zagadnienia do egzaminu

Wykaz zagadnień do egzaminu
Zarys integracji
• Etapy integracji ekonomicznej w Europie
• Statyczne i dynamiczne efekty integracji
• Ewolucja systemu walutowego
• Efekty utworzenia Wspólnego Rynku
• Rola ECU w ESW
• Integracja Polski w strukturach UE
Podstawy teoretyczne integracji walutowej
• Rola kursu walutowego w unii walutowej - kurs jako absorber szoków
• Ograniczenia skuteczności działania kanału kursowego
• Tradycyjne kryteria OOW
• Czynniki zmniejszające podatność na szoki asymetryczne wg TOOW
• Czynniki zwiększające elastyczność gospodarek w reakcji na szoki asymetryczne wg
TOOW
• Nowa TOOW
• Endogeniczność kryteriów OOW
Europejski Bank Centralny
• EBC i ESBC – pojęcia i struktura
• Podstawowe zadania EBC
• Organy Decyzyjne
• Niezależność banku centralnego
Polityka pieniężna
• Charakter i skuteczność współczesnej polityki pieniężnej – znaczenie polityki celu
inflacyjnego
• Strategia polityki pieniężnej EBC
• Cele i instrumenty polityki pieniężnej
• Operacyjne aspekty prowadzenia polityki pieniężnej
• Ocena polityki pieniężnej EBC w perspektywie 10 lat funkcjonowania
• Mechanizm transmisji polityki pieniężnej i polityka pieniężna EBC w kryzysie (nowe
instrumenty EBC)
• Nadzwyczajne środki w polityce pieniężnej w efekcie kryzysu
Funkcje i rola rynków finansowych
• Podstawowe funkcje systemu finansowego
• Modele systemu finansowego i ich charakterystyka
• Rozwój finansowy a wzrost gospodarczy
• Integracja rynków finansowych – korzyści i koszty
• Integracja i fragmentacja rynków finansowych w strefie euro w kryzysie
Euro w roli międzynarodowej
• Warunki kreacji waluty międzynarodowej
• Funkcje pieniądza międzynarodowego
• Korzyści i ryzyka wynikające z emisji waluty międzynarodowej
Korzyści i szanse
• Bezpośrednie korzyści z tytułu ujednolicenia waluty z punktu widzenia obywateli oraz
przedsiębiorstw
• Strefa euro a konwergencja cen
• Znaczenie wahań kursu walutowego dla prowadzenia działalności gospodarczej
• Wpływ wspólnej waluty na prowadzenie działalności międzynarodowej
• Wspólna waluta a stabilność makroekonomiczna
• Pośrednie korzyści z przyjęcia euro
• Wymiana wewnątrzgałęziowa i międzygałęziowa a korzyści ze wspólnej waluty
• Źródła wzrostu wymiany handlowej po ujednoliceniu waluty
• Związek między wprowadzeniem euro a inwestycjami
• Wpływ euro na wzrost gospodarczy
Koszty i zagrożenia
• Zagrożenia związane z utratą autonomicznej polityki pieniężnej
• Rodzaje wstrząsów. Wstrząsy symetryczne i asymetryczne
• Ryzyko związane z możliwą nieadekwatnością polityki pieniężnej EBC dla gospodarki
krajowej
• Nieadekwatność strukturalna i cykliczna oraz czynniki determinujące ryzyko jej
wystąpienia
• Wpływ przedstawiciela Polski na decyzje dotyczące polityki pieniężnej prowadzonej przez
Europejski Bank Centralny
• Skuteczność krajowej polityki pieniężnej w warunkach globalizacji
• Zagrożenia związane z utratą nominalnego kursu walutowego oraz czynniki mające wpływ
na stopień możliwych zagrożeń
• Zagrożenia związane z ustaleniem nieoptymalnego kursu konwersji złotego na euro
• Zagrożenia związane ze zbyt szybkim tempem wzrostu cen w średnim okresie. Efekt
Balassy-Samuelsona
• Kryteria konwergencji. Korzyści i zagrożenia związane z koniecznością spełnienia
kryteriów
• Zagrożenia związane z pobytem złotego w mechanizmie ERM II. Parytet centralny
• Zagrożenia związane z ewentualnym wzrostem cen na skutek efektu zaokrągleń. Efekt
„iluzji euro”
Polityka fiskalna w UE
• Znaczenie pojęcia „polityka fiskalna” lub „polityka budżetowa”
• Asymetria między funkcjonowaniem polityki fiskalnej i polityki pieniężnej w UGW
• Znaczenie polityki fiskalnej dla absorpcji szoków asymetrycznych w unii walutowej
• Kryteria fiskalne z Maastricht – znaczenie dla integracji walutowej
• Powody ustanowienia Paktu Stabilności i Wzrostu oraz rola Paktu w UGW
• Znaczenie średniookresowego celu budżetowego (MTO) dla polityki fiskalnej
• Procedura nadmiernego deficytu jako instrument oddziaływania na polityki fiskalne
państw
• Powody uelastycznienia Paktu Stabilności i Wzrostu w 2005 roku
• Różnica między deficytem nominalnym, strukturalnym a cyklicznym
• Znaczenie i mechanizmy koordynacji polityk fiskalnych w UE i UGW
• Wpływ UGW na wielkość zadłużenia publicznego państw członkowskich
• Rynkowe wskaźniki oceny polityki fiskalnej
• Wpływ globalnego kryzysu finansowego na kondycję finansów publicznych państw strefy
euro
• Różnica między modelem integracji opartej na mechanizmach wspólnotowych a
mechanizmach międzyrządowych i konsekwencje wyboru modelu dla wielkości budżetu
• Zasady tworzenia i procedura uchwalania budżetu ogólnego
• Znaczenie wieloletnich ram finansowych i powody ich ustanowienia
• Zmiany w procedurze uchwalania budżetu przyjęte Traktatem Lizbońskim
• Źródła dochodów budżetu UE i ewolucja udziału poszczególnych elementów w ostatnich
dekadach
• Pojęcie „płatnika netto” oraz „beneficjenta netto”
Perspektywy integracji walutowej
• Przyczyny pozostawania Wielkiej Brytanii, Danii i Szwecji poza strefą euro
• Dylemat tzw. niemożliwej triady (ang. impossible trinity)
• Klauzula opt-out, status kraju z derogacją
• Źródła kryzysu i doświadczenia krajów strefy euro
• Nowe rozwiązania instytucjonalne przyjęte w UE w reakcji na kryzys (sześciopak, Pakt
fiskalny, dwupak, Semestr Europejski)
• Nowe instrumenty antykryzysowe (EFSF, EFSM, ESM)
• Perspektywa powołania unii bankowej