Obraz „Portret konny królewicza Władysława Zygmunta Wazy”

Obraz „Portret konny królewicza Władysława Zygmunta Wazy”
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Autor artysta z kręgu Petera Paula Rubensa Czas powstania po 1625 Miejsce powstania Antwerpia, Flandria Wymiary wysokość: 261 cm, szerokość: 187 cm Numer inwentarzowy ZKWawel 6320 Muzeum Zamek Królewski na Wawelu Państwowe Zbiory Sztuki Dostępność Sala Pod Orłem Tematy władza, namalowane, znane postaci Materiał płótno Data pozyskania 1977, dar Prawa do obiektu Zamek Królewski na Wawelu Państwowe Zbiory Sztuki Prawa do wizerunków cyfrowych domena publiczna Digitalizacja RPD MIK, 2014 Tagi władza, malarstwo, barok, król, 2D Obraz przedstawia królewicza Władysława Zygmunta Wazę, późniejszego króla Polski Władysława IV. Został namalowany przez nieznanego malarza z kręgu Rubensa i powtarza schemat ustalony przez Rubensa w analogicznie komponowanych innych portretach konnych jego pędzla (m.in. portrety Giancarlo Dorii, 1602, Florencja, Palazzo Vecchio; księcia Lermy 1603, Madryt, Muzeum Prado).
Królewicz został sportretowany z odznakami dowódcy – regimentem w prawej ręce i czerwoną szarfą na ramieniu; w tle przedstawiona została panorama obozu wojsk polsko­litewsko­zaporoskich oraz armii tureckiej podczas zwycięskiej bitwy pod Chocimiem w roku 1621. Konny portret królewicza Władysława nie jest – jak sądzono – wizerunkiem namalowanym podczas słynnej podróży królewicza Władysława do Niderlandów (1624), jakkolwiek twarz królewicza wzorowana jest na jego wizerunku wykonanym podczas tej podróży w pracowni Rubensa (znajdującym się obecnie w kolekcji Metropolitan Museum of Art, w depozycie w Zamku Królewskim na Wawelu).
W XIX wieku obraz znajdował się w prywatnych kolekcjach angielskich (H. Metcalfe’a, Bousfielda, Smitha); przed 1914 rokiem zakupiony został przez Sir Francisa Cooka do jego kolekcji w Doughty House, Richmond. Odkupiony przez Andrzeja Ciechanowieckiego z Londynu, należał następnie do Juliana Godlewskiego w Lugano, który w 1977 roku ofiarował go do zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu.
Opracowanie: dr Joanna Winiewicz­Wolska (Zamek Królewski na Wawelu), Redakcja WMM, © wszystkie prawa zastrzeżone
Innowacje Rubensa
Peter Paul Rubens wypracował nowy typ portretów konnych. Dotychczas stosowany układ, w tradycji tycjanowskiej (Portret konny Karola V), przedstawiał jeźdźca na koniu w ujęciu profilowym. Rubens zerwał z tym, ukazując postać i wierzchowca zwróconych delikatnie en trois quarts, w perspektywicznym skrócie, tak iż wydają się zmierzać wprost na widza. Zmianie uległa cała kompozycja: koń ukazany jest w eleganckim, wolnym stępie, nie jak wcześniej w galopie, natomiast jeździec prezentowany jest z przodu, dzięki czemu znacznie lepiej widoczna jest jego twarz, sylwetka zaś przyjmuje dostojny i pewny układ, z wypiętą piersią i ręką opartą na regimencie.
Pierwszym obrazem tego typu był portret konny arcyksięcia Alberta znany z kunstkamery Jana Brueghela Alegoria Wzroku. Typ ten stał się modelowym wzorcem w Portret konny Zygmunta III, warsztat Petera Paula Rubensa, ok. 1619, źródło: wikipedia.org warsztacie Rubensa, stosowanym w obrazach takich jak Portret konny Zygmunta III Wazy, Portret konny księcia Lermy, a także był często powielany przez artystów z jego kręgu, jak w prezentowanym obrazie Portret konny Królewicza Zygmunta Wazy z kolekcji Zamku Królewskiego na Wawelu.
Opracowanie: Paulina Kluz (Redakcja WMM), CC­BY 3.0 PL
Bibliografia:
Ryszard Szmydki, Artystyczno­dyplomatyczne kontakty Zygmunta III Wazy z Niderlandami Południowymi, Lublin 2008.
Tagi: portret, malarstwo, zwierzęta