Szanowni Państwo - TERENA Networking Conference 2005

Szanowni Państwo,
Cieszę się, że jako przedstawiciel polskiego środowiska naukowego mogę dzisiaj Państwu
przedstawić kilka istotnych informacji związanych z rozpoczętą konferencją TERENA. Jak
powiedziała p. Dorte Olesen, President of Trans-European Research and Education
Networking Assiociation (TERENA) ta konferencja jest wyjątkowa. Dla nas jest to
wydarzenie szczególne ponieważ odbywa się w Polsce i w Poznaniu. W tym kontekście
chciałbym zacytować fragmenty z listu Ministra Nauki i Informatyzacji prof. Kleibera,
skierowanego do uczestników konferencji:
„Od 1992 roku środowisko naukowe w ścisłej współpracy z Komitetem Badań Naukowych,
w sposób skoordynowany realizowało budowę infrastruktury informatycznej nauki. W jej
ramach, w okresie do roku 2000, powstało 21 światłowodowych sieci MAN w głównych
ośrodkach akademickich kraju oraz 5 centrów Komputerów Dużej Mocy. Równolegle
prowadzona była rozbudowa sieci lokalnych i kampusowych jednostek naukowych oraz
organizowano centralne zakupy oprogramowania.
Osiągnięte wyniki w naturalny sposób doprowadziły do sformułowania w 1999 roku
i przyjęcia w roku 2000 programu „PIONIER: Polski Internet Optyczny – Zaawansowane
Aplikacje, Usługi i Technologie dla Środowiska Informacyjnego”. W ramach tego
programu, oprócz różnego rodzaju projektów, np. gridowych, budowana jest ogólnopolska
naukowa sieć światłowodowa. Sieć ta łączy powstałe wcześniej akademickie światłowodowe
sieci miejskie, tworząc zintegrowane środowisko sieciowe nauki o ogromnym znaczeniu dla
dalszego rozwoju nie tylko informatyki czy telekomunikacji, ale także dla innych dziedzin
jak fizyka, chemia, astronomia, medycyna itp.
Ponadto sieć ta posiada światłowodowe połączenia do sieci naukowych krajów sąsiednich,
tzw. popularne ostatnio crossborder fibers. Połączenia te stanowią nowy wymiar w rozwoju
współpracy zagranicznej. Patrząc z perspektywy ostatnich lat na polskie doświadczenia
sieciowe w kontekście zainteresowania Europy i świata tymi wynikami, można mówić o
polskim modelu budowania sieci naukowych. Cieszymy się więc, że będzie okazja również
tymi doświadczeniami dzielić się z uczestnikami konferencji.
Wybór Poznania jako miejsca organizacji konferencji TERENA jest naturalny, gdyż
w mieście tym ma siedzibę operator krajowej sieci naukowej – Poznańskie Centrum
Superkomputerowo-Sieciowe a od 1998 roku zlokalizowany jest tu węzeł pan-europejskiej
sieci naukowej Géant2 (poprzednio TEN-155, Géant).”
Istotne fakty
Tegoroczna konferencja TNC2005 będzie kojarzona z przełomem jaki dokonuje się
w rozwoju technologii sieciowych i ich zastosowaniu w nauce i innych obszarach życia. Aby
uzasadnić to stwierdzenie odwołam się do kilku faktów:
1) Aktualnie na konferencji prezentowana jest eksperymentalna sieć 40
Gb/s zbudowana przez Poznańskie Centrum SuperkomputerowoSieciowe (PCSS) oraz firmę Cisco Systems. (szerzej w materiałach będących
załącznikiem do niniejszego opracowania).
2) 5 dni po zakończeniu konferencji w Europie oddawana będzie do użytku
sieć Géant2. Polska, i jej sieć PIONIER, jest pełnoprawnym, aktywnym partnerem
tej sieci, współtwórcą jej idei. Bardzo się cieszymy, że obecny jest tu na konferencji
Dyrektor Generalny tej sieci Dai Davies.
3) W czasie konferencji zaplanowano robocze seminarium poświęcone
dyskusjom nad następną generacją, następnym krokiem w rozwoju sieci
Geant2, a mianowicie wykorzystania światłowodowych połączeń
transgranicznych z naukowymi sieciami krajów sąsiednich, tzw. cross
border fibers. Prekursorem budowania takich połączeń była Polska a sieć
PIONIER ma już działające takie połączenia z Czechami i Słowacją oraz jest gotowe
do łączności z Niemcami. W trakcie realizacji są także przyłącza do naszych
wschodnich sąsiadów (więcej informacji można uzyskać od p. Macieja Stroińskiego).
4) Jedna z sesji konferencji jest dedykowana prezentacjom i dyskusjom
możliwości użycia najnowocześniejszych technologii sieciowych na
styku z krajami Europy wschodniej. Dyskusje będą się tu toczyły wokół
zainspirowanego przez Polskę projektu o roboczym tytule „Porta Optica”. (szerzej
w materiałach będących załącznikiem do niniejszego opracowania).
Najciekawsze prezentacje
Kolejne ważne fakty wiążą się z prezentowanymi tu na konferencji aplikacjami czy
usługami nowej generacji. Wskazałbym tutaj tylko te najważniejsze:
1) Transmisję sygnałów wysokiej rozdzielczości (ang. HDTV), którą realizuje
PCSS we współpracy z Research Channel. Sygnał telewizyjny wysokiej rozdzielczości
przesyłany jest za pośrednictwem sieci Abilene w USA, transatlantyckiego
połączenia LightPath, sieci Geant2 i sieci PIONIER. Transmisja ta odbywa się
z prędkością 270 Mb/s (więcej o interaktywnej telewizji w załączonych materiałach).
2) Obrady konferencji transmitowane są na cały świat za pośrednictwem
zbudowanego w PCSS systemu dystrybucji treści dla telewizji
interaktywnej poprzez Internet. System ten, po konferencji, będzie służył do
dostarczania interaktywnej telewizji odbiorcom telewizji polskiej (szerzej
w materiałach będących załącznikiem do niniejszego opracowania).
3) Na konferencji prezentowane są także możliwości wykorzystania
w nauce a także w innych obszarach wirtualnych laboratoriów.
Pokazujemy to na przykładzie wykorzystania spektrometru magnetycznego
i radioteleskopu, ale można sobie wyobrazić użycie w tym miejscu innych
unikalnych przyrządów. Ta ostatnia aplikacja jest przykładem zastosowania
powszechnego systemu usług sieciowych, czyli tzw. gridu (szerzej w materiałach
będących załącznikiem do niniejszego opracowania).
4) Gridy czyli tzw. powszechny system usług sieciowych - można powiedzieć,
że obszar badań i rozwoju oprogramowania tych systemów jest polską specjalizacją
w ramach 5 i 6 Programu Ramowego a także partnerskiej współpracy z twórcami tej
idei w USA. PCSS realizuje kilkanaście dużych międzynarodowych projektów z tego
zakresu i planowane jest wykorzystanie rozwijanych technologii dla zastosowań
praktycznych (szerzej w materiałach będących załącznikiem do niniejszego
opracowania).
Sieć PIONIER
Bazą dla tych wyników w zakresie nowych technologii i usług stanowi sieć PIONIER,
budowana od 2001 roku. W połowie 2006 roku sieć ta obejmuje około 6 000 km
własnych włókien światłowodowych, połączy wszystkie 21 miejskich sieci
światłowodowych w ramach zamkniętej pętli, tj. każda miejska sieć światłowodowa
będzie otrzymywała sygnał z 2 niezależnych kierunków jednocześnie. Na tej
infrastrukturze środowisko naukowe korzysta z kanałów (tzw. lambd) po 10 Gb/s
każdy.
Z punktu widzenia koncepcji i zastosowanych technologii sieć PIONIER porównywana
jest z budowaną równolegle amerykańską siecią naukową National Lambda Rail. Polska
i Poznań jako miejsce tegorocznej konferencji TNC2005 nie są wybrane przypadkowo.
W Poznaniu bowiem działa PCSS, które nie tylko jest operatorem krajowej sieci
PIONIER, ale także ważnym i liczącym się centrum badawczo-rozwojowym w zakresie
sieci nowych generacji, gridów i portali.
Dorobek badawczo-rozwojowy PCSS został dostrzeżony i w roku 2004 Computerworld
przyznał naszej instytucji tytuł Lidera Informatyki w kategorii jednostek użyteczności
publicznej.
Więcej o programie i sieci PIONIER pod adresem: www.pionier.gov.pl
Dziękuję za uwagę.
Jan Węglarz