Przewodnik po rynku - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Ałmaty

Transkrypt

Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Astanie
PRZEWODNIK PO RYNKU - KIRGISKA REPUBLIKA
wydanie IV poprawione i uzupełnione
Ałmaty, 2015
SPIS TREŚCI
1.
2.
Informacje ogólne
Gospodarka kraju
2.1. Polityka gospodarcza
2.2. Główne sektory gospodarki
2.3. Wymiana towarowa
2.4. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne
3. Współpraca gospodarcza z Polską
3.1.1. Lista dominujących pozycji w polskim eksporcie
3.1.2. Lista dominujących pozycji w polskim imporcie
3.1.3. Współpraca inwestycyjno-kapitałowa
3.2. Warunki dostępu do rynku Kirgiskiej Republiki
3.3. Możliwości rozwoju współpracy gospodarczej
3.4. Lista wybranych firm kirgiskich, współpracujących z Polską
4. Prowadzenie działalności gospodarczej
4.1. Prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców
indywidualnych
4.1.1. Indywidualna działalność gospodarcza na podstawie rejestracji
4.1.2. Działalność gospodarcza na podstawie patentu
4.2. Prowadzenie działalności gospodarczej przez osoby prawne
4.2.1. Przedstawicielstwa i filie
4.2.2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
4.2.3. Spółka akcyjna
4.3. Zatrudnianie pracowników
5. Charakterystyka rynku
5.1. System finansowy
5.2. System celny
5.3. Certyfikacja i licencje
5.4. System podatkowy
5.5. Nabywanie i wynajem nieruchomości
5.6. System zamówień publicznych
5.7. Ochrona własności przemysłowej i intelektualnej
5.8. Działalność inwestycyjna
5.9. Wolne strefy ekonomiczne
6. Relacje gospodarcze z zagranicą
6.1. Współpraca Kirgizji z Unią Europejską
6.2. Kirgizja a Euroazjatycka Unia Gospodarcza (Kazachstan, Rosja, Białoruś,
Armenia)
7. Wykaz kancelarii prawnych
8. Przedsięwzięcia targowo-wystawiennicze
9. Organizacje otoczenia biznesu
10. Praktyczne wskazówki
10.1. Informacje o hotelach
10.2. Warunki otrzymania wizy
10.3. Przydatne linki
NOTATKI
1
4
4
6
8
11
12
12
13
18
19
20
21
22
23
24
24
24
24
24
25
26
26
26
26
27
28
28
29
30
30
31
31
32
32
33
34
35
37
40
41
41
43
44
1. Informacje ogólne
Powierzchnia - 199,9 tys. km2
Klimat – umiarkowany kontynentalny
Strefa czasowa - UTC +6
Ludność - 5,7 mln
Średni wiek – 27 lat
Stolica - Biszkek
Waluta - som (KGS), średni kurs w 2014 r. 1 USD = 53,65 KGS, 1 EUR = 71,27 KGS
Język urzędowy - kirgiski, język oficjalny - rosyjski
Prezydent Republiki Kirgiskiej – Ałmazbek Atambajew
Premier Rządu – Temir Sarijew
I Wicepremier – Tajyrbek Sarpaszew
Święta państwowe w Kirgiskiej Republice:
• 1 stycznia - Nowy Rok
• 7 stycznia – Prawosławne Boże Narodzenie
• 23 lutego - Dzień Obrońcy Ojczyzny
• 8 marca - Międzynarodowy Dzień Kobiet
• 21 marca - Nooruz - Święto Wiosny
• 1 maja - Święto Pracy
• 5 maja - Dzień Konstytucji
• 9 maja - Dzień Zwycięstwa
• 31 sierpnia - Dzień Niepodległości
• 7 listopada – Dzień Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji
Październikowej
• Muzułmańskie święta „Orozo Ait” i „Kurman Ait” ustala się
każdego roku według kalendarza księżycowego
Członkostwo w ważniejszych ugrupowaniach międzynarodowych i regionalnych:
· ONZ - Organizacja Narodów Zjednoczonych,
· WTO - Światowa Organizacja Handlu,
· WNP - Wspólnota Niepodległych Państw,
· MFW - Międzynarodowy Fundusz Walutowy,
· Bank Światowy,
· Środkowoazjatycka Wspólnota Gospodarcza (członkowie: Kirgistan, Kazachstan,
Tadżykistan, Uzbekistan),
· Euroazjatycka Unia Gospodarcza (członkowie: Kirgistan, Kazachstan, Rosja, Białoruś,
Armenia)1,
· Szanghajska Organizacja Współpracy (członkowie: Kirgistan, Kazachstan, Rosja, Chiny,
Tadżykistan, Uzbekistan),
· Kirgistan podpisał również kilka umów o strefie wolnego handlu (m.in. z Kazachstanem),
1
W dniu 8 maja 2015 r. w Moskwie podpisane zostały dokumenty akcesyjne ws. przystąpienia Kirgistanu do EaUG.
Kirgistan stanie się pełnoprawnym członkiem tej organizacji po ratyfikacji w/w dokumentów przez parlamenty
wszystkich krajów członkowskich EaUG. Spodziewany termin do końca czerwca 2015 r.
1
Republika Kirgiska jest państwem położonym w Azji Centralnej. Pod względem powierzchni
Kirgizja jest na 85 miejscu na świecie. Terytorium rozciąga się z zachodu na wschód na odlegość
900 km, z północy na południe - 410 km. Kraj nie posiada dostępu do morza, sąsiaduje na północy
z Republiką Kazachstanu (1 051 km), na zachodzie z Republiką Uzbekistanu (1 099 km), na
południowym wschodzie z Chińską Republiką Ludową (858 km), zaś od południa z Tadżykistanem
(870 km). Łączna długość granic wynosi 3 878 km. Kirgistan jest krajem górzystym, 94,2% jego
terytorium leży na wysokości ponad 1000 metrów nad poziomem morza, a 40,8% - powyżej 3000
m. Republika należy do 20 najbogatszych krajów na świecie pod względem zasobów wody pitnej.
Klimat Kirgizji jest bardzo zróżnicowany. Określany jest jako umiarkowany kontynentalny,
wysoko w górach z przewagą niskich temperatur, zaś w dolinach ma charakter klimatu
podzwrotnikowego. Temperatury stycznia wahają się od -27°C do -8°C, zaś w lipcu kształtują się w
granicach 17° - 27°C. Zimą występują obfite opady śniegu.
Kirgizja należy do Wschodniej Strefy Czasowej (GMT + 6). Między Polską a Biszkekiem w
okresie letnim są 4 godziny różnicy czasowej, a w okresie zimowym 5 godzin.
Loty międzynarodowe obsługują dwa główne porty lotnicze w Biszkeku i Oszu. Kirgistan
posiada umowy o połączeniu lotniczym z 26 krajami świata. Niemniej jednak regularne połączenia
lotnicze są dostępne tylko z 14 krajami: Armenią, Azerbajdżanem, Chinami, Indiami, Iranem,
Kazachstanem, Pakistanem, Republiką Korei, Rosją, Tadżykistanem, Turcją, Uzbekistanem,
Wielką Brytanią, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi.
Kirgistan podpisał dwustronne umowy międzyrządowe dotyczące międzynarodowego
transportu drogowego z 19 krajami, w tym krajami WNP, a także Niemcami, Iranem, Chinami,
Łotwą, Mongolią, Pakistanem, Turcją i Polską. Drogi krajowe w Kirgizji mają łączną długość 34
tys km. Kirgizja nie posiada rozbudowanej sieci kolejowej. Kirgizję z Europą łączą drogi
prowadzące przez Kazachstan, Uzbekistan i Rosję. Kirgizja ma również połączenie drogowe z
Chinami. Ogólna długość dróg kolejowych wynosi 424,6 km, sieć składa się z dwóch, niełączących
się linii: „Południowej” – 323,4 km oraz „Północnej” – 101,2 km, które są odgałęzieniami
Korytarza Transazjatyckiego.
Gęstość zaludnienia w Kirgizji wynosi około 28 osób na 1 km2. Ponad 60% ludności
zamieszkuje tereny wiejskie. W stolicy kraju Biszkeku mieszka ok. 860 tys. ludzi. Drugim co do
wielkości miastem jest Osz, zlokalizowane w najbardziej uprzemysłowionym regionie, liczące ok.
255 tys. mieszkańców.
Kirgizję zamieszkują przedstawiciele ok. 90 narodowości: Kirgizi (72,2%), Uzbecy (14,3%),
Rosjanie (6,9%) oraz Ukraińcy, Niemcy, Dunganie, Ujgurzy, Tadżycy, Koreańczycy, Tatarzy,
Kazachowie, Turcy, Azerowie, Polacy i inni.
Na terytorium Kirgizji funkcjonują enklawy etniczne. Uzbecka enklawa - tzw. region „Soch”
(Północny Soch – Cion-gara oraz Południowy Soch) - położona jest w dolinie rzeki Soch, płynącej
do Uzbekistanu. Enklawa zajmuje powierzchnię 352 km2, zamieszkuje ją 58,9 tys. mieszkańców.
Uzbecka enklawa Szachimardan (Południowy Szachimardan oraz Północny Szachimardan Dżangajl) położona jest w Obwodzie Batkeńskim, zajmuje powierzchnię 90 km2, a liczba ludności
wynosi ponad 5 tys. mieszkańców. Tadżycka enklawa Woruch liczy ponad 30 tys. mieszkańców i
znajduje się w Obwodzie Batkeńskim.
2
Dominującą religią jest islam, który wyznaje ok. 75% ludności, przede wszystkim Kirgizi,
Uzbecy, Dunganie i Ujgurzy, wyznawcy prawosławia stanowią 20% ludności (gł. Rosjanie i
Ukraińcy), a 5% społeczeństwa to członkowie innych grup wyznaniowych i niewierzący.
Rynek usług pocztowych i kurierskich w Kirgiskiej Republice obsługiwany jest zarówno
przez firmy państwowe jak i prywatne. Państwowa spółka „Kyrgyzpocztasy” świadczy usługi m.in.
w zakresie międzynarodowych wysyłek zwykłych i ekspresowych, w tym również pocztą lotniczą.
Usługi kurierskie świadczą międzynarodowe firmy DHL, FedEx, TNT Express, a także lokalne
firmy Interpost, Kyrgyz Kurier i inne.
Kirgistan posiada znaczące zasoby licznych naturalnych minerałów. Na jego terytorium
znajduje się kilka tysięcy różnych złóż minerałów metalicznych i niemetalicznych.
Skomplikowany i długi geologiczny rozwój kirgiskiej części TienSzanu stworzył korzystne
warunki dla powstawania osadów różnych rodzajów minerałów. Wśród minerałów metalicznych
występuje żelazo, mangan, wanad, aluminium, wolfram, cyna, rtęć, antymon, beryl, bizmut, tantal,
niob, złoto, srebro. Zbadane zasoby takich minerałów jak złoto, rtęć, antymon stwarzają duże
mozliwości eksportowe. Istnieje duży potencjał wydobycia żelaza, wanadu, aluminium, miedzi,
molibdenu, berylu. Planowane jest przetwórstwo przemysłowe tantalu, kobaltu, cyrkon, litu,
kolorowych kamieni. Kirgizja jest czwartym producentem złota wśród krajów WNP (po Rosji,
Uzbekistanie i Kazachstanie).
Kirgizja jest republiką parlamentarną. Parlament oraz premier mają stosunkowo więcej
władzy i pełnomocnictw niż prezydent. Prezydent wybierany jest na sześcioletnią kadencję, bez
prawa ponownego wyboru. Ostatnie wybory prezydenckie odbyły się 30 października 2011 r. a ich
zwycięzcą został Pan Ałmazbiek Atambajew. Władzę wykonawczą sprawuje rząd na czele z
premierem mianowanym przez parlament.
Władzę ustawodawczą w Kirgizji sprawuje jednoizbowy parlament – Żogorku Kenesz (Rada
Najwyższa), w skład którego wchodzi 120 parlamentarzystów, wybieranych na pięcioletnią
kadencję.
Władze lokalne działają na szczeblach obwodów i rejonów. Działalnością lokalnych organów
administracji państwowej kierują gubernatorzy (w obwodach-województwach) i akimowie (w
rejonach-powiatach), mianowani na czteroletnią kadencję przez prezydenta. Są oni
podporządkowani prezydentowi i radzie ministrów.
Na wszystkich szczeblach administracji samorządowej funkcjonują kenesze (rady) wybierane
przez lokalną społeczność na okres 4 lat, jako samorządowe organy ustawodawcze.
Władzę wykonawczą w miastach sprawują merowie. W Biszkeku i w miastach o znaczeniu
obwodowym wybierani są przez kenesz danego miasta, spośród kandydatów przedstawionych
przez prezydenta. W miastach o znaczeniu rejonowym oraz we wsiach i osiedlach wiejskich są oni
wybierani w wyborach powszechnych przez lokalną społeczność.
Konstytucja Republiki Kirgiskiej gwarantuje obywatelom dochodzenie swoich praw przed
sądem. Przepisy Konstytucji przewidują istnienie niezależnego sądownictwa, które stanowi
odrębny człon władzy, funkcjonujący obok ustawodawczego i wykonawczego. Na system
sądownictwa składają się Sąd Najwyższy i sądy terenowe. W Sądzie Najwyższym działa izba
konstytucyjna, która przejęła niektóre funkcje zniesionego reformą konstytucyjną Sądu
Konstytucyjnego.
Sędziowie dysponują prawem nietykalności osobistej i nie mogą być zatrzymani ani
3
aresztowani. Pociągnięcie sędziego Sądu Najwyższego do odpowiedzialności karnej i
administracyjnej możliwe jest tylko za zgodą parlamentu. Sędziowie sądów terenowych są
mianowani na okres 7 lat przez prezydenta, za zgodą parlamentu. Konstytucja przewiduje
dwuinstancyjność postępowania karnego. Postępowanie przed każdym sądem jest jawne, ale może
być utajnione w szczególnych przypadkach, określonych prawem.
Kraj podzielony jest na siedem obwodów administracyjnych: batkeński, czujski,
dżalalabadzki, issyk-kulski, naryński, oszski i tałaski. Biszkek i Osz są miastami wydzielonymi.
Najliczniejszym obwodem jest obwód oszski, w którym mieszka ok. 1,3 mln ludzi, a najmniej
licznym obwód tałaski, gdzie mieszka ok. 200 tys. ludzi. Obwody podzielone są na rejony (łącznie
jest ich 40), w których z kolei wydziela się miasta, osiedla wiejskie i wsie. W kraju jest 21 miast.
Miasto stołeczne Biszkek podzielone jest na 4 rejony. Do największych miast, oprócz Biszkeku,
należą Osz, Dżalalabad, Tałas, Tokmok, Czołpon-Ata, Naryn Batken i Karakoł.
Kirgistan w międzynarodowym rankingu Doing Business 2015 (wg. nowej metodologii
kwalifikacji zajmuje 102 miejsce na 189 krajów). W 2014 r. Kirgizja zajmowała 99-tą pozycję (wg.
starej metodologii 68 miejsce) co oznacza spadek o trzy pozycje w dół. Kirgistan, należy do grupy
krajów o dochodach na głowę poniżej średniej (17 miejsce wśród 50 krajów) choć ma dochód
wyższy niż w takich krajach jak Indie, Egipt czy Indonezja.
Według Rankingu „Globalny Indeks Konkurencyjności”, sporządzanym corocznie przez
Światowe Forum Ekonomiczne, pozycja Kirgistanu w 2014 r. wzrosła o 13 miejsc, z 121 do 108.
2. Gospodarka kraju
2.1. Polityka gospodarcza
Za najbardziej syntetyczny miernik potencjału gospodarczego każdego kraju można uznać
wielkość PKB na głowę mieszkańca. W 2014 roku wynosiła ona odpowiednio wg. parytetu
siły nabywczej:
Republika Kirgiska
Republika Kazachstanu
Rzeczpospolita Polska
3.400 USD
24.100 USD
24.400 USD
Źródło: wg danych CIA World Factbook
Na początku lat 90-tych XX w. Kirgistan przystąpił do przebudowy gospodarki w kierunku
systemu rynkowego. Sprywatyzowano przedsiębiorstwa państwowe w sektorze przemysłowym,
rolnym, budownictwie, handlu i usługach. Współpracując z Międzynarodowym Funduszem
Walutowym zrealizowano program reformy sektora finansowego, m.in. wprowadzono
wymienialność waluty narodowej.
W tym rozwijającym się, górskim kraju większość zawodowo czynnych obywateli
zatrudniona jest w rolnictwie i usługach. Dużym problemem Kirgistanu jest szara strefa, w której jak się szacuje - wytwarza się dobra i usługi o wartości sięgającej połowy oficjalnej wartości PKB.
Sektor przemysłowy opiera się na produkcji energii elektrycznej, wydobyciu i przetwórstwie
rud metali kolorowych i przemyśle spożywczym. Metalurgia oraz przemysł wydobywczy stanowią
około 60% całości produkcji przemysłowej kraju. Największe znaczenie gospodarcze dla
Kirgistanu ma wydobywanie złota ze złoża Kumtor, mające ponad 40% udziału w eksportu kraju.
4
„Kumtor” jest nawiększym projektem wydobycia złota realizowanym w Kirgizji przez
międzynarodową firmę Centerra Gold. Kirgistan, porzez spółkę „Kyrgyzaltyn”, posiada 33%
udziału w projekcie. „Kumtor” jest jednym z najwyżej położonych kopalni na świecie, a zasoby
złota szacuje się na 700 ton. Złoże znajduje się w regionie Issyk-Kulskim, w odległości 350 km od
Biszkeku oraz 60 km od granicy z Chinami. Udział „Kumtoru” w tworzeniu PKB Kirgistanu
wynosi 12%.
Rocznie w Kirgizji wydobywa się około 75-100 tys. ton ropy naftowej, co tylko częściowo
zabezpiecza potrzeby kraju.
Kirgistan ma duży potencjał rozwoju energetyki wodnej. Pod względem zasobów wodnych
Republika zajmuje trzecie miejsce wśród krajów WNP. Kraj ma 252 duże i średnie rzeki, których
potencjał jest szacowany na 18,5 mln KW mocy i 140-160 mld KW/h energii elektrycznej, który
wykorzystuje się obecnie w mniej niż 10 procentach. Duże zasoby wodne mają rzeki Naryn, SaryJaz, Kokomeren, Chatkal, Tar, Chu, Kara-darii i Chon-Naryn, a potencjał energetyczny rzek wynosi
od 2227 do 5322 kW/km.
Od momentu uzyskania niepodległości do 2008 r. gospodarka Kirgistanu rozwijała się w
szybkim tempie, osiągając średnią dynamikę wzrostu PKB na poziomie 7,6%. Wzrost produkcji
przemysłowej – w tym okresie – wyniósł średnio 14,9%, rolnej 0,7%. W 2009 r. w wyniku kryzysu
światowego, w gospodarce kirgiskiej nastąpiło spowolnienie. Mimo to, wzrost gospodarczy na
koniec 2009 r. wyniósł 2,3%. W 2010 r. odnotowano spadek PKB o 2,8%, spowodowany
napięciami społeczno-politycznymi w kraju. W 2012 r. PKB zmalał o 0,9 % w stosunku do roku
2011. PKB Republiki Kirgiskiej osiągnął w 2014 roku wartość wg. parytetu siły nabywczej 19,29
mld USD - dane CIA World Factbook. Ponadto, wg. danych Narodowego Komitetu Statystycznego
KR PKB wzrósł w stosunku do 2013 r. o 3,6% (w roku 2013 o 10,5%), a PKB na głowę
mieszkańca o 1,5%.
W 2014 r. w stosunku do 2013 r. nastąpił wzrost w budownictwie – 24,9% (wobec 12,4%
wzrostu w 2013 r.). Natomiast nastąpił spadek produkcji w przemyśle przetwórczym o 3,0%, w
rolnictwie o 0,6% oraz w przemyśle wydobywczym o 0,5%. Udział poszczególnych branż w
tworzeniu PKB w 2014 r. wyglądał następująco: usługi – 48,1% (wobec 47,6% w 2013 r.),
przemysł – 15,6% (wobec 16,1% w roku 2013), rolnictwo – 14,8% (wobec 15,2% w 2013 r.),
budownictwo – 7,4% (wobec 6,7 % w 2013 r.). Deficyt budżetowy w 2014 r. wyniósł 0,5% (wobec
0,7% PKB w 2013 r., w 2012 r. – 6,6%, 2011 r. – 4,8%). Zadłużenie zagraniczne wg. stanu na
koniec grudnia 2014 r. wyniosło 202,0 mld KGS tj. 50,9% PKB (wobec 155 mld KGS w 2013 r.).
Tabela nr 1
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne gospodarki Republiki Kirgiskiej
Wyszczególnienie
2009
2010
2011
2012
2013
2014
PKB (dynamika w %)
102,3
99,5
105,9
105,0
110,5
103,6
Deficyt budżetowy (% PKB)
1,5
3,7
4,8
6,6
0,7
0,5
Zadłużenie zagraniczne (% PKB)
53,7
57,5
48,2
44,4
50,9
5
Inflacja (w %)
b/d
19,2
5,7
2,8
6,6
10,5
Bezrobocie (w %)
2,6
2,6
2,5
2,4
2,3
2,3
Eksport (w mld USD)
1,2
3,2
2,2
1,5
2,0
1,9
Import (w mld USD)
2,7
1,8
4,2
4,8
6,1
5,7
Kurs KGS/USD (na k. okresu)
42,79
46,9
46,5
47,4
49,3
58,1
BIZ (w mln USD)
660,9
666,1
515,1
590,7
993,2
608,5
Źródło: Narodowy Komitet Statystyczny RK
Podstawowym dokumentem rządowym wytyczającym cele rozwojowe Kirgistanu jest
„Strategia zrównoważonego rozwoju społeczno-ekonomicznego kraju na lata 2013-2017”,
zakładająca m.in. podwojenie PKB na głowę mieszkańca, stworzenie ok. 350 tys. nowych miejsc
pracy, przeznaczenie środków pochodzących także z kredytów zagranicznych na rozbudowę i
remont systemu irygacyjnego, rozwój elektroenergetyki, przemysłu wydobywczego, budownictwa
infrastrukturalnego, rolnictwa, przemysłu lekkiego i usług, wypracowywanie korzystnych
warunków dla krajowych i zagranicznych inwestorów, rozwój infrastruktury transportowej i
przekształcenie Kirgistanu w kraj tranzytowy. Planowana jest budowa linii kolejowych i dróg klasy
międzynarodowej. W latach 2013-2017 planuje się budowę ok. 300 km dróg asfaltowych rocznie i
modernizację 150 km dróg. Kirgistan potencjalnie może stać się znaczącym punktem w korytarzu
transportowym Azji Centralnej, a w przyszłości - rozwijać specjalne strefy ekonomiczne, jako
platformę eksportową w dostawach towarów i usług na rynki regionalne.
2.2. Główne sektory gospodarki
Przemysł
Produkcja przemysłowa w 2014 r. wyniosła 15,6% PKB Kirgizji (w 2013 r. udział produkcji
przemysłowej PKB Kirgizji wynosił 18,5%). Udział poszczególnych branż w produkcji
przemysłowej w 2014 roku kształtował się w sposób następujący: przemysł wydobywczy – 3,5%,
przemysł przetwórczy – 81,7%, przemysł energetyczny – 13,9%, pozostałe – 0,9%.
Perspektywy rozwoju górnictwa związane są z dużymi zasobami minerałów. Wydobycie rtęci
odbywa się z Kadamżajskiego złoża antymonu. Wolfram ze złoża „Trudowoje” i „Meliksu”, cyna –
„Trudowoje” i „Ućkoszkon”. Prócz Kumtoru, wydobycie złota odbywa się w obwodzie Talaskim ze
złoża „Żerujskoje”. Przemysł lekki jest jednym z najbardziej rozwiniętych sektorów gospodarki
kirgiskiej. Obejmuje ponad 200 przedsiębiorstw przemysłowych. Przemysł tekstylny produkuje
głównie dziewiarskie wyroby bawełniane i wełniane. Zakłady krawieckie mieszczą się głównie w
miastach Osz, Karakol, Talas i Biszkeku.
Kirgiski przemysł spożywczy wytwarza mięso, nabiał, owoce i warzywa, wyroby cukiernicze,
napoje alkoholowe i bezalkoholowe. W Kirgistanie istnieje ponad 60 przedsiębiorstw mleczarskich,
około 30 zakładów produkujących napoje alkoholowe, ponad 2000 małych piekarni.
W 2014 r. wartość produkcji przemysłowej spadła w KR o 1,6% w porównaniu do roku
poprzedniego i wyniosła 167,6 mld KGS. Spadek wartości produkcji przemysłowej związany był ze
6
spadkiem produkcji w branży metalurgicznej, m.in. zmniejszenie wydobycia metali ze względu na
niższą zawartość złota w rudzie w kopalni Kumtor, spadek produkcji o 35,3% w spółce
„Kyrgyzaltyn” z tytułu złej organizacji pracy (zatrzymanie od lipca 2014 r. zakładu fabrycznego
„Makmalzoloto”). Spadek produkcji przemysłowej był związany również z przestojem
„Kadamżajskiego zakładu antymonu”, spadkiem produkcji o 34,5% w spółce „Hajdarkańskij zakład
rtęci”. Spadek produkcji wyrobów tekstylnych i odzieży o 17,4% ze względu na spadek produkcji
na główne rynki eksportowe – Rosję i Kazachstan. Ponadto, produkcja przemysłowa spadła ze
względu na spadek produkcji tworzyw sztucznych, maszyn i urządzeń oraz środków
transportowych. W sumie w 2014 r. działalność wsztrzymały 23 zakłady przemysłu przetwórczego.
Wzrost nastąpił natomiast w przemyśle spożywczym o 3,9%, m. in. ze względu na
uruchomienie kredytów preferencyjnych na przetwarzanie surowców rolnych, w ramach projektu
„Finansowanie rolnictwa-2” (wg. stanu na dzień 25 grudnia 2014 na ten cel przeznaczono 205
kredytów o wartości 778,1 mln KGS. Ponad dwukrotnie zwiększyła się produkcja koksu i
produktów rafinacji ropy naftowej. W styczniu 2014 r. rozpoczeła działalność rafineria „Petrol” Sp.
z o. o. firmy „Dżunda” w mieście Kara-Balta obwodu Czujskiego.
Energetyka
Kirgiska Republika posiada 2% zasobów energetycznych Azji Centralnej, w tym 30%
zasobów hydroenergetycznych, z których tylko 1/10 jest wykorzystywana oraz znaczne zasoby
węgla. Na terenie kraju znajduje się 70 złóż węgla, ocenianych na ok. 1,3 mld ton. Eksploatowane
jest 15 złóż ropy naftowej i gazu. Jednakże, obecnie potencjał energetyczny kraju jest słabo
wykorzystywany. Efektywność wielu firm energetycznych zmniejszyła się, branża przeżywa
znaczne trudności finansowo-ekonomiczne z powodu niskich taryf oraz zadłużenia finalnych
odbiorców. Udział produkcji energii elektrycznej w tworzeniu PKB wynosi ok. 5%.
W Kirgistanie jest 17 elektrowni energii elektrycznej i 2 energii cieplnej oraz 15 elektrowni
wodnych. Pięć potężnych elektrowni wodnych zbudowano w dolnym biegu rzeki Naryn.
Największą z nich jest Toktogul elektrownia wodna, która produkuje 4,1 mld KWh. Corocznie do
Uzbekistanu, Kazachstanu i Tadżykistanu eksportowane jest do 2,5 mld KWh. Pomimo faktu, że
Kirgistan jest eksporterem energii elektrycznej w kraju jest jej deficyt.
Kirgistan ma znaczne zasoby wodne. Całkowita ich objętość wynosi ponad 2 mln km3, w tym
około 50 km3 – rzek spływowych, około 15 km3 - wód gruntowych, ponad 1500 km3 - wody jeziora
i 650 km3 - lodowce. Kirgistan eksportuje wodę do sąsiednich krajów - Uzbekistanu, Kazachstanu i
Tadżykistanu. Obecność naturalnych źródeł wody pitnej w Biszkeku pozwala firmom na recykling
wody ze studni artezyjskich i dostarczania produktów na rynek Kirgistanu.
Główne działania w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Republiki Kirgiskiej są
związane z wprowadzeniem nowych i modernizacji istniejących obiektów, budowę nowych linii
przesyłowych wysokiego napięcia oraz stacji 110-500 kV, rozwój sieci dystrybucji, wprowadzenie
zautomatyzowanych systemów pomiarowych energii elektrycznej etc. W 2014 r. zakończono
budowę podstacji 500 kV „Datka”, 220 kV linii przesyłowych o długości 248,6 km i modernizację
pięciu 220 kV stacji, zapewniając tym niezależność energetyczną na południu Kirgistanu.
7
Rolnictwo
Rolnictwo jest kluczową gałęzią gospodarki Kirgizji, dlatego stabilny i zrównoważony rozwój
tego sektora ma istotny wpływ na sytuację gospodarczą kraju. Wytwarza ono ok. 15,0% PKB i jest
głównym źródłem zaopatrzenia ludności w żywność, a także zapewnia miejsca pracy na obszarach
wiejskich. W 2014 r. wartość produkcji rolniczej wyniosła 194,4 mld KGS, spadek w stosunku do
2013 r. wyniósł 0,6%.
W całkowitej wartości produkcji rolnej udział produktów zwierzęcych wyniósł 47,5%,
produkcji roślinnej - 50,6%, leśnictwa - 0,1%, rybołówstwa - 0,1% oraz usług - 1,7%.
Spadek tempa produkcji rolnej w 2014 roku związany był z niekorzystnymi warunkami
klimatycznymi i w konsekwencji znacznym spadkiem produkcji roślinnej w stosunku do 2013 r. 4,6%. Całkowita powierzchnia zasiewów w 2014 r. wyniosła 1 181,2 tys. ha (0,4% więcej niż w
2013 roku). Do głównych upraw w Kirgizji należą: pszenica, ziemniaki, buraki cukrowe, tytoń oraz
bawełna, warzywa, owoce i jagody. Produkcja artykułów pochodzenia zwierzęcego - mleka, mięsa i
skór w 2014 r. zwiększyła się o 3,5%. Głównym źródłem otrzymywania taniego i czystego
ekologicznie mięsa jest hodowla bydła. Dobrze rozwija się także hodowla koni, ciesząca się w
Kirgizji wielowiekową tradycją. W produkcji mięsa przeważa mięso wołowe oraz baranina.
Pozytywny wkład w rozwój produkcji rolnej mają kredyty preferencyjne dla rolników (sześć
banków udzieliło kredytu na łączną kwotę 5,3 mld KGS), przekazano rolnikom maszyny rolnicze
w leasing (243 jednostki z Europejskiego Banku Rozwoju o wartości 20 mln USD, głównie
ciągników, w tym 9 jednostek z dotacji od Chin, 74 jednostki - z tytułu zwrotu środków z dotacji
chińskich i japońskich, 84 jednostki na podstawie kredytu tureckiego, 55 jednostek na podstawie
projektów komercyjnych „Ail Bank” i Państwowego Banku Rozwoju Chin, 21 jednostek z kredytu
Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej).
Głównymi producentami produktów rolnych w Kirgizji są indywidualne gospodarstwa i
grupy producenckie, wytwarzające ponad 95% wszystkich towarów. Obecnie w kraju istnieje około
60 tys. gospodarstw rolnych i ponad 600 różnego rodzaju stowarzyszeń i zrzeszeń branżowych.
W 2014 r. Kirgizja prowadziła wymianę handlową ze 149 krajami, w tym sprzedawała do 87,
a kupowała ze 143 państw. Obroty handlu zagranicznego Kirgistanu w 2014 r. wyniosły 7,6 mld
USD, tj. o 4,8% mniej w stosunku do roku 2013. Wielkość eksportu Kirgiskiej Republiki w 2014 r.
spadła o 6,3% i wyniosła – 1,9 mld USD, a importu – 5,7 mld USD, tj. o 4,3% mniej niż w 2013 r.
Eksport towarów z Republiki Kirgiskiej w 2014 zmniejszył się z powodu spadku popytu partnerów
handlowych na produkty kirgiskie i w wyniku spadku dostaw ropy o 21,8%, opon - 23,1%,
żarówek elektrycznych - 17,5%, materiałów budowlanych: cementu - o 24,8%, szkła - o 11,0% oraz
z powodu zmniejszenia produkcji wyrobów włókienniczych i odzieży eksport powyższych
wyrobów zmniejszył się o 4,6%. Z kolei spadek importu z kolei związany jest ze spadkiem dostaw
produktów mineralnych o 9,2%, w tym benzyny silnikowej - o 16,2%, ropy - o 28,2%, oleju
napędowego - o 14,2%, gazu ziemnego - 24,8 % oraz maszyn i urządzeń - o 3,4%, materiałów i
wyrobów włókienniczych - o 9,5%, produktów roślinnych - o 9%.
8
Tabela nr 2
Wymiana handlowa Kirgiskiej Republiki z zagranicą w 2014 r.
w mln USD
Nazwa ugrupowania państw
Ogółem:
Kraje WNP
w tym kraje EUG
Kraje poza WNP
w tym kraje UE
Eksport z KR
wartość
udział w %
1 879,9
100,00
889,5
47,3
497,2
26,4
990,4
52,7
58,1
3,1
Import do KR
wartość
udział w %
5 732,4
100,0
2 780,0
48,5
2 517,9
44,0
2 952,4
51,5
601,6
10,5
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych Krajowego Komitetu Statystycznego Kirgiskiej Republiki
Analiza wymiany towarowej Kirgiskiej Republiki prowadzi do wniosku, iż dla eksporterów
kirgiskich najważniejszym obszarem zbytu są kraje EUG – 47,3% udziału w eksporcie ogółem w
2014 r. Natomiast dla importerów kirgiskich najważniejszymi dostawcami są kraje spoza WNP –
51,5%, w tym Chiny (20,9%) oraz Unia Europejska (10,5%).
Tabela nr 3
Eksport z Kirgiskiej Republiki w 2014 roku
w mln USD
№
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Nazwa kraju
Szwajcaria
Kazachstan
Zjednoczone Emiraty
Arabskie
Rosja
Uzbekistan
Turcja
Chiny
Tadżykistan
Afganistan
Belgia
Irak
Niemcy
Turkmenistan
Iran
Bułgaria
Litwa
Ukraina
Polska
Wartość
575,6
368,3
Udział w %
30,6
19,6
141,8
7,5
122,7
116,7
86,0
32,8
28,1
23,2
22,9
17,8
8,2
7,9
6,6
5,1
4,9
4,6
4,3
6,5
6,2
4,6
1,7
1,5
1,2
1,2
0,9
0,4
0,4
0,4
0,3
0,3
0,3
0,2
W 2014 r. wśród odbiorców towarów kirgiskich na uwagę zasługuje pierwsze miejsce
Szwajcarii (30,6% udziału w eksporcie całkowitym), kolejne pozycje zajmują Kazachstan – 19,6%,
Zjednoczone Emiraty Arabskie – 7,5%, Rosja – 6,5%, Uzbekistan – 6,2% oraz Turcja – 4,6%.
9
Tabela nr 4
Import do Kirgiskiej Republiki w 2014 r.
№
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Nazwa kraju
Rosja
Chiny
Kazachstan
Japonia
USA
Niemcy
Turcja
Republika Korei
Ukraina
Uzbekistan
Białoruś
Francja
Niderlandy
Polska
Wartość
1 851,9
1 200,2
574,4
361,8
234,6
234,0
226,2
129,9
115,0
106,5
91,4
41,5
37,1
35,1
w mln USD
Udział w %
32,3
20,9
10,0
6,3
4,1
4,1
4,0
2,3
2,0
1,9
1,6
0,7
0,6
0,6
W kirgiskim imporcie dominującą rolę odgrywają: Rosja (32,3%), Chiny (20,9%),
Kazachstan (10,0%), Japonia (6,3%), Niemcy (4,1%) i USA (4,1%), Turcja (4,0%).
W 2014 r. Polska zajęła 14-te miejsce na liście największych dostawców towarów i usług do
Kirgistanu (0,6% udziału w kirgiskim imporcie ogółem), ustępując jej sąsiadom: Chinom,
Kazachstanowi, Uzbekistanowi, bliskiej cywilizacyjnie i kulturowo Turcji oraz krajom WNP: Rosji,
Białorusi, Ukrainie, a także silnym gospodarkom: USA, Niemcom, Japonii i Korei. Wśród
dostawców z UE Polska plasuje się wśród czołowych dostawców, zajmując czwarte miejsce i
ustępując Niemcom, Francji i Niderlandom.
Tabela nr 5
Najważniejsze eksportowe grupy towarowe Kirgiskiej Republiki (w %)
Grupa towarowa
2014 r.
towary ogółem
100
metale szlachetne (złoto)
wyroby tekstylne i skórzane, obuwie
ropa naftowa
warzywa świeże
części zapasowe, akcesoria do samochodów
szkło
mleko i wyroby mleczne
włókno bawełny
owoce
pozostałe
38,1
5,3
4,9
4,5
1,6
1,3
1,3
1,3
1,2
40,5
10
Najwięcej złota eksportuje się do Szwajcarii (78%) i Zjednoczonych Emiratów Arabskich
(18,2%), towarów z branży tekstylnej do Kazachstanu (98,4%), ropy naftowej do Rosji (48,0%) i
Turcji (25,0%), warzyw i owoców do Kazachstanu (41,4%) i Turcji (45,4%), bawełny do Rosji
(63,0%).
Tabela nr 6
Najważniejsze importowe grupy towarowe Kirgiskiej Republiki (w %)
Grupa towarowa
2014r.
towary ogółem
samochody osobowe używane
benzyna
olej napędowy
wyroby tekstylne i skórzane, obuwie
wyroby farmaceutyczne
metale żelazne
pszenica
mięso i wyroby mięsne
papier i wyroby z papieru i tektury
100
9,1
8,0
6,4
3,2
3,2
2,1
1,8
1,7
1,6
pręty walcowane, narożniki
pozostałe
1,5
61,4
Najwięcej samochodów używanych importuje się do Kirgizji z Japonii (62%), benzyny i oleju
napędowego z Rosji (90%), towarów z branży tekstylnej z Chin (80%), pszenicy z Kazachstanu
(96%), metali żelaznych z Rosji (53,0%) i Chin (42,2%).
2.4. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne
Wielkość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w KR w 2014 r. wyniosła 608,5 mln USD
(wobec 993,2 mln USD w 2013 r.), tj. o 38,7% mniej niż w 2013 r. Spadek BIZ do Kirgizji w 2014
r. był związany głównie z ponad trzykrotnym zmniejszeniem napływu BIZ z Rosji, ponad
dwukrotnym z Chin, półtorakrotnym z Wielkiej Brytanii i ponad jednokrotnym z Kanady. Ponadto,
zmniejszył się również napływ BIZ do Kirgizji z Kazachstanu o 10,7%. Najwięcej BIZ (77%)
trafiło do przemysłu przetwórczego oraz wydobywczego, sfery nieruchomości oraz sektora
finansowego.
Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych z krajów spoza WNP w 2014 roku
zmniejszył się o 35,7% w porównaniu do roku 2013 (88,7% BIZ ogółem), kiedy to głównymi
głównymi inwestorami były następujące kraje: Chiny - 33,2% (BIZ ogółem), Kanada - 13,5% (
BIZ ogółem), Wielka Brytania (BIZ ogółem) - 9,2%. Napływ BIZ z krajów WNP, w porównaniu
do 2013 r. zmniejszył się o 44,9% (11,3% BIZ ogółem). Najwięcej inwestycji trafiło do KR z
Kazachstanu - 7,7% (BIZ ogółem) oraz Rosji – 3,6% (BIZ ogółem).
Odpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych w 2014 roku wyniósł 421,5 mln USD
(69,3% napływu inwestycji). Odpływ BIZ głównie jest związany ze zwrotem kredytów
zagranicznych (96,0% ogólnego odpływu BIZ z Kirgizji). Należy zauważyć, iż odpływ inwestycji
wystąpił praktycznie we wszystkich sektorach gospodarki, najwięcej w przemyśle - 38,2%, w
11
działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej - 32,2%, a także w dziedzinie górnictwa 16,3%. Głównymi krajami, które ściągają swój kapitał są Chiny (41,2% całkowitego odpływu),
Szwajcaria (10,9%) i Australia (8,4%).
Największym inwestorem zagranicznym w Kirgistanie jest kanadyjska firma Centerra Gold
Inc. Ze względu na duży potencjal hydroenergetyczny kraju, budowa elektrowni jest jednym z
najbardziej obiecujących obszarów do inwestowania.
3. Współpraca gospodarcza z Polską
Kirgiska Republika została uznana przez Polskę 27 grudnia 1991 roku, wkrótce po ogłoszeniu
niepodległości, a stosunki dyplomatyczne ustanowiono 25 marca 1992 roku. Aktualnie kontakty
gospodarcze reguluje „Umowa o współpracy gospodarczej" podpisana 7 września 2006 roku.
Obydwa kraje podpisały również konwencję konsularną. Wśród innych dokumentów o charakterze
prawno-traktatowym wymienić należy umowy rządowe z 19 listopada 1998 roku, odpowiednio: w
sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w
zakresie podatków od dochodu i majątku oraz o współpracy w dziedzinie turystyki, a także umowę
rządową z 25 października 2002 roku o międzynarodowych przewozach drogowych. Istnieje także
„Porozumienie o współpracy między Krajową Izbą Gospodarczą RP a Izbą PrzemysłowoHandlową RK".
W dniu 9 marca 2012 r. otwarty został Konsulat Honorowy RP w Biszkeku. Konsulem
Honorowym jest Pan Aleksander Złatkin, przedsiębiorca, szef Gildii Wydawniczej Kirgistanu.
Wydarzenie to przyczyniło się do intensyfikacji wzajemnych relacji gospodarczych.
Z uwagi na obiektywne uwarunkowania, wynikające m.in. z rozmiaru kirgiskiego rynku oraz
jego oddalenia od Polski, wzajemne obroty handlowe kształtują się jak dotąd na relatywnie niskim
poziomie.
Wymiana handlowa Polski z Kirgistanem począwszy od 2010 roku wykazuje tendencję
wzrostową. Obroty handlowe pomiędzy Polską a Kirgistanem w 2014 r. wyniosły 39,4 mln USD, i
były wyższe o 3,4 % niż w 2013 roku. W tym polski eksport wyniósł 35,1 mln USD, a import z KR
do Polski 4,3 mln USD. Polski eksport do Kirgizji w 2014 r. w stosunku do 2013 r. pozostał mniej
więcej na niezmienionym poziomie, natomiast import kirgiski do Polski zwiększył się
pięciokrotnie.
12
Tabela nr 7
Wymiana towarowa między Polską i Kirgiską Republiką w latach 2010 – 2014
mln USD
2014r.
2010r.
2011r.
2012r.
2013r.
Obroty
25,1
29,8
37,2
38,1
39,4
Eksport
24,3
29,1
36,8
36,0
35,1
Import
0,8
0,7
0,4
2,1
4,3
Źródło: wg danych Narodowego Komitetu Statystycznego KR
3.1.1. Lista dominujących pozycji w polskim eksporcie
Tabela nr 9
Struktura towarowa polskiego eksportu do Kirgiskiej Republiki w latach 2013-2014
z podziałem na grupy towarowe
(w tym lista największych wartościowo pozycji)
Kod grupy
towarowej
Nazwa grupy towarowej
01
Zwierzęta żywe
02
04
Mięso i podroby jadalne
Produkty mleczarskie; jaja ptasie;
miód naturalny; jadalne produkty
pochodzenia zwierzęcego
Produkty pochodzenia zwierzęcego,
gdzie indziej niewymienione ani
niewłączone
Drzewa żywe i pozostałe rośliny; bulwy,
korzenie i podobne
Warzywa oraz niektóre korzenie i
bulwy, jadalne
Owoce i orzechy jadalne; skórki
owoców cytrusowych lub melonów
Kawa, herbata, przyprawy
Produkty przemysłu młynarskiego
Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona
05
06
07
08
09
11
12
13
2013 r.
tys. USD
2014 r.
tys. USD
106,7
102,4
0,0
49,6
15,0
9,0
3,9
17,8
132,8
249,6
19,1
9,5
5,3
48,0
7,3
217,2
4,3
78,9
27,9
12,5
13
17
18
19
20
21
22
23
24
25
27
28
29
30
31
32
33
i owoce różne; rośliny przemysłowe lub
lecznicze; słoma i pasza
Szelak; gumy, żywice oraz pozostałe
soki i ekstrakty roślinne
Cukry i wyroby cukiernicze
Kakao i przetwory z kakao
Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub
mleka; pieczywa cukiernicze
Przetwory z warzyw, owoców,
orzechów lub pozostałych części roślin
Różne przetwory spożywcze
Napoje bezalkoholowe, alkoholowe i
ocet
Pozostałości i odpady przemysłu
spożywczego; gotowa pasza dla
zwierząt
Tytoń i przemysłowe namiastki tytoniu
Sól; siarka; ziemie i kamienie;
materiały gipsowe, wapno i cement
Paliwa mineralne, oleje mineralne i
produkty ich destylacji; substancje
bitumiczne; woski mineralne
Chemikalia nieorganiczne; organiczne
lub nieorganiczne związki metali
szlachetnych, metali ziem rzadkich,
pierwiastków promieniotwórczych lub
izotopów
Chemikalia organiczne
Produkty farmaceutyczne
Nawozy
Ekstrakty garbników lub środków
barwiących; garbniki i ich pochodne;
barwniki, pigmenty i pozostałe środki
barwiące; farby i lakiery; kit i
pozostałe masy uszczelniające;
atramenty
Olejki eteryczne i rezinoidy; preparaty
perfumeryjne, kosmetyczne lub
toaletowe
14
45,3
0,0
940,2
3 489,7
1 231,0
38,3
705,1
523,0
357,9
293,2
507,7
412,1
86,5
271,3
701,2
464,2
17,1
0,3
125,1
4,0
9,8
0,6
0,0
0,2
188,5
5 959,9
0,5
571,5
7,0
5 261,2
0,6
597,3
2 696,4
2 188,9
34
35
37
38
39
40
42
43
44
45
46
48
49
50
51
52
53
Mydło, organiczne środki
powierzchniowo czynne, preparaty
piorące, preparaty smarowe, woski
syntetyczne, woski preparowane,
preparaty do czyszczenia lub
szorowania, świece i artykuły podobne,
pasty modelarskie, „woski
dentystyczne” oraz preparaty
dentystyczne produkowane na
bazie gipsu
Substancje białkowe; skrobie
modyfikowane; kleje; enzymy
Materiały fotograficzne lub
kinematograficzne
Produkty chemiczne różne
Tworzywa sztuczne i artykuły z nich
Kauczuk i artykuły z kauczuku
2 016,2
1 733,4
91,2
81,1
2,6
7,3
90,1
2 010,2
159,4
113,3
1 576,1
86,1
Artykuły ze skóry wyprawionej;
wyroby siodlarskie i rymarskie;
artykuły podróżne, torebki i podobne
pojemniki; artykuły z jelit zwierzęcych
(innych niż z jelit jedwabników)
Skóry futerkowe i futra sztuczne;
wyroby z nich
Drewno i artykuły z drewna; węgiel
drzewny
Korek i artykuły z korka
wyroby ze słomy, z esparto lub
pozostałych materiałów do wyplatania;
wyroby koszykarskie oraz
wyroby z wikliny
Papier i tektura; artykuły z masy
papierniczej, papieru lub tektury
Książki, gazety, obrazki i pozostałe
wyroby przemysłu poligraficznego,
drukowane; manuskrypty,
maszynopisy i plany
Jedwab
Wełna, cienka lub gruba sierść
zwierzęca; przędza i tkanina z włosia
końskiego
Bawełna
35,2
43,4
0,0
2,1
2 697,6
2 126,1
0,4
0,1
0,4
1,2
5 427,1
3 842,0
266,4
342,1
0,0
1,4
6,2
5,4
0,9
2,5
0,0
0,3
Pozostałe włókna roślinne; przędza
papierowa i tkaniny z przędzy
15
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
papierowej
Włókna ciągłe chemiczne; pasek i tym
podobne z materiałów włókienniczych
chemicznych
Tkaniny z wiskozy
Włókna ciągłe chemiczne; pasek i tym
podobne z materiałów włókienniczych
chemicznych
Dywany i pozostałe pokrycia
podłogowe włókiennicze
Tkaniny specjalne; materiały
włókiennicze igłowe; koronki; tkaniny
obiciowe; pasmanteria; hafty
Tekstylia impregnowane, powleczone,
pokryte lub laminowane; artykuły
włókiennicze w rodzaju
nadajacych się do użytku
przemysłowego
Dzianiny
Artykuly odzieżowe i dodatki
odzieżowe, dziane
Artykuly odzieżowe i dodatki
odzieżowe, niedziane
Pozostałe gotowe artykuły
włókiennicze; zestawy; odzież używana
i używane artykuły włókiennicze;
szmaty
Obuwie, getry i tym podobne; części
tych artykułów
Nakrycia głowy i ich części
Parasole, parasole przeciwsłoneczne,
laski, stołki myśliwskie, bicze, szpicruty
i ich części
Pióra i puch, preparowane oraz
artykuły z piór lub puchu; kwiaty
sztuczne; artykuły z włosów ludzkich
Artykuły z kamienia, gipsu, cementu,
azbestu, miki lub podobnych
materiałów
Wyroby ceramiczne
Szkło i wyroby ze szkła
Perły naturalne lub hodowlane,
kamienie szlachetne lub półszlachetne,
metale szlachetne, metale platerowane
16
48,4
37,6
1,9
123,1
12,6
93,3
0,8
1,5
22,2
18,2
86,5
40,1
31,1
560,7
12,8
854,5
300,6
667,8
65,2
51,8
336,8
434,5
139,8
1,2
366,5
0,0
0,3
1,5
70,9
5
4,2
359,0
26,2
297,6
260,3
0,4
15,5
72
73
74
76
79
82
83
84
85
87
90
91
94
95
96
97
metalem szlachetnym i artykuły z nich;
sztuczna biżuteria; monety
Żeliwo i stal
Artykuły z żeliwa lub stali
Miedź i artykuły z miedzi
Aluminium i artykuły z aluminium
Cynk i artykuły z cynku
Narzędzia, przybory, noże, łyżki,
widelce i pozostałe sztućce z metali
nieszlachetnych; ich części z metali
nieszlachetnych
Artykuły różne z metali
nieszlachetnych
Reaktory jądrowe, kotły, maszyny i
urządzenia mechaniczne; ich części
Maszyny i urządzenia elektryczne oraz
ich części; rejestratory i odtwarzacze
dźwięku, rejestratory
i odtwarzacze obrazu i dźwięku oraz
części i akcesoria do tych artykułów
Pojazdy nieszynowe oraz ich części i
akcesoria
Przyrządy i aparatura, optyczne,
fotograficzne, kinematograficzne,
pomiarowe, kontrolne, precyzyjne,
medyczne lub chirurgiczne; ich części i
akcesoria
Zegary i zegarki oraz ich części
Meble; pościel, materace, stelaże pod
materace, poduszki i podobne
wypychane artykuły wyposażeniowe;
lampy i oprawy oświetleniowe, gdzie
indziej niewymienione ani niewłączone;
podświetlane znaki, podświetlane
tablice i tabliczki, i tym podobne;
budynki prefabrykowane
Zabawki, gry i artykuły sportowe; ich
części i akcesoria
Artykuły przemysłowe różne
Dzieła sztuki, przedmioty
kolekcjonerskie i antyki
RAZEM
4,7
554,5
43,5
69,4
0,0
67,2
218,1
129,6
235,9
1 698,3
2033,6
1 458,9
1 038,9
625,8
778,7
272,5
216,4
1,2
2 004,5
2,8
1 828,0
20,8
17,7
22,3
0,9
95,6
0,7
35 846,3
35 122,4
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych uzyskanych z Narodowego Komitetu Statystycznego KR
17
5,3
569,8
1,6
113,4
0,5
Analizując kirgiski import z Polski w 2014 r. w poszczególnych grupach towarowych
okazuje się, iż pierwsze dziesięć pozycji towarowych stanowi 71,5% całego polskiego eksportu do
Kirgistanu.
Główne pozycje w polskim eksporcie do Kirgistanu w 2014 r. to:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Papier i tektura; artykuły z masy papierniczej,
papieru lub tektury
Cukry i wyroby cukiernicze
Preparaty perfumeryjne, kosmetyczne lub toaletowe
Drewno i artykuły z drewna; węgiel drzewny
Maszyny i urządzenia mechaniczne oraz ich części
Meble; pościel, artykuły wyposażeniowe;
lampy i oprawy oświetleniowe
Mydło, organiczne środki powierzchniowo czynne,
preparaty piorące, smarowe, woski syntetyczne
Tworzywa sztuczne i artykuły z nich
Maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części
15,0%
10,9%
9,9%
6,2%
6,1%
5,8%
5,2%
4,9%
4,5%
3,0%
3.1.2. Lista dominujących pozycji w polskim imporcie
Tabela nr 10
Struktura towarowa polskiego importu z Kirgiskiej Republiki w latach 2013-2014
z podziałem na grupy towarowe
(w tym lista największych wartościowo pozycji)
Kod grupy
towarowej
07
Nazwa grupy towarowej
21
Warzywa oraz niektóre korzenie i
bulwy, jadalne
Różne przetwory spożywcze
24
26
Rudy metali, żużel i popiół
27
Paliwa mineralne, oleje mineralne i
produkty ich destylacji; substancje
bitumiczne; woski mineralne
Chemikalia nieorganiczne; organiczne
lub nieorganiczne związki metali
szlachetnych, metali ziem rzadkich,
pierwiastków promieniotwórczych lub
izotopów
Skóry i skórki surowe (inne niż skóry
28
30
41
18
2013 r.
2014 r.
tys. USD
tys. USD
155,5
296,5
13,8
22,4
0,0
0,0
2 777,9
170,0
1 166,7
199,1
0,2
0,0
0,1
0,0
0,0
3,3
futerkowe) oraz skóry wyprawione
Ołów i artykuły z ołowiu
Narzędzia, przybory, noże, łyżki,
widelce i pozostałe sztućce z metali
nieszlachetnych; ich części z metali
nieszlachetnych
Reaktory jądrowe, kotły, maszyny i
urządzenia mechaniczne; ich części
Maszyny i urządzenia elektryczne oraz
ich części; rejestratory i odtwarzacze
dźwięku, rejestratory
i odtwarzacze obrazu i dźwięku oraz
części i akcesoria do tych artykułów
Pojazdy nieszynowe oraz ich części i
akcesoria
78
82
84
85
87
RAZEM
476,0
218,1
560,0
292,3
8,6
1,9
0,8
0,2
45,0
0,0
2 093,9
4 323,7
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych uzyskanych z Narodowego Komitetu Statystycznego KR
Pierwsze pięć pozycji towarowych w kirgiskim eksporcie do Polski stanowi 95,3% całego
polskiego importu z Kirgistanu.
Dominujące pozycje w polskim imporcie z Kirgistanu w 2014 roku to:
1.
64,2%
2.
Ołów i artykuły z ołowiu
12,9%
3.
Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne
6,8%
4.
Narzędzia, przybory i pozostałe sztućce z metali nieszlachetnych
6,8%
5.
Paliwa mineralne, oleje mineralne i produkty ich destylacji;
substancje bitumiczne; woski mineralne
4,6%
3.1.3. Współpraca inwestycyjno-kapitałowa
Polskie inwestycje w Kirgistanie, których wartość w poszczególnych latach waha się w dość
szerokim przedziale, pozostają nadal na niskim poziomie.
Tabela nr 11
Polskie inwestycje bezpośrednie brutto w Kirgistanie w latach 2006 – 2014
2006
rok
Wielkość
inwestycji
62,7
2007
24,2
2008
155,4
2009
2010
1053,2
Źródło: wg. danych Narodowego Komitetu Statystycznego KR
19
643,7
2011
224,7
2012
708,6
tys. USD
2013
2014
171,3
-
Niewielka wartość polskich inwestycji w Kirgizji jest konsekwencją braku stabilności
politycznej i gospodarczej, a także stosunkowo niewielkiej chłonności rynku oraz znacznego
geograficznego oddalenia obydwu krajów. W roku 2014 r. w stosunku do roku 2013 nastąpił
wyraźny spadek polskich inwestycji w Kirgizji, natomiast BIZ brutto do Polski zwiększyły się
prawie dwukrotnie. Firmy kirgiskie zainwestowały w Polsce brutto 1 628,6 tys. USD.
W celu stymulowania rozwoju polsko-kirgiskiej współpracy gospodarczej w dniu 25 czerwca
2014 r. w Biszkeku podpisana została Umowa pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a
Rządem Republiki Kirgiskiej o udzieleniu kredytu w ramach pomocy wiązanej w wysokości 40 mln
EURO. Wyboru projektów do finansowania w ramach kredytu dokonywać będzie strona kirgiska,
która planuje przeznaczyć go na projekty w szeroko rozumianym sektorze rolnym i na rozwój
terenów wiejskich.
3.2. Warunki dostępu do rynku Kirgiskiej Republiki
Władze kirgiskie prowadzą liberalną politykę w zakresie dostępu do rynku wewnętrznego. W
zakresie polityki handlowej w Kirgizji obowiązują rozwiązania zgodne z wymogami WTO, której
członkiem Kirgizja jest od 1998 r. Jednocześnie jednym z priorytetów Kirgizji jest tworzenie
dogodnych warunków dla zagranicznych inwestorów, głównie inwestycji bezpośrednich. Od 2000r.
prowadzona jest prywatyzacja strategicznych branż gospodarki kraju, takich jak energetyka i
telekomunikacja. Wraz z przystąpieniem do UE Polska objęta została mechanizmami wspólnej
polityki handlowej UE wobec krajów trzecich, w tym Kirgizji.
Wskazane jest precyzyjne formułowanie warunków kontraktów, ze szczególnym
uwzględnieniem warunków płatności oraz spraw reklamacyjnych. W celu uniknięcia problemów z
uzyskaniem zapłaty, zaleca się zawieranie kontraktów z zabezpieczonym sposobem płatności oraz
ubezpieczenie transakcji w KUKE S.A.
W negocjacjach handlowych konieczna jest bardzo dobra znajomość j. Rosyjskiego.
Podstawą zaufania są dobre kontakty osobiste, bądź polecenie przez zaufaną osobę. Nie należy się
zrażać pierwszymi niepowodzeniami przy prezentacji oferty, gdyż może to oznaczać chęć zbadania
skłonności oferenta do złożenia korzystniejszej propozycji.
20
3.3. Możliwości rozwoju współpracy gospodarczej
Zgodnie z założeniami Strategii zrównoważonego rozwoju kraju na lata 2013-2017, rząd
Kirgistanu za priorytetowe uznaje następujące gałęzie gospodarki: elektroenergetyka, przemysł
wydobywczy, budownictwo infrastrukturalne, rolnictwo, przemysł lekki, sfera usług.
Sprzedaż energii elektrycznej ma stać się ważną pozycją w dochodach państwa oraz
kirgiskiego eksportu. Przewiduje się, iż rozwój energetyki będzie stymulatorem także dla innych
gałęzi produkcji, przyczyni się do rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, a co za tym idzie, do
zmniejszenia bezrobocia.
Ponad połowa ludności kraju mieszka na wsi, tak więc rozwój rolnictwa jest wyzwaniem nie
tylko ekonomicznym, ale również socjalnym. Rząd planuje przeznaczyć środki, pochodzące także z
kredytów zagranicznych, na rozbudowę i remont systemu irygacyjnego. Do 2017 roku planowane
jest nawodnienie 50 tys. ha upraw, co zabezpieczy odpowiednie warunki życia dodatkowo dla 200
tys. osób.
Strategia rozwoju Kirgistanu przewiduje także rozwój infrastruktury transportowej i
przekształcenie kraju w kraj tranzytowy. Planowana jest budowa linii kolejowych i dróg klasy
międzynarodowej. Jest to niezbędne dla rozwoju gospodarczego kraju, w tym z punktu widzenia
dostępu do surowców. W latach 2013-2017 planuje się budowę ok. 300 km dróg asfaltowych
rocznie i modernizację 150 km dróg. Zgodnie z założeniami Strategii, w latach 2013-2017 rząd
Kirgistanu stworzy wyjątkowo korzystne warunki dla krajowych i zagranicznych inwestorów, co
wiąże się z koniecznością ustanowienia stabilnego prawa w tym zakresie i zagwarantowaniem
dostępu do źródeł finansowania
Kirgistan stymuluje reformy strukturalne, łącznie z rozwojem sektora finansowego,
prywatyzacją dużych przedsiębiorstw państwowych. Osiągnięcie wysokiego poziomu rozwoju
gospodarki będzie możliwe dzięki modernizacji jej głównych sektorów i rozwojowi infrastruktury.
Kirgistan może stać się znaczącym punktem w korytarzu transportowym Azji Centralnej, a w
przyszłości – rozwijać specjalne strefy ekonomiczne, jako platformę eksportową w dostawach
towarów i usług na rynki regionalne.
Z punktu widzenia polskich przedsiębiorców, eksport do Kirgistanu w przyszłości zapewne
znacznie ożywi się w w związku z podpisaniem Umowy o udzieleniu temu krajowi rządowego
kredytu w wysokości ok. 40 mln EUR. Potencjalną możliwością współpracy pomiędzy Polską a
Kirgizją może się stać dziedzina bezpieczeństwa żywnościowego, produkcji materiału
biologicznego zwierząt domowych oraz stosowania nowoczesnych technologii w rolnictwie.
Ponadto strona kirgiska jest zainteresowana dostawami polskich kombajnów zbożowych, ciągników
oraz szeregu innych maszyn rolniczych. Potencjalne zapotrzebowanie rynku kirgiskiego na
kombajny oceniane jest na kilka tys. sztuk.
Większość owoców i warzyw sprzedawana jest w Kirgistanie w formie nieprzetworzonej. W
dziedzinie przetwórstwa owocowo-warzywnego strona kirgiska zainteresowana jest tworzeniem
wspólnych przedsiębiorstw specjalizujących się w skupie i przetwórstwie produktów rolnych, w
szczególności fasoli i tytoniu. Sprzedaż powyższych towarów i usług w ramach Umowy kredytowej
o pomocy wiązanej, tj. Na warunkach preferencyjnych, stworzyłaby olbrzymie szanse na
kontynuowanie dostaw w latach następnych.
Strona kirgiska jest zainteresowana współpracą z polskimi firmami inwestycyjnymi i
budowlanymi w zakresie budownictwa mieszkaniowego, tworzenia zakładów produkcyjnych na
bazie istniejących złóż, energooszczędności w budownictwie, uruchomienia fabryki betonu
21
komórkowego w Kirgistanie, dostawy maszyn i urządzeń budowlanych, a także projektowania,
budowy i modernizacji infrastruktury drogowo-kolejowej. Strona kirgiska zainteresowana jest
współpracą w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz oszczędzania energii, a także w dziedzinie
górnictwa węgla w zakresie dostaw maszyn i urządzeń oraz wsparcia w obszarze bezpieczeństwa
pracy górników. Jako kraj górski, Kirgistan dysponuje olbrzymim potencjałem w zakresie rozwoju
hydroenergetyki. Wydajność strumieni górskich w Kirgistanie szacuje się na ok. 142 mld kWh
rocznie. Dotychczasowa infrastruktura elektrowni wodnych jest w znacznej mierze zużyta,
występują przerwy w dostawach elektryczności. Nadwyżki energii elektrycznej znalazłyby również
zbyt w krajach sąsiednich.
Istnieje możliwość współpracy polskich przewoźników kolejowych z Kolejami Kirgiskimi w
zakresie przewozów w obszarze euroazjatyckim, rozwoju terminali logistycznych, z
uwzględnieniem linii szerokotorowej i terminalu w Sławkowie.
Kirgistan posiada znaczący potencjał do rozwoju turystyki górskiej, narciarstwa
zjazdowego oraz sportów wodnych (jeziora górskie). W związku z rosnącym znaczeniem
turystyki w gospodarce światowej, Kirgistan już dziś winien rozbudowywać swoją skromną
bazę turystyczną i ściągać do siebie turystów z krajów WNP oraz Azji.
Strona kirgiska zainteresowana jest również świadczeniem pomocy w zakresie podnoszenia
kwalifikacji specjalistów gospodarki leśnej Kirgistanu oraz współpracą w zakresie realizacji
mechanizmu ekokonwersji długów.
Ponadto, strona kirgiska wyraża chęć współpracy ze stroną polską w takich obszarach jak:
pomoc techniczna i szkoleniowa, podatki i zagadnienia celne, rozwój lokalnych organów
samorządowych, gospodarka wodna, rozwój MŚP i tworzenie nowych miejsc pracy, rozwój
partnerstwa publiczno-prywatnego, wymiana doświadczeń w zakresie ubezpieczeń społecznych i
ochrony zdrowia, regulacje techniczne i nadzór metrologiczny.
3.4. Lista wybranych firm kirgiskich, współpracujących z Polską
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
„Apple City International” Sp. z o.o. – dystrybucja towarów firmy „Procter & Gamble”
z Polski do Kirgizji;
„Avon Cosmetics” Sp. z o.o. – współpraca z polską firmą „Avon Operations Polska” Sp. z
o.o.;
„Neman-Farm” Sp. z o.o. – współpraca w zakresie dostaw sprzętu medycznego, wyrobów o
przeznaczeniu medycznym, lekarstw z wieloma firmami zagranicznymi, w tym m.in.
z Polską;
Centrum Badań Medycznych i Konsultacji „NeoMed” – usługi medyczne;
„Tahmid” Sp. z o.o. – firma współpracuje z polskimi firmami w sferze hurtowego handlu
artykułami chemii gospodarczej oraz produktów spożywczych;
„Rustell” Sp. z o. o. – dystrybucja artykułów spożywczych, w tym wyrobów cukierniczych
polskiej firmy Millano;
Salon polskich mebli „Oweł” – firma współpracuje z wieloma polskimi producentami mebli,
także zajmuje się dostawą gumy piankowej od polskiej firmy Organika;
„Suncape” Sp. z o.o. – dystrybucja towarów marki „Bella” w sklepach, aptekach, centrach
handlowych Biszkeku;
„Keramin” Sp. z o.o. – dystrybucja materiałów budowlanych i wyposażenie wnętrz, w tym
również polskiej firmy „Kronopol”;
22
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
„Brave” Sp. z o.o. – dealer polskiej firmy „Kronopol”;
„Aero-Tour” Sp. z o.o. – dostawy towarów powszechnego użytku, w tym: odzieży
wszelkiego rodzaju, obuwia oraz artykułów polskiej firmy Zelmer;
„DOS” Sp. z o.o. – produkcja i dystrybucja wyrobów z różnych branży;
Salon mebli „LINA” – producent materacy, mebli do sypialni, stołów i krzeseł;
„Korund” Sp. z o.o. – dostawca maszyn dla branży górniczej oraz budownictwa drogowego w
Kirgizji, w tym polskiej firmy „DRESSTA”;
„Kyrgyzcenterproduct” Sp. z o.o. – firma eksportuje artykuły rolnicze, w tym
wyprodukowane w Kirgizji, m.in. do Polski;
„Silk Route Trading” Sp. z o.o. – oficjalny dystrybutor wiodących światowych marek w
Kirgizji, m.in. sprzętu AGD, artykułów spożywczych kosmetyków etc., w tym z Polski;
„Uni-Tech” Sp. z o.o. – technologie dla przemysłu spożywczego;
Zakład Farmaceutyczny „Biovit” Sp. z o.o. – produkcja wyrobów farmaceutycznych,
dystrybucja w krajach WNP i EU, w tym do Polski;
DH „Troyan Plus” – dystrybucja oleju silnikowego, części zamiennych i filtrów (w tym
polskiej marki Filtron) dla samochodów;
„MBK Trade” Sp. z o.o. – dystrybutor wyrobów kosmetycznych, higienicznych oraz chemii
gospodarczej;
„Stroj KG” Sp. z o.o. – dystrybutor chemii budowlanej polskiej firmy „SELENA”;
„Art Green” – usługi architektury krajobrazu;
Sieć supermarketów „Narodnyj” – import artykułow AGD, środków czyszczących;
„Kaindy Kant” – import cukru;
„Art. Green” – usługi architektury krajobrazu;
„New Holland Distributor-Turkuaz Kyrgyzstan” – maszyny rolnicze;
„Kyrgyzcenterproduct” Sp. z o.o. – artykuly rolno-spożywcze.
4. Prowadzenie działalności gospodarczej
Inwestorzy zagraniczni mogą prowadzić działalność gospodarczą na terenie Kirgizji w formie
indywidualnego przedsiębiorcy, przedstawicielstwa, filii przedsiębiorstwa bądź w postaci spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej.
Głównymi aktami prawnymi regulującymi działalność gospodarczą na terenie Kirgiskiej
Republiki są:
• Konstytucja Republiki Kirgiskiej, art. 42 (z dn. 27 czerwca 2010);
• Kodeks Cywilny Republiki Kirgiskiej z dn. 8 maja 1996 roku, I część z późniejszymi zmianami z
dn. 12 lipca 2011 r.;
• Ustawa „O spółkach akcyjnych” z dnia 5 października 2011 roku;
• Ustawa „O państwowej rejestracji osób prawnych, oddziałów i przedstawicielstw” art. 57 z dnia
20 lutego 2009 r.;
• Ustawa „O bankach i działalności bankowej w Kirgizji” art. 60 z dnia 29 lipca 1997 r.;
• Ustawa „O licencjonowaniu” art. 12 z dn. 03 marca 1997 r.;
• Ustawa „O spółdzielni” art. 70 z dnia 11 czerwca 2004 r.;
• Ustawa „O gospodarstwach rolnych” art. 47 z dn. 3 czerwca 1999 r.;
• Ustawa „O zrzeszeniach biznesowych” art. 60 z dnia 15 listopada 1996 r.
23
4.1. Prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców indywidualnych
Ustawodawstwo Kirgiskiej Republiki przewiduje dwa rodzaje prowadzenia działalności
gospodarczej bez osobowiści prawnej w formie indywidualnego przedsiębiorcy:
• na podstawie rejestracji jako indywidualny przedsiębiorca
• na podstawie patentu
4.1.1. Indywidualna działalność gospodarcza na podstawie rejestracji
Zaświadczenie o rejestracji państwowej jako indywidualnego przedsiębiorcy wydaje się przez
oddziały terytorialne Narodowego Komitetu Statystycznego Republiki Kirgiskiej. Po uzyskaniu
zaświadczenia należy się zgłosić do regionalnego oddziału Państwowej Służby Podatkowej oraz
Funduszu Społecznego w celu rejestracji jako podatnika oraz płatnika składki ubezpieczeniowej.
Indywidualny przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia uproszczonej księgowości w
specjalnej księdze przychodów i wydatków, zarejestrowanej w terytorialnym oddziale Państwowej
Służby Podatkowej oraz opłaty na jej podstawie podatku dochodowego.
4.1.2. Działalność gospodarcza na podstawie patentu
Prowadzenie działalności na podstawie patentu odbywa się bez rejestracji przez oddziały
terytorialne Narodowego Komitetu Statystycznego Republiki Kirgiskiej. Patent wydawany jest
przez Państwową Służbę Podatkową na okres 1 mięsiąca na określone rodzaje działalności
gospodarczej i kosztuje średnio w granicach od 100 do 70 000 KGS (od ok. 2 do ok. 1 305 USD).
Prowadzenie działalności na podstawie patentu nie wymaga prowadzenia księgowości i opłaty
podatku dochodowego.
4.2. Prowadzenie działalności gospodarczej przez osoby prawne
W Republice Kirgiskiej istnieją różne rodzaje podmiotów prawnych z których najbardziej
rozpowszechnione są:
• przedstawicielstwa i filie;
• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;
• spółka akcyjna (otwarta i zamknięta).
Ponadto, małe i średnie przedsiębiorstwa, w których wielkość dochodów w roku
kalendarzowym nie przekracza 30 mln KGS ma prawo do stosowania uproszczonego obliczania
podstawy opodatkowania dla podatku dochodowego (tak jak i w przypadku indywidualnego
przedsiębiorcy). Więcej informacji w Kodeksie Podatkowym KR art. 34-1 pod adresem:
www.sti.gov.kg.
4.2.1
Przedstawicielstwa i filie
Przedstawicielstwa i filie firmy zagranicznej nie mają w Kirgiskiej Republice osobowości
prawnej. Przedstawicielstwo jest oddziałem zagranicznej osoby prawnej nie mającym prawa do
prowadzenia na terytorium Kirgizji działalności gospodarczej przynoszącej dochody. Filia jest
oddziałem zagranicznej osoby prawnej i może prowadzić działalność gospodarczą w takim samym
24
zakresie jak firma macierzysta, w tym także działalność przynoszącą dochód. Kierownik
przedstawicielstwa lub filii działa na podstawie indywidualnego pełnomocnictwa udzielanego przez
firmę macierzystą. Filie i przedstawicielstwa zlokalizowane na terytorium Republiki Kirgiskiej,
podlegają obowiązkowej rejestracji, z wyjątkiem oddziałów i przedstawicielstw, utworzonych na
terenie specjalnych stref ekonomicznych.
Zgodnie z ustawą „O rejestracji państwowej osób prawnych, filii (przedstawicielstw)”,
zatwierdzoną w 2009 r., organem odpowiedzialnym za procedurę rejestracji, ponownej rejestracji i
likwidacji jest Ministerstwo Sprawiedliwości Kirgiskiej Republiki, Urzędy Sprawiedliwości
obwodów, a także Biszkeku i Oszu.
W celu rejestracji komercyjnych osób prawnych należy przedstawić:
- wniosek o rejestrację,
- decyzję założyciela (założycieli) o powołaniu osoby prawnej,
- kopię paszportu założyciela (założycieli) oraz kierownika,
- pozostałe dokumenty zgodnie z ustawą.
Rejestracja osoby prawnej, filii (przedstawicielstwa) dokonuje się w ciągu 3 dni roboczych.
Dokumenty muszą być uwierzytelnione notarialnie w kraju macierzystym, a sporządzone w języku
obcym muszą być dodatkowo przetłumaczone na kirgiski lub rosyjski.
4.2.2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z o.o. ma osobowość prawną a jej udziałowcami może być jedna lub więcej osób (do
30 osób) fizycznych lub prawnych zaś kapitał statutowy jest podzielony na udziały. W przypadku
większej ilości wspólników spółkę należy przekształcić w ciągu 1 roku w spółkę akcyjną.
Udziałowcy ponoszą ryzyko strat związanych z działalnością spółki tylko do wysokości
wniesionych przez nich udziałów, którymi mogą być środki pieniężne, papiery wartościowe,
przedmioty, prawa własności, w tym związane z ziemią i własnością intelektualną. Spółka musi
mieć organ wykonawczy w postaci jednej osoby lub ciała kolektywnego oraz może posiadać radę
nadzorczą i komisję rewizyjną. W związku z realizowaną przez władze kirgiskie liberalizacją
przepisów gospodarczych, kwota minimalnego kapitału zakładowego Sp. z o.o. w przypadku
małych przedsiębiorstw wynosi 1 KGS – 0,0609 PLN. Do głównych dokumentów spółki należy:
- umowa założycielska (forma pisemna poświadczona notarialnie i podpisana przez każdego
udziałowca lub jego pełnomocnika), która zawiera: decyzję o utworzeniu spółki, nazwę i adres
siedziby, spis udziałowców a także ich prawa i zobowiązania, rozmiar kapitału założycielskiego i
spis poszczególnych udziałów, zaświadczenie o rozmiarze i terminie wniesienia wkładu
pieniężnego przez każdego udziałowca lub o wartości wniesionego wkładu naturalnego,
zatwierdzony statut, warunki reorganizacji lub zakończenia działalności
- statut jest dokumentem określającym stan prawny spółki i zawiera się w umowie
założycielskiej.
25
4.2.3. Spółka akcyjna
W Kirgizji istnieją dwa rodzaje spółek akcyjnych:
- zamknięta – emisja akcji ograniczona jest tylko do akcjonariuszy, których liczba nie może być
większa niż 50 i nie mogą być one przedmiotem obrotu na giełdzie;
- otwarta – nieograniczona liczba akcjonariuszy, którzy dowolnie dysponują swoimi akcjami i jej
akcje są notowane na giełdzie papierów wartościowych. Spółka akcyjna otwarta powinna mieć co
najmniej 500 akcjonariuszy.
Podobnie jak w innych porządkach prawnych spółka akcyjna uważana jest za korzystną
formę dla prowadzenia dużych przedsięwzięć gospodarczych. Minimalna wysokość kapitału
założycielskiego to 100.000 KGS, tj. Ponad 6 000 PLN. Procedura założenia spółki akcyjnej jest
taka sama jak spółki z o.o., tzn. Po podpisaniu dokumentów u notariusza składa się je w organie
rejestracyjnym i w ciągu trzech dni wydawana jest decyzja o rejestracji. W przypadku spółki
akcyjnej należy dodatkowo zarejestrować akcje w Agencji ds. Kontroli i Nadzoru Rynku
Finansowego.
4.3.
Zatrudnianie pracowników
Podstawowym aktem prawnym, regulującym stosunki między pracodawcą i pracownikiem,
jest Kodeks Pracy Republiki Kirgiskiej z 2004 r., z późniejszymi zmianami. Wymaga on zawierania
umów o pracę w formie pisemnej określającej m. in.: prawa i obowiązki stron, wysokość pensji,
nazwę stanowiska, okres zatrudnienia, początek obowiązywania umowy, urlop, czas pracy.
Dopuszczalne jest zatrudnianie pracowników na okres próbny do 3 lub 6 miesięcy. Tydzień pracy
wynosi 40 godzin. Umowy zawiera się na czas nieokreślony lub określony nie krótszy niż rok, a
także określony krótszy niż rok, w celu wykonania określonej pracy (odpowiednik polskiej umowy
o dzieło). W przypadku ponowienia umowy, musi być zawarta ona na czas nieokreślony. Coroczny
płatny urlop pracowniczy wynosi nie mniej niż 28 dni. Istnieje określona ustawowo płaca
minimalna, która w 2014 r. wyniosła miesięcznie 900 KGS (ok. 17 USD).
Aby zatrudnić pracownika zagranicznego, pracodawca powinien otrzymać pozwolenie na
zatrudnienie z Państwowego Komitetu Migracji i Zatrudnienia, po złożeniu odpowiedniego podania
wraz z wymaganymi dokumentami. Pozwolenie na pracę pracownikom zagranicznym wydaje się
po wniesieniu depozytu gwarancyjnego przez pracodawcę na specjalne konto odpowiedniego
organu państwowego ds. migracji. Pozwolenie jest wydawane na okres 1 roku. Zatrudnianie
cudzoziemców odbywa się w ramach limitów pozwoleń na pracę, które corocznie ustala Rząd
Republiki Kirgiskiej z uwzględnieniem interesu publicznego oraz sytuacji na krajowym rynku
pracy.
5. Charakterystyka rynku
5.1. System finansowy
Wg. stanu na 31 grudnia 2014 r. w Kirgizji funkcjonują 24 banki komercyjne. System
bankowy tego kraju jest słabo rozwinięty, ale z potencjałem znacznego wzrostu. Europejski Bank
Odbudowy i Rozwoju oraz Azjatycki Bank Rozwoju aktywnie uczestniczą w jego budowie.
Wg. stanu na 31 grudnia 2014 r. sektor bankowy osiągnął zysk netto w wysokości 3,2 mld
KGS. Aktywa sektora bankowego wzrosły w roku 2014 o 23,9% i wyniosły 137,6 mld KGS.
26
Łączna baza depozytowa wyniosła 77,9 mld KGS co oznacza wzrost o 22,1%, w tym:
- depozyty osób prawnych - 33,0 mld KGS, wzrost o 23,7%;
- depozyty osób fizycznych - 34,6 mld KGS, wzrost o 22,1%;
- depozyty państwowego sektora - 6,2 mld KGS, spadek o 3,6%;
- depozyty nierezydentów - 4,0 mld KGS, wzrost o 48,7%.
Portfel kredytowy sektora bankowego wg. stanu na 31 grudnia 2014 r. stanowił 78,6 mld
KGS co oznacza wzrost o 45,9% (na koniec 2013 roku wyniósł 54,0 mld KGS). Zagraniczny udział
w kapitale sektora bankowego na dzień 31 grudnia 2014 wyniósł 35,8%, czyli 4,0 mld KGS
kapitału ustawowego w sektorze bankowym. Rentowność aktywów sektora bankowego (ROA)
wyniosła 2,6% (na 31.12.2013 - 2,8%) oraz zwrotu z kapitału (ROE) - 18,7% (na 31.12.2013 roku 18,0%).
W Republice Kirgiskiej oficjalnie zarejestrowana jest kirgiska giełda papierów
wartościowych. Obecnie rząd Kirgistanu podejmuje kroki w celu przeniesienia realizacji obrotu
wszystkich bonów skarbowych Narodowego Banku Kirgiskiej Republiki na licencjonowane
fundusze inwestycyjne. Na rynku papierów wartościowych funkcjonuje ponad 50 jednostek
prawnych.
Pod koniec 2014 roku wolumen obrotu papierów wartościowych wyniósł 3 915,4 mln KGS to
jest o 72,7% więcej niż w 2013 roku. W roku 2014 zawarto ponad 3,5 tys. transakcji z papierami
wartościowymi, to jest o 5,7% więcej niż w roku 2013.
5.2. System celny
Kirgizja prowadzi otwartą politykę handlową. Handel jest zliberalizowany, nie stosuje się
restrykcji dewizowych. W roku 1998 Republika Kirgiska wstąpiła do Światowej Organizacji
Handlu (WTO). Ponieważ członkostwo w WTO wymaga, aby polityka wewnętrzna była zgodna z
praktyką międzynarodową, ustawodawstwo kraju zostało znacznie zmienione w celu wprowadzenia
nowych standardów prawnych. Jako członek WTO, Kirgizja ma obowiązek redukowania ingerencji
rządu w gospodarkę kraju.
Taryfę celną ustala się na mocy ustawodawstwa Kirgiskiej Republiki dotyczącej przepisów
taryfy celnej (ustawa „O taryfie celnej” art. 81 z dnia 29 marca 2006 r. oraz Postanowienie Rządu
KR z dn. 28 grudnia 2004 r. dot. instrukcji kontroli obliczania i uiszczania należności celnych).
Obowiązującą na terenie Kirgiskiej Republiki taryfę celną na poszczególne produkty można
sprawdzić na stronie internetowej Państwowego Komitetu Kontroli Celnej KR pod adresem:
http://eais.customs.kg/Customs/Classifier/Current?clfName=HSCodes
Informacje o taryfie celnej, stosowanej na terytorium Kirgiskiej Republiki należy wyszukiwać
wg. pozycji i kodów towarowych (kod CN).
Zgodnie z ustawodawstwem Kirgiskiej Republiki, przywożone towary podlegają
opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej w wysokości 12% wartości celnej towarów, do tej
kwoty dolicza się opłaty celne, a w przypadku wyrobów objętych podatkiem akcyzowym - również
kwotę akcyzy.
W celu ochrony interesów gospodarczych, zgodnie z ustawodawstwem Republiki Kirgiskiej,
do towarów mogą być tymczasowo zastosowane środki ochrony:
1) specjalna taryfa celna;
2) cło antydumpingowe;
27
3) cło wyrównawcze.
Zastosowanie środków ochrony (specjalna taryfa celna, cło antydumpingowe i wyrównawcze)
ustala się na mocy ustawy „O środkach ochronnych”, „O antydumpingu” i „O subsydiach i
środkach wyrównawczych” i w wyniku dochodzenia w każdym konkretnym przypadku.
Postanowieniem Rządu Kirgiskiej Republiki wprowadzono ulgi i zwolnienia z opłat celnych
dla następującyh grup produktów:
• Zwierzęta hodowlane;
• Materiał nasienny;
• Nawozy;
• Środki ochrony roślin;
• Szczepionki i leki dla zwierząt.
W związku z przystąpieniem Kirgizji do EaUG planowana jest likwidacja kontroli celnej i
fitosanitarnej na granicy kirgisko-kazachstańskiej, która stanie się wewnętrzną granicą EaUG.
Ponadto, Kirgistan będzie otrzymywał od EaUG 1,9% ogólnej sumy zebranych w Unii ceł, co jest
dla tego kraju decyzją korzystną (dotychczas Kirgistan zbierał rocznie ok. 11 mld somów z tytułu
ceł, przy zastosowaniu stawki 1,9%, kwota ta wyniesie ok. 25 mld KGS).
5.3. Certyfikacja i licencje
Licencjowanie w Kirgiskiej Republice reguluwane jest nową ustawą „O licencyjnopozwoleniowym systemie w Kirgiskiej Republice”, przyjętej przez kirgiski parlament Żogorku
Kenesz w dniu 3 października 2013 roku. Wykaz licencjowanych rodzajów działalności
gospodarczej można znaleźć w ustawie „O licencyjno-pozwoleniowym systemie w Kirgiskiej
Republice” (art. 15-17).
Zgodnie z nowym systemem oceny zgodności i nowymi wytycznymi, które spełniają warunki
gospodarki rynkowej i przepisów międzynarodowych, obowiązkowa ocena zgodności wyrobów
prowadzona tylko na podstawie zgodności z obowiązkowymi wymogami, zawartymi w wykazie
produktów podlegających obowiązkowej ocenie zgodności.
W Kirgizji wprowadzono procedurę deklaracji zgodności. Deklarowanie, w przeciwieństwie
do obowiązkowej procedury certyfikacji, w którym zgodność produktów i usług z wymaganiami
potwierdzana jest przez jednostkę certyfikującą. Deklaracja zgodności, akceptowana przez
producenta, sprzedawcę bądź dostawcę usług, zarejestrowana w organie nadzorczym, ma taką samą
moc prawną jak certyfikat obowiązkowy. W ramach przystąpienia Kirgizji do EaUG, zgodnie z
programem działania „mapa drogowa” analizowane są akty prawne dot. przepisów technicznych, w
celu dostosowania się do przepisów wspólnoty.
Kirgizja jednostronnie uznaje przeprowadzone wyniki badań oceny zgodności w odniesieniu
do produkcji następujacych krajów:
• Iranu, Słowacji i Turcji na podstawie umów między agencjami w sprawie wzajemnego
uznawania jednostek certyfikujących, laboratoriów badawczych (ośrodków), wyników badań i
certyfikacji, certyfikatów zgodności i znaków zgodności;
• oznaczenie „UE” Unii Europejskiej, niezależnie od kraju pochodzenia, jeśli autentyczność
znaku „UE” jest potwierdzona przez odpowiednie dokumenty (świadectwo zgodności lub
deklaracje zgodności producenta).
28
5.4. System podatkowy
System podatkowy Kirgiskiej Republiki określony został w Kodeksie Podatkowym,
zatwierdzonym w 2008 roku. Stawki podatkowe w Kirgizji przedstawiają się następująco:
· VAT - 12%
· PIT - 10% (Państwowa Służba Podatkowa ustala corocznie minimalną wielkość dochodu,
podlegającą opodatkowaniu);
· CIT - 10%
Stawką podatku VAT 0% objęty jest eksport towarów (oprócz eksportu stopu złota oraz stopu
złota po afinacji); międzynarodowe przewozy pasażerów, bagażu i ładunku (oprócz przewozu
transportem kolejowym).
Ponadto, do podatków krajowych należy: podatek akcyzowy, podatek od eksploatacji
bogactw naturalnych, podatek obrotowy. Podatek akcyzowy nakładany jest na produkcję, import i
sprzedaż: napojów alkoholowych, wyrobów tytoniowych, wyrobów jubilerskich oraz ropę naftową i
produkty ropopochodne. Stawki podatku akcyzowego określone są w Kodeksie Podatkowym KR.
Stawki te mogą ulec zmianie w wysokości nie przekraczającej kwoty podstawowej stawki podatku
akcyzowego. W przypadku produktów tytoniowych do 1 stycznia 2016 r. stosowane są połączone
stawki podatku akcyzowego. Do podatków lokalnych należy: podatek gruntowy oraz podatek od
posiadanego majątku (m.in. samochody + nieruchomości).
Do specjalnych systemów podatkowych należy: podatek na podstawie obowiązkowego
patentu, podatek na podstawie dobrowolnego patentu, uproszczony system opodatkowania, system
podatkowy w specjalnych strefach ekonomicznych, podatek na cele specjalne.
Realizowany jest program modernizacji administracji podatkowej w tym m. in.
wprowadzenie „jednego okienka”, call center, elektronicznej sprawozdawczości podatkowej.
Obecnie program „jednego okienka” działa w 28 regionalnych biurach Służby Podatkowej
Kirgistanu.
5.5. Nabywanie i wynajem nieruchomości
Ustawodawstwo kirgiskie nie ogranicza praw osób zagranicznych do nabywania
nieruchomości niemieszkalnej. Natomiast, zgodnie z decyzją Rządu Republiki Kirgiskiej Nr 82 z
dnia 15 lutego 1999 r. specjalna Komisja przy Ministerstwie Sprawiedliwości Republiki Kirgiskiej
wydaje pozwolenia fizycznym oraz prawnym osobom zagranicznym na zakup bądź sprzedaż
domów mieszkalnych i apartamentów mieszkaniowych na terytorium Republiki Kirgiskiej. Rząd
Kirgiskiej Republiki zamierza przyjąć ustawę likwidującą konieczność uzyskania dla osób
zagranicznych pozwolenia na zakup bądź sprzedaż domów mieszkalnych i apartamentów
mieszkaniowych na terytorium Republiki Kirgiskiej. Cudzoziemcy mieliby ograniczone prawa do
zakupu domów mieszkalnych i apartamentów jedynie w strefie przygranicznej. W takich
przypadkach konieczne będzie uzyskanie pozwolenia od komisji rządowej. Cudzoziemcy nie mogą
posiadać na własność ziemi rolnej. Działki w pobliżu miast, miasteczek i wsi mogą być im
przyznane tylko do czasowego użytkowania.
Ponadto, nie jest dozwolone nabywanie i przenoszenie własności obiektów rekreacyjnych,
infrastrukturalnych i turystycznych przez osoby zagraniczne. Osobom zagranicznym może być
tylko przyznane prawo do korzystania z obiektów rekreacyjnych, infrastrukturalnych i
29
turystystycznych przez rząd kirgiski na okres nie dłuższy niż 49 lat. Przepisy ustanawiają również
szereg ograniczeń co do nabycia praw do ziemi w Republice Kirgiskiej.
Nie ma ograniczeń w wynajmie nieruchomości. Najłatwiej korzystać z pomocy firm
pośredniczących, które często zapewniają obsługę prawną zawieranych umów, pomagają w
rozwiązywaniu kwestii spornych.
5.6. System zamówień publicznych
Poczynając od 2012 roku Kirgizja stopniowo przechodzi na realizację zakupów publicznych
w formie elektronicznej. Informacje nt. zakupów publicznych i ich realizacji dostępne są na
specjalnym portalu Ministerstwa Finansów KR: http://zakupki.okmot.kg/main.action oraz
oficjalnym portalu zakupów publicznych Kirgiskiej Republiki: https://zakupki.gov.kg/popp/.
Zestaw typowych dokumentów przetargowych obejmuje:
- zaproszenie do uczestnictwa w przetargu,
- instrukcję dla uczestników w przetargu,
- ogólne warunki przetargu,
- rysunki techniczne,
- kosztorys prac i tabelę wykorzystywanych materiałów,
- specyfikację techniczną,
- atesty i certyfikaty techniczne,
- wzór kontraktu, sposób składania zamówienia i warunki płatności,
- wzór bankowej gwarancji przetargowej (wadium),
- wzór bankowej gwarancji dobrego wykonania kontraktu,
- pismo o potwierdzeniu otrzymania zamówienia przetargowego,
- upoważnienie do podpisania zamówienia przetargowego.
5.7. Ochrona własności przemysłowej i intelektualnej
Republika Kirgiska jest stroną szeregu międzynarodowych porozumień dotyczących ochrony
własności intelektualnej. Prawna ochrona własności przemysłowej (innowacje, modele użytkowe,
projekty przemysłowe, marki, znaki towarowe, znaki handlowe i ochrona miejsc pochodzenia
danych produktów) oparta jest o zasadę rejestracji. Prawo do rejestracji przedmiotów własności
przemysłowej posiada Państwowa Służba Ochrony Własności Intelektualnej Kirgiskiej Republiki.
Organy celne Republiki Kirgiskiej chronią prawa do przedmiotów prawa autorskiego i praw
pokrewnych, znaków towarowych i nazw pochodzenia towarów. W tym celu, na wniosek
właściciela praw autorskich lub jego przedstawiciela przedmioty podlegające ochronie wpisuje się
do odpowiedniego rejestru na okres do dwóch lat, pod warunkiem uiszczenia odpowiedniej opłaty.
Jeżeli przy odprawie celnej towarów zawierających przedmioty własności intelektualnej wykryte
zostaną oznaki fałszerstwa, produkty te umieszcza się w miejscu tymczasowego składowania na 10
dni, z możliwością przedłużenia na taki sam okres. W tym okresie właściciel prawa autorskiego lub
jego przedstawiciel przedkłada organom celnym dokumenty, potwierdzające rozpoczęcie procesu w
sprawie przywrócenia uzasadnionych praw i interesów w odniesieniu do zawieszonych towarów.
Ustawodawstwo Kirgiskiej Republiki za naruszenie praw autorskich przewiduje odpowiedzialność
cywilną, administracyjną i karną.
Osoby zagraniczne lub ich rzecznicy patentowi mogą prowadzić w Kirgizji działalność
30
związaną z ochroną własności przez rzeczników patentowych zarejestrowanych w Kyrgyzpatencie.
Rezydenci państw, które mają dwustronne porozumienie z Kirgiską Republiką na zasadzie
uproszczonej procedury dla wzajemnych działań z obiektami ochrony własności mogą samodzielnie
prowadzić działność związaną z uzyskaniem patentów, znaków towarowych i innych działań bądź
przez pełnomocników krajowych, nie zarejestrowanych w Kirgizji. W ramach takich umów osoby
fizyczne i prawne państw obcych mają te same prawa i korzyści jak i obywateli miejscowi.
5.8. Działalność inwestycyjna
W celu poprawy klimatu inwestycyjnego oraz stworzenia sprzyjających warunków do
prowadzenia działalności inwestycyjnej w Kirgiskiej Republice uchwałą rządu utworzono Agencję
Promocji Inwestycji Ministerstwa Gospodarki Republiki Kirgiskiej (Uchwała rządu Republiki
Kirgiskiej z dn. 18 marca 2014 r., №158). Wspólnie z International Finance Corporation (IFC) w
celu stymulowania inwestycji zagranicznych opracowano podręcznik zachęt inwestycyjnych.
Podręcznik obejmuje dwa poziomy: dla władz krajowych i lokalnych rządów. Każdy poziom ma
odpowiednie ramy prawne i praktykę w świadczeniu zachęt inwestycyjnych. Kirgizja podpisała
porozumienia międzynarodowe z 21 krajami dot. ochrony przed ryzykiem podwójnego
opodatkowania oraz umowy o poparciu i ochronie inwestycji zagranicznych z 27 krajami.
W celu rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego stworzono Fundusz Finansowania
projektów PPP (Uchwała rządu Republiki Kirgiskiej z dn. 17 marca 2014 r. № 147). Aby zapewnić
jednolity wzór przekazywania istotnych informacji na temat projektów PPP, opracowuje się
zatwierdzona zasady ewidencji partnerstwa publiczno-prywatnego (Uchwała rządu Republiki
Kirgiskiej z dn. 4 czerwca 2014 r. № 307).
W procesie integracji z EUG w ramach wsparcia gospodarki krajowej i promowania
współpracy gospodarczej Republiki Kirgiskiej i Federacji Rosyjskiej w dn. 24 listopada 2014 r. w
Biszkeku podpisano Porozumienie w sprawie utworzenia Kirgisko-Rosyjskiego Funduszu Rozwoju
(ratyfikowano ustawą Republiki Kirgiskiej z dn. 30 grudnia 2014 r. №174). Kapitał zakładowy
funduszu wyniesie 500 mln USD. Środki te zostaną przyznane w dwóch transzach - po 250 mln
USD rocznie. Środki funduszu zostaną wykorzystane na finansowanie projektów inwestycyjnych w
takich obszarach jak rolnictwo, przemysł tekstylny, metalowy i górniczy, transport, budownictwo
mieszkaniowe, handel, rozwój przedsiębiorczości i infrastruktury. Ponadto, Federacja Rosyjska
zobowiązała się na korzystnych warunkach przyciągnąć kolejne 500 mln USD aby kapitał
zakładowy funduszu wzrósł do 1 mld USD.
5.9. Wolne strefy ekonomiczne
Wolne strefy ekonomiczne (WSE) w Republice Kirgiskiej skoncentrowane są na działalności
gospodarczej i przyciągnięciu inwestycji zagranicznych dla innowacyjnych przedsiębiorstw
produkcyjnych i eksportowych. Podstawowe prawo regulujące działalność wolnych stref
ekonomicznych w Kirgiskiej Republice jest Ustawa Republiki Kirgiskiej „O wolnych strefach
ekonomicznych w Kirgiskiej Republice” z dnia 16 grudnia 1992 r. № 1076-XII. Powyższa ustawa
przewiduje m.in. uproszczoną procedurę rejestracji firm, licencjonowania produktów eksportowych,
a także ulgi podatkowe. Oprócz tego, różne inspekcje i kontrole firm, zarejestrowanych w WSE,
mogą odbywać się jedynie za zgodą administracji sterf ekonomicznych.
Na terytorium Kirgizji zlokalizowanych jest pięć wolnych stref ekonomicznych (WSE):
31
„Biszkek”, „Naryn”, „Karakoł”, „Majmak” oraz „Lejlek”. W wolnych strefach ekonomicznych
funkcjonuje specjalny status prawny, system rejestracji przedsiębiorstw zagranicznych, taryfa celna,
imigracyjnych, ustawodawstwo ws. pracy, własności gruntów, podatków, handlu
międzynarodowego. Wolne strefy ekonomiczne przedstawiają inwestorom lokalnym i
zagranicznym korzyści i doskonałe warunki dla biznesu. Najbardziej aktywną jest strefa znajdująca
się w stolicy kraju - Biszkeku, funkcjonująca od 1996 roku. Strefa „Karakoł” przedstawia duże
możliwości dla rozwoju turystyki. „Naryn” również posiada znaczący potencjał dla turystyki oraz
górnictwa. Terytorium strefy zajmuje 47 tys. km2 - ok. ¼ całego kraju. Strefa „Majmak” położona
jest na skrzyżowaniu korytarzy transportu międzynarodowego. Strefa „Lejlek” jest korzystna dla
rozwoju handlu transgranicznego.
Wolne strefy ekonomiczne Republiki przyciągneły inwestorów z ponad 30 krajów, którzy
stworzyli na terytorium stref 234 firmy i spółki joint venture, działające w dziedzinie handlu,
przemysłu spożywczego i lekkiego, materiałów budowlanych i mebli, a także turystyki.
6. Relacje gospodarcze z zagranicą
Kirgiska Republika jest członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO). W ramach
współpracy gospodarczej kraj ten prowadzi politykę zmierzającą do rozwoju stosunków
gospodarczych przede wszystkim z najbliższymi sąsiadami. Kirgistan zawiera wielostronne i
bilateralne porozumienia gospodarcze. Dokumentem bazowym dla współpracy w ramach
Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) jest „Porozumienie o utworzeniu strefy wolnego handlu”
z dnia 15 kwietnia 1994 roku z późniejszymi zmianami. KR prowadzi wymianę towarową ze
wszystkimi krajami WNP na zasadach wolnego handlu.
W 2015 roku MFW zatwierdził porozumienie ws. kredytu o wartości 92,4 mln USD na
wsparcie Kirgistanu. Umowa przewiduje natychmiastową wypłatę 13,2 mln USD, pozostała kwota
zostanie przekazana sukcesywnie w kolejnych transzach.
6.1. Współpraca Kirgizji z Unią Europejską
Kwestie współpracy z Unią Europejską reguluje „Umowa o partnerstwie i współpracy”. W
jej ramach działają odpowiednie dwustronne komitety. Jednocześnie kraje członkowskie UE
podpisały z KR umowy dotyczące współpracy gospodarczej.
Działalność przedstawicielstwa Unii Europejskiej w Kirgiskiej Republice skierowana jest na
rozwój społeczny i gospodarczy oraz na wsparcie reform państwowych i administracyjnych.
Priorytetem programów regionalnych jest współpraca w sferze energetyki i transportu, ochrony
środowiska, edukacji, bezpieczeństwa i stabilności.
Od 1991 r. UE sfinansowała ponad 500 projektów na sumę powyżej 130 mln EUR, w formie
bezpośredniej pomocy dla Kirgizji. Kirgizja objęta jest przyjętą w 2007 r. „Strategią UE dla Azji
Centralnej”. W ramach Strategii odbywa się regularny dialog polityczny na wysokim szczeblu UE
z państwami Azji Centralnej, w tym również z Kirgizją. Dialog dotyczy głównie kwestii praw
człowieka, narodowej polityki wodnej, energetyki oraz edukacji. Wymiana handlowa między Unią
Europejską a Kirgizją oraz przepływ inwestycji nie osiągają jak na razie znaczących wielkości.
Priorytetem na szczeblu narodowym jest regionalna współpraca w Azji Centralnej, podniesienie
poziomu życia, wsparcie reform gospodarczych, zaś na szczeblu regionalnym: energetyka, sieć
32
transportowa i integracja gospodarcza, sprawy ochrony środowiska, ochrona granic i walka z
przestępczością, a także edukacja i kontakty międzyludzkie.
W ramach „Strategii Unii Europejskiej dla Azji Centralnej” w latach 2007 - 2013 latach
Kirgizja otrzymała łącznie ok. 55 mln EUR. W związku z przystąpieniem Kirgizji do EUG została
zredagowana „Strategia Unii Europejskiej dla Azji Centralnej w latach 2014- 2020”. Na realizację
wieloletniego programu indykatywnej pomocy dla Kirgiskiej Republiki w latach 2014-2020 został
przeznaczony budżet o wartości ok. 184 mln EUR, to jest o 74% więcej niż w okresie od 2007 do
2013 roku. W ramach w/w programu priorytetem jest współpraca między Unią Europejską a
Kirgizją w następujących dziedzinach: system edukacyjny, prawniczy i wszechstronny rozwój
regionów Republiki.
Na pomoc ze strony UE dla Azji Środkowej w latach 2014-2020 przeznaczono ok. 245 mln
EUR. Środki zostaną skierowane na projekty w dziedzinie zrównoważonego rozwoju regionalnego
(energii, środowiska, spraw wodnych i rozwoju społeczno-gospodarczego) i strategii rozwoju
regionalnego (zintegrowanego zarządzania granicami, zwalczania narkotyków i przestępczości,
bezpieczeństwa regionalnego).
6.2. Kirgizja a Eurazjatycka Unia Gospodarcza (Rosja, Kazachstan, Białoruś, Armenia)
W dniu 23 grudnia 2014 r. do EaUG przystąpił także Kirgistan (wcześniej Armenia). 29 maja
2014 r. w Astanie na posiedzeniu Najwyższej Euroazjatyckiej Rady Gospodarczej został
zatwierdzony program tzw. „Mapa Drogowa” przystąpienia Kirgiskiej Republiki do Unii Celnej,
który został przyjęty postanowieniem rządu №445 w dniu 5 sierpnia 2014 r. W dniu 8 maja 2015 r.
w Moskwie podpisane zostały dokumenty akcesyjne ws. przystąpienia Kirgistanu do EaUG.
Kirgistan stanie się pełnoprawnym członkiem tej organizacji po ratyfikacji w/w dokumentów przez
parlamenty wszystkich krajów członkowskich EaUG. Spodziewany termin - do końca czerwca
2015r.
W celu realizacji mapy drogowej na rzecz przystąpienia Kirgistanu do EaUG wdrażanych jest
szereg zmian i uzupełnień w bazie normatywna-prawnej KR, pod kątem jej dostosowania do
przepisów prawnych obowiązujących w EaUG. W pierwszej kolejności nowelizacji poddany został
Kodeks Podatkowy KR (nowe przepisy zaczną obowiązywać od 29 maja 2015 r.). Następnie
planowana jest likwidacja kontroli celnej i fitosanitarnej na granicy kirgisko-kazachstańskiej, która
stanie się wewnętrzną granicą EaUG (początkowo Kazachstan, obawiając się o bezpieczeństwo
wwożonych na swoje terytorium produktów rolno-spożywczych, sprzeciwiał się tak wczesnej
likwidacji kontroli, jednakże ostatecznie, pod naciskiem strony kirgiskiej, władze RK wyraziły
zgodę). Ponadto, Kirgistan będzie otrzymywał od EaUG 1,9% ogólnej sumy zebranych w Unii ceł,
co jest dla tego kraju decyzją korzystną (dotychczas Kirgistan zbierał rocznie ok. 11 mld KGS z
tytułu ceł, przy zastosowaniu stawki 1,9%, kwota ta wyniesie ok. 25 mld KGS).
W stosunkach Kirgistanu z Federacją Rosyjską eksponowane jest wsparcie finansowe,
okazywane przez Rosję Kirgistanowi w kontekście jego przygotowań do członkostwa w Unii, ale
również i w innych dziedzinach, nieobjętych procesami integracyjnymi (np. sfera obronna).
Podpisana została umowa między rządem Kirgiskiej Republiki a rządem Federacji Rosyjskiej w
sprawie rozwoju współpracy gospodarczej w ramach Euroazjatyckiej Integracji Gospodarczej. W
celu realizacji powyższego porozumienia został stworzony Kirgisko-Rosyjski Fundusz Rozwoju,
który ma ogromne znaczenie dla rozwoju gospodarki kraju i jej adaptacji do warunków
planowanego udziału w Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej. Fundusz ma finansować projekty w
33
sferze logistyki, przemysłu przetwórczego i tekstylnego, rolnictwa, budowy infrastruktury, handlu i
rynku kredytów hipotecznych. Projekty, finansowane z Funduszu mają na celu wzmocnienie
konkurencyjności producentów kirgiskich w warunkach wejścia kraju do EaUG. Ponadto, również
Kazachstan zamierza przekazać Kirgistanowi 100 mln USD na potrzeby realizacji „mapy
drogowej” ws. akcesji do EaUG.
Potencjalne korzyści jakie Kirgistan może wynieść z przystąpienia do EaUG:
- po pierwsze, Kirgistan winien przyspieszyć swój rozwój gospodarczy. Przed Kirgistanem
nadal stoi zadanie rozwoju potencjału przemysłowego, w czym pomóc ma integracja (w 1990 roku
udział przemysłu w całości gospodarki wynosił 40%, a w 2014 r. spadł on do 15,6%),
- po drugie, dzięki integracji pojawi się możliwość pozyskiwania kapitału i nowych
technologii nie tylko w ramach EUG, ale także i z innych krajów, dzięki powiększeniu się rynku,
- po trzecie, pojawi się możliwość rozwoju produkcji proeksportowych,
- po czwarte, nastąpi podwyższenie efektywności ochrony własnych interesów
ekonomicznych na arenie międzynarodowej.
Jednakże integracja kryje dla Kirgistanu także szereg problemów, przede wszystkim w sferze
społecznej:
- po pierwsze, należy obawiać się, czy w związku z procesem integracyjnym Kirgistan
całkowicie poradzi sobie z zatrudnieniem obywateli, którzy aktualnie utrzymują się z handlu (ok.
30% obywateli czynnych zawodowo). Towary, którymi handlują Kirgizi pochodzą głównie z Chin,
są one bowiem wielokrotnie tańsze niż analogiczne, pochodzące z Rosji i Kazachstanu. Handel
przynosi dochody i daje zatrudnienie dziesiątkom tysięcy ludzi, którym w wyniku zahamowania
napływu chińskich towarów grozi bankructwo,
- po drugie, istnieje realne niebezpieczeństwo bankructwa odradzającego się przemysłu
lekkiego, który bazuje na tanich chińskich materiałach,
- po trzecie, przystąpienie do EUG spowoduje wzrost cen w Kirgistanie we wszystkich
kategoriach towarów, co może grozić niepokojami społecznymi.
Konsekwencją przystąpienia Kirgistanu do EUG było także powołanie Agencji ds.
pozyskiwania inwestycji zagranicznych oraz zatwierdzenie prawa o zwalczaniu korupcji
(„Metodologia monitoringu antykorupcyjnego i oceny”).
7. Wykaz kancelarii prawnych
W przypadku powstania sporów bądź konieczności podjęcia działań o charakterze
windykacyjnym, należy zwrócić się o pomoc do miejscowych kancelarii prawnych. Poniżej
podajemy listę niektórych kancelarii prawnych:
Międzynarodowe kancelarie prawne posiadające oddziały w Kirgizji
„Deloitte & Touche”
Adres: Biszkek, ul. Turusbekowa 109/1
tel: +996 (312) 394 080
faks: +996 (312) 394 081
e-mail: [email protected]
www.deloitte.kg
34
„Grata”
Adres: Biszkek, ul. Razzakowa 33/1 biuro 2
tel: +996 (312) 314 050
faks: +996 (312) 314 050
www.gratanet.com
Wybrane miejscowe kancelarie prawne
„Partner”
Adres: Biszkek, ul. Kalyka Akijewa 57/21
tel: +996 (312) 906 268, +996 (312) 906 289
faks: +996 (312) 906 267
www.partner.kg
„Kalikova & Associates”
Adres: Biszkek, ul. Erkindik 71
tel: +996 (312) 666 060, +996 (312) 666 363
faks: +996 (312) 662 788
www.k-a.kg
„Senti”
Adres: Biszkek, ul. Czuj 219 (9 piętro)
tel: +996 (312) 614 589, +996 (312) 614 647
faks: +996 (312) 610 025
www.senti.kg
8. Przedsięwzięcia targowo - wystawiennicze
Wykaz niektórych imprez wystawienniczych w roku 2015 organizowanych przez:
«ITECA-Ala-Too» International Trade Exhibitions & Conferences
Tel.: (+996 312) 69 89 94
Faks: (+996 312) 69 05 44
Mob.: + 996 777 911 912
E-mail: [email protected], [email protected], [email protected]
www.iteca.kg
NAZWA
BRANŻA
XIII Międzynarodowa Specjalistyczna
Wystawa Budowlana «BishkekBuild Budownictwo oraz wyposażenie
wnętrz, ogrzewanie oraz
2015»
wentylacja, okna i drzwi
Patronat: Państwowa Agencja ds.
Architektury, Budownictwa i
Gospodarki MieszkaniowoKomunalnej przy Rządzie KR
35
MIEJSCE
DATA
VI Międzynarodowa Wystawa
Specjalistyczna «PowerKyrgyzstan
2015»
I Wystawa Międzynarodowa
„BIPS 2015”
II Wystawa Specjalistyczna
„KyrgyzReality 2015”
I Międzynarodowa Wystawa
Specjalistyczna
„KyrgyzComak 2015”
VI Międzynarodowa Wystawa
Specjalistyczna «BITF 2015»
I Wystawa Specjalistyczna
«Horex 2015»
«Yug-stroy 2015»
Energetyka i odnawialne źródła
energii
Biszkek,
Pałac Sportu
im.
Kożomkuła
25.03 –
27.03
Bezpieczeństwo przemysłowe,
środki ratunkowe oraz ochrona
przeciwpożarowa
Nieruchomości, hipoteka,
kredytowanie
Budownictwo drogowe,
maszyny specjalne
Biszkek,
Pałac Sportu
im.
Kożomkuła
Wszystko dla hoteli, restauracji, Biszkek,
supermarketów
Pałac Sportu
im.
Kożomkuła
Osz
Budownictwo i wyposażenie
wnętrz, ogrzewanie i
wentylacja, okna i drzwi
09.04 –
11.04
Energetyka, oświetlenie
Osz
09.11 –
11.11
Samochody, akcesoria, części
zapasowe, chemia
samochodowa, tuning
Biszkek,
Pałac Sportu
im.
Kożomkuła
Turystyka i podróże
09.04 –
11.04
09.11 –
11.11
Patronat: Urząd miasta, ITECA-АlaToo, ОсОО BiEXPO
«Yug-energy 2015»
Patronat: Urząd miasta, ITECA-АlaToo, ОсОО BiEXPO
III Wystawa Specjalistyczna
„ATBI Expo 2015”
36
17.09 –
19.09
„MedExpo-KG” Sp. z o.o.
Tel.: +996 (312) 90 84 72 lub 90 84 71
Faks: +996 (312) 90 84 73
e-mail: [email protected], [email protected]
www.medexpo.kg
NAZWA
X Międzynarodowa Wystawa
Medyczna
„Medycyna – 2015”
III Wystawa Specjalistyczna
„Zdrowy styl życia”
I Specjalistyczna Wystawa
Farmaceutyczna
„Apteka”
BRANŻA
MIEJSCE
DATA
Ochrona zdrowia, sprzęt medyczny
oraz artykuły medyczne
Produkty rehabilitacji i
profilaktyki, medycyna estetyczna
Biszkek,
Pałac Sportu im.
Kożomkuła
27.05 –
30.05
Lekarstwa, witaminy
Zrzeszenie Producentów Maszyn Rolnych oraz Sprzętu Rolnego dla Kompleksu RolnoPrzemysłowego „Soyuzagromash”
Tel.: +7 (495) 967-98-03, +7 (495) 781 37 56 wew. 206
Faks:+ 7 (495) 781 37 08
e-mail:[email protected], [email protected]
www.soyuzagromash.info
NAZWA
Międzynarodowa Wystawa
Agroprzemysłowa
„Aiyl-Agro 2015”
BRANŻA
Rolnictwo, hodowla
zwierząt
MIEJSCE
Biszkek
Plac „AlaToo”
DATA
20.05 –
22.05
Uwaga: Informacje o pozostałych wystawach odbywających się na terytorium Kirgiskiej Republiki
zawsze są dostępne na stronie internetowej Wydziału: www.almaty.trade.gov.pl.
9. Organizacje otoczenia biznesu
Izba Handlowo-Przemysłowa
Kirgiskiej Republiki
Prezydent - Szarszekejew Marat
Dujszebajewicz
720001 Biszkiek, ul. Kijowska 107
tel.: (+ 996 312) 61 38 72
faks: (+ 996 312) 61 38 75
e-mail: [email protected];
www.cci.kg
Торгово-промышленная палата
Кыргызской Республики
Президент – Шаршекеев Марат Дуйшебаевич
7200001 г. Бишкек, ул. Киевская 107
тел.: (+ 996 312) 61 38 72
факс: (+ 996 312) 61 38 75
www.cci.kg
37
Związek Przedsiębiorców
Prezydent - Czynybaj Tursunbiekow
720010 Biszkiek, ul. Razzakowa 19, biuro 1304
Tel.: (+ 996 312) 96 48 88
www.spk.kg
Союз предпринимателей
Кыргызской Республики
Президент – Чыныбай Турсунбеков
720010 г. Бишкек, ул. Раззакова 19, оф. 1304
тел.: (+ 996 312) 96 48 88
www.spk.kg
Agencja ds. Promocji Inwestycji
Tel.: +996 312 623844
www.invest.gov.kg
Агентство по продвижению инвестиций
Тел.: +996 312 623844
www.invest.gov.kg
Zrzeszenie Międzynarodowych
Przewoźników Drogowych
tel.: (+996 312) 31 43 11 lub 31 43 69
faks: (+996 312) 31 43 20
e-mail: [email protected],
[email protected]
Ассоциация международных
автомобильных перевозчиков Кыргызской
Республики
тел.: (+996 312) 31 43 11 lub 31 43 69
факс: (+996 312) 31 43 20
[email protected]
Zrzeszenie Przedsiębiorstw Przemysłu
Lekkiego Kirgiskiej Republiki
„Legprom”
Dyrektor – Raimżanow Farchad Tołogonowicz
720000 Biszkek, ul. Miedierowa 44
tel.: (+996 312) 54 92 29
faks: (+996 312) 54 93 33
Mob. (+996) 775 58 14 41
www.legprom.kg
Ассоциация предпринимателей легкой
промышленности Кыргызской Республики
«Легпром»
Директор – Раимжанов Фархад Тологонович
720000 г. Бишкек, ул. Медерова 44
тел.: (+996 312) 54 92 29
факс: (+996 312) 54 93 33
Моб.: (+996) 775 58 14 41
www.legprom.kg
Związek Przedsiębiorstw Przemysłu
Tekstylnego Kirgiskiej Republiki
Dyrektor Wykonawczy – Kapustina Maria
720000 Biszkek, al. Czuj 207, biuro 607
tel.: (+996 312) 66 33 23
faks: (+996 312) 66 34 28
Mob.: (+996) 555 690 195
[email protected]
www.souztextil.kg
Союз предприятий текстильной
промышленности Кыргызской Республики
Исполнительный Директор – Капустина Мария
720000 г. Бишкек, пр. Чуй 207, каб. 607
тел.: (+996 312) 66 33 23
факс: (+996 312) 66 34 28
Моб.: (+996) 555 690 195
e-mail: [email protected], [email protected]
www.souztextil.kg
Biszkekski Klub Biznesowy
Ułuk Kadyrbajew
720000 Biszkek, ul. Toktoguła 90a (róg ul.
Tynystanowa)
Tel. (+996 312) 93 55 81
www.bdk.kg
Бишкекский Деловой Клуб
Кыдырбаев Улук
720000 г. Бишкек,
ул. Токтогула 90а (пер. ул. Тыныстанова)
Тел.: (+996 312) 93 55 81
E-mail: [email protected]
www.bdk.kg
38
Zrzeszenie Biznesmenów Rolniczych
„Żer Azygy”
723500 Osz, ul. Lenina 428
tel.: (+996 3222) 55 394
lub (+996 3222) 76 904
faks: (+996 3222) 55 394
[email protected]
www.aakkg.com
Ассоциация Агробизнесменов Кыргызстана
«Жер Азыгы»
723500 г.Ош, ул.Ленина, 428
тел.: (+996 3222) 55 394
либо (+996 3222) 76 904
факс: (+996 3222) 55 394
[email protected]
www.aakkg.com
Narodowa Konfederacja Pracodawców KR
Alibiek Kadyrow
720001 Biszkek, ul. Akijewa 102
Tel. (+996 312) 34 18 57
lub (+996 312) 34 16 90
faks: (+996 312) 34 15 02
tel. kom. (+996) 772 371 340
[email protected]
Национальная Конфедерация
Работодателей КР
Кадыров Алибек 772 371 340
720001 г. Бишкек, ул. К. Акиева, 102
тел.: (+996 312) 34 18 57
либо (+996 312) 34 16 90
факс: (+996 312) 34 15 02
[email protected]
Izba Doradców Podatkowych
tel.: (+996 312) 90 03 66
lub (+996 312) 66 13 08
faks: (+996 312) 66 27 33
www.nalogi.kg
Палата Налоговых Консультантов
тел.: (+996 312) 90 03 66
либо (+996 312) 66 13 08
факс: (+996 312) 66 27 33
www.nalogi.kg
Związek Budowlanych
720000 Biszkek, ul. Tolstogo 12
tel.: (+996 312) 59 02 18
lub (+996 312) 59 00 80
lub (+996 312) 59 01 87
faks: (+996 312) 59 02 18
Союз строителей
720000 г. Бишкек, ул. Толстого 12
тел.: (+996 312) 59 02 18
либо (+996 312) 59 00 80
либо (+996 312) 59 01 87
факс: (+996 312) 59 02 18
Zrzeszenie Przewoźników
Międzynarodowych Kirgiskiej Republiki
Ассоциация международных
автоперевозчиков Кыргызской Республики
720000 Biszkek, ul. Isanowa 42
tel.: +996.312.31.43.11
lub +996.312.31.42.69
faks: +996.312.31.43.20
[email protected]
720000 Бишкек, ул. Исанова, 42
тел. : +996.312.31.43.11
либо +996.312.31.42.69
факс: +996.312.31.43.20
[email protected]
Zrzeszenie Przedsiębiorstw Warzywniczych
720010 Biszkek, ul. Toktoguła 175, m. 41
tel.: (+996 312) 46 27 44
faks: (+996 312) 31 76 49
www.afve.org
Ассоциация плодоовощных предприятий
720010 г. Бишкек, ул. Токтогула, 175, кв. 41
тел.: (+996 312) 46 27 44
факс: (+996 312) 31 76 49
www.afve.org
39
Górniczo-Hutniczy Związek Zawodowy
Kyrgyzstanu
Przewodniczący – Tadżybajew Eldar
Abduhalilowicz
720032, Biszkek
al. Czuj 207, biuro 505, 506, 511
tel.: + (996-312) 61-32-29, 61-32-24, 61-32-54
faks: +(996-312) 61-32-24
[email protected]
www.gmpk.el.kg
Zrzeszenie Przedsiębiorstw Przemysłu
Spożywczego Kyrgyzstanu
720001, Biszkek, pr. Manasa 101/1, gab. 303
tel.: +996 (312) 46 27 44, 69 41 32
faks: +996 (312) 69 41 32
www.afve.org
Горно-металлургический профсоюз
Кыргызстана
Председатель – Таджибаев Эльдар
Абдухалилович
720032, г. Бишкек
пр. Чуй, 207, каб. 505, 506, 511
Тел.: + (996-312) 61-32-29, 61-32-24, 61-32-54
Факс: +(996-312) 61-32-24
[email protected]
www.gmpk.el.kg
Ассоциация предприятий пищевой
промышленности Кыргызстана
720001 г. Бишкек, Пр. Манаса 101/1, каб. 303
тел.: +996 (312) 46 27 44, 69 41 32
факс: +996 (312) 69 41 32
www.afve.org
10. Praktyczne wskazówki
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Astanie
Kompetencje terytorialne: Republika Kazachstanu, Republika Kirgiska
Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP Jacek Kluczkowski
010000, Astana, ul. Sary Arka 15 (Centrum biznesu „Iskier")
tel: +7 (7172) 90 10 11
faks: +7 (7172) 90 10 12
www.astana.msz.gov.pl
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Astanie
(Wydział obejmuje swoim działaniem również Republikę Kirgiską)
I Radca, Kierownik Wydziału Andrzej Stefański
Radca, Włodzimierz Kurowski
Republika Kazachstanu,
050059 Ałmaty, ul. Zatajewicza, 72
tel./faks: + 7 (727) 264 79 11
tel./faks: + 7 (727) 263 44 27
e-mail: [email protected] i [email protected]
www.almaty.trade.gov.pl
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty
Kompetencje terytorialne: Republika Kazachstanu, Republika Kirgiska
Konsul Generalny RP Andrzej Papierz
050059 Ałmaty, Kazachstan ul. Dżarkentskaja 9
róg ul. Iskanderowa 11/13 (rejon Górny Gigant)
tel.: +7 (727) 258 15 51, 258 16 17
faks: +7 (727) 258 15 50
www.almaty.msz.gov.pl
40
Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Kirgiskiej
Kompetencje terytorialne: Republika Kirgiska
Konsul Honorowy RP w Republice Kirgiskiej Aleksander Zlatkin
720021 Biszkek, ul. Gogola 28а
tel.: + 996 (312) 690 243
faks: + 996 (312) 690 244
www.hkrp.kg
10.1. Informacje o hotelach
Dane dotyczące hoteli w Kirgiskiej Republice, można uzyskać na stronie internetowej:
www.bishkek-hotels.org.
Poniżej podajemy adresy internetowe niektórych hoteli w Biszkeku:
Nazwa hotelu
Hyatt Regency
Golden Dragon
Jannat
Ak-Keme
Park Hotel Bishkek
Club Dostuk Hotel
Silk Road Lodge
Holiday Hotel
Strona internetowa
www.bishkek.regency.hyatt.com
www.gdhotel.kg
www.jannat-hotel.kg
www.akkemehotel.com
www.parkhotel.kg
www.dostuk.kg
www.silkroad.com.kg
www.holiday.kg
*****
*****
*****
****
****
****
***
***
10.2. Warunki otrzymania wizy
24 lipca 2012 r. Prezydent Republiki Kirgiskiej Ałmazbek Atambajew podpisał ustawę «O
wprowadzeniu ruchu bezwizowego dla obywateli 44 krajów na okres do 60 dni». Dotyczy ona
również obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Ruch bezwizowy dla obywateli 44 krajów
wprowadza się na okres do 31 grudnia 2020 roku i w przypadku osiągnięcia zawartych w ustawie
celów zostanie on wprowadzony na czas nieokreślony.
Ustawę przyjęto w celu ułatwienia procedury wydawania wiz obcokrajowcom i podniesienia
atrakcyjności rynku turystycznego, rozwoju turystyki i przyciągnięcia inwestycji. Wśród 44 ujętych
w wykazie państw znajduje się 29 członków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
(OECD), z wyjątkiem: Turcji (z którą istnieje porozumienie w sprawie ruchu bezwizowego na
zasadzie wzajemności na okres do 30 dni), Japonii (dla obywateli której już od 10 lat obowiązuje
jednostronny ruch bezwizowy), a także Meksyku, Chile i Izraela. Należy zaznaczyć, że przyjęty
wykaz obejmuje 44 z 67 państw, które znajdują się na zatwierdzonej przez rząd liście krajów, dla
obywateli których stosuje się uproszczony ruch wizowy.
W przypadku dłuższego pobytu (powyżej 60 dni) obowiązują ogólne zasady wizowe.
Podstawą do uzyskania wizy (jeżeli obywatel Polski przebywa na terenie Kirgistanu powyżej
60 dni) jest poparcie wizowe tj. pozwolenie na wjazd/wyjazd do/z terytorium Kirgiskiej Republiki.
Otrzymanie poparcia wizowego na terytorium Republiki Kirgiskiej jest możliwe w jednym z
następujących urzędów państwowych:
41
1. W Wydziale Konsularnym Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Kirgiskiej
odnośnie następujących kategorii wiz: dyplomatycznych, służbowych, inwestycyjnych,
biznesowych (B2) pracowniczych (W2), turystycznych.
Adres: Biszkek, ul. TogołokMołdo 10a, Tel.: +996 312 660706, +996 312 663270.
2. W Rządowym Wydziale Ewidencji Ludności z jego oddziałami terytorialnymi odnośnie
następujących rodzajów wiz: biznesowe (B1), studenckie (S), pracownicze (W1), religijne,
prywatne, turystyczne.
Adres głównej siedziby: Biszkek, ul. Kijewska 58, tel.: +996 312 662329, +996 312 666120.
Do otrzymania poparcia wizowego wymagane są następujące dane:
· Dane paszportowe;
· Dokładne daty pobytu w Republice Kirgiskiej;
· Wniosek, w którym określony jest cel pobytu w Republice Kirgiskiej.
Wiza jest ważna prawie na całym terytorium Kirgistanu. Jednak przebywanie w obszarach
przygranicznych z Chinami oraz w sześciu strefach na terytorium Republiki Kirgiskiej wymaga
specjalnego zezwolenia. Są to strefy w obszarze Engilczeka, w północnej części pasma górskiego
Terskei Ala-Too, od Ak-Sai na wschodzie do Dżuuku na zachodzie, Dolina Czatkalska i lodowiec
Ak-Sai w wąwozie Ala-Arcza. Zezwolenie można otrzymać w Wydziale Konsularnym
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Kirgiskiej (dane kontaktowe w tekście powyżej).
Każdy przyjeżdżający do Kirgistanu powinien posiadać przy sobie ważny paszport i
ubezpieczenie zdrowotne obejmujące również uprawianie wspinaczki. Przebywanie w niektórych
obszarach Kirgistanu jest dozwolone wyłącznie dla turystów posiadających dokumenty
potwierdzające ubezpieczenie.
Dokumentami zastępującymi wizy są:
- akredytacje wydawane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Kirgiskiej członkom
misji dyplomatycznych, pracownikom wydziałów konsularnych państw obcych, pracownikom
organizacji międzynarodowych akredytowanych w Republice Kirgiskiej i osobom z nimi
zrównanym oraz członkom ich rodzin;
- zezwolenie na pobyt stały w Republice Kirgiskiej;
- zaświadczenie o bezpaństwowości wydane przez właściwy organ Kirgiskiej Republiki.
Ambasada Republiki Kirgiskiej w Wiedniu
(akredytacja obejmuje również Rzeczpospolitę Polską)
Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny KR Ermek Ibraimow
1030 Vienna, Invalidenstrasse 3/8
tel.: + 431 535 03 79 11
faks: + 431 535 03 79 13
www.kyremb.at/en
42
10.3. Przydatne linki
Rząd Republiki Kirgiskiej: www.gov.kg
Oficjalna witryna prezydenta KR: www.president.kg
Narodowy Bank KR: www.nbkr.kg
Krajowy Komitet Statystyczny: www.stat.kg
Państwowa Służba Celna: www.customs.gov.kg
Informator KR: www.yellow-pages.kz/kg/ru
UNDP: www.undp.kg
Związek Przedsiębiorców Kirgiskiej Republiki: www.spk.kg
Zrzeszenie Spedytorów Kirgiskiej Republiki: www.krffa.kg
Biszkekski Klub Biznesowy: www.bdk.kg
Zrzeszenie Operatorów Łączności: www.aoc.kg
Zrzeszenie Turystyczne Jedwabnego Szlaku: www.srtoa.centralasia.kg
Rada ds. rozwoju biznesu i inwestycji przy Rządzie KR: www.investmentcouncil.kg
Izba Doradców Podatkowych: www.nalogi.kg
Międzynarodowa Rada Biznesowa: www.ibc.kg
Centrum Konkurencyjności Agrobiznesu: www.agromarket.kg
Zrzeszenie Młodych Przedsiębiorców Agencja ds. Przyciągania Inwestycji: www.jia.kg
Zrzeszenie Hotelarstwa i Gastronomii: www.agrb.kg
Narodowe Centrum Technologii Informacyjnych: www.it.kg
43
NOTATKI
44
,SKIE.

Przewodnik po rynku - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Ałmaty

Transkrypt

Podobne dokumenty

Program konferencji