Fakultet Filozoficzne koncepcje terapii

dr Małgorzata Bogaczyk-Vormayr, Zakład Etyki
Wykład fakultatywny w semestrze wiosennym 2016:
Filozoficzne koncepcje terapii
Punkty ECTS: 4
Czas i miejsce: poniedziałek, 16:45 – 18:15; sala 213 (IF)
Formuła: Wykład z użyciem PPP (wyłącznie wykład, bez e-learningu, ewentualnie dyskusja,
odpowiedź na pytania studentek i studentów)
Zaliczenie: Zaliczenie z oceną; w formie ustnej – przygotowanie dwóch wybranych zagadnień z ok.
piętnastu podanych na wykładzie
Tematy poszczególnych wykładów:
29.02. Od therapeia do enhancement. Historyczny i problemowy zakres tematyki
wykładów
Keywords: therapeia, meditatio, techniki Siebie, troska o siebie, miara/równowaga,
Ja/Selbst/self, podmiot, eudajmonizm, zdrowie/normalność, pathos, theoria vs. praxis,
sprawczość, agency, resilience, doskonałość, enhancement, etyka, filozofia medycyny,
psychologia, psychiatria, filozofia umysłu
7.03. Presokratejski i Sokratejski postulat samopoznania
Keywords: Pitagorejczycy, Kynicy, methron, symmetria, gnothi seauton/poznaj samego
siebie, granica/peras, podmiotowość, Sokrates, Platon, anamneza, pamięć, theoria,
peristrophe, dajmonion, metafora zwierciadła
14.03. Hellenistyczne modele tzw. Kultury Siebie
Keywords: epimeleia heautou/troska o Ja, praemeditatio malorum/rachunek sumienia,
kynizm/cynizm, epikureizm, stoicyzm, kontemplacja, L.A.Seneka, kultura listu, czas, Marek
Aureliusz, śmiertelność, filozofia medycyny, Galen; M. Foucault, P. Hadot, J. Domański
21.03. Antyczne i średniowieczne koncepcje „zdrowia duszy”
Keywords: askesis, meditatio, acedia, monastycyzm, eremityzm, Ewagiusz Pontyjski, Jan
Kasjan, Ojcowie Kapadoccy, Augustyn, iluminacjonizm, soliloquium, samopoznanie,
autobiografia filozoficzna, vita activa - vita contemplativa, Awicenna, passiones animae,
Akwinata, Mistrz Eckhart, docta ignorantia, unio mystica
4.04. Nowożytne nauki o „namiętnościach duszy”
Keywords: sumienie, M. de Montaigne, samopoznanie, homo narrativus, monolog, negacja,
podświadomość, melancholia, strach/lęk, W.Shakespeare, B.Pascal, cogito, autorefleksja,
medytacja, emocja, R.Descartes, zmysł wewnętrzny, J.Locke, afekt, sentiment de
l‘existence, J.J.Rousseau, wczesny romantyzm, geniusz, F. Schlegel, Novalis
11.04. Filozoficzne koncepcje egzystencji
Keywords: cierpienie, współczucie, pesymizm, A.Schopenhauer, nihilizm, wolność, twórczość,
F.Nietzsche, krytyka kateorii sumienia, „choroba na śmierć”, egzystencja, lęk, S.Kierkegaard,
wina, szaleństwo, Inny, F. Dostojewski, późny romantyzm, N.Bierdiajew, autobiografia,
introspekcja, prospektywizm pamięci, M.Proust, wstyd, wstręt, samozaprzeczenie, F.Kafka,
bunt, absurd, A.Camus, ucieczka od wolności
18.04. Pomiędzy psychologią a fenomenologią
Keywords: medycyna przypadków/medycyna gatunków, patologizacja, emocje, jaźń,
funkcjonalizm, W. James, strumień świadomości, uczucie moralne, człowiek zdrowomyślny vs
dusza chora, psychologia empiryczna, F.Brentano, wczucie, Eins-Sein, M.Scheler,
intuicjonizm,
twórczość,
H.Bergson,
antypsychologizm/antynaturalizm,
E.Husserl,
intersubiektywizm, uważność/Aufmerksamkeit, Ja fenomenologiczne, Ja rozumiejące
Gelassenheit, „skrytość zdrowia”, H.-G.Gadamer, P.Sloterdijk
25.04. Psychoanaliza a psychiatria – znaczenie w medycynie, filozofii i historii sztuki
Keywords: żałoba, nieświadomość, zadośćuczynienie, melancholia, histeria, depresja,
neuroza, ego, Inny, persona, dialog terapeutyczny, transgresja, archetyp, nieświadomość
indywidualna/zbiorowa, S.Freud, C.G. Jung, A. Kąpiński, schizofrenia, H. Pinzhorn,
L.Navratil, A.Kubin, Art Burt/Outsider Art, J.Lacan, J. Kristeva, schizoanaliza, G. Deleuze
9.05. Dialogiczność filozoficzna, psychologia humanistyczna i filozofia komunikacji
Keywords: Inny, samotność ontologiczna, relacja dialogiczna, E.Lévinas, K.Jaspers, sytuacja
graniczna, trauma, pojednanie, homo patiens, logoterapia, V.Frankl, We-I-Balance, empatia,
dezintegracja pozytywna, samowychowanie, K.Dąbrowski, Ja aksjologiczne/Ja agatologiczne,
nadzieja, J.Tischner, A.Kępiński
16.05. Biopolityczność w ujęciach filozofii i psychiatrii
Keywords: ekonomia polityczna, biowładza, patologia vs norma, M.Foucault, przemoc
symboliczna, habitus, pole władzy, P.Bourdieu, homo sacer, G.Agamben, centrum vs
peryferia,
V.Frankl,
obóz
jako
nomos
nowoczesności,
wykluczenie,
nadzór,
instytucjonalizacja,
klinika,
szaleństwo,
kreatywność,
autonomia,
seksualność,
produktywność
23.05. Terapia w sporze bioetycznym
Keywords: podmiot, samostanowienie, autonomia, pacjent kompetentny, prawo do opieki,
prawo do informacji, postulat życia, testament woli, terapia uporczywa, transplantacja
organów, religie wobec transplantacji, eutanazja/dobra śmierć, inżynieria genetyczna,
terapia genowa, R. Speamann, J.Harris, R.Chadwick, M.H.N.Schermer, socjologia medycyny,
zdrowie jako dobro publiczne
30.05. Klasyczna antropologia filozoficzna a postulaty neuroantropologii
i transhumanizmu
Keywords: Mängelwesen, A.Gehlen, ekscentryczność, introwersja, płacz/śmiech, pathos,
ironia, zmysł, afekt, sens, H.Plessner, conditio humana, posthumanizm, enhancement,
doskonałość, obsolete body, mind uploading, J.Harris, J.Savulescu, K. Warwick, N.Harbisson,
kognitywistyka, Ja/self, idem vs. ipse, self-awareness, percepcja, tożsamość, świadomość,
metacognition, decyzyjnośćE.Kandel, mirror neuron, empatia, V.Gallese, „gen kooperacji”,
J.Bauer, cognitive therapy (CT), gnothi seauton, tabula rasa, S.Pinker
6.06. Wykład podsumowujący. Dyskusja
13.06. Zaliczenie (ustalony zostanie jeszcze jeden termin zaliczenia)