Jak z m niejsza¹ emisj dw utlen ku w gla?

– 178 –
cały rok
Pora roku
Metody
załącznik nr 4 „Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla?” foliogram
do scenariusza (powielony na foli i rzutnik do foliogramów lub
ksero w przypadku braku rzutnika),
załącznik nr 5 „Efekt cieplarniany”, 2 szklane słoje lub pojemniki,
folia, 2 termometry, 2 lampki biurkowe, folia śniadaniowa, szklany
słoik z zakrętką, świeczka, sadzonka drzewka, tabliczka (sklejka)
i marker do opisanie drzewka, karty pracy
wykład, pogadanka, doświadczenie, burza mózgów, dyskusja,
praca zespołowa, karty pracy
klasa
Miejsce
Środki
dydaktyczne
90 minut
- wie, czym jest dwutlenek węgla,
- wymienia przykłady praktycznych sposobów oszczędzania
energii w gospodarstwie domowym,
- zna źródła CO2 w przyrodzie,
- zna znaczenie drzew w usuwaniu dwutlenku węgla,
- rozumie, na czym polega efekt cieplarniany i co go wywołuje,
- wyjaśnia pojęcie: gazy cieplarniane,
- wymienia następstwa ocieplania się klimatu na Ziemi,
- wie, jak można przeciwdziałać powstawaniu efektu
cieplarnianego,
- wymienia alternatywne źródła energii,
- wymienia gazy cieplarniane i ich udział procentowy
w ocieplaniu się klimatu na Ziemi.
Uczeń:
Czas trwania zajęć
Cele operacyjne
oszczędzania energii elektrycznej.
Zapoznanie z rolą dwutlenku węgla w przyrodzie i sposobami
- szkoły ponadpodstawowe
- klasy I-III szkoły podstawowej
Cel główny
- klasy IV-VI szkoły podstawowej
- przedszkola
Jak zmniejsza¹ emisj¸
dwutlenku w¸gla?
Scenariusz
- klasy I-III szkoły podstawowej
- przedszkola
7. Prowadzący przeprowadza z uczniami wizualizację. Proponuje uczniom, żeby
wyobrazili sobie świat pozbawiony energii elektrycznej i ludzkie życie bez
prądu elektrycznego. Uczniowie zastanawiają się, jak bez prądu elektrycznego
funkcjonowałyby ich gospodarstwa domowe, fabryki, firmy, sklepy czy ulice.
Uczniowie przedstawiają swoje wyobrażenie na forum klasy. Podsumowując
zadanie, prowadzący podkreśla, że mimo iż kiedyś ludzie żyli bez prądu
elektrycznego, to obecnie nasze życie jest uzależnione od energii elektrycznej
i byłoby bez niej bardzo utrudnione.
8. Prowadzący pyta uczniów, czy ich zdaniem człowiek odpowiedzialnie korzysta
z energii elektrycznej i następnie przeprowadza pogadankę, w jaki sposób
możemy ograniczyć zużywanie prądu we własnych domach, wykorzystuje do
6. Prowadzący podkreśla zwłaszcza znaczenie drzew w przyrodzie oraz wyjaśnia,
dlaczego należy ograniczać wycinanie starych drzew i dlaczego należy sadzić jak
najwięcej nowych drzewek. Podaje przykłady:
• jedna 60-letnia sosna „produkuje” w ciągu doby tyle tlenu, ile wynosi
zapotrzebowanie 3 osób,
• jedno duże drzewo (25 m wysokości) usuwa w ciągu dnia z otoczenia tyle
samo dwutlenku węgla ile emitują dwa domy jednorodzinne,
• 100-letni buk to 1200 litrów tlenu/godz.,
• zasadzenie ok. 2700 młodych drzewek rekompensuje wycięcie 1 starego
drzewa w produkcji tlenu i usuwaniu dwutlenku węgla,
• drzewa absorbują także inne zanieczyszczenia powietrza: tlenki węgla,
ozon, dwutlenek siarki, przy czym drzewa liściaste są mniej wrażliwe na
zanieczyszczenia niż iglaste,
• pył unoszony z wiatrem może być ograniczony o 75% dzięki obecności drzew,
dym i nieprzyjemne odory mogą być pochłonięte przez drzewa.
3. Prowadzący wyjaśnia, że dwutlenek węgla powstaje w naszym kraju głównie
w czasie spalania węgla kamiennego, wykorzystywanego do ogrzewania
mieszkań, wody i wytwarzania prądu elektrycznego.
4. Prowadzący wykonuje doświadczenie obrazujące, że w czasie spalania zużywany
jest tlen i powstaje dwutlenek węgla. Wstawia świeczkę do słoika i ją zapala,
następnie zakręca wieczko. Świeczka pali się tak długo, dopóty nie zabraknie
tlenu. Po zgaśnięciu świeczki w słoiku znajduje się dwutlenek węgla.
5. Prowadzący wyjaśnia uczniom, że bardzo ważną rolę w obiegu dwutlenku
węgla na Ziemi odgrywają rośliny, w tym szczególnie drzewa, gdyż przetwarzają
dwutlenek węgla i wodę na tlen i pokarm.
2. Prowadzący omawia właściwości i źródła dwutlenku węgla w przyrodzie.
1. Prowadzący wyjaśnia uczniom, że dwutlenek węgla jest jednym z gazów
występujących w naszym powietrzu, którego zwiększona ilość w atmosferze
prowadzi do ocieplania się klimatu na Ziemi, a to z kolei wpływa znacząco na życie
organizmów.
Przebieg zajęć
przedszkola i klasy I-III SP
Scenariusz
Jak zmniejsza¹ emisj¸ dwutlenku w¸gla? cz. 2
Scenariusz
Jak zmniejsza¹ emisj¸ dwutlenku w¸gla? cz. 1
– 179 –
- szkoły ponadpodstawowe
- klasy IV-VI szkoły podstawowej
3. Prowadzący, korzystając z załącznika nr 5, omawia zjawisko efektu cieplarnianego.
Wprowadza pojęcie gazów cieplarnianych i tłumaczy, że dwutlenek węgla jest
głównym gazem cieplarnianym.
W przypadku klas ponadpodstawowych prosi uczniów, by powiedzieli, co wiedzą
na temat budowy i pochodzenia dwutlenku węgla i następnie uzupełnia ich
wypowiedzi.
1. Prowadzący zaczyna zajęcia od doświadczenia, do którego wykonania zaprasza
wybranych uczniów: do dwóch szklanych słojów wkłada termometry, jeden
z pojemników przykrywa szczelnie folią śniadaniową. Zapisuje na tablicy
temperaturę, jaką pokazywały termometry w słojach. Każdy z pojemników
oświetla lampką biurkową, która ma imitować słońce. Zostawia tak przygotowane
pojemniki i włączone lampki na czas trwania zajęć.
2. Prowadzący omawia właściwości i źródła dwutlenku węgla w przyrodzie.
Przebieg zajęć
klasy IV-VI, szkoły ponadpodstawowe
Uczniowie klas I-III uzupełniają karty pracy.
Podsumowanie:
Prowadzący przeprowadza z uczniami pogadankę o tym, w jaki sposób każdy z nas
może ograniczyć emisję dwutlenku węgla w przyrodzie.
Przedszkolacy mogą pokolorować kolorowankę „stand-by” z „Zadań aktywizujących
dzieci i młodzież, zadań dla pojedynczego ucznia”.
9. Prowadzący zwraca uczniom uwagę na funkcję przycisku stand-by i na to, że
należy go wyłączać, kiedy nie korzysta się z urządzeń.
10. Prowadzący informuje uczniów, że wyjdą w teren zasadzić drzewko, które będzie
usuwać dwutlenek węgla z otoczenia. Uczniowie opisują tabliczkę, którą ustawią
przy tym drzewku. Przedszkolakom pomaga w tym prowadzący. Uczniowie mogą
wymyślić imię dla drzewka.
11. Prowadzący wychodzi z grupą na zewnątrz, żeby zasadzić sadzonkę drzewa na
terenie przedszkola czy szkoły.
W przypadku uczniów klas I - III prowadzący dzieli uczniów na kilkuosobowe
grupy i uczniowie najpierw pracują grupach, następnie przedstawiciele
poszczególnych grup relacjonują te sposoby, a prowadzący zapisuje je na tablicy.
tego celu załącznik nr 4. Uczniowie omawiają wspólnie, jak można zmniejszyć
zużycie energii elektrycznej przez urządzenia pokazane na foliogramie.
wady
zalety
10. Prowadzący pokazuje uczniom foliogram (załącznik nr 4) i dzieli ich na
kilkuosobowe grupy, prosi, by zastanowili się, w jaki sposób mogą zmniejszyć
wady
ODNAWIALNA
Na podsumowaniu dyskusji uczniowie wyciągają wnioski.
zalety
NIEODNAWIALNA
ENERGIA
9. Prowadzący przeprowadza z uczniami dyskusje na temat stosowania różnych
rodzajów alternatywnych źródeł energii i ich zastosowań w praktyce na co dzień.
Rysuje na tablicy schemat i prosi uczniów, by go uzupełniali w czasie trwania
dyskusji.
5. Prowadzący prosi uczniów, by ponownie odczytali temperaturę na termometrach
w słojach i tłumaczy, że folia na słoju obrazuje warstwę gazów cieplarnianych
i dlatego temperatura w tymże słoju jest wyższa niż w nieprzykrytym folią.
6. Prowadzący przeprowadza pogadankę na temat skutków efektu cieplarnianego.
7. Prowadzący omawia, w jaki sposób można przeciwdziałać nadmiernej emisji CO2
do atmosfery. Zwraca uwagę na to, że człowiek może zmniejszyć wytwarzanie
dwutlenku węgla, działając na skalę globalną np. poprzez stosowanie
zróżnicowanych paliw, ograniczanie wycinania lasów i sadzenie nowych drzew
oraz stosowanie alternatywnych źródeł energii, a także działając indywidualnie
poprzez zmniejszenie zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych.
8. Prowadzący przypomina uczniom, że bardzo ważną rolę w obiegu dwutlenku
węgla na Ziemi odgrywają rośliny, gdyż przetwarzają dwutlenek węgla i wodę na
tlen i pokarm. Prowadzący podkreśla zwłaszcza znaczenie drzew w przyrodzie
oraz wyjaśnia, dlaczego należy ograniczać na Ziemi wycinanie starych drzew,
zwłaszcza lasów równikowych i dlaczego należy sadzić jak najwięcej nowych
drzewek. Podaje przykłady:
• jedna 60-letnia sosna „produkuje” w ciągu doby tyle tlenu, ile wynosi
zapotrzebowanie 3 osób,
• jedno duże drzewo (25 m wysokości) usuwa w ciągu dnia z otoczenia tyle
samo dwutlenku węgla, ile emitują dwa domy jednorodzinne,
• 100-letni buk to 1200 litrów tlenu/godz.,
• zasadzenie ok. 2700 młodych drzewek rekompensuje wycięcie 1 starego
drzewa w produkcji tlenu i usuwaniu dwutlenku węgla,
• drzewa absorbują także inne zanieczyszczenia powietrza: tlenki węgla,
ozon, dwutlenek siarki, przy czym drzewa liściaste są mniej wrażliwe na
zanieczyszczenia niż iglaste,
• pył unoszony z wiatrem może być ograniczony o 75% dzięki obecności drzew,
dym i nieprzyjemne odory mogą być pochłonięte przez drzewa.
4. Prowadzący wyjaśnia ilościowy udział poszczególnych gazów w całości gazów
cieplarnianych.
Scenariusz
Jak post¸powa¹ odpowiedzialnie z odpadami? cz. 4
Scenariusz
Jak zmniejsza¹ emisj¸ dwutlenku w¸gla? cz. 3
– 180 –
Skutki efektu cieplarnianego:
1. Topnienie pokrywy lodowej na biegunach i podnoszenie poziomu wód w morzach
i oceanach, a tym samym zalewanie terenów nadmorskich, np.:
• poziom wód oceanicznych podniósł się o kilkanaście centymetrów w ciągu
ostatniego stulecia.
2. Kurczenie się lodowców w górach, np.:
• lodowiec, który pokrywa Kilimandżaro najprawdopodobniej stopi się do 2020 roku,
• przewiduje się, że w Alpach 75% pokrywy lodowej stopi się do 2020 roku.
3. Zwiększone występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych, tj. huragany,
powodzie, trąby powietrzne, np.:
• fale upałów powodują pożary, wywołują katastrofalne skutki dla rolnictwa, utrudniają
turystykę,
• silne huragany dewastują tereny wokół Atlantyku i powodują śmierć tysięcy osób.
Gazy cieplarniane
gazy, które mają zdolność gromadzenia energii cieplnej i powodują zatrzymanie jej
w atmosferze ziemskiej:
• dwutlenek węgla 50%,
• metan 18%,
• freony 14%,
• ozon 12%,
• tlenki azotu 6%.
Dwutlenek węgla (CO2):
• to bezbarwny i bezwonny gaz będący składnikiem atmosfery,
• jest produktem spalania i oddychania,
• jest zużywany przez rośliny w procesie fotosyntezy,
• w małych stężeniach nie jest toksyczny, ale w większych może doprowadzić do
zaburzeń oddechowych i obrzęku mózgu,
• jest ważnym substratem umożliwiającym powstanie skał wapiennych (CaCO3),
• największymi producentami dwutlenku węgla są przemysł i motoryzacja,
• pochodzi głównie ze spalania paliw kopalnych: ropy naftowej i węgla kamiennego,
• jest jednym z gazów cieplarnianych i odpowiada w ok. 60% za występowanie efektu
cieplarnianego („szklarniowego”) i ocieplania się klimatu na Ziemi.
Informacje, pojęcia, definicje
Podsumowanie:
Prowadzący przeprowadza z uczniami pogadankę o tym, w jaki sposób każdy z nas
może ograniczyć emisję dwutlenku węgla w przyrodzie.
Uczniowie uzupełniają karty pracy.
zużycie energii elektrycznej przez urządzenia pokazane na foliogramie.
Następnie przedstawiciele poszczególnych grup relacjonują te sposoby,
a prowadzący zapisuje je na tablicy .
11. Prowadzący zwraca uczniom uwagę na funkcję przycisku stand-by i na to, że
należy go wyłączać, kiedy nie korzysta się z urządzeń.
Sposoby przeciwdziałania ocieplaniu się klimatu na Ziemi
1. Stosowanie zróżnicowanych paliw, wykorzystanie innych niż węgiel kamienny i ropy
naftowej surowców do produkcji energii, np. gazu ziemnego.
2. Stosowanie alternatywnych źródeł energii:
• energii wiatrowej,
• energii słonecznej,
• biomasy – surowców energetycznych pochodzenia organicznego np. drewna, roślin
energetycznych,
• energii geotermalnej – energii skupionej we wnętrzu Ziemi,
• energii wody – energii fal morskich i pływów, energii zmagazynowanej w zbiornikach
stojących czy rzekach.
3. Zaprzestanie wycinania lasów równikowych i ograniczenie wycinania pozostałych
lasów oraz sadzenie jak największej liczby nowych drzew.
4. Zmniejszanie emisji CO2 poprzez działania każdego z nas we własnych gospodarstwach
domowych.
a) kaloryfer:
• nieprzegrzewanie mieszkania,
• stosowanie termostatów,
• obniżenie temperatury w pomieszczeniach w dzień do ok. 20°C, a w nocy do ok. 17°C
(zmniejszone ustawienia nocne pozwalają zaoszczędzić ok. 5-15% energii),
• zamykanie zaworów kaloryferów w czasie wietrzenia pomieszczeń,
• niezastawianie kaloryferów szafkami i obudowami,
• regularne czyszczenie kaloryferów,
b) komputer:
• wyłączanie komputera, jeśli nie korzysta się z niego dłużej niż ok. 16 minut,
• wyłączanie laptopa z sieci po naładowaniu jego baterii,
• wyłączanie listwy od komputera,
• wyłączanie monitora, kiedy z niego nie korzystamy (monitor zużywa połowę energii
pobieranej przez cały komputer),
• stosowanie funkcji wygaszacza monitora,
• wyłączanie drukarki z sieci, kiedy się z niej nie korzysta,
• wyłączanie przycisków stand-by w komputerze i drukarce (przy założeniu,
że komputer pracuje dziennie ok. 3 godzin, wyłączenie całkowicie urządzenia
pozwala zaoszczędzić ok. 100 zł),
• ustawienie systemów komputerowych, by monitor po 10-ciu minutach nieużywania
przełączał się automatycznie na tryb „stand-by”, a po 30-tu minutach wyłączał się
całkowicie,
4. Zmniejszenie zasobów wody pitnej i wzrost poziomu głodu na świecie, np.:
• około 1 miliard ludzi nie ma dostępu do czystej wody pitnej, wzrost temperatury
może spowodować zagrożenie dla kolejnych 2-3 miliardów osób,
• obecnie około 850 milionów ludzi na świecie cierpi z powodu głodu, wzrost
temperatury o ok. 2,5º C spowoduje zagrożenie głodem dla kolejnych 50 milionów
osób.
5. Rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych, np. malarii na tereny, w których dotychczas
nie występowały.
6. Zmiany ekosystemów – wyginięcie wielu gatunków zwierząt i roślin na Ziemi, np.:
• prognozy przewidują, że do 2050 roku ocieplanie się klimatu może doprowadzić do
wyginięcia jednej trzeciej gatunków,
• najbardziej zagrożone wyginięciem są organizmy zamieszkujące bieguny.
Scenariusz
Jak post¸powa¹ odpowiedzialnie z odpadami? cz. 6
Scenariusz
Jak post¸powa¹ odpowiedzialnie z odpadami? cz. 5
– 181 –
c) telefon:
• ładowanie telefonów komórkowych tylko przez zalecany przez producenta czas,
• niepozostawianie ładowarek w gniazdkach po skończeniu ładowania (ładowarki
pobierają prąd niezależnie od tego, czy podłączony jest do nich telefon czy nie),
d) czajnik elektryczny:
• gotowanie tylko takiej ilości wody, która faktycznie jest nam potrzebna,
e) kuchenka elektryczna:
• kupowanie kuchenek ze zmienną wielkością grzejnika pozwala zaoszczędzić o 15%
prądu,
• zakrywanie garnków pokrywkami w czasie gotowanie (zmniejsza zużycie energii
o 15-30%),
• otwieranie pokrywy piekarnika tylko w koniecznych sytuacjach (każde otwarcie
piekarnika to wzrost zużycia energii o 10 %),
• dostosowywanie wielkości dna garnka do wielkości grzejnika,
f) chłodziarko-zamrażarka:
• regularne rozmrażanie lodówek i zamrażarek,
• w czasie kupowania dostosowanie wielkości lodówki i chłodziarki do potrzeb,
• ustawienie sprzętów w chłodnym miejscu,
• ustawienie chłodziarki w taki sposób, by pomiędzy jej tyłem a ścianą była
kilkunastocentymetrowa przerwa,
• otwieranie drzwi lodówki tylko na krótkie chwile,
• niewkładanie do lodówek gorących potraw,
• zadbanie o szczelność drzwi od chłodziarki,
• rozmrażanie produktów z zamrażalnika w lodówce - produkt pochłonie przenikające
do lodówki ciepło,
g) pralka:
• uruchomianie pralki dopier,o gdy zajęta jest cała jej pojemność,
• jeśli jest konieczność włączenia pralki, gdy jeszcze nie jest cała wypełniona,
stosowanie odpowiednio dobranego programu,
• jeśli jest możliwość, pranie w niskich temperaturach,
• nie suszenie prania w suszarkach bębnowych,
h) prysznic:
• zamiast kąpieli w wannie, branie prysznica (w czasie kąpieli w wannie zużywane jest
ok. 100 litrów podgrzanej wody, a w czasie brania prysznica 5-15 litrów na minutę),
• stosowanie oszczędnych baterii prysznicowych,
k) lampa:
• stosowanie energooszczędnych żarówek (żarówki kompaktowe zużywają o 80%
mniej energii niż tradycyjne, pracując przy tym 6-12 razy dłużej),
• wyłączanie światła, gdy wychodzimy z pomieszczeń na więcej niż ok. 6 -8 minut,
l) telewizor:
• wyłączanie przycisku stand-by w czasie nieużywania telewizora (jeśli telewizor
pracuje 2 godziny dziennie, pozostawienie go na całą dobę w trybie czuwania zużywa
rocznie energii za ok. 35zł),
• wyłączanie telewizora podczas wychodzenia z pomieszczenia na dłużej niż 15 minut.
Scenariusz
Jak post¸powa¹ odpowiedzialnie z odpadami? cz. 6
Imię i nazwisko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. Rozwiąż rebus. Hasło wpisz poniżej w kratki.
12
+
tle
+
nastka
klasy I - III szkoły podstawowej
Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla? cz. 1
Jak zmniejszać emisję
dwutlenku węgla?
bębe
węgla
2. Poniżej przedstawiono przycisk „stand by”, który świecąc sygnalizuje, że urządzenie jest
w stanie czuwania i pobiera prąd. Zakreśl kółeczkiem urządzenia, które wyposażone są
w taki przycisk.
d)
a)
c)
b)
– 182 –
jazda rowerem
b) żarówka energooszczędna
żarówka tradycyjna
c) gra na komputerze
przy włączonym telewizorze
gra na komputerze
przy wyłączonym telewizorze
d) gotowanie jedzenia w garnku
z pokrywką
gotowanie jedzenia w garnku
bez pokrywki
e) czytanie książki przy włączonym
żyrandolu z 3 żarówkami
czytanie przy lampce skierowanej
na książkę
f) branie prysznica
branie kąpieli w wannie
– 183 –
klasy I - III szkoły podstawowej
a) jazda samochodem
Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla? cz. 2
3. W każdym z podanych przykładów zaznacz kółkiem zachowanie lub przedmiot bardziej
przyjazny dla środowiska.
Imię i nazwisko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. Uzupełnij schemat dotyczący efektu cieplarnianego.
W puste kratki wpisz odpowiednio poniższe hasła.
klasy IV - VI szkoły podstawowej
Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla? cz. 1
Jak zmniejszać emisję
dwutlenku węgla?
powierzchnia Ziemi, gazy cieplarniane, promieniowanie zwrotne,
ciepło słoneczne, ciepło wypromieniowane
2. Diagram: w liniach poziomych i pionowych zapisano alternatywne źródła energii:
wiatr, słońce, woda, biomasa, wnętrze Ziemi. Znajdź je i zakreśl.
– 184 –
3. Rozwiąż krzyżówkę.
1.
2.
3.
6.
7.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Jest przez nas wdychane i wydychane.
Gaz produkowany przez rośliny.
Śnieg i lód pokrywający wysokie góry.
Przetwarza energię wiatrową na elektryczną.
Bardzo silny wiatr powalający domy i drzewa.
Palony w piecu w celu ogrzania mieszkania, np. kamienny.
Niezbędna do gaszenia pragnienia.
HASŁO: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Zaznacz krzyżykiem, które z poniższych zdań dotyczących oszczędzania energii
elektrycznej są prawdziwe, a które fałszywe.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Zdanie
Prawda
Wychodząc z pokoju nawet na krótko powinno się za każdym
razem wyłączać światło.
Po skończonym ładowaniu telefonu nie trzeba od razu
odłączać ładowarki z kontaktu.
Włączony przycisk stand-by zużywa energię elektryczną.
Otwarcie piekarnika w czasie jego ogrzewania zwiększa
zużycie energii.
W czasie wietrzenia pokoju należy zamykać zawory
kaloryferów.
Do lodówek można wkładać ciepłe potrawy.
Stosowanie funkcji wygaszacza monitora pozwala
zaoszczędzić prąd.
Urządzenia elektryczne w czasie niekorzystania z nich należy
odłączać od gniazdka elektrycznego.
Żarówki energooszczędne pracują przez krótszy okres
niż tradycyjne.
W celu zaoszczędzenia energii należy w czasie gotowania
przykrywać garnki pokrywkami.
– 185 –
Fałsz
klasy IV - VI szkoły podstawowej
5.
Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla? cz. 2
4.
Imię i nazwisko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. Uzupełnij poniższe zdania.
Efekt cieplarniany nazywany jest inaczej efektem „. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ”
i spowodowany jest nagromadzeniem się w atmosferze gazów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Naturalnym źródłem dwutlenku węgla w przyrodzie jest proces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
organizmów. Jednakże największe ilości tego gazu powstają w wyniku spalania i jego
szkoły ponadpodstawowe
Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla? cz. 1
Jak zmniejszać emisję
dwutlenku węgla?
największymi producentami są . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Uzupełnij poniższy wykres, obrazujący udział poszczególnych gazów w powstawaniu
efektu cieplarnianego, wpisując odpowiednio przy strzałkach:
dwutlenek węgla, metan, freony, ozon, tlenki azotu
12%
6%
14%
50%
18%
– 186 –
3. W tabelce podaj po jednym przykładzie sposobu oszczędzania energii elektrycznej
podczas korzystania z poszczególnych urządzeń.
1.
Kaloryfer
2.
Komputer
3.
Telewizor
4.
Telefon
5.
Czajnik elektryczny
6.
Kuchenka elektryczna
7.
Chłodziarko-zamrażarka
8.
Pralka
9.
Lampa
10.
Prysznic (energia
do podgrzania wody)
Sposób, w jaki zmniejszyć zużycie energii elektrycznej
4. Uzupełnij poniższy schemat wpisując w pustych kratkach alternatywne źródła energii.
ALTERNATYWNE
ŹRÓDŁA ENERGII
– 187 –
szkoły ponadpodstawowe
Urządzenie elektryczne
Jak zmniejszać emisję dwutlenku węgla? cz. 2
Lp.