OSTRZEŻENIA OBRAZKOWE NA PACZKACH PAPIEROSÓW

OSTRZEŻENIA OBRAZKOWE NA PACZKACH PAPIEROSÓW DOPIERO OD MARCA 2013 r.
Ministerstwo Zdrowia zakończyło konsultacje społeczne dotyczące wprowadzenia obrazkowych
ostrzeżeń zdrowotnych na paczkach papierosów, pokazujących prawdziwe skutki palenia. Projekt
rozporządzenia czeka na podpisanie przez Minister Zdrowia. Ostrzeżenia to skuteczna forma
ochrony zdrowia i życia Polaków, zgodna ze światowymi standardami i wymogami unijnymi. W
opinii Koalicji Obywatelskiej Tytoń Albo Zdrowie, popieranej przez 30 organizacji medycznych oraz
społecznych wprowadzenie w Polsce ostrzeżeń obrazkowych to dobry krok w kierunku zwalczania
epidemii palenia tytoniu. Według raportów WHO co druga osoba używająca tytoniu umrze z tego
powodu. W Polsce rokrocznie palenie zabija 70 000 osób. Ramowa Konwencja WHO o Ograniczaniu
Użycia Tytoniu (FCTC) wyraźnie wskazuje na potrzebę ostrzegania o fatalnych skutkach palenia oraz
wdychania dymu tytoniowego z drugiej ręki. Jednym ze skuteczniejszych sposobów informacji są
właśnie ostrzeżenia obrazkowe. Niestety, proponowana w Polsce data wprowadzenia ostrzeżeń
obrazkowych z dniem 1 marca 2013 jest ZDECYDOWANIE ZBYT PÓŹNA.
DLACZEGO OSTRZEŻENIA OBRAZKOWE?
•
•
•
•
•
•
informują w sposób jasny i klarowny o zagrożeniach związanych z używaniem tytoniu,
ostrzegają o groźnych dla zdrowia, często śmiertelnych skutkach palenia,
prewencyjnie oddziałują szczególnie na osoby młode, które mogą zacząć palić,
zmniejszają atrakcyjność paczek papierosów, a tym samym atrakcyjność samego palenia
niwelują wpływ marketingu tytoniowego - wzmacniają świadomy wybór konsumentów
mają długotrwałe działanie - efekt zapamiętywania obrazu
ZBYT DŁUGI CZAS WDROŻENIA PRZEPISÓW
Ostrzeżenia obrazkowe na polskich paczkach papierosów w skali świata nie są niczym nowym. Jest to
jednak krok w dobrym kierunku. Przepisy, które wymagają umieszczania dużych obrazkowych
ostrzeżeń zdrowotnych na paczkach papierosów przyjęły już 42 państwa, reprezentujące 42%
światowej populacji (m.in. Belgia, Wielka Brytania, Łotwa, Szwajcaria, Australia, Brazylia, Kanada,
Nowa Zelandia, Tajlandia i wiele innych).
Zdaniem ekspertów po 6 latach obecności ostrzeżeń w formie pisemnej w Polsce palacze na tyle się
do nich przyzwyczaili, że traktują je jak nieprzykuwające uwagi tło. Najwyższy czas, aby przypomnieć
im o przerażających skutkach palenia w formie ostrzeżeń obrazkowych, które nie tylko zilustrują
dotąd czytane informacje, ale ponownie wyostrzą percepcję.
Specjaliści szacują, że ostrzeżenia umieszczone na paczce papierosów będą oglądane przez palacza
(wypalającego paczkę papierosów dziennie) co najmniej 7000 razy w ciągu roku, a co najmniej 500
tys. Polaków zaprzestanie palenia po ich obejrzeniu. Ostrzeżenia obrazkowe szczególnie skutecznie
wpływają na osoby młode, działając prewencyjnie. Każdy kolejny miesiąc zwłoki w ich wdrożeniu, to
okazywanie bierności wobec tego problemu. To ograniczenie szansy dla setek tysięcy palaczy, aby
podjęli próbę zaprzestania palenia i zaczęli chronić swoje zdrowie.
Koncerny tytoniowe niejednokrotnie udowodniły, że są w stanie szybko dostosować opakowania do
nowych wymogów. W Polsce miało to miejsce w 1998 i 2004 r., kiedy wchodziły w życie nowe
tekstowe ostrzeżenia zdrowotne na paczkach papierosów. W Kanadzie ostrzeżenia obrazkowe na
paczkach papierosów wprowadzono w ciągu 6 miesięcy (!).
SKUTECZNOŚĆ OSTRZEŻEŃ OBRAZKOWYCH – PRZEGLĄD BADAŃ
•
Kanada – 91% palaczy w Kanadzie powiedziało, że zwróciło uwagę na ostrzeżenia, przeczytało
je i oglądnęło. Ponadto 90% młodych osób uznało, że ostrzeżenia graficzne dostarczyły im
istotnych informacji na temat skutków zdrowotnych używania tytoniu, były celne i zmniejszyły
atrakcyjność palenia.
• Australia – po wprowadzeniu ostrzeżeń obrazkowych 85% Australijczyków (w tym większość
palaczy) uznało za „bardzo” lub „całkiem ważne” wprowadzenie przez rząd ostrzeżeń
zdrowotnych. Po dwóch latach od wprowadzenia dużych ostrzeżeń obrazkowych liczba osób
dzwoniących na infolinię, by uzyskać poradę jak rzucić palenie uległa podwojeniu.
•
Singapur – badania wykazały, że po wprowadzeniu ostrzeżeń obrazkowych: 28% palących pali
mniej papierosów, 14% palących unika palenia przy dzieciach, 12% unika palenia przy
kobietach w ciąży.
PODSTAWY PRAWNE
Wprowadzenie ostrzeżeń obrazkowych to krok zgodny z dyrektywą Parlamentu i Rady Europejskiej
2001/37/WE z dnia 5 czerwca 2001 roku w sprawie dostosowania ustaw, rozporządzeń i przepisów
administracyjnych państw członkowskich dotyczących produkcji, prezentacji i sprzedaży wyrobów
tytoniowych, zgodnie z którą Komisja Europejska i Rada Unii Europejskiej zalecały umieszczanie
ilustracji już w 2009 r. Jest to także w pełni zgodne z zapisami art. 11 Ramowej Konwencji Światowej
Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, którą Polska ratyfikowała w 2006 roku.
Dodatkowo zmiany zgodne są z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i
wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r.
Informacji udzielają:
Dominika Kawalec
Stowarzyszenie MANKO
Koalicja Obywatelska Tytoń Albo Zdrowie
e-mail: [email protected]
tel. 697 779 708
Anna Kozieł
National Professional Officer,
Biuro Światowej Organizacji Zdrowia
e-mail: [email protected]
tel. 502 720 350