Pełnomocnictwo ogólne a świadczenie pracy Sposób na obejście

Pełnomocnictwo ogólne a świadczenie pracy Sposób na obejście przepisów?
Wpisany przez Przemysław Adamus
Udzielenie pełnomocnictwa żonie w związku z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej
nie pozwala w żaden sposób obejść obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne.
Pracujesz zawodowo. Dodatkowo wraz z pomocą żony prowadzisz jednoosobową
działalność gospodarczą. Jednak aby uniknąć płacenia składek ZUS rejestrujesz
działalność na siebie. Żony nie zatrudniasz, również w celu uniknięcia obciążeń
publicznoprawnych, ale udzielasz jej pełnomocnictwa ogólnego - dla własnego
bezpieczeństwa w formie aktu notarialnego, bądź z podpisem poświadczonym
notarialnie.
W siedzibie, w której prowadzisz działalność zjawia się inspektor Państwowej Inspekcji Pracy.
Ciebie, jako właściciela firmy nie ma, formalnie pracownika również, jest natomiast twoja żona
będąca pełnomocnikiem.
Czy w toku przeprowadzonej kontroli inspektor PIP może stwierdzić, że działasz w celu obejścia
prawa? Na gruncie przepisów prawa pracy niekoniecznie, ale należy pamiętać o prawie
podatkowym oraz przepisach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
Nawiązanie stosunku pracy
Pełnomocnik zastępuje reprezentowanego w czynnościach prawnych, a więc składa za niego
oświadczenia woli zmierzające do ustanowienia, zmiany lub zniesienia stosunku
cywilnoprawnego (np. zawiera umowę z kontrahentem). Pełnomocnictwo nie obejmuje
czynności faktycznych, np. zarządzania finansami czy fakturowania, a więc takich czynności,
które wywołują skutek pozaprawny. Należy więc wykazać inspektorowi, że pełnomocnik - w tym
1/3
Pełnomocnictwo ogólne a świadczenie pracy Sposób na obejście przepisów?
Wpisany przez Przemysław Adamus
przypadku żona - działa w ramach upoważnienia zawierając wyłącznie umowy z kontrahentami,
a nie zajmując się obsługą prowadzonej działalności gospodarczej.
To jednak nie wszystko. Zgodnie z legalną definicją stosunku pracy, przez nawiązanie stosunku
pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz
pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez
pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Jeśli będą
spełnione powyższe warunki, nie ma znaczenia nazwa zawartej przez strony umowy, bądź
istnienie innego stosunku prawnego łączącego strony, np. pełnomocnictwa. Na gruncie prawa
polskiego jest to zatrudnienie na podstawie stosunku pracy.
Ukrycie stosunku pracy
Brak ustalonego wynagrodzenia, wyznaczonego miejsca i czasu pracy przemawia za tym, że
nie dochodzi do ukrycia stosunku pracy. Ponadto należy przywołać wyrok Sądu Najwyższego z
11.04.1997 r., w którym orzekł, że jeśli nie istnieje obowiązek wykonywania poleceń
przełożonego, to danego stosunku prawnego nie można uznać za stosunek pracy (I PKN 89/97,
OSNAPiUS 1998/2 poz. 35). Jednak, jeśli inspektor PIP stwierdzi w toku kontroli, że żona jako
pełnomocnik pozostaje w twojej dyspozycji i na bieżąco wykonuje określone czynności
faktyczne, jak również, że przebywa w biurze przez określony z góry czas, inspektor
prawdopodobnie skorzysta ze swoich uprawnień, których katalog został rozszerzony od
1.07.2007 r.
2/3
Pełnomocnictwo ogólne a świadczenie pracy Sposób na obejście przepisów?
Wpisany przez Przemysław Adamus
Ponadto w toku prowadzenia kontroli inspektor zawiadamia o naruszeniu przepisów prawa
właściwe organy, w szczególności ZUS i urząd kontroli skarbowej. Należy pamiętać, że na
gruncie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 8. ust. 11. ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych, Dz. U. z 1998 r., Nr 137, poz. 887) m.in. małżonek, rodzice - jeśli
pozostają z osobą prowadzącą działalność gospodarczą we wspólnym gospodarstwie
domowym i współpracują przy wykonywaniu tej działalności, np. jako pełnomocnicy - podlegają
obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne. Naruszenie przepisów w tym zakresie
grozi karą grzywną w wysokości do 5 tys. zł. Również urząd kontroli skarbowej może stwierdzić,
że działasz w celu obejścia prawa podatkowego, unikając opłacania podatku dochodowego od
wynagrodzenia pracownika.
Podsumowując należy stwierdzić, że udzielenie pełnomocnictwa żonie w związku z
prowadzeniem własnej działalności gospodarczej nie pozwala w żaden sposób obejść
obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne. Na gruncie ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych żonę traktuje się jako osobę współpracującą, która takim składkom
podlega.
3/3