2010_RF_D_W18_Opcje [tryb zgodności]

Transkrypt

2010_RF_D_W18_Opcje [tryb zgodności]
RYNKI FINANSOWE
OPCJE
Wymagania dotyczące opcji
Standard opcji
Interpretacja nazw
Sposoby ustalania ostatecznej ceny
rozliczeniowej dla opcji na GPW
Marek Pauka, Rynki finansowe
OPCJE - definicja
Kontrakt finansowy, w którym kupujący ma prawo (nie
obowiązek!!!) dokonać transakcji opisanej w
kontrakcie według z góry ustalonych warunków, a
sprzedający (wystawca opcji) ma obowiązek
spełnić żądanie kupującego.
Za prawo kupujący płaci wystawcy premię.
Marek Pauka, Rynki finansowe
Opcje – sposoby wykonania kontraktu
Dostawa fizyczna
CALL – kupujący opcję może kupić, sprzedający musi
sprzedać instrument bazowy
PUT – kupujący opcję może sprzedać (long put), sprzedający
musi kupić (short put) instrument bazowy
Rozliczenie pieniężne
CALL – kupujący otrzymuje wynagrodzenie od wystawcy opcji,
jeśli kurs instrumentu bazowego przekroczy umówioną cenę,
sprzedający opcję dostaje premię
PUT – kupujący otrzymuje wynagrodzenie od wystawcy opcji,
jeśli kurs instrumentu bazowego spadnie poniżej umówionej
ceny, sprzedający opcję dostaje premię
Marek Pauka, Rynki finansowe
WYSTAWCA
SHORT
NABYWCA
LONG
Opcje - Prawa i obowiązki stron transakcji
OPCJA KUPNA
CALL
Prawo do kupna
OPCJA SPRZEDAŻY
PUT
Prawo do sprzedaży
Zobowiązanie
do sprzedaży
Marek Pauka, Rynki finansowe
Zobowiązanie
do kupna
RODZAJE POZYCJI ZAJĘTYCH NA RYNKU OPCJI
Opcja put
Opcja call
Zysk
Zysk
Short put
wystawca
Long call
nabywca
x
x
Long put
nabywca
Short call
wystawca
Strata
Strata
Marek Pauka, Rynki finansowe
OPCJE - daty
Linia czerwona obrazuje okres niepewności dla stron w
kontrakcie opcyjnym – ten czas ma wpływ na wielkość
premii, to w tym okresie występuje niepewność co do
ostatecznego rozliczenia transakcji
T+2
D+2
Dzień wygaśnięcia
Dzień transakcji
Dzień płatności
premii
Dzień dostawy
/rozliczenia
Linia niebieska obrazuje czas trwania
terminowej, zwany czasem swapowym
Marek Pauka, Rynki finansowe
transakcji
OPCJE – decyzje o wykonaniu
Opcja kupna
X>S
OTM
Opcja sprzedaży
X<S
(mamy prawo do kupna drożej
niż na rynku)
OTM
(mamy prawo do sprzedaży
taniej niż na rynku)
X=S
ATM
X=S
ATM
X<S
ITM
X>S
ITM
(mamy prawo do kupna taniej niż
na rynku)
OTM - Out of the money ITM – In the money
Marek Pauka, Rynki finansowe
(mamy prawo do sprzedaży
drożej niż na rynku)
ATM – At the money
RODZAJE OPCJI ZE WZGLĘDU NA RÓŻNICĘ CENY
WYKONANIA I WARTOŚCI INDEKSU
Opcja typu put
Opcja typu call
Zysk
Opcja out-of-the-money
Opcja at-the-money
Zysk
Opcja in-the-money
C
Opcja at-the-money
Opcja out-of-the-money
Opcja in-the-money
X
Wartość
indeksu
C
Marek Pauka, Rynki finansowe
X
Wartość
indeksu
Cena opcji - premia
jest zawsze liczbą dodatnią
składają się na nią dwa elementy:
- wartość wewnętrzna (Intrinsic Value)
- wartość czasowa (Time Value)
P = Vi + Vt
Marek Pauka, Rynki finansowe
OPCJE – wartość wewnętrzna
Jest to dodatnia różnica między
a) ceną wykonania (X) a ceną instrumentu
podstawowego (S albo F) dla opcji PUT
X–S
b) ceną instrumentu podstawowego (S lub F)
a ceną wykonania X dla opcji CALL
S–X
Marek Pauka, Rynki finansowe
OPCJE – wartość czasowa
Jest to część premii, która przekracza wartość
wewnętrzną opcji – czyli jest to cena, jaką
płaci kupujący za „nadzieję” na przyszłe zyski
Vt = P - Vi
Marek Pauka, Rynki finansowe
WARTOŚĆ CZASOWA I WARTOŚĆ
WEWNĘTRZNA OPCJI
Opcja call
Wartość
czasowa
opcji
Wartość
wewnętrzna
opcji
wartość indeksu WIG20
cena wykonania x
Marek Pauka, Rynki finansowe
Wybrane determinanty premii
Zmiana czynnika
(wzrost ↑)
Cena opcji
CALL
Cena opcji
PUT
Cena wykonania X
Spadek ↓
Wzrost ↑
Kurs spot instrumentu
bazowego S
Wzrost ↑
Spadek ↓
Termin do wykupu
Wzrost ↑
Wzrost ↑
Zmienność cen
instrumentu bazowego
Wzrost ↑
Wzrost ↑
Wzrost stopy
procentowej
Wzrost ↑
Spadek ↓
A jak na premię wpływa wypłata
Marek Pauka,dywidendy
Rynki finansowe (opcje na akcje)?
WPŁYW WOLNEJ OD RYZYKA STOPY
PROCENTOWEJ NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna
Cena opcji sprzedaży
Wzrost ryzyka dla wystawy opcji
Wzrost ryzyka dla wystawy opcji
Stopa
procentowa
Marek Pauka, Rynki finansowe
Stopa
procentowa
WPŁYW ZMIENNOŚCI NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna
Cena opcji sprzedaż
Wzrost prawdopodobieństwa
wykonania opcji z zyskiem
Wzrost prawdopodobieństwa
wykonania opcji z zyskiem
Zmienność
Marek Pauka, Rynki finansowe
Zmienność
WPŁYW CZASU DO WYGAŚNIĘCIA OPCJI
NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna
Cena opcji sprzedaży
Wzrost prawdopodobieństwa
wykonania opcji sprzedaży z zyskiem
Wzrost prawdopodobieństwa
wykonania opcji kupna z zyskiem
Czas do wygaśnięcia
Marek Pauka, Rynki finansowe
Czas do wygaśnięcia
WPŁYW CENY WYKONANIA NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna
Cena opcji sprzedaży
Wzrost prawdopodobieństwa wykonania
opcji kupna z zyskiem
Wzrost prawdopodobieństwa wykonania
opcji sprzedaży z zyskiem
Cena wykonania
Marek Pauka, Rynki finansowe
Cena wykonania
Wpływ aktualnej ceny instrumentu bazowego
na cenę opcji
Cena opcji kupna
Cena opcji sprzedaży
Wzrost prawdopodobieństwa wykonania
opcji kupna z zyskiem
Wzrost prawdopodobieństwa wykonania
opcji sprzedaży z zyskiem
Wartość bieżąca S
Marek Pauka, Rynki finansowe
Wartość bieżąca S
Depozyty zabezpieczające
Kto wnosi depozyty?
Tylko wystawcy opcji
Nabywcy opcji nie utrzymują depozytów
Dlaczego depozyty są Ze względu na zobowiązanie wystawcy opcji,
wymagane?
który gwarantuje nabywcy zapłatę w terminie
wygaśnięcia kwoty rozliczenia
Depozyty są finansową gwarancją dla nabywcy
opcji otrzymania kwoty rozliczenia (wygranej z
opcji)
Marek Pauka, Rynki finansowe
Parytet call - put
Inwestor w dniu 0 otwiera następujące
pozycje:
długą na akcji AAA, płacąc cenę S0
długą w opcji sprzedaży (bazowy instrument: 1
akcja AAA z ceną realizacji X i dniem wygaśnięcia
opcji za T dni), płacąc premię P0,T
krótką pozycję w opcji kupna (bazowy instrument:
1 akcja AAA z ceną realizacji X i dniem
wygaśnięcia opcji za T dni), otrzymując premię
C0,T
Jaki jest kapitał zainwestowany?
Jakie są profile zysków i strat dlaMarek
poszczególnych
pozycji i pozycji łącznej?
Pauka, Rynki finansowe
Wartość inwestycji w dniu 0
Długa – akcje:
Długa – opcja put
Krótka – opcja call
S0
P0,T
- C0,T
Wartość inwestycji w dniu T
Długa – akcje:
Długa – opcja put
Krótka – opcja call
ST ≤ X
ST
(X – ST)
0
Wartość portfela:
X
Marek Pauka, Rynki finansowe
ST ≥ X
ST
0
–( ST – X)
X
Parytet call - put
Tak stworzony portfel utrzymuje wartość na
poziomie ceny X, bez względu na przyszłość
Zakładając, że taka transakcja jest bez
ryzyka (pewna), jaka będzie dziś wartość
takiego portfela?
S 0 + P 0,T −C0,T
X
=
T
(1 + RF )
Marek Pauka, Rynki finansowe
Parytet call - put
S 0 + P 0,T −C0,T
X
=
T
(1 + RF )
Długa pozycja w akcjach
+ long put
+ short call
=
Długa pozycja w bonach skarbowych
(obligacjach SP)
Na rynkach efektywnych występują powyższe powiązania między cenami opcji sprzedaży,
opcji kupna, ceną akcji i ceną bonu skarbowego
Marek Pauka, Rynki finansowe
Syntetyczne papiery wartościowe a
parytet call - put
X
S 0 + P 0,T −C0,T =
T
(1 + RF )
C0,T
X
= S 0 + P 0,T −
T
(1 + RF )
X
S0 =
P
C
−
+
0
,
T
0 ,T
T
(1 + RF )
Marek Pauka, Rynki finansowe
Strategie opcyjne
- wybrane
Jak zarabiać na opcjach
Spread byka
Kupno opcji kupna
X – kurs wykonania
B – premia
Z/
S
Spread byka
(A)
(B-A)
(B)
Kurs
akcji
(X)
(Y)
Marek Pauka, Rynki finansowe
Wystawienie opcji
kupna
Y – kurs wykonania
A – premia
Jak zarabiać na opcjach
Spread niedźwiedzia
Z/S
Spread
niedźwiedzia
Wystawienie opcji sprzedaży
Y – kurs wykonania
A – premia
(A)
Kurs
akcji
(B-A)
(B)
(Y)
(X)
Marek Pauka, Rynki finansowe
Kupno opcji sprzedaży
X – kurs wykonania
B – premia
Jak zarabiać na opcjach
Długi stelaż
Z/S
Kupno opcji kupna
X – kurs wykonania
B – premia
Długi
stelaż
Kurs akcji
(A)
(B)
(B+A)
(X)
Marek Pauka, Rynki finansowe
Kupno opcji sprzedaży
X – kurs wykonania
A – premia
Jak zarabiać na opcjach
Krótki stelaż
Z/
S
Wystawienie opcji sprzedaży
X – kurs wykonania
A – premia
(B+A)
(B)
(A)
(X)
Kurs
akcji
Wystawienie opcji
kupna
X – kurs wykonania
B – premia
Krótki
stelaż
Marek Pauka, Rynki finansowe
Jak zarabiać na opcjach
Wzrost
zmienności
Wzrost kursu
Nieokreślona zmiana
kursu
Spadek kursu
Kupno Call
Długi Stelaż
Kupno Put
Zysk
Zysk
Zysk
Strata
Strata
Strata
Spread niedźwiedzia
Spread byka
Niewielka
zmiana
zmienności
Zysk
Zysk
Strata
Strata
Sprzedaż Put
Spadek
zmienności
Krótki Stelaż
Sprzedaż call
Zysk
Zysk
Zysk
Strata
Strata
Strata
Marek Pauka, Rynki finansowe