczycieli.
Nauczyciele w wywiadzie grupowym powiedzieli, że dbają o utrzymanie spójności działań wychowawczych.
Wspólnie tworzone są plany pracy wychowawczej i szkolnej profilaktyki, a na ich podstawie plany wychowawcze
klas. W szkole realizowane są działania wynikające z priorytetów szkolnych (np. uzależnienie od komputera).
Prowadzone są działania wspomagające wspólne realizacje, są to rozmowy między nauczycielami, wspólne
ustalenia, opieka nad nauczycielami stażystami. Wiele sytuacji regulują regulaminy szkolne lub Kodeks Etyki
Nauczyciela. Prowadzone są też wspólne działania z rodzicami np. dotyczące zagospodarowania czasu wolnego
dzieci. W opinii nauczycieli sukcesem w ich realizacji jest liczny udział uczniów w imprezach szkolnych
i środowiskowych, a także duże zainteresowanie ze strony środowiska imprezami szkolnymi. Czasami zdarzają się
utrudnienia w realizacji tej współpracy, utrudnione bywają kontakty z rodzicami uczniów, którzy mają trudności
16 / 24
w nauce lub problem z właściwym zachowaniem. Nie wszyscy rodzice efektywnie wspierają swoje dzieci. Niektórzy
uczniowie z powodu ograniczeń materialnych rodziny mają problem z uczestnictwem w odpłatnych wyjazdach.
Szkoła organizuje wówczas dodatkowe nieodpłatne bilety, pozyskuje środki od Rady Rodziców i sponsorów.
Uczniowie klas piątych (21/22) wskazali, że nauczyciele traktują ich sprawiedliwie, są traktowani w równy sposób
z innymi uczniami (20/22). Jeden uczeń jest odmiennego zdania, jeden nie udzielił odpowiedzi. Uczestniczący
w wywiadzie pracownicy niepedagogiczni powiedzieli, że w szkole prowadzone są dyskusje na temat pożądanych
postaw uczniów. W dyskusjach udział bierze dyrektor, pedagog, nauczyciele, wychowawcy, rodzice, pracownicy
niepedagogiczni. Uczniowie wiedzą, czego się od nich oczekuje. Znają normy, ale zdarza się, że czasami ich nie
respektują. Z takimi uczniami na bieżąco prowadzone są rozmowy. W szkole panuje rodzinna atmosfera, wszyscy
się wzajemnie wspierają. Uczniowie czują się w szkole dobrze, szkołę często odwiedzają absolwenci. Rodzice
(23/24) w badaniu ankietowym wskazali, że odpowiada im sposób, w jaki szkoła wychowuje ich dziecko. W opinii
rodziców nauczyciele w równy sposób traktują uczniów (20/24), czterech rodziców tego nie potwierdziło.
Działania wychowawcze są adekwatne do potrzeb uczniów. Znajduje to potwierdzenie w opiniach nauczycieli.
Nauczyciele w wywiadzie grupowym wskazali przykłady realizowanych w szkole diagnoz wychowawczych potrzeb
uczniów:
- na początku roku przeprowadzana jest w ramach badania potrzeb ucznia ankieta dla rodziców i uczniów,
- prowadzone są obserwacje, zbierane są informacje z różnych źródeł.
W wyniku diagnozy zostały określone potrzeby: szacunku, budowania właściwych relacji z rówieśnikami, kulturalne,
potrzeba kół zainteresowań, zmniejszenia zagrożeń (działania profilaktyczne), potrzeby zdrowotne – stwierdza się
u dzieci dużo wad postawy. Nauczyciele powiedzieli, że w celu zaspokojenia tych potrzeb prowadzą działania
mające na celu zacieśnienie więzi rodzic – uczeń, ponieważ zauważalny jest spadek wsparcia ze strony rodziców.
Prowadzą działania uświadamiające rangę roli rodzica, prowadzą biblioteczkę dla rodziców, przybliżają problem
związany z dojrzewaniem młodzieży. Na potrzeby uczniów uruchomiono koło, kulinarne, multimedialne, aerobik.
W opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie dyrektor jest otwarty na propozycje dotyczące zmian i chętnie,
w miarę możliwości realizuje te potrzeby. Nauczyciele uważają, że „w tej szkole jest najlepsza atmosfera”.
Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw, co w zgodnej
opinii potwierdzili uczniowie i nauczyciele. Nauczyciele w badaniu ankietowym wskazali, że dyskusja na temat
pożądanych postaw uczniów miała miejsce w przeciągu ostatnich sześciu miesięcy (11/12). W opinii nauczycieli
uczestniczących w wywiadzie uczniowie uczestniczą w planowaniu działań szkolnych. Samorząd Uczniowski
w swoich działaniach współpracuje z Rzecznikiem Praw Ucznia. Uczniowie biorą udział w akcjach społecznych (np.
„Góra Grosza”, Wielkiej Orkiestry Pomocy Społecznej), w organizacji uroczystości, konkursach, pomocy na rzecz
schroniska dla zwierząt, sprzątaniu świata, sadzeniu lasu, pomocy potrzebującym, uczniowie pieką ciasteczka,
a pieniądze z ich sprzedaży przeznaczają na pomoc potrzebującym, zbierają na potrzeby innych nakrętki oraz
baterie. Wszyscy ankietowani uczniowie klas piątych wskazali, że uczestniczyli w rozmowie na temat
odpowiedniego zachowania (w ostatnim miesiącu – 19/22, kilka miesięcy temu – 2/22, około pół roku temu
lub dawniej – 1/22). Obserwacje zajęć wskazują, że nauczyciele kształtują pożądane społecznie postawy poprzez
swoje postawy i relacje z uczniami w trakcie lekcji. Nauczyciele stwarzali przyjazną atmosferę, w którą włączali
uczniów. Swoją osobą dawali przykład właściwej postawy wobec drugiego człowieka, widoczne były właściwe
relacje pomiędzy nimi i uczniami. Uczniowie właściwie zachowywali się podczas zajęć.
Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych. Znajduje to potwierdzenie
w opiniach dyrektora, nauczycieli, uczniów i rodziców. Wszyscy potwierdzili uczestnictwo uczniów w planowaniu
i modyfikowaniu tych działań. W opinii dyrektora i nauczycieli uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie
szkolnego systemu oddziaływań wychowawczych. Uczniowie są aktywni, zainicjowali m.in. wybory
„Najsympatyczniejszej klasy”, „Miss i Mistera szkoły”. Wiążą się one z opracowaniem przez uczniów regulaminów,
w których zawarte są wymagania stawiane kandydatom. Uczniowie zaproponowali „Przegląd kabaretów szkolnych”
jako alternatywę obchodzenia „Pierwszego Dnia Wiosny”, organizują okolicznościowe święta np. Walentynki,
Andrzejki, Dzień Chłopaka, Dzień Kobiet, „Szkolne Święto Sportu” oraz dyskoteki szkolne. Uczniowie biorą udział
w tworzeniu prawa szkolnego np. w opracowaniu Regulaminu Ucznia Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Lutyni.
Opracowują kontrakty klasowe. Ankietowani nauczyciele (10/12) wskazali, że uczniowie uczestniczą w tworzeniu
i wprowadzaniu zmian w działaniach wychowawczych. Pozostali (2/12) wskazali, że raczej nie i zdecydowanie nie
uczestniczą w tych działaniach. W wywiadzie grupowym nauczyciele wskazali na postawy promowane w szkole,
np.: zdrowy, aktywny styl życia, kulturalne zachowanie, troska o bezpieczeństwo własne i innych, pielęgnowanie
tradycji, poprawna polszczyzna, strój galowy, postawa szacunku dla odmienności, postawa proekologiczna (zajęcia
terenowe, dbanie o przyrodę). Uczniowie czasami nie zgadzają się z jakąś promowaną w szkole postawą np.
bezpiecznego funkcjonowania (zdarza się, że pomimo zakazu opuszczają teren szkoły i udają się do sklepu).
W opinii uczniów uczestniczących w wywiadzie grupowym w szkole oczekuje się właściwych, kulturalnych
zachowań uczniów, dbania o ekologię i środowisko, postaw patriotycznych, respektowania zakazów, np. zakazu
wychodzenia podczas przerw do sklepiku. W opinii uczniów większość uczniowskich inicjatyw jest spełniana,
a propozycje uczniów mają wpływ na kształtowanie właściwych zachowań i pożądanych postaw. Uczniowie są
17 / 24
chwaleni za właściwe postawy przez nauczycieli i pracowników kina czy teatru. Nauczyciele zwracają uwagę
na dobre zachowanie dzieci, na kulturę uczniów. W szkole działa chór, który uświetnia uroczystości szkolne
i pozaszkolne, odbywają się próby, panuje przyjazna atmosfera. W szkole ważne są uroczystości i apele szkolne.
Występuje wówczas chór, jest poczet ze sztandarem szkoły, odbywa się msza w kościele. W opinii rodziców
właściwe zachowania cechuje kultura bycia, postawy koleżeńskie, empatia, szacunek dla innych, patriotyzm,
poszanowanie tradycji i korzeni historycznych, bliski związek z kościołem, tolerancja wobec odmiennych wyznań.
Niektórym uczniom normy szkolne mogą się nie podobać, gdyż szkoła daje im więcej zakazów i ograniczeń, niż
mają w domu.
Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Dyrektor i nauczyciele przedstawili argumenty wskazujące
na wdrażanie wniosków sformułowanych na podstawie diagnoz, obserwacji i ewaluacji wewnętrznej, podali
przykłady wdrożeń, m.in.:
- wprowadzono zmiany w działaniach wychowawczych w klasie z przeważającą liczbą chłopców, wzmocniono
współpracę nauczyciela z psychologiem i pedagogiem, oraz nadzoru nad zajęciami w tej klasie, przeprowadzono
zajęcia „Między nami chłopakami”,
- wzmocniono bezpieczeństwo podczas przerw, w ramach profilaktyki wprowadzono zajęcia zapobiegające
uzależnieniu od komputera, opracowano ofertę ciekawych zajęć, wprowadzono dla rodziców zakaz wjazdu
samochodów na teren szkoły,
- wprowadzono działania zwiększające aktywność rodziców we współpracy ze szkołą, stworzono biblioteczkę
z pozycjami o tematyce psychologiczno-pedagogicznej,
- pojawiła się potrzeba zmniejszenia agresji rówieśniczej, przeprowadzono zajęcia grupowe i indywidualne,
warsztaty dla rodziców i nauczycieli, indywidualne spotkania uczniami służące zwiększaniu empatii rówieśniczej
i poprawie relacji,
- wprowadzono działania integracyjno-adaptacyjne w klasie IV, „Metoda wspólnej sprawy”, sprzyjające integracji
klasy i adaptacji do nowych warunków,
- przeprowadzono cykl zajęć „Stres pod kontrolą” zmniejszających napięcie emocjonalne uczniów przed
sprawdzianem, nie wszyscy uczniowie radzili sobie ze stresem egzaminacyjnym,
- wprowadzono dziennik wychowawczy, gdyż nie wszystkie dokumenty znajdowały się na właściwym miejscu,
- wprowadzono zajęcia z edukacji prozdrowotnej służące zniwelowaniu niewłaściwych nawyków żywieniowych, we
współpracy z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej zorganizowano obiady dla potrzebujących uczniów,
uruchomiono koło kulinarne,
W opinii nauczycieli ponadto wprowadzono: zajęcia „Bliżej siebie”, „Trzymaj formę”, „Spójrz inaczej”(elementy
programu „Bezpieczna Szkoła”), zajęcia z udzielania I pomocy.
Z przeprowadzonego badania wynika, że działania podejmowane w szkole są spójne i adekwatne
do zdiagnozowanych potrzeb. Uczniowie z zaangażowaniem uczestniczą w planowaniu i modyfikowaniu szkolnych
działań wychowawczych. Wdrażane wnioski z przeprowadzanych analiz sprzyjają kształtowaniu właściwych
postaw uczniów.
Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Komentarz:
Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich indywidualnych możliwości. Szkoła
prowadzi działania zwiększające szanse edukacyjne wszystkich swoich uczniów z uwzględnieniem
indywidualizacji procesu edukacji. Z przeprowadzonego badania wynika, że nauczyciele badają i znają
możliwości swoich uczniów, co wpływa na osiąganie przez uczniów sukcesów na miarę swoich
możliwości. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że szkoła stwarza uczniom warunki
do osiągania sukcesów edukacyjnych na miarę możliwości każdego ucznia. Analiza poniższych
argumentów wskazuje na wysoki poziom spełnienia tego wymagania.
Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów. Wszyscy nauczyciele uczestniczący w badaniu ankietowym podali,
że diagnozują możliwości edukacyjne wszystkich uczniów, których uczą. Na podstawie prowadzonych diagnoz
wiedzą, z czym uczeń ma problemy, nad czym trzeba popracować, co uczeń wie i potrafi, w jakim stopniu
opanował standardy, jakie są zainteresowania ucznia, jaką ma wiedzę pozaszkolną, jaki ma stosunek do siebie i do
szkoły, na jakim poziomie opanował umiejętności i wiadomości w zakresie przygotowania do podjęcia nauki
18 / 24
w szkole oraz jaka jest średnia klasy na tle szkoły, województwa. Wnioski do dalszej pracy, np. „należy
organizować szeroki wachlarz zajęć dodatkowych dla uczniów, należy indywidualizować pracę z uczniami”.
W opinii przedstawiciela samorządu i partnerów szkoła podejmuje starania sprzyjające poczuciu sukcesu przez
każde dziecko. Przykładem jest organizacja pracy szkoły umożliwiająca skorzystanie z oferty zajęć pozalekcyjnych.
Udział w realizacji projektu czy wyjazdu ma szansę każdy uczeń, nie tylko ten mieszkający w Lutyni, co w szkole
pracującej na dwie zmiany i ograniczeniach związanych z dowozem uczniów jest naprawdę trudne. Nauczyciele
zawsze wspierają uczniów, współpracują z nimi, integrują. W szkole widoczna jest otwartość na wspomaganie
uczniów. Wszystkie sukcesy i osiągnięcia dzieci są upowszechniane poprzez stronę internetową oraz informacje
zamieszczane w lokalnej prasie. Dzięki działaniom podejmowanym przez szkołę, które służą wzmacnianiu
potencjału uczniów poziom nauczania jest dość wysoki. Jeżeli jest potrzeba zorganizowania zajęć dodatkowych dla
uczniów uzdolnionych czy tych z problemami, gmina przydziela dodatkowe godziny. Nauczyciele mogą
indywidualizować pracę z uczniem. W szkole dużą wagę przywiązuje się do prezentowania osiągnięć uczniów.
Chór szkolny uświetnia nie tylko szkolne uroczystości, ale i gminne. Prace uczniów eksponowane są przy okazji
organizacji konferencji, podsumowań projektów czy innych imprez o charakterze ogólnym, również podczas
otwarcia pracowni przyrodniczej. Konkursy organizowane w szkole oraz te międzyszkolne tak są pomyślane, aby
dać szansę każdemu uczniowi. Nauczyciele dla nich przygotowują zadania edukacyjne i zadania sprawnościowe.
Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. W opinii dyrektora, i rodziców uczniowie
osiągają indywidualne sukcesy na miarę swoich możliwości. Dyrektor powiedział, że niektórzy zdolni uczniowie
mają problem z osiągnięciem sukcesu na miarę swoich indywidualnych możliwości z powodu niewłaściwych
czynników społecznych oraz problemu niepełnej rodziny. Czynnikiem, który coraz częściej zakłóca osiąganie
sukcesów przez uczniów jest duże zaabsorbowanie rodziców pracą zawodową i ograniczanie czasu poświęconego
dziecku. Problemem zakłócającym rozwój ucznia są niewydolne wychowawczo rodziny i alkoholizm w rodzinie oraz
czynniki ekonomiczne m.in. bezrobocie, problemy finansowe w rodzinach.
Uczniowie klas piątych w badaniu ankietowym podali, że myśląc o wynikach pracy w szkole czują radość (14/22),
uważają, że wszystko jest w porządku (7/22). Rodzice uważają, że ich dziecko przy zaangażowaniu szkoły
osiągnie sukces w sporcie, w nauce, sztuce (muzyce, plastyce) oraz działaniach społecznych, np. w pracy
w samorządzie, wolontariacie, działaniach charytatywnych.
W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. W opinii dyrektora w szkole
podejmowane są działania na rzecz ograniczenia czynników środowiskowych ograniczających rozwój kariery
ucznia. Szkoła przeprowadza wywiady środowiskowe i zobowiązuje rodziców do systematycznego kontaktu
z wychowawcą lub pedagogiem celem monitorowania bieżących postępów i sukcesów dziecka w szkole. Wpływa
to na zwiększenie zaangażowania rodziców w rozwiązywanie problemów szkolnych dziecka. Dużym wsparciem
w tych działaniach na rzecz rodzin niewydolnych wychowawczo jest ścisła współpraca z Gminnym Ośrodkiem
Pomocy Społecznej w ramach powołanego w Zespołu Interdyscyplinarnego. Rodzinom potrzebującym wsparcia
udzielana jest pomoc, organizowane mogą być zajęcia psychoedukacyjne dla całej rodziny oraz w razie potrzeby
przydzielany asystent dla rodziców. W przypadku trudności ekonomicznych szkoła zapewnienia dożywianie (14
uczniów), uzyskiwanie stypendiów socjalnych (10 uczniów), zasiłków jednorazowych i wyprawki szkolnej (4
uczniów), zwalnia z opłat oraz ze środków szkolnych zabezpiecza wyjazdy na wycieczki i wyjścia edukacyjne.
Zwiększając szanse edukacyjne uczniów szkoła proponuje uczestnictwo w różnych zajęciach pozalekcyjnych,
w tym w artystycznych, dydaktycznych, sportowych. Umożliwia uczniom udział w licznych konkursach, zawodach
sportowych, projektach szkolnych, międzyszkolnych, ogólnopolskich, np. „Mamo bądź zdrowa i zbadaj się”
(patronat Ministra Zdrowia i Ministra Edukacji Narodowej), „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, „Pierwsza Pomoc”, „Stan
wojenny w Polsce”, „Dzień bibliotek szkolnych”, „Dzień Języka Ojczystego”. Uczniowie mogą uczestniczyć
w projektach zewnętrznych finansowanych ze środków unijnych. Szkoła organizuje też wyjazdy na „zielone szkoły”
i wycieczki dydaktyczne (do Parku Nauki i Techniki ExploraPark w Wałbrzychu - lekcje matematyki), wyjścia
edukacyjne do muzeum, opery, teatru, filharmonii („Filharmonia Młodych”), zajęcia muzyczne („Muzyka klasyczna
nie gryzie…”), edukację filmową („Młodzi w obiektywie”), udział w Dolnośląskim Festiwalu Nauki - uczniowie
uzupełniają i poszerzają treści z podstawy programowej. Szkoła ma ofertę dla ucznia zdolnego - konkursy, koła
zainteresowań oraz dla ucznia z trudnościami, np. zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, zajęcia
korekcyjno-kompensacyjne, indywidualne zajęcia terapeutyczne, indywidualne zajęcia korekcyjno-wyrównawcze.
Dyrektor powiedział, że szkoła dba o pomoce dydaktyczne do przedmiotów, zajęć sportowych, logopedii, edukacji
wczesnoszkolnej, wychowania przedszkolnego oraz świetlicy szkolnej. Wzbogacono księgozbiór biblioteki szkolnej
o nowe pozycje, wyposażono miejsca zabaw w ramach rządowego projektu „Radosna Szkoła”. Zgodnie
z obserwacją warunki lokalowe szkoły podstawowej to łącznie 8 sal lekcyjnych, w tym 2 pracownie specjalistyczne
(informatyczna i przyrodnicza), 1 wychowania przedszkolnego, 2 edukacji wczesnoszkolnej. Do kompleksu
szkolnego należy również wolnostojąca sala gimnastyczna oraz biblioteka szkolna. Zajęcia z wychowania
fizycznego odbywają się też na przyszkolnym boisku trawiastym i wielofunkcyjnym „Orliku”. W ramach działań
zwiększających szanse edukacyjne uczniowie uczestniczą w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych z: języka
polskiego, angielskiego matematyki, edukacji wczesnoszkolnej, gimnastyki korekcyjnej (27/183). Uczęszczają
19 / 24
na koła zainteresowań z j. angielskiego, przyrody, historyczne, teatralne, artystyczne, chóru szkolnego, sportowe.
Uczniowie uczestniczyli w realizacji projektów i programów realizowanych w roku szkolnym 2010/2011, np.:
„Motywacja siłą Twojego umysłu”, „Akademia Młodych Inżynierów” (matematyka, logopedia). Uczniowie
posiadający orzeczenia i opinie poradni psychologiczno-pedagogicznej objęci są terapią, np.: uczęszczają
na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne (12), indywidualne zajęcia korekcyjno-wyrównawcze (6), terapię
logopedyczną (52), indywidualne zajęcia terapeutyczne z psychologiem (1) i logopedą (1). Z zajęć terapeutycznych
korzysta 72/183 uczniów.
Zdaniem rodziców (22/24) w szkole podejmowane są działania służące poczuciu sukcesu w nauce na miarę
możliwości każdego ucznia (raczej tak – 17/24, zdecydowanie tak – 5/12). Niektórzy rodzice są odmiennego zdania
i uważają, że raczej działania te nie są podejmowane (2/24). Nieliczni rodzice (4) podali przykłady podejmowanych
działań, np.: pochwały, nagrody, dyplomy, uczestnictwo w kółkach naukowych, rozmowy z psychologiem,
motywacja nauczycieli. Znaczna część rodziców (17/24) nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. W opinii rodziców
szkoła stwarza dużo możliwości i zachęca do odnoszenia sukcesów. Uczniowie mają możliwość uczestniczenia
w zajęciach pozalekcyjnych prowadzonych na różnych poziomach. Na lekcjach stosowana jest indywidualizacja,
uczniowie mogą brać udział w wielu konkursach. Dzieci słabsze w nauce wzmacniane są poprzez osiągnięcia
sportowe. Każdy uczeń angażowany jest do aktywnego udziału w uroczystościach szkolnych. Podczas ferii, czy
wakacji organizowane są różnorodne zajęcia (np. z robotyki, taneczne, integracyjne) i wyjazdy (do leśniczówki
w Krynicznie), które potem procentują w osiągnięciach szkolnych. Rodzice podkreślili, że szkoła jest centrum
kulturalnym Lutyni. Jest otwarta na nowe doświadczenia, inicjuje wiele różnorodnych działań na rzecz uczniów
i rodziców. Najlepszym dowodem na to, że uczniowie lubią szkołę jest fakt, że chcą w niej spędzać nawet wolny
czas, uczestniczą w zajęciach na „Orliku”. Jako jej absolwenci chętnie do niej wracają.
W opinii przedstawiciela samorządu i partnerów wymiernym efektem podejmowanych w szkole działań jest dobre
przygotowanie uczniów do dalszego kształcenia, wzmacnianie u dzieci wiary we własne siły, wyrabianie śmiałości,
otwartości, empatii oraz szacunku dla starszych i chorych oraz poszanowanie dziedzictwa narodowego. Szkoła
otrzymała nagrodę za działania na rzecz osób niepełnosprawnych. Zajęła I miejsce w gminie w konkursie
plastycznym Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego jako szkoła przyjazna sportowi. Efektem tych działań są
działania na rzecz ograniczania negatywnych dla ucznia skutków. Głównym problemem społecznym w gminie jest
bezrobocie - chociaż w ostatnich latach sytuacja uległa poprawie. Zmiana ta jest efektem działań systemowych
i ścisłej współpracy szkoły z ośrodkiem pomocy, Policją, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną i innymi
podmiotami. W opinii przedstawiciela samorządu w szkole we współpracy z Gminą działa już zespół
interdyscyplinarny, którego zadaniem jest pomoc rodzinie z problemami. Szkoła angażuje najstarsze pokolenie
do udziału w spotkaniach z młodzieżą w celu przybliżenia historii regionu, tradycji i obyczajowości polskiej. Dzięki
temu uczniowie mają duży szacunek dla starszych i chętnie podejmują różnorodne działania na ich rzecz np.
czytanie książek, występy okolicznościowe, pomoc w pracach domowych.
W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Zdaniem dyrektora
uczniowie są motywowani do pełnego wykorzystania swoich możliwości poprzez ciekawie prowadzone lekcje (z
użyciem różnorodnych pomocy dydaktycznych, technologii informacyjnej, metodami aktywizującymi), wsparcie
psychoedukacyjne, funkcjonujący w szkole i gminie system nagród, możliwość prezentowania osiągnięć na forum
szkoły, gminy, publikowanie na szkolnej stronie internetowej informacji o uczniach z najwyższymi średnimi,
o laureatach konkursów, innych osiągnięciach w konkursach i zawodach szkolnych, gminnych i powiatowych.
W indywidualizacji procesu edukacji znaczenie ma podmiotowe traktowanie ucznia w każdej sytuacji, bliskie relacje
i więzi z nauczycielami oraz miła atmosfera pracy. Szczególnie ważna dla szkoły jest współpraca z organem
prowadzącym, który wspiera jej działalność dydaktyczno-wychowawczą w realizacji zadań edukacyjnych (np.
przydzielając dodatkowe godziny na zajęcia wyrównawcze, koła zainteresowań, zajęcia specjalistyczne, zajęcia
sportowe prowadzone przez nauczycieli wychowania fizycznego oraz trenera zatrudnionego na boisku
wielofunkcyjnym „Orlik”. Urząd Gminy Miękinia inspiruje szkołę do podejmowania działań na rzecz pozyskiwania
środków zewnętrznych, dzięki czemu oferta edukacyjna szkoły staje się coraz bardziej atrakcyjna dla uczniów
i rodziców, jest bardziej nowoczesna, uwzględnia współczesne oczekiwania.
Nauczyciele w wywiadzie powiedzieli, że w szkole indywidualizowany jest proces edukacji. Realizowany jest on
poprzez różnicowanie wymagań, stosowanie się do zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznej,
dostosowywanie wymagań dla uczniów zdolnych, dostosowywanie tempa i czasu pracy w zależności
od możliwości ucznia, dzielenie uczniów na grupy względem zaawansowania (języki). Szkoła przystąpiła
do systemowego projektu „Indywidualizacja procesu nauczania”. Na potrzeby projektu szkoła zorganizowała
szkolenie dla wszystkich nauczycieli z Gminy Miękinia oraz dla Rady Pedagogicznej (w ramach
wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli) „Metody wspierające indywidualizację nauczania. Zajęcia w ramach
wyrównywania szans prowadzone będą od września 2011 r. Wszyscy uczniowie klas piątych w badaniu
ankietowym wskazali, że „nauczyciele mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy”. Uczniowie
uważają, że mogą liczyć na pomoc nauczycieli, kiedy mają kłopoty z nauką (20/22). Nieliczni uczniowie są innego
zdania (2/22). Uczniowie klasy szóstej (22/24) uważają, że nauczyciele wierzą w ich możliwości. W opinii rodziców
20 / 24
(17/24) ich dziecko w szkole traktowane jest indywidualnie, niektórzy wskazali, że raczej nie (6/24) i zdecydowanie
nie (1/24).
Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła prowadzi różnorodne działania służące motywowaniu uczniów
i wyrównywaniu szans edukacyjnych, stwarza uczniom warunki do odniesienia sukcesu na miarę indywidualnych
możliwości każdego ucznia.
21 / 24
Wnioski z ewaluacji:
1. Nauczyciele współdziałają w tworzeniu, analizie i wprowadzaniu zmian dotyczących przebiegu
procesów edukacyjnych. Aby zwiększyć efekty edukacyjne wskazane dalsze zacieśnianie współpracy
miedzy zespołami przedmiotowymi i nauczycielami różnych etapów kształcenia.
2. Rodzice czują się partnerami szkoły, mają poczucie, że mogą uczestniczyć w działaniach
podejmowanych przez szkołę. Rodzice akceptują kierunki pracy szkoły uznając, że szkoła pozwala rozwijać
umiejętności i pasje poznawcze, jest przyjazna uczniom i rodzicom.
3. Oferta edukacyjna jest modyfikowana i wzbogacana, a realizacja różnorodnych zajęć sprzyja
wyrównywaniu szans edukacyjnych każdego z uczniów. Utrudnieniem w swobodnym funkcjonowaniu
uczniów w szkole jest ograniczona przestrzeń budynku szkolnego i sąsiedztwo ruchliwej drogi.
4. Uczniowie są aktywni w podejmowaniu inicjatyw na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Inicjatywy
uczniowskie są wdrażane, mają wpływ na wzrost aktywności uczniów i motywację do rozwoju,
kształtowanie właściwych postaw.
5. Szkoła jest aktywna w działaniach podejmowanych na rzecz środowiska lokalnego. We współpracy
z partnerami podejmuje wiele inicjatyw służących wzmacnianiu współpracy, kultywowaniu tradycji,
wspieraniu rodziców w sprawowaniu opieki wychowawczej. Wspólnie z partnerami podejmuje działania
sprzyjające rozwojowi szkoły.
22 / 24
Wymaganie
Obszar: Procesy
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy
programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania
nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu
szans edukacyjnych
Poziom spełniania wymagania
B
B
B
B
B
B
23 / 24
Raport sporządzili:
Beata Paprocka – Bosy
Elżbieta Łowicka
Kurator Oświaty:
................................................
Wersja pełna raportu dostępna jest pod adresem: www.platforma.npseo.pl/summary/htmlReport/id/4723
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
24 / 24

RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Szkoła

Transkrypt

Podobne dokumenty

zakres zadań KM RPO L2020

EWALUACJA WEWNĘTRZNA Gimnazjum dla Dorosłych W

WYNIKI EWALUACJI

Program V spotkania Grupy Sterującej

Koncepcja pracy Szkoły - Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w

organizacja ewaluacji wewnętrznej

Ścieżka edukacyjna "Nad Lutynią

Sesja I.5 dr Lucian Ciolan

Szkolny System Badania Osiągnięć Edukacyjnych Uczniów