Podatność nowych odmian deserowych truskawki na wertycyliozę w

ZESZYTY NAUKOWE
INSTYTUTU SADOWNICTWA I KWIACIARSTWA
TOM 16
2008
PODATNOŚĆNOWYCH ODMIAN DESEROWYCH TRUSKAWKI
NA WERTYCYLIOZĘW WARUNKACH POLOWYCH
Susceptibility of new dessert strawberry cultivars to verticillium wilt
A g n i e s z k a M a s n y , E d w a r d Żu r a w i c z
Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach
ul. Pomologiczna 18, 96-100 Skierniewice
e-mail: [email protected]
ABSTRACT
The aim of the study was evaluation of plant susceptibility to verticillium wilt of
several new foreign strawberry cultivars characterized by a high dessert quality of their
fruit.
The experiment was conducted in 2007 at the Research Institute of Pomology and
Floriculture, Skierniewice, Poland, in an experimental field whose soil was highly
contaminated with V. dahliae inoculum. The evaluated cultivars were: ‘Camarosa’,
‘Gloria’, ‘Ventana’, ‘Susy’, ‘Vima Rina’, ‘Vima Xima’, ‘Elianny’, ‘Malling Pearl’ and
‘Albion’. The cultivars ‘Kent’, ‘Elsanta’ and ‘Elkat’, whose levels of susceptibility to this
pathogen are known, were used as standards.
The highest levels of infection with V. dahliae were recorded for plants of the
cultivars: ‘Vima Xima’, ‘Malling Pearl’, ‘Gloria’ and ‘Ventana’, and also for the standard
cultivar ‘Kent’. The most resistant to verticillium wilt were plants of the cultivars ‘Elkat’,
‘Elianny’, ‘Vima Rina’ and ‘Albion’.
Key words: verticillium wilt , foreign strawberry cultivars
WSTĘP
Wertycylioza jest groźnąchorobąsystemu korzeniowego wielu roś
lin,
takż
e truskawki. Jej sprawcąsągrzyby z rodzaju Verticillium, gł
ównie
250
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
V. dahliae, utrzymujący sięw podł
oż
u przez wiele lat i stanowią
cy
zagroż
enie dla roś
lin truskawki. Objawy choroby pojawiająsię na
roś
linach mł
odych, w okresie 2-3 miesię
cy po ich posadzeniu, zwł
aszcza
w warunkach niedostatku wilgoci w glebie. Gł
ównymi symptomami
choroby są
: wię
dnięcie, brą
zowienie i zasychanie liś
ci (począ
wszy od
najstarszych), brązowienie ogonków liś
ciowych, nekrozy tkanek,
zamieranie wierzchoł
ków korzeni, osł
abienie sił
y wzrostu roś
lin i ich
owocowania, a w przypadku silnego poraż
enia – zamieranie roś
lin
(Löckener 1995). Uprawa odmian truskawki wraż
liwych na tęchorobę
moż
e narazićproducentów na poważ
ne straty, wią
ż
e siętakże z koniecznoś
ciąstosowania dużych dawek ś
rodków ochrony roś
lin do odkaż
ania
gleby, co znacznie podnosi koszty produkcji i przyczynia się do
zanieczyszczenia ś
rodowiska.
Celem badańbył
a ocena podatnoś
ci na wertycyliozękilku nowych
zagranicznych odmian truskawki, odznaczających sięwysokąjakoś
cią
deserowąowoców.
MATERIAŁI METODY
Badania przeprowadzono w roku 2007 w Instytucie Sadownictwa
i Kwiaciarstwa w Skierniewicach na polu doś
wiadczalnym Oddział
u
Kwiaciarstwa na Sabadianach. Pole to charakteryzuje sięduż
ym inokulum
V. dahliae w glebie. Badaniami obję
to 9 odmian truskawki: ‘Camarosa’,
‘Gloria’, ‘Ventana’, ‘Susy’, ‘Vima Rina’, ‘Vima Xima’, ‘Elianny’,
‘Malling Pearl’ i ‘Albion’. Odmianami standardowymi w tym
doś
wiadczeniu był
y ‘Kent’ i ‘Elsanta’, znane z duż
ej podatnoś
ci na
wertycyliozę
, oraz ‘Elkat’, odznaczająca sięmał
ąpodatnoś
ciąna tę
chorobę
. Doś
wiadczenie zał
oż
ono w poł
owie maja 2007 roku w ukł
adzie
bloków losowanych, w czterech powtórzeniach, użyto sadzonek frigo
kategorii A (ś
rednica korony 10-15 mm). Powtórzenie stanowił
o 25 roś
lin
posadzonych w jednym rzę
dzie, w rozstawie 25 x 100 cm. Doś
wiadczenie
obejmował
o 48 poletek (12 odmian x 4 powtórzenia). Przed zał
ożeniem
Podatnoś
ćnowych odmian deserowych truskawki na wertycyliozę
…
251
doś
wiadczenia z warstwy ornej pola o powierzchni 200 m2 losowo
pobrano 30 próbek gleby, z których utworzono próbęmieszaną
. W próbie
tej okreś
lono wielkoś
ćpopulacji grzyba V. dahliae, metodą Harrisa
i Yanga (1990) i stwierdzono 23,4 propagule w 1 g gleby.
Przed posadzeniem roś
lin glebęwzbogacono w potas (250 kg siarczanu
potasu/ha) i fosfor (150 kg superfosfatu potrójnego/ha), a w czasie trwania
sezonu wegetacyjnego zastosowano nawoż
enie azotowe (150 kg saletry
amonowej/ha). Ponadto w mię
dzyrzę
dziach kilkakrotnie wykonano uprawę
mechaniczną
, usuwając w ten sposób chwasty i spulchniają
c glebę
.
Wyrastają
ce kwiatostany i rozł
ogi systematycznie usuwano. W okresie bezdeszczowym co najmniej raz w tygodniu roś
liny nawadniano deszczownią
samobieżnąPolymat 130.
W okresie od sierpnia do października 2007 roku w odstę
pach miesię
cznych trzykrotnie oceniano stopieńporaż
enia roś
lin przez V. dahliae
(29 sierpnia, 25 wrześ
nia i 26 paź
dziernika 2007 roku). Zastosowano skalę
bonitacyjną0-4, w której 0 oznacza brak objawów poraż
enia (roś
liny
cał
kowicie odporne), 1 – roś
liny mał
o podatne, u których obserwowano
pojedyncze, najstarsze liś
cie z objawami więdnię
cia, 2 – roś
liny ś
rednio
podatne, z licznymi, najstarszymi liś
ćmi z objawami więdnię
cia lub
zasychają
cymi, 3 – roś
liny podatne, na których wię
kszoś
ć liś
ci
wykazywał
a objawy więdnięcia lub zasychania (tylko kilka najmł
odszych,
niewyroś
nię
tych liś
ci nie miał
o objawów choroby), 4 – roś
liny bardzo
podatne – martwe lub zamierają
ce (maksymalnie 1 liś
ćwykazują
cy oznaki
życia). Oceniano każdąroś
linęna poletku, a następnie okreś
lono wartoś
ci
ś
rednie dla poletka.
Wyniki opracowano statystycznie za pomocą analizy wariancji
R. A. Fischera, a różnice oceniano mię
dzy ś
rednimi testem t-Duncana,
przyjmują
c poziom istotnoś
ci 5%.
252
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Uzyskane wyniki badań wykazał
y, że najsilniej porażone przez
V. dahliae był
y roś
liny odmiany Vima Xima. Nieco sł
abiej poraż
one był
y
roś
liny odmian Malling Pearl i Gloria, a takż
e odmiany standardowej
Kent, znanej z bardzo duż
ej wraż
liwoś
ci na wertycyliozę(Żurawicz
i Bielenin 1995). U tych odmian obserwowano masowe zamieranie
większoś
ci roś
lin, zwł
aszcza po upł
ywie 4 miesięcy od posadzenia.
Wymienione odmiany, podobnie jak standardową odmianę Kent,
zaliczono do grupy odmian o wysokiej podatnoś
ci na tęchorobę. Znaczne
poraż
enie roś
lin stwierdzono równieżw przypadku odmiany Ventana
(2,5 punktu w skali 0-4), mimo że we wcześ
niejszych badaniach uznano ją
za ś
rednio podatnąna wertycyliozę(Meszka i in. 2005).
Średnim stopniem poraż
enia roś
lin przez wertycyliozęw omawianym
doś
wiadczeniu odznaczał
y siętakie odmiany, jak Camarosa, Susy, a także
standardowa ‘Elsanta’. Obserwowano u nich wię
dnię
cie i zasychanie
licznych najstarszych liś
ci, doś
ćsilne ograniczenie wzrostu roś
lin, a nawet
zamieranie nielicznych roś
lin. We wcześ
niejszych badaniach stwierdzono,
że ‘Elsanta’ i ‘Camarosa’ sąbardzo podatne na wertycyliozę(Meszka
i in. 2005).
W najmniejszym stopniu był
y poraż
one roś
liny odmiany standardowej Elkat, uznanej jużwcześ
niej za mał
o podatną
, a nawet odpornąna
wertycyliozę(Masny i in. 2001). Do grupy odmian o niskiej wraż
liwoś
ci
na tęchorobęzaliczono również‘Elianny’, ‘Vima Rina’ i ‘Albion’,
wykazują
ce tylko nieco silniejsze objawy poraż
enia w porównaniu
z roś
linami odmiany Elkat. Jedynymi objawami choroby u wymienionych
odmian był
o niewielkie ograniczenie sił
y wzrostu pojedynczych roś
lin,
któremu towarzyszył
y sł
abe symptomy wertycyliozy w postaci wię
dnięcia
i zasychania pojedynczych najstarszych liś
ci, natomiast nie stwierdzono
zamierania ż
adnej roś
liny.
Podatnoś
ćnowych odmian deserowych truskawki na wertycyliozę
…
253
Tabela 1
Poraż
enie roś
lin odmian truskawki przez V. dahliae – Plant infection of
strawberry cultivars with V. dahliae
Skierniewice 2007
Odmiana
Cultivar
Kent
Stopieńporaż
enia roś
lin przez V. dahliae
w danym terminie oceny – Infection with
V. dahliae at a given time of evaluation
29 sierpnia
25 wrześ
nia
26 paź
dziernika
29 August 25 September
26 October
2,2 bc**
2,8 d
2,8 d
Elsanta
1,1 ab
1,2 a-c
1,2 a-c
Elkat
0,1 a
0,2 a
0,3 a
Camarosa
1,5 a-c
1,8 b-d
1,9 b-d
Gloria
Ventana
2,6 c
2,2 bc
2,8 d
2,3 cd
2,8 d
2,5 cd
Susy
1,5 a-c
1,8 b-d
1,8 b-d
Vima Rina
0,3 a
0,5 ab
0,7 ab
Vima Xima
2,7 c
3,1 d
3,1 d
Elianny
0,5 a
0,6 ab
0,6 ab
Malling Pearl
2,3 bc
2,7 d
2,9 d
Albion
0,3 a
0,6 ab
0,9 ab
Ogólna ocena
wrażliwoś
ci odmian*
General evaluation of
plant susceptibility
podatna/susceptible
mał
o podatna/low
susceptible
odporna/resistant
ś
rednio podatna/medium
susceptible
podatna/susceptible
podatna/susceptible
ś
rednio podatna/medium
susceptible
mał
o podatna/low
susceptible
podatna/susceptible
mał
o podatna/low
susceptible
podatna/susceptible
mał
o podatna/low
susceptible
* – ocena wg skali bonitacyjnej 0-4, w której: 0-0,5 – oznacza roś
liny cał
kowicie odporne (brak
objawów poraż
enia); 0,6-1,5 – roś
liny mał
o podatne, u których obserwuje siępojedyncze,
najstarsze liś
cie z objawami wię
dnię
cia; 1,6-2,5 – roś
liny ś
rednio podatne, o licznych, najstarszych
liś
ciach z objawami wię
dnię
cia lub zasychają
cych; 2,6-3,5 – roś
liny podatne, o wię
kszoś
ci liś
ci
z objawami wię
dnię
cia lub zasychania (tylko kilka najmł
odszych, niewyroś
nię
tych liś
ci bez
objawów choroby); powyż
ej 3,5 – roś
liny bardzo podatne, martwe lub zamierają
ce (maksymalnie 1
liś
ćwykazują
cy oznaki ż
ycia).
**Średnie w kolumnach, oznaczone tąsamąliterą
, nie róż
niąsięistotnie (5%) wedł
ug testu tDuncana
* – evaluation by using 0-4 ranking scale, where: 0-0.5 – indicates resistant plants (no symptoms
of infection); 0.6-1.5 – low susceptible plants, in which isolated cases of wilting can be found in the
oldest leaves; 1.6-2.5 – medium susceptible plants, with many of the oldest leaves wilting or drying;
2.6-3.5 – susceptible plants, with the majority of leaves wilting or drying (only a few of the
youngest leaves without verticillium wilt symptoms); above 3.5 – very susceptible plants – dead or
dying (no more than 1 leaf alive)
**The means in columns, marked with the same letter, do not differ significantly (5%) according to
Duncan’s t-test
254
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
WNIOSKI
1. Najsilniej porażone przez V. dahliae był
y roś
liny odmian Vima
Xima, Malling Pearl, Gloria, Ventana i Kent. Zaliczono je do grupy
odmian podatnych na tego patogena.
2. Średniąpodatnoś
ćna wertycyliozęwykazywał
y ‘Camarosa’,
‘Susy’ i ‘Elsanta’.
3. W najmniejszym stopniu poraż
one był
y roś
liny odmiany Elkat,
a nastę
pnie ‘Elianny’, ‘Vima Rina’ i ‘Albion’. Zaliczono je do grupy mał
o
podatnych na V. dahliae.
LITERATURA
H a r r i s D.C., Y a n g J. 1990. Pre-planting prediction of strawberry wilt
(Verticillium dahliae) risk as an aid in disease management. Brighton Crop
Protection Conference – Pest and Diseases, 1: 117-122.
Löcke ner A. 1995. Verticillium-Welke an Erdbeeren – die wirtschaftliche
Bedeutung im Erdbeeranbau. Obstbau 3: 142-143.
M a s n y A., B i e l e n i n A., Żu r a w i c z E. 2001. Ocena podatnoś
ci wybranych
odmian i klonów hodowlanych truskawki na Verticillium dahliae (Kleb.).
Zesz. Nauk. Inst. Sadow. Kwiac. 9: 193-198.
M e s z k a B., M a s n y A., B i e l e n i n A., Żu r a w i c z E. 2005. Podatnoś
ć
wybranych genotypów truskawki na wertycyliozę(Verticillium dahliae
Kleb.). Monografia „Zmiennoś
ćgenetyczna i jej wykorzystanie w hodowli
roś
lin ogrodniczych”, ISK Skierniewice, 327-331.
Żu r a w i c z E., B i e l e n i n A. 1995. Wyniki oceny podatnoś
ci na wertycyliozę
najnowszych odmian truskawki. Mat. V Ogólnopol. Zjazdu Hodowców
Roś
lin Ogrodniczych, Skierniewice, 23-34 lutego 1995, czę
ś
ćII: 219-223.
Podatnoś
ćnowych odmian deserowych truskawki na wertycyliozę
…
Rys. 1. Roś
lina odporna – Resistant plant (0)
255
Rys. 2. Roś
lina mał
o podatna – Low
susceptible plant (1)
Rys. 3. Roś
lina ś
rednio podatna – Medium susceptible plant (3)
Rys. 4. Roś
lina podatna – Susceptible plant (4)
Rys. 5. Roś
lina bardzo podatna – Very
susceptible plant (4)