Polska 18 stacja trafo T-123

INSTRUKCJA
BEZPIECZEŃSTWA
POŻAROWEGO
DLA
BUDYNKU
STACJI TRANSFORMATOROWEJ T 123
ZARZĄDU
MORSKIEGO PORTU GDYNIA S.A.
NR INW. 109-0623
ul. Polska 18
LIPIEC 2015
Imię i nazwisko
Opracował:
Podpis
Specjalista ds. ochrony
przeciwpożarowej
st. kpt. mgr inż. Janusz Samonek
Uzgodnił:
Dokument wchodzi w życie z dniem podpisania.
2
UWAGA !!!
W przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w budynku stacji
transformatorowej przybyły na miejsce zastęp, dowódca Portowej Straży Pożarnej drogą
telefoniczną powiadamia uprawnione pogotowie energetyczne celem odłączenia zasilania
w energie elektryczną do budynku stacji transformatorowej.
PROWADZENIE
DZIAŁAŃ
RATOWNICZO-GAŚNICZYCH
W
BUDYNKU
STACJI
TRANSFORMATOROWEJ JEST MOŻLIWE WYŁĄCZNIE PO POTWIERDZONYM PRZEZ
UPRAWNIONĄ OSOBĘ ODŁĄCZENIU ZASILANIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ DO BUDYNKU
STACJI TRANSFORMATOROWEJ.
3
SPIS TREŚCI
I. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA INSTRUKCJI BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO .................................... 6
1. Podstawa prawna opracowania Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego: .......................................6
2. Akty prawne powołane w Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego. ................................................7
3. Podstawowe pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową. ..........................................................8
II. WARUNKI OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ, WYNIKAJĄCE Z PRZEZNACZENIA OBIEKTU ORAZ
SPOSOBU UŻYTKOWANIA. WARUNKI FUNKCJONALNO – BUDOWLANE. ............................................. 13
1. Charakterystyka pożarowa obiektu................................................................................................13
2. Charakterystyka budowlana ...........................................................................................................14
3. Lokalizacja obiektu .........................................................................................................................14
4. Przeznaczenie obiektu ....................................................................................................................14
5. Materiały niebezpieczne pożarowo ...............................................................................................14
6. Elementy wykończenia wnętrz .......................................................................................................14
7. Zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru .............................................................15
8. Odłączenie zasilania w energię elektryczną do budynku stacji transformatorowej. .....................15
III. OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA, ZARZĄDCY LUB UŻYTKOWNIKA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA POŻAROM
ORAZ INNYM MIEJSCOWYM ZAGROŻENIOM........................................................................................ 16
1. Obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej .........................................................................16
2. Czynności zabronione .....................................................................................................................19
3. Zadania i obowiązki pracowników .................................................................................................20
IV. ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO MIEJSCOWEGO
ZAGROŻENIA.......................................................................................................................................... 22
Alarmowanie ......................................................................................................................................22
Akcja ratowniczo-gaśnicza..................................................................................................................23
V. SPOSOBY WYKONYWANIA PRAC NIEBEZPIECZNYCH POD WZGLĘDEM POŻAROWYM. ................... 24
VI. EWAKUACJA OSÓB I MIENIA. ........................................................................................................... 26
Warunki ewakuacji osób i mienia.......................................................................................................26
VII. SPOSOBY PRAKTYCZNEGO SPRAWDZANIA ORGANIZACJI I WARUNKÓW EWAKUACJI. ..................28
VIII. GAŚNICE, ZASADY ROZMIESZCZANIA ORAZ OBSŁUGI I UŻYCIA. .................................................... 28
4
Ilość i rodzaj gaśnic w obiekcie. ..........................................................................................................28
Rozmieszczenie gaśnic........................................................................................................................29
Zasady obsługi gaśnic .........................................................................................................................30
IX. ZASADY PRZEGLĄDÓW TECHNICZNYCH URZĄDZEŃ PRZECIWPOŻAROWYCH. ................................ 31
X. ORGANIZACJA I ZASADY ZAZNAJAMIANIA PRACOWNIKÓW Z PRZEPISAMI Z ZAKRESU OCHRONY
PRZECIWPOŻAROWEJ ORAZ INSTRUKCJĄ BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO. ..................................... 33
XI. ZAŁĄCZNIKI. .......................................................................................................................................34
ZAŁĄCZNIK 1. PROTOKÓŁ I KSIĄŻKA PRAC NIEBEZPIECZNYCH POD WZGLEDEM POŻAROWYM. ......34
ZAŁACZNIK 2. WYKAZ OSÓB I NUMERÓW TELEFONÓW KIEROWNICTWA ........................................36
ZAŁĄCZNIK 3. POTWIERDZENIE UDZIAŁU W SZKOLENIU. ..................................................................37
ZAŁĄCZNIK 4. ZNAKI BEZPIECZEŃSTWA I EWAKUACJI. ......................................................................38
ZAŁĄCZNIK 5. PLANY OBIEKTU. ..........................................................................................................38
5
I.
CEL
I
ZAKRES
OPRACOWANIA
INSTRUKCJI
BEZPIECZEŃSTWA
POŻAROWEGO
1. Podstawa prawna opracowania Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego:
Art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 2009
nr 178 poz. 1380) określa szczegółowe obowiązki właściciela budynku. W myśl w/w art.
„właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę
przeciwpożarową, jest obowiązany:
1) przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych
i technologicznych,
2) wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia
przeciwpożarowe i gaśnice,
3) zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób
gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
4) zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie,
bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
5) przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej,
6) zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
7) ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub
innego miejscowego zagrożenia.
Obowiązek opracowania Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego dla obiektu, wynika z § 6
ust. 1 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010
roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i
terenów (Dz. U. z 2010 roku, nr 109, poz. 719):
„Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź części stanowiących odrębne strefy
pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania
zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich zapewniają i wdrażają
Instrukcje Bezpieczeństwa Pożarowego.”
Instrukcję opracowano na zlecenie Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A.
6
2. Akty prawne powołane w Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego.
1) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Ochronie Przeciwpożarowej (Dz. U. 2009 nr 178 poz.
1380)
2) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Dz. U. 2013 poz. 1409)
3) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r, w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz.
690 z późn. zm.).
4) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07 czerwca 2010 r.
w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i
terenów (Dz. U. 2010 Nr 109 poz. 719).
5) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w
sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124
poz. 1030).
6) PN - 92/N-01256/01 znaki bezpieczeństwa - ochrona przeciwpożarowa.
7) PN - 92/N-01256/02 znaki bezpieczeństwa - ewakuacja.
8) PN-EN 671-3:2002 stałe urządzenia gaśnicze – hydranty wewnętrzne.
9) Zarządzenie Porządkowe nr 4 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 7 sierpnia
2000 r. w sprawie zapobiegania powstaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski
żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia na obszarze morskich portów i
przestrzeni leżących w zakresie właściwości terytorialnej Dyrektora Urzędu Morskiego
w Gdyni (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2000 r. nr 108, poz. 705 z poz. zm.).
10) Załącznik do Zarządzenia nr 25/2010r. z dnia 15 grudnia 2010r. „Zasady stosowania
przepisów ochrony przeciwpożarowej w obiektach i na terenach spółki zarządu
morskiego Portu Gdynia S.A.”.
7
3. Podstawowe pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową.
Ze względu na stosowanie w opracowaniu oraz wielu przepisach, Polskich Normach definicji,
pojęć i określeń, których wyjaśnienie lub znaczenia jest niezbędne do zrozumienia szeregu
wymagań przeciwpożarowych dla osób korzystających z opracowania, zostały one
przedstawione poniżej.
Urządzenia przeciwpożarowe - należy rozumieć urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane
ręcznie lub samoczynnie) służące do zapobiegania powstaniu, wykrywania, zwalczania
pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze
i zabezpieczające, urządzenia inertyzujące, urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego
systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjnoalarmowe, urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów
uszkodzeniowych, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty wewnętrzne i zawory
hydrantowe,
hydranty
zewnętrzne,
pompy
w
pompowniach
przeciwpożarowych,
przeciwpożarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające, urządzenia zabezpieczające
przed powstaniem wybuchu i ograniczające jego skutki, kurtyny dymowe oraz drzwi, bramy
przeciwpożarowe i inne zamknięcia przeciwpożarowe, jeżeli są wyposażone w systemy
sterowania, przeciwpożarowe wyłączniki prądu oraz dźwigi dla ekip ratowniczych.
Stałe urządzenia gaśnicze – rozumie się przez to urządzenia wodne (tryskaczowe i
zraszaczowe), parowe, pianowe, gazowe i aerozolowe, proszkowe, związane na stałe z
obiektem, zawierające zapas środka gaśniczego, wyposażone w układ przechowywania i
podawania środka gaśniczego, uruchomiane samoczynnie we wczesnej
fazie rozwoju
pożaru.
Instalacja wodociągowa przeciwpożarowa – rozumie się przez to instalację wodociągową
nawodnioną lub suchą, zainstalowaną wewnątrz budynku, z której za pomocą hydrantów
wewnętrznych lub zaworów hydrantowych pobiera się woda do gaszenia pożaru.
System sygnalizacji pożarowej – rozumie się przez to instalację obejmująca urządzenia
sygnalizacyjno – alarmowe służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji
o pożarze.
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu – rozumie się przez to wyłącznik prądu, odcinający
dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i
urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru.
8
Klasa odporności pożarowej budynku - symbol, któremu przyporządkowano wymagania
dotyczące właściwości materiałów i elementów konstrukcyjnych budynku. Istnieje pięć klas
odporności pożarowej budynków oznaczonych dużymi literami, w kolejności od najwyższej:
A, B, C, D, E; z wymaganej klasy odporności pożarowej wynikają wymagania dla elementów
konstrukcyjnych budynku dotyczące klasy odporności ogniowej i stopnia rozprzestrzeniania
ognia.
Odporność ogniowa – zdolność konstrukcji lub elementu budynku poddanego działaniu
płomieni do spełnienia w określonym czasie wymagań dotyczących nośności ogniowej i/lub
izolacyjności cieplnej
i/lub szczelności ogniowej oraz innych wymaganych właściwości,
podawana w jednostkach czasu (minutach).
Strefa pożarowa – rozumie się przez to przestrzeń wydzieloną w taki sposób, aby w
określonym czasie pożar nie przeniósł się na zewnątrz lub do wewnątrz wydzielonej
przestrzeni. Strefę pożarową stanowi budynek albo jego część oddzielona od innych
budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, bądź też
pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych
budynków określone przepisami techniczno - budowlanymi.
Oddzielenie przeciwpożarowe – element konstrukcji budynku (ściana, strop) wydzielający
strefę pożarową o określonej zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno - budowlanych
klasie odporności ogniowej (REI)
Gęstość obciążenia ogniowego - rozumie się przez to energię cieplną, wyrażoną w
megadżulach, która może powstać przy spaleniu materiałów palnych znajdujących się w
pomieszczeniu, strefie pożarowej lub składowisku materiałów stałych przypadająca na
jednostkę powierzchni tego obiektu, wyrażoną w metrach kwadratowych.
Stopień rozprzestrzeniania ognia - umowna klasyfikacja elementu konstrukcyjnego budynku
ze względu na zachowanie się danego elementu konstrukcyjnego budynku ze względu na
zachowanie się danego elementu w normalizowanych warunkach badania.
9
Materiały niebezpieczne pod względem pożarowym – rozumie się przez to następujące
materiały:
 Gazy palne,
 Ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328, 15 K (550C)
 Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne,
 Materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu,
 Materiały wybuchowe i pirotechniczne,
 Materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji,
 Materiały mające skłonności do samozapalenia,
 Materiały inne niż wymienione powyżej, jeśli sposób ich składowania
przetwarzania lub innego wykorzystania może spowodować powstanie pożaru.
Wykaz substancji niebezpiecznych wg Zarządzenia Porządkowego nr 4 Dyrektora Urzędu
Morskiego w Gdyni z dnia 7 sierpnia 2000 r. w sprawie zapobiegania powstawaniu i
rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia na
obszarze morskich portów i przystani leżących w zakresie właściwości terytorialnej Dyrektora
Urzędu Morskiego w Gdyni.
- substancje i przedmioty sklasyfikowane w Kodeksie IMDG
- substancje wymienione w Kodeksie IBC,
- gazy wymienione w Kodeksie IGC,
- substancje wymienione w Konwencji MARPOL 73/78:
- "oleje" wymienione w Aneksie 1 Konwencji MARPOL 73/78,
- płynne substancje szkodliwe wymienione w Aneksie 2 Konwencji MARPOL 73/78
- substancje szkodliwe wymienione w Aneksie 3 Konwencji MARPOL 73/78 a ponadto
substancje i przedmioty nie wymienione powyżej, lecz:
- zgłoszone jako niebezpieczne w dokumentach przewozowych,
- oznaczone jako niebezpieczne na opakowaniach,
- znajdujące się w opakowaniach, których wygląd wskazuje na niebezpieczny
charakter zawartości.
Prace niebezpieczne pod względem pożarowym – rozumie się przez to prace remontowobudowlane związane z użyciem otwartego ognia, cięciem z wytwarzaniem iskier
mechanicznych i spawaniem, prowadzone wewnątrz lub na dachach obiektów, na
10
przyległych do nich terenach oraz placach składowych, a także prace remontowo-budowlane
wykonywane w strefach zagrożonych wybuchem;
Zabezpieczenie przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych – rozumie się przez to
zabezpieczenie przed utrzymywaniem się na drogach ewakuacyjnych dymu w ilości, która ze
względu na ograniczenie widoczności lub toksyczności, uniemożliwiałaby bezpieczną
ewakuacje.
Odpowiednie warunki ewakuacji – rozumie się przez to zespół przedsięwzięć oraz środków
technicznych, zapewniający możliwości szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy
zagrożonej lub objętej pożarem. Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w
obiekcie, powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, uwzględniające w
szczególności liczbę i stan osób przebywających w obiekcie oraz zastosowane techniczne
środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające w szczególności na:
1) Zapewnieniu dostatecznej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych;
2) Zachowaniu dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść
ewakuacyjnych;
3) Zapewnieniu odpowiedniej, bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg
ewakuacyjnych;
4) Zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno –
budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniu urządzeń zapobiegających
zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno – budowlanych
zapewniających usuwanie dymu;
5) Zapewnieniu oświetlenia awaryjnego (bezpieczeństwa i ewakuacyjnego) w
obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi;
6) Zapewnieniu możliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów
głosowych poprzez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których jest
on wymagany.
Droga ewakuacyjna - pozioma lub pionowa droga komunikacji ogólnej służąca celom
ewakuacji.
11
Dojście ewakuacyjne – odległość od wyjścia z pomieszczenia na drogę ewakuacyjna do
wyjścia do innej strefy pożarowej lub zewnątrz budynku mierzona wzdłuż osi drogi
ewakuacyjnej.
W
przypadku
zakończenia
dojścia
ewakuacyjnego
przedsionkiem
przeciwpożarowym, długość tę mierzy się do pierwszych drzwi tego przedsionka. Za
równorzędne wyjściu do innej strefy pożarowej, o którym mowa powyżej, uważa się wyjście
do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej, co
najmniej EI 30.
Przejście ewakuacyjne – długości przejścia w pomieszczeniach mierzona od najdalszego
miejsca, w którym może przebywać człowiek, do wyjścia ewakuacyjnego na drogę
ewakuacyjną lub do innej strefy pożarowej albo na zewnątrz budynku.
Podział budynków na grupy wysokości: w celu określenia wymagań technicznych i
użytkowych wprowadzony został następujący podział budynków na grupy wysokości:
 Niskie (N) – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości 4
kondygnacji nadziemnych włącznie
 Średniowysokie (SW) – ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub
mieszkalne o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie
 Wysokie (W) – ponad 25 m do 55 m nad poziomem terenu lub mieszkalne o
wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie.
 Wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziomem terenu.
12
II. WARUNKI OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ, WYNIKAJĄCE Z PRZEZNACZENIA OBIEKTU
ORAZ SPOSOBU UŻYTKOWANIA. WARUNKI FUNKCJONALNO – BUDOWLANE.
1. Charakterystyka pożarowa obiektu
L.P.
PARAMETR
1
2
3
4
8
9
10
11
12
Przeznaczenie/klasyfikacja
Powierzchnia/kubatura
Wysokość/grupa wysokości
Ilość kondygnacji podziemnych/
nadziemnych
Klasa odporności pożarowej
wymagana/faktyczna
Ilość stref pożarowych
Wielkość dopuszczalna strefy pożarowej/
istniejąca strefa
Gęstość obciążenia ogniowego
Ocena zagrożenia wybuchem
Urządzenia przeciwpożarowe/sztuk
Oświetlenie ewakuacyjne
Instalacje użytkowe
13
Przeciwpożarowy/ główny wyłącznik prądu
14
15
Droga pożarowa
Dopuszczalne obciążenie stropów
5
6
7
OPIS PARAMETRU
Stacja transformatorowa / PM
154,32 m2 / 1 005,41 m3
6 m /budynek niski N
0/1
PM – E
1
PM - 20 000 m2 / 154,32 m2
Do 500 MJ/m2
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Elektryczna, odgromowa, wentylacyjna
grawitacyjna,
Szczegółowy opis postępowania w punkcie
II.8
Dojazd od ulicy Polskiej
Nie dotyczy
Klasa
Klasa odporności ogniowej elementów budynku
odporności
Główna
Konstrukcja
Strop
Ściana
Ściana
pożarowej konstrukcja
dachu
zewnętrzna wewnętrzna
budynku
nośna
„E”
-
-
-
-
-
Pokrycie
dachu
-
13
2. Charakterystyka budowlana
Budynek jednokondygnacyjny, niepodpiwniczony. Konstrukcję nośną są murowane ściany
zewnętrzne o grubości 24 cm obustronnie otynkowane po 1,5 cm na stronę. Stropodach
wykonano z pustaków DMS, pokryto dwukrotnie papą.
Zakres użytkowania obiektu oraz ilość osób przebywających w poszczególnych
pomieszczeniach są czynnikami decydującymi o kwalifikacji budynków przeznaczonych na
pobyt ludzi do poszczególnych kategorii zagrożenia ludzi zaliczamy:
Budynek trafostacji strefa PM o powierzchni 153,28 m2.
W pomieszczeniach tych nie przewiduje się przebywanie osób w sposób ciągły. Funkcje
eksploatacyjne i kontrolne wykonuje dyżurny spółki sieć.
3. Lokalizacja obiektu
Stacja transformatorowa położona jest przy ul. Polskiej 18 w Gdyni
4. Przeznaczenie obiektu
W budynku stacji transformatorowej znajdują się 2 szt. transformatorów olejowych 15/0,4
kV o mocach 630 kVA i jedną pustą komorę.
5. Materiały niebezpieczne pożarowo
W budynku nie prowadzi się czynności związanych z wytwarzaniem, przetwarzaniem,
obróbką, transportem lub składowaniem materiałów niebezpiecznych pożarowo.
6. Elementy wykończenia wnętrz
W strefach pożarowych nie zastosowano do wykończenia wnętrz materiałów i wyrobów
łatwo zapalnych, i produktów rozkładu termicznego które są bardzo toksyczne lub
intensywnie dymiące. Na drogach komunikacji ogólnej, służących celem ewakuacji, nie
zastosowano materiały i wyroby budowlane łatwo zapalnych. Okładziny sufitów oraz sufity
podwieszane na drogach ewakuacji wykonane są tylko z materiałów niepalnych lub
niezapalnych, nie kapiących i nie odpadających pod wpływem ognia.
14
7. Zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru
Najbliższy hydrant zewnętrzny DN 80 jest zlokalizowany od ściany budynku w odległości nie
większej niż 75 m i nie mniejszej niż 5m. W obrębie obiektu zlokalizowane są 2 hydranty – 1
podziemny 1 nadziemny, które pokazano na planie sytuacyjnym.
8. Odłączenie zasilania w energię elektryczną do budynku stacji transformatorowej.
W przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w budynku stacji
transformatorowej przybyły na miejsce zdarzenia zastęp, dowódca Portowej Straży Pożarnej
drogą telefoniczną powiadamia uprawnione pogotowie energetyczne celem odłączenia
zasilania w energię elektryczną do stacji transformatorowej.
Prowadzenie działań ratowniczo-gaśniczych w budynku stacji transformatorowej jest
możliwe wyłącznie po potwierdzonym przez uprawnioną osobę odłączeniu zasilania w
energię elektryczną do budynku stacji transformatorowej”.
15
III. OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA, ZARZĄDCY LUB UŻYTKOWNIKA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA
POŻAROM ORAZ INNYM MIEJSCOWYM ZAGROŻENIOM.
1. Obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej
W obiektach ZMPG S.A. na właścicielu, zarządcy lub użytkowniku obiektu (najemcy,
dzierżawcy) ciąży obowiązek:
1) przestrzegania przepisów przeciwpożarowych,
2) przestrzeganie postanowień zarządzenia,
3) zapoznanie podległych pracowników z treścią niniejszej instrukcji,
4) zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w obiektach w zakresie ochrony
przeciwpożarowej i możliwości ewakuacji,
5) utrzymania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i
funkcjonalnej, poprzez:
a) wyposażenie
obiektu, zgodnie z postanowieniami niniejszej instrukcji, w niezbędne urządzenia
przeciwpożarowe i gaśnice, wymagane ze względu na rodzaj prowadzonej działalności,
b) zapewnienie przeprowadzania wymaganych przeglądów technicznych i czynności
konserwacyjnych w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta,
6) wyposażenia obiektu w przeciwpożarowe wyłączniki prądu zgodnie z przepisami
techniczno – budowlanymi,
7) umieszczenia w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru wraz z
wykazem telefonów alarmowych,
8) oznakowania obiektu i terenu przyległego znakami bezpieczeństwa zgodnymi z Polskimi
Normami w sposób określony w niniejszej instrukcji,
9) zapewnienia przeszkolenia podległych pracowników w zakresie bezpieczeństwa
pożarowego zgodnie z postanowieniami niniejszej instrukcji,
10) uzgodnienia z Portową Strażą Pożarną ZMPG S.A. warunków ochrony przeciwpożarowej
użytkowanego obiektu,
11) wydawania pisemnych zezwoleń na prowadzenie prac niebezpiecznych pod względem
pożarowym,
12) zaktualizowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, w uzgodnieniu z Portową Strażą
Pożarną ZMPG S.A.
13) konsultowania z Portową Strażą Pożarną ZMPG S.A. zakupów sprzętu pożarniczego,
urządzeń przeciwpożarowych, środków gaśniczych itp.,
16
14) zawiadamiania Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A. o planowanych odbiorach nowych,
remontowanych, przebudowanych obiektów oraz przy zmianie sposobu użytkowania,
15) zapewnienie przejezdności dróg pożarowych w stanie umożliwiającym wykorzystanie
tych dróg przez pojazdy straży pożarnej zgodnie z rozporządzeniem
Uwaga: realizacja powyższych obowiązków w odniesieniu do zakresu i sposobu użytkowania
obiektu.
1) Obowiązki właściciela danego obiektu i terenu w zakresie ochrony przeciwpożarowej
wynikającej z niniejszej Instrukcji, Regulaminu organizacyjnego przedsiębiorstwa spółki
Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. oraz powszechnie obowiązujących przepisów prawa
wykonują służby ZMPG S.A. i utrzymują te obiekty oraz tereny w należytym stanie
technicznym.
2) W przypadku obiektów nowo budowanych, całkowicie przebudowywanych – obowiązek
zapewnienia wymagań ochrony przeciwpożarowej w projektach budowlanych, zapewnienia
Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego oraz wyposażenia w:
- wymagane urządzenia przeciwpożarowe, gaśnice, sprzęt pożarniczy,
- znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej, zgodnie z Polskimi Normami,
spoczywa na właścicielu obiektu.
3) W przypadku obiektu, w którym pomieszczenia najmuje/dzierżawi lub użytkuje więcej niż
jeden użytkownik, obowiązek wyposażenia pomieszczeń ogólnodostępnych w:
- gaśnice i sprzęt pożarniczy – (jego przegląd i konserwację),
- znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej zgodnie z Polskimi Normami,
utrzymania w stanie przejezdności dróg pożarowych oraz zapewnienie Instrukcji
Bezpieczeństwa Pożarowego spoczywa na właścicielu obiektu. Właściciel obiektu zapewnia
Instrukcję
Bezpieczeństwa
wynikających
z
Pożarowego
przeznaczenia,
wg
sposobu
warunków
użytkowania,
ochrony
przeciwpożarowej
prowadzonego
procesu
technologicznego, magazynowania (składowania) i warunków technicznych obiektu, w tym
zagrożenia wybuchem oraz warunków ewakuacji ludzi, istniejących w dniu sporządzenia lub
aktualizacji przedmiotowej instrukcji. W przypadku, gdy zmiana prowadzonej przez najemcę/
dzierżawcę/ użytkownika działalności lub wykonane zmiany adaptacyjne w obiekcie nastąpiły
po dniu uzgodnienia treść Instrukcji z Komendantem Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A. i
wpływają na zmianę ww. warunkach ochrony przeciwpożarowej obiektu i/lub warunków
ewakuacji ludzi, najemca/ dzierżawca/ użytkownik jest zobowiązany – na własny koszt – do
17
zapewnienia aktualizacji Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego w zakresie wynikającym z
prowadzonej działalności lub wprowadzonych zmian adaptacyjnych oraz uzgodnienia jej
treści z Komendantem Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A. Zaktualizowaną instrukcję
bezpieczeństwa pożarowego użytkownik zobowiązany jest przekazać do Działu Budynków i
Zaplecza Technicznego ZMPG S.A. Powyższe dotyczy również nowych użytkowników
rozpoczynających
działalność
w
obiekcie
po
dniu
uzgodnienia
treści
Instrukcji
Bezpieczeństwa Pożarowego, o ile działalność ta ma wpływ na zmianę ww. warunków
ochrony przeciwpożarowej. Po uzgodnieniu treści Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego
najemca/ dzierżawca/ użytkownik zobowiązany jest do przekazania po jednym egzemplarzu
w wersji „papierowej” i elektronicznej na płycie CD (w formacie PDF) do Działu Budynków i
Zaplecza Technicznego oraz do Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A. Pozostałe dzierżawione/
użytkowane pomieszczenia w obiekcie – w zależności od przeznaczenia – wyposażają
użytkownicy w sposób zgodny z Instrukcją Bezpieczeństwa Pożarowego obiektu i
uzgodnionymi z Portową Strażą Pożarną ZMPG S.A. warunkami ochrony przeciwpożarowej (z
wyjątkiem węży pożarniczych i prądownic, których wyposażenie i konserwację zapewnia
właściciel obiektu).
Uwaga: w przypadku, gdy wszystkie znajdujące się w obiekcie pomieszczenia produkcyjno –
magazynowe użytkowane są przez jednego najemcę/ dzierżawcę/ użytkownika obowiązek
ich wyposażenia w węże pożarnicze i prądownice spoczywa na najemcy/ dzierżawcy/
użytkowniku.
4) W przypadku obiektów, które są wynajęte/ wydzierżawione/ najmowane w całości
jednemu najemcy/ dzierżawcy/ użytkownikowi, obowiązek wyposażenia w:
- wymagane urządzenia przeciwpożarowe, gaśnice, sprzęt pożarniczy,
- znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej, zgodnie z Polskimi Normami,
zapewnienia
przeprowadzania
wymaganych
przeglądów
technicznych
i
czynności
konserwacyjnych urządzeń przeciwpożarowych, gaśnic i sprzętu pożarniczego, zapewnienie
Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego i Instrukcji Technologicznych, oraz utrzymania w
stanie przejezdności dróg pożarowych spoczywa w całości na najemcy/ dzierżawcy/
użytkowniku.
18
2. Czynności zabronione
W obiektach oraz na terenach przyległych do nich jest zabronione wykonywanie
następujących czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się,
utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji:
1) użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób
niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta bądź
niepoddawanych okresowym kontrolom, o zakresie i częstotliwości wynikających z
przepisów prawa budowlanego, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu
lub rozprzestrzenienia ognia,
2) rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości
mniejszej niż 5 m od obiektu, przyległego do niego składowiska lub placu składowego z
materiałami palnymi, przy czym jest dopuszczalne wykonywanie tych czynności na dachach o
konstrukcji i pokryciu niepalnym jeżeli zostaną zastosowane odpowiednie, przeznaczone do
tego celu podgrzewacze,
3) rozpalanie ognia, wysypywanie gorącego popiołu i żużla lub wypalanie wierzchniej
warstwy gleby i traw, w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych albo
sąsiednich obiektów,
4) składowanie poza budynkami w odległości mniejszej niż 4 m od granicy działki sąsiedniej
materiałów palnych, w tym pozostałości roślinnych, gałęzi i chrustu,
5) użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu
palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez
producenta,
6) przechowywanie materiałów palnych oraz stosowanie elementów wystroju i wyposażenia
wnętrz z materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od:
a) urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do
temperatury przekraczającej 373,15 K (100 °C),
b) linii kablowych o napięciu powyżej 1 kV, przewodów uziemiających oraz przewodów
odprowadzających instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnic prądu elektrycznego,
przewodów elektrycznych siłowych i gniazd wtykowych siłowych o napięciu powyżej 400 V,
7) stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów
trudno zapalnych i niezapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m
od żarówki,
19
8) instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych, takich jak
wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich
konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem,
9) składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub
umieszczanie przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo
wysokość poniżej wymaganych wartości określonych w przepisach techniczno –
budowlanych,
10)składowanie materiałów palnych w pomieszczeniach technicznych, na nieużytkowych
poddaszach i strychach oraz na drogach komunikacji ogólnej w piwnicach,
11)przechowywanie pełnych, niepełnych i opróżnionych butli przeznaczonych do gazów
palnych na nieużytkowych poddaszach i strychach oraz w piwnicach,
12)zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie w
przypadku pożaru lub innego zagrożenia powodującego konieczność ewakuacji,
13)lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń w sposób zmniejszający
wymiary drogi ewakuacyjnej poniżej wartości wymaganych w przepisach techniczno –
budowlanych,
14)wykorzystywanie drogi ewakuacyjnej z sali widowiskowej lub innej o podobnym
przeznaczeniu, w której następuje jednoczesna wymiana publiczności lub użytkowników,
jako miejsca oczekiwania na wejście do tej sali,
15)uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do:
a) gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych,
b) źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
c) urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi
instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu,
d) wyjść ewakuacyjnych albo okien dla ekip ratowniczych,
e) wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego,
3. Zadania i obowiązki pracowników
Wszyscy pracownicy obiektu obowiązani są do przestrzegania zakazów i nakazów
dotyczących zabezpieczenia przeciwpożarowego.
Do zadań i obowiązków wszystkich pracowników w szczególności należy:
1) znajomość podstawowych zasad alarmowania, gaszenia pożaru oraz ewakuacji,
20
2) niezwłoczne zgłaszanie właściwemu przełożonemu o stwierdzonych nieprawidłowościach i
uchybieniach mogących spowodować powstanie lub rozprzestrzenianie ognia,
3) przestrzeganie zakazu palenia tytoniu i używania ognia otwartego na terenie budynku z
wyjątkiem miejsc, gdzie jest to dopuszczone,
4) znajomość podstawowych zasad posługiwania się sprzętem gaśniczym oraz ich lokalizacji
w pobliżu stanowiska pracy,
5) dokładne sprawdzenie stanowiska pracy po zakończeniu pracy, eliminuje możliwość
powstania pożaru,
6) udział w szkoleniach i ćwiczeniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej oraz w
ćwiczeniach ewakuacji,
7) znajomość treść i przestrzeganie postanowień niniejszej instrukcji.
21
IV. ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO
MIEJSCOWEGO ZAGROŻENIA
Alarmowanie
1. Każdy kto zauważy pożar lub inne zagrożenie obowiązany jest natychmiast zaalarmować:
a) głosem lub innym dostępnym środkiem łączności osoby znajdujące się w zagrożonym
obiekcie (tam, gdzie są zainstalowane dzwony, gongi, syreny alarmowe, należy je w
przypadku zaistnienia zdarzenia bezwzględnie używać w celu zaalarmowania otoczenia),
b) STRAŻ POŻARNĄ.
2. Po uzyskaniu telefonicznego połączenia ze strażą pożarną należy podać:
a) miejsce zdarzenia (w miarę dokładny adres, nazwa obiektu, instytucji, piętro),
b) rodzaj zdarzenia (np. pali się dach 2 – piętrowego budynku),
c) czy istnieje zagrożenie zdrowia i życia ludzi, oraz postępować wg poleceń dyżurnego Straży
Pożarnej.
3. W zależności od rodzaju zagrożenia należy niezwłocznie alarmować:
a) służby ratownicze,
Miejskie Centrum Powiadamiania Ratunkowego 112
Uwaga: przy wybieraniu 3-cyfrowego numeru alarmowego z telefonu obsługiwanego przez
centralę portową, nie wybiera się cyfr „0”
b) służby eksploatacyjne ZMPG S.A.,
Portowa Straż Pożarna
Pogotowie Elektroenergetyczne
(58) 627-46-04 lub (58) 620-68-86
(58) 627-45-30 lub 501-178-546
dla terenu BCT:
(58) 621-34-60 lub 504-112-910
Pogotowie Wodno - Kanalizacyjne
(58) 627-45-15 lub 502-393-633
lub 501-245-299
Pogotowie Ciepłownicze
(58) 627-44-84 lub 501-178-547
Dyspozytor Portu Gdynia
(58) 627-40-42 lub (58) 627-40-40
Lub (58) 620-72-28
22
Akcja ratowniczo-gaśnicza
1. Równocześnie z alarmowaniem Straży Pożarnej należy przystąpić do działań ratowniczych
przy pomocy sprzętu gaśniczego, znajdującego się w obiekcie (na terenie).
2. Do czasu przybycia Straży Pożarnej kierownictwo działaniami ratowniczymi obejmuje
kierownik zakładu pracy lub osoba upoważniona.
3. Na drodze dojazdowej Straży Pożarnej kierujący działaniami ratowniczymi wyznacza
dyżurnego, który kieruje jednostki ratowniczo-gaśnicze do miejsca zdarzenia.
4. Dotychczasowy kierujący działaniami ratowniczymi zgłasza się do przybyłego dowódcy
jednostki ratowniczo-gaśniczej, któremu przekazuje dowodzenie i przedstawia mu wszystkie
posiadane informacje o:
a) osobach zagrożonych i miejscu ich przebywania,
b) miejscu powstania zdarzenia, jego wielkości, kierunku rozprzestrzeniania i
wynikających z tego zagrożeniach,
c) podjętych działaniach,
d) ilości i rodzaju sprzętu zgromadzonego do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych,
e) innych istotnych faktach mogących mieć wpływ na przebieg działań ratowniczogaśniczych.
5. Każda osoba (dyżurujące brygady) przystępująca do działań ratowniczych powinna:
a) w pierwszej kolejności przeprowadzić ratowanie ludzi, których zdrowie i życie jest
zagrożone,
b) wyłączyć dopływ prądu elektrycznego do pomieszczeń objętych pożarem
c) w zależności od miejsca powstania zdarzenia przystąpić do ograniczenia
rozprzestrzeniania się pożaru i jego likwidacji, pamiętając że:
 przy otwarciu drzwi do pomieszczenia, w którym zaistniał pożar, trzeba posiadać
sprzęt gaśniczy gotowy do natychmiastowego użycia,
 koniecznym jest ukrycie się za ścianą lub skrzydłem drzwiowym przed działaniem
ognia i dymu,
d) prowadzić działania ratowniczo-gaśnicze w sposób zapewniający maksymalne
bezpieczeństwo ludzi.
23
V. SPOSOBY WYKONYWANIA PRAC NIEBEZPIECZNYCH POD WZGLĘDEM POŻAROWYM.
W celu wyeliminowania przypadków powstania pożarów przy wykonywaniu prac
niebezpiecznych pod względem pożarowym, mogących powodować bezpośrednie
niebezpieczeństwo powstania pożaru lub wybuchu (spawanie, cięcie palnikiem, lutowanie,
podgrzewanie, szlifowanie, itp.) oraz w celu zabezpieczenia realizacji postanowień,
wynikających z rozporządzenia [4] i zarządzenia [9] ustala się tryb postępowania przy tego
typu pracach prowadzonych w obiektach i na terenie ZMPG S.A.
Wykonywanie prac niebezpiecznych pod względem pożarowym na nabrzeżach portowych
nieprzewidzianych w Instrukcji Technologicznej, dozwolone jest po każdorazowym uzyskaniu
zgody Kapitanatu Portu i uprzednim powiadomieniu Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A.
Przy wykonywaniu prac niebezpiecznych pod względem pożarowym w obiektach i na terenie
ZMPG S.A., obowiązują następujące zasady postępowania w zakresie zabezpieczenia
przeciwpożarowego.
1. Zarządca, użytkownik lub wykonawca winien:
a) dokonać oceny zagrożenia pożarowego w miejscu, w którym prace będą wykonywane,
b) ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu, niedopuszczenie do powstania i
rozprzestrzeniania się pożaru, wybuchu lub innego miejscowego zagrożenia
c) wskazać osoby odpowiedzialne za właściwe zabezpieczenie miejsca pracy, za jej
przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy,
d) zapewnić wykonywanie prac wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające
odpowiednie kwalifikacje,
e) zaznajomić osoby wykonujące prace z zagrożeniami pożarowymi występującymi w
rejonie wykonywania prac oraz z przedsięwzięciami mającymi na celu niedopuszczenie do
powstania pożaru lub wybuchu,
f) zabezpieczyć miejsce pracy w sprzęt pożarniczy (gaśnica, koc gaśniczy, linia wężowa,
wiadro z wodą itp.)
g) zabezpieczyć przed zapaleniem materiały palne, występujące w miejscu wykonywania
prac oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i
znajdujące się w nim instalacje techniczne,
h) prowadzić prace niebezpieczne pod względem pożarowym w pomieszczeniach i przy
urządzeniach zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej
wykonywano inne prace związane z użyciem palnych cieczy, palnych gazów jedynie
wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu
wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości,
24
i) po zakończeniu prac poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane oraz
przyległy obszar,
j) używać do wykonywania prac wyłącznie sprzętu sprawnego technicznie i
zabezpieczonego przed możliwością wywołania pożaru.
Uwaga:
 W obiektach z pomieszczeniami zagrożonymi wybuchem, ze strefami zagrożonymi
wybuchem, obiektach o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 oraz w
obiektach (pomieszczeniach) zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi, do wykonania
pracy można przystąpić tylko po otrzymaniu pisemnego zezwolenia, od kierującego
tokiem prac,
 W sprawach budzących wątpliwości, wydający zezwolenie winien zasięgnąć opinii
Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A.
2. Do prowadzenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym (spawanie) uprawnieni
są wyłącznie spawacze posiadający uprawnienia i kwalifikacje oraz przeszkolenie z zakresu
ochrony przeciwpożarowej.
3. Zarządcy albo użytkownicy obiektów lub pomieszczeń:
a) w których występują pomieszczenia zagrożone wybuchem lub strefy zagrożone
wybuchem,
b) zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi,
c) o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2, w których mają być prowadzone
prace niebezpieczne pod względem pożarowym, zobowiązani są do poinformowania
wykonawcy tych prac o postanowieniach niniejszej instrukcji
4. Zobowiązuje się pracowników nadzorujących i wykonujących prace niebezpieczne pod
względem pożarowym w obiektach i na terenie ZMPG S.A. do ścisłego przestrzegania
postanowień niniejszego rozdziału.
5. W przypadkach wystąpienia wątpliwości w zakresie zaliczania obiektów i pomieszczeń do
kategorii zagrożenia ludzi, zagrożenia wybuchem lub obliczania gęstości obciążenia
ogniowego należy kontaktować się z:
 oficerem dyżurnym Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A. tel. (58) 627 46 10 lub 695
422 297
6. Zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym na statkach
krajowych i zagranicznych regulują przepisy Urzędu Morskiego.
25
Szczegółowe zasady zabezpieczenia w/w. prac określa Rozporządzenie Ministra Spraw
wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych i terenów.
VI. EWAKUACJA OSÓB I MIENIA.
ZA EWAKUACJE ODPOWIADA OSOBA/OSOBY IMIENNIE WYZNACZONE PRZEZ
PRACODAWCĘ – ZGODNIE Z USTAWA PRAWO PRACY
Warunki ewakuacji osób i mienia.
Za przebieg ewakuacji do czasu przybycia jednostek ochrony przeciwpożarowej
odpowiedzialne są osoby (osoba) wyznaczone przez pracodawcę do wykonywania działań w
zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników zgodnie z art. 2091 Ustawy Kodeks
Pracy (Dz. U. z 1998r nr 21, poz. 94 z późniejszymi zmianami) spośród pracowników
poszczególnych podmiotów użytkujących obiekt.
Decyzja ta musi uwzględniać informacje o zakresie ewakuacji, liczbie osób przewidzianych
do ewakuacji, sposobach i kolejności opuszczania pomieszczeń zagrożonych, a także musi
określać drogi i kierunki ewakuacji. Do przeprowadzenia ewakuacji w pierwszej kolejności
wykorzystane powinny być poziome i pionowe drogi komunikacji ogólnej (korytarze, klatki
schodowe). Kierunki dróg i wyjścia ewakuacyjne oznakowane tablicami informacyjnymi
(fotoluminescencyjnymi) umieszczonymi na ciągach komunikacyjnych poziomych i
pionowych służących celom ewakuacji oraz wyposażone w oświetlenie awaryjne
(bezpieczeństwa i ewakuacyjne). Ewakuacja ludzi winna polegać na: wyprowadzeniu
wszystkich ludzi przez grupę ewakuacyjna do ustalonego miejsca koncentracji - nie
kolidującego z terenem działania jednostek straży pożarnej oraz zapewnieniu środków
transportowych celem przewiezienia osób ewakuowanych lub poszkodowanych do
wyznaczonych miejsc zastępczych lub punktów medycznych.
Po podjęciu decyzji o ewakuacji osób i mienia należy:
1. niezwłocznie powiadomić wszystkie osoby przebywające w budynku o powstaniu i
charakterze
zagrożenia
oraz
konieczności
przeprowadzenia
ewakuacji;
do
powiadomienia należy wykorzystać istniejące w obiekcie środki łączności wewnętrznej,
2. kierujący akcją ratowniczo-gaśniczą wyznacza osoby odpowiedzialne za przebieg
ewakuacji poszczególnych grup ewakuacyjnych, ponadto ustala ewentualną potrzebę
26
ewakuacji sprzętu i mienia, określając w tym celu sposoby, kolejność i rodzaj
ewakuowanego mienia,
3. w pierwszej kolejności należy ewakuować osoby z tych pomieszczeń, w których powstał
pożar lub które znajdują się na drodze rozprzestrzeniania się ognia oraz pomieszczeń, z
których wyjście lub dotarcie do bezpiecznych dróg ewakuacji może zostać odcięte przez
pożar lub zadymienie; należy dążyć do tego, aby wśród ewakuowanych w pierwszej
kolejności były osoby o ograniczonej (z różnych względów) zdolności poruszania się,
natomiast zamykać strumień ruchu powinny osoby, które mogą poruszać się o własnych
siłach,
4. w przypadku dróg ruchu dla pojedynczych osób lub grup, należy niezwłocznie
dostępnymi środkami np. telefonicznie, bezpośrednio lub przy pomocy osób
znajdujących się na zewnątrz odciętej strefy - powiadomić kierownika akcji
ewakuacyjnej; ludzi odciętych od dróg wyjścia, a znajdujących się w strefie zagrożenia,
należy zebrać w pomieszczeniu najbardziej oddalonym od źródła pożaru, i w miarę
posiadanych środków i istniejących warunków ewakuować na zewnątrz, przy pomocy
sprzętu ratowniczego przybyłych jednostek straży pożarnej lub innych jednostek
ratowniczych,
5. przy silnym zadymieniu dróg ewakuacyjnych należy poruszać się w pozycji pochylonej,
starając się trzymać głowę jak najniżej ze względu na mniejsze zadymienie panujące w
dolnych partiach pomieszczeń i dróg ewakuacyjnych; usta i drogi oddechowe należy w
miarę możliwości zasłaniać chustką zamoczoną w wodzie - sposób ten ułatwia
oddychanie; podczas ruchu przez mocno zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych należy
poruszać się wzdłuż ścian, by nie stracić orientacji, co do kierunku ruchu.
6. ewakuacja mienia nie może odbywać się kosztem sił i środków niezbędnych do
ewakuacji i ratowania ludzi; ewakuację mienia należy rozpocząć od najcenniejszych
urządzeń, dokumentacji i przedmiotów; należy wykorzystać wszystkie sprawne fizycznie
osoby nadające się do demontażu i ewakuacji mienia oraz w pracy tej należy
wykorzystać sprzęt techniczny i transportowy, znajdujący się na terenie obiektów oraz
sprzęt przybyłych na miejsce jednostek straży pożarnej,
7. po zakończeniu ewakuacji osób należy sprawdzić, czy wszyscy ludzie opuścili
poszczególne pomieszczenia, a w razie podejrzenia, że ktoś został w zagrożonej strefie,
należy natychmiast zgłosić ten fakt jednostkom ratowniczym przybyłym na miejsce akcji
i przeprowadzić ponowne sprawdzanie pomieszczeń budynku,
27
8. w przypadku przybycia jednostek straży pożarnej w trakcie akcji ewakuacyjnej kierujący
przebiegiem akcji kierownik akcji ratowniczo-gaśniczej, zobowiązany jest do złożenia
krótkiej informacji o przebiegu akcji, a następnie podporządkowania się poleceniom
dowódcy przybyłej jednostki straży pożarnej.
VII. SPOSOBY PRAKTYCZNEGO SPRAWDZANIA ORGANIZACJI I WARUNKÓW EWAKUACJI.
NIE DOTYCZY
VIII. GAŚNICE, ZASADY ROZMIESZCZANIA ORAZ OBSŁUGI I UŻYCIA.
Ilość i rodzaj gaśnic w obiekcie.
Powierzchnia strefy
Wymagana
pożarowej
środka gaśniczego
PM – 154,32 m2
4 kg
masa Ilość i typ gaśnic na wyposażeniu
budynku
2 gaśnice po 5kg CO2 typu BC
Większość pożarów, nawet te które niszczą całe budynki, biorą swój początek przeważnie z
niewielkiego źródła, może to być np. rzucony niedopałek papierosa na podatny do palenia
materiał. Żeby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się początkowo małych źródeł ognia,
należy dążyć do ugaszenia pożaru w pierwszej fazie jego rozwoju.
Do tego celu służą różne przyrządy (urządzenia), spośród których najczęściej jest stosowany
podręczny sprzęt gaśniczy (gaśnice).
Budynek wyposażono w podręczny sprzęt gaśniczy spełniający wymagania PN będących
odpowiednikami norm europejskich (EN), dotyczących gaśnic.
Obowiązek wyposażania przedmiotowych budynków w podręczny sprzęt gaśniczy spoczywa
na właścicielu obiektu lub zgodnie z podpisaną umową cywilno prawną może zostać
scedowany na zarządcę lub użytkownika obiektu (lub jego części).
Najważniejszą zasadą jest to, aby prawidłowo dobrany sprzęt gaśniczy był dostosowany do
gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie lub w poszczególnych
pomieszczeniach, przy uwzględnieniu rodzaju płonącego materiału, jego stanu skupienia
oraz sposobu spalania.
Poniższa tabela przedstawia podział pożaru ze względu na rodzaj palnego materiału oraz
jakie należy zastosować środki gaśnicze do ugaszenia płonącego materiału.
28
Rozmieszczenie gaśnic.
Przy rozmieszczaniu gaśnic należy przestrzegać następujących zasad:

gaśnice powinny być umieszczone w łatwo dostępnych i widocznych miejscach np. przy
wejściach przy przejściach, na korytarzach, w pomieszczeniach przy wyjściach na
zewnątrz,

miejsce wyznaczone na gaśnice należy oznakować zgodnie z Polską Normą PN-92/N01256/01,

do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m,

gaśnice należy umieszczać w miejscach nie narażonych na uszkodzenia mechaniczne
oraz działanie źródeł ciepła (ogrzewacze, grzejniki, miejsca silnie nasłonecznione),

odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do
najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m,

w obiektach wielokondygnacyjnych gaśnice należy umieszczać w tych samych miejscach
na każdej kondygnacji, jeżeli pozwalają na to istniejące warunki.
29
Zasady obsługi gaśnic
Gaśnica proszkowa - jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w dźwignię uruchamiającą
zawór lub zbijak. Środek gaśniczy (proszek) wyrzucany jest przez dyszę lub wężyk zakończony
prądowniczką przy pomocy gazu obojętnego (azot lub dwutlenek węgla). Po dostarczeniu
gaśnicy w miejsce pożaru zrywamy plombę i wyciągamy zawleczkę blokującą, uruchamiamy
dźwignię lub wciskamy zbijak i kierujemy strumień środka gaśniczego na ognisko pożaru.
Działanie gaśnicy proszkowej można w każdej chwili przerwać przez zwolnienie dźwigni
uruchamiającej lub dźwigni prądowniczki. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica
prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.
Ze
względu
na
sposób
magazynowania
czynnika
roboczego
wyróżniamy
typy:
X – pod stałym ciśnieniem,
Z – z dodatkowym zbiornikiem (zawierającym gaz napędowy). Przy użyciu tego typu gaśnicy
odczekać należy kilka sekund od uruchomienia zbijaka do czasu podania środka gaśniczego
co jest niezbędne do opróżnienia naboju i wymieszania się gazu napędowego ze środkiem
gaśniczym.
Gaśnica na dwutlenek węgla - jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w zawór (pokrętny
lub szybko otwieralny) i wężyk zakończony dyszą wylotową. Wewnątrz gaśnicy znajduje się
skroplony dwutlenek węgla, który po uruchomieniu gaśnicy pod własnym ciśnieniem
wydostaje się na zewnątrz oziębiając się do temperatury ok. - 80oC. Po dostarczeniu gaśnicy
w miejsce pożaru zrywamy plombę zabezpieczającą (ewentualnie wyciągamy zawleczkę
blokującą), uruchamiamy zawór i kierujemy strumień środka gaśniczego na ognisko pożaru.
Działanie gaśnicy śniegowej można w każdej chwili przerwać zamykając zawór.
Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji
pionowej.
Podstawowy sposób użycia poszczególnych gaśnic przedstawiany jest także w sposób
graficzny na etykietach naklejonych na gaśnice.
Uwaga:
Nie wolno używać wody i wodnych roztworów środków pianotwórczych do gaszenia
urządzeń będących pod napięciem !!!
Zabrania się gasić palącej się na pracowniku odzieży gaśnicami proszkowymi, pianowymi i
CO2, należy gasić poszkodowanego narzucając na palące się ubranie danej osoby koc lub
płachtę w celu stłumienia ognia !!!
30
IX. ZASADY PRZEGLĄDÓW TECHNICZNYCH URZĄDZEŃ PRZECIWPOŻAROWYCH.
1. Zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. nr 109, poz. 719), urządzenia przeciwpożarowe
oraz gaśnice przenośne i przewoźne, zwane dalej "gaśnicami", powinny być poddawane
przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób
określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w
dokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi, opracowanych przez ich
producentów.
2. Zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. nr 109, poz. 719), przeglądy techniczne i
czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach ustalonych przez
producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.
3. Zgodnie z § 10 ust. 13 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z
dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg
pożarowych (Dz. U. nr 124, poz. 1030) hydranty zewnętrzne przeciwpożarowe powinny
być co najmniej raz w roku poddawane przeglądom i konserwacji przez właściciela sieci
wodociągowej przeciwpożarowej.
4. Podczas przeglądu konserwacyjnego gaśnic należy również zwrócić uwagę na
prawidłowość oznakowania miejsca lokalizacji gaśnic i dostępu do nich.
5. Węże stanowiące wyposażenie hydrantów wewnętrznych powinny być raz na 5 lat
poddawane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze, zgodnie z § 3 ust.4
rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji jak w pkt.l oraz zgodnie z
Polską Normą dotyczącą konserwacji hydrantów wewnętrznych (PN-EN 671-3. Stałe
urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Część 3: Konserwacja hydrantów
wewnętrznych z wężem półsztywnym i hydrantów wewnętrznych z wężem płasko
składanym).
31
Budynek wyposażono w następujące instalacje techniczne, których istnienie należy brać pod
uwagę ze względu na ochronę przeciwpożarową:
L.P.
RODZAJ INSTALACJI
CZASOOKRES PRZEGLĄDU
1.
Gaśnice
1 rok
2.
Instalacja elektryczna
5 lat
3.
Instalacja odgromowa
5 lat
4.
Przewody kominowe
1 rok
32
X. ORGANIZACJA I ZASADY ZAZNAJAMIANIA PRACOWNIKÓW Z PRZEPISAMI Z ZAKRESU
OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ ORAZ INSTRUKCJĄ BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO.
Przyjmuje
się
następujące
sposoby
zaznajamiania
użytkowników
z
przepisami
przeciwpożarowymi:
1) zamieszczanie na stronie ZMPG S.A. instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
2) zapoznanie pracowników z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego,
3) szkolenie według niżej zamieszczonego programu.
Program czterogodzinnego szkolenia obwiązującego pracowników zatrudnionych w
obiektach i na terenie ZMPG S.A.
1) Podstawy prawne z zakresu ochrony przeciwpożarowej.
2) Zagrożenie pożarowe zakładu, przyczyny powstania i rozprzestrzeniania się pożarów,
3) Zadania i obowiązki pracowników w zakresie zapobiegania pożarom.
4) Zadania i obowiązki pracowników w przypadku powstania pożaru.
5) Grupy pożarów, sprzęt gaśniczy oraz zasady posługiwania się nim.
6) Obwiązujące instrukcje w zakresie ochrony ppoż.
Uwaga:
 szkolenie należy przeprowadzić metodą wykładu i ćwiczeń oraz zakończyć
sprawdzeniem wiedzy osób przeszklonych,
 prowadzący szkolenie winien posiadać właściwe kwalifikacje zgodnie z Ustawą o
ochronie przeciwpożarowej,
 fakt uczestnictwa w szkoleniu pracownicy potwierdzają podpisem na oświadczeniu,
które należy dołączyć do dokumentów osobowych pracownika,
 prowadzący szkolenie wystawia zlecającemu szkolenie dokument zawierający
program szkolenia, listę osób przeszkolonych oraz kartę zaliczeniową.
33
XI. ZAŁĄCZNIKI.
ZAŁĄCZNIK 1. PROTOKÓŁ I KSIĄŻKA PRAC NIEBEZPIECZNYCH POD WZGLEDEM
POŻAROWYM.
Lp.
Nazwa obiektu,
pomieszczenia, w
którym wykonano prace
Data
i godzina
rozpoczęcia
prac;
Numer
zezwolenia
Data
i godzina
zakończenia
prac
Data
i godzina
przeprowadzenia
kontroli po
zakończeniu prac
Imię i nazwisko
osoby
kontrolującej
Podpis
Uwagi
34
PROTOKÓŁ NR .........
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWEGO PRAC
NIEBEZPIECZNYCH POD WZGLĘDEM POŻAROWYM
1. Nazwa i określenie pomieszczenia i miejsca, w którym przewiduje się wykonanie prac:
.................................................................................................................................................
.
2. Technologia prac przewidzianych do realizacji:…………………………............................. ..............
.................................................................................................................................................
.
3. Właściwości pożarowe materiałów palnych występujących w pomieszczeniu (miejscu)
prac: …………….......................................................................................................................
4. Rodzaj elementów budowlanych(zapalność) występujących w danym pomieszczeniu lub
rejonie przewidywanych prac niebezpiecznych pożarowo:………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. Rodzaj wykonywanych prac przez inne firmy w pomieszczeniach sąsiadujących z
pomieszczeniami (miejscami) wykonywania prac niebezpiecznych pożarowo oraz sposoby
zabezpieczeń obszarów sąsiadujących:
……………………………………………………………………………………………….……………………………………………..
6. Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego pomieszczenia, stanowiska, urządzenia itp. na
okres wykonywania prac niebezpiecznych pożarowo:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
7. Ilość i rodzaj podręcznego sprzętu gaśniczego do zabezpieczenia toku prac
niebezpiecznych pożarowo:……………………………………………………………………………………………….
8. Środki i sposoby alarmowania współpracowników oraz Straży Pożarnej w przypadku
powstania pożaru…………………..…………………………………..……………………………………………………..
9. Osoba/y/ odpowiedzialna/e/ za całokształt przygotowania zabezpieczenia
przeciwpożarowego toku prac:.……………………………………………………………………………………..
10.
Osoba/y/ odpowiedzialna/e/ za nadzór nad stanem bezpieczeństwa pożarowego w
toku wykonywania prac:…………..………………………………………………………………………….............
35
11.
Osoba/y/ zobowiązana/e/ do przeprowadzania kontroli rejonu prac po ich
zakończeniu:………………………………........................................................................
PODPISY CZŁONKÓW KOMISJI
( imię i nazwisko, stanowisko)
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
Miejscowość ......................................, dnia ......................................
ZAŁACZNIK 2. WYKAZ OSÓB I NUMERÓW TELEFONÓW KIEROWNICTWA
IMIĘ I NAZWISKO
NUMER TELEFONU
36
ZAŁĄCZNIK 3. POTWIERDZENIE UDZIAŁU W SZKOLENIU.
Gdynia, dnia ..............................
.........................................................
imię i nazwisko przeszkolonego
............................................................
zajmowane
stanowisko,
komórka
organizacyjna
....................................................................
imię i nazwisko szkolącego
OŚWIADCZENIE
Niniejszym Oświadczam, że odbyłem/am czterogodzinne szkolenie z zakresu bezpieczeństwa
pożarowego, w wyniku którego zostałem/am zapoznany/na z obowiązkami i zadaniami w
zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych.
................................................
Podpis przeszkolonego
37
ZAŁĄCZNIK 4. ZNAKI BEZPIECZEŃSTWA I EWAKUACJI.
Symbol znaku
Opis znaku
Symbol znaku
Opis znaku
Wyjście ewakuacyjne
Gaśnica
Miejsce zbiórki do
ewakuacji
Hydrant zewnętrzny
ZAŁĄCZNIK 5. PLANY OBIEKTU.
38
PLAN SYTUACYJNY – ROZMIESZCZENIE ZNAKÓW EWAKUACYJNYCH
Wykonał: st. kpt. SAMONEK Janusz
Lipiec 2015
Rys 1 Ul. Polska 18, GDYNIA
NR BUD. 109-0623
Przewidywana ilość stałych użytkowników – 0 osób
Pow. kondygnacji 154,32 m2
Budynek PM – Qd<500 MJ/m2
PARTER
Liczba stref pożarowych - 1
39
PLAN SYTUACYJNY – ROZMIESZCZENIE ZNAKÓW EWAKUACYJNYCH
Wykonał: st. kpt. SAMONEK Janusz
Lipiec 2015
Rys 2 Ul. Polska 18, GDYNIA
NR BUD. 109-0623
Przewidywana ilość stałych użytkowników – 0 osób
2
Pow. Użytkowa 154,32 m
Budynek PM - Qd<500 MJ/m2
Liczba kondygnacji - 1
Kubatura 1 005,41 m3
Liczba stref pożarowych - 1
40