strategia rozwoju gminy zgierz

Transkrypt

Załącznik do uchwały
Nr XLI/349/06
Rady Gminy Zgierz
z dnia 19 stycznia 2006 r.
STRATEGIA ROZWOJU GMINY ZGIERZ
NA LATA 2006 – 2013
ZGIERZ, STYCZEŃ 2006 ROKU
SPIS TREŚCI
Wstęp
1. Otoczenie gminy Zgierz – dokumenty programowe ………………………….. 1
2. Dokumenty programowe gminy Zgierz ………………………………………... 3
3. Proces i metoda tworzenia strategii ……………………………………………... 4
2. Część I. Raport o stanie gminy
Dział 1. Syntetyczna charakterystyka gminy
1.1. Położenie i informacje ogólne........................................................... 10
1.2. Historia................................................................................................. 13
Dział 2. Środowisko naturalne i kulturowe
2.1. Klimat................................................................................................... 14
2.2. Gleby.................................................................................................... 14
2.3. Bogactwa naturalne............................................................................ 14
2.4. Lesistość............................................................................................... 15
2.5. Zasoby wodne..................................................................................... 15
2.6. Zanieczyszczenia środowiska........................................................... 16
2.7. Chronione obszary przyrodnicze na terenie gminy Zgierz...........18
2.8. Środowisko kulturowe....................................................................... 20
Dział 3. Gospodarka
3.1. Własność nieruchomości................................................................... 22
3.2. Gospodarka gminna.......................................................................... 22
3.3. Działalność produkcyjno – usługowa............................................. 23
3.4. Rolnictwo............................................................................................ 25
3.5. Turystyka............................................................................................ 25
Dział 4. Infrastruktura społeczna
4.1.Potencjał demograficzny................................................................... 28
4.2. Analiza struktury bezrobocia.......................................................... 29
4.3. Oświata i wychowanie..................................................................... 31
4.4. Pomoc Społeczna............................................................................... 33
4.5. Działalność kulturalna..................................................................... 34
4.6. Sport.................................................................................................... 36
4.7. Ochrona zdrowia.............................................................................. 37
4.8. Bezpieczeństwo publiczne.............................................................. 37
Dział 5. Infrastruktura techniczna i komunikacja
5. 1. Zaopatrzenie w wodę....................................................................... 38
5.2. Odprowadzanie ścieków................................................................... 39
5.3. Zaopatrzenie w gaz............................................................................ 39
5.4. Zasilanie w energię elektryczną....................................................... 40
2
5.5. Telekomunikacja i połączenia internetowe......................................... 40
5.6. Stan infrastruktury transportowej i drogowej.................................... 40
3. Część II. Analiza strategiczna
1. Analiza SWOT gminy Zgierz.......................................................................... 43
2. Analiza działów tematycznych
2.1. Środowisko naturalne i kulturowe...................................................... 45
2.2. Gospodarka............................................................................................. 46
2.3. Infrastruktura społeczna....................................................................... 46
2.4. Infrastruktura techniczna i komunikacja............................................ 47
3. Wizja i misja gminy oraz identyfikacja kluczowych problemów
3.1 Wizja gminy Zgierz................................................................................ 48
3.2. Misja gminy Zgierz................................................................................ 48
3.3. Kluczowe problemy gminy Zgierz...................................................... 49
4. Część III. Strategia działania
1. Obszary strategiczne ...................................................................................... 51
2. Kierunki działań strategicznych oraz zadania i wskaźniki monitorowani
OBSZAR I. ....................................................................................................... 52
Rozwój dochodowego rolnictwa oraz mikro, małej i średniej
przedsiębiorczości
OBSZAR II. ...................................................................................................... 55
Rozwój społeczeństwa informacyjnego i obywatelskiego
OBSZAR III...................................................................................................... 58
Ochrona środowiska naturalnego oraz edukacja ekologiczna społeczeństwa
OBSZAR IV..................................................................................................... 60
Rozwój rekreacji i turystki ze szczególnym uwzględnieniem
alternatywnych źródeł dochodu dla rolników
OBSZAR V...................................................................................................... 63
Wspieranie aktywności inwestycyjnej ze szczególnym uwzględnieniem
terenów sąsiadujących z autostradą A2
3. Strategia Rozwoju Gminy Zgierz a Strategia Rozwoju Województwa
Łódzkiego ...................................................................................................... 65
5. Część IV. Wdrażanie, monitorowanie i promocja strategii
1. Wdrażanie....................................................................................................... 67
2. Monitorowanie............................................................................................... 68
3. Promocja.......................................................................................................... 68
3
WSTĘP
1. OTOCZENIE GMINY ZGIERZ -
DOKUMENTY PROGRAMOWE
Poszukując odpowiedzi na pytanie jak działać w nadchodzących latach, aby osiągnąć jak
najwięcej, konkretyzujemy swoje plany w logicznie ułożony i spójny dokument - strategię,
zawierający wytyczone drogi działania, z wyznaczonymi docelowymi obszarami. Opracowywana
strategia koncentrować się powinna wokół działań, które mogą przyspieszyć proces rozwoju
gminy, nadać mu właściwy kierunek, a w konsekwencji podnieść poziom życia społeczeństwa.
Budując Strategię Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013 należało wziąć pod uwagę
wszelkie dokumenty programowe wytyczające kierunki rozwoju otoczenia, jakim jest powiat,
województwo oraz kraj. Niezbędne stało się, zatem dokładne ich przeanalizowanie i wytyczenie
kierunków rozwoju dla gminy w taki sposób, aby dawały jak najlepszą perspektywę rozwoju, ale
jednocześnie doskonale wpisywały się w cele strategiczne otaczającej ją rzeczywistości.
Narodowy Plan Rozwoju
Członkowstwo Polski w Unii Europejskiej ukształtowało nowy model strategicznego
planowania i funkcjonowania w przestrzeni Wspólnoty. Jednym z podstawowych i niezbędnych
dokumentów, aby Polska mogła właściwie wykorzystać swoje członkostwo w Unii Europejskiej i
dobrze rozdysponować oferowane przez Unię środki jest Narodowy Plan Rozwoju (NPR).
Uwzględniając czasookres opracowanej Strategii Rozwoju Gminy Zgierz, należało
uwzględniać założenia Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004–2006, ale przed wszystkim
założenia Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007–2013, który ma sprzyjać realizowaniu
interesów różnych grup ludności, ukierunkowywać i stabilizować działanie instytucji publicznych
oraz społecznych, zapobiegać napięciom i rozczarowaniu państwem. W ten sposób stanie się ona
narzędziem programowania i koordynowania działań podmiotów publicznych, prywatnych i
społecznych.
Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007-2013, wykreślając oś rozwoju społecznogospodarczego Polski, jest zarazem odzwierciedleniem strategicznego podejścia do integracji
Polski ze Wspólnotą Europejską. Plan określa pozycję, jaką Polska ma uzyskać w ramach
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz cele polityki gospodarczej.
Rada Ministrów, zatwierdzając wstępny projekt Narodowego Planu Rozwoju na lata 20072013, jednoznacznie dała wyraz intencjom daleko posuniętej regionalizacji prac przy realizacji
Planu, w szczególności poprzez jasno sformułowaną wolę pełnej decentralizacji programowania
rozwoju regionów i realizacji 16 Regionalnych Programów Operacyjnych, co znalazło
odzwierciedlenie już w Założeniach do Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013.
Misją Narodowego Planu Rozwoju jest podniesienie jakości życia obywateli w Polsce,
natomiast trzy strategiczne cele to:
1. Utrzymanie gospodarki na ścieżce wysokiego wzrostu gospodarczego.
2. Wzmocnienie konkurencyjności regionów i przedsiębiorstw oraz wzrost zatrudnienia.
3. Podniesienie poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej1
1
Projekt Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007 - 2013
1
Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego
Uwarunkowania dla rozwoju gminy Zgierz wynikają również ze Strategii Rozwoju
Województwa Łódzkiego. Najbliższe kilkanaście lat to ważny okres dla województwa łódzkiego.
Podniesienie konkurencyjności regionu, poprawa warunków życia ludności oraz zapewnienie
wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej wymaga prowadzenia planowych, systematycznych i
skoordynowanych działań w skali całego województwa. Podstawą dla nich powinna być jasno
określona polityka władz połączona z konsekwentnym dążeniem do wytyczania długookresowych
i realistycznie określonych celów rozwojowych, które zapewnią sprawność działania i zdolność do
szybkiego reagowania na zmienne sytuacje oraz nowe zjawiska społeczno - gospodarcze
zachodzące w kraju i na świecie. Priorytetowymi działaniami winny stać się przedsięwzięcia
zmierzające do podniesienia konkurencyjności regionu na arenie międzynarodowej oraz likwidacja
barier i dysproporcji rozwojowych.
Aktualizacja Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007−2020 opiera się na
zdefiniowaniu trzech sfer strategicznych: społecznej, ekonomicznej i funkcjonalno-przestrzennej.
Wynikają one z diagnozy i bilansu strategicznego regionu- zestawienie szans i zagrożeń
rozwojowych oraz identyfikacja silnych i słabych stron. Ich analiza pozwoliła na określenie nowej
wizji i misji rozwoju regionu oraz ustalenia obszarów priorytetowych i celów szczegółowych, które
zostały przełożone na główne działania o charakterze operacyjnym. Ważnym elementem
aktualizacji było wskazanie sposobów monitorowania i ewaluacji strategii rozwoju w okresie jej
realizacji.
Realizacja pożądanych przemian określonych w misji przy aktualnym stanie i tendencjach
rozwojowych regionu, będzie wymagała skoncentrowania wysiłków na wielu obszarach.
Najważniejsze z nich zidentyfikowano w trzech, strategicznych dla województwa sferach:
SFERA SPOŁECZNA:
Cel główny: Wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa.
SFERA EKONOMICZNA:
Cel główny: Poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki województwa.
SFERA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA:
Cel główny: Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno–ekonomicznego
posiadającego własną podmiotowość kulturową i gospodarczą2.
Dokumenty strategiczne Powiatu Zgierskiego
Podstawowym dokumentem strategicznym dla Powiatu Zgierskiego jest Plan Rozwoju
Lokalnego na lata 2005 – 2006. Podstawowym celem sporządzenia Planu Rozwoju było stworzenie
możliwości decyzyjnych w sprawach podejmowania przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie
rzeczowym oraz finansowym, w dłuższej perspektywie czasowej. Decyzje te pozwolą na
Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007 - 2020
2
wcześniejsze podjęcie prac przygotowawczych dla planowanych procesów inwestycyjnych
(przygotowanie dokumentacji projektowej, itp.) Umożliwią także efektywniejsze
pozyskiwanie źródeł finansowania dla planowanych zadań, z odpowiednim
wyprzedzeniem. Dokument ma charakter poznawczy oraz służy możliwie szerokiemu i
kompleksowemu rozpoznaniu obecnego stanu rozwoju, wyodrębnieniu uwarunkowań
sprzyjających rozwojowi3.
2. DOKUMENTY PROGRAMOWE GMINY ZGIERZ
W codziennym funkcjonowaniu gminy Zgierz znaczącą role odgrywają dokumenty
programowe, które w sposób systemowy dają rzeczywiste wskazówki do podejmowania decyzji.
Większość z nich przyjmowana była przez Radę Gminy Zgierz z realizacją powierzaną Wójtowi
Gminy. Dokumenty te stanowiły też tło wiążące dla procesu opracowywania Strategii Gminy
Zgierz na lata 2006 – 2013. Są to następujące dokumenty:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zgierz.
Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego.
Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata 2004 – 2007.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Zgierz na lata 2004 – 2006.
Gminny Program Ochrony Środowiska.
Gminny Plan Gospodarki Odpadami.
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2005 – 2009.
Program współpracy Gminy Zgierz z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami
prowadzącymi działalność pożytku publicznego – uchwała podejmowana w każdym
roku.
9. Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych w gminie Zgierz
będących w zarządzie Gminnego Zakładu Komunalnego.
10. Program – koncepcja gospodarki ściekowej dla gminy Zgierz.
11. Plan rozwoju wsi Dzierżązna.
12. Plan rozwoju wsi Rosanów.
3
Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2005 – 2006 dla Powiatu Zgierskiego
3
3. PROCES
I METODA TWORZENIA STRATEGII
Decyzję o opracowaniu Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013 podjęła Rada
Gminy Zgierz uchwałą Nr XXXIV/310/05 z dnia 25 sierpnia 2005 roku, delegując Radnych do
udziału w pracach i zobowiązując Wójta Gminy Zgierz do podjęcia działań w tym kierunku.
Zarządzeniem Nr IV/81/2005 z dnia 9 września 2005 roku Wójt Gminy powołał zespół do
opracowania przedmiotowego dokumentu. Przyjmując samodzielną metodę przygotowania
strategii, która bazuje na wiedzy i doświadczeniu samorządu i mieszkańców gminy, do prac
zaproszone zostały także osoby reprezentujące lokalną społeczność, gdyż opracowanie
długoterminowej strategii wymagało ścisłej współpracy mieszkańców, instytucji, organizacji
pozarządowych oraz szerokich konsultacji społecznych.
Zgodnie z zarządzeniem pracami zespołu kierowała oraz koordynowała działania
Zastępca Wójta Gminy Zgierz Anna Tomczak.
W trwających pięć miesięcy pracach, uczestniczyli:
1.
Ryszard Barylski
Przewodniczący Rady Gminy Zgierz
2.
Jan Błaszczyk
Zastępca Przewodniczącego Rady Gminy Zgierz
3.
Jan Gosa
Radny Rady Gminy Zgierz
4.
Wojciech Słowiński
5.
Stanisław Stańczyk
6.
Tomasz Stańczykowski
7.
Bożena Stasiak
Radna Rady Gminy Zgierz
8.
Justyna Włodarczyk
Radna Rady Gminy Zgierz
9.
Krzysztof Zatorski
10.
Marak Telenda
11.
Alicja Karnicka
Sekretarz Gminy Zgierz
12.
Ewa Kubiak
Skarbnik Gminy Zgierz
13.
Barbara Polasińska
Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury
14.
Małgorzata Ciechanowska
Kierownik Działu w Gminnym Zakładzie Komunalnym
15.
Małgorzata Bibel
Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
16.
Ewa Lewińska
Kierownik Referatu Infrastruktury Technicznej Urzędu
Gminy Zgierz
17.
Anna Łopalewska
Kierownik Referatu Geodezji, Gospodarki Przestrzennej i
4
Gruntami Urzędu Gminy Zgierz
18.
Cezary Piotrowski
Kierownik Referatu Oświaty, Kultury i Sportu Urzędu
Gminy Zgierz
19.
Andrzej Gibki
Kierownik Referatu Ochrony Środowiska, Rolnictwa i
Działalności Gospodarczej Urzędu Gminy Zgierz
20.
Agnieszka Chmieleska
Kierownik Referatu Organizacyjno-Administracyjnego
Urzędu Gminy Zgierz
21.
Agnieszka Ciesielska
Referat Środowiska, Rolnictwa i Działalności Gospodarczej
22.
Aneta Kosiorek
Zespół ds. Promocji Gminy Urzędu Gminy Zgierz
23.
Bogusława Szczecińska
Zespół ds. Rozwoju Gminy oraz Funduszy Strukturalnych
24.
Teresa Socalska
Dyrektor Zespołu Szkolno Gimnazjalnego w Grotnikach
25.
Irena Konsowicz
Dyrektor Zespołu Szkolno Gimnazjalnego w Szczawinie
26.
Anna Kulik
Dyrektor Szkoły Podstawowej w Dąbrówce Wielkiej
27.
Blanka Hauke
Dyrektor Szkoły Podstawowej w Białej
28.
Andrzej Kokociński
Rada Sołecka Jedlicza B
29.
Piotr Patora
Towarzystwo Przyjaciół Rosanowa i Okolic
30.
Wiesław Olender
31.
Krzysztof Kubiak
32.
Tadeusz Gorący
33.
Ewa Różycka
34.
Włodzimierz Obrzydowski
Stowarzyszenie Proekologiczne PINIA
35.
Anna Ostrowska
36.
Włodzimierz Ostrowski
37.
Lechosław Wojcieszek
38.
Halina Szymańska
Gminna Rada Kół Gospodyń Wiejskich
39.
Marian Dobrysiak
Sołectwo Łagiewniki Nowe
40.
Marek Dobiński
rolnik z Gminy Zgierz
41.
Marek Zajączkowski
Przedsiębiorca PPHU Corado
5
42.
Zbigniew Hauke
Stowarzyszenie Agroturystyczne Ziemi Zgierskiej
43.
Ojciec Tomasz Ewertowski
Proboszcz Parafii pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia
Najświętszej Maryi Panny w Grotnikach
44.
Bernard Palmowski
Sołtys Sołectwa Ciosny
45.
Marek Kominiak
Rada Sołecka Grotnik
Prace nad strategią rozpoczęły się od spotkania całego zespołu w dniu 14 września 2005
roku, na którym omówiona została procedura poszczególnych etapów prac nad strategią,
zatwierdzono harmonogram prac oraz podzielono zespół na grupy tematyczne.
6
Procedura i etapy prac nad Strategią Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013
Procedura:
1.
2.
3.
4.
Strategia rozwoju gminy to przedstawiona w formie dokumentu koncepcja działań
prowadzących do długotrwałego i zrównoważonego rozwoju gminy Zgierz. Jest
podstawowym narzędziem długofalowego programowania.
Projekt dokumentu przygotuje specjalnie dla tego celu powołany zespół składający
się z przedstawicieli Rady Gminy Zgierz, środowiska społeczno-gospodarczego
oraz pracowników Urzędu Gminy Zgierz i jednostek organizacyjnych gminy.
Rada Gminy Zgierz, po dokładnym przeanalizowaniu przedstawionego projektu
strategii, podejmie uchwałę o jej przyjęciu, jednocześnie kierując ją do wdrażania
przez podmioty odpowiedzialne za rozwój gminy.
Strategia określi wizję i misję rozwoju gminy, strategiczne obszary, kierunki
działań i główne zadania dla danego obszaru oraz wskaźniki monitorowania.
Etapy prac:
1. Zgromadzenie aktualnych informacji o gminie i sformułowanie raportu o jej stanie.
2. Zdefiniowanie wizji rozwoju gminy.
3. Identyfikacja kluczowych, z punktu widzenia dalszego rozwoju gminy problemów.
4. Ustalenie strategicznych kierunków rozwoju gminy – obszarów strategicznych.
5. Opracowanie kierunków działań strategicznych, głównych zadań dla danego obszaru
strategicznego oraz wskaźników monitorowania.
6. Przygotowanie projektu Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013 do przedłożenia
przez Wójta Gminy Zgierz, Przewodniczącemu Rady Gminy Zgierz.
Harmonogramu prac związanych z przygotowaniem Strategii Rozwoju Gminy
Zgierz na lata 2006 – 2013
Miesiące
L.p
Etapy pracy
1.
Przygotowanie
materiałów źródłowych
dla zdiagnozowania
stanu gminy
Opracowanie raportu o
stanie gminy Zgierz
(analiza SWOT)
2.
3.
Identyfikacja
kluczowych problemów
IX
2005
15-30
X
2005
XI
2005
XII
2005
I
2006
Wykonawcy
pracownicy UGZ i
jednostek
organizacyjnych gminy
1–14
15-30
pracownik Zespołu ds.
Rozwoju Gminy oraz
Funduszy
Strukturalnych
poszczególne grupy
tematyczne zespołu
7
4.
5.
6.
7.
gminy
Ustalenie strategicznych
kierunków rozwoju –
obszarów strategicznych
oraz kierunków działań
Opracowanie,
wytyczenie głównych
zadań obszarów
strategicznych oraz
wskaźników
monitorowania
Przygotowanie projektu
strategii –
skompletowanie
poszczególnych
opracowań
Przyjęcie wersji
ostatecznej strategii i
przekazanie jej do Wójta
Gminy Zgierz
3-14
17 -
wnioskują poszczególne
grupy tematyczne a
ostateczne zdefiniowanie
następuje na spotkaniu
całego zespołu
16
zespół do opracowania
strategii
17 -
30
pracownik Zespołu ds.
Rozwoju Gminy oraz
Funduszy
Strukturalnych
15-30
zespół do opracowania
strategii
Podział zespołu na grupy tematyczne oraz zakres ich pracy
1. Środowisko naturalne i kulturowe:
- Klimat
- Gleby
- Bogactwa naturalne
- Zasoby wodne
- Ochrona przyrody i krajobrazu
- Środowisko kulturowe i ważniejsze zabytki
2. Gospodarka:
- Stan zainwestowania i struktura użytkowania terenu
- Rynek pracy
- Gospodarka gminna
- Działalność produkcyjno-usługowa i budownictwo
- Rolnictwo i leśnictwo
- Handel i usługi
- Turystyka
- Atrakcyjność inwestycyjna gminy
- Środowisko otoczenia biznesu
3. Infrastruktura społeczna:
- Potencjał demograficzny
- Warunki zamieszkania
- Oświata oraz wychowanie
- Ochrona zdrowia
- Kultura
- Sport
- Pomoc społeczna
8
- Bezpieczeństwo publiczne
- Organizacje pozarządowe
4. Komunikacja i infrastruktura techniczna:
- Komunikacja drogowa
- Komunikacja kolejowa
- Zaopatrzenie w wodę
- Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
- Ciepłownictwo
- Gazownictwo
- Telekomunikacja
- Gospodarka odpadami
Ostateczną wersję Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006-2013, zespół przyjął na
swoim posiedzeniu w dniu 11 stycznia 2006 roku. Dokument przekazany został do Wójta Gminy
Zgierz a następnie skierowany do Rady Gminy Zgierz. Na sesji w dniu 19 stycznia 2006 roku Rada
Gminy Zgierz, uchwałą Nr XLI/349/06 przyjęła do realizacji Strategię Gminy Zgierz na lata 20062013.
9
I. RAPORT O STANIE GMINY
DZIAŁ 1. SYNTETYCZNA CHARAKTERYSTYKA GMINY
1.1. POŁOŻENIE I INFORMACJE OGÓLNE
Gmina Zgierz położona jest w centralnej Polsce, w północnej części województwa
łódzkiego. Graniczy z miastami: Łódź, Zgierz i Ozorków, z gminami wiejskimi: Parzęczew,
Ozorków, Głowno i Piątek oraz z gminami miejsko-wiejskimi Stryków i Aleksandrów Łódzki.
Wchodząca w skład powiatu zgierskiego gmina Zgierz należy do największych i
najbardziej zalesionych gmin województwa łódzkiego. Zajmuje powierzchnię 19.924 ha z czego
385 hektarów stanowi własność gminy (niecałe 2%). Pozostała powierzchnia to własność
prywatna.
W 69 miejscowościach leżących na terenie gminy, na koniec roku 2005, na stałe zameldowanych
było 10.736 mieszkańców. Największe miejscowości to: Łagiewniki Nowe - 652 mieszkańców,
Rosanów – 647 i Dąbrówka Wielka – 544. Ilość mieszkańców w poszczególnych miejscowościach
obrazuje poniższa tabela.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Nazwa miejscowości
Adolfów
Astachowice
Bądków
Besiekierz Rudny
Brachowice
Biała
Besiekierz Nawojowy
Ciosny
Cyprianów
Czaplinek
Dąbrówka Marianka
Dąbrówka Sowice
Dąbrówka Strumiany
Dąbrówka Wielka
Dębniak
Dzierżązna
Emilia
Gieczno
Glinnik
Grabiszew
Grotniki
Janów
Jasionka
Jedlicze A
Liczba
mieszkańców
146
54
115
215
133
363
188
204
39
118
31
105
232
544
31
165
338
309
62
72
482
53
126
332
10
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
Jeżewo
Józefów
Jedlicze B
Kania Góra
Kolonia Głowa
Kębliny
Kotowice
Kwilno
Leonardów
Leonów
Lorenki
Lućmierz
Lućmierz Las
Łagiewniki Nowe
Maciejów
Marcjanka
Michałów
Moszczenica
Ostrów
Palestyna
Podole
Rogóźno
Rosanów
Rozalinów
Samotnik
Siedlisko
Skotniki
Słowik
Śladków Górny
Smardzew
Szczawin Duży
Szczawin Kolonia
Szczawin Kościelny
Szczawin Mały
Swoboda
Ustronie
Ukraina
Warszyce
Wiktorów
Władysławów
Wola Branicka
Wola Rogozińska
Wołyń
Wypychów
Zimna Woda
34
51
166
211
113
233
81
143
21
7
151
230
42
652
149
33
16
48
11
27
110
124
647
60
34
50
394
443
101
162
264
87
74
109
37
371
13
84
103
139
144
99
60
139
12
Tebela – mieszkańcy poszczególnych miejscowości w gminie Zgierz, stan na 31.12.2005r.
Źródło: opracowanie własne
11
Ponad połowę ogólnej liczby mieszkańców stanowią osoby w wieku aktywności
zawodowej. Jedna trzecia ogółu to dzieci i młodzież do 25 roku życia. Natomiast 17% stanowią
osoby w wieku emerytalnym.
Gmina Zgierz jest gminą wiejską o charakterze rolniczym i rekreacyjnym. Na jej terenach
dominują grunty o słabej bonitacji gleby. Nie występują grunty orne I i II klasy, natomiast
przeważają grunty klasy V. Niekorzystną cechą rolnictwa gminy jest niewielka powierzchnia
poszczególnych gospodarstw rolnych.
Na trenie gminy znajduje się ponad 10 tys. działek letniskowo – rekreacyjnych. W okresie
letnim znacznie wzrasta ilość osób przebywających w miejscowościach takich jak Rosanów,
Grotniki, Kębliny, Łagiewniki Nowe, Glinnik, Jedlicze A, Jedlicze B oraz Ustronie. Stwarza to
bardzo dobre warunki rozwoju usług związanych z rekreacją i wypoczynkiem, ale jest także
powodem wielu dodatkowych problemów związanych z infrastrukturą techniczną oraz
gospodarką odpadami komunalnymi.
Powierzchnia zalesienia w gminie Zgierz plasuje ją na czołowym miejscu pod względem
powierzchni zalesionych w powiecie zgierskim. Wyraża się wskaźnikiem lesistości 28,9 % i
przewyższa średnią lesistości Polski wynoszącą 28,3 %.
Teren gminy związany jest z działalnością gospodarczą prowadzoną przez ponad 650 osób
fizycznych oraz około 60 spółek prawa handlowego. Są to średnie i małe podmioty gospodarcze.
Korzystne położenie, blisko aglomeracji łódzkiej oraz duże zaplecze rekreacyjne są
czynnikami kształtującymi gospodarcze oblicze gminy Zgierz. W przyszłości na atrakcyjność
inwestowania przez przedsiębiorców wpłynie budowa autostrady A2 i węzła obsługi podróżnych
w okolicy Emilii.
12
1.2. HISTORIA
Na terenach dzisiejszej gminy Zgierz istnieją świadectwa, które mówią o ciągłości
osadnictwa począwszy od epoki kamiennej. Odkryto wiele stanowisk archeologicznych. Do
najciekawszych należą: cmentarzysko rzymskie w Białej, cmentarz kultury wschodnio-pomorskiej
w Śladkowie, a także obozowiska myśliwskie z paleolitu.
Do ważniejszych ośrodków dawnego osadnictwa należy Gieczno, które w XVI w. przez
krótki czas miało prawa miejskie. Jedną z najstarszych wsi, o bogatej historii jest Szczawin.
Miejscowość odnotowana była po raz pierwszy w źródłach pisanych w 1339r. W liczącej VII
wieków historii Szczawin należał do dóbr monarszych i jako królewszczyzna nadawany był przez
władców Polski za zasługi oddane tronowi.
Późniejsza historia gminy związana jest ściśle z historią i tradycjami miasta Zgierza, który,
tak jak i teren dzisiejszej gminy wchodził w skład dawnej Ziemi Łęczyckiej. Dominowała tu
drobnowioskowa własność szlachecka z nielicznymi królewszczyznami. Na jej południowym
krańcu ponad lokalnym ośrodkiem był Zgierz. Z nim też należy łączyć powstanie najstarszych wsi
służebnych: Skotnik i wchodzących obecnie w skład Łodzi część Łagiewnik.
Po rozbiorach duża część obecnego obszaru administracyjnego gminy znalazła się w
granicach powiatu zgierskiego, a po 1863r. – łódzkiego. Wschodnia część należała do powiatu
brzezińskiego, północna zaś do łęczyckiego. W wyniku reformy administracyjnej z 1975r.
powstała, w obecnym kształcie, gmina Zgierz. W 1999r. weszła ona w skład Powiatu Zgierskiego.
Ciekawie przedstawia się przeszłość gospodarcza tego obszaru Polski. Północna część,
leżąca na równinnych i żyznych terenach, była stosunkowo dobrze zagospodarowana rolniczo.
Część południowa, leżąca w strefie krawędziowej Wysoczyzny Łódzkiej, na słabych glebach, nie
była atrakcyjna dla osadnictwa. Początek XIX wieku zaowocował powstaniem dużych ośrodków
przemysłowych: najpierw w Ozorkowie, a później w Zgierzu. Oba ośrodki w połowie minionego
stulecia zdominowała Łódź. Zalesione tereny Puszczy Łódzkiej wykorzystano pod zabudowę,
drewno z wykarczowanych obszarów przeznaczono jako budulec i opał – powstały nowe wsie,
które, wraz ze starymi utworzyły rolnicze zaplecze łódzkiej aglomeracji.
13
DZIAŁ 2.
ŚRODOWISKO NATURALNE I KULTUROWE
2.1 KLIMAT
Gmina Zgierz położona jest w centralnej części Polski, w północnej części województwa
łódzkiego. Leży w strefie ścierania się wpływów atlantyckich i kontynentalnych - częściej ulega
oddziaływaniu mas powietrza z zachodu. Klimat umiarkowany. Klimatyczną osobliwością
środkowej Polski, są chłodne dni na wiosnę, kiedy dociera do nas powietrze arktyczne oraz ciepłe i
słoneczne lato, wywołane przez masy zwrotnikowe. Średnia temperatura przekracza nieco 8oC,
przy przeciętnie najchłodniejszym styczniu (-3oC) i najcieplejszym lipcu (19oC). Opady
atmosferyczne są raczej niskie, osiągając 600 - 660 mm. Okres wegetacji roślin jest uwarunkowany
przebiegiem pogody, w naszych warunkach klimatycznych trwa ok. 250-280 dni.
Charakterystyczne jest występowanie okresowych zakłóceń w przebiegu wegetacji,
spowodowanych niedoborem opadów /susza 2003 i 2005r./.
2.2. GLEBY
Ponad połowę obszaru gminy Zgierz stanowią grunty rolne. Pod względem
typologicznym dominują tu gleby bielicowe i pseudobielicowe oraz gleby skrytobielicowe
(rdzawe). Gleby skrytobielicowe wytworzone na osadach piaszczystych to głównie rejon Grotnik.
Zdecydowanie mniejszy udział mają gleby brunatne i kwaśne. Występują głównie w rejonach
miejscowości od Woli Branickiej na południu do Warszyc na północy. W niewielkim udziale
występują także czarne i szare ziemie związane z rzekami Moszczenicą i Czerniawką - w rejonach
Kęblin i Warszyc. Na terenie gminy Zgierz nie występują gleby klasy I, niewiele jest też gleb o
właściwościach charakterystycznych dla gleb klasy II. Przeważają gleby klasy IV i V. Gleb
najsłabszych (klasa VI i VIz) jest odpowiednio 18,0 % i 0,6 %. Gmina Zgierz charakteryzuje się
jednym z najsłabszych wskaźników glebowych.
2.3. BOGACTWA NATURALNE
Złoża surowcowe występujące na obszarze gminy Zgierz to przede wszystkim
cechsztyński wysad solny oraz pokłady węgla brunatnego okolic Rogóźna. Pod względem
jakościowym sól kamienna złoża przedstawia surowiec o zawartości średnio ok. 99% NaCl, a
zasoby w strefie do 1000 m głębokości oszacowano na ok. 8,6 mln ton. Zasoby węgla brunatnego w
Rogóźnie szacowane są na 550 mln ton. Jednocześnie mniejsze złoże węgla brunatnego o zasobach
równych 8 tys. ton występuje w Dąbrówce Wielkiej, ale zostało skreślone z bilansu zasobów
kopalin i wód podziemnych w Polsce. Zasoby węgla i soli w rejonie Rogóźna nie nadają się do
eksploatacji. Pokłady węgla charakteryzują się zbyt małą miąższością oraz dużym zasiarczeniem i
zasoleniem. Ponadto eksploatacja spowodowałaby powstanie głębokiego leja depresyjnego oraz
zasolenie wód wgłębnych pitnych i wód powierzchniowych oraz gleb.
W rejonie Rogóźna występują mineralne wody termalne o dużych walorach
balneologicznych. Wody te okalają wysad solny.
Występują tu trzy zbiorniki wód:
nadkładowy zbiornik wodonośny – wody zwykłe słodkie pitne, ogólna mineralizacja
wynosi ok. 100 mg/l,
międzypokładowy zbiornik wodonośny – wody te mają zwiększoną zawartość chlorków,
siarczanów, wapnia i magnezu, ogólna mineralizacja waha się od 150 mg/l do 10 300 mg/l,
podwęglowy zbiornik wodonośny – ogólna mineralizacja waha się od 5 000 mg/l do ponad
10 000 mg/l (max. 30 000 mg/l)
Ze względu na skład chemiczny wody te zaliczamy do wód chlorkowo – siarczanowo–
wapniowych oraz chlorkowo – siarczanowo – wodorowęglanowo – sodowo – potasowych.
Temperatura wód wynosi 13 – 17 º C.
Oprócz wymienionych powyżej zasobów surowcowych na terenie gminy Zgierz
powszechnie występują złoża surowców mineralnych (kruszywa naturalne – piaski i żwiry) oraz
surowców ilastych ceramiki budowlanej.
14
Aktualnie eksploatowane zasoby kruszyw naturalnych obejmują złoża w miejscowościach:
Kotowice, Rosanów, Leonardów, Jasionka, Dąbrówka Strumiany, Józefów. Natomiast zasoby
surowców ilastych ceramiki budowlanej eksploatowane są w Dąbrówce Strumiany oraz w
Dąbrówce Wielkiej.
Eksploatacja surowców mineralnych prowadzi do niekorzystnych zmian w obrębie
wszystkich składników środowiska. Przekształcenie pierwotnych cech morfometrycznych rzeźby
oraz zniszczenie niektórych form morfologicznych powoduje dalsze zagrożenia dla środowiska,
takie jak zmiana stosunków wodnych, zanieczyszczenie wód podziemnych i powierzchniowych,
degradacja szaty roślinnej, powstanie hałd odpadów poeksploatacyjnych. Dlatego też liczne
wyrobiska poeksploatacyjne występujące w gminie Zgierz powinny być poddane rekultywacji
technicznej i biologicznej w celu przywrócenia wartości przyrodniczych tego terenu oraz
zlikwidowania stwarzanego zagrożenia środowiska.
Powierzchnia lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa
Według uproszczonego
Planu Urządzenia Lasu
Razem
Osób
fizycznych
Wspólnot
gruntowych
Razem
Gmina 4517 1317
5
19
8
Zgierz
Tabela - Struktura lasów, formy własności
własne
Komunalne
Kościołów i
zw. wyzn.
Spółdzielni
Wspólnot
gruntowych
Według ewidencji gruntów
Osób
fizycznych.
Gmina
Pow. lasów własności
Skarbu Państwa
2.4 LESISTOŚĆ
47
1396
1289
6
1295
Pow.
lasów
%
ogółem wg
zale
ewidencji
sienia
gruntów
[ha]
6032
28,9
źródło: opracowanie
Powierzchnia zalesienia w gminie Zgierz plasuje ją na czołowym miejscu pod względem
powierzchni zalesionych w powiecie zgierskim. Wyraża się wskaźnikiem lesistości 28,9 % i
przewyższa średnią lesistości Polski wynoszącą 28,3 %. Średnia lesistość w powiecie zgierskim
wynosi 18,5 %.
Przeciętny wiek lasów występujących na tym terenie to 59 lat, w lasach państwowych i 39
lat w przypadku lasów prywatnych. Stosunkowo duży jest udział drzewostanów starszych, w
wieku 70 – 95 lat. Lasy państwowe, gdzie od wielu lat prowadzona jest prawidłowa gospodarka
leśna charakteryzują się korzystniejszym układem siedlisk, szerszym wachlarzem gatunkowym
oraz większym przyrostem bieżącym grubizny niż drzewostany lasów prywatnych.
2.5.ZASOBY WODNE
Obszar gminy Zgierz należy do zlewni rzeki Wisły. Wody z terenu gminy spływają do
Bzury i jej dopływów. Dla obszaru stanowiącego zlewnię Bzury charakterystyczna jest gęsta sieć
rzeczna.
Sieć rzeczna gminy Zgierz wykształciła się w okresie po wycofaniu się lądolodu
warciańskiego, kiedy panował wilgotny klimat i rzeki zwiększyły swój potencjał erozyjny.
Skutkiem tego, rzeki wcięły się w południowej, wysoczyznowej części, a następnie osadziły
wyerodowany materiał na płaskich równinach w części północnej. Generalnie rzeki na obszarze
gminy mają przebieg południkowy. Obszar położony w części południowo zachodniej gminy
stanowi strefę źródłową dla wielu cieków będących dopływami Bzury (Ciosenka, Dzierżązna
(Malina), ciek bez nazwy będący dopływem Czerniawki, ciek bez nazwy będący dopływem
Moszczenicy).
15
Lp.
Ogółem
uregulowane
3.
4.
Zagrożenie
powodziowe
odcinki (km)
6.
Długość (km)
Nazwa cieku – rzeki
1.
2.
1
Czerniawka
16,2
8,5
brak
2
Dzierżązna
11,7
3,1
brak
3
Linda
12,8
2,5
brak
4
Malina
10,0
-
brak
5
Moszczenica
31,7
31,7
brak
Tabela - Główne cieki wodne gminy
źródło: opracowanie własne
Zasoby wodne gminy nie należą do dużych. Retencjonowanie wody odbywa się w różnej
wielkości zbiornikach wodnych, które odgrywają znaczną rolę w zwiększaniu zasobów wodnych
danego obszaru. Stanowią źródło zasilania wód podziemnych, regulują stosunki wodne w zlewni,
są zabezpieczeniem w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych (powódź, susza). Równocześnie
zbiorniki mogą pełnić inne funkcje - rekreacja, źródło wody dla rolnictwa - podnosząc atrakcyjność
turystyczną i inwestycyjną wielu miejscowości.
Lp.
Nazwa zbiornika
Miejscowość
Powierzchnia [ha]
3.
4.
3,10
Pojemność
[tys. m3]
5.
56,00
1.
1
2.
Zbiornik wodny
Biała
2
Wola Branicka
Bądków
4,60
460,00
3
Młyn - stawy
Stawy
6,65
92,00
4
Stawy
Kotowice
8,20
100,00
5
Stawy
Glinnik
9,45
158,00
6
Zbiornik wodny
Grotniki
1,45
23,00
Tabela - wykaz większych zbiorników wodnych na terenie gminy
2.6. ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA
Zagrożenie gleb – nadmierne zakwaszenie oraz mała zasobność w składniki pokarmowe.
Zakwaszenie gleb powoduje, że stają się one podatne na zanieczyszczenia, natomiast zubożenie
zawartości składników pokarmowych w glebach prowadzi do ich degradacji. Kwaśny odczyn
gleby zwiększa rozpuszczalność składników mineralnych, co prowadzi do ich wymywania, a w
rezultacie do zubożenia gleby. W miejsce składników mineralnych do roztworów glebowych
przechodzą toksyczne związki żelaza, glinu i manganu.
Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego – głównym źródłem emisji szkodliwych substancji
są: zakłady przemysłowe, system transportowy oraz lokalne kotłownie i paleniska indywidualne.
Emisja z punktowych źródeł zanieczyszczeń, tj. z zakładów przemysłowych jest objęta ewidencją i
kontrolą, natomiast z pozostałych źródeł jest trudna do zbilansowania i nie jest kontrolowana. Brak
jest szacunkowych danych z terenu gminy Zgierz w tym temacie.
Emisja komunikacyjna - jest kolejnym źródłem zagrożenia dla walorów środowiska
przyrodniczego i zdrowia człowieka. Szkodliwość systemu transportowego związana jest emisją
gazów: tlenków azotu, tlenku węgla, dwutlenku węgla i węglowodorów oraz emisją pyłów
zawierających związki ołowiu, kadmu, niklu i miedzi. Poza związkami będącymi produktami
spalania paliw, w ruchu kołowym emituje się również duże ilości pyłów pochodzących ze
ścierania się opon i nawierzchni drogi. Emisja komunikacyjna stanowi największe zagrożenie dla
obszarów położonych w sąsiedztwie dróg o dużym natężeniu ruchu. W przypadku gminy Zgierz
16
układ drogowy opiera się o drogę krajową nr 1 Gdańsk – Cieszyn oraz drogę krajową nr 702
Zgierz – Kutno. Z racji zwiększającego się ruchu lokalnego są to bez wątpienia tereny zagrożone
negatywnym oddziaływaniem transportu. Transport przyczynia się do zanieczyszczenia nie tylko
powietrza, ale również gleb, a w konsekwencji wód poprzez wymywanie zanieczyszczeń i ich
infiltrację w głąb gruntu.
Hałas - Na obszarze gminy Zgierz głównym źródłem zagrożeń akustycznych jest transport
drogowy. Większa elastyczność transportu drogowego w porównaniu z transportem kolejowym
oraz większa niż kilkanaście lat temu dostępność na rynku środków transportu drogowego
zadecydowała o obecnej dominacji. Wraz z niewystarczającym i spóźnionym, w stosunku do
tempa rozwoju komunikacji drogowej, rozwojem układów drogowo – ulicznych, uległy
pogorszeniu warunki akustyczne w wielu obszarach i na terenach położonych w pobliżu dużych
tras komunikacyjnych. W gminie Zgierz największe natężenie hałasu obserwuje się na drogach
krajowych :
- Nr 1 Gdańsk – Cieszyn,
- Nr 702 Zgierz – Kutno.
Hałas kolejowy nie stanowi tak dużego zagrożenia akustycznego jak hałas drogowy ze względu
na jego mniejsze natężenie oraz lokalizację linii kolejowych na terenach o rzadkiej zabudowie.
Linie kolejowe, których trasy prowadzą przez obszar gminy Zgierz to:
- linia kolejowa Łódź – Łowicz – Sochaczew – Warszawa,
- linia kolejowa Łódź – Zgierz - Ozorków – Gdańsk.
Zagrożenie akustyczne spowodowane hałasem lotniczym w gminie Zgierz nie występuje.
Promieniowanie
elektromagnetyczne,
niejonizujące
Źródłem
promieniowania
elektromagnetycznego niejonizującego są systemy przesyłowe energii elektrycznej, stacje radiowe,
telewizyjne i telefonii komórkowej, urządzenia diagnostyczne, terapeutyczne, urządzenia
przemysłowe i urządzenia użytku domowego, co powoduje, że promieniowanie to występuje
powszechnie w środowisku. Ujemny wpływ na stan środowiska i zdrowie ludzi mają urządzenia,
które emitują fale elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości w postaci radiofal o częstotliwości
od 0,1 do 300 MHz i mikrofal od 300 do 300 000 MHz, umieszczone w środowisku naturalnym. W
gminie Zgierz do sztucznych źródeł emisji pól elektromagnetycznych stanowiących zagrożenie dla
środowiska należą:
- linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym 110 kV, 220 kV – szkodliwy wpływ ma
pas szerokości od 12 do 37 m,
- stacje bazowe telefonii komórkowej.
Ilość wody pobranej z
ujęć [m3/d]
Ilość ścieków
oczyszczonych [m3/d]
Gmina
Zgierz
0,01
85
2110
0,5–15
Tabela - Gospodarka wodno – ściekowa na terenie gminy Zgierz
88
2
Długość sieci
kanalizacyjnej [km]
Ludność korzystająca z
wodociągu [%]
1.
Gminne
Gmina
Oczyszczalnie
ścieków
Przydomowe
Lp.
Ludność korzystająca z
kanalizacji [%]
Ścieki - Nienajlepszy stan jakości wód powierzchniowych związany jest z nierównomiernym
rozwojem infrastruktury wodno – kanalizacyjnej, zwłaszcza na terenach wiejskich, gdzie
występuje słaby rozwój infrastruktury kanalizacyjnej lub wręcz jej brak.
1,3
Przy tak wysokiej dysproporcji między stopniem rozwoju sieci kanalizacyjnej i wodociągowej,
istnieje zagrożenie zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych ściekami
odprowadzanymi bezpośrednio do wód lub gruntu, ściekami z opróżniania szamb lub
przesiąkami z nieszczelnych szamb do gruntu. Zagrożenie dla wód stwarzają również zakłady
nieposiadające oczyszczalni i odprowadzające do wód ścieki nieoczyszczone. Jednakże obserwacje
długookresowe pozwalają na stwierdzenie powolnej poprawy stanu jakości wód.
Gmina Zgierz, w związku z brakiem infrastruktury kanalizacyjnej, nie posiada gminnej
oczyszczalni ścieków.
Na obszarze gminy nie występują również oczyszczalnie ścieków obsługujące podmioty
gospodarcze. Lokalne oczyszczalnie ścieków znajdują się w obiektach użyteczności publicznej,
17
które posiadają pozwolenia wodnoprawne wydane przez Starostę Zgierskiego na odprowadzanie
do wód lub gruntów ścieków ze stacjonarnych oczyszczalni.
Odpady komunalne - Źródłami odpadów komunalnych w gminie Zgierz są gospodarstwa
domowe, instytucje i zakłady infrastruktury oraz zakłady przemysłowe zlokalizowane na
analizowanym obszarze.
System zbiórki odpadów komunalnych uregulowany jest na terenie gminy w Gminnym Programie
Ochrony Środowiska i Gminnym Planie Gospodarki Odpadami. Od 1999 roku realizowana jest
selektywna zbiórka odpadów w kategoriach odpadów szkło i PET. Około 40% mieszkańców
gminy ma podpisane umowy z firmami odbierającymi odpady.
Na terenie gminy Zgierz nie ma składowiska odpadów komunalnych ani przemysłowych. Odpady
komunalne z terenu gminy Zgierz deponowane są na składowiskach w Zgierzu, w Krośniewicach
i w Łodzi. Szacunkowa ilość wytwarzanych odpadów komunalnych wynosi 3400 Mg rocznie.
Rok wprowadzenia
selektywnej zbiórki –
1999 r.
Ilość
pojemnikó
w
[sztuk]
Gmina Zgierz
55
1999 r.
55
2000 r.
55
2001 r.
55
2002 r.
55
2003 r.
55
2004 r.
55
33
33
33
33
33
33
33
5,2
8,4
8,0
10,0
24,5
34,0
60,0
80,0
Brak
4,26
4,26
danych
Brak
19,30
19,30
[Mg/rok]
danych
Tabela - System selektywnej zbiórki odpadów
Ilość
zebranych
surowców
2.7. CHRONIONE OBSZARY PRZYRODNICZE NA TERENIE GMINY
ZGIERZ.
Obszar gminy Zgierz w 80 % stanowi obszar chronionego krajobrazu ze szczególnym
uwzględnieniem doliny rzeki Czerniawki, Moszczenicy i Ciosenki. Fragment gminy Zgierz
znajduje się w części otuliny Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich i zajmuje pow. 42,5 ha.
Rezerwaty przyrody.
"Ciosny" - jałowcowy w Rosanowie
"Dąbrowa Grotnicka” - fragment lasów Grotnicko - Lućmierskich
"Grądy nad Moszczenicą" - północna część uroczyska leśnego (granicząca z rzeką
Moszczenicą) położonego na zachód od miejscowości Swędów
"Grądy nad Lindą" - rezerwat leśny między miejscowościami Lućmierz i Grotniki.
Pomniki przyrody.
Na obszarze gminy zarejestrowanych jest 47 drzew - pomników przyrody w następujących
miejscowościach :
Grotniki - 2 sosny o zrośniętych na wys. 2,6 m. pniach o obw.96cm i 103cm
Lućmierz - 3 dęby szypułkowe o obw. : 404cm, 540cm, 600cm
Lućmierz - Emilia /w lesie przy parkingu/ - 2 dęby szyp. obw. - 357cm, 378 cm
Szczawin /obok leśniczówki/ - 2 dęby szyp. 580cm, 520cm
Wola Branicka /las państwowy/ - 1 dąb szyp. obw.-270 cm
Rosanów ul. Długa - 1 kasztanowiec o obw. - 314cm
Dębniak - 5 dębów bezszypułkowych o obw.-347cm,337cm,391cm, 335cm, 284cm
Biała - 2 lipy obw.392cm, 201cm; kasztanowce - obw.220cm, 250cm,338cm,358cm,
Thuja - obw.140cm.
Kębliny - 1 dąb o obw.364cm, 2 lipy - o obw. 288cm, 297 cm, wiąz-561 cm
Dąbrówka Strumiany - 3 dęby o obw. 333 cm, 320 cm , 301cm
Grotniki - 2 dęby o obw.-370cm, 410cm, lipy drobnolistne - 280cm, 248
7 lip drobnolistnych 207cm-334cm
Jeżewo - lipa drobnolistna - o obw. 254cm
Ostrów - lipa drobnolistna - o obw. 245cm ; dąb szyp. - 454 cm
Dzierżązna - lipa drobnolistna - o obw. 454cm
Brachowice - 2 dęby szypułkowe - o obw. 328cm, 236cm
18
Aleje pomnikowe:
Glinnik /wzdłuż drogi do Szczawina - aleja złożona z 72 szt. drzew w tym :
buki 15szt. -o obw. 290cm - 438cm
lipy 57szt. - o obw. 74cm-150cm
Wypychów- aleja lipowa złożona z ok.35 szt. drzew o obw. 160cm-290cm
Grotniki - aleja lipowa złożona ze 182 szt. drzew o obw. 149cm-290cm
Łagiewniki Nowe /wzdłuż drogi Zgierz -Stryków -aleja klonów srebrzystych
składająca się z 250 drzew o obwodach 180cm - 350cm.
Parki wiejskie:
Lućmierz - siedziba SDOO w Lućmierzu
Jeżewo - Jednostka Wojskowa
Dzierżązna – Gminny Ośrodek Kultury
Kębliny - siedziba "MONAR"
Glinnik - własność prywatna.
Użytki ekologiczne.
Na obszarze gminy, w kompleksach leśnych Lasów Państwowych, występują użytki
ekologiczne podlegające ochronie ustanowione Rozporządzeniem Wojewody Łódzkiego Nr
50/2001 z dnia 8.08.2001r. Obejmują łączną powierzchnię 3,89 ha. Należą do nich:
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Rodzaj użytku (opis)
teren podmokły, okresowo zalewany, porośnięty
roślinnością bagienną
Pow.(ha)
Lokalizacja
0,5
Ustronie
teren podmokły, położony przy rzece Moszczenicy,
okresowo zalewany, porośnięty roślinnością
bagienną,
0,23
Wola Branicka
teren podmokły z występującą naturalną sukcesją
wtórną, porośnięty roślinnością typową dla terenów
podmokłych
0,41
Grotniki
podmokłych
0,60
Grotniki
zbiornik wodny z rozpoczętą naturalną sukcesją
wtórną
0,75
Grotniki
podmokłych
0,40
Grotniki
1,0
Lućmierz
podmokłych, okresowo zalewany
Tabela - Wykaz użytków ekologicznych
źródło – opracowanie własne
19
2.8. ŚRODOWISKO KULTUROWE
Teren gminy Zgierz zamieszkiwany był od wielu tysiącleci. Świadczą o tym znaleziska
archeologiczne ze wszystkich okresów pradziejowych. Ciągłość osadnicza na tym terenie sięga
ostatnich dziesięciu tysięcy lat. Najpierw były to wędrujące grupy zbieraczy i myśliwych. Później
zaczęto uprawiać ziemię i pojawiły się pierwsze stałe osady. Pierwotne osadnictwo kierowało się
kilkoma wymaganiami. Po pierwsze musiało być blisko wody – najlepiej strumyka lub rzeczki, ale
musiało być także sucho. W pierwszym rzędzie zasiedlano, więc piaszczyste, wyniesione lekko
tereny przy ciekach wodnych. Potem, w miarę rozwoju gospodarki osadniczej i rolnictwa,
niezbędne stały się urodzajne ziemie. Najlepiej było mieszkać na piaskowym wzgórku, a obok
mieć urodzajne gliniaste pole. Oczywiście najwcześniej brano pod uprawę tereny bardziej
urodzajne, położone na wysoczyznach między dolinami, samo osadnictwo „wchodziło” na teren
dzisiejszej gminy wzdłuż cieków rozcinających krawędź Wysoczyzny, czyli wzdłuż Bzury,
Moszczenicy czy Czerniawki.
Czasy historyczne, czyli mniej więcej ostatnie tysiąclecie, mają swą dokumentację pisaną.
Cały ten czas gmina była (i jest) na Ziemi Łęczyckiej (czyli we wschodniej Wielkopolsce). Gdy w
drugiej połowie XIV w. powstały powiaty, część obecnej gminy znalazła się w powiecie łęczyckim,
ale jej południowo-wschodni kraniec w brzezińskim. Ówczesne powiaty to jednak coś innego niż
dzisiejsze. Wtedy stanowiły okręgi sądownicze. Na przełomie XVIII i XIX wieku (w 1793 r.), po II
rozbiorze pojawił się powiat zgierski – prawie cały teren dzisiejszej gminy znalazł się w jego
obrębie (znów za wyjątkiem części południowo–wschodniej). Siedzibą powiatu zgierskiego na
początku był Piątek. Granica wschodnia tego powiatu na terenie dzisiejszej gminy biegła mniej
więcej po linii - Besiekierze, Kębliny, Dąbrówka Strumiany, Skotniki. Administracja terenowa, czyli
gminy pojawiły się na naszym terenie w XIX wieku. Dawny powiat zgierski przetrwał do okresu
powstania styczniowego a konkretnie do roku 1866. Zlikwidowano go m.in. za aktywny udział
mieszkańców miasta i dzisiejszej gminy w tymże powstaniu styczniowym. Po zniesieniu powiatu
zgierskiego część wsi dzisiejszej gminy Zgierz, znalazła się w powiecie łęczyckim,
część w brzezińskim, a część w łódzkim m.in. Zgierz.
Dobra kultury materialnej
Biała
1. Cmentarz parafialny z II wojny światowej
2. Miejsca pamięci narodowej:
• zbiorowy grób żołnierzy 28. i 31. Pułku Strzelców Kaniowskich na cmentarzu
parafialnym w Białej
• pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego
• grób Trzech Powstańców z 1863 r. w formie obelisku z tablicą na ścianie kościoła
• Izba Pamięci Narodowej w Szkole Podstawowej w Białej – została otwarta w nowej
siedzibie 18.06.2002 r. (znajdują się materiały i eksponaty dotyczące filii obozu
koncentracyjnego dla małoletnich utworzonej na polecenie Głównego Urzędu
Bezpieczeństwa Rzeszy w dniu 07.12.1942 r. w Dzierżąznej)
3. Zespół kościoła parafialnego w Białej p.w. św. Piotra i Pawła – pochodzi z XVIII wieku; jest
jednym z najważniejszych zabytków drewnianych nie tylko gminy Zgierz,
ale również powiatu zgierskiego; obecnie kościół jest centrum parafii, miejscem, w którym
nie tylko rozwija się życie religijne, ale też odbywają się uroczystości z okazji świąt
narodowych i koncerty muzyczne (jest to obiekt dziedzictwa kulturowego na terenie
gminy Zgierz wg Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków)
Besiekierz Nawojowy
Dom nr 20 w Besiekierzu Nawojowym, drewniany, lata 70-te XIX w. – obecnie własność
prywatna (jest to obiekt dziedzictwa kulturowego na terenie gminy Zgierz wg Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków)
Dzierżązna
1. Gminny Ośrodek Kultury w Dzierżąznej – instytucja kultury funkcjonująca na terenie
gminy Zgierz. Siedzibą GOK jest dworek z początku XX wieku o cechach późnego baroku
i klasycyzmu.
2. Cmentarz wojenny z I Wojny Światowej. Na cmentarzu zostało pochowanych 13 żołnierzy
niemieckich i 117 żołnierzy armii rosyjskiej – ci ostatni w zbiorowych mogiłach. Większość
poległych to bezimienne ofiary walk, jakie w tej okolicy stoczyły oddziały niemieckie z
nacierającymi od północy wojskami tzw. „oddziału łowickiego” zmierzającego z odsieczą
do rozpaczliwie bronionej Łodzi.
3. Stara kuźnia
4. Miejsca pamięci narodowej:
20
•
obelisk poświęcony męczeńskiej pracy dzieci filii obozu dla małoletnich
z Dzierżąznej w czasie II Wojny Światowej
• grób Wojciecha Słowińskiego na cmentarzu w Dzierżąznej
5. Park z pierwszego ćwierćwiecza XX w. na terenie GOK (jest to obiekt dziedzictwa
kulturowego na terenie gminy Zgierz wg Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków)
6. Szkoła – inicjatorem jej założenia był Karol Franke (współwłaściciel folwarku w
Dzierżąznej). W listopadzie 1915 roku uzyskał zezwolenie na otwarcie szkoły. Lokal na
klasę (jedną z dwóch izb w chacie) udostępniła Teofilia Mamińska-Rosiakowa.
Nauczycielem został Stefan Kaucz. Podczas II Wojny Światowej była siedzibą filii obozu
koncentracyjnego dla małoletnich.
Gieczno
1. Cmentarz rzymsko-katolicki
2. Miejsce pamięci:
• grób nieznanego żołnierza armii rosyjskiej poległego w I wojnie światowej
i pochowanego na cmentarzu rzymskokatolickim w Giecznie
3. Zespół kościoła parafialnego w Giecznie p.w. Wszystkich Świętych – kościół drewniany
1717 r., dzwonnica drewniana pierwsze ćwierćwiecze XVIII w. (jest to obiekt dziedzictwa
kulturowego na terenie gminy Zgierz wg Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
Glinnik
Park z przełomu XVII i XVIII w. (jest to obiekt dziedzictwa kulturowego na terenie gminy
Zgierz wg Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków)
Jeżewo
Zespół dworski w Jeżewie – budynek murowany z połowy XIX w., park z połowy XIX w.,
obecnie obiekt wojskowy (jest to obiekt dziedzictwa kulturowego na terenie gminy Zgierz wg
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków)
Kębliny
Zespół dworski w Kęblinach z parkiem z ostatniego ćwierćwiecza XIX wieku – obecnie obiekt
MONAR-u (jest to obiekt dziedzictwa kulturowego na terenie gminy Zgier wg
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków)
Lućmierz
Miejsce pamięci narodowej - kwatera ku czci pomordowanych ofiar w latach okupacji
hitlerowskiej w lesie w Lućmierzu
Rogóźno
Miejsce pamięci narodowej - pomnik ku czci pomordowanych w 1939 roku mieszkańców
Rogóźna
Szczawin
1. Cmentarz parafialny z I wojny światowej
2. Miejsce pamięci narodowej - kwatery żołnierzy rosyjskich i niemieckich z I wojny
światowej na cmentarzu parafialnym w Szczawinie (lapidarium)
21
DZIAŁ 3.
GOSPODARKA
3.1 WŁASNOŚĆ NIERUCHOMOŚCI
Powierzchnia Gminy Zgierz wynosi 19.924 ha z czego 385 hektarów stanowi własność
gminy (niecałe 2%). Pozostała powierzchnia to własność prywatna. Użytki rolne stanowią
powierzchnię 11.466 ha (213 ha gminy), w tym grunty orne 9.589 ha, łąki 975 ha, pastwiska 836 ha.
Lasy na terenie gminy zajmują 6.032 ha, co stanowi około 30%, ogólnej powierzchni. Struktura
własnościowa przedstawia się następująco: lasy w gospodarstwach rolnych stanowią powierzchnię
990 ha, lasy w działkach 265 ha, lasy Skarbu Państwa 4.517 ha oraz lasy gminne 47 ha.
3.2. GOSPODARKA GMINNA
Gospodarka przestrzenna
Uchwałą nr XVVI Radu Gminy Zgierz z dnia 2 grudnia 1999 roku przyjęto Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Zgierz, które jest
dokumentem określającym politykę przestrzenną gminy. W oparciu o studium realizuje się
opracowania planów zagospodarowania, a także stanowi ono część lokalnego systemu
planowania.
Gmina systematycznie prowadzi działania mające na celu tworzenie miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, które umożliwiają inwestowanie w sferze mieszkaniowej i
gospodarczej.
W latach 2000 – 2005 w celu utworzenia terenów pod budownictwo mieszkaniowe,
jednorodzinne, Rada Gminy podjęła uchwały w sprawie zmian w planie zagospodarowania
przestrzennego Gminny Zgierz dla działek w następujących miejscowościach: Rosanów, Kania
Góra, Ustronie, Lućmierz, Łagiewniki Nowe, Glinnik, Leonardów, Józefów.
Uchwaliła także plan miejscowy dla terenów Słowik Wschód i Emilia Zachód, dla obszaru
położonego w miejscowości Lućmierz, natomiast w trakcie opracowania są miejscowe plany
zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem terenów przeznaczonych pod inwestycje dla
obrębów Słowik Zachód i Emilia Wschód.
Mając na uwadze stworzenie atrakcyjnych miejsc do inwestowania Rada Gminy Zgierz
podjęła również uchwały:
- w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
w Gminie Zgierz w części dotyczącej terenu wsi Lućmierz – Zachód
- w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
w Gminie Zgierz w części dotyczącej terenu wsi Lucmierz – Wschód.
Przedmiotem planu jest przeznaczenie terenu pod przemysł, bazy, składy i usługi.
Gospodarka komunalna
Gminna gospodarka komunalna prowadzona jest przez zakład budżetowy gminy Zgierz Gminny Zakład Komunalny. Został on utworzony w 1999 roku przez Radę Gminy Zgierz dla
realizacji zadań własnych gminy. Zakres działalności został określony w Statucie i obejmuje
następujące zadania związane z bieżącym zaspokajaniem potrzeb mieszkańców gminy w zakresie,
zleconym przez gminę, tj.:
• dostarczanie wody, utrzymanie urządzeń zaopatrzenia w wodę i produkcję wody;
• administrowanie lokalami mieszkalnymi w ramach zasobu mieszkaniowego Gminy;
• wywóz nieczystości stałych i płynnych;
• zbiorowe odprowadzanie i oczyszczanie ścieków, utrzymanie urządzeń odprowadzania i
oczyszczania ścieków;
• prowadzenie gminnej komunikacji autobusowej,
• realizacja zimowego utrzymania dróg,
• zapewnienie należytego stanu technicznego i sanitarno-porządkowego dróg gminnych,
22
•
•
•
•
realizacja zadań inwestycyjnych, związanych z wykonywaniem remontów i inwestycji,
służących do produkcji wody i zaopatrzenia w wodę, zleconych przez gminę;
wykonywanie usług budowlanych w zakresie budowy sieci wodociągowych i przyłączy
zamawianych przez inwestorów, którymi są osoby fizyczne i prawne inne niż gmina;
wykonywanie zadań remontowo-budowlanych na gminnych obiektach, zlecanych przez
gminę;
wykonywanie wszelkich zadań z zakresu gospodarki komunalnej, zleconych przez gminę.
Zasób budynków i lokali komunalnych
Mieszkaniowy zasób gminy obejmuje 79 lokali komunalnych (w tym również socjalne),
które mieszczą się w 24 budynkach, w różnych miejscowościach. Łączna powierzchnia użytkowa
lokali to ok. 3.100m2.
Analizując zasób mieszkaniowy gminy można stwierdzić, że zły stan techniczny dotyczy 9
budynków, 14 budynków jest w średnim stanie technicznym. W przypadku tylko jednego
budynku stan techniczny określony jest jako dobry. Do sieci wodociągowej podłączone są 3
budynki, w tym 15 lokali. W żadnym lokalu komunalnym nie ma lokalnej instalacji centralnego
ogrzewania. Potrzeby remontowe gminnego zasobu mieszkaniowego są bardzo duże, większość z
nich wymaga remontu kapitalnego.
Zasób budynków:
- Dzierżązna - Gminny Ośrodek Kultury 20 domków kempingowych drewnianych o
powierzchni zabudowy 36,0 m2 i 48,0 m2 , stan techniczny budynków dobry; dworek –
budynek szkoleniowo – konferencyjny, stan bardzo dobry – modernizowany w 2000 r.;
budynek II – kondygnacyjny dawny spichlerz, dawne zaplecze kuchenne, na I piętrze 2 lokale
mieszkalne w chwili obecnej zamieszkałe przez dwie rodziny pracowników ośrodka., piętro
budynku było remontowane miedzy innymi doprowadzono instalację co.; budynek
gospodarczy – dawna stajnia i wozownia wymaga remontu; budynek stołówki - wolnostojący,
niepodpiwniczony budynek halowy- wymaga remontu.
- Dąbrówka Wielka – pomieszczenia hal – w której prowadzone były przez Gminny Zakład
Komunalny z siedzibą w Dąbrówce Wielkiej usługi diagnostyczne pojazdów samochodowych,
pomieszczenia biurowe
- Gieczno - nieruchomość zabudowana budynkiem parterowym dawnej Agronomówki, o
powierzchni użytkowej 102,80 m2 , budynek jest wyposażony w przyłącze wody, kanalizacji do
szamba lokalnego i energii elektrycznej. Ogrzewanie lokalne – piecami kaflowymi.
- w użytkowaniu Ochotniczych Straży Pożarnych, jest 8 budynków stanowiących własność
gminy, w miejscowościach Ustronie, Wypychów, Jedlicze A, Kania Góra, Biała, Dzierżązna,
Szczawin oraz Dąbrówka Wielka
- gminne szkoły podstawowe i gimnazja funkcjonują w siedmiu budynkach w następujących
miejscowościach Biała, Słowik, Besiekierz Rudny, Gieczno, Grotniki, Szczawin oraz Dąbrówka
Wielka
- Ośrodki zdrowia pracują w budynkach zasobu gminnego w miejscowościach: Smardzew –
budynek z lokalami mieszkalnymi i budynek gospodarczy, stan techniczny budynku
dostateczny; Gieczno; Grotniki, Biała oraz Słowik. W budynkach tych funkcjonują
Niepubliczne Zakłady Opieki wynajmują pomieszczenia na prowadzenie zadań związanych z
podstawową opieką medyczną dla mieszkańców gminy Zgierz .
- Łagiewniki Nowe – nieruchomość przy ulicy Smardzewskiej użytkowana jest przez sołectwo
wsi Łagiewniki Nowe. Na działce znajduje się budynek świetlicy o powierzchni zabudowy
230,75 m2 , powierzchni użytkowej 151,39 m2 i kubaturze 976,0 m3 .
- budynek przeznaczony pod działalność gospodarczą w Białej,
- szatnia przy boisku sportowym w Rosanowie.
3.3. DZIAŁALNOŚĆ PRODUKCYJNO - USŁUGOWA
Na terenie gminy działalność gospodarczą prowadzi ponad 650 osób fizycznych oraz
około 60 spółek prawa handlowego, które zatrudniają ponad 400 osób. Korzystne położenie blisko
aglomeracji łódzkiej oraz duże zaplecze rekreacyjne są czynnikami kształtującymi gospodarcze
oblicze gminy Zgierz.
23
Przedsiębiorcy rejestrujący się w Ewidencji Działalności Gospodarczej reprezentują różne
branże. Z poniższej tabeli wynika, że większość działaczy gospodarczych decyduje się na
wielobranżowość, która daje szerokie możliwości funkcjonowania na trudnym i wymagającym
rynku.
L.p
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Ilość
podmiotów
Rodzaj działalności
Budownictwo
Handel
Transport
Krawiectwo – odzież
Gastronomia
Spożywczo – cukierniczy
Pośrednictwo finansowe
Produkcja mebli
Usługi medyczne
Usługi weterynaryjne
Mechanika pojazdowa
Doradztwo finansowe i
ubezpieczeniowe
Obróbka drewna
Wielobranżowa
Inne
13.
14.
15.
Tabela - Przedsiębiorcy wg branż
65
135
32
15
5
6
8
12
20
3
31
12
8
202
111
Ilość podmiotów zarejestrowanych w ewidencji od kilku lat jest porównywalna. Corocznie
tworzą się nowe firmy, a inne ulegają likwidacji. Trudno nie zauważyć również i takich, które
zawieszają swoją działalność z uwagi na brak koniunktury na rynku, kolejne natomiast
przywracają produkcję albo działalność usługową. Dokładnie śledzenie aktywności gospodarczej
jest utrudnione gdyż rejestracja działalności gospodarczej realizowana jest w odniesieniu do
miejsca zamieszkania osoby ją podejmującej. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na
koniec roku 2004 w gminie Zgierz zarejestrowanych było 955 podmiotów, w tym w sektorze
publicznym 21 natomiast w sektorze prywatnym 934, w którym 775 to osoby fizyczne działające
gospodarczo, 48 spółki prawa handlowego, 14 to spółki z udziałem kapitału zagranicznego.
Większe podmioty gospodarcze funkcjonujące na ternie gminy :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Spółka Jawna „Consay”,
Spółka z o .o. Neks w Dąbrówce Wielkiej,
Spółka Jawna Fabryka Mebli „Stolbryt”,
Spółka z o.o Przedsiębiorstwo Budowy Linii Kablowych „Telkabl”
Spółka z o .o. „Zeta w Kolonii Głowa
Stacja Doświadczalna Oceny Odmian
Spółka z o .o. „Tripol”,
Spółka Cywilna, PUPH „Agro-Matix,
PPHU „Corado”
Spółka Jawna, „Junikost”,
Spółka Cywilna, „Eko-Piek
Masterlink
Biorąc pod uwagę dane GUS, które wskazują, że na terenie gminy Zgierz funkcjonuje
prawie 800 podmiotów gospodarczych, można powiedzieć, iż aktywność gospodarcza na tym
obszarze nie jest mała. Niemniej jednak warto zauważyć, iż poziom zatrudnienia niewiele jest
większy od ilości podmiotów, co świadczy o słabej zyskowności firm, niepozwalającej na
zwiększanie zatrudnienia. Stanowi to jednak dobry potencjał wyjściowy do działań w kierunki
rozwoju przedsiębiorczości.
24
3.4. ROLNICTWO
Całkowita pow. użytków rolnych w gminie Zgierz wynosi 11.466 ha, w tym w
gospodarstwach rolnych 11.233 ha. Działa ok 2.200 gospodarstw rolnych, a średnia ich
powierzchnia wynosi ok. 6,5 ha. W użytkowaniu dominują grunty orne zajmujące 9.400 ha, łąki970 ha, pastwiska- 830 ha.
Na terenie gminy dominują grunty o słabej bonitacji.
Nie występują grunty I i II klasy, natomiast przeważają grunty klasy V i VI stanowiące 67 %,
grunty klasy IV stanowią tylko 27 % gruntów ogółem.
W strukturze zasiewów dominują – zboża zajmujące 85% zasiewów, ziemniaki 9%.W gminie
Zgierz nie uprawia się roślin przemysłowych zaś warzywa zajmują 1 % powierzchni upraw.
Struktura upraw ukierunkowana jest głównie na produkcję pasz dla zwierząt gospodarskich.
Główne kierunki produkcji to:
• hodowla trzody chlewnej ok.11 tys. szt.
• hodowla drobiu ukierunkowana na produkcje brojlerów oraz jaj konsumpcyjnych, łącznie
23 fermy
• hodowla bydła mlecznego ok.3,5 tys. sztuk
Obserwujemy wzrost zainteresowania hodowlą koni sportowych. Nowymi kierunkami w
produkcji zwierzęcej jest hodowla strusi oraz zwierząt futerkowych – na terenie gminy
zlokalizowana jest zarodowa ferma szynszyli.
Obserwowane pozytywne tendencje w rolnictwie to:
1. Dążenie rolników do powiększania gospodarstw i ich specjalizacji
2. Wzrastające zainteresowanie rolników korzystaniem z form wsparcia finansowego udzielanego
przez ARiMR z funduszy UE i krajowych dla porównania:
- z SAPARD-u skorzystało 5 rolników
- na dostosowanie gosp. do standardów UE złożyło wnioski -50 rolników
- o wsparcie dla gosp. niskotowarowych wystąpiło- 40 rolników
- na ułatwienie startu młodym rolnikom wystąpiło- 10 rolników
- na inwestycje w gosp. rolnych -10 rolników
3. Dążenie rolników do wyposażenia gospodarstw w nowoczesne maszyny i urządzenia
4.
Poszukiwanie przez rolników dodatkowych źródeł dochodu takich jak działalność
gospodarcza, praca najemna, świadczenie usług, agroturystytka.
3.5. TURYSTYKA
Dzięki walorom wynikającym z ukształtowania terenu i bogactwa przyrody, część
powierzchni gminy Zgierz została zaliczona do Obszaru Krajobrazu Chronionego. W tutejszych
lasach znajdują się unikalne w skali centralnej Polski rezerwaty przyrody: Grądy nad Lindą,
Ciosny, Dąbrowa Grotnicka, Grądy nad Moszczenicą oraz liczne pomniki przyrody, parki, drzewa
i aleje.
Lasy to nasze bogactwo, pokrywają niemal 60% terenów gminy. Przecinające gminę cieki wodne
posiadają II klasę czystości. Do największych z nich należą: Ciosenka, Czerniawka, Jasionka, Linda
i Moszczenica. Dużą atrakcją dla amatorów wypoczynku nad wodą i wędkowania są również
liczne stawy rozsiane na całym terenie gminy.
Turystom poszukującym aktywnego wypoczynku polecane są szlaki turystyczne piesze i
rowerowe, których wiele przebiega przez tereny gminy Zgierz. Szczególne atrakcje przewidziano
na Agroturystycznym Szlaku Rowerowym. Odkrywa on przed turystami ciekawostki
przyrodnicze, miejsca historyczne i zabytki. Natomiast miłośnicy hippiki mogą skorzystać z
konnych przejażdżek trasą szlaku konnego. Jazdę konną na padoku lub w terenie proponują
stajnie w gospodarstwach agroturystycznych zrzeszonych w Stowarzyszeniu Agroturystycznym
Ziemi Zgierskiej.
Na dłuższy pobyt w gminie Zgierz zapraszają ośrodki wypoczynkowe. Pozycję
uprzywilejowaną zajmują pod tym względem Grotniki. Pierwszy ośrodek kolonijny powstał na
tym terenie w 1924r. a miejscowość była chętnie odwiedzana przez Łodzian już w okresie
międzywojennym. Obecnie ośrodki oferują urozmaicone formy wypoczynku: możliwość
25
korzystania z basenu lub kąpieliska, łowienie ryb oraz jazdę konną. Niektóre z nich poza okresem
wakacyjnym prowadzą działalność związaną z organizacją szkoleń, konferencji, zielonych szkół.
Zasoby naturalne gminy doskonale przekładają się na możliwości związane z
agroturystyką. Stowarzyszenie Agroturystyczne Ziemi Zgierskiej, które działa od roku 2000,
przyjęło sobie za cel podejmowanie wszelkich działań prowadzących do rozwoju gospodarstw
rolnych, podniesienia poziomu życia mieszkańców wsi, zmniejszenia bezrobocia wśród rolników
oraz stworzenie wizerunku gminy nowoczesnej i dobrze zarządzanej, w której warto inwestować i
w której można wypocząć w nowoczesnych gospodarstwach agroturystycznych. Kilkuletnie
funkcjonowanie związane jest także z prowadzeniem działalności promującej możliwości
wypoczynkowo-rekreacyjne, walory klimatyczne i kulturalne regionu a także gromadzeniem
danych na temat istniejących możliwości rozwoju bazy agroturystycznej. W powstawaniu coraz to
nowych gospodarstw agroturystycznych stowarzyszenie upatruje szanse alternatywnych źródeł
zarobkowania dla małorentownych gospodarstw rolnych. Aktualnie na terenie gminy działa
dziesięć agroturystycznych gospodarstw rolnych, które oferują między innymi naukę jazdy
konnej, przejażdżki bryczką, programy edukacyjne: regionalna, ekologiczna i prozdrowotne.
Trzeba jednak zwrócić uwagę na fakt niewielkiej liczby miejsc noclegowych, które oferują
gospodarstwa. Tylko trzy gospodarstw dysponują pokojami gościnnymi lub domkami
kempingowymi, na łącznie 22 miejsca noclegowe. Dodatkowo cztery gospodarstwa oferują
możliwość rozbicia namiotu na polach namiotowych i biwakowych.
Turystyczna oferta gminy Zgierz
Agroturystyczny szlak rowerowy
Ma około 33 km długości, znaki zielone. Przebieg: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji „Malinka” –
Dąbrówka Wielka – Rosanów – rez. „Ciosny” – źródła rzeki Ciosenki – Ciosny – Dzierżązna –
ferma strusi w Swobodzie – Kolonia Głowa – Biała – Cyprianów – las szczawiński – Jeżewo –
Dąbrówka Sowice – Dąbrówka Strumiany – Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji „Malinka”. Do
najciekawszych miejsc przy tym szlaku należą: rez. jałowców „Ciosny”, źródła rzeki Ciosenki,
kuźnia oraz park i dwór w Dzierżąznej, ferma strusi w Swobodzie, Izba Pamięci Narodowej i
kościół w Białej.
Łącznikowy agroturystyczny szlak rowerowy
Ma około 9 km długości, znaki żółte. Łączy Agroturystyczny szlak rowerowy ze szlakiem
rowerowym na terenie Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich (znaki czarne). Przebieg:
klasztor oo. franciszkanów w Łagiewnikach (ul. Okólna w Łodzi) – Smardzew – Maciejów –
Rozalinów – Dąbrówka - Marianka – Dąbrówka - Strumiany – Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
„Malinka”. Do najciekawszych miejsc przy tym szlaku należą: klasztor oo. franciszkanów w
Łagiewnikach, galeria rzeźby w kamieniu w Smardzewie, dolina rzeki Czerniawki.
Agroturystyczny szlak konny
Ma około 17 km długości, znaki czerwone. Przebieg: Rosanów, Ciosny, Dzierżązna, Ostrów,
Leonów, granica Gminy, las lućmierski, droga nr 1 w Lućmierzu, Rosanów. Do najciekawszych
miejsc przy tym szlaku należą: rozlewisko rzeki Ciosenki, a także młyn, kuźnia oraz park i dwór w
Dzierżąznej.
1 Szlak do rezerwatu „Ciosny”
Długość trasy – 9 km.
Szlak rozpoczyna się w Zgierzu przy Starym Rynku. Prowadzi poprzez dąbrowskie lasy na
najbardziej na północ wysuniętą krawędź Wzniesień Łódzkich. Zwieńczeniem trasy jest,
znajdujący się w miejscowości Rosanów, rezerwat jałowców „Ciosny”. Jest to jedyne skupiska
jałowców o tej wysokości w Polsce. Powrót do Łodzi i Zgierza tramwajem.
Szlak ze Smardzewa do Łodzi.
Trasa o dł. 9 km umożliwia zwiedzenie zespołu klasztornego w Łagiewnikach, będącego
najstarszym zabytkiem barokowym w Łodzi. Początek szlaku znajduje się w Smardzewie przy
przystanku PKP. Jedną z atrakcji, oprócz klasztoru, jest wzgórze o wysokości 225 m, z którego
roztacza się widok na Zgierz i jego okolice. Szlak przebiega przez Las Łagiewnicki, a następnie
kieruje się w stronę Zgierza.
Szlak Zgierz – Lućmierz, fragment „Szlaku Pamięci Hitlerowskiego Ludobójstwa”
Na trasie dł. 16 km, której początek znajduje się w Zgierzu na pl. Kilińskiego, poznajemy dwa
miejsca martyrologii Polaków, upamiętnione pomnikami w Zgierzu i Lućmierzu. Szlak ten
doprowadza również do rezerwatu jałowców „Ciosny” w Rosanowie, po czym wychodzi na drogę
nr 1 w Emilii, skąd można wrócić do Łodzi.
Szlak Lućmierz – Smardzew
Liczący 22 km szlak rozpoczyna się przy barze „Pod Kogutem”. Atrakcją szlaku są: rezerwat
jałowcowy „Ciosny” w Rosanowie, w Dzierżąznej - miejsce Pamięci Narodowej, z obeliskiem i
tablicą pamiątkową, w Białej – zabytkowy kościół drewniany. Szlak wieńczy panorama doliny
Czerniawki, która tworzy długie rozlewisko, porośnięte trzciną, pełne ptactwa wodnego. Stąd już
niedaleko do stacji PKP w Smardzewie - ostatniego punktu na szlaku.
26
„Szlak okolic Łodzi”
Trasa szlaku o długości 22 km rozpoczyna się na pl. Kościuszki w Aleksandrowie. Szlak wiedzie
wśród malowniczego lasu o urozmaiconym drzewostanie w obrębie miejscowości Grotniki i
Ustronie, poprzez najpiękniejsze fragmenty Lasów Lućmierskich. Kontynuując wędrówkę mijamy
pomnik pamięci pomordowanych w latach okupacji hitlerowskiej. Trasa kończy się obok
zabudowań, wzniesionego w 1820 roku baru „Pod Kogutem
Ośrodki wypoczynkowe w Gminie Zgierz
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Gminny Ośrodek Szkoleniowo – Wypoczynkowy w Dzierżąznej
Ośrodek Urzędu Miasta Łodzi “Słoneczna polana 1” w Grotnikach
Ośrodek Harcerski Hufca Zgierz w Grotnikach
Ośrodek Rehabilitacyjno-Wypoczynkowy “Zacisze” w Jedliczu A
Ośrodek Rehabilitacyjno-Wypoczynkowy “Jedliczanka” w Jedliczu A
Ośrodek Wczasowy „Boruta” w Grotnikach
Ośrodek Wczasowy „Energetyk” w Grotnikach
Ośrodek Wczasowy Wojewódzkiej Komendy Policji w Grotnikach
Ośrodki Jazdy Konnej
1.
2.
3.
4.
Stajnia Ceduła w Rosanowie
Stajnia w Wiktorowie
Ranczo w Kotowicach
Stajnia w Dąbrówce Wielkiej.
Miejsca do wędkowania
1. Piętnastki - akwen łowiecki Polskiego Związku Wędkarskiego
2. Grotniki – akwen łowiecki PZW
3. Biała – akwen łowiecki Koła Wędkarskiego działającego przy Urzędzie Wojewódzkim w Łodzi
Oprócz łowisk pod opieka PZW na terenie gminy funkcjonuje pięć łowisk prywatnych w
następujących miejscowościach Ciosny, Wiktorów, Rogóźno i Glinnik.
Zabytki, które warto zobaczyć:
-
zespół kościoła parafialnego w Białej p.w. św. Piotra i Pawła, kościół drewniany, XVIII,
rozbudowany w 1938 roku, dzwonnica drewniana z XVIII w.
zespół kościoła parafialnego w Giecznie p.w. Wszystkich Świętych, drewniany 1717 r.,
dzwonnica drewniana pierwsze ćwierćwiecze XVIII w.,
zespół dworski w Jeżewie, budynek murowany z połowy XIX w, park z połowy XIX w. , obiekt
wojskowy,
zespół dworski w Kęblinach z parkiem z ostatniego ćwierćwiecza XIX wieku, obiekt MONARu.
27
DZIAŁ 4.
INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
4.1.POTENCJAŁ DEMOGRAFICZNY
Według danych Referatu Ewidencji Ludności Urzędu Gminy w Zgierzu,
zameldowanych na pobyt stały w Gminie Zgierz było:
- w 2002 r. - 10.218 osób.
- w 2003 r. - 10.333 osoby
- w 2004 r. - 10.570 osób,
- w 20005 r. - 10.736 osób.
Jak widać więc z powyższych danych liczba mieszkańców gminy ciągle wzrasta.
Przedział wiekowy
Liczba osób
Wiek przedszkolny
0 - 6 lat
Wiek szkolny
7 - 18 lat
Młodzież
19 - 25 lat
Wiek produkcyjny - ogółem,
w tym:
kobiety
25 – 60 lat
mężczyźni
25 - 65 lat
606
% w stosunku do
ogółu
mieszkańców
5,7
1580
14,9
1118
10,5
5.459
51,5
2.579
47,2
2.880
52,8
Wiek emerytalny - ogółem
(kobiety 60 lat i więcej)
(mężczyźni 65 lat i więcej)
1.841
17,4
Ogółem
10.604
100%
Tabela - Ludność gminy Zgierz (według stanu na dzień 28.02.2005 r.)
Ponad połowę mieszkańców Gminy Zgierz stanowią osoby w wieku
aktywności zawodowej. Jedna trzecia ogółu mieszkańców Gminy to dzieci i
młodzież do 25 roku życia. Natomiast 17% ogólnej liczby mieszkańców stanowią
osoby w wieku emerytalnym.
Taki układ struktury wieku i płci mieszkańców stanowi zadanie dla
kształtowania polityki społecznej na terenie Gminy w zakresie zapewnienia
aktywności zawodowej osób w wieku produkcyjnym oraz młodzieży do 25 roku
życia, wchodzącej na rynek pracy.
2 Struktura wykształcenia (wg Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 r.)
Bliskość miast i ośrodka akademickiego jakim jest Łódź oraz dobra
komunikacja otwierają przed młodzieżą szkolną szerokie możliwości kształcenia
w wybranym zawodzie. Obecność, w niewielkiej odległości uczelni wyższych
sprzyja kształceniu wysokokwalifikowanej kadry, ponad 7 % mieszkańców
posiada wykształcenie wyższe.
28
praca najemna
rolnictwo
emerytury i renty
pozarolnicza działalność
gospodarcza
pozostałe
- wyższe – 7.3%
- policealne – 2.2%
- średnie - 23.4%
- zasadnicze zawodowe – 23.3%
- podstawowe – 36.8%
- pozostałe – 6.8%
Źródła dochodów mieszkańców (wg Narodowego Spisu Powszechnego z 2002
r.)
Główne źródło utrzymania ludności gminy Zgierz stanowi praca najemna,
którą wykonują - 2327 osoby. Praca na własny rachunek ( łącznie z pracą w
gospodarstwie rolnym ) jako główne źródło utrzymania wykonywana jest przez
1.211 osób. Odrębną grupę ok. 3600 stanowią emeryci, renciści, osoby korzystające
z zasiłku dla bezrobotnych
- praca najemna 39%
- rolnictwo 13,5%
- emerytury i renty 29,3%
- pozarolnicza działalność gospodarcza 7,2%
- pozostałe 11%
4.2 ANALIZA STRUKTURY BEZROBOCIA
W okresie transformacji systemowej kraju, na terenie Gminy Zgierz
również dokonało się szereg zmian społeczno-gospodarczych. Z gminy typowo
rolniczej, Gmina Zgierz przekształciła się w gminę rolniczo-rekreacyjną. Według
danych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Zgierzu, tylko 961 osób z
terenu Gminy Zgierz podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników. W tym 262
osoby figurują jako domownicy w gospodarstwie rolnym osoby ubezpieczonej,
natomiast 51 osób prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Zaledwie
9,1% z ogólnej liczby mieszkańców gminy stanowią rolnicy.
Niekorzystną cechą rolnictwa gminy jest powierzchnia gospodarstw
rolnych. Około 50% indywidualnych gospodarstw rolnych nie przekracza 5 ha
przeliczeniowych. Wielkość gospodarstwa uniemożliwia utrzymywanie się rodzin
z dochodów, osiąganych z tych gospodarstw. W związku z tym szereg osób
prowadzących gospodarstwo rolne, poszukuje dodatkowego źródła dochodu.
Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Zgierzu w okresie ostatnich trzech
lat, liczba osób zarejestrowanych, jako poszukujących pracy utrzymuje się na
zbliżonym poziomie.
Na dzień 31 grudnia każdego roku było zarejestrowanych ogółem:
- w 2002 r. 894 osoby, co stanowi 8,7% ogółu mieszkańców Gminy;
- w 2003 r. 868 osób, co stanowi 8,4% ogółu mieszkańców Gminy,
- w 2004 r. 901 osób, co stanowi 8,5% ogółu mieszkańców Gminy.
Natomiast na dzień 28 lutego 2005 r. zarejestrowanych, jako poszukujących
pracy, było już 919 osób, co stanowi 8,7% ogólnej liczby mieszkańców.
29
Z prawem do zasiłku
Bez prawa do zasiłku
Rok
ogółem kobiety mężczyźni
ogółem kobiety mężczyźni
2002
185
81
104
709
366
343
2003
181
93
88
687
357
330
2004
195
83
112
706
368
338
Na dzień
187
87
100
732
366
366
28.02.2005 r.
Tabela - Osoby bezrobotne z terenu Gminy Zgierz, według płci z prawem i bez prawa do
zasiłku
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy
Prawie 80% zarejestrowanych bezrobotnych, nie posiada prawa do zasiłku.
W 2005 r. w równym stosunku, 40% kobiet i 40% mężczyzn z ogólnej liczby
zarejestrowanych osób nie nabyło uprawnień do pobierania zasiłku dla
bezrobotnych. Warunkiem uzyskania prawa do pobierania zasiłku jest
udokumentowanie 12-miesięcznego okresu zatrudnienia. W pierwszych dwóch
miesiącach 2005 roku liczba osób bez prawa do zasiłku znacznie wzrosła w
stosunku do roku poprzedniego.
Przedziały
28.02.2005 r.
wiekowe
ogółem
w tym kobiet
w tym mężczyzn
18-24
214
96
118
25-44
443
261
182
45-65
262
96
166
Razem
919
453
466
Tabela - Struktura wiekowa osób bezrobotnych (według stanu na dzień 28.02.2005 r.)
Wśród osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie
Pracy w Zgierzu, 48%, czyli prawie co druga osoba, znajduje się w przedziale
wiekowym o najwyższej aktywności zawodowej. Są to osoby, które nie
przekroczyły 44 roku życia. 23% ogółu osób zarejestrowanych, stanowią ludzie
młodzi, często wchodzący po raz pierwszy na rynek pracy, absolwenci, nie
mogący samodzielnie poradzić sobie w znalezieniu zatrudnienia.
Natomiast 29% ogółu zarejestrowanych osób przekroczyło 45 rok życia. Jest
to grupa ludzi, z uwagi na wiek, najczęściej borykająca się ze znalezieniem
jakiegokolwiek zatrudnienia. Co uniemożliwia spełnienie wymagań ustawowych
w celu uzyskania prawa do pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Wykształcenie
Niepełne podstawowe,
podstawowe i
gimnazjalne
Zasadnicze zawodowe
Policealne, średnie
zawodowe, średnie
ogólnokształcące
Wyższe
Liczba zarejestrowanych osób
Kobiety
Mężczyźni
392
161
231
261
115
146
233
157
76
33
20
OGÓŁEM
919
453
Tabela - Struktura wykształcenia osób bezrobotnych z terenu gminy Zgierz
źródło: Powiatowy Urząd Pracy
13
466
Prawie 43% osób zarejestrowanych, jako osoby poszukujące pracy, nie
posiadają kwalifikacji zawodowych. Dalszych 28% bezrobotnych posiada
wykształcenie zasadnicze zawodowe, a 25%, czyli co czwarta osoba
zarejestrowana jako bezrobotna legitymuje się wykształceniem średnim.
Natomiast 4% ogólnej liczby osób zarejestrowanych w Urzędzie Pracy stanowią
osoby, posiadające wyższe wykształcenie.
Z analizy poziomu wykształcenia osób bezrobotnych wynika ponadto, iż w grupie
kobiet, co trzecia posiada średnie wykształcenie. Natomiast w grupie mężczyzn,
co piąty legitymuje się wykształceniem średnim.
30
Liczba
Liczba osób
Wskaźnik
mieszkańców
bezrobotnych
bezrobocia w %
BIAŁA
1955
189
9,7
Dąbrówka
1468
131
8,9
Gieczno
1540
98
6,4
Grotniki
1336
108
8,1
Smardzew
2085
157
7,5
Słowik
2227
236
10,6
Tabela - Wskaźnik bezrobocia w poszczególnych rejonach gminy Zgierz
REJON
Aby zanalizować wskaźnik bezrobocia na terenie gminy Zgierz podzielono
gminę na sześć rejonów, adekwatnych do rejonów opiekuńczych w pomocy
społecznej, z główną miejscowością, w której znajduje się punkt pomocy
społecznej usytuowany w placówce służby zdrowia.
Pod uwagę wzięto liczbę mieszkańców z danego rejonu i porównano z liczbą osób
bezrobotnych, zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Zgierzu w
tym rejonie.
Z analizy wynika, iż najwyższy wskaźnik bezrobocia, w stosunku do liczby
mieszkańców, występuje w rejonie Słowika. Jest to rejon rekreacyjny, o niskim
poziomie osób pracujących w rolnictwie.
Natomiast najniższy wskaźnik bezrobocia występuje w rejonie Gieczna,
czyli w rejonie, który charakteryzuje się najwyższą liczbą gospodarstw rolnych i
osób utrzymujących się z dochodów z gospodarstwa rolnego.
Należy podkreślić, iż dane dotyczące bezrobocia nie są kompletne.
Występuje zjawisko tzw. „ukrytego bezrobocia” – są to osoby nie zarejestrowane
w urzędzie pracy, które pozostają na utrzymaniu zawodowo czynnych
pracowników. Drugim elementem jest rozbudowana „szara strefa” na rynku
pracy, powodująca duże trudności w pozyskiwaniu legalnego zatrudnienia, a
zdecydowanie prostsze jest zatrudnienie nielegalne.
4.3. OŚWIATA I WYCHOWANIE
Gmina Zgierz aktualnie prowadzi na swoim terenie następujące placówki
oświatowe:
Przedszkola
1
Oddziały
przedszkolne przy Szkoły podstawowe
szkołach
podstawowych
7
7
Gimnazja
4
Duży obszar gminy powoduje konieczność prowadzenia, aż siedmiu szkół
podstawowych i czterech gimnazjów. Pociąga to duże wydatki na utrzymanie
tych placówek. Wszystkie szkoły podstawowe są sześcioklasowe i nie prowadzą
zajęć w klasach łączonych. Gimnazja są jedno lub dwuciągowe.
Opieką przedszkolną objęte są wszystkie dzieci sześcioletnie. Wielkość
oddziałów przedszkolnych ilustruje poniższa tabela:
Odziały przedszkolne przy
Rok szkolny
szkołach podstawowych
2003/2004
SP w Białej
13
SP w Dąbrówce Wielkiej
8
SP w Besiekierzu
11
SP w Giecznie
19
SP w Grotnikach
21
SP w Słowiku
25
SP w Szczawinie
21
Razem:
118
Tabela – oddziały przedszkolne przy SP
Rok szkolny
2004/2005
10
8
6
22
16
25
26
113
Rok szkolny
2005/2006
11
6
8
17
21
26
16
105
31
Analizy demograficzne wskazują na malejącą liczę dzieci zamieszkałych w
rejonach funkcjonowania placówek przedszkolnych. Względy społeczne oraz
duże odległości między szkołami, w których umieszczone są oddziały
przedszkolne uzasadniają prowadzenie opieki przedszkolnej w niezmienionym
kształcie od kilku lat.
Zmiany w liczbie uczniów uczęszczających do szkół podstawowych można
prześledzić na podstawie poniższego zestawienia:
Szkoła
podstawowa
w:
Białej
Dąbrówce
Wlk.
Besiekierzu
Giecznie
Grotnikach
Słowiku
3 Szczawini
Liczba
uczniów
Rok 2004/2005
Liczb
Średnia
oddziałów Ucz./oddz.
94
60
62
146
140
164
115
e
Razem:
781
Tabela – szkoły podstawowe
Liczba
uczniów
6
6
6
6
6
7
6
15,66
10,00
10,33
24,33
23,33
23,42
19,16
82
61
56
439
124
176
124
43
18,16
762
Rok 2005/2006
Liczba
Średnia
oddziałó Ucz./oddz
w
.
6
13,66
6
10,16
6
9,33
6
23,16
6
20,66
7
25,14
6
20,66
43
17,72
Dwie, spośród wykazanych szkół, mają bardzo małą liczbę uczniów z
prognozą malejącą. W przyszłości przed Gmina Zgierz stanie problem możliwości
dalszego prowadzenia tych placówek. Już dzisiaj roczny koszt prowadzenia SP w
Dąbrówce i SP w Besiekierzu wynosi ok. 500 tyś. zł. każdej.
Analizując bazę lokalową szkół podstawowych należy wskazać, iż w
czterech placówkach są sale gimnastyczne: w SP w Giecznie, w SP w Grotnikach,
w SP w Słowiku oraz w SP w Szczawinie.
W sześciu szkołach działają świetlice szkolne. Najlepsze warunki w tym
zakresie posiada SP w Słowiku i Grotnikach. Natomiast w SP w Szczawinie, SP w
Słowiku i SP w Giecznie świetlice są jednocześnie jadalniami w czasie wydawania
obiadów. Pozostałe świetlice prowadzą jedynie działalność opiekuńczą w
stosunku do dzieci oczekujących na odwóz autobusem.
Cztery istniejące stołówki wydają średnio po 80 obiadów dziennie.
Natomiast mleko lub herbatę przygotowuje się na drugie śniadanie we wszystkich
szkołach. Dla ok. 25% żywionych koszty obiadów opłaca Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej w Zgierzu.
W 1999r. Rada Gminy Zgierz podjęła uchwały o utworzeniu trzech
gimnazjów:
w Grotnikach, Giecznie i Szczawinie. W strukturze organizacyjnej Gimnazjum w
Grotnikach umieszczono oddziały zamiejscowe w Słowiku, z których od
01.10.2003 r. utworzono samodzielną placówkę. Aktualnie do gimnazjów
uczęszcza 467 uczniów. Wielkość tych placówek ilustruje poniższa tabela:
Rok szkolny 2004/2005
Średnia
Gimnazja w: Liczba
Liczba
ucz./odd
uczniów oddziałów
z.
6
155
25,83
Giecznie
3
62
20,66
Grotnikach
3
Słowiku
87
29,00
6
154
25,66
Szczawinie
Razem:
458
Tabela – gminazja
18
25,44
Rok szkolny 2005/ 2006
Liczba
Liczb
Średnia
ucznió oddziałó ucz./oddz.
w
w
161
68
90
148
6
3
3
6
26,83
22,66
30,00
24,66
467
18
25,94
Gimnazja znalazły siedzibę w dotychczas funkcjonujących szkołach
podstawowych. Przez cały okres działania, gimnazja nie oddzieliły się od szkół
podstawowych. Nadal posiadają wspólne mienie i urządzenia, takie jak: sale
32
gimnastyczne, częściowo sale lekcyjne, świetlice, pokoje nauczycielskie, stołówki,
biblioteki, kotłownie, sanitariaty i wspólnie zorganizowane dowożenie do szkoły.
W roku szkolnym 2003/2004 uchwałą Rady Gminy Zgierz powołano
zespoły szkolno-gimnazjalne, które utworzone zostały ze szkół podstawowych i
gimnazjów mających siedziby w tych samych budynkach oświatowych.
Ważnym elementem ustroju szkolnego gminy Zgierz jest rozległa sieć dowozu
uczniów do szkół. Uczniowie dowożeni są do 6 szkół podstawowych i 4
gimnazjów. Odległość zamieszkania uczniów od szkoły obrazuje poniższa tabela:
Odległość zamieszkania uczniów od szkoły
3-5 km
5-10
Pow. 10 km
390
193
10
Razem
593
Szeroka sieć dowozu spowodowana rozległymi obwodami szkolnymi ogranicza
pracę szkół w zakresie zajęć pozalekcyjnych i w ramach organizacji czasu wolnego
dla uczniów.
4.4. POMOC SPOŁECZNA
Jednym z działów polityki społecznej jest pomoc społeczna. Pomoc
społeczną w Polsce organizują organy administracji rządowej i samorządowej,
współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami
pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami
wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z
powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności,
długotrwałej choroby lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby
ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności w sprawach
opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza
w rodzinach niepełnych i wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu
do życia młodzieży, opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności
w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, trudności w przystosowaniu
do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii,
zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej z/s w Zgierzu jest jednostką
budżetową Gminy realizującą zadania z zakresu pomocy społecznej i świadczeń
rodzinnych.
Na terenie gminy w okresie ostatnich trzech lat, z powodu ubóstwa prawie jedna
piąta mieszkańców korzystała z różnych form pomocy społecznej.
2002 r.
osób
Liczba Liczba
w
tych
rodzin rodzinach
Ogółem
724
2.145
2003 r.
osób
Liczba Liczba
w
tych
rodzin
rodzinach
807
2.158
2004 r.
osób
Liczba Liczba
w
tych
rodzin rodzinach
636
2.095
Tabela - Liczba rodzin objętych pomocą społeczną ogółem w latach 2002 - 2004 (bez
względu na rodzaj i źródło finansowania)
W latach 2002 - 2004 średnio 20% mieszkańców Gminy Zgierz otrzymało
pomoc z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, bez względu na rodzaj
świadczenia i źródło jego finansowania. Klienci pomocy społecznej to przede
wszystkim osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych, niskiej samoocenie,
nastawione roszczeniowo, u których występuje niechęć do dokształcania się,
podatne na wpływy otoczenia.
33
2002
2003
Liczba rodzin
Liczba rodzin
1
1
2004
Liczba
rodzin
1
Potrzeba ochrony macierzyństwa
132
68
82
Niepełnosprawność
173
162
147
Długotrwała choroba
152
169
73
Bezrobocie
Bezradność w sprawach
opiekuńczo-wychowawczych
zwłaszcza w rodzinach:
- niepełnych
- wielodzietnych
Alkoholizm
Narkomania
249
245
171
65
24
26
34
67
31
76
2
34
1
57
2
Dożywianie uczniów (lp. dzieci)
208
260
224
Usługi opiekuńcze
22
14
14
Kierowanie do domu pomocy
społecznej
Tabela - Powody udzielania pomocy
3
1
10
Powody przyznania pomocy
Bezdomność
Jak wynika z tabeli najczęściej pomocy społecznej udziela się z powodu
występującego w rodzinie bezrobocia. Brak pracy, a tym samym stałego źródła
dochodu, powoduje popadanie osób i rodzin w ubóstwo. Dłuższe pozostawanie
bez pracy jest przyczyną wielu innych problemów w rodzinie. Popadanie w
nałogi (alkoholizm), długotrwałe choroby, a w konsekwencji niepełnosprawność,
sprawia że rodziny stają się niewydolne życiowo. Nie są w stanie poradzić sobie
w trudnej sytuacji życiowej. A to przede wszystkim rodzina, w procesie
socjalizacji wychowania kształtuje postawy dziecka, jego stosunek do otaczającej
rzeczywistości społecznej i system wartości. Tylko prawidłowo funkcjonująca
rodzina daje gwarancję dobrego wychowania młodego pokolenia.
Drugą, po bezrobociu, znaczącą przyczyną ubiegania się o świadczenia z
pomocy społecznej jest niepełnosprawność i długotrwała choroba. W 2004 r. z
powodu niepełnosprawności 23% rodzin korzystało z pomocy finansowej
Ośrodka. Długotrwała choroba i niepełnosprawność trwale lub okresowo
ogranicza lub uniemożliwia codzienne życie, prowadzi do obniżenia poziomu
życia osoby niepełnosprawnej i jej rodziny. Istotą działań na rzecz tej grupy
klientów pomocy społecznej jest udzielanie takiego wsparcia, które umożliwi im
samodzielną egzystencję, da szansę na zaspokojenie podstawowych potrzeb
bytowych, pobudzi aktywność społeczną i poprawi jakość życia.
4.5. DZIAŁALNOŚĆ KULTURALNA
Gminny Ośrodek Kultury z siedzibą w Dzierżąznej, instytucja kultury gminy
Zgierz, wypełnia swoje zadania statutowe, kultywuje zwyczaje i obyczaje polskie
poprzez organizowanie i współorganizowanie różnego rodzaju imprez
kulturalnych.
Gminny Ośrodek Kultury współpracuje z różnymi podmiotami funkcjonującymi
na terenie gminy Zgierz. Są to:
• Koła Gospodyń Wiejskich
• Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych
• parafie
• szkoły gminne
• stowarzyszenia
• sołtysi i rady sołeckie
34
Razem z ww. podmiotami Gminny Ośrodek Kultury organizuje m.in.:
• bale karnawałowe i okolicznościowe dla dzieci
• bale środowiskowe z okazji Dnia Babci i Dnia Dziadka
• Gminny Dzień Kobiet
• Gminny Dzień Strażaka
• Gminny Dzień Dziecka
• Gminne Andrzejki
• uroczystości patriotyczne (uroczystość w Zgierzu i w lesie w Lućmierzu
upamiętniające rozstrzelanie 100 Polaków, obchody Święta 3-go Maja w
Białej, obchody 15-go sierpnia w Białej, obchody Święta Niepodległości w
Białej)
• różnego rodzaju konkursy, np. recytatorskie, plastyczne, muzyczne, itp.
• wycieczki krajoznawczo-turystyczne
• wyjazdy do zaprzyjaźnionych gmin na imprezy
• udział w festiwalach, przeglądach, warsztatach organizowanych na terenie
innych gmin.
Ponadto mieszkańcy gminy Zgierz kultywują tradycyjne wykonywanie wieńców
dożynkowych.
Organizowane przez Gminny Ośrodek Kultury festyny i innego rodzaju
imprezy, podkreślają atuty rekreacyjne gminy Zgierz, co powoduje wzrost
zainteresowania turystów pobytem na jej terenie. Jednym z celów Gminnego
Ośrodka Kultury jest szerokie propagowanie amatorskiej sztuki ludowej,
lansowanie twórczości poprzez organizację wystaw, warsztatów, itp.
Twórcy ludowi uczestniczą w wielu festynach, przeglądach, warsztatach.
Inicjatywa ta cenna jest z wielu powodów:
• artyści amatorzy mają możliwość konfrontacji efektów swojej pracy;
• mogą „mocnym głosem” zaznaczyć swoją obecność w życiu kulturalnym;
• mieszkańcy gminy Zgierz i nie tylko mają możliwość obejrzenia
interesujących prac, których realizacja wymaga trochę innego spojrzenia,
niż to się zdarza w twórczości profesjonalnej.
Na terenie gminy Zgierz działa niezbyt wielu twórców ludowych, ale Gminny
Ośrodek Kultury współpracuje przy różnych okazjach z twórcami z terenu
województwa łódzkiego. Są to m.in.: rzeźbiarze, malarze, hafciarki,
papieroplastycy, wikliniarze i inni.
Biblioteka
Biblioteka funkcjonująca na terenie gminy Zgierz to biblioteka gminna
wchodząca w skład Gminnego Ośrodka Kultury, z powszechnym dostępem do
posiadanych zbiorów. Gminna Biblioteka w Białej posiada dwie filie w Szczawinie
oraz w Ustroniu.
A. Lokale
Biblioteki nie posiadają własnych lokali, funkcjonują w lokalach użyczanych:
Gminna Biblioteka w Białej użycza lokal od Ochotniczej Straży
Pożarnej w Białej o powierzchni 40 m2 z 12 miejscami dla czytelników,
Filia gminnej biblioteki w Szczawinie użycza lokal Zespołu Szkolno
Gimnazjalnego w Szczawinie o powierzchni 45m2 z 8 miejscami dla
czytelników,
Filia gminnej biblioteki w Ustroniu użycza lokal Ochotniczej Straży
Pożarnej w Ustroniu o powierzchni 48m2 z 3 miejscami dla czytelników.
B. Zbiory biblioteczne
Struktura zbiorów bibliotecznych w jednostkach inwentarzowych wg stanu na dzień 31.12.2004 r.
Nazwa biblioteki
Książki
Zbiory specjalne
Razem zbiory
Gminna Biblioteka w Białej
10 112
348
10 460
Gminna Biblioteka – Filia w Ustroniu
16 586
-
16 586
Gminna Biblioteka – Filia w Szczawinie
10 264
5
10 269
Razem gmina Zgierz
36 962
353
37 315
35
Czytelnicy. Wypożyczanie i udostępnianie zbiorów.
Wypożyczenia książek na
zewnątrz
Czytelnicy
Biblioteka
2004
I półrocze 2005
2004
I półrocze 2005
w Białej
204
208
1 886
1 104
filia w Ustroniu
470
364
7 511
1 067
filia w Szczawinie
135
128
1 548
3 549
700
10
945
5 720
Razem Gmina Zgierz
809
Struktura czytelników wg wieku – stan na 31.12.2004 r.
Nazwa biblioteki, filii
Czytelnicy
ogółem
Do lat
15
16 – 19
lat
20 – 24
lata
25 – 44
lata
45 – 60
lat
Powyżej
60 lat
Gminna Biblioteka w Białej
204
77
46
20
33
21
7
Gminna Biblioteka – Filia w
Ustroniu
470
85
46
59
94
102
84
Gminna Biblioteka – Filia w
Szczawinie
135
67
17
12
25
12
2
RAZEM GMINA
809
229
109
91
152
135
93
C. Działalność biblioteki
W filiach bibliotek w Szczawinie i Ustroniu działają czytelnie internetowe
(powstałe w ramach programu „IKONKA” organizowanego przez Departament
Społeczeństwa Informacyjnego Ministerstwa Nauki i Informatyzacji).
Każda czytelnia posiada 3 stanowiska komputerowe.
Filia gminnej biblioteki w Szczawinie posiada łącze internetowe modemowe,
natomiast Filia gminnej biblioteki w Ustroniu posiada łącze internetowe stałe.
Przy bibliotekach działają świetlice dla dzieci i młodzieży.
Świetlica Gminnej Biblioteki w Białej wyposażona jest w telewizor,
odtwarzacz kaset video oraz grę PlayStation.
Świetlica Filii gminnej biblioteki w Szczawinie posiada telewizor oraz
odtwarzacz DVD i Video.
Przy Filii gminnej biblioteki w Ustroniu działa Klub Seniora
Biblioteki organizują zajęcia świetlicowe dla dzieci, spotkania w Klubie
Seniora, wyjazdy do kina i teatru, prelekcje, pogadanki, spotkania świąteczne,
warsztaty biblioterapeutyczne, konkursy,
zajęcia z twórcami ludowymi,
wystawki, ferie dla dzieci, wakacje z biblioteką, zajęcia sportowe, biwaki,
wycieczki.
W tym roku Gminna Biblioteka w Białej oraz jej filia w Szczawinie w ramach
Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień na
2005 r. wspólnie opracowały i realizują program „Biblioteki dla środowiska –
aktywne przeciwdziałanie współczesnym zagrożeniom”.
4.6. SPORT
Organizacje sportowe działające na terenie gminy Zgierz:
Uczniowski Ludowy Klub Sportowy „Dąbrówka”
Uczniowski Ludowy Klub Sportowy w Giecznie
36
Ludowy Klub Sportowy „Błękitni – Ciosny
Ludowy Klub Sportowy „Dąbrówka”
Ludowy Klub Sportowy w Giecznie
Ludowy Klub Sportowy Rosanów „Pogromcy”
Ludowy Klub Sportowy „Rosanów”
Ludowy Klub Sportowy „Czarni” - Smardzew
Ludowy Klub Sportowy „Start” w Szczawinie
Wiejski Uczniowski Klub Sportowy z siedzibą w Zgierzu
Działające na terenie gminy kluby sportowe prowadzą zajęcia dla dzieci, dla młodzieży i
dorosłych. Przeważającą dziedziną działalności sportowej jest piłka nożna ale prowadzone są
także sekcje tenisa stołowego, a zawodnicy w nich trenujący odnoszą niemałe sukcesy.
Działalność sportowa prowadzona jest przede wszystkim w obiektach szkolnych. Cztery sale
gimnastyczne: w Giecznie, Grotnikach, Słowiku oraz w Szczawinie, wykorzystywane są na zajęcia
dla młodzieży jak również dla dorosłych. Natomiast rozgrywki w piłkę nożną prowadzone są na
siedmiu gminnych boiskach sportowych.
4.7. OCHRONA ZDROWIA
W 1999 roku sprywatyzowany został Gminny Zespół Ośrodków Zdrowia i
powstały Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, mające podpisane kontrakty
z Narodowym Funduszem Zdrowia. Wszystkie przychodnie działają na bazie
wynajętych w gminnym zasobie nieruchomości pomieszczeń. Aktualnie na terenie
gminy działają następujące przychodnie:
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Biała" s.c. w Białej
Gabinet Lekarza Rodzinnego w Dąbrówce Strumiany
Niepubliczny Ośrodek Zdrowia w Giecznie
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "VIGOR" w Smardzewie
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "VIGOR" filia w Słowiku
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "VIGOR" filia w Grotnikach.
Przy Niepublicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej, w każdej wymienionej
miejscowości, funkcjonują prywatne gabinety stomatologiczne, które mają
podpisane umowy z NFZ.
4.8 BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE
Gmina Zgierz objęta jest zakresem działania Komendy Powiatowej Policji w
Zgierzu. Teren obsługuje dwóch dzielnicowych oraz służba patrolowa, zadaniem,
której jest patrolowanie całego podległego komendzie terenu. Dzielnicowi zajmują
się sprawami będącymi w ich kompetencji natomiast za bezpieczeństwo w terenie
odpowiada służba patrolowa.
Najczęściej występujące zagrożenia na trenie gminy to drobne kradzieże i
kradzieże z włamaniami, nietrzeźwi kierowcy, kradzieże przewodów linii
energetycznych i telefonicznych. Nie występuje zjawisko narkomanii.
Na terenie gminy działa 11 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych , z
których 5 jednostek działa w ramach Krajowego Systemu Ratownictwa
Gaśniczego. Jednostki OSP zrzeszają 360 strażaków.
37
DZIAŁ 5.
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
I KOMUNIKACJA
5. 1. ZAOPATRZENIE W WODĘ
Zaopatrzenie w wodę realizowane jest w systemie gminnych wodociągów grupowych
bazujących na ujęciach wód podziemnych pochodzących głównie z czwartorzędowego poziomu
wodonośnego, a tylko częściowo z górno kredowego poziomu wodonośnego (Grotniki, Ustronie,
Kania Góra). Najwyższy poziom wodonośny znajduje się w okolicy Biesiekierza. Natomiast w
rejonie wsi Maciejów czwartorzędowy poziom wodonośny pozwala uzyskiwać wodę nie
wymagającą uzdatniania. Znaczne kłopoty występują ze zwodociągowaniem rejonu Rogoźna z
powodu występowania wysadu solnego i niemożliwością uzyskania wody nie zasolonej.
Zaopatrzenie w wodę na terenie Gminy Zgierz realizowane jest poprzez następujące
zbiorowe wodociągi wiejskie:
• Wodociąg Biała – ze stacji wodociągowej „BIAŁA” obsługujący wsie: Biała, Ciosny,
Dzierżązna, Kolonia Głowa, Leonów, Swoboda, Wola Branicka.
• Wodociąg Dabrówka Wielka ze stacji wodociągowej „Dabrówka Wielka” obsługujący
wsie: Dąbrówka Wielka, Dąbrówka Strumiany.
• Wodociąg Grotniki ze stacji wodociągowej „Grotniki Lipowa” i „Grotniki Rozrywkowa”
obsługujący rejon Grotnik,
• Wodociąg Janów ze stacji wodociągowej „Janów” obsługujący wsie Janów, Samotnik,
Ukraina.
• Wodociąg Józefów ze stacji wodociągowej „Józefów” obsługujący wsie: Józefów,
Palestyna, Czaplinek, Glinnik, Leonardów ( wodociąg Leonardów włączony do Józefowa).
• Wodociąg Kania Góra ze stacji wodociągowej „Kania Góra” obsługujący wsie: Kania Góra,
Adolfów, Dębniak, Emilia, , Słowik Jasionka.
• Wodociąg Maciejów ze stacji wodociągowej „Maciejów” obsługujący wsie: Maciejów,
Łagiewniki Nowe, Smardzew, Glinnik Siedlisko, Wołyń, Szczawin Duży, Szczawin Mały,
Kolonia Szczawin, Szczawin Kościelny, Podole, Marcjanka, Jeżewo.
• Wodociąg Rosanów ze stacji wodociągowej „Rosanów” obsługujący wieś Rosanów.
• Wodociąg Skotniki ze stacji wodociągowej „Skotniki” obsługujący wieś Skotniki spięty z
wodociągami Józefów – Janów.
• Wodociąg Ustronie obsługujący wsie Ustronie, Jedlicze A i Jedlicze B.
• Wodociąg Kębliny ze stacji wodociągowej „Kębliny” obsługujący wsie: Kębliny,
Moszczenica, Michałów, Besiekierz Rudny ( w Biesiekierzu Rudnym obsługa kilku
gospodarstw z wodociągu „Kożle” w gminie Stryków), oraz Besiekierz Nawojowy.
• Wodociąg Kotowice ze stacji wodociągowej „Kotowice” obsługujący wsie: Kotowice,
Astachowice, Wypychów, Brachowice, Grabiszew, Warszyce, Śladków Górny, Wola
Rogozińska, Gieczno i Rogoźno wodociąg Kotowice spięty jest z wodociągiem „Gieczno”.
• Z wodociągu komunalnego w m. Zgierzu zaopatrywana jest wieś Dąbrówka – Malice.
• Wyłączone z pracy są stacje wodociągowe we wsiach Leonardów
i Gieczno.
Ogółem sieć wodociągowa na terenie gminy to 254,9 km, do której wykonanych jest 5907
przyłączy wodociągowych. Cały obszar, w ok. 85% pokryty jest siecią wodociągową. Rozległość i
stan sieci wodociągowej stanowi wyjątkową preferencję rozwoju urbanizacji.
38
Sprze
daż
wody
w tys.
m3
29,4
64,5
54,2
53,0
18,2
10,0
X
Wydajność
wg. pozwol.
wodno-praw.
tys.m3/rok
16,9
77,0
41,1
101,1
368,7
150,7
158,1
27,6
612
68,0
67,7
35,3
450
77,0
38,4
29,3
245
144,2
40,0
8,1
138
34,9
254,9
5907
876,8
545,3
Tabela: Wykaz hydroforni i dane o parametrach - stan na 31.12.2005 r.
Źródło: Gminny Zakład Komunalny
893,9
250,4
497,5
95,3
Hydrofornie
Dąbrówka
Kania Góra
Biała
Rosanów
Janów
Józefów
Leonardów
Skotniki
Ustronie
Grotniki
ul. Lipowa
ul.Rozrywko
wa
Maciejów
Kębliny
Kotowice
Gieczno
Ogółem
Dł.
sieci
wodo
ciąg.
( km)
9,3
26,3
30,7
30,9
3,9
11,3
1,3
Ilość
przyłą
czy
Produkc
ja wody
w tys.
m3
300
675
410
963
82
200
47
6,7
28,5
5,7
195
1220
370
31,0
76,0
104,3
129,4
54,6
10,4
wyłączo
na
21,4
78,0
82,5
87,2
365,0
210,6
292,0
121,9
90,5
x
5.2. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW
Gmina Zgierz w zasadzie nie posiada sieci kanalizacyjnej, ani oczyszczalni ścieków. Na
terenie gminy istnieje tylko jedna mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków typu BIOPAN o
przepustowości 37,13 m3/d we wsi Lućmierz. Długość istniejącej sieci kanalizacyjnej 1367 m., ilość
przyłączy 68 szt.
Na terenie gminy Zgierz zainstalowanych jest obecnie 88 przydomowych oczyszczalni
ścieków, obsługujących indywidualne gospodarstwa oraz 2 przydomowe oczyszczalnie ścieków
obsługujące zakład produkcyjny + budynek mieszkalny (z-d masarski oraz chłodnia).
Przydomowe oczyszczalnie wykonane zostały indywidualnie przez właścicieli posesji oraz w
ramach programu budowy gminnej sieci przydomowych oczyszczalni ścieków.
Program realizowany jest na bieżąco, w roku 2005 wykonanych zostanie kolejnych19 szt. Ponadto
trwa budowa kanalizacji sanitarnej w Łagiewnikach Nowych ul. Okólna, o długości ca’ 2,8 km,
która zostanie włączona do kolektora sanitarnego m. Zgierza
Z uwagi na brak zorganizowanego systemu kanalizacji sanitarnej na terenie gminy rozwój
kanalizacji wraz z oczyszczalniami ścieków powinien stanowić element polityki inwestycyjnej
gminy.
5.3. ZAOPATRZENIE W GAZ
Na terenie gminy Zgierz z gazu ziemnego korzystają jedynie mieszkańcy miejscowości;
Dąbrówka Wielka, Dąbrówka Strumiany, Rosanów, Biała i Kolonia Głowa.
Gazyfikacja Gminy jest możliwa w oparciu o gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Rosanów –
Kutno. Dalszy rozwój gazyfikacji gminy będzie realizowany jest przez Mazowiecką Spółkę
Gazownictwa Sp. Z o.o. w Warszawie i stanowić może o podwyższeniu standardu życia
mieszkańców zarówno z punktu widzenia ich wygody jak również ograniczenia zanieczyszczeń
atmosfery.
39
5.4. ZASILANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ
Na obszarze gminy Zgierz znajduje się rozbudowana napowietrzna sieć średniego
napięcia 15kV. Dostawa energii realizowana jest z krajowego systemu energetycznego poprzez
główne punkty zasilające (GPZ) 110/15 kV: Aleksandrów, Antoniew, Ozorków i Stryków
powiązane liniami 110kV. Bezpośrednie zasilanie odbiorców odbywa się siecią niskiego napięcia
napowietrzną i kablową poprzez stacje transformatorowe 15/0,4 kV- głównie słupowe. Przez
gminę przebiegają linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia 220kV, które powodują
ograniczenia w urbanizacji korytarzy przez nie zajętych. Dotyczy to również i pozostałych linii o
niższych napięciach.
Istniejąca sieć elektroenergetyczna jest dobrze rozwinięta. Należy jednak się liczyć z
potrzebą jej modernizacji polegającą na zwiększeniu przekroju przewodów, aby sprostać
powiększającemu się zapotrzebowaniu na energię elektryczną oraz ograniczenie spadków
napięcia. Istniejąca infrastruktura energetyczna sprzyja urbanizacji w gminie.
5.5. Telekomunikacja i połączenia internetowe
Jeśli chodzi o dostępność linii telekomunikacyjnych w gminie Zgierz a jest ona
dostateczna, jednakże jakość i nowoczesność systemu jest niezadowalająca. Praktycznie każdy
mieszkaniec może włączyć się do sieci teleinformatycznej. Są to jednak w większości przestarzałe
technicznie połączenia za pomocą central komutatowych. Natomiast połączenia drogą kablową za
pomocą nowoczesnej centrali cyfrowej, możliwe są tylko dla miejscowości: Grotniki , Jedlicze
,Ustronie , Emilia, Słowik, Kania Góra , Rosanów, Smardzew , Łagiewniki i Szczawin.
Możliwość połączenia się z Internetem posiadają przede wszystkim mieszkańcy,
korzystający z centrali cyfrowych. Bardzo duże ograniczenia występują przy centralach
komutatowych oraz przy przekazie drogą radiową. Zbyt duże odległości między gospodarstwami
domowymi, niskie zaludnienie na km2 , zróżnicowanie ukształtowania terenu, znaczne zalesienie
gminy powodują , iż firmy nie są zainteresowane rozbudową sieci teleinformatycznych a
mieszkańcy mają istotne utrudnienie w korzystaniu z usług informatycznych. Stanowi to bardzo
duże ograniczenie w rozwijaniu społeczeństwa informacyjnego wykorzystującego dla swoich
potrzeb, nowoczesne metody pozyskiwania i przetwarzania informacji.
5.6. STAN INFRASTRUKTURY DROGOWEJ I TRANSPORTOWEJ
Układ drogowy
Podstawowy układ drogowy gminy Zgierz tworzą drogi krajowe (12,6 km), wojewódzkie (23,2
km), powiatowe (ogółem 98 km, 61,8 km o nawierzchni bitumicznej) oraz gminne (105,6 km), w
tym:
Drogi krajowe:
droga krajowa Nr 1 relacji Gdańsk- Łódź- Katowice- Cieszyn,
droga krajowa Nr 71 relacji Stryków-Zgierz Aleksandrów Łódzki- KonstantynówPabianice
Drogi wojewódzkie:
Nr 702 relacji Zgierz- Piątek –Kutno,
Nr 708 relacji Stryków-Ozorków
Drogi powiatowe:
Nr 5105E Kania Góra – Biała - Kębliny,
Nr 5106E Kębliny - Władysławów,
Nr 5108E Rogóźno – Feliksin - Gozdów (gm. Stryków),
Nr 5109E Modlna (gm. Ozorków) - Gieczno – Kwilno -Władysławów,
Nr 5128E Emilia - Kania Góra - Sokolniki (gm. Ozorków),
Nr 5131E Łagiewniki - Szczawin,
Nr 5167E Aleksandrów Łódzki – Jedlicze – Grotniki - Ozorków,
Nr 5104E Stryków – Swarzędz - Cyprianów,
Nr 5107E Wola Branicka - Besiekierz Rudny,
40
Nr 2515E Borowiec - Śladków Rozlazły (na granicy województwa),
Nr 5129E Glinnik - Ukraina,
Nr 5151E Szczawin - Swędów,
Nr 5106E Zgierz – Kębliny,
Nr 5132E Dąbrówka Wielka - Strumiany,
Nr 5133E droga przez wieś Dąbrówka Wielka,
Nr 5134E Zgierz - Grotniki,
Nr 5142E Grotniki - Ustronie,
Nr 5143EJedlicze - Zgierz,
Nr 5144E Rosanów - Leonardów,
Nr 5122E Zgierz- Rosanów - Ciosny,
Drogi gminne:
Obszar gminy obsługiwany jest przez 47 dróg gminnych o łącznej długości 105,6 km, z
których 16,8 km posiada nawierzchnię twardą ulepszoną, natomiast 13,5 km posiada
nawierzchnię twardą nie ulepszoną. Pozostałe to drogi gruntowe. Szerokość przeważającej
ilości dróg mieści się w granicach 5 - 6 m, w wyjątkowych przypadkach dochodzi do 8-10
metrów.
Do zasobu dróg gminnych należy zaliczyć także ok. 400 km. dróg nieposiadających statusu
drogi publicznej. Należą do nich drogi lokalne i wewnętrzne, gdzie właścicielem gruntu
jest gmina.
Mapa – główne drogi na terenie gminy Zgierz (bez autostrady A2)
41
Układ transportowy
Jednym ze środków przewozowym w zakresie komunikacji zbiorowej są autobusy PKS,
których trasy prowadzone są drogami krajowymi i wojewódzkimi. Ponadto obszar gminy jest
częściowo obsługiwany przez linie autobusowe gminnej komunikacji, której trasy prowadzone są
głównie drogami wojewódzkimi, powiatowymi i częściowo gminnymi.
Poza tym obszar gminy jest obsługiwany przez prywatnych przewoźników, których linie
autobusowe prowadzone są drogami wojewódzkimi i powiatowymi.
Przez obszar gminy Zgierz przebiegają dwie zelektryfikowane linie kolejowe:
relacji Łódź – Kutno, z przystankami w Jedliczach i w Grotnikach,
relacji Łódź – Łowicz, z przystankami w Smardzewie i w Glinniku.
Powyższe linie nie posiadają istotnego znaczenia w krajowej sieci kolejowej.
Ponadto obszar gminy jest częściowo obsługiwany przez linię tramwajowa relacji Pabianice –
Ozorków. Długość linii tramwajowej na terenie gminy Zgierz wynosi 8,2 km.
Ocena układu drogowego i komunikacyjnego
Układ drogowy na terenie gminy obejmuje, od krajowych po gminne, 239,4km dróg.
W stosunku do 199 k m2 powierzchni gminy daje to 1,25 km dróg/1 km2 powierzchni.
Z ww. dróg 57 % posiada nawierzchnię gruntową. Poprawa i usprawnienie lokalnej obsługi
komunikacyjnej zależeć będzie głównie od zakresu modernizacji dróg gruntowych.
Droga krajowa nr 1 przebiega przez wsie o intensywnej zabudowie, tj. miejscowości Emilia i
Słowik, natomiast Nr 71 przecina wieś Skotniki. Parametry techniczne dróg krajowych nie są
przystosowane do przenoszenia obecnego natężenia ruchu (ilość pojazdów i ich masy całkowitej).
Drogi wojewódzkie nr 708 i 702, posiadają nawierzchnie utwardzone, jednak ich parametry
techniczne nie są również przystosowane do przenoszenia obecnego natężenia ruchu.
Drogi powiatowe zaliczone są do układu podstawowego, posiadają 63 % dróg
o nawierzchni utwardzonej, pozostałe to drogi gruntowe wymagające utwardzenia nawierzchni.
Drogi gminne to z reguły drogi o nawierzchni gruntowej. Zaledwie 16 % dróg posiada
nawierzchnie ulepszone (bitumiczne), natomiast 13 % nawierzchnie twarde, nieulepszone.
Linie kolejowe przebiegające przez gminę Zgierz nie posiadają istotnego znaczenia
w
sieci krajowej.
Linie
te nie
są
przystosowane do
ruchu
intensywnego
i o wyższych prędkościach.
Linia tramwajowa wymaga modernizacji w celu przystosowania jej do parametrów linii
tramwajowej o funkcjach regionalnych.
Stan planowany
Rozwój gospodarczy gminy wymusi potrzebę rozbudowy układu drogowego
i transportowego. Przez teren gminy Zgierz przebiegać będzie autostrada A-2 wschód – zachód, tj.
od obrzeży kompleksu leśnego w Grotnikach do przecięcia z droga krajową nr 1 w miejscowości
Emilia. Dalej trasa autostrady omija od północy miejscowość Ciosny, krzyżuje się z drogą
wojewódzką nr 702 w rejonie miejscowości Dąbrówka Wielka, a następnie krzyżuje się z linia
kolejową Łódź – Łowicz w miejscowości Szczawin Duży. Długość odcinka autostrady na terenie
gminy Zgierz wynosi 13,15 km. Planowana autostrada A-2 na terenie gminy Zgierz posiada dwa
powiązania z publiczna siecią drogową, zapewniające dostępność do autostrady: z drogą krajową
nr 1, poprzez węzeł „Emilia” oraz z drogą wojewódzką nr 702, poprzez węzeł „Piątek”. Przecięcie
autostrady z układem drogowym niższego rzędu zapewni 8 bezkolizyjnych przejść. Autostrada A2 wraz z powiązanym z nią układem drogowym stanowi główny korytarz komunikacyjny na
obszarze gminy Zgierz.
42
II. ANALIZA STRATEGICZNA
W analizie strategicznej szczególne znaczenie odgrywa zintegrowana metoda typu SWOT
(ang. Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats). Jest to analiza kompleksowa określająca mocne i
słabe strony oraz szanse i zagrożenia. Polega ona na zidentyfikowaniu czterech wymienionych
grup czynników i określeniu ich wpływu na rozwój badanego obiektu. W omawianej analizie
wyróżnia się etapy:
identyfikację i analizę mocnych i słabych stron
identyfikację i analizę szans i zagrożeń
Pierwszym elementem analizy SWOT jest ocena zasobów gminy, która pozwala na
identyfikację jej mocnych i słabych stron. Ważnym aspektem tego typu analizy jest określenie
zasobów charakterystycznych dla gminy. Poznanie szans i zagrożeń płynących z otoczenia
stanowi drugi etap analizy SWOT. Późniejsza ich konfrontacja z wynikami zasobów danego
obszaru prowadzi do określenia strategii rozwoju. Przeprowadzając analizę należy bardzo
dokładnie rozróżniać zmiany, jakie mogą następować w czasie. Po pierwsze, należy rozróżniać
sytuację obecną – obecne słabe i mocne strony, od przyszłej – związanej z możliwościami i
zagrożeniami. Dla każdego horyzontu trzeba określić pozytywy i negatywy.
Klasyfikację czynników uwzględnianych w analizie SWOT przedstawia poniższy rysunek.
Zewnętrzne
Przyszłość
szanse
zagrożenia
Wewnętrzne
Teraźniejszość
mocne strony
słabe strony
pozytywne
negatywne
Przeprowadzenie analizy SWOT dla gminy różni się od analizy dokonanej dla
pojedynczego przedsiębiorstwa. Przede wszystkim będzie ona obejmowała szerszy zakres
problemów i różne dziedziny życia. Gminę należy bowiem przeanalizować z wielu stron
rozważając mocne i słabe strony wszystkiego co się na jej terenie znajduje. Poza tym, oceny
dokonywane po zestawieniu analizy SWOT będą miały na względzie dobrobyt całej wspólnoty, a
nie tylko jednego przedsiębiorstwa, czy wąskiej grupy osób.
1. ANALIZA SWOT GMINY ZGIERZ
Podstawowym materiałem, w oparciu o który przeprowadzona została analiza, to raport o
stanie gminy. Dokument przygotowany został, przy udziale pracowników Urzędu Gminy Zgierz
oraz wszystkich jednostek organizacyjnych gmin. W materiale tym wyodrębnione zostały
tematyczne działy związane z poszczególnymi sferami funkcjonowania wspólnoty lokalnej, które
umożliwiły dużą szczegółowość, aktualność i merytoryczność informacji. Tak przygotowany
raport stanowił źródło wiedzy dla członków zespołu, dokonującego analizy SWOT, która
przedstawia się następująco:
43
Mocne strony
•
dogodne położenie gminy w centrum
Polski
Słabe strony
•
niedostateczna infrastruktura techniczna
•
brak infrastruktury ochrony środowiska
– kanalizacji, oczyszczalni ścieków,
składowiska odpadów komunalnych
•
małoefektywny system gospodarki
odpadami komunalnymi, powodujący
zanieczyszczanie terenów
•
brak planów zagospodarowania
przestrzennego
•
niski poziom techniczny infrastruktury
telekomunikacyjnej
•
zły stan techniczny nawierzchni dróg
•
duża liczba mieszkańców gminy
pozostająca bez pracy i korzystająca z
opieki społecznej
•
przebieg autostrady A2 i usytuowanie
zjazdów
•
bogaty potencjał zasobów naturalnych i
kulturowych
•
stabilność budżetu gminy
•
duży i różnorodny potencjał ludzki
•
bliskość Aglomeracji Łódzkiej
•
dbałość o oświatę – wysoki poziom i
bogata oferta usług oświatowych
•
dostępne i dobrze rozwinięte instytucje
około biznesowe
•
funkcjonalne ciągi komunikacyjne
•
organizacje społeczne działające na
terenie gminy
•
niska aktywność zawodowa i społeczna
mieszkańców
•
różnorodny charakter obszaru gminy
•
•
dostępność terenów pod inwestycje
brak świadomości ekologicznej
mieszkańców
•
duży obszar o różnorodnych zasobach
intelektualnych i materialnych
•
małozasobne społeczeństwo
•
niskodochodowe gospodarstwa rolne
•
szlaki turystyczne i agroturystyczne
•
•
sprawna administracja i dostępne usługi
publiczne
brak możliwości przechowywania i
przetwarzania produkcji rolnej
•
słaby system informacji dla rolników,
przedsiębiorców, inwestorów, itp.
•
brak infrastruktury sportowo turystycznej
•
bogactwa naturalne
•
systematycznie rosnąca liczba
mieszkańców
Szanse
•
atrakcyjność terenów w pobliżu
autostrady A2
•
atrakcyjne zasoby naturalne i kulturowe
•
przyjazne warunki dla rozwoju
przedsiębiorczości i dochodowego
rolnictwa
•
zasoby naturalne i kulturowe sprzyjające
Zagrożenia
•
•
•
•
•
zwiększające się bezrobocie
spadek aktywności gospodarczej
duże koszty oraz długotrwałe procedury
związane z gospodarką przestrzenną
zwiększające się zanieczyszczenie
środowiska wynikająca z braku systemu
gospodarki odpadami komunalnymi
niska świadomość ekologiczna
społeczeństwa
44
rozwojowi rekreacji i turystyki
•
•
fundusze pomocowe Unii Europejskiej i
inne źródła pozyskania środków
finansowych do budżetu gminy
•
•
różnorodny charakter obszarów gminy
•
różnorodny potencjał ludzki
•
duża aktywność organizacji społecznych
•
trudności w pozyskaniu środków
pomocowych UE
brak perspektyw dla młodzieży - odpływ
młodych, wykształconych mieszkańców
•
starzenie się społeczeństwa - ujemny
przyrost naturalny
•
wzrastająca przestępczość, chuligaństwo
i patologie związane z bezrobociem
niskie ceny nabycia gruntów i duża ich
podaż
•
mała mobilność zawodowa i brak chęci
podwyższania, zmiany kwalifikacji
•
współpraca z innymi samorządami
•
brak szacunku dla wspólnego mienia
•
atrakcyjne tereny dla indywidualnego
budownictwa mieszkaniowego i
rekreacyjnego
•
brak dbałości o zasoby naturalne i
kulturowe
•
•
bliskość Aglomeracji Łódzkiej
brak informacji niezbędnej dla rozwoju
•
występujące bogactwa naturalne
•
•
wysoki poziom usług oświatowych
obniżający się poziom życia
społeczeństwa
2. ANALIZA DZIAŁÓW TEMATYCZNYCH
Dla dogłębniejszego przeanalizowania poszczególnych sfer funkcjonowania wspólnoty
lokalnej, analiza SWOT dla całej gmin przeprowadzona została analizą strategiczną, cząstkową dla
poszczególnych działów tematycznych. Wyniki analiz zawierają poniższe zestawienia.
A.
ŚRODOWISKO NATURALNE I KULTUROWE
Szanse
•
•
•
•
•
•
•
ciekawe, atrakcyjne turystycznie
miejsca,
posiadana ewidencja wydarzeń
historycznych,
zidentyfikowane elementy zasobów
naturalnych,
zachowanie naturalnego charakteru
wiejskich miejscowości,
czyste wody w zbiornikach wodnych i
rzekach,
występowanie zabytków i ciekawych
historycznie miejsc,
rekreacyjno - wypoczynkowy charakter
miejscowości
Zagrożenia
•
•
•
•
•
•
słabe wykorzystanie zasobów
naturalnych i kulturowych gminy,
modernizacje zmieniające pierwotny
charakter budynków, obiektów
dążenia do nadmiernego
unowocześniania otoczenia
prowadzący do zmiany wiejskiego
charakteru miejscowości,
brak dbałości prywatnych właścicieli
nieruchomości o zasoby naturalne,
brak efektywnej gospodarki wodnościekowej,
słaba świadomość ekologiczna i
regionalna mieszkańców,
45
•
•
obszary przyrodniczo chronione
bogactwa naturalne gminy
•
niewielka wiedza mieszkańców o
zasobach naturalnych i kulturowych
swojej gminy
zanieczyszczenie środowiska odpadami
stałymi
słaba znajomość tradycji i obyczajów
region
•
•
2.2. GOSPODARKA
Szanse
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
potencjał przyrodniczy sprzyjający
rozwojowi usług w zakresie turystyki i
rekreacji
duży potencjał wykształconych,
młodych ludzi,
niskie ceny nabycia gruntów pod
inwestycje,
duża podaż gruntów,
dobre położenie komunikacyjne gminy,
przebieg autostrady oraz usytuowanie
zjazdów,
rozwijająca się działalność
agroturystyczna,
promowanie potencjału gminy,
dobrze rozwinięte instytucje
okołobiznesowe,
możliwość korzystania ze środków
pomocowych Unii Europejskiej
rolnictwo ekologiczne
tendencja do powiększania powierzchni
gospodarstw rolnych,
wzrost zainteresowania hodowlą
nowymi kierunkami w produkcji
zwierzęcej
bliskość dużych miast
Zagrożenia
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
brak planów zagospodarowania
przestrzennego,
niepełna infrastruktura techniczna,
brak dużych terenów pod inwestycje,
niedostateczny system informacji
turystycznej i gospodarczej,
brak konkretnych ofert inwestycyjnych ,
niskie zasoby finansowe mieszkańców
na rozwój przedsiębiorczości,
długi okres uchwalania planów
zagospodarowania przestrzennego,
brak preferencyjnej polityki podatkowej
sprzyjającej rozwojowi
dominacja nierentownych gospodarstw
rolnych,
brak szybkiego przepływu informacji
problemy z przechowywaniem i
przetwórstwem produkcji rolnej.
2.3.INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
Szanse
•
duży potencjał ludzki dla przyszłych
pracodawców,
Zagrożenia
•
•
wysoka stopa bezrobocia,
duża grupa ludzi korzystająca z pomocy
46
•
•
•
•
•
•
•
•
•
wykształcona młodzież z dużym
potencjałem rozwojowym,
istniejąca możliwość wykorzystania
gminnych nieruchomości dla działań
aktywizujących społeczeństwo lokalne,
duży potencjał Gminnego Ośrodka
Kultury,
organizacje społeczne działające na
terenie gminy,
charakter turystyczno-wypoczynkowy
miejscowości w gminie,
bliskość dużych aglomeracji miejskich,
dobra realizacja programów kształcenia i
wychowania gminie,
wysoki poziom kadry pedagogicznej
uczącej w gminnych szkoła,
stabilność budżetu gminy.
•
•
•
•
•
•
•
•
opieki społecznej,
niski poziom życia społeczeństwa,
niechęć do podwyższania własnych
kwalifikacji,
bierność i bezradność długotrwale
bezrobotnych,
niski przyrost naturalny – starzejące się
społeczeństwo,
wyjeżdżająca w poszukiwaniu pracy
wykształcona młodzież,
pogłębiająca się patologia społeczna,
niska aktywność społeczna
mieszkańców,
duża ilość niskodochodowych
gospodarstw rolnych i występujące
ukryte bezrobocie.
2.4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACJA
Szanse
•
•
•
•
•
•
•
•
•
budowa autostrady A2,
bliskość dużych miast,
rozwój usług informatycznych w
gminie,
rozległość i dobry stan sieci
wodociągowej,
funkcjonalne ciągi komunikacyjne w
gminie,
różnorodny charakter terenów dla
potencjalnych inwestorów,
systematyczny wzrost liczby
mieszkańców,
różnorodność środków komunikacji,
fundusze strukturalne Unii Europejskiej
przeznaczone na rozwój obszarów
wiejskich oraz rozwój infrastruktury
technicznej
Zagrożenia
•
•
•
•
•
•
•
•
•
niski poziom techniczny infrastruktury
telekomunikacyjnej,
zły stan techniczny sieci dróg,
niespójna gospodarka przestrzenna,
długa procedura związana z procesem
inwestycyjnym,
zanieczyszczenia stanowiące zagrożenie
dla wód gruntowych i powietrza,
dzikie wysypiska odpadów komunalnych,
nieuregulowane stany prawne terenów
pod inwestycje,
zły stan techniczny taboru środków
komunikacji,
nie przystosowane parametry techniczne
dróg krajowych, wojewódzkich i
powiatowych do przenoszenia obecnego
natężenia ruchu.
47
3. WIZJA I MISJA GMINY ORAZ IDENTYFIKACJI
KLUCZOWYCH PROBLEMÓW
3.1 WIZJA GMINY ZGIERZ
Wizja gminy jest to obraz przyszłego stanu gminy, będący wyobrażeniem pożądanej
przyszłości. Wizja zawiera syntetyczny opis dążeń i aspiracji społeczności lokalnej, opracowany
przy współudziale mieszkańców oraz ich reprezentantów.
Gmina Zgierz to wspólnota lokalna,
rozwijająca się w sposób trwały, dynamiczny i zrównoważony.
Jej priorytetem, wytyczającym kierunki działań,
są potrzeby mieszkańców.
3.2. MISJA GMINY ZGIERZ
Misja gminy opisuje jej uprawnienia do realizacji wizji rozwoju oraz nadrzędne wartości
(zasady), jakimi gmina będzie się kierować podejmując działania na rzecz realizacji wizji. Misja to
syntetyczny opis sposobu postępowania w celu realizacji wizji gminy.
Gmina Zgierz dążąc do osiągnięcia wytyczonych poprzez obszary
strategiczne celów, prowadzić będzie politykę w oparciu o następujące zasady:
wykorzystanie zasobów wewnętrznych i środków zewnętrznych (głównie
Unii Europejskiej) dla rozbudowy infrastruktury technicznej,
dążenie do rozwoju rolnictwa w kierunku specjalizacji i przetwórstwa
produkcji rolnej,
zwiększenie dochodów mieszkańców poprzez wspieranie rozwoju mikro,
małej i średniej przedsiębiorczości zwłaszcza w rolnictwie i turystyce,
dążenie do poprawy dbałości o środowisko naturalne i kulturowe,
dążenie do poprawy stanu infrastruktury społecznej w celu podniesienia
jakości życia mieszkańców.
48
3.3. KLUCZOWE PROBLEMY GMINY ZGIERZ
Problemów związanych z funkcjonowaniem gminy jest oczywiście bardzo dużo, a budżet
gminy nie jest tak zasobny aby uporać się chociażby z ich większością. Trzeba także mieć
świadomość, że ilość problemów, z którymi boryka się gmina raczej ciągle wzrasta, niż maleje i
trudno zakładać, że przyjdzie taki czas, iż pieniędzy wystarczy na wszystko. Dlatego potrzeba
identyfikacji, najważniejszych z punktu widzenia dalszego rozwoju gminy, problemów jest sprawą
niezmiernie ważną w procesie analizy strategicznej. Niezbędne staje się zatem określenie wizji
rozwoju gminy w perspektywie kolejnych lat, aby móc skoncentrować się na działaniach, które w
zasadniczy sposób odniosą się do problemów hamujących proces rozwojowy, jak również mogą
go przyspieszyć.
Analizując poszczególne sfery funkcjonowania gminy, zidentyfikowane zostały
następujące problemy, które rzutują na ich rozwój:
Problemy w dziale środowisko naturalne i kulturowe
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Brak wdrażania rozwiązań związanych z gospodarką ściekową na terenie gminy –
zanieczyszczone zbiorniki wodne.
Brak skutecznych rozwiązań związanych z gospodarką stałymi odpadami komunalnymi.
Bezprawne ograniczanie dostępu przez prywatnych właścicieli, do zbiorników wodnych
powierzchniowych.
Niska świadomość mieszkańców gminy w zakresie ochrony środowiska naturalnego.
Brak dbałości mieszkańców o porządek i estetykę.
Słaba identyfikacja i brak poczucia jedności mieszkańców gminy jako społeczność lokalna.
Słaba dbałość o szeroko pojęte elementy dziedzictwa kulturowego, miejsca pamięci
narodowej oraz zachowanie i kultywowanie tradycji regionalnych.
Niedostateczna dbałość o edukację ekologiczną i regionalną.
Niewykorzystane bogactwa naturalne gminy.
Problemy w dziale gospodarka
•
•
•
•
•
•
•
Brak planu zagospodarowania przestrzennego,
Niepełna infrastruktura techniczna
Niedostateczny system informacji związanej z przedsiębiorczością
Brak podatkowej polityki prorozwojowej,
Duża ilość nierentownych gospodarstw rolnych,
Brak możliwości przetwarzania i przechowywania produkcji rolnej,
Brak środków finansowych na rozwój i wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości.
Problemy w dziale infrastruktura społeczna
•
•
•
•
•
•
Zwiększająca się ilość dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi.
Występowanie patologii społecznych wynikających z wysokiej stopy bezrobocia .
Niska aktywność w społeczna, kulturalna i sportowa społeczeństwa.
Zwiększające się wydatki na opiekę społeczną
Niedostateczne wykorzystanie możliwości Gminnego Ośrodka Kultury
Wyjeżdżająca w poszukiwaniu pracy wykształcona młodzież.
Problemy w dziale infrastruktura techniczna i komunikacja
•
•
•
•
•
•
•
Słaby dostęp do nowoczesnych sieci teleinformatycznych i niewielkie możliwości
korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych
Brak sieci gazowych.
Brak zorganizowanego systemu kanalizacji sanitarnej na terenie gminy.
Niska świadomość ochrony środowiska mieszkańców gminy.
Nieuregulowane stany prawne terenów pod inwestycje.
Brak uregulowanej gospodarki odpadami komunalnymi.
Zły stan techniczny dróg.
49
Kolejny etap prac to wyłonienie i sformułowanie, tych najważniejszych – kluczowych
problemów, które w sposób zdecydowany przeszkadzają i uniemożliwiają trwały rozwój gminy.
Poniżej przedstawiono listę pięciu kluczowych problemów gminy Zgierz:
1. Obniżanie się aktywności inwestycyjnej i gospodarczej, spowodowane
niewystarczającą infrastrukturą techniczną zwłaszcza w zakresie
gospodarki ściekowej i odpadami stałymi, systemu drogowego oraz
nowoczesnej sieci telekomunikacyjnej.
2. Spadek poziomu życia mieszkańców gminy, spowodowany obniżeniem się
rentowności gospodarstw rolnych oraz malejącym poziomem
przedsiębiorczości.
3. Brak dbałości o środowisko naturalne oraz niska ekologiczna świadomość
społeczeństwa.
4. Rosnąca liczba osób pozostających bez pracy, co za tym idzie wzrost
ilości osób objętych pomocą społeczną, a także wzrost występowania
patologii społecznych.
5. Niski poziom świadomości obywatelskiej powodujący słabą aktywność
zawodową i społeczną mieszkańców.
50
III. STRATEGIA DZIAŁANIA
1. OBSZARY STRATEGICZNE
OBSZAR I.
OBSZAR II.
OBSZAR III.
Ochrona środowiska naturalnego i edukacja ekologiczna
społeczeństwa
OBSZAR IV.
OBSZAR V.
Wspieranie aktywności inwestycyjnej ze szczególnym
uwzględnieniem terenów sąsiadujących z autostradą A2
51
2. KIERUNKI DZIAŁAŃ STRATEGICZNYCH ORAZ ZADANIA I
WSKAŹNIKI MONITOROWANIA
OBSZAR I.
Kierunki działań wytyczone do realizacji w tym obszarze mają przede wszystkim
zapewnić mieszkańcom gminy miejsca pracy. Kreować je można zarówno przez nowe inwestycje
jak również stymulowanie rozwoju mikro, małej i średniej przedsiębiorczości oraz modernizację,
unowocześnianie i poprawę dochodowości rolnictwa. Należy, zatem wykorzystać posiadane prze
gminę zasoby w postaci:
•
atrakcyjnych od strony rekreacji i turystyki obszarów,
•
terenów przeznaczonych pod działalność gospodarczą w sąsiedztwie autostrady A2,
•
istniejący potencjał rolniczy i przedsiębiorczy,
•
duży zasób osób obecnie bez pracy, chętnych do przekwalifikowania się,
do osiągnięcia celu założonego w tym obszarze strategicznym.
Kierunki uwzględniają także zachowanie zasad zrównoważonego rozwoju, który został
zdefiniowany jako proces mający na celu zaspokojenie aspiracji rozwojowych obecnego pokolenia
z zachowaniem możliwości zaspokojenia tych samych aspiracji przez przyszłe pokolenia.
Dokładniej oznacza to zapewnienie powodzenia w działalności biznesowej w długim okresie przy
jednoczesnym angażowaniu się na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego, ochrony
środowiska naturalnego i stabilnego społeczeństwa.
Kierunki działań strategicznych dla obszaru I.
I. Aktywizacja gospodarcza gminy – wspieranie mikro, małej i średniej przedsiębiorczości oraz
innowacyjności gospodarstw rolnych.
II. Perspektywiczne planowanie przestrzenne sprzyjające aktywizacji gospodarczej.
III. Prowadzenie polityki prorozwojowej z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju
obszarów wiejskich.
IV. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i drogowej oraz efektywne wykorzystanie
istniejącej bazy technicznej.
52
V. Aktywizacja zawodowa mieszkańców w kierunku podnoszenia i zmiany kwalifikacji
zawodowych oraz podejmowania działalności gospodarczej.
VI. Wspieranie rozwoju produkcji rolnej, przetwórstwa i przechowalnictwa rolno –
spożywczego.
VII. Optymalizacja absorpcji środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej przez gminę i
jej mieszkańców.
VIII. Intensywna, zewnętrzna promocja walorów gminy, sprzyjająca aktywizacji gospodarczej.
IX. Wykorzystanie zasobów bogactw naturalnych gminy dla jej rozwoju gospodarczego.
Główne zadania obszaru I.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Tworzenie sprzyjających warunków dla powstawania i funkcjonowania mikro, małych i
średnich przedsiębiorstw – preferencje podatkowe, wytyczanie atrakcyjnych gospodarczo
terenów, promowanie produktów i podmiotów aktywnych gospodarczo i zwiększających
zatrudnienie, sprawna obsługa administracyjna.
Prowadzenie systematycznego monitoringu efektów aktywizacji gminy w kontekście
zrównoważonego jej rozwoju.
Uchwalanie planów zagospodarowania przestrzennego zwiększających powierzchnię
terenów przeznaczonych pod różnorodną działalność gospodarczą, inwestycyjną i
rolniczą.
Budowa i modernizacja sieci wodociągowych, hydroforni i stacji uzdatniania wody w
oparciu o Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych w gminie
Zgierz.
Rozwój gospodarki ściekowej w oparciu o opracowaną dla obszaru gminy koncepcję.
Budowa i modernizacja infrastruktury drogowej oraz współdziałanie przy uzupełnianiu
pozostałej infrastruktury technicznej (sieć gazowa, energetyczna, telekomunikacyjna)
sprzyjającej aktywizacji gospodarczej terenów.
Ścisłe współdziałanie z instytucjami rolniczymi w celu wspomagania rozwoju
gospodarstw rolnych - stosowania nowych technologii, korzystania z nowoczesnego
sprzętu i organizowania rynku produktów rolnych.
Stworzenie sieci informacyjnej dla przedsiębiorców i rolników, wspomagającej ich
działania.
Współpraca przy organizowaniu szkoleń i spotkań poszerzających wiedzę w dziedzinie
przedsiębiorczości i nowoczesnego rolnictwa.
Organizowanie szkoleń, konferencji i warsztatów promujących ustawiczne kształcenie
dorosłych w celu zmiany profilu wykształcenia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Współdziałanie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami i
organizacjami pozarządowymi w budowaniu partnerstw służących aktywizacji
gospodarczej.
Aplikowanie o dostępne dla gminy i jej mieszkańców finansowe środki pomocowe Unii
Europejskiej, wspomagające aktywność gospodarczą i rolniczą.
Doskonalenie umiejętności wdrażania projektów z udziałem środków pomocowych Unii
Europejskiej – kształcenie i rozwój kadry wspomagającej beneficjentów indywidualnych i
instytucjonalnych (organizacje pozarządowe).
Opracowanie strategii promowania zasobów gminy w celu efektywnego wykorzystania
środków finansowych i możliwości instytucjonalnych.
53
15. Wykonanie ekspertyz, badań, symulacji i koncepcji zagospodarowania zasobów
geotermalnych wód mineralnych oraz innych bogactw naturalnych gminy, a następnie
wykorzystanie możliwych do wdrożenia rozwiązań.
Wskaźniki monitorowania
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
wielkość powierzchni terenów dostępnych dla działalności gospodarczej,
liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców,
liczba nowopowstałych podmiotów gospodarczych,
liczba miejsc pracy w nowopowstałych podmiotach,
powierzchnia gminy objęta planami zagospodarowania przestrzennego,
średnia powierzchnia gospodarstw rolnych,
długość wybudowanych sieci wodociągowych, kanalizacyjnych i dróg, sieci
elektrycznych, telekomunikacyjnych i gazowych,
liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków,
liczba zmodernizowanych stacji wodociągowych,
długość zmodernizowanych nawierzchni dróg,
wielkość nakładów inwestycyjnych gminy na infrastrukturę techniczną,
liczba zorganizowanych szkoleń, konferencji, warsztatów,
liczba osób, które skorzystały ze zorganizowanych form dokształcania i szkolenia,
wartość środków pomocowych Unii Europejskiej pozyskanych przez gminę i jej
mieszkańców.
54
OBSZAR II.
Kierunki działań wytyczone do realizacji w tym obszarze zakładają rozwój świadomości
obywatelskiej i wzrost uczestnictwa w życiu publicznym oraz zbudowanie społeczeństwa
opartego na wiedzy i informacji.
Społeczeństwo obywatelskie jest takim typem społeczeństwa, w którym obywatele mogą
zrzeszać się, powoływać stowarzyszenia, organizacje i podejmować różnego rodzaju działania w
sferze publicznej.
Społeczeństwo obywatelskie składa się z kilku segmentów, spośród których szczególną
rolę odgrywają organizacje pozarządowe (często określa się je jako Trzeci Sektor) i samorządy
lokalne. Do zaistnienia i funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego niezbędny jest mechanizm
zapewniający równowagę społeczną. Są to regulacje prawne, instytucje i organizacje uzgadniające
interesy poszczególnych segmentów społeczeństwa, w tym - roztaczające opiekę nad jednostkami,
rodzinami, także nad grupami społecznymi, które z rozmaitych przyczyn, nie radzą sobie z
problemami życia codziennego. Drugi mechanizm równie ważny w tym procesie, to kultura
obywatelska.
Społeczeństwo informacyjne to nowy typ społeczeństwa opartego na nowoczesnych
technologiach teleinformatycznych, które służą transferowi wiedzy i informacji, będącymi
głównym motorem rozwoju ekonomicznego. Podstawowymi warunkami, które muszą być
spełnione, aby społeczeństwo można było uznać za informacyjne, jest rozbudowana nowoczesna
sieć telekomunikacyjna, która swoim zasięgiem obejmowałaby wszystkich obywateli oraz
rozbudowane zasoby informacyjne dostępne publicznie. Ważnym aspektem jest również
kształcenie społeczeństwa w kierunku dalszego rozwoju, tak by wszyscy mogli w pełni
wykorzystywać możliwości, jakie dają środki masowej komunikacji i informacji.
Kierunki działań strategicznych dla obszaru II.
I. Współdziałanie z instytucjami rynku teleinformatycznego w celu zdynamizowania rozwoju
nowoczesnej sieci telekomunikacyjnej.
II. Zbudowanie urzędu on-line - zapewnienie skutecznych narzędzi dostępu do informacji
publicznej oraz realizowania usług administracyjnych.
III. Promocja ustawicznego kształcenia dorosłych, aktywnego i zdrowego stylu życia jako
skutecznej drogi do podnoszenia jakości życia.
IV. Prowadzenie edukacji obywatelskiej, w szczególności przygotowywanie młodzieży do
pełnienia ról społecznych w środowisku lokalnym i regionalnym.
55
V. Wspieranie działalności istniejących oraz zachęcanie do tworzenia nowych organizacji
pozarządowych, pracujących na rzecz społeczności lokalnej.
VI. Udostępnianie gminnej bazy oświatowej i kulturalnej dla działań społecznych, kulturalnych
i sportowych, aktywizujących społeczeństwo.
VII. Współdziałanie z instytucjami rynku pracy, opieki społecznej oraz szkoleniowymi w
kierunku aktywizacji osób bezrobotnych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym.
VIII. Optymalizacja absorpcji środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej przez gminę i
jej mieszkańców.
Główne zadania obszaru II.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Wspieranie inwestycji zwiększających dostęp do sieci teleinformatycznej i
telekomunikacyjnej – zwiększanie dostępu do internetu.
Wdrażanie projektów służących rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego i
informacyjnego.
Rozwijanie elektronicznych usług administracyjnych dostępnych dla szerokiej liczby
mieszkańców.
Dystrybucja kompleksowej informacji o możliwościach podjęcia nauki w celu
podwyższania lub zmiany kwalifikacji.
Organizowanie różnego rodzaju imprez szkoleniowych, rekreacyjnych i sportowych
oraz spotkań warsztatowych na temat aktywnego i zdrowego stylu życia – pobudzanie
aktywności sportowej wśród dzieci i dorosłych.
Współdziałanie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami
pozarządowymi w budowaniu partnerstw służących poprawie jakości życia.
Realizowanie programów edukacyjnych przygotowujących dzieci i młodzież do
funkcjonowania w społeczeństwie obywatelskim.
Organizowanie seminariów, szkoleń i warsztatów oraz innych form edukacyjnych
służących budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.
Promowanie czytelnictwa dzieci i dorosłych oraz wzbogacanie zasobów gminnej
biblioteki.
Stworzenie efektywnych form doradztwa zawodowego na wszystkich szczeblach
edukacji.
Wykorzystywanie innowacyjnych technik nauczania i uczenia się, opartych na
technologiach informacyjno – komunikacyjnych.
Wyposażenie jednostek organizacyjnych gminy w odpowiedni sprzęt i
oprogramowanie, w celu zwiększania dostępności społeczeństwa do źródeł informacji.
Inicjowanie powstawania nowych organizacji pozarządowych oraz wspomaganie
działań istniejących, realizujących zadania integrujące i aktywizujące społeczność lokalną.
Organizowanie i zachęcanie do organizowania różnorodnych imprez rekreacyjnosportowych oraz edukacyjnych dla mieszkańców gminy, z wykorzystaniem gminnej bazy
oświatowej i kulturalnej.
Współorganizowanie zajęć socjoterapeutycznych dla długotrwale bezrobotnych oraz
szkoleń dla osób bezrobotnych podwyższających ich kwalifikacje, w celu zwiększania
szans powrotu na rynek pracy.
Powołanie Klubu Integracji Społecznej służącego reintegracji zawodowej i społecznej
osób zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem, a także integracji osób
niepełnosprawnych.
Współpraca Gminnego Ośrodka Kultury z instytucjami, organizacjami
pozarządowymi, nieformalnymi grupami mieszkańców, jednostkami samorządu
terytorialnego w procesie budowania społeczeństwa obywatelskiego.
56
18.
Aplikowanie o dostępne dla gminy i jej mieszkańców finansowe środki pomocowe
Unii Europejskiej, wspomagające rozwój społeczeństwa obywatelskiego i informacyjnego.
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
liczba gospodarstw domowych, które uzyskały dostęp do internetu,
liczba osób, które nabyły umiejętność korzystania z internetu jako źródła wiedzy i informacji,
ilość przeprowadzonych szkoleń oraz liczba uczestników,
liczba osób, która podwyższyła lub zmieniła kwalifikacje zawodowe,
liczba osób korzystających z elektronicznych usług administracyjnych,
ilość zorganizowanych imprez rekreacyjnych, sportowych oraz liczba osób uczestniczących w
tych imprezach,
wielkość nakładów inwestycyjnych gminy na sprzęt komputerowy i oprogramowanie,
ilość nowopowstałych na terenie gminy organizacji pozarządowych,
ilość zorganizowanych szkoleń dla bezrobotnych,
liczba bezrobotnych uczestniczących w szkoleniach,
wartość środków pomocowych Unii Europejskiej pozyskanych na realizację projektów,
57
OBSZAR III.
Ochrona środowiska naturalnego oraz edukacja ekologiczna
społeczeństwa
Kierunki działań wytyczone do realizacji w tym obszarze określają niezbędny zestaw
narzędzi służących ochronie środowiska naturalnego przed zanieczyszczaniem i degradacją.
Zawarte w Programie Ochrony Środowiska gminy Zgierz cele strategiczne, wpisane zostały w
kierunki działań i znalazły swoje odzwierciedlenie w poniższych zapisach.
Ochrona zasobów naturalnych naszej gminy ma szczególny wymiar. Jej teren to prawie 30
% zasobów leśnych, w których występują różnorodne obszary chronione i pomniki przyrody. To
system o wysokiej klasie czystości rzek i cieków wodnych oraz zbiorników naturalnych. To także
unikatowe rezerwaty, między innymi „Ciosny – rezerwat jałowców” czy „Grądy na Lindą”, a
także aleje pomnikowe i zabytkowe parki. Ten przyrodniczy potencjał stanowi wspaniały atut
sprzyjający rozwojowi rekreacji i turystyki. Już teraz jednak trzeba mieć świadomość podjęcia
skutecznych działań w kierunku ochrony tak cennych zasobów, uwzględniając jednocześnie
konieczność zapewniania zrównoważonego rozwoju całego obszaru.
Kierunki działań strategicznych dla obszaru III.
I. Budowa i modernizacja infrastruktury ochrony środowiska.
II. Zwiększenie zasobów leśnych.
III. Dbałość o istniejące twory przyrody (pomniki, rezerwat, aleje) oraz ustanawianie nowych, w
celu szczególnej ochrony wyjątkowych zasobów naturalnych.
IV. Ograniczanie uciążliwości szkodliwych dla środowiska naturalnego i bytowego człowieka,
poprzez obniżanie poziomu hałasu, zanieczyszczenia wody i powietrza.
V. Optymalizacja absorpcji środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na realizację
projektów z zakresu infrastruktury ochrony środowiska.
VI. Prowadzenie polityki zrównoważonego rozwoju we wszelkich działaniach rozwojowych
gminy.
VII. Zwiększanie świadomości ekologicznej mieszkańców, w szczególności wykształcenie
nawyków dbałości o stan środowiska i oszczędnego korzystania z jego zasobów.
Główne zadania obszaru III.
1.
2.
Budowa i modernizacja sieci wodociągowej, hydroforni i stacji uzdatniania wody w
oparciu o Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych w gminie Zgierz.
Rozwój gospodarki ściekowej w oparciu o opracowaną dla obszaru gminy koncepcję.
58
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wdrażanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi z uwzględnieniem selektywnej
zbiórki odpadów oraz likwidacji dzikich wysypisk.
Wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii do szerokiego pozyskiwania energii
cieplnej.
Realizacja procesu zalesiania najsłabszych gleb, z uwzględnieniem terenów komunalnych
oraz prywatnych.
Przygotowanie oraz wdrażanie programu ochrony zagrożonego drzewostanu
(kasztanowców).
Prowadzenie prac pielęgnacyjnych na istniejących pomnikach i alejach.
Ograniczanie szkodliwego działania zanieczyszczeń gazowych i pyłowych oraz obniżanie
poziomu hałasu poprzez ograniczanie ilości lokalnych kotłowni na paliwo stałe i poprawianie
nawierzchni dróg.
Stworzenie bazy danych oraz monitorowanie oddziaływania obiektów przemysłowych
stwarzających zagrożenie dla środowiska.
Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych w Słowiku, Dąbrówce Strumiany, Kotowicach i
Leonardowie.
Aplikowanie o dostępne dla gminy i jej mieszkańców finansowe środki pomocowe Unii
Europejskiej, wspomagające ochronę zasobów naturalnych.
Podejmowanie działań związanych z rozwojem gospodarczym i wzrostem inwestycji z
uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju terenów.
Opracowanie Gminnego Programu Edukacji Ekologicznej.
Organizowanie spotkań, warsztatów i wycieczek zwiększających świadomość ekologiczną
oraz potrzebę dbałości i otoczenie.
Włączenie środków przekazu w proces edukacji ekologicznej i propagowania zdrowego
stylu życia.
długość wybudowanych sieci wodociągowych,
ilość zmodernizowanych lub wybudowanych hydroforni, stacji uzdatniania wody.
długość wybudowanych sieci kanalizacyjnych,
ilość wybudowanych oczyszczalni ścieków,
długość zmodernizowanych nawierzchni dróg,
ilość zmodernizowanych lokalnych kotłowni,
ilość zagospodarowanych odpadów komunalnych,
liczba zlikwidowanych dzikich wysypisk,
wielkość nakładów inwestycyjnych gminy na infrastrukturę ochrony środowiska,
ilość energii pozyskiwanej poprzez źródła odnawialne,
wielkość nowozalesionej powierzchni,
ilość drzew objętych pracami pielęgnacyjnymi i ochronnymi,
wielkość powierzchni zrekultywowanych terenów,
ilość środków pomocowych UE pozyskanych na realizacje projektów
środowiskowych,
⇒ liczba zorganizowanych spotkań, szkoleń i warsztatów,
⇒ liczba osób, biorących udział w spotkaniach, szkoleniach i warsztatach,
⇒ ilość zorganizowanych imprez promujących ochronę środowiska i zdrowy styl życia.
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
59
OBSZAR IV.
Kierunki działań wytyczone do realizacji w tym obszarze mają na celu powstanie nowych
miejsc pracy, poprzez zwiększenie atrakcyjności rekreacyjnej i turystycznej terenów gminy.
Zapewnią one także alternatywne źródła dochodu dla gospodarstw rolnych, jak również tendencje
do zmiany orientacji zawodowej z rolniczej na pozarolniczą. Jest to szczególnie istotne ze względu
na dużą ilość niskodochodowych gospodarstw rolnych na terenie naszej gminy. Mocnym atutem
sprzyjającym osiągnięciu założonego celu jest szczególnie atrakcyjny przyrodniczo teren, który
stanowi doskonałą ofertę dla mieszkańców, sąsiadującej z gminą, Aglomeracji Łódzkiej.
Kierunki działań strategicznych dla obszaru IV.
I. Zwiększanie dostępności atrakcyjnie turystycznych terenów poprzez planowanie
przestrzenne, budowanie infrastruktury technicznej i drogowej.
II. Optymalizacja absorpcji środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej przez gminę i
jej mieszkańców na projekty związane z rekreacja i turystyką.
III. Zwiększanie atrakcyjności rekreacyjnej i turystycznej gminy.
IV. Współdziałanie z instytucjami i organizacjami pozarządowymi, w celu prowadzenia działań
marketingowych, ułatwiających wejście na rynek odbiorców usług rekreacyjnoturystycznych.
V. Współpraca z instytucjami runku pracy i szkoleniowymi, w celu ułatwiania rolnikom
zmiany kwalifikacji i podejmowania indywidualnej działalności gospodarczej.
VI. Wykorzystanie zasobów Gminnego Ośrodka Kultury w Dzierżąznej jako ponadlokalne
centrum wypoczynku, sportu i rekreacji.
Główne zadania obszaru IV.
1.
2.
3.
Przeznaczenie terenów pod działki rekreacyjne w miejscowościach Łagiewniki
Nowe oraz Kwilno.
Budowa i modernizacja sieci wodociągowych, hydroforni i stacji uzdatniania
wody w oparciu o Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych w gminie
Zgierz.
Rozwój gospodarki ściekowej w oparciu o opracowaną dla obszaru gminy
koncepcję.
60
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Budowa i modernizacja infrastruktury drogowej oraz współdziałanie przy
uzupełnianiu pozostałej infrastruktury technicznej (sieć gazowa, energetyczna,
telekomunikacyjna) sprzyjającej wzrostowi dostępności turystycznej terenów.
Aplikowanie o dostępne dla gminy i jej mieszkańców finansowe środki pomocowe
Unii Europejskiej, wspomagające rozwój turystyki, działalność kulturalną, rekreacyjną i
sportową oraz pozarolniczą działalność gospodarczą.
Uczestniczenie w różnego rodzaju targach, wystawach, konferencjach w celu
wprowadzania na rynek produktów turystycznych gminy.
Współdziałanie z regionalnymi instytucjami turystycznymi w celu tworzenia
wspólnych programów i systemów informacyjno-promocyjnych.
Rozwój i umacnianie agroturystyki poprzez zwiększanie pozyskiwania środków
pomocowych UE przez indywidualnych beneficjentów.
Dbanie o istniejące i wyznaczanie nowych szlaków agroturystycznych,
turystycznych i edukacyjnych z uwzględnieniem miejsc atrakcyjnych przyrodniczo i
historycznie.
Organizowanie miejsc rekreacji, sprzyjających rozwojowi turystyki pieszej,
rowerowej i konnej.
Wykorzystanie naturalnych warunków na skraju Wyżyny Łódzkiej (okolice m.
Smardzew), dla rozwoju zimowej turystyki i rekreacji.
Organizowanie szkoleń, doradztwa dla rolników i domowników ułatwiających
zmianę kwalifikacji zawodowych i podejmowanie około rolniczej, usługowej, działalności
gospodarczej.
Zorganizowanie sieci informacji o możliwościach korzystania z pomocy dla osób
odchodzących z rolnictwa i podejmujących działalność gospodarczą.
Modernizacja zasobów Gminnego Ośrodka Kultury w celu zwiększanie jego
atrakcyjności.
Współpraca GOK z instytucjami, organizacjami pozarządowymi, nieformalnymi
grupami mieszkańców, jednostkami samorządu terytorialnego w procesie budowania
społeczeństwa obywatelskiego.
Aplikowanie o środki pozabudżetowe krajowe i zagraniczne wspierające
działalność kulturalną, rekreacyjną i sportową.
⇒ powierzchnia gminy przeznaczona pod nowe działki rekreacyjne,
⇒ długość wybudowanych sieci wodociągowych, kanalizacyjnych i dróg oraz sieci
⇒ ilość wybudowanych oczyszczalni ścieków,
⇒ długość zmodernizowanych nawierzchni dróg,
⇒ ilość zmodernizowanych stacji wodociągowych
⇒ wielkość nakładów inwestycyjnych gminy na infrastrukturę techniczną i drogową,
⇒ wartość środków pomocowych Unii Europejskiej pozyskanych przez gminę i jej
mieszkańców,
⇒ ilość targów, wystaw oraz konferencji w których uczestniczyła oferta turystyczna i
rekreacyjna gminy,
⇒ liczba nowych gospodarstw agroturystycznych,
⇒ liczba miejsc noclegowych w gospodarstwach agroturystycznych,
⇒ liczba osób korzystających z wypoczynku w gospodarstwach agroturystycznych,
⇒ wielkość środków pomocowych UE pozyskanych na rozwój agroturystyki,
61
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
⇒
długość szlaków turystycznych na ternie gminy,
liczba osób korzystających z wypoczynku na terenach gminy,
ilość zorganizowanych szkoleń, kursów i udzielonych porad zawodowych,
liczba osób, które skorzystały ze szkoleń, kursów i doradztwa zawodowego,
liczba osób korzystających z sieci informacyjnej,
liczba podmiotów gospodarczych związanych z rekreacją i turystyką,
liczba rolników i ich domowników, którzy odeszli ze sfery rolniczej,
wielkość nakładów na uatrakcyjnienie Gminnego Ośrodka Kultury,
ilość imprez organizowanych na terenie GOK,
liczba osób czynnie uczestniczących w zorganizowanych imprezach,
liczba współpracujących z GOK instytucji i organizacji.
62
OBSZAR V.
Wspieranie aktywności inwestycyjnej ze szczególnym
uwzględnieniem terenów sąsiadujących z autostradą A2
Kierunki działań wytyczone do realizacji w tym obszarze mają na celu powstanie nowych
miejsc pracy, poprzez powstawanie nowych podmiotów gospodarczych. Należy tu wykorzystać
przebiegającą przez teren gminy na długości 13 km autostradę A2, jak również oddalone od jej
granicy, zaledwie o kilka kilometrów skrzyżowanie autostrad A2 i A1. Tereny w pobliżu autostrad
są doskonałym miejscem do rozwijania się na przykład branży logistycznej i transportowej, jak
również wszelkich usług związanych z podróżowaniem. Szczególnie ważny jest fakt bardzo
dobrego skomunikowania terenów gminy poprzez dwa zjazdy z autostrad. Dodatkowym atutem
jest lokalizacja przy jednym ze zjazdów tzw. Miejsca Obsługi Podróżnych, który będzie
stymulował rozwój gospodarczy tego obszaru.
Kierunki działań strategicznych dla obszaru V.
I. Planowanie przestrzenne sprzyjające pozyskiwaniu inwestorów.
II. Rozwój infrastruktury technicznej i drogowej zwiększający inwestycyjną dostępność
terenów.
III. Prowadzenie działań marketingowych w celu pozyskiwania inwestorów.
IV. Współdziałanie z instytucjami rynku finansowego w celu zwiększania poziomu
inwestowania przez podmioty funkcjonujące na terenie gminy.
V. Prowadzenie przyjaznej dla rozwoju przedsiębiorczości i inwestycji polityki gminnej.
VI. Optymalizacja absorpcji środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej przez gminę i
jej mieszkańców.
Główne zadania obszaru V.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Opracowywanie planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego dla
terenów sąsiadujących z autostradą przeznaczonych pod działalność gospodarczą ( np. Emilia
– Wschód, Słowik – Zachód, Lućmierz, Dąbrówka Wielka).
Budowa i modernizacja sieci wodociągowych, hydroforni i stacji uzdatniania
wody w oparciu o Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych w gminie
Zgierz.
Rozwój gospodarki ściekowej w oparciu o opracowaną dla obszaru gminy
koncepcję.
Budowa i modernizacja infrastruktury drogowej oraz współdziałanie przy
uzupełnianiu pozostałej infrastruktury technicznej (sieć gazowa, energetyczna,
telekomunikacyjna) zwiększającej dostępność inwestycyjną i gospodarczą.
Przygotowanie konkretnych ofert inwestycyjnych.
Prowadzenie spotkań, rozmów oraz nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z
potencjalnymi inwestorami.
63
7.
Uczestniczenie w targach, wystawach i konferencjach z konkretnymi ofertami
inwestycyjnymi gminy.
8.
Tworzenie sprzyjających warunków dla pozyskiwania inwestorów i powstawania
nowych podmiotów gospodarczych – preferencje podatkowe, wytyczanie atrakcyjnych
gospodarczo terenów, promowanie produktów i podmiotów aktywnych gospodarczo,
zwiększających zatrudnienie, sprawna obsługa administracyjna.
9.
Zorganizowanie sieci informacji o możliwościach pozyskiwania środków
finansowych (pożyczki, kredyty, dotacje) wspomagających procesy inwestycyjne oraz
działalność gospodarczą.
10.
Aplikowanie o dostępne dla gminy i beneficjentów indywidualnych, finansowe
środki pomocowe Unii Europejskiej, wspomagające wzrost poziomu inwestycji oraz
aktywności gospodarczej.
11.
Organizowanie szkoleń i konsultacji w celu zwiększania umiejętności w
pozyskiwaniu wszelkich środków finansowych wspierających rozwój gospodarczy.
⇒ powierzchnia gminy przeznaczona pod działalność gospodarczą,
⇒ długość wybudowanych sieci wodociągowych, kanalizacyjnych i dróg oraz sieci
⇒ ilość wybudowanych stacji wodociągowych, oczyszczalni ścieków,
⇒ długość zmodernizowanych nawierzchni dróg,
⇒ ilość zmodernizowanych stacji wodociągowych,
⇒ wielkość nakładów inwestycyjnych gminy na infrastrukturę techniczną i drogową,
⇒ wartość środków pomocowych Unii Europejskiej pozyskanych przez gminę i
beneficjentów indywidualnych,
⇒ ilość targów, wystaw oraz konferencji w których uczestniczyła oferta inwestycyjna i
gospodarcza gminy,
⇒ wielkość nakładów na nowe inwestycje,
⇒ liczba nowopowstałych podmiotów gospodarczych,
⇒ ilość nowych miejsc pracy,
⇒ ilość podmiotów gospodarczych korzystających z sieci informacyjnej,
⇒ wielkość pożyczek, kredytów i dotacji udzielonych podmiotom gospodarczym,
⇒ ilość zorganizowanych szkoleń i kursów,
⇒ liczba osób, które skorzystały ze szkoleń i kursów.
64
3. STRATEGIA ROZWOJU GMINY ZGIERZ A STRATEGIA ROZWOJU
WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
Wyznaczone w czasie pracy zespołu obszary strategiczne dla rozwoju gminy Zgierz w
sposób zdecydowany wpisują się w aktualizowaną Strategię Rozwoju Województwa Łódzkiego,
stanowiąc uzupełniające kierunki działania jednoznacznie dążące do osiągnięcia określonych w
niej celów strategicznych. Misją Województwa Łódzkiego jest:
PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO W STRUKTURZE
REGIONALNEJ POLSKI I EUROPY JAKO REGIONU SPRZYJAJĄCEGO ZAMIESZKANIU I
GOSPODARCE PRZY DĄŻENIU DO BUDOWY WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI I ZACHOWANIU
RÓŻNORODNOŚCI JEGO MIEJSC.
Natomiast cele strategiczne określone są w trzech sferach i przyporządkowanych do nich
obszarach priorytetowych:
1.
Sfera społeczna - Wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa.
wiedza i kompetencje, jakość
życia, polityka społeczna, społeczeństwo obywatelskie.
Określona poprzez następujące obszary priorytetowe:
2.
Sfera ekonomiczna
- Poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki
województwa
Określona poprzez następujące obszary priorytetowe: dostępność, baza
gospodarcza,
społeczeństwo informacyjne, obszary wiejskie, rynek pracy, wizerunek.
3.
Sfera funkcjonalno–przestrzenna - Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno
– ekonomicznego posiadającego własną podmiotowość kulturową i
gospodarczą
Określona poprzez następujące obszary priorytetowe: przemiany (system
osadniczy),
ład przestrzenny, tożsamość regionalna, ochrona środowiska.
Obszar strategiczny I. strategii rozwoju gminy „Rozwój dochodowego rolnictwa oraz
mikro, małej i średniej przedsiębiorczości” wpisuje się w strategię województwa w sferę
społeczną i gospodarczą, nawiązując do priorytetów takich jak: jakości życia, obszary wiejskie,
baza gospodarcza czy rynek pracy.
Obszar strategiczny II.
strategii rozwoju gminy „Rozwój społeczeństwa
informacyjnego i obywatelskiego” wpisuje się w strategię województwa w sferę społeczną i
ekonomiczną, nawiązując do priorytetów takich jak: wiedza i kompetencje, polityka społeczna,
społeczeństwo obywatelskie, dostępność, społeczeństwo informacyjne, obszary wiejskie, rynek
pracy.
Obszar strategiczny III. strategii rozwoju gminy „Ochrona środowiska naturalnego i
edukacja ekologiczna społeczeństwa” wpisuje się w strategię województwa w sferę ekonomiczną
oraz funkcjonalno-przestrzenną, nawiązując do priorytetów takich jak: obszary wiejskie,
wizerunek oraz ochrona środowiska.
65
Obszar strategiczny IV. strategii rozwoju gminy „Rozwój rekreacji i turystki ze
szczególnym uwzględnieniem alternatywnych źródeł dochodu dla rolników” społeczną i
ekonomiczną, nawiązując do priorytetów takich jak: jakość życia, dostępność, obszary wiejskie,
rynek pracy, baza gospodarcza.
Obszar strategiczny V. strategii rozwoju gminy „Wspieranie aktywności
inwestycyjnej ze szczególnym uwzględnieniem terenów sąsiadujących z autostradą A2” wpisuje
się w strategię województwa w sferę ekonomiczną i funkcjonalno-przestrzenną, nawiązując do
priorytetów takich jak: dostępność , baza gospodarcza, obszary wiejskie, rynek pracy, ład
przestrzenny.
66
IV. WDRAŻANIE, MONITOROWANIE I PROMOCJA
STRATEGII
1. WDRAŻANIE
Samo posiadanie strategii rozwoju nie daje gwarancji odniesienia sukcesu. Aby strategia
mogła przynieść zaplanowane efekty, konieczne jest konsekwentne jej wdrażanie, czuwanie nad jej
realizacją i kontrolowanie jej przebiegu. Wdrażanie postanowień strategii wymaga starannego
określenia uwarunkowań organizacyjnych oraz odpowiednich systemów monitorowania i kontroli
realizacji uchwalanych planów. Podstawą skutecznego wdrażania strategii rozwoju jest
reagowanie na ujawniające się różnice między jej założeniami a rzeczywistością, w związku, z
czym strategia jest dokumentem otwartym, umożliwiającym wprowadzenie zapisów
wynikających ze zmieniających się warunków.
Dokument „Strategia Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013”, pokazuje i syntetycznie
opisuje strategiczne obszary rozwoju i przypisane im kierunki działań strategicznych. Z kolei, z
kierunków działań strategicznych wypływają bardziej szczegółowo określone główne zadania.
Skonkretyzowanie zadań nastąpi na poziomie planowania krótkookresowego, gdzie w kolejnych
okresach (latach budżetowych) pojawią się zadania (działania, przedsięwzięci) realizacyjne, ze
wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację, niezbędnych nakładów rzeczowych i
finansowych, możliwych do uruchomienia źródeł finansowania, harmonogramu realizacji a także
zakładanych efektów. Obecnie można wskazać tylko ogólne źródła finansowania realizacji zadań,
a będą to: środki własne, środki pomocowe Unii Europejskiej oraz inne dotacje krajowe i
zagraniczne. Realizatorami zapisów strategii będzie Wójt Gminy Zgierz za pośrednictwem Urzędu
Gminy i jednostek organizacyjnych gminy.
Proces wdrażania Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013 odbywał się będzie
przy użyciu narzędzia na poziomie operacyjnym, jaki stanowi Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata
2004 – 2007 (WPI), przyjęty przez Radę Gminy Zgierz uchwałą Nr XIII/128/03 z 30 X 2003 r., w celu
prawidłowego i optymalnego doboru projektów inwestycyjnych przewidzianych do realizacji
przez gminę. Proces tworzenia i aktualizacji WPI umożliwia udział mieszkańców w
podejmowaniu decyzji o kształcie planu inwestycyjnego i budżetowego. Natomiast konieczność
corocznej aktualizacji tego dokumentu, który towarzyszy procedurze uchwalania budżetu gminy,
powoduje, iż staje się on bardzo skutecznym narzędziem wdrażania strategii.
Wieloletni Plan Inwestycyjny jest przełożonym na język wykonawczy zestawem
projektów, który jak wynika z jego zapisów ustalany, jest przede wszystkim w oparciu o
posiadaną strategię rozwoju.
Bazując na Wieloletnim Planie Inwestycyjnym, jako poziomie operacyjnym wdrażania
strategii, do dyspozycji realizatorów zabezpieczone zostały mechanizmy postępowania zawarte w
części II. oraz załącznikach przywoływanego dokumentu tj.:
1. Model proceduralny.
2. Ocena i klasyfikacja inwestycji.
3. Kryteria oceny inwestycji.
4. Sposób liczenia priorytetów dla poszczególnych inwestycji.
5. Instrukcje wypełniania formularzy.
6. Załącznik Nr 1 – FORMULARZ Nr 1 Podstawowe informacje o zadaniu inwestycyjnym
7. Załącznik Nr 2 – FORMULARZ Nr 2 Harmonogram finansowania zadania
inwestycyjnego.
8. Załącznik Nr 2A – FORMULARZ Nr 2A Zestawienie źródeł finansowania.
9. Załącznik Nr 3 – FORMULARZ Nr 3 Ocena zadania Inwestycyjnego.
10. Wykaz potrzeb inwestycyjnych zgłoszonych do WPI.
11. Prognoza dochodów gminy na lata 2004 - 2007.
12. Plan wydatków gminy na lata 2004 – 2007
67
2. MONITOROWANIE
W celu sprawnego i efektywnego wdrażania Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006
– 2013 niezbędne jest ciągłe monitorowanie efektów rzeczowych projektów wchodzących w zakres
strategii oraz wydatków na ich realizację. Sam proces monitorowania obejmuje zbieranie danych
obrazujących tempo i jakość wdrażania projektów. Służyć temu mają wcześniej ustalone
wskaźniki.
Monitorowanie realizacji prowadzone będzie przez komórkę organizacyjną Urzędu
Gminy Zgierz wyznaczoną przez Wójta Gminy Zgierz, której głównym zadaniem będzie
analizowanie na koniec każdego roku kalendarzowego, poziomu zbieżności działań z określonymi
w strategii kierunkami oraz stopień realizacji głównych zadań danego obszaru. Dane w ten sposób
osiągnięte będą służyć jako wytyczne do podejmowania decyzji, przez osoby odpowiedzialne za
wdrażanie strategii. Ważne jest, aby corocznie odpowiedzieć na pytanie czy wykonując
poszczególne zadania realizacyjne wpisujemy się w zadania główne, które poprzez wytyczone
kierunku działania doprowadzą do osiągniecie celów zawartych w obszarach strategicznych.
Wójt Gminy przedkładać będzie Radzie Gminy corocznie raport monitoringowy z
wdrażania strategii.
Na załączonym schemacie pokazana została struktura wdrażania i monitorowania strategii
z uwzględnieniem podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne poziomy strategiczne.
3. PROMOCJA
Promowanie najważniejszego dokumentu programowego, jakim dla samorządu lokalnego
jest Strategia Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013, będzie miało na celu poinformowanie
mieszkańców, wszelkich instytucji i organizacji pozarządowych działających na terenie gminy o
przyjętych przez Radę Gminy Zgierz kierunkach jej rozwoju. Zawarte w dokumencie misja i wizja
wyznaczają najważniejszy cel, do którego poprzez kolejne lata 2006 – 2013 lokalna społeczność
będzie zmierzała. Proces wdrażania strategii wymaga połączenia wysiłków wielu instytucji,
organizacji i osób, podobnie jak miało to miejsce w procesie jej budowania. Dlatego znajomość
dokumentu stanowiącego swoisty przewodnik dla wszystkich tych, którzy włączą się w proces
wdrażania, będzie nieodzowny.
Zarys planu promowania „Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2006 – 2013”
1.
2.
3.
Wydanie przez Urząd Gminy Zgierz strategii w formie broszury.
Umieszczenie pełnej treści strategii na stronie internetowej gminy Zgierz.
Zorganizowanie kampanii promocyjnej na terenie gminy:
- spotkania z mieszkańcami gminy w sołectwach,
- spotkania w młodzieżą w szkołach gminnych,
- spotkania z udziałem instytucji, organizacji pozarządowych na terenie gminy.
4 . Artykuły informacyjne w miesięczniku gminnym „Na ziemi Zgierskiej” oraz innych
lokalnych i ponad lokalnych dziennikach i czasopismach.
68
kierunek wdrażania
69
Poziom strategiczny
Poziom operac yjny
Poziom realizacyjny
Główne zadania
obszaru I .
Kierunki działań
st rategicz nyc h
obszar u I.
OBSZAR
STRATEGICZNY I.
Główne zadania
obszaru II .
Kierunki działań
st rategicz nyc h
obszaru II.
OBSZAR
STRATEGICZNY II.
Główne zadania
obszar u III .
Kierunki działań
strategicznyc h
obszaru III.
OBS ZAR
STRAT EGICZNY III .
Główne zadania
obszaru IV .
Kierunki działań
strategicz nyc h
obszaru IV.
OBS ZAR
STRAT EGICZNY IV.
Główne zadania
obs zaru V .
Kierunki działań
st rategicz nych
obszaru V.
OBSZAR
ST RATEGICZNY V.
ani
za d
zadanie realizacyjne
zad a
ni e r
r
nie
a
d
za
ealiz
a
l iz a
rea
cy jne
e
cy jn
a
z
i
ea l
ie r
n
a
zad
zada
ni e r
ea liza
cy jn e
jne
acy
z
i
l
a
e re
ani
zad
za da
ni e r
ealiz
a
cy jne
e
cyjn
ani e
zad
zada
ni e r
ea liz
a cy jn
e
e
cy jn
a
z
i
ea l
za da
ni e r
eal iz
acy jn
e
wskaźniki monitorowania
Rada Gminy Zgierz
Wójt Gminy Zgierz
SCHEMA T WDRAŻANIA I MON ITOROWANIA STRATE GII DZIAŁANI A
cy
l iz a
a
e
er
jne
70
KIERUNEK MONITOROWANIA
Przewodniczący
Rady Gminy Zgierz
(-) Ryszard Barylski.
71

strategia rozwoju gminy zgierz

Transkrypt

Podobne dokumenty

Solo i na dwa smyki

UMOWA - ZGŁOSZENIE NA KOLONIE / OBOZY MŁODZIEŻOWE

Dostawcy półproduktów: ARGUS s.c. Zakład Produkcyjny

Zgierz, cina 25.01.2u16r. Marek Hiliński Radny Rady Miasta Zgierz

List polecający - Zgierski Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych

WÓJT GMINY ZGIERZ OGŁASZA NABÓR NA WOLNE

Zgierz, dnia 2014-02-18 Komornik Sądowy przy Sądzie Rej

ŚWIĘTO MIASTA ZGIERZA 2010 r.