Artykuł w miesięczniku "ELEKTROSYSTEMY"

52
ogranicznik przepiÍÊ B+C+D
Ogranicznik przepięć
B+C+D z 10-letnią gwarancją
Zbigniew Błażejewski
W roku 2000 francuska firma Citel opatentowa≥a technologiÍ VG do zastosowaÒ w produkcji ogranicznikÛw przepiÍÊ. Polega ona na szeregowym po≥πczeniu warystora i iskiernika
gazowego z zastosowaniem galwanicznego odseparowania miÍdzy nimi oraz termicznego
zabezpieczenia. Taka konstrukcja eliminuje starzenie siÍ warystora, co pozwoli≥o firmie
udzieliÊ 10-letniej gwarancji na aparaty. Dystrybutorem rozwiπzania na polskim rynku jest firma Jean Mueller Polska.
D
ziÍki technologii VG warystory
nie podlegajπ procesowi starzenia, nie wystÍpujπ prπdy up≥ywu,
prπd nastÍpczy i prπd roboczy, a ograniczniki zapewniajπ bardzo dobry poziom
ochrony. Technologia ta umoøliwi≥a budowanie ogranicznikÛw trzystopniowych
zgodnych z normπ IEC EN 61643-11 typu
1+2+3 czyli (B+C+D). Aparaty przesz≥y
pozytywnie badania typu w wielu laboratoriach i majπ odpowiednie miÍdzynarodowe certyfikaty.
Ogranicznik
Citel DS250VG-300
wyposaøone w sygnalizacjÍ zadzia≥ania
w samym aparacie oraz w gniazdo do
zdalnej sygnalizacji.
DS250VG-300 firmy Citel to trzystopniowy zespolony ogranicznik przepiÍÊ
typu 1+2+3, czyli B+C+D, do montaøu
na szynÍ TH35, o bardzo dobrych w≥aúciwoúciach odprowadzania prπdÛw udarowych wy≥adowania piorunowego. Aparat
przeznaczony jest do pracy w temperaturach od -40 do +85oC w sieci 230 /
400 V AC z najwiÍkszym trwa≥ym napiÍciem pracy Uc = 255 V AC i maksymalnym zabezpieczeniem wstÍpnym wk≥adkπ 315 A gG. Moøe teø pracowaÊ w sieciach DC oraz AC do 100 Hz. Umoøliwia odprowadzanie prπdÛw piorunowych
Iimp o wartoúci 25 kA (10/350 μs) na
1 biegun o szerokoúci 36 mm, jak teø
rÛwnoczeúnie maksymalnych prπdÛw
wy≥adowczych Imax do 70 kA (8/20 μs).
Znamionowy prπd wy≥adowczy I n dla
1 modu≥u wynosi 30 kA. Zaciski umoøliwiajπ pod≥πczenie przewodÛw od 6 do
50 mm 2. Ograniczniki sπ standardowo
Poziom ochrony
DziÍki bardzo krÛtkiemu czasowi zadzia≥ania tA < 20 ns ograniczniki przepiÍÊ
DS250VG-300 zapewniajπ bardzo dobry
napiÍciowy poziom ochrony:
ï przy In = 30 kA (8/20 μs): <1,1 kV,
ï przy In = 12,5 kA: <0,8 kV,
ï przy prπdzie wy≥adowczym 5 kA:
<0,65 kV.
Producent podaje jeszcze jeden parametr zwiπzany ze specyficznπ budowπ tego ogranicznika przepiÍÊ, mianowicie poziom ochrony <1,5 kV dla udaru kombinowanego Uoc rÛwnego 20 kV. Udar
kombinowany dotyczy ogranicznikÛw typu 3 i obejmuje za≥πczanie dwÛch fal impulsu (1,2/50 μs w otwartym obwodzie
prπdowym i 8/20 μs przy zwarciu). PrzepiÍcie dorywcze UT (tzw. TOV) dla toru
L-N wynosi 450 V / 5 sekund, natomiast
dla N-PE 1200 V / 200 ms / 300 A, a dla
L-PE jest to 1454 V / 200 ms / 300 A.
Citel
Ogranicznik przepiÍÊ DS250VG-300 firmy Citel
w technologii VG
52
Firma Citel zosta≥a za≥oøona we Francji w 1937 roku, w 1944 roku rozpoczÍ≥a produkcjÍ iskiernikÛw
gazowych. Obecnie siedziba g≥Ûwna przedsiÍbiorstwa znajduje siÍ w Sevres pod Paryøem, a zak≥ad produkujπcy ograniczniki przepiÍÊ we wschodniej Francji w Reims. W latach 90. XX w. firma
Citel przejÍ≥a francuskiego producenta iskiernikÛw Claude i holenderskiego producenta ogranicznikÛw przepiÍÊ SuperSafe. Obecnie Citel jest najwiÍkszym francuskim producentem ogranicznikÛw przepiÍÊ, sprzedaje swoje wyroby w ponad 50 krajach, jest m.in. najwiÍkszym europejskim
dostawcπ ogranicznikÛw na rynek USA. Oferta firmy obejmuje ograniczniki przepiÍÊ dla energetyki, fotowoltaiki, telekomunikacji (ISDN, ADSL, GSM, UMTS, TETRA), sieci komputerowych, sieci automatyki (Ethernet, Profibus, LONworks, Fieldbus i in.), anten telewizyjnych i satelitarnych czy telewizji przemys≥owej. Oddzielnπ grupÍ produktÛw stanowiπ lampy Obsta do oúwietlania wysokich
obiektÛw, jak budynki, düwigi, maszty, elektrownie wiatrowe, linie wysokiego napiÍcia. Dystrybutorem ogranicznikÛw przepiÍÊ Citel w Polsce jest firma Jean Mueller Polska.
kwiecieÒ 2013
53
ogranicznik przepiÍÊ B+C+D
Ogranicznik przepiÍÊ
DS254VG-300
do uk≥adu sieci TNS (4+0)
ï ≥atwy montaø ñ nieistotna jest d≥ugoúÊ
Technologia VG
i praktyka wskazuje, øe co 5 do 7 lat naleøy wymieniÊ taki modu≥ na nowy,
gdyø inaczej warystor taki nie chroni
w≥aúciwie, a ponadto moøe spowodowaÊ
poøar, jeúli nie ma w nim ogranicznika
temperatury;
ï dziÍki galwanicznemu odseparowaniu
warystora nie wystÍpuje prπd up≥ywu;
ï nie wystÍpuje teø prπd nastÍpczy
w przypadku zadzia≥ania ogranicznika
(nieskoÒczona zdolnoúÊ gaszenia prπdu
nastÍpczego);
ï nie wymaga dobezpieczenia wk≥adkπ topikowπ;
Niezaleønie od podanych powyøej parametrÛw technicznych ogranicznik przepiÍÊ
DS250VG-300 posiada szereg zalet wynikajπcych z zastosowania technologii VG:
ï warystor nie podlega procesowi Ñstarzeniaî, co ma miejsce przy zwyk≥ych warystorowych ogranicznikach przepiÍÊ;
normy niemieckie przewidujπ, øe kaødy
modu≥ warystorowy musi byÊ badany
maksymalnie co 4 lata, gdyø w wiÍkszoúci warystorÛw na skutek procesÛw starzeniowych narasta prπd up≥ywowy
Tabela 1. Przyk≥adowe wersje wielopolowych ogranicznikÛw przepiÍÊ
typu B+C+D w technologii VG firmy Citel
Uk≥ad sieci
Iimp [kA]
Imax [kA]
Iin [kA]
TT (3+1)
100
150
80
TNS (4+0)
100
280
120
TT (2+1)
75
150
80
TNC (3+0)
75
210
90
DS252VG-300/G
TT (1+1)
50
140
60
DS252VG-300
TN (2+0)
50
140
60
Typ ogranicznika
DS254VG-300/G
DS254VG-300
DS253VG-300/G
DS253VG-300
R
E
K
L
A
M
przewodÛw, nie trzeba teø stosowaÊ dodatkowo cewki odsprzÍgajπcej (indukcyjnej);
ï w przypadku uszkodzenia ogranicznika
VG ca≥e szeregowe po≥πczenie warystora i iskiernika zostaje przerwane przez
termiczny bezpiecznik, co gwarantuje
bezpieczeÒstwo uk≥adu;
ï aparaty objÍte sπ 10-letniπ gwarancjπ.
Powyøej przedstawione zosta≥y parametry dla ogranicznika przepiÍÊ jednopolowego. W ofercie dostÍpne sπ teø inne wykonania, ktÛrych zestawienie przedstawia
tabela 1.
Certyfikaty
Ogranicznik przepiÍÊ DS250VG-300
uzyska≥ certyfikaty z przeprowadzonych
badaÒ typu, ktÛre potwierdzajπ podane wyøej parametry. Aparat przeszed≥ pe≥ne badania w VDE w Niemczech, posiada teø
certyfikaty Austriackiego Zwiπzku Elektrotechniki ÷VE i akredytowanego laboratorium CTI w Wiedniu oraz amerykaÒskie
badania UL
Zbigniew B≥aøejewski
Autor jest pracownikiem
firmy Jean Mueller Polska
JEAN MUELLER POLSKA Sp. z o.o
02-293 Warszawa
ul. KrÛtka 4
tel. (22) 751 79 01, 751 79 02
fax (22) 751 79 03
e-mail: [email protected]
www.jeanmueller.pl
A
53