Instrukcja do sporządzania sprawozdania o czynnikach - USK-WAM

Instrukcja do sporządzania sprawozdania
o czynnikach rakotwórczych i mutagennych
Część szczegółowa
A. Dane charakteryzujące
1.
2.
3.
4.
Sporządzenie sprawozdania należy rozpocząć od części szczegółowej, czyli od miejsca
„Dane charakteryzujące stanowisko pracy”.
Opisy poszczególnych pól:
- nazwa stanowiska pracy – należy określić stanowisko przyjmując zasadę, iż
wszystkie osoby wpisane jako zatrudnione na tym stanowisku, są osobami
pracującymi w narażeniu na wszystkie czynniki wpisane do danego
stanowiska (stanowisko – ci sami ludzie pracujący z tymi samymi
czynnikami), np. pracownia izotopowa, pracownia chemiczna;
- liczba stanowisk danego typu – zalicza się wszystkie takie same występujące
w jednej komórce organizacyjnej;
- lokalizacja stanowiska pracy – nazwa działu, wydziału lub jednostki
organizacyjnej zakładu pracy;
- rodzaj produkcji, usług lub innej działalności – krótki opis czynności
wykonywanych na powyższych stanowiskach pracy, np. usługi medyczne,
czyli zdjęcia rtg, diagnostyka medyczna, wykonywanie preparatów
histopatologicznych.
W polach przeznaczonych na czynniki rakotwórcze i mutagenne muszą być wpisane
nazwy wszystkich tych czynników, które na konkretnym stanowisku pracy występują,
np. tlenek etylenu, promieniowanie jonizujące. W tym miejscu mogą być wpisane
tylko i wyłącznie nazwy podane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia
2004 r. (Dz. U. nr 280, poz. 2771). Podanie nazwy handlowej stosowanej substancji
lub określenia typu czynnik niebezpieczny, czynnik szkodliwy będzie traktowane jako
błąd, który będzie trzeba usunąć.
Część A powinna być osobno wypełniana dla czynników chemicznych i osobno dla
promieniowania jonizującego.
Należy pamiętać, iż nie może być różnicy pomiędzy liczbą osób narażonych na
promieniowanie jonizujące w części A i C.
B. Charakterystyka narażenia na substancje lub preparaty o działaniu rakotwórczym
lub mutagennym
1. Rodzaj narażenia podaje się na przykład na podstawie karty charakterystyki
substancji niebezpiecznej lub preparatu niebezpiecznego.
2. Średni czas narażenia – podaje się średni czas kontaktu z danym czynnikiem
rakotwórczym czy mutagennym.
3. Informacje o metodach pomiarów i poziomie narażenia należy wpisać na podstawie
sprawozdań z pomiarów warunków środowiska pracy. Ewentualne nieścisłości, jakie
mogą wystąpić w tych sprawozdaniach, wyjaśnia się z laboratoriami, które pomiary
wykonały. Zwraca się uwagę, aby podawać źródło (normę) metody analitycznego
oznaczania danej substancji, a nie normę dotyczącą strategii poboru próbek.
4. Odpowiedzi na pytanie o wykonaniu pomiarów stężeń w powietrzu (bądź braku
takich pomiarów) należy udzielić poprzez postawienie znaku „X” w nawiasach przed
właściwym słowem. Jeśli pomiary nie były wykonane, to część objętą podpunktami
od 4 do 6 pozostawia się niewypełnioną. W przypadku, gdy pracodawca nie
dysponuje żadnymi wynikami pomiarów, zabronione jest stawianie znaku „X” przed
słowem „tak”.
5. Ilość zużytej substancji (preparatu) o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
– jeżeli substancja rakotwórcza i mutagenna występuje w preparacie i ilość informacji
o tym preparacie (zawartość w %, proporcja wagowa itp.) jest wystarczająca, to
pracodawca powinien obliczyć jej roczne zużycie.
6. Omawianego tu bloku sprawozdania nie sporządza się dla promieniowania
jonizującego i czynników biologicznych. W przypadku nie występowania czynników
chemicznych na danym stanowisku, należy część B opuścić, a w celu uniknięcia
wątpliwości można bezpośrednio pod nagłówkiem napisać „nie dotyczy” i przejść do
części C (promieniowanie jonizujące).
C. Charakterystyka narażenia na promieniowanie jonizujące
1. W tabeli „Zaznacz występujące rodzaje napromieniowania” należy zaznaczyć:
a. zewnętrzne, jeżeli napromieniowane jest całe ciało lub fragmenty skóry,
b. wewnętrzne, jeżeli występuje zjawisko inhalacji aerozoli lub gazów
promieniotwórczych (droga oddechowa) lub istnieje ryzyko wchłonięcia
izotopu (droga pokarmowa).
2. W tabelach „średnia roczna dawka efektywna (mSv)” należy:
a. do odczytów wykorzystać odczyty dozymetrów indywidualnych,
3.
4.
5.
6.
7.
b. we wszystkich przypadkach, jeżeli wskazania były poniżej progu czułości
metody – jako wartość obliczeniową dla jednego 2-miesiecznego cyklu
pomiarowego przyjąć 0,1 mSv,
c. w zakładach pracy, w których nie prowadzi się oceny narażenia metodą
dozymetrii indywidualnej, lecz pomiarami środowiskowymi, przyjąć wartość
jednego 3-miesięcznego cyklu pomiarowego na poziomie 0,1 mSv pod
warunkiem, że pomiary nie wykazują innych wartości.
Wyjaśnienie, co oznaczają osoby zaliczone do kategorii A i B znajduje się w art. 17
ustawy z dnia 29.11.2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. 2004 r. nr 161, poz. 1689 z późn.
zm.).
Po dane niezbędne do wypełnienia tabel C1 i C2 można zwrócić się do inspektora
ochrony radiologicznej.
W punkcie C1 w miejscu „na dzień” należy wpisać datę określonej aktywności
izotopu.
Część C3 wypełniają głównie kopalnie oraz pracodawcy zajmujący się pozyskiwaniem
i przerobem surowców naturalnych takich jak węgiel kamienny i brunatny, rudy
metali, kopaliny stosowane w budownictwie.
W przypadku, gdy promieniowanie jonizujące nie występuje, zaleca się bezpośrednio
pod nagłówkiem napisać „nie dotyczy” i należy przejść do części D (czynniki
biologiczne)
D. Charakterystyka narażenia na czynniki biologiczne wykazujące działanie
rakotwórcze
Zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektora Sanitarnego z dn. 04.06.2009 r.: „jako
osoby narażone na zachorowanie na chorobę nowotworową w wyniku
zawodowego narażenia na działanie czynnika biologicznego o działaniu
rakotwórczym, należy traktować osoby już zakażone wirusami zapalenia wątroby
typu B i C w wyniku narażenia zawodowego oraz również osoby niezakażone, lecz
wykonujące prace, przy wykonywaniu których może dojść do zakażenia wirusami
zapalenia wątroby typu B i C w warunkach narażenia zawodowego na zakażenie.”
1. Część D wypełnia się w przypadku stwierdzonego zakażenia wirusami WZW typu B
lub C w wyniku narażenia zawodowego oraz u osób wykonujących prace, przy
wykonywaniu których może dojść do zakażenia.