WYTYCZNE DO OPERATÓW WODNOPRAWNYCH

Transkrypt

WYTYCZNE DO OPERATÓW
WODNOPRAWNYCH
Hauraton Polska Sp. z o.o.
Ul. Kasztelańska 37
60-316 Poznań
Tel.: 061/ 66 25 444
Fax: 061/ 66 25 440
e-mail: [email protected]
www.hauraton.com
Stan prawny na dzień 03.06.2009
Zagadnienia prawne
dotyczące odprowadzania ścieków do ziemi
Dbanie o stan wód, jest najwaŜniejszym celem gospodarowania ściekami, zarówno dla zakładów
przemysłowych, jak i zwykłych uŜytkowników. Zasada ta jest podstawą przepisów prawnych dotyczących
ochrony zasobów wodnych.
NajwaŜniejsze akty prawne określające zasady i warunki korzystania z wód
to:
•
•
•
•
•
•
•
Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz. U. 2001 Nr 115 poz. 1229 z późniejszymi zmianami),
[w niniejszym opracowaniu oznaczone jako PW]
Ustawa z 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 628 z późniejszymi
zmianami), [w niniejszym opracowaniu oznaczone jako POŚ]
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków (Dz.U. 2001 nr 72 poz. 747 z późniejszymi zmianami) [w niniejszym opracowaniu oznaczone
jako UZZ]
Ustawa z 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627 z późniejszymi zmianami),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŜy spełnić
przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla
środowiska wodnego (Dz. U. 2006 nr 137 poz. 984),
Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji
obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń
kanalizacyjnych (Dz.U. 2006 nr 136 poz. 964),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń
kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz.U. 2005 nr 233 poz. 1988).
WaŜne definicje
Zrozumienie przepisów prawnych wymaga posługiwania się ścisłymi definicjami podstawowych pojęć
uŜywanych w wyŜej wymienionych ustawach. NajwaŜniejsze związane z gospodarką ściekową podano poniŜej.
Ścieki
to między innymi wprowadzane do wód lub do ziemi:
• wody zuŜyte, w szczególności na cele bytowe lub gospodarcze,
• wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z
powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, terenów
przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów,
• wody odciekowe ze składowisk odpadów i miejsc ich magazynowania;
Ścieki bytowe
ścieki z budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz uŜyteczności publicznej, powstające w wyniku
ludzkiego metabolizmu lub funkcjonowania gospodarstw domowych oraz ścieki o zbliŜonym składzie
pochodzące z tych budynków;
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 7 kwietnia 2004r. zmieniające rozporządzenie w
sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2004 nr109
poz.1156) naleŜy tutaj rozwinąć definicje:
•
Budynku zamieszkania zbiorowego – przez który rozumie się budynek przeznaczony do
okresowego pobytu ludzi, taki jak hotel, pensjonat, dom wypoczynkowy, a takŜe inne budynki
stałego pobytu ludzi,
Hauraton Polska Sp. z o.o., ul. Kasztelańska 37, 60-316 Poznań, tel.: 061/ 66 25 444, fax: 061/66 25 440,
e-mail: [email protected], www.hauraton.com
2
•
Budynku uŜyteczności publicznej – czyli budynku przeznaczonego na potrzeby m.in.
administracji publicznej, kultury, szkolnictwa, opieki zdrowotnej i społecznej, handlu,
gastronomii, usług, obsługi pasaŜerów oraz innego ogólnodostępnego budynku przeznaczonego
do wykonywania podobnych funkcji, w tym równieŜ budynku biurowego;
Ścieki komunalne
ścieki bytowe lub mieszanina ścieków bytowych ze ściekami przemysłowymi albo wodami opadowymi lub
roztopowymi, odprowadzane urządzeniami słuŜącymi do realizacji zadań własnych gminy w zakresie kanalizacji
i oczyszczania ścieków komunalnych;
Ścieki przemysłowe
ścieki, nie będące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z
prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, lub usługową, a takŜe będące ich mieszaniną ze
ściekami innego podmiotu, odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu;
Urządzenia wodne
urządzenia słuŜące kształtowaniu zasobów wodnych oraz korzystaniu z nich, między innymi:
• budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a takŜe poldery przeciwpowodziowe, kanały i
rowy;
• zbiorniki;
• stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków lub innych celów;
• obiekty słuŜące do ujmowania wód powierzchniowych oraz podziemnych;
• wyloty urządzeń kanalizacyjnych słuŜące do wprowadzania ścieków do wód lub urządzeń wodnych;
• mury oporowe, nabrzeŜa, przystanie, kąpieliska.
Urządzenia kanalizacyjne
sieci kanalizacyjne, wyloty urządzeń kanalizacyjnych słuŜących do wprowadzania ścieków do wód lub do
ziemi, a takŜe urządzenia podczyszczające i oczyszczające ścieki oraz przepompownie ścieków;
Wody podziemne
wszystkie wody znajdujące się pod powierzchnią ziemi w strefie nasycenia (poniŜej lustra wody gruntowej), w
tym wody gruntowe pozostające w bezpośredniej styczności z gruntem lub podglebiem;
Podstawowe zasady ochrony i korzystania z wód
Prawo wodne reguluje (PW Art.1) gospodarowanie wodami między innymi poprzez kształtowanie i ochronę
zasobów oraz korzystanie z wód i odpowiednie zarządzanie jej zasobami.
Instrumentami zarządzania zasobami wodnymi (PW Art.2) są: system planowania w gospodarowaniu wodami,
opłaty oraz pozwolenia wodnoprawne.
Celem ochrony wód (Art.38) jest podejmowanie działań polegających na unikaniu, eliminowaniu, ograniczaniu
zanieczyszczenia wód, w szczególności spowodowanego przez wprowadzanie do wód substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska.
Właściciel gruntu nie moŜe odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie. Ponadto, jeŜeli spowodowane
przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, moŜna w
drodze decyzji nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń
zapobiegających szkodom (PW Art.29).
Zabrania się (PW Art.39) wprowadzania ścieków bezpośrednio do wód podziemnych. Zabrania się równieŜ
wprowadzania ścieków do ziemi:
• jeŜeli byłoby to sprzeczne z warunkami wynikającymi z istniejących form ochrony przyrody oraz stref
ochronnych ujęć wody i obszarów ochronnych wód śródlądowych,
• zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego niezgodnie z warunkami
określonymi w przepisach,
• w pasie technicznym obszaru morskiego,
3
•
•
jeŜeli stopień oczyszczania ścieków lub miąŜszość utworów skalnych nad zwierciadłem wód
podziemnych nie stanowi zabezpieczenia tych wód przed zanieczyszczeniem,
w odległości mniejszej niŜ 1 kilometr od granic kąpielisk oraz plaŜ publicznych nad wodami.
Do wód nie wolno ponadto wprowadzać (PW Art. 40) odpadów oraz ciekłych odchodów zwierzęcych. Zabrania
się równieŜ lokalizowania na obszarach bezpośredniego zagroŜenia powodzią inwestycji zaliczanych do
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz gromadzenia ścieków, odchodów
zwierzęcych, środków chemicznych, a takŜe innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia
odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.
Ochrona zasobów wodnych zapewniana jest poprzez ustanawianie (PW Art. 51):
• stref ochronnych ujęć wody,
• obszarów ochronnych zbiorników śródlądowych.
Strefę ochronną ujęcia wody (PW Art.52) stanowi obszar, na którym obowiązują zakazy, nakazy i ograniczenia
w zakresie uŜytkowania gruntów oraz korzystania z wody. Dzieli się ją na teren ochrony bezpośredniej lub
pośredniej.
Na terenie ochrony bezpośredniej (PW Art.53) zabrania się uŜytkowania gruntów do celów niezwiązanych z
eksploatacją ujęcia wody. Na terenach ochrony pośredniej (PW Art.54) moŜe być zabroniona realizacja
zagraŜających zasobom wodnym inwestycji lub wykonywanie niektórych czynności, w szczególności
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.
Strefę ochronną ujęcia ustanawia (PW Art.58), w drodze aktu prawa miejscowego, dyrektor regionalnego
zarządu gospodarki wodnej, na wniosek i koszt właściciela ujęcia wody, wskazując ograniczenia oraz obszary,
na których one obowiązują.
Na obszarach ochronnych zbiorników wód śródlądowych (PW Art.59) równieŜ obowiązują ograniczenia w
zakresie uŜytkowania gruntów lub teŜ korzystania z wody, określone przez dyrektora RZGW (PW Art.60).
UŜywanie wód na potrzeby ludności oraz poprzez ich wykorzystanie gospodarcze to tzw. „korzystanie z wód”
(PW Art.31). Sposób korzystania z wód decyduje o obowiązkach podmiotu i w prawie wodnym dzieli się na
korzystanie:
•
•
•
powszechne
zwykłe
szczególne
Do korzystania z wód zalicza się między innymi wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, w tym urządzeń
wodnych, a takŜe wprowadzanie, do urządzeń kanalizacyjnych będących we władaniu innych podmiotów,
ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego.
Powszechne korzystanie z wód (PW Art.34) słuŜy do zaspokojenia potrzeb ludności, realizowanego bez
potrzeby stosowania specjalnych urządzeń technicznych. Dotyczy ono uŜytkowania wód powierzchniowych i
nie obejmuje wprowadzania ścieków do wód.
Zwykłe korzystanie z wód (PW Art.36) słuŜy zaspokojeniu potrzeb gospodarstwa i przysługuje właścicielowi
wód w obrębie naleŜącego do niego gruntu. Nie obejmuje ono wykonywania urządzeń wodnych oraz
wprowadzania do wód lub do ziemi ścieków w ilości powyŜej 5m3/d.
Szczególne korzystanie z wód (PW Art.37) obejmuje działalność wykraczającą poza powszechne i zwykłe
korzystanie z wód. NaleŜy do niego między innymi korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej
oraz wprowadzanie ścieków do wód i do ziemi.
4
Pozwolenia wodnoprawne
Nowo zbudowany lub przebudowany obiekt budowlany, zespół obiektów lub instalacja nie mogą być oddane do
uŜytkowania, jeŜeli nie spełniają wymagań ochrony środowiska, którymi są (POŚ Art.76):
•
•
•
•
wykonanie środków technicznych chroniących środowisko wymagane przepisami lub decyzjami
administracyjnymi,
zastosowanie rozwiązań technologicznych wynikających z ustaw albo decyzji,
uzyskanie wymaganych decyzji określających zakres i warunki korzystania ze środowiska,
dotrzymywanie wymaganych prawem badań, standardów emisyjnych oraz określonych w
pozwoleniach warunków emisji.
Brak dotrzymania wymaganych standardów emisyjnych lub warunków emisji w okresie 30 dni od zakończenia
rozruchu uniemoŜliwia eksploatację obiektu lub instalacji.
Zgodnie z prawem ochrony środowiska pozwoleń wymaga się na wprowadzanie do środowiska substancji lub
energii (POŚ Art.180):
•
•
•
wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
wytwarzanie odpadów.
Na eksploatację instalacji organ ochrony środowiska moŜe udzielić pozwolenia (POŚ Art.181):
•
•
•
•
zintegrowanego,
na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
na wytwarzanie odpadów.
Warunki i tryb wydawania, wygasania, cofania i ograniczania pozwolenia wodnoprawnego oraz właściwość
organów określają przepisy ustawy – Prawo wodne.
W zakresie gospodarowania ściekami pozwolenia wodnoprawnego wymaga się na (PW Art.122):
•
•
•
•
•
szczególne korzystanie z wód,
wykonanie urządzeń wodnych,
rolnicze wykorzystanie ścieków, w zakresie nieobjętym zwykłym korzystaniem z wód,
wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków
przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego,
gromadzenie ścieków, a takŜe wznoszenie obiektów budowlanych i wykonywanie urządzeń wodnych
oraz innych robót – jeŜeli wydano decyzje o zwolnieniu z zakazu realizacji tego typu zadań – na
obszarach bezpośredniego zagroŜenia powodzią.
Do pozwoleń wodnoprawnych na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi
stosuje się dodatkowo przepisy ustawy - Prawo ochrony środowiska – w odniesieniu do zabezpieczeń roszczeń z
tytułu wystąpienia negatywnych skutków oraz szkód w środowisku, a takŜe w przypadku zagadnień związanych
z przeniesieniem praw oraz wygaśnięciem pozwolenia.
Pozwolenia wodnoprawnego nie wymaga się na (PW Art.124):
•
•
•
•
wykonanie pilnych prac zabezpieczających w okresie powodzi;
wykonywanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z
wód z ujęć o głębokości do 30 m;
odwadnianie obiektów lub wykopów budowlanych, jeŜeli zasięg leja depresji nie wykracza poza
granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
pobór wód powierzchniowych lub podziemnych w ilości nie przekraczającej 5 m3 na dobę;
5
•
odprowadzanie wód
hydrogeologicznych;
z
wykopów
budowlanych
lub
z
próbnych
pompowań
otworów
Pozwolenie wodnoprawne nie moŜe naruszać (PW Art.125):
•
•
•
ustaleń warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni;
ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji
inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy;
wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska, dóbr kultury oraz wymagań wynikających z odrębnych
przepisów.
Pozwolenie wodnoprawne nie rodzi praw do nieruchomości i urządzeń wodnych koniecznych do jego realizacji.
Nie narusza teŜ prawa własności i uprawnień osób trzecich przysługujących wobec tych nieruchomości i
urządzeń (PW Art.123).
Spośród zakładów, których działalność wyklucza się ze względu na korzystanie z zasobów wodnych,
pierwszeństwo mają zakłady zaopatrujące ludność w wodę, następnie przyczyniające się do retencji wód i
poprawy stosunków biologicznych w środowisku wodnym (PW Art.123).
Z kolei na wspólne korzystanie z wód przez kilka zakładów moŜe być wydane jedno pozwolenie, przy czym z
wnioskiem o pozwolenie występuje jeden z nich jako zakład główny.
W tym przypadku urządzenia wodne słuŜące do wspólnego korzystania z wód utrzymuje zakład główny (PW
Art.130).
Pozwolenia wodnoprawne, za wyjątkiem pozwoleń na wykonanie urządzeń wodnych, wydaje się w drodze
decyzji na czas określony. Na szczególne korzystanie z wód udziela się pozwolenia na okres nie dłuŜszy niŜ 20
lat, przy czym na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi – na okres nie dłuŜszy niŜ 10 lat.
Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie do wód lub do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością
innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska
wodnego wydaje się na okres nie dłuŜszy niŜ 4 lata (PW Art.127).
Organem właściwym do wydawania pozwoleń wodnoprawnych w zakresie związanym z gospodarowaniem
ściekami jest zwykle starosta, poza sytuacjami określonymi w art.140 PW, w których pozwolenie wydają
marszałek województwa lub dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej.
Stronami postępowania o wydanie pozwolenia wodnoprawnego są (PW Art.127):
•
•
•
•
•
•
wnioskodawca ubiegający się o pozwolenie;
właściciel wody;
dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej;
właściciel urządzenia wodnego;
władający powierzchnią ziemi;
uprawniony do rybactwa znajdujący się w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub
planowanych do wykonania urządzeń wodnych.
W postępowaniu o wydanie pozwolenia wodnoprawnego nie uczestniczą organizacje społeczne (PW Art.127).
Informacja o wszczęciu postępowania o wydanie pozwolenia podawana jest do publicznej wiadomości.
Operat wodnoprawny
Pozwolenie wodnoprawne wydawane jest na wniosek, na który składają się (PW art.131):
operat wodno prawny;
opis prowadzenia zamierzonej działalności sporządzony w języku nietechnicznym;
decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzję o warunkach zabudowy – w przypadku
wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego;
zgodę właściciela urządzeń kanalizacyjnych - dla wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na
wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych zawierających substancje
szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego
6
Pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzeń wodnych moŜe być wydane na podstawie projektu tych
urządzeń, jeŜeli projekt ten odpowiada wymaganiom operatu (PW art.131).
Operat wodno prawny jest opracowaniem zawierającym część opisową i graficzną PW art.132).
Część opisowa musi zawierać następujące elementy:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
oznaczenie zakładu ubiegającego się o wydanie pozwolenia, wraz z podaniem jego siedziby i adresu;
określenie celu i zakresu zamierzonego korzystania z wód;
wyszczególnienie rodzaju urządzeń pomiarowych;
podanie stanu prawnego nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego
korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych, z podaniem siedzib i adresów
ich właścicieli;
wyszczególnienie obowiązków ubiegającego się o wydanie pozwolenia w stosunku do osób trzecich;
charakterystyka wód objętych pozwoleniem wodnoprawnym;
ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego;
określenie wpływu gospodarki wodnej zakładu na wody powierzchniowe oraz podziemne;
planowany okres rozruchu i sposób postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź
wystąpienia awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych oraz rozmiar, warunki korzystania z wód i
urządzeń wodnych w tych sytuacjach;
informacja o formach ochrony przyrody utworzonych lub ustanowionych na podstawie ustawy z dnia
16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, występujących w zasięgu oddziaływania zamierzonego
korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych.
Ponadto operat, na podstawie którego wydaje się pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód,
ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych, oprócz powyŜszych elementów, musi zawierać:
•
•
•
•
•
•
•
określenie ilości, stanu i składu ścieków lub minimalnego procentu redukcji zanieczyszczeń w ściekach
lub – w przypadku ścieków przemysłowych – dopuszczalnych ilości zanieczyszczeń, w szczególności
ilości substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz przewidywany sposób i efekt
ich oczyszczania;
wyniki pomiarów ilości i jakości ścieków, jeŜeli ich przeprowadzenie było wymagane;
opis instalacji i urządzeń słuŜących do gromadzenia, oczyszczania oraz odprowadzania ścieków;
określenie zakresu i częstotliwości wykonywania wymaganych analiz odprowadzanych ścieków oraz
wód podziemnych lub wód powierzchniowych powyŜej i poniŜej miejsca zrzutu ścieków;
opis urządzeń słuŜących do pomiaru oraz rejestracji ilości, stanu i składu odprowadzanych ścieków;
opis jakości wody w miejscu zamierzonego wprowadzania ścieków;
informację o sposobie zagospodarowania osadów ściekowych.
Część graficzna operatu zawiera:
plan urządzeń wodnych i zasięg oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do
wykonania urządzeń wodnych, z oznaczeniem nieruchomości wraz z ich powierzchnią, naniesiony na
mapę sytuacyjno-wysokościową terenu;
zasadnicze przekroje podłuŜne i poprzeczne urządzeń wodnych oraz koryt wody płynącej w zasięgu
oddziaływania tych urządzeń;
schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych;
schemat funkcjonalny lub technologiczny urządzeń wodnych;
schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami wykorzystywanych materiałów,
surowców i paliw istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska – w przypadku wniosku o
pozwolenie na wprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych.
Organ właściwy do wydania pozwolenia moŜe ograniczyć zakres opracowania i odstąpić od niektórych
wymagań dotyczących operatu.
7
Pozwolenie wodnoprawne
Pozwolenie wodnoprawne (PW Art.128) określa cel i zakres korzystania z wód, warunki oraz obowiązki
niezbędne ze względu na ochronę zasobów środowiska, interesów ludności i gospodarki. W przypadku
odprowadzania ścieków ustala się w nim:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ilość, stan i skład ścieków wprowadzanych do wód, do ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych albo
minimalny procent redukcji zanieczyszczeń w procesie oczyszczania ścieków, a w przypadku ścieków
przemysłowych, jeŜeli jest to uzasadnione, dopuszczalne ilości zanieczyszczeń, zwłaszcza ilości
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, wyraŜone w jednostkach masy
przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego
produktu;
terminy pobierania i odprowadzania wody oraz wprowadzania ścieków dla zakładów, których
działalność cechuje się sezonową zmiennością;
usytuowanie i warunki wykonania urządzenia wodnego;
obowiązki wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne lub uprawnionych do
rybactwa, naraŜonych na szkody w związku z wykonywaniem tego pozwolenia wodnoprawnego;
wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom lub zmniejszających negatywne skutki wykonywania
tego pozwolenia wodnoprawnego;
niezbędne przedsięwzięcia ograniczające negatywne oddziaływanie na środowisko;
sposób i zakres prowadzenia pomiarów ilości i jakości ścieków wprowadzanych do wód, do ziemi lub
do urządzeń kanalizacyjnych
sposób postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź awarii urządzeń istotnych
dla realizacji pozwolenia, a takŜe rozmiar i warunki korzystania z wód oraz urządzeń wodnych w tych
sytuacjach wraz z maksymalnym, dopuszczalnym czasem trwania tych warunków;
wskazanie zakazów dotyczących czynności mogących uszkodzić urządzenia wodne i obszaru, na
którym one obowiązują.
Dodatkowo moŜe zostać narzucony obowiązek:
•
•
•
•
•
prowadzenia pomiarów jakości wód podziemnych oraz wód płynących poniŜej i powyŜej miejsca
zrzutu ścieków, z określeniem częstotliwości i metod tych pomiarów;
wykonania robót lub uczestniczenia w kosztach utrzymania urządzeń wodnych, stosownie do
odnoszonych korzyści;
wykonania robót lub uczestniczenia w kosztach utrzymania wód, stosownie do wzrostu tych kosztów w
wyniku realizacji pozwolenia;
odtworzenia retencji przez budowę słuŜących do tego celu urządzeń wodnych lub realizację innych
przedsięwzięć, jeŜeli w wyniku realizacji pozwolenia wodnoprawnego nastąpi zmniejszenie retencji
wód śródlądowych;
podjęcia działań słuŜących poprawie stanu zasobów ryb lub uczestniczenia w kosztach zarybiania wód
powierzchniowych, jeŜeli w wyniku realizacji pozwolenia wodnoprawnego nastąpi zmniejszenie
populacji ryb lub utrudnienie ich migracji.
W przypadku, gdy pozwolenie wodnoprawne narusza sposób uŜytkowania wód lub interesy osób trzecich, moŜe
zostać nałoŜony obowiązek wykonania ekspertyzy i na jej podstawie zmieniony zakres korzystania z wód (PW
Art.133).
Pozwolenie wygasa jeŜeli (PW Art.135):
•
•
•
upłynął okres, na który było wydane;
zakład zrzekł się uprawnień ustalonych w tym pozwoleniu;
zakład nie rozpoczął wykonywania urządzeń wodnych w terminie 2 lat od wydania pozwolenia.
MoŜe ono zostać cofnięte lub ograniczone bez odszkodowania, jeŜeli (PW Art.136):
•
zakład zmienia cel i zakres korzystania z wód lub warunki wykonywania uprawnień ustalonych w
pozwoleniu;
8
•
•
•
•
•
•
urządzenia wodne wykonane zostały niezgodnie z warunkami ustalonymi w pozwoleniu
wodnoprawnym lub nie są naleŜycie utrzymywane;
zakład nie realizuje obowiązków wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne,
uprawnionych do rybactwa oraz osób naraŜonych na szkody, albo nie realizuje przedsięwzięć
ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko, ustalonych w pozwoleniu;
zasoby wód podziemnych uległy zmniejszeniu w sposób naturalny;
zakład nie rozpoczął w terminie korzystania z uprawnień wynikających z pozwolenia wodnoprawnego
lub nie korzystał z tych uprawnień przez okres co najmniej 2 lat;
nastąpiła zmiana przepisów określających warunki odprowadzania ścieków do wód lub do ziemi;
wynika to z warunków korzystania z wód regionu wodnego.
Pozwolenie wodnoprawne moŜna cofnąć lub ograniczyć za odszkodowaniem, jeŜeli jest to uzasadnione
interesem społecznym albo waŜnymi względami gospodarczymi (PW Art.137).
Warunki odprowadzania ścieków
Działalność zakładu musi uwzględniać wymogi prawne określające zasady postępowania ze ściekami.
Podstawowe wymagania podane zostały w ustawach:
• Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz. U. 2001 Nr 115 poz. 1229 z późniejszymi zmianami)
[PW]
• Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków (Dz.U. 2001 nr 72 poz. 747 z późniejszymi zmianami) [UZZ]
Odprowadzanie ścieków do ziemi
Zgodnie z art. 41 prawa wodnego ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi muszą przede wszystkim być
oczyszczone w stopniu wymaganym przepisami ustawy i nie mogą zawierać:
•
•
•
odpadów oraz zanieczyszczeń pływających,
szczególnie szkodliwych substancji organicznych,
chorobotwórczych drobnoustrojów pochodzących z obiektów, w których leczeni są chorzy na choroby
zakaźne;
i powodować w wodach:
•
•
•
zmian w naturalnej, charakterystycznej dla nich biocenozie,
zmian naturalnej mętności, barwy, zapachu,
formowania się osadów lub piany.
Zabrania się rozcieńczania ścieków wodą w celu uzyskania stanu, składu oraz minimalnego procentu redukcji
zanieczyszczeń zgodnego z przepisami.
Warunki wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, mogą być niŜsze niŜ najwyŜsze dopuszczalne wartości
zanieczyszczeń określonych w przepisach, jeŜeli istniejące urządzenia oczyszczające umoŜliwiają ich
osiągnięcie. MoŜliwe jest teŜ określenie w pozwoleniu wartości zanieczyszczeń w ściekach wyŜszych niŜ
najwyŜsze dopuszczalne wartości, jeŜeli ich dotrzymanie nie jest moŜliwe mimo zastosowania najlepszych
dostępnych technologii, a stan wód odbiornika i ich podatność na eutrofizację pozwala na odstępstwa (PW
Art.41).
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŜy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla
środowiska wodnego.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
warunków, jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
9
Rozporządzenie określa (Art.1):
•
•
•
substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego (zawarte w wykazach w załączniku do
rozporządzenia);
miejsce, częstotliwość pobierania próbek ścieków, metodyki referencyjne analizy i sposób oceny;
warunki, jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, w tym najwyŜsze
dopuszczalne wartości zanieczyszczeń.
Do ziemi mogą być wprowadzane (Art.11) ścieki bytowe, ścieki komunalne, ścieki pochodzące ze stacji
uzdatniania wody, ścieki przemysłowe biologicznie rozkładalne, wody z odwodnienia zakładów górniczych oraz
ścieki oczyszczane w procesie odwróconej osmozy, jeŜeli:
• nie stanowią zagroŜenia dla jakości wód podziemnych, w szczególności nie spowodują
zanieczyszczenia tych wód substancjami szkodliwymi;
• nie zostały przekroczone najwyŜsze dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń, tj. dla:
ścieków bytowych z oczyszczalni:
- o RLM poniŜej lub równej 9.999 - w załączniku nr 1 do rozporządzenia dla oczyszczalni o
RLM od 2.000 do 9.999,
- o RLM od 10.000 - w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
ścieków komunalnych z oczyszczalni:
- o RLM poniŜej lub równej 9.999 - w załączniku nr 1 do rozporządzenia dla oczyszczalni o
RLM od 2.000 do 9.999, a dla innych substancji zanieczyszczających w załączniku nr 3 do
rozporządzenia,
- o RLM od 10.000 - w załączniku nr 1 do rozporządzenia, a dla innych substancji
zanieczyszczających w załączniku nr 3 do rozporządzenia,
ścieków przemysłowych biologicznie rozkładalnych, ścieków pochodzących ze stacji uzdatniania
wody oraz ścieków oczyszczanych w procesie odwróconej osmozy - w załączniku nr 3 do
rozporządzenia,
• dla ścieków pochodzących ze stacji uzdatniania wody oraz ścieków oczyszczanych w procesie
odwróconej osmozy - miejsce wprowadzania ścieków lub dno urządzeń wodnych oddzielone jest
warstwą gruntu o miąŜszości co najmniej 1,5 m od najwyŜszego uŜytkowego poziomu wodonośnego
wód podziemnych;
• dla pozostałych ścieków - miejsce wprowadzania ścieków lub dno urządzeń wodnych oddzielone jest
warstwą gruntu o miąŜszości co najmniej 3 m od najwyŜszego uŜytkowego poziomu wodonośnego wód
podziemnych.
Wprowadzanie do ziemi ścieków z oczyszczalni o RLM od 10.000 oraz ścieków przemysłowych i ścieków
mieszanych dopuszcza się jedynie w sytuacjach szczególnych uwarunkowań lokalizacyjnych oraz braku
moŜliwości zastosowania innego rozwiązania technicznego.
RLM - równowaŜna liczba mieszkańców to iloraz całkowitego ładunku substancji organicznych
biologicznie rozkładalnych w ściekach wyraŜony wskaźnikiem pięciodobowego biochemicznego
zapotrzebowania na tlen (BZT5) podzielony przez jednostkową wartość ładunku BZT5 wytwarzaną przez
statystycznego mieszkańca (60 g tlenu na dobę) (Wartość jednostkowa zgodnie PW Art.43).
Ścieki pochodzące z własnego gospodarstwa mogą być wprowadzane do ziemi, w granicach gruntu
stanowiącego własność wprowadzającego, jeŜeli spełnione są łącznie następujące warunki:
•
•
•
ilość ścieków nie przekracza 5 m3 na dobę;
redukcja BZT5 wynosi co najmniej o 20 %, a zawiesin ogólnych co najmniej o 50 %;
miejsce wprowadzania ścieków oddzielone jest warstwą gruntu o miąŜszości co najmniej 1,5 m od
najwyŜszego uŜytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych.
Wody opadowe i roztopowe ujęte w szczelne systemy kanalizacyjne mogą być wprowadzane do wód lub do
ziemi pod warunkiem, Ŝe zawartość substancji zanieczyszczających nie przekracza (Art.19):
•
100 mg/l zawiesin ogólnych
10
•
15 mg/l węglowodorów ropopochodnych.
Przy czym wymaga się oczyszczenia wód opadowych pochodzących:
•
•
z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych,
portów, lotnisk, miast, budowli kolejowych, dróg zaliczanych do kategorii dróg krajowych,
wojewódzkich i powiatowych klasy G, a takŜe parkingów o powierzchni powyŜej 0,1 ha
- w ilości, jaka powstaje z opadów o natęŜeniu co najmniej 15 l na sekundę na 1 ha,
z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej obiektów magazynowania i dystrybucji paliw
- w ilości, jaka powstaje z opadów o częstości występowania jeden raz w roku i czasie trwania 15
minut, lecz w ilości nie mniejszej niŜ powstająca z opadów o natęŜeniu 77 l na sekundę na 1 ha
Odpływ wód opadowych i roztopowych w ilościach przekraczających podane wartości moŜe być wprowadzany
do odbiornika bez oczyszczania.
Urządzenie słuŜące do oczyszczania wód deszczowych musi być zabezpieczone przed dopływem o natęŜeniu
większym niŜ jego przepustowość nominalna.
Wody opadowe lub roztopowe pochodzące z powierzchni innych niŜ wymienione powyŜej mogą być
wprowadzane do wód lub do ziemi bez oczyszczania.
TABELA I
NAJWYśSZE DOPUSZCZALNE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ LUB MINIMALNE
PROCENTY REDUKCJI ZANIECZYSZCZEŃ DLA OCZYSZCZONYCH ŚCIEKÓW BYTOWYCH I
KOMUNALNYCH WPROWADZANYCH DO WÓD I DO ZIEMI
LP.
Nazwa wskaźnika
NajwyŜsze dopuszczalne wartości wskaźników lub
minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń przy RLM:
Jednostka
poniŜej
od 2.000 od 10.000 od 15.000 100.000 i
2.000
do 9.999 do 14.999 do 99.999 powyŜej
Pięciodobowe biochemiczne
zapotrzebowanie tlenu (BZT5)
mg O2/l
min. %
redukcji
40
1.
mg O2/l
min. %
redukcji
150
2.
Chemiczne zapotrzebowanie tlenu
(ChZTCr), oznaczane metodą
dwuchromianową
Zawiesiny ogólne
mg/l
min. %
redukcji
50
3.
4.
Azot ogólny (suma azotu Kjeldahla
(Norg + NNH4), azotu
azotynowego i azotu azotanowego)
mg N/l
min. %
redukcji
Fosfor ogólny
mg P/l
min. %
redukcji
5.
25
lub
70 - 90
25
lub
70 - 90
15
lub
90
15
lub
90
125
lub
75
125
lub
75
125
lub
75
125
lub
75
-
35
lub
90
35
lub
90
35
lub
90
35
lub
90
30
15
15
-
-
35
15
lub
80
10
lub
85
5
2
2
-
-
40
2
lub
85
1
lub
90
-
-
Dla oczyszczalni do wielkości 14999 RLM wartości dopuszczalne dla biogenów odnoszą się do ścieków
wprowadzanych do jezior i ich dopływów oraz bezpośrednio do sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych
na wodach płynących.
11
PoniŜej przedstawiono wybrane wartości parametrów ścieków przemysłowych. Lista tabeli II zawiera w sumie
59 pozycji. Rozporządzenie zmieniające z 2009r. zmieniło niektóre wymagania dla ścieków przemysłowych
oraz metodyki referencyjne analizy próbek ścieków.
TABELA II
NAJWYśSZE
DOPUSZCZALNE
WARTOŚCI
WSKAŹNIKÓW
ZANIECZYSZCZEŃ
DLA
OCZYSZCZONYCH ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH*)
NAJWYśSZE
DOPUSZCZALNE
WARTOŚCI
DLA
POZOSTAŁYCH
WSKAŹNIKÓW
ZANIECZYSZCZEŃ1)
LP.
Nazwa
wskaźnika
1
2
Zawiesiny
ogólne
3.
Zakres stosowania
dla ścieków
NajwyŜsza
przemysłowych
Jednostka dopuszczalna biologicznie rozkładalnych,
dla pozostałych ścieków
wartość
z sektorów wymienionych
przemysłowych
w załączniku nr 4 do
rozporządzenia
3
4
5
6
mg/l
Pięciodobowe
biochemiczne
zapotrzebowan mg O2/l
ie tlenu
(BZT5)
5.
Chemiczne
zapotrzebowan
mg O2/l
ie tlenu
(ChZTCr)
6.
11.
Azot ogólny
12.
Fosfor ogólny
mg N/l
mg P/l
35
Pozostałe sektory
50
Nie dotyczy
70
Dotyczy sektorów lp. 7 i 11
25
Pozostałe sektory
30
Nie dotyczy
50
Dotyczy sektorów lp. 7,8,11 i
12
125
Pozostałe sektory
250
Dotyczy sektorów lp. 7,8,11 i
12
30
Dotyczy wszystkich sektorów
10
Nie dotyczy
3
Dotyczy sektorów lp. 2, 5, 7 i 9
2
Dotyczy pozostałych sektorów
Dotyczy pozostałych rodzajów
ścieków
Dotyczy przemysłu celulozowopapierniczego i sodowego
Dotyczy przemysłu
koksowniczego
ścieków
Dotyczy przemysłu celulozowopapierniczego
Nie dotyczy
ścieków
Dotyczy przemysłu celulozowopapierniczego i koksowniczego
Dotyczy wszystkich rodzajów
ścieków
Dotyczy przemysłu nawozów
sztucznych
ścieków
Nie dotyczy
Odprowadzanie ścieków do kanalizacji
Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków określa warunki wprowadzania
ścieków do kanalizacji. Przede wszystkim zabrania się (UZZ Art.9) wprowadzania ścieków bytowych i ścieków
przemysłowych do urządzeń kanalizacji deszczowej, a takŜe wprowadzania ścieków opadowych i wód
drenaŜowych do kanalizacji sanitarnej.
Do urządzeń kanalizacyjnych nie wolno wprowadzać:
•
odpadów stałych;
12
•
•
•
•
•
odpadów płynnych nie mieszających się z wodą;
odpadów i ścieków z hodowli zwierząt;
substancji palnych i wybuchowych;
substancji Ŝrących i toksycznych;
ścieków zawierających chorobotwórcze drobnoustroje z zakładów lecznictwa i laboratoriów.
Dostawca ścieków przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych zobowiązany jest między
innymi do (UZZ Art.10):
•
•
•
•
•
instalowania niezbędnych urządzeń podczyszczających ścieki przemysłowe i prawidłowej eksploatacji
tych urządzeń;
umoŜliwienia właścicielowi urządzeń kanalizacyjnych dostępu w kaŜdym czasie do miejsc kontroli
ilości i jakości ścieków przemysłowych wprowadzanych do tych urządzeń oraz przeprowadzania
kontroli sieci i urządzeń do podczyszczania ścieków będących własnością odbiorcy usług;
wewnętrznej kontroli przestrzegania dopuszczalnych ilości i natęŜeń dopływu ścieków przemysłowych
oraz ich wskaźników zanieczyszczenia;
udostępniania wyników wewnętrznej kontroli właścicielowi urządzeń kanalizacyjnych, informacji na
temat posiadanych urządzeń podczyszczających, a takŜe rodzaju i źródeł substancji niebezpiecznych
wprowadzanych do ścieków;
zainstalowania urządzeń pomiarowych słuŜących do określania ilości i jakości ścieków przemysłowych.
Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków
dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych
Rozporządzenie określa (Art.1):
•
•
•
obowiązki dostawców ścieków przemysłowych;
warunki wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych, w tym dopuszczalne wartości
wskaźników zanieczyszczeń w ściekach przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych;
sposób kontroli ilości i jakości ścieków.
Wprowadzający ścieki przemysłowe do urządzeń kanalizacyjnych musi zapewnić (Art.2):
•
•
•
ograniczenie lub eliminację substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego;
równomierne ich odprowadzanie, odpowiednio do przepustowości kanałów i dopuszczalnego
obciąŜenia oczyszczalni ścieków;
ograniczenie tych zanieczyszczeń, które niekorzystnie wpływają na pracę oczyszczalni ścieków.
Ścieki przemysłowe mogą być wprowadzane do urządzeń kanalizacyjnych (Art.8), jeŜeli:
•
•
•
nie stanowi to zagroŜenia dla bezpieczeństwa i zdrowia osób obsługujących urządzenia kanalizacyjne
oraz prawidłowego działania tych urządzeń, a takŜe dla spełnienia przez przedsiębiorstwo
wodociągowo-kanalizacyjne warunków jego pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do
wód lub do ziemi i stosowania osadów ściekowych;
spełnione są przez dostawcę ścieków przemysłowych warunki posiadanego pozwolenia
wodnoprawnego, gdy takie pozwolenie jest wymagane na podstawie przepisów Prawa wodnego;
są podatne na mechaniczno-biologiczne procesy oczyszczania, ich temperatura nie przekracza 35 °C, a
odczyn pH mieści się w przedziale od 6,5 do 9,5.
Parametry ścieków przemysłowych, w tym zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska
wodnego, nie powinny przekraczać dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń określonych w
załącznikach do rozporządzenia (Art.9,10)
Zakres wskaźników zanieczyszczeń i ich dopuszczalne wartości oraz maksymalną wartość strumienia objętości
ścieków przemysłowych, w zaleŜności od właściwości tych ścieków, ustala zarządca sieci, uwzględniając
moŜliwości oczyszczalni ścieków oraz warunki wydane w pozwoleniach wodnoprawnych (Art.12).
13
Dopuszczalne wartości parametrów zanieczyszczeń w ściekach przemysłowych odprowadzanych do kanalizacji
ustala się na podstawie:
•
•
•
•
bilansu ilości i jakości ścieków komunalnych doprowadzanych do oczyszczalni ścieków;
technologii oczyszczania ścieków i sposobu zagospodarowania osadów ściekowych
rzeczywistej przepustowości oczyszczalni oraz uzyskiwanego stopnia redukcji zanieczyszczeń;
uzgodnionej z dostawcą ścieków przemysłowych moŜliwości zastosowania w zakładzie najlepszej
dostępnej techniki w produkcji i podczyszczaniu tych ścieków, w celu zmniejszenia ładunków
zanieczyszczeń w ściekach przemysłowych wprowadzanych do kanalizacji.
Wytwarzający ścieki przemysłowe, eksploatując własną sieć i urządzenia podczyszczające, zobowiązany jest
postępować w sposób zapewniający spełnienie standardów ochrony środowiska, w tym stosowanie najlepszych
dostępnych technik podczyszczania ścieków.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych
dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych
wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach
przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Zakłady wprowadzające do urządzeń kanalizacyjnych ścieki mogące zawierać substancje szczególnie szkodliwe
dla środowiska zobowiązane są uzyskać pozwolenie wodnoprawne. W pozwoleniu wodnoprawnym określane są
wyłącznie takie substancje, które są charakterystyczne dla technologii produkcji zastosowanej przez dostawcę
ścieków przemysłowych, a nie wszystkie wymienione w załączniku do Rozporządzenia
Substancje wymienione w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005r. w
sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego naleŜy eliminować i nie dopuszczać do ich
wprowadzania do kanalizacji.
Wykazy substancji zgodne są z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie warunków, jakie naleŜy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych
dla środowiska wodnego.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych mas substancji, które
mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych
Rozporządzenie określa dopuszczalne masy substancji szczególnie szkodliwych, które mogą być odprowadzane
w oczyszczonych ściekach przemysłowych (Art.1).
Dopuszczalne masy substancji szczególnie szkodliwych, które mogą być odprowadzane w oczyszczonych
ściekach przemysłowych, zostały określone w załączniku do rozporządzenia (Art.2).
Struktura operatu wodnoprawnego
PoniŜszy schemat przedstawia zagadnienia, które powinny znaleźć się w części opisowej operatu
wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do ziemi dla zakładu przemysłowego.
NiezaleŜnie od rodzaju działalności produkcyjnej, kaŜdy zakład wytwarza:
•
ścieki bytowe – pochodzące z części biurowej i socjalnej zakładu, szatni, sanitariatów; ścieki te są
zbliŜone charakterem do ścieków pochodzących z gospodarstwa domowego i mogą być oczyszczane w
14
•
•
procesach biologicznego oczyszczania na terenie zakładu lub odprowadzane bezpośrednio do
kanalizacji sanitarnej;
ścieki przemysłowe – ich skład zaleŜy rodzaju prowadzonej przez zakład działalności produkcyjnej; ze
względu na konieczność podczyszczania lub moŜliwy odzysk substancji ze ścieków – powinny być
odprowadzane odrębną kanalizacją na terenie zakładu i zagospodarowywane osobno - oczyszczane,
bądź teŜ gromadzone w zbiornikach bezodpływowych lub, jeśli spełniają wymogi przepisów,
wprowadzane do kanalizacji sanitarnej;
wody opadowe:
- czyste – z powierzchni dachów – nie wymagają oczyszczania i nadają się do wykorzystania
gospodarczego lub odprowadzenia z terenu zakładu do odbiornika, bądź sieci kanalizacji
deszczowej;
- zanieczyszczone – z powierzchni utwardzonych, placów magazynowych, parkingów, dróg –
wymagają oczyszczenia i dalej mogą zostać wykorzystane lub odprowadzane z terenu zakładu.
Sposób zagospodarowania wymienionych ścieków musi odpowiadać obowiązującym wymaganiom prawnym.
W przypadku odprowadzania ścieków do wód, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, naleŜy uzyskać
pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzenia wodnego, jakim jest wylot kanalizacji do odbiornika.
Przed oddaniem zakładu do uŜytkowania konieczne jest uzyskanie pozwolenia na szczególne korzystanie z wód
przez wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.
Zakład wytwarzający ścieki przemysłowe, jeśli te zawierają substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska
wodnego, będzie potrzebował równieŜ pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do urządzeń
kanalizacyjnych będących własnością innego podmiotu. Dotyczy to równieŜ ścieków gromadzonych w
zbiorniku bezodpływowym, wywoŜonych następnie do oczyszczalni ścieków komunalnych.
Schemat operatu wodnoprawnego
1.
CZĘŚĆ WSTĘPNA
Przedmiot i cel opracowania
Przedmiotem opracowania jest operat wodnoprawny na wprowadzanie oczyszczonych ścieków bytowych i wód
opadowych i roztopowych do ziemi z terenu zakładu…
- pełna nazwa zakładu, wraz z adresem i numerem działki
[w
przypadku
gromadzenia
ścieków
w
zbiorniku
bezodpływowym
–
dodatkowo:
na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych zawierających substancje
szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego]
Celem opracowania jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie oczyszczonych ścieków do
ziemi […na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych] dla:
- wskazanie ubiegającego się o pozwolenie wraz z danymi adresowymi
Podstawa opracowania
Podstawę opracowania stanowią przepisy prawne wymienione w części I oraz przepisy dotyczące
zagospodarowania odpadów, ochrony przyrody.
Ponadto wymienia się materiały, jakie wykorzystano przy tworzeniu operatu:
15
•
•
•
•
Projekt budowlany
Dokumentacja geotechniczna/geologiczna
Dane dotyczące stanu i jakości wód
Informacje/opracowania o stanie środowiska/formach ochrony przyrody
Zakres opracowania
ZaleŜnie od celu korzystania z wód forma i zakres operatu musi odpowiadać wymogom określonym w Art.132
prawa wodnego – podanym w części dotyczącej przepisów prawnych.
2.
INFORMACJE OGÓLNE
Cel i zakres korzystania z wód
Określa się sposób korzystania z wód odpowiadający przepisom ustawy Prawo wodne. Działalność ubiegającego
się o pozwolenie zaliczana jest do szczególnego korzystania z wód. W przypadku odprowadzania ścieków będzie to korzystanie z wód poprzez wprowadzanie oczyszczonych ścieków z terenu zakładu do ziemi […lub
dodatkowo przez odprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych ze zbiornika
bezodpływowego, zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego].
NaleŜy podać rodzaje ścieków, jakie będą wytwarzane na terenie zakładu oraz określić, co będzie odbiornikiem
ścieków [wody, grunt, urządzenia kanalizacyjne].
Podaje się równieŜ zasięg zamierzonego korzystania z wód – np. z jakiej powierzchni i działek będą
odprowadzane ścieki.
Stan formalno-prawny nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z
wód
NaleŜy określić, kto jest właścicielem terenu, na którym zlokalizowany jest zakład oraz urządzenia kanalizacyjne
słuŜące do wprowadzania ścieków do ziemi. Jest to szczególnie istotne w przypadku, gdy np. oczyszczone ścieki
wprowadzane są do kanalizacji, której wylot znajduje się na terenie mającym innego właściciela
(właściciela/zarządcy cieku).
Jeśli zamierzone korzystanie z wód w jakikolwiek sposób oddziałuje na inne nieruchomości, naleŜy podać ich
właścicieli. Określa się równieŜ strony postępowania, jakimi oprócz wnioskodawcy i władającego gruntami są:
•
•
•
właściciel wody;
dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej
uprawniony do rybactwa znajdujący się w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód.
Warunki korzystania z wód regionu wodnego.
Warunki korzystania z wód określone są ogólnie przepisami prawa wodnego oraz szczegółowo przez
właściciela/zarządcę odbiornika ścieków (regionalny zarząd gospodarki wodnej, zarząd melioracji, właściciel
zbiornika wodnego).
W przypadku nowych inwestycji warunki korzystania z wód (np. wprowadzania ścieków do ziemi) mogą być
dodatkowo określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.
Przy odprowadzaniu ścieków przemysłowych do kanalizacji podaje się wymogi określone w warunkach
technicznych przyłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, wydanych przez właściciela sieci
kanalizacyjnej (np. parametry i ilości ścieków).
16
Konieczne jest ustalenie, czy planowane korzystanie z wód nie narusza warunków ochrony zasobów wodnych,
jakimi są:
•
•
strefy ochronnych ujęć wody
obszary ochronne zbiorników śródlądowych.
Na wymienionych obszarach mogą obowiązywać zakazy i ograniczenia w zakresie uŜytkowania gruntów oraz
korzystania z wód określone przez dyrektora RZGW.
Obowiązki ubiegającego się o pozwolenie wobec osób trzecich
Jeśli planowany zakres korzystania z wód powoduje naruszenie interesów osób trzecich, bądź zmiany ustaleń
warunków korzystania z wód regionu wodnego – naleŜy określić jakie zostały narzucone obowiązki na
ubiegającego się o pozwolenie.
Wymienia się równieŜ zakres obowiązków ubiegającego się o pozwolenie, mający zabezpieczyć innych
uŜytkowników wód lub nieruchomości w zasięgu oddziaływania – dotyczy to eksploatacji i konserwacji
urządzeń kanalizacyjnych, zabezpieczenia przed awarią, monitoringu ścieków, odpowiedzialności za ewentualne
szkody.
Charakterystyka wód objętych pozwoleniem wodnoprawnym
Charakterystyka odbiornika ścieków. W przypadku wprowadzania ścieków do ziemi obejmuje, oprócz krótkiej
charakterystyki morfologicznej i hydrograficznej przedmiotowego terenu, opis warunków hydrogeologicznych
w zasięgu przewidywanego oddziaływania odprowadzanych ścieków.
Istotne są dane przedstawiające rodzaje gruntu, w szczególności ich przepuszczalność, a takŜe poziom lustra
wody gruntowej, zmienność jego poziomu i kierunek spływu wód gruntowych.
Podaje się równieŜ inne istotne warunki mogące mieć wpływ na funkcjonowanie urządzeń kanalizacyjnych
zabudowanych w gruncie, jakimi są: warunki górnicze, istnienie uskoków, gruntów niestabilnych lub
niekontrolowanych nasypów.
Jeśli istnieją dane dotyczące jakości wód podziemnych lub okolicznych wód płynących dla omawianego terenu,
powinny one znaleźć się w opracowaniu. Organ wydający pozwolenie moŜe nakazać w pozwoleniu
wodnoprawnym prowadzenie pomiarów jakości wód podziemnych oraz wód płynących poniŜej i powyŜej
miejsca zrzutu ścieków. Określenie stanu środowiska gruntowo-wodnego przed rozpoczęciem korzystania z wód
umoŜliwia ocenę potencjalnego oddziaływania planowanej inwestycji na jakość wód.
Konieczne jest podanie, czy i ew. jakie obszary ochrony zasobów wodnych znajdują się w zasięgu zamierzonego
korzystania z wód. Ponadto, naleŜy ustalić, czy w zasięgu oddziaływania znajdują się inne ujęcia wód, nie
podlegające ochronie prawnej.
System oceny jakości wód określony został w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008r. w
sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. 2008, nr 143, poz. 896).
Rozporządzenie określa:
• klasyfikację elementów fizykochemicznych i ilościowych stanu wód podziemnych;
• definicje klasyfikacji stanu ilościowego oraz stanu chemicznego wód podziemnych;
• sposób interpretacji wyników badań;
• sposób prezentacji stanu wód podziemnych;
• częstotliwość dokonywania ocen jakości poszczególnych elementów oraz stanu wód.
Klasyfikacja wód podziemnych obejmuje pięć klas elementów fizykochemicznych stanu wód podziemnych.
Chemicznie oraz ilościowo stan wód klasyfikuje się na dobry lub słaby.
Sposób klasyfikacji stanu wód powierzchniowych określony został w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z
dnia 20 sierpnia 2008r. w sprawie klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. 2008, nr
162, poz. 1008). Podaje ono:
• sposób klasyfikacji
• elementów fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych wód,
17
• stanu i potencjału ekologicznego wód,
• stanu chemicznego wód;
• sposób interpretacji wyników badań wskaźników jakościowych
• sposób oceny stanu wód
• sposób prezentacji wyników
• częstotliwość dokonywania klasyfikacji
Wskaźniki jakościowe dzielą stan wód na pięć klas o wartościach granicznych podanych w załączniku do
rozporządzenia. Wartości wskaźników zostały określone odrębnie dla rzek, jezior, wód przybrzeŜnych i wód
morskich.
Jakość gruntów określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów
jakości w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Wyszczególnia ono 3 grupy
rodzajów gruntów z uwzględnieniem ich funkcji aktualnej i planowanej, podając standardy jakościowe ze
względu na zawartość metali cięŜkich, związków organicznych, w tym środków ochrony roślin.
Ustalenie jakości wód podziemnych, powierzchniowych oraz gruntów, pozwala na ocenę ich parametrów przed
realizacją inwestycji. Jest to istotne zanim na danym obszarze wprowadzimy do środowiska ścieki i zmienimy
jego stan. Ponadto, znając stan środowiska „przed” oraz planowany zakres inwestycji, będziemy w stanie
określić wpływ przedsięwzięcia na środowisko w dalszej części opracowania.
Dane klimatyczne
W operacie wodnoprawnym powinna znaleźć się charakterystyka opadów dla przedmiotowego terenu, z
wyszczególnieniem opadów intensywnych i częstotliwością ich występowania.
Informacja o formach ochrony przyrody i dóbr kultury w zasięgu oddziaływania
Informacja, czy na terenie przyległym do inwestycji nie występują obszary podlegające ochronie, zgodnie z
ustawą o ochronie przyrody.
•
Zgodnie z art.6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004 nr 92 poz. 880),
formami ochrony przyrody są:
1) parki narodowe
2) rezerwaty przyrody
3) parki krajobrazowe
4) obszary chronionego krajobrazu
5) obszary Natura 2000
6) pomniki przyrody
7) stanowiska dokumentacyjne
8) uŜytki ekologiczne
9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe
W operacie powinna równieŜ znaleźć się informacja, czy przedmiotowy teren nie znajduje się w strefie ochrony
konserwatorskiej oraz czy realizacja inwestycji nie będzie miała niekorzystnego wpływu na dobra kultury.
3.
CHARAKTERYSTYKA INWESTYCJI
Zagospodarowanie terenu
18
Przedstawienie zakresu inwestycji wraz z opisem działalności produkcyjnej zakładu i funkcji realizowanych
budynków. NaleŜy podać charakterystyczne dane pomocne przy określeniu spływu ścieków, takie jak: liczba
pracowników, system pracy, powierzchnia zabudowy i terenu (utwardzonego i zielonego).
Zapotrzebowanie na wodę
Przewidywane zuŜycie wody zgodnie z projektem, z rozdziałem na cele bytowe, technologiczne i
przeciwpoŜarowe.
Odprowadzanie ścieków
Ogólna charakterystyka wytwarzanych ścieków (rodzaje, pochodzenie) oraz sposobów ich zagospodarowania i
oczyszczania na terenie zakładu.
Rozwiązanie projektowe gospodarki ściekowej
W tej części przedstawia się przyjęte w projekcie rozwiązanie gospodarki ściekowej. Najlepiej zrobić to dla
kaŜdego rodzaju ścieków osobno, opisując kolejno:
•
•
bilans ścieków z określeniem charakterystycznych przepływów oraz ładunków zanieczyszczeń,
charakterystyka urządzeń kanalizacyjnych (kanalizacja, oczyszczalnia ścieków, wylot kanalizacji),
Bilans ścieków
Charakterystyka oczyszczanych ścieków bytowych wymaga podania charakterystycznych przepływów i
ładunków na dopływie do oczyszczalni ścieków. Na podstawie załoŜonej sprawności oczyszczania
zaprojektowanych urządzeń naleŜy określić parametry ścieków oczyszczonych, jakie będą odprowadzane do
gruntu.
W przypadku wód deszczowych spływ miarodajny Qd określa się najczęściej w oparciu o metodę natęŜeń
granicznych:
Qd = ψ × A × q [dm3/s]
gdzie:
ψ – współczynnik spływu
A – powierzchnia odwadniana [ha]
q – miarodajne natęŜenie deszczu [dm3/sha]
NaleŜy podać dobrane parametry zlewni:
•
•
udział powierzchni dachów, powierzchni utwardzonej i zieleni – wraz ze współczynnikami spływu,
parametry deszczu:
- dla małych powierzchni czas deszczu miarodajnego tdm = 10 min
- prawdopodobieństwo wystąpienia p=100% (raz w roku)
- sprawdzenie dla prawdopodobieństwa p=20% (deszcz nawalny raz na pięć lat)
Oblicza się charakterystyczne wartości natęŜenia deszczu:
•
•
•
deszcz wymagający oczyszczenia w separatorze zgodnie z przepisami – np. q=15 l/sha
deszcz o prawdopodobieństwie 100%
maksymalny deszcz, na który obliczono system rozsączający ścieki do gruntu (dla zabezpieczenia
terenów przed podtopieniem przyjmuje się do obliczeń deszcz o prawdopodobieństwie 20%)
Poza obliczeniem przepływu maksymalnego dla deszczu, określa się sumaryczną ilość wód deszczowych
odprowadzanych w ciągu roku z terenu zakładu, wyznaczoną dla średniej wysokości opadu dla przedmiotowego
obszaru.
19
Przy odprowadzaniu ścieków przemysłowych konieczne jest zbilansowanie ładunku zanieczyszczeń i
porównanie z dopuszczalnym ładunkiem jaki moŜe zostać wprowadzony zgodnie z przepisami do ziemi.
Charakterystyka urządzeń kanalizacyjnych
Opis instalacji i urządzeń do gromadzenia, oczyszczania i odprowadzania ścieków.
Oczyszczalnia ścieków
Charakteryzuje się tutaj urządzenia do oczyszczania ścieków i wód deszczowych z podaniem:
•
•
•
•
•
typu urządzeń,
charakterystycznych parametrów (pojemność, przepływy nominalne, średnice, materiał)
opisem technologii oczyszczania,
sprawności oczyszczania w odniesieniu do obowiązujących przepisów,
sposobów zabezpieczeń przed wydostaniem się usuwanych zanieczyszczeń do odbiornika.
Firma HAURATON oferuje separatory o wysokim stopniu usuwania zanieczyszczeń z wód opadowych i
ścieków technologicznych w systemie AQUAFIX, w którego skład wchodzą separatory:
•
•
•
betonowe - o przepustowości w zakresie 3 – 100 l/s
stalowe - o przepustowości w zakresie 1,5 - 300 l/s
polietylenowe - o przepustowości w zakresie 1,5 - 50 l/s
Zalety rozwiązań systemu HAURATON AQUAFIX:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
monolityczna konstrukcja
separatory klasy I z filtrem koalescencyjnym
stopień oczyszczania spełniający wymogi aktualnych norm i przepisów (uzyskiwane parametry ścieków
na odpływie z urządzenia: zawiesina <50 mg/l, węglowodory < 5 mg/l)
wysoka jakość zastosowanych materiałów i wykonania
niezawodne funkcjonowanie
szeroki zakres przepustowości
automatyczny zawór odcinający – zabezpieczający przed zrzutem zgromadzonych zanieczyszczeń do
odbiornika
zintegrowane z osadnikiem lub bez
wyposaŜone w by-pass lub bez
rozwiązania z komorą pomp
moŜliwość zintegrowania urządzenia do poboru próbek
Separatory AQUAFIX:
betonowe
stalowe
duŜa przepustowość
stalowe
polietylenowe
mała przepustowość
Separatory węglowodorów AQUAFIX to separatory koalescencyjne. Zasada działania tych separatorów polega
na połączonym zjawiska koalescencji (łączenie cząstek emulsji) i wyporu cieczy lŜejszych od wody.
20
Zastosowanie wkładu koalescencyjnego w separatorach znacznie zwiększa skuteczność oczyszczania ścieków.
Uzyskanie wysokiej sprawności oczyszczania w tego typu urządzeniach wymaga odpowiedniego doboru ich
przepustowości do wielkości spływu ścieków.
Istotną zaletą separatorów AQUAFIX jest wyposaŜenie w zabezpieczenie przed wypływem zgromadzonych
substancji ropopochodnych poprzez odcięcie odpływu, gdy dopuszczalna grubość ich warstwy zostanie
przekroczona. Separatory mogą być wyposaŜone w alarm informujący o konieczności oczyszczenia urządzenia.
Separatory stosowane do oczyszczania wód deszczowych powinny być wyposaŜone w obejście (by-pass)
zabezpieczający przed spływami wód deszczowych podczas intensywnych opadów o natęŜeniu nie mniejszym
niŜ 15 l/s/ha.
Separatory powinny zawierać osadnik, który jest integralną częścią urządzenia lub oddzielnym zbiornikiem
poprzedzającym separator. Minimalna wielkość osadnika zaleŜy od wielkości nominalnej separatora i powinna
być dopasowana do maksymalnego spływ ścieków i ilości odprowadzanych ze ściekami osadów.
System rozsączania ścieków
Opis przyjętego rozwiązania systemu rozsączania ścieków z wyszczególnieniem:
•
•
•
•
przyjętych danych obliczeniowych (parametry gruntu – współczynnik filtracji, maksymalny przepływ
obliczeniowy ścieków przyjęty do doboru systemu),
doboru modułu rozsączającego (powierzchnia rozsączania, rodzaj modułu – DRAINFIX BLOC /
DRAINFIX TWIN, układ modułów)
elementów systemu (studzienki, filtr zanieczyszczeń, kształtki, skrzynki, system wentylacji)
innych warunków pracy systemu (posadowienie, pojemność systemu, konieczność wymiany gruntu,
zastosowanie geowłókniny, dopuszczalne obciąŜenie)
HAURATON oferuje modułowe systemy do magazynowania i rozsączania wód deszczowych oraz
oczyszczonych ścieków – DRAINFIX BLOC oraz DRAINFIX TWIN.
DRAINFIX BLOC
DRAINFIX TWIN
DRAINFIX BLOC – system stosowany jako lokalne rozwiązania w zakresie magazynowania i rozsączania
wody na terenach prywatnych, jak i przemysłowych, zwłaszcza pod nawierzchniami komunikacyjnymi.
W skład zestawu elementów systemu DRAINFIX BLOC wchodzą:
21
•
•
•
•
skrzynki rozsączające z perforowanymi ścianami i uformowanymi przyłączami,
adaptery do łączenia skrzynek w pionie,
geowłóknina ochronna do osłony modułów przyłączeniowych,
rury i króćce przyłączeniowe.
DRAINFIX TWIN – system umoŜliwiający gromadzenie i rozsączanie wód opadowych z terenów prywatnych
oraz uŜyteczności publicznej na mało uczęszczanych obszarach. W zaleŜności od sposobu montaŜu wytrzymują
obciąŜenia od ruchu pieszego do ruchu samochodów osobowych.
Zestaw DRAINFIX TWIN składa się z takich elementów, jak:
•
•
•
kanały rozsączające z perforowanymi ścianami, ze ściankami zamykającymi i doprowadzającymi z
króćcem podłączeniowym,
geowłóknina ochronna do osłony modułów rozsączających,
rury i króćce przyłączeniowe.
Uzupełnieniem podstawowego zestawu elementów systemu DRAINFIX są studzienki kanalizacyjne –
dopływowe, osadnikowe, rozdzielcze, napowietrzające i dławiące – wykonane z betonu lub tworzyw sztucznych.
Doprowadzanie wody do modułu DRAINFIX odbywa się poprzez studzienkę dopływową, filtrującą i
rozdzielczą, do której moŜe być przyłączonych kilka dopływów. Rura filtrująca jest odpowiedzialna za
oczyszczenie wody z zanieczyszczeń przed wprowadzeniem jej do systemu rozsączającego.
Studzienka wielofunkcyjna oferowana do systemu DRAINFIX spełnia kilka zadań, takich jak:
•
•
•
•
Odprowadzenie wody w przypadku spiętrzenia. W przypadku duŜych ilości wody moduł DRAINFIX
napełnia się do maksymalnego poziomu. W takiej sytuacji moŜna zamontować przelew w celu
odprowadzenia wody do rowu lub kanalizacji.
Funkcja dławiąca. W celu skutecznej retencji i rozsączania, przy złych właściwościach przesiąkania
podłoŜa, moŜna zamontować dostarczany przez firmę Hauraton dławik.
Odpowietrzanie. Konieczne jest odpowietrzanie systemu, aby umoŜliwić przyjmowanie pojawiających
się nagle duŜych ilości wody. Odpowietrzanie moŜe się odbywać równieŜ przez studzienkę.
Kontrola. Studzienka słuŜy do kontroli zdolności rozsączania lub poziomu napełnienia modułu.
Moduły DRAINFIX BLOC oraz wszystkie studzienki posiadają przyłącza do rur DN 100/150, umoŜliwiające
proste podłączenie do ogólnie stosowanych w budownictwie rur. System kanałów DRAINFIX TWIN
wyposaŜony jest w ściankę czołową z wstępnie uformowanym króćcem DN200/300.
Skrzynki i kanały rozsączające wykonane z polipropylenu (PP) łączone są w dowolne moduły w pionie i
poziomie, o wielkościach w zaleŜności od potrzebnej pojemności układu, rodzaju gruntu, poziomu wód
gruntowych i dostępnej powierzchni terenu.
Zestawienie podstawowych elementów systemu DRAINFIX
Rodzaj elementu
Cechy funkcjonalne
Materiał i podstawowe
wymiary
Skrzynki rozsączające DRAINFIX
BLOC TYP I
AŜurowe skrzynki z
moŜliwością łączenia w
dowolnej wielkości moduły do
rozsączania wody deszczowej
w ziemi.
Materiał: polipropylen (PP),
Barwa: czarne,
Wymiary: 600x800x330mm,
Masa: 11,4 kg
Przyłącza: DN 100,DN 150,
22
DN 200 i DN 315
Pojemność wodna: 158 dm3
Adapter połączeniowy DRAINFIX
BLOC TYP I
Skrzynki rozsączające DRAINFIX
BLOC TYP II
Element łączący skrzynki w
poziomie i pionie,
zabezpieczający przed
przesuwaniem się warstw
AŜurowe skrzynki z
moŜliwością łączenia w
dowolnej wielkości moduły do
rozsączania wody deszczowej
w ziemi, z wstępnie
uformowanymi przyłączami.
Barwa: czerwony,
Masa: 0,05 kg
Barwa: czarne,
Wymiary:
1200x800x330mm,
Masa: 23 kg
Przyłącza: DN 100 i DN 150
Adapter połączeniowy DRAINFIX
BLOC TYP II
Element łączący skrzynki w
pionie, zabezpieczający przed
przesuwaniem się warstw
Barwa: zielony,
Masa: 0,05 kg
Kanały rozsączające DRAINFIX
TWIN
Kanały do rozsączania lub
magazynowania wody
deszczowej, elementy
pojedyncze lub podwójne do
MoŜliwe układy bez perforacji
lub perforowane wyłącznie w
górnej lub dolnej części.
Barwa: czarne,
Wymiary:
1142x780x430mm,
Masa: 11,5 kg
Ścianka czołowa DRAINFIX TWIN
Zamknięcie zakończeń
kanałów z uformowanymi
23
przyłączami
Barwa: czarne,
Masa: 2,5 kg
Włóknina filtracyjna GRK3
Geowłóknina syntetyczna z
włókien polipropylenowych, w
otoczce z polietylenu – do
owijania układu skrzynek i
kanałów rozsączających,
zapobiegająca zamulaniu
urządzeń rozsączających wodę.
Barwa: biała,
Grubość: 2,2mm,
CięŜar: 200g/m2,
Dostawa:
- w rolkach: 100 m x 4 m
- na metry: szerokość 4m
Przy stosowaniu zestawów elementów systemu DRAINFIX powinny być spełnione następujące warunki:
•
•
•
•
•
•
•
•
do połączeń systemu rynnowego ze studnią osadnikową i modułem skrzynek/tuneli rozsączających
stosuje się rury i kształtki kanalizacji zewnętrznej PVC-U/PP,
elementy systemu naleŜy sytuować na głębokości powyŜej poziomu wód gruntowych - zgodnie z
przepisami miejsce wprowadzania ścieków (dno skrzynek) oddzielone jest warstwą gruntu o miąŜszości
co najmniej 1,5 m od najwyŜszego uŜytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych,
rury kanalizacji deszczowej muszą być układane ze spadkiem,
wysokość przekrycia skrzynek DRAINFIX BLOC zaleŜna jest od obciąŜenia terenu i ich konfiguracji
– min. 40cm,
wysokość przekrycia kanałów DRAINFIX TWIN, w zaleŜności od obciąŜenia terenu i ich układu
powinna wynosić min. 80cm,
odległość usytuowania skrzynek lub kanałów od fundamentu budynku powinna wynosić min. 1,5
głębokości posadowienia fundamentu lub min. 5m,
maksymalna głębokość montaŜu wynosi 710 cm,
głębokość dna skrzynek/kanałów rozsączających powinna wynosić maks. 5,0m a ilość warstw
elementów – maks. 8.
Sieć kanalizacyjna
Opis przyjętych rozwiązań z podziałem na rodzaje zaprojektowanych sieci kanalizacyjnych, obejmujący:
•
•
•
Rury (typ, materiał, sztywność, długość sieci, posadowienie)
Studnie kanalizacyjne (typ, materiał, ilość, posadowienie)
Wpusty i odwodnienia (rodzaje elementów, ilość)
4.
ODDZIAŁYWANIE ODPROWADZANYCH ŚCIEKÓW NA ODBIORNIK
SkaŜenia środowiska gruntowo-wodnego są jednymi z najpowaŜniejszych ze względu na znaczenie tego
środowiska dla zasilania w wodę pitną, wpływ na Ŝycie biologiczne oraz moŜliwą migrację zanieczyszczeń i
24
długotrwałość trwania tego typu skaŜeń. Z tego teŜ względu, wprowadzanie ścieków oczyszczonych do gruntu
wymaga dochowania szczególnych starań o zabezpieczenie odbiornika przed skaŜeniem.
Istotna jest równieŜ ocena potencjalnego zagroŜenia punktowego źródła emisji, jakim jest system rozsączania
ścieków do gruntu.
Analizując moŜliwy wpływ planowanej inwestycji na stan wód podziemnych, ocenę zagroŜenia odnosi się do
następujących obiektów ochrony:
•
•
•
•
ujęć zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę do picia;
studni eksploatowanych do celów pitnych (kopanych i wierconych);
zbiorników wód powierzchniowych i ekosystemów zaleŜnych od wód podziemnych;
głębiej leŜących uŜytkowych poziomów wodonośnych (w tym poziomów głównych zbiorników wód
podziemnych).
Celem ochrony wód podziemnych, jest m.in. unikanie niekorzystnych zmian, bądź zachowanie ich dobrego
stanu jakościowego.
Wprowadzanie ścieków w ziemi nie moŜe równieŜ wpłynąć na pogorszenie parametrów jakościowych gruntu określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. 2002, nr 165, poz. 1359)
Sposób oceny oddziaływania odprowadzanych do gruntu ścieków na wody podziemne oraz metodykę jej
opracowania przedstawia opracowany na zamówienie Ministerstwa Środowiska Poradnik metodyczny – Zasady
sporządzania dokumentacji określających warunki hydrogeologicznej w związku z projektowaniem dróg
krajowych i autostrad - dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska.
NajwaŜniejszym czynnikiem decydującym o podatności środowiska gruntowego na zanieczyszczenie są warunki
hydrogeologiczne na danym obszarze. Istotnymi zagadnieniami do rozpatrzenia są w tym przypadku:
•
•
•
•
poziom występowania wód gruntowych (w tym maksymalnego ich poziomu) oraz uŜytkowy poziom
wód podziemnych;
stopień przepuszczalności gruntu (określony współczynnikiem filtracji) i wynikający z niego stopień
izolacji poziomów wodonośnych;
standardy jakości ziemi;
występowania strefy ochrony pośredniej ujęć wód podziemnych.
Infiltracja zanieczyszczonych wód jest zaleŜna od:
•
•
współczynnika filtracji, charakteryzującego wpływ właściwości gruntu na prędkość infiltracji;
porowatości gruntu wyraŜonej współczynnikiem porowatości.
Przepuszczalność piasków drobnych i pylastych jest słaba - współczynnik filtracji rzędu 10-5-10-6m/s. Piaski
gliniaste naleŜą do gruntów bardzo słabo przepuszczalnych, o współczynniku filtracji do 10-6-10-7 m/s. Gliny
pylaste i iły o współczynniku filtracji poniŜej 10-10, nawet do 10-12, naleŜą do gruntów dobrze izolujących.
Ocena stopnia zagroŜenia wód podziemnych wymaga znajomości zasięgu strefy ochrony pośredniej ujęcia wód
podziemnych. Teren ochrony pośredniej ujęcia wyznaczony jest na podstawie ustaleń zawartych w dokumentacji
hydrogeologicznej tego ujęcia. W warunkach ochrony pośredniej ujęcia moŜe być zabronione lub ograniczone
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.
Do oceny podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie moŜna stosować metodę opartą na analizie czasu
migracji zanieczyszczeń opracowaną przez Kleczkowskiego do wyznaczania obszarów ochronnych głównych
zbiorników wód podziemnych [Kleczkowski A.S. i in., 1990: Mapa obszarów głównych zbiorników wód
podziemnych wymagających szczególnej ochrony. Wyd. AGH, Kraków.]
Według tej metody wyróŜnia się następującą klasyfikację podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia:
25
Średni czas migracji do stropu
Klasa zagroŜenia
Klasa podatności
warstwy wodonośnej [lata]
wód podziemnych
na zanieczyszczenia
>2
bardzo silnie zagroŜone
bardzo wysoka,
2-5
silnie zagroŜone
wysoka
5-25
średnio zagroŜone
średnia
25-100
słabo zagroŜone
niska
> 100
praktycznie niezagroŜone
bardzo niska
Przy ocenie oddziaływania zamierzonego wprowadzania ścieków do gruntu powinno się równieŜ
scharakteryzować sposób rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, wraz z potencjalnym wpływem na znajdujące
się w zasięgu oddziaływania ujęcia wody i obszary chronione.
Jeśli jest dostępna dokumentacja hydrogeologiczna, moŜna wykorzystać określone w niej:
•
•
•
•
kierunki i prędkości odpływu wód podziemnych w I poziomie wodonośnym;
kierunki i prędkości odpływu wód podziemnych w głębszych poziomach wodonośnych;
charakter kontaktów hydraulicznych pomiędzy analizowanymi poziomami wodonośnymi;
charakter kontaktu wód podziemnych i powierzchniowych (w tym rozpoznanie
powierzchniowych w przewidywanym zasięgu oddziaływania);
cieków
Zanieczyszczeniem zagroŜone są obiekty znajdujące się na kierunku odpływu ścieków. Strefa ochrony
pośredniej, zgodnie z prawem wodnym, ograniczona jest 25-letnim czasem dopływu wody, co nie stanowi
wystarczającego zabezpieczenia ujęcia w długiej perspektywie czasowej.
W przypadku ochrony zbiorników wód powierzchniowych i ekosystemów zaleŜnych od wód podziemnych
(torfowiska, mokradła), szczególną uwagę zwraca się na obszary chronione zgodnie z przepisami ustawy o
ochronie przyrody.
5.
POSTĘPOWANIE PODCZAS ROZRUCHU I AWARII
Rozruch urządzeń do oczyszczania ścieków obejmuje przygotowanie instalacji do uruchomienia oraz
przeprowadzenie kompleksowych prób urządzeń pod sukcesywnie wzrastającym obciąŜeniem.
Podczas rozruchu prowadzi się kontrolę oraz rejestrację parametrów technicznych i technologicznych
uzyskanych w trakcie przeprowadzania prób rozruchowych, określonych w projekcie i w warunkach
technicznych eksploatacji urządzeń.
Instalacja powinna być zabezpieczona na wypadek awarii przed odprowadzaniem nie oczyszczonych ścieków
oraz zgromadzonych w zbiornikach osadów lub substancji ropopochodnych. W operacie powinien być opisany
sposób stosowanego przez producenta zabezpieczenia (zamknięcie odpływu, alarmy).
NaleŜy określić sposób funkcjonowania instalacji podczas rozruchu oraz awarii, wraz z podaniem
przewidywanych parametrów jakościowych odprowadzanych w tym czasie ścieków.
Zgodnie z wymogami podanymi w załączniku nr 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r.
w sprawie warunków, jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego – w czasie rozruchu oczyszczalni nowo
wybudowanych, rozbudowanych lub przebudowanych oraz w przypadku awarii urządzeń najwyŜsze
dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń podwyŜsza się maksymalnie do 50 %, a wymaganą redukcję
zanieczyszczeń obniŜa się nie więcej niŜ do 50 % w stosunku do wartości podanych w załączniku.
26
6.
MONITORING ŚCIEKÓW OCZYSZCZONYCH I ODBIORNIKA
Zakres i sposób kontroli ilości i jakości ścieków oczyszczonych musi być zgodny w warunkami określonymi w
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŜy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego.
Wymagane jest podanie sposobu pomiaru ilości wytwarzanych ścieków oraz określenie miejsca zabudowy
urządzenia pomiarowego.
NaleŜy teŜ wskazać punkt poboru prób ścieków do badań – jest nim zwykle ostatnia studnia przed wylotem
kanalizacji do systemu rozsączania ścieków.
7.
POSTĘPOWANIE Z OSADAMI ŚCIEKOWYMI I INNYMI ODPADAMI POWSTAJĄCYMI
PODCZAS OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW
Podczas oczyszczania ścieków bytowych oraz wód deszczowych powstają osady.
Objętość osadów z oczyszczania ścieków bytowych zaleŜy od składu i ilości ścieków. Ilość wytwarzanego osadu
powinna być określona w projekcie urządzeń do oczyszczania ścieków. Objętość osadów z oczyszczania
ścieków deszczowych zaleŜy od załoŜonego spływu zawiesiny z powierzchni utwardzonej.
Ilości osadów obliczane są zwykle na podstawie wzorów lub wskaźników scalonych podanych przez producenta
oczyszczalni ścieków.
Osady powstające podczas oczyszczania ścieków zagospodarowane są zgodnie z wymogami ustawy o odpadach.
Odpady usuwane z osadników i separatorów będą unieszkodliwiane przez uprawnioną do tego typu działalności
firmę.
8.
PODSUMOWANIE, WNIOSEK O POZWOLENIE WODNOPRAWNE
Podsumowanie zawiera najwaŜniejsze informacje istotne z punktu widzenia organu wydającego pozwolenie
wodnoprawne. Wniosek o wydanie pozwolenia musi zawierać następujące informacje:
•
•
•
•
•
zakład ubiegający się o pozwolenie (oraz adres);
sposób zamierzonego korzystania z wód;
wnioskowany okres obowiązywania pozwolenia;
ilość wytwarzanych ścieków (wartości średniodobowe i średnioroczne);
parametry jakościowe odprowadzanych ścieków.
9.
OPIS W JĘZYKU NIETECHNICZNYM
Opis prowadzenia zamierzonej działalności w języku nietechnicznym jest niezbędnym elementem wniosku o
wydanie pozwolenia wodnoprawnego. Przedstawia w skrócie informacje zawarte w operacie wodnoprawnym
zaprezentowane w sposób zrozumiały dla wszystkich stron postępowania o wydanie pozwolenia oraz podawane
do publicznej wiadomości.
Część graficzna
1. Lokalizacja inwestycji;
2. Plan zagospodarowania terenu – wraz z planem urządzeń wodnych i zasięgiem oddziaływania
zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych, z oznaczeniem
nieruchomości wraz z ich powierzchnią;
27
3.
4.
5.
6.
Profile sieci kanalizacyjnej i urządzeń kanalizacyjnych;
Rozmieszczenie urządzeń pomiarowych;
Schemat technologiczny urządzeń wodnych oczyszczalni ścieków;
Schemat technologiczny wraz z bilansem masowym.
Procedura załatwiania sprawy w urzędzie
•
•
wydawanie pozwoleń wodnoprawnych na szczególne korzystanie z wód i wykonanie urządzeń
wodnych
wydawanie pozwoleń wodnoprawnych na wykonanie urządzeń wodnych, które nie słuŜą do
szczególnego korzystania z wód - przekroczenie cieków wodnych gazociągiem, wodociągiem,
kolektorem ściekowym, linią energetyczną i teletechniczną, kładką dla pieszych mostem kolejowym i
drogowym
Wydział załatwiający sprawę:
Wydział Ochrony Środowiska
Ubiegający się:
Inwestor występujący o wydanie pozwolenia wodnoprawnego
lub upowaŜniona przez niego osoba
Formularz wniosku:
Wniosek sporządza się własnoręcznie
Wniosek składa się z załącznikami - zgodnie z art. 131 ust. 2 Ustawy Prawo wodne:
•
•
•
operat wodnoprawny (2 egzemplarze);
decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz wypis z miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego;
opis prowadzenia zamierzonej działalności sporządzony w języku nietechnicznym.
Opłaty:
•
•
opłata skarbowa od pozwolenia wodnoprawnego;
opłata skarbowa od decyzji o przeniesieniu praw obowiązków wynikających z pozwolenia
wodnoprawnego.
Termin załatwienia sprawy:
Zgodny z KPA
28
Wykaz przepisów obowiązujących przy opracowaniu operatu wodnoprawnego:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz. U. 2001 Nr 115 poz. 1229 z późniejszymi zmianami),
Ustawa z 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 628 z późniejszymi
zmianami),
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków (Dz.U. 2001 nr 72 poz. 747 z późniejszymi zmianami),
Ustawa z 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627 z późniejszymi zmianami),
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004 nr 92 poz. 880),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŜy spełnić
przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla
środowiska wodnego (Dz. U. 2006 nr 137 poz. 984),
Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji
obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń
kanalizacyjnych (Dz.U. 2006 nr 136 poz. 964),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
warunków, jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2009, nr 27, poz. 169),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń
kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz.U. 2005 nr 233 poz. 1988),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach
przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U.
2008, nr 229, poz. 1538),
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu
wód podziemnych (Dz. U. 2008, nr 143, poz. 896),
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008r. w sprawie klasyfikacji stanu jednolitych
części wód powierzchniowych (Dz. U. 2008, nr 162, poz. 1008),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości w
sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. 2002 nr 165 poz. 1359).
29

WYTYCZNE DO OPERATÓW WODNOPRAWNYCH

Transkrypt

Podobne dokumenty

Poniższe cenniki stanowią załączniki do umowy na odbiór ścieków

Promocja NT sep - indywidualni 20.07.15

Zarządzanie środowiskiem-zintegrowany program

Dział Gospodarki Wod-Kan

1.Pojęcie przyrody i jej zasobów. 2.Środowisko – definicja i rodzaje

Ceny wody i ścieków

Komunikaty:

We wtorek 7 czerwca, w gdańskim hotelu Dwór Oliwski, zostały

D FK FE FZ F DS DB DC DJ DZ DK IP IT DI LW LS DT EU EK EP ET