Wszystkim dzieciom, tym małym i tym dużym, życzymy
Transkrypt
Wszystkim dzieciom, tym małym i tym dużym, życzymy
Numer 6/2015 (10) czerwiec 2015 www.nowinki.com.nl Wydawnictwo bezpłatne Wszystkim dzieciom, tym małym i tym dużym, życzymy słońca i uśmiechu redakcja Nowinek 2 2 nr 6 (10 ) nr 6 (10) czerwiec 2015 czerwiec 2015 Felieton nowinki.com.nl nowinki.com.nl Jak pachną tulipany? Rzeczy... potrzebujemy rzeczy! Całego mnóstwa przeróżnych rzeczy. Często wydaje nam się, że bez tego „czegoś” nie możemy żyć, bo przecież wszyscy „to” mają i nam także jest potrzebne. To „coś” zaczyna mieć nad nami władzę. Często, gdy uzbieramy grosz do grosza i zdobędziemy tę rzecz, okazuje się, że życie z nią niewiele różni się od tego bez, lub co gorsza - wtedy „przed” było lepiej, łatwiej. Pozwolę sobie opowiedzieć historię jednej z takich rzeczy: drobnej, delikatnej i nietrwałej, która zawładnęła umysłami i sercami wielu w Królestwie Niderlandów i nie tylko. To kronika szaleństwa i opowieść o jednym z symboli tego kraju. Tulipan do Holandii, wtedy zwącej się Republiką Zjednoczonych Prowincji, przypłynął z Imperium Osmańskiego. Na początku był kwiatem monarchów i tych naprawdę wysoko urodzonych. Był niczym tajemnica, której należało strzec za murami zamków. A cóż bardziej nęci niż to, co posiadają najbogatsi? Krążą opowieści, że ci, którzy nie mogli sobie pozwolić na zakup cebulek tulipanów, zlecali malarzom malowanie bukietów tych kwiatów. To może się wydać nieprawdopodobne, ale dzieła sztuki były tańsze niż rośliny. wyrośnie. Na pomarszczonej i szorstkiej powierzchni nie widać jutrzejszych kolorów. Najbardziej horrendalne ceny osiągały tulipany Semper Augustus – to one znalazły się na szczycie cenników. Jedna cebulka mogła kosztować nawet 5000 florenów. Oczywiście dziś nic nam to nie mówi, ale jeśli wspomnę, że za tę samą kwotę można było kupić duży dom z rozległym ogrodem, zaczynamy mieć już wizję szaleństwa. Nierzadko zdarzało się, że za tulipany nie płacono gotówką, a zawierano transakcje w naturze. Zbigniew Herbert w swej książce „Martwa natura z wędzidłem” podaje wstrząsające szczegóły takich paktów. Za cebulkę tulipana wartego około połowę tego, co dawano za Semper Augustus, ktoś zapłacił: 2 wozy pszenicy, 4 wozy żyta, 4 tłuste woły, 8 tłustych świń, 12 tłustych owiec, 2 beczki wina, 4 baryłki przedniego piwa, 1000 funtów sera, łóżko, ubranie i srebrny puchar. Przyznaję, że przeczytałam to kilka razy zanim pojęłam, że to wszystko za jedną cebulkę, a nie „lub...lub”. Studiując ten temat, powoli zaczęłam podzielać pogląd tych, którzy twierdzili, że to, co wydarzyło się w Holandii kilkaset lat temu, można zaklasyfikować jako przypadek kliniczny, aby nie napisać psychiatryczny. Jeśli tulipanowe szaleństwo faktycznie potraktujemy jako chorobę, to swoje źródło miała ona we Francji, ponieważ to tam zanotowano pierwsze przypadki, gdy za cebulkę oddawano cały swój dobytek. Jednak dopiero w Holandii wybuchła epidemia. Pierwsze cebulki trafiły do rąk Carolusa Vlusiusa, botanika z Leiden w roku 1593. Kwiat był obiektem jego uniesień do Hodowla tulipana jest niezwykle łatwa. Na potwierdzenie chwili, gdy ze szklarni naukowca zostały skradzione najcenniej- tego napiszę, że mnie udało się go wyhodować w małej doniczsze okazy. Co ciekawe, złodzieje ukradli tylko tulipany, czyli ce w domu. Ponadto tworzenie nowych odmian również jest doskonale wiedzieli, co robią. niezwykle proste. Tego akurat nie próbowałam, więc nie mam żadnych dowodów na potwierdzenie tej tezy. Od tej chwili ceny opisywanych przeze mnie kwiatów zaczęły rosnąć w zastraszającym tempie. W końcu były tak absurdalJuż w XVII wieku znane były setki odmian tulipanów i aby ne, że nawet dziś trudno uwierzyć w podawane na ten temat móc odróżnić, do której dany kwiat należy, stworzono przepiękinformacje. Najcenniejsze stały się egzemplarze o żywych nie ilustrowane książki z poglądowymi obrazkami. Od tamtych kolorach z prążkami lub smugami. Ówcześni kolekcjonerzy czasów pojawiają się wciąż inne odmiany tulipanów - co roku nie wiedzieli, że są one rezultatem pewnej infekcji i na dłuższą zostaje zarejestrowanych nawet kilkaset nowych! Dzięki dostępometę nie ma gwarancji, że takie ubarwienie pozostanie trwałe. wi do Internetu z łatwością można zostać zasypanym ilustracjami Sam fakt kupowania cebulek tulipanów jest dla mnie najbardziej przepięknych kwiatów. Wiele osobistości ze świata polityki, zastanawiający. Nigdy przecież nie ma się pewności, co z niej show biznesu, monarchii, jak i świata fantazji otrzymuje tulipan Bezpłatny miesięcznik firmowy. Adres: Av. E. Demolder 1, 1030 Bruksela, Belgia TVA BE 0824 080 128 www. nowinki.com.nl, e-mail: [email protected], nakład 20 000 Wydawca: NOWINKI VZW, Administrator: Agnieszka Nowak, Alfred Materna - tel. 0032 498 22 32 19 Redaktor naczelny: Katarzyna Ligocka, Skład i łamanie: Redakcja Współpraca: Izabela de Groot-Sikora, Luiza Zwierz, Agnieszka Steur, Anna Gregorowicz, Klaudia Darkowska, Dominik Piotrowiak, Mariusz Narel, Iwona Ścisłowska, Aneta Zugaj, Jacek Rujna, Kaja Adamska REKLAMA: Joanna Hoppe - tel. 0031 644 713 911, [email protected] Ogłoszenia drobne niekomercyjne (bezpłatne): e-mail: [email protected]. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Opracowania graficzne reklam są własnością redakcji. nowinki.com.nl nowinki.com.nl nazwany swym imieniem. Tulipan, który otrzymał imię Wilhelma I Orańskiego, jest cudownie pomarańczowy. Można już też nabyć cebulki tulipanów One Direction, które swoją drogą kolorystyką trochę przypominają Semper Augustus. Wspomnę może jeszcze tylko, że Holendrzy uhonorowali tulipanem również Marię Kaczyńską, a bukiety tych delikatnie żółtawych kwiatów towarzyszyły także w ostatniej podróży Pierwszej Damy. Każdy słyszał o Czarnym Tulipanie, o jego tajemniczości oraz trudnościach w wyhodowaniu, ale niewielu wie, że najtrudniejszym do osiągnięcia kolorem wcale nie jest czarny, a niebieski. Wyhodowanie takiego jest marzeniem wielu fascynatów. Niektórym się poszczęściło - najbardziej niebieskim tulipanem, jaki udało mi się znaleźć, był Bleu Aimable. Tulipomania trwała kilkanaście lat. A potem stało się nieuniknione. Spekulacje jakimkolwiek towarem nie mogą przynosić ciągłych zysków, a ceny wciąż rosnąć. Wszystko co podąża w górę, któregoś dnia nie ma już innego wyjścia i zaczyna spadać. Ta cenowa wyprawa „w kosmos” pewnego dnia musiała skończyć się tragedią zarówno dla inwestorów, jak i dla sprzedających. Należy zaznaczyć, że był to dramat ogromnej grupy ludzi, z których wielu w jednej chwili zostało pozbawionych jakichkolwiek środków do życia. Dosłownie stali się biedni jak kościelne myszy. W lutym 1637 roku po raz pierwszy ceny tulipanów spadły. Nie był to delikatny spadek, tylko lot na łeb na szyję. Inwestorzy pozostali z pustymi rękami. Ci, którzy mieli zapłacić, nie mieli już czym, a ci, którzy mieli dostarczyć, nie mieli co. Zupełnie jak w jednym ze swych licznych frazeologizmów Holendrzy sprzedawali „smażone powietrze”... czyli nic. Dla mnie tulipan to także magiczny kwiat, który mimo że ścięty, nadal rośnie, jakby ostrze wcale nie stanowiło dla niego końca. To zadziwiające, że tak potężny kwiat jest również ułomny, bo przecież nie pachnie... a może pachnie. Pachnie codziennością i spokojem, siłą i władzą, wolnością, ale i szaleństwem – delikatnie, niewyczuwalnie. Biegnę do kwiaciarni kupić bukiet tulipanów. Agnieszka Steur nr 6 (10) nr 6 (10) czerwiec 2015 czerwiec 2015 3 3 4 nr 6 (10 ) Wywiad miesiąca czerwiec 2015 nowinki.com.nl 0,95€ Zott Serduszko pudding 4x125g 0,95€ 0,50€ Profi Pasztet 131g Indykpol Hamburgery z indyka 210g 1,25€ 0,90€ Pamapol Dania 490g 1,85€ Neptun Filety z makreli w kremie pomidorowym za szt. Pudliszki Sos chiński i meksykański 520g Kupiec Kasza gryczana prażona 4x100g 2,00€ 1,00€ Pączek lub drożdżówka Ser GOUDA 0,25€ za szt. Grześki 5,95€ Sonko Ryż biały 4x100g Tiger 250 energy drink 1,50€ Costa 2l karton Herbapol 420ml syropy różne JBB Kiełbasa zwyczajna 0,50€ za szt. Kruger Tabletki musujące multiwitamina Szubryt Szynka zbójnicka 7,20€ 4,50€ za kg 1,00€ 0,80€ za kg 1,50€ Zbyszko 3 cytryny i inne napoje gazowane 2l 1,15€ 4,95€ za kg JBB Kiełbasa swojska Sokołów Baleron gotowany 5,50€ za kg Boczek parzony paski za kg 0,35€ Winiary Kisiel za szt. 4,95€ 0,80€ za szt. za kg JBB Tyrolska 3,20€ za kg Piwo Żywiec 0,5l puszka nowinki.com.nl Społeczeństwo nr 6 (10) czerwiec 2015 5 Fenomen Polonijnych Mam Słyszymy wielokrotnie z ust Polaków za granicą, że nasi rodacy nie są dla siebie zbyt przychylni. Często docierają do nas głosy, że najlepiej mieszkać wśród cudzoziemców. Powstają nawet wierszyki ironicznie opisujące stosunki Polaków i Polek poza granicami Rzeczypospolitej. Nie ulega wątpliwości, że relacje te nie należą do najłatwiejszych. Przyjazd do Holandii ma zmienić opuszczaną rzeczywistość na lepszą, tymczasem okazuje się, że ta zastana w ogóle nie spełnia naszych oczekiwań. Musimy borykać się z problemami mieszkaniowymi, pracą, która odbiega od wyobrażeń, nie znamy języka i nie potrafimy się zaaklimatyzować. Zmęczeni, po długich dniach wyzwań, jesteśmy w stanie tylko paść przed komputerem. To medium zastępuje nam w wielu przypadkach życie socjalne. Portale społecznościowe stały się Mekką dla spragnionych kontaktu ludzi. Z tej potrzeby wyrosła także prężnie działająca grupa facebookowa „Polskie Mamy w Holandii”. Jej zarządzania podjęła się Dagmara Piotrowska, która do Holandii przybyła w 2012 roku. Start był trudny. Grupa powstała na gruzach innej, zlikwidowanej przez poprzednią administratorkę. Jednak potrzeba więzi polskich mam z innymi Polkami była tak duża, że grupa rozrastała się bardzo szybko. W tej chwili liczy prawie 1700 członkiń. Jak wspomina Dagmara w rozmowie z redakcją, przez ponad półtora roku współprowadziła Polskie Mamy w Holandii z Eweliną Van Der Grift Michalczyk. Obecnie prowadzi je wspólnie z Anną Barską i Joanną Hoppe. Ta ostatnia w rozmowie z nami przyznała, że mimo wielu nieprzespanych nocy jest zadowolona, że dzięki jej zarządzaniu grupa funkcjonuje sprawnie i bez większych problemów. Codziennie około 20 kobiet oczekuje na przyjęcie do grupy. Nie każdy jednak może zostać jej członkiem. Zgłaszające się mamy przechodzą proces weryfikacyjny. Jest to jasno określone w regulaminie. Administratorki przeglądają profile kandydatek, aby potwierdzić, że rzeczywiście są one (przyszłymi) mamami i mieszkają na terenie Holandii. Niekiedy zdarzają się wypadki przy pracy. Kilka miesięcy temu, przez nieuwagę, do grupy trafił mężczyzna. Mimo że został szybko okrzyknięty rodzynkiem, musiał opuścić grupę. Członkinie to kobiety w różnym wieku, reprezentujące bogaty wachlarz przekonań, poglądów, posiadające diametralnie różne doświadczenia. Czasem dochodzi między nimi do kłótni, a zadaniem administratora jest taką scysję opanować. Na szczęście są to przypadki jednostkowe. Zgodnie z regulaminem należy się wzajemnie szanować i odnosić do siebie z należytym respektem. Joanna Hoppe podkreśla, że praca administratora nigdy się nie kończy. Zadaniem Dagmary i Joanny jest stworzenie w grupie atmosfery, w której mamy będą czuły się dobrze, będą miały poczucie bezpieczeństwa. Bez narażania się na obrażanie, poniżanie czy wyśmianie, mogą wyrażać własne poglądy. Mamy same również dbają o to, by atmosfera w grupie była przyjemna, przyjazna i zachęcająca do rozmowy. Jej tematem może być wszystko – od kupna proszku do prania, po zwalczanie wysokiej gorączki u dziecka. Żadne pytanie nie pozostaje bez odpowiedzi. Oczywiście nikt nie chce zastąpić wizyty u lekarza, ale mamy starają się zawsze wskazać właściwą drogę czy odpowiednie rozwiązanie. Wystarczy tylko połączenie z Internetem i pytanie możesz zadać o każdej porze dnia i nocy. Nawet w późnych godzinach nocnych czy o świcie znajdą się mamy gotowe Cię wesprzeć. To jest bardzo budujące, daje poczucie bezpieczeństwa i pewności, że tam po drugiej stronie łącza zawsze jest ktoś gotowy do udzielenia pomocy. Czasem posty są bardzo emocjonalne, intymne, osobiste. Zamknięta grupa staje się wirtualną przyjaciółką. Mamy pomagają sobie nie tylko wirtualnie. Organizują też różnego rodzaju akcje: w postaci zbiórki mebli do mieszkania, ubrań, jedzenia. Czasem również zbierają pieniądze w związku z nagłą chorobą czy śmiercią bliskich. Chronią ofiary przemocy domowej. Ta grupa żyje i wspiera się zarówno duchowo, jak i fizycznie. W pewnym momencie Polskie Mamy w Holandii przestały być tylko wirtualną formą kontaktu. Cd. str. 6 6 nr 6 (10 ) czerwiec 2015 Społeczeństwo Dokończenie ze str. 5 Fenomen Polonijnych Mam Kobiety zaczęły się skrzykiwać i przygotowywać pikniki (między innymi w Limburgii), nieformalne spotkania na placach zabaw, w parkach czy kawiarniach lub klubach. Mamy spontanicznie ustalają datę i godzinę. Czasem są to spotkania z dziećmi, innym razem we własnym gronie. Dzięki temu zawiązały się nowe przyjaźnie, a każdy z nas wie, jakie to ważne, gdy jesteśmy z dala od naszych najbliższych. Regulamin chroni mamy przed niechcianym spamem, reklamami, wirusami itp. Nie można tam dawać żadnych ogłoszeń czy reklamować własnej działalności. Ponieważ jednak mamy mają różne zajęcia i prowadzą firmy, które też mogą stanowić źródło pomocy dla innych, powstało kilka podgrup Polskich Mam w Holandii: Charytatywnie pomagamy – podgrupa Polskie Mamy w Holandii; Bazarek – Polskie Mamy w Holandii – sprzedam, kupię, zamienię, szukam, oddam (ponad 2500 członkiń); Wsparcie językowe (podforum polskich mam); Kulinarne mamy w Ho- landii (podforum polskich mam). Każda z tych grup jest bardzo aktywna. Mamy rozszerzyły swoją działalność na wszystkie dziedziny życia. Na czym polega fenomen Polskich Mam? Każdego dnia do Holandii emigrują kolejne rodziny. Przybywa też mam w grupie Polskie Mamy w Holandii. Według administratorek jest to jedyna grupa na Facebooku, która cieszy się tak wielkim powodzeniem, w której przestrzega się wszystkich zasad. Każda mama znajdzie tam coś dla siebie. Nie ma pytań bez odpowiedzi, problemów bez rozwiązania. Grupa żyje własnym życiem. Każda z mam nowinki.com.nl dba o miłą atmosferę, oddając cząstkę siebie, współtworzy ducha grupy. Polskie Mamy w Holandii stały się odpowiedzią na brak kontaktu z bliskimi, źródłem tak potrzebnych każdemu przyjaciół. Administratorki zapraszają do grupy wszystkie zainteresowane mamy. „Wystarczy, że mieszkasz w Holandii, jesteś mamą lub spodziewasz się dziecka, możesz dołączyć do nas na https://www. facebook.com/groups/mamy.holandia/ lub odnaleźć grupę, wpisując w wyszukiwarkę na Facebooku Polskie Mamy w Holandii” – informuje Dagmara. Na podstawie wypowiedzi Dagmary i Joanny opracowała Anna Gregorowicz-Metz nowinki.com.nl Aktualności nr 6 (10) czerwiec 2015 7 Holandia zabrania, Polska zezwala Kiedy niecały rok temu w belgijskim sklepie IKEA zorganizowano klientom zabawę w chowanego, nikt nie spodziewał się, że pomysł ten „chwyci” i opanuje całą Europę. Niestety – władze szwedzkiego giganta, czyli IKEI, nie są konsekwentne. Niedawno wydano zakaz przeprowadzania podobnych zabaw w Holandii, by po kilku dniach ogłosić, że w chowanego będzie można pobawić się 10-go maja w Gdańsku. Tamtejsza IKEA ma 30 tysięcy metrów kwadratowych zapewnić bezpieczeństwa na swoim terenie powierzchni. tym bardziej, że w imprezie miało wziąć udział ponad 50 tysięcy Holendrów (rówPomysłodawczynią pierwszej wielkiej nocześnie w kilku miastach). – IKEA musi imprezy dla dorosłych lubiących bawić się zagwarantować bezpieczeństwo osób, które jak małe dzieci w wielkim sklepie była są w naszych sklepach, co w tym przyBelgijka, Elise De Rijck. To ona uznała, padku byłoby trudne, skoro nie wiadomo, że taka zabawa z przyjaciółmi jest jedną gdzie dokładnie te osoby się znajdują – poz rzeczy, które „należy koniecznie zrobić informowali media przedstawiciele sieci. przed 30-tką”. I zrobili to w dniu jej 30Tymczasem w Polsce rzecz uzyskała tych urodzin. – Bawiliśmy się w chowane- zielone światło i pierwsza tego typu zago przez cały dzień. To wyczerpujące, ale bawa odbędzie się 10 maja w Gdańsku. – fantastyczne! – mówiła De Rijck dzienni- Zgodnie z zapowiedziami, ze względu na karzom. W grze brało wtedy udział około ogromną popularność i stale rosnące zainte500 osób, które chowały się w szafach, resowanie pomysłem zabawy w chowanego łóżkach, za zasłonami i wszelkich innych w IKEA w Polsce, zdecydowaliśmy się zakamarkach, z których tak naprawdę na organizację takiej zabawy w naszym stworzona jest IKEA. sklepie w Gdańsku. Zabawa odbędzie Jednakże kolejna holenderska odsłona się 10 maja (niedziela) po zamknięciu gry została – na razie – odwołana. Szefo- sklepu i do udziału w niej zapraszamy stwo uznało, że firma nie byłaby w stanie osoby z całej Polski. Wkrótce poinfor- mujemy, w jaki sposób można zgłaszać się do uczestniczenia w tym wydarzeniu. Jednocześnie pragniemy zaznaczyć, że jest to jedyna organizowana we współpracy z nami zabawa w chowanego. Pozostałe tego typu inicjatywy nie są wspierane przez IKEA. Bezpieczeństwo naszych klientów i pracowników jest naszym priorytetem, dlatego prosimy o zrezygnowanie z zabawy w chowanego w godzinach otwarcia sklepu IKEA i zapraszamy 10 maja do Gdańska! – poinformowała oficjalnie IKEA Polska. Nie wiadomo zatem, co było rzeczywistą przyczyną odmownej decyzji wydanej Holendrom, tym bardziej, że pierwsza edycja gry odbyła się poprzednio w Amsterdamie, Utrechcie i Eindhoven – wtedy to w grze wzięło udział 32 tysiące osób. W zabawie w Gdańsku, jak się szacuje, weźmie udział ok. 15 tysięcy osób. (jr) nowinki.com.nl ) czerwiec 2015 8 nr 6 (10ogólnobudowlane, Usługi renowacja, konserwacja rozbudowa, przebudowa, konserwacja prace budowlane i stolarskie doświadczeni fachowcy ogromne doświadczenie w każdej dziedzinie budowlanej jasne umowy w sprawie wyceny, żadnych niespodzianek po zakończeniu zlecenia wspólne myślenie z klientem rozbudowa, przebudowa kuchni, łazienki, salonu czy sypialni renowacja mieszkania czy domu renowacja dachu malowanie wnętrz – ścian, sufitów malowanie murów zewnętrznych, fasad malowanie ram i futryn układanie kafelków, płytek 2691 WR 's-Gravenzande, Holandia Hagemanstraat 72, tel. +31 647 487 440, Usługi e-mail: [email protected] stolarskie Twój projekt w dobrych rękach Dla firm i klientów indywidualnych Gratis pomiar i oszacowanie kosztów - drewniane ramy okienne - drewniane futryny - drewniane okna - drewniane listwy, gzymsy - drewniane daszki z ostrym szczytem - drewniane szafy - drewniane schody - drewniane listwy przypodłogowe i przyścienne - drewniane meble ogrodowe 40 lat doświadczenia w stolarce Fabryka dysponuje profesjonalnymi numerycznymi maszynami nowinki.com.nl Biznes nr 6 (10) czerwiec 2015 9 Sytuacja pracowników tymczasowych w Holandii W związku ze zmianami w ustawie Prawo Pra- obowiązków, nie można ustalać ponownego okresu próbnego. cy i Zabezpieczenie Społeczne (nid. Wet werk Chyba, że nowa umowa dotyczy innego zakresu obowiązków en zekerheid) zmieniła się sytuacja pracow- niż zawarte w poprzednim kontrakcie. ników zatrudnionych na kontraktach czasowych. Jej celem miało być wzmocnienie pozycji pracowników tymczasowych na rynku pracy i stworzenie im możliwości, jakie mają pracownicy zatrudnieni na stałe. Ustawa wywołała ogromny niepokój na rynku pracy, falę zwolnień pracowników tymczasowych. Pracodawcy starają się chronić przed wypłacaniem kar za zwolnienia i w większości przypadków nie są chętni do przedłużania umów na stałe. Wolą zwolnić pracownika, by zatrudnić go ponownie na krótki okres czasu. Wielu z naszych rodaków doświadcza tego w chwili obecnej. Mamy nadzieję, że sytuacja jak najszybciej się unormuje. Jak wyglądają zmiany wprowadzone już od 1 stycznia 2015 i co stanie się po 1 lipca 2015? Termin wypowiedzenia Termin wypowiedzenia Twojego kontraktu na czas określony został dokładnie ustalony. Pracownik, który podpisał kontrakt na 6 miesięcy lub dłużej, ma prawo otrzymać na piśmie informacje o przedłużeniu czy zakończeniu umowy miesiąc przed jej upływem. Jeśli Twoja umowa zostaje przedłużona, pracodawca musi poinformować Cię o warunkach dalszej współpracy. Jeżeli w kontrakcie zawarta jest klauzula o interimie, podkreślająca, że ktoś jest pracownikiem tymczasowym, wspomniany termin wypowiedzenia nie obowiązuje. Jeśli pracodawca nie poinformuje pracownika na czas o przedłużeniu lub zakończeniu kontraktu, jest on zobowiązany wypłacić mu zadośćuczynienie w wysokości miesięcznego wynagrodzenia. Jeżeli jego intencją jest poinformowanie pracownika, ale zrobi to z tygodniowym opóźnieniem, musi wypłacić pracownikowi odszkodowanie w wysokości tygodniowego wynagrodzenia. Prawo do rekompensaty nie obowiązuje w następujących przypadkach: ogłoszenie upadłości firmy, odroczenie płatności, zastosowanie prawa osoby prywatnej do ogłoszenia upadłości. Okres próbny Długość okresu próbnego jest uzależniona od długości kontraktu na czas określony. Od 1 stycznia 2015 roku, w przypadku kontraktu podpisanego na okres 6 miesięcy lub krótszy, nie obowiązuje okres próbny. Jeżeli podpisałeś kontrakt na czas dłuższy niż 6 miesięcy, ale krótszy niż 2 lata, Twój okres próbny może trwać maksymalnie miesiąc. Jeśli natomiast kontrakt czasowy trwa 2 lata i więcej, maksymalny okres próbny może wynosić 2 miesiące. W sytuacji, gdy Twój kontrakt czasowy zostanie przedłużony o nowy kontrakt z tym samym zakresem Jeżeli w zatrudniającej Cię firmie obowiązuje układ zbiorowy (nid. collectieve arbeidsovereenkomst, inaczej cao), który został podpisany przed 1 stycznia 2015 roku, a jego ustalenia różnią się od obowiązujących po tym terminie, będą one obowiązywały do końca trwania cao lub najdalej do 1 lipca 2016 roku. Do tego czasu mogą mieć zastosowanie inne zasady, dlatego zawsze należy sprawdzić cao. Klauzula o konkurencji Klauzula o konkurencji zabrania Tobie jako pracownikowi, po zakończeniu kontraktu, podejmować podobne zadania w innej firmie lub samodzielnie jako przedsiębiorca. Od 1 stycznia 2015 roku w nowych kontraktach czasowych nie można zawierać klauzuli o konkurencyjności. Z jednym wyjątkiem: jeśli pracodawca może udowodnić, że jest mowa o bardzo ważnych interesach firmowych lub służbowych. Wówczas klauzula o konkurencji może być zawarta w kontrakcie. Klauzula o konkurencji musi zostać umotywowana w kontrakcie. Bez tej motywacji klauzula nie będzie ważna. Wzmocnienie praw pracowniczych Twoje prawa jako pracownika na wezwanie uległy wzmocnieniu. Niektórzy pracodawcy zatrudniają pracowników na wezwanie (nid. oproepkrachten), na przykład na tak zwany nulurencontract – umowę bez określonej liczby godzin pracy lub min-maxcontract – umowę z określeniem minimalnej i maksymalnej liczby godzin pracy w tygodniu. Jeśli zostaniesz wezwany, a pracodawca nie może zapewnić Ci pracy lub nie zostaniesz poinformowany o pracy, która jest lub była do wykonania, wówczas masz prawo do wynagrodzenia za godziny pracy, w czasie których mógłbyś lub miałbyś pracować. Nazywa się to obowiązkiem ciągłości wynagrodzenia (nid. loondoorbetalingsverplichting). Dokończenie na str. 11 10 nr 6 (10 ) czerwiec 2015 nowinki.com.nl nowinki.com.nl nr 6 (10) czerwiec 2015 11 Dokończenie ze str. 9 Sytuacja pracowników tymczasowych Jeśli pracodawca zaznaczy w umowie, że przez okres 6 pierwszych miesięcy nie obowiązują przepisy związane z obowiązkiem ciągłości wynagrodzenia, wówczas nie jest on zobowiązany płacić za godziny nieprzepracowane po wezwaniu czy za godziny, do których pracownik nie został wezwany. Okres 6 miesięcy może zostać przedłużony jedynie, jeśli w cao znajdują się odpowiednie przepisy. Musi także chodzić o funkcje o charakterze incydentalnym, niemające określonej liczby godzin przedłużony makymalnie do 78 przepracowanych tygodni. Dotąd nie obowiązywały żadne ograniczenia czasowe. Po okresie obowiązywania klauzuli o interimie zaczyna działać tak zwana zasada ketenbepaling – o maksymalnej liczbie kontraktów czasowych. Oznacza to, że prawo do stałego kontraktu otrzymujesz: 1) po maksymalnie 3 kontraktach czasowych, 2) jeśli długość trwania zawartych przez ciebie kontraktów czasowych przekracza 2 lata. W cao liczba kontraktów pod uwagę przerwy pomiędzy umowami wynoszące 6 lub mniej miesięcy. Nowa zasada ketenbepaling nie obejmuje umowy podpisanej z uczniem w ramach pracy wykonywanej w zakresie obowiązku szkolnego (bbl-opleiding) oraz umowy podpisanej z pracownikiem poniżej 18 roku życia, pracującym maksymalnie 12 godzin tygodniowo. Zmiany dotyczą także zbiorowego układu o zatrudnieniu (nid. cao). Jeśli układ został/zostanie podpisany lub pracy, na przykład w sezonie świątecznym czy zastępstwo na czas czyjejś choroby. Jeśli cao zostało podpisane przed 1 stycznia 2015 roku i zawiera inne zasady niż wspomniana powyżej, będą one obowiązywały do końca cao lub do 1 lipca 2016 roku. Uległa wzmocnieniu twoja pozycja jako pracownika zatrudnionego czasowo (nid. uitzendkrachten). Przed podjęciem obowiązków jako pracownik tymczasowy zawierasz umowę z biurem pośrednictwa pracy. Jest to umowa pomiędzy biurem a pracownikiem. Może tu obowiązywać tak zwana klauzula o interimie (nid. uitzendbeding), co oznacza, że umowa zostanie rozwiązana automatycznie, jeśli zleceniodawca zrezygnuje z zatrudniania pracownika tymczasowego. Klauzula obowiązuje w ciągu pierwszych przepracowanych 26 tygodni. Biuro pośrednictwa pracy nie musi posiadać zgody UWV na wypowiedzenie umowy. Paradoksalnie, dzięki klauzuli o interimie pracownik tymczasowy sam może w każdym momencie zdecydować o przerwaniu pracy u zleceniodawcy. Możliwość wydłużenia okresu 26 tygodni została ograniczona. Od 1 stycznia 2015 roku okres ten w cao może zostać czasowych może wynosić 6, a okres 2 lat zostaje przedłużony do 4 lat. Biuro pośrednictwa pracy ma prawo zaznaczyć w umowie, że w okresie pierwszych 26 tygodni trwania kontraktu nie obowiązuje prawo do wynagrodzenia za godziny nieprzepracowane. Jeżeli biuro jest objęte cao, okres ten może zostać wydłużony do maksymalnie 78 tygodni. Podobnie jak wyżej, jeśli w tym przypadku obowiązuje cao podpisane przed 1 stycznia 2015 roku, może ono działać najpóźniej do 1 lipca 2016 roku. Podsumowując: od 1 lipca 2015 roku po 3 czasowych kontraktach lub 2 latach jest mowa o kontrakcie stałym. 1 lipca zmienia się także zasada ketenbepaling, która określa, kiedy następujące po sobie kontrakty czasowe zamieniają się w kontrakt stały. Stały kontrakt musi zostać podpisany, jeżeli pracownik i pracodawca: 1) podpisali więcej niż 3 następujące po sobie kontrakty czasowe; 2) czas trwania podpisanych przez nich kolejno kontraktów czasowych przekracza 2 lata. Mowa o następujących po sobie kontraktach jest wówczas, gdy okres między zakończeniem jednego z nich i podpisaniem następnego wynosi sześć miesięcy lub mniej. Przy obliczaniu okresu 2 lat bierze się także przedłużony po 1 stycznia 2015 roku w następujących przypadkach nie musi stosować się do ketenbepaling: w przypadku umowy o interimie cao może zawierać zapis o większej liczbie kontraktów czasowych (do 6) oraz o dłuższym okresie trwania kontraktów czasowych (do 4 lat); w przypadku zawodów wykonywanych tylko i wyłącznie na podstawie umów czasowych; w sytuacji zatrudnionych na pozycjach liderów w firmie, zarządzających; w przypadku, gdy kontrakt z pracownikiem został podpisany tylko w celu wyszkolenia go, można częściowo lub całkowicie odstąpić od ketenbepaling. Także ze względu na charakter zarządzania przedsiębiorstwem (nid. de aard van de bedrijfsvoering) można zmienić obowiązujące zasady i wydłużyć w cao liczbę maksymalną kontraktów czasowych do 6 oraz czas i trwania do 4 lat. Zawsze należy zorientować się w przepisach obowiązujących w aktualnym cao. Jeśli układ zbiorowy został podpisany przed 1 lipca 2015 roku będą one ważne do końca cao lub do 1 lipca 2016 roku. Anna Gregorowicz-Metz Źródło: http://www.rijksoverheid.nl/ onderwerpen/arbeidsovereenkomst-en-cao/kabinetsplannen-positie-flexwerkers 12 nr 6 (10 ) nowinki.com.nl czerwiec 2015 Jedz tłuszcz, aby spalić tłuszcz! Często spotykam się z błędTłuszcze pełnią w organizmie również ną interpretacją i świado- wiele innych bardzo ważnych funkcji. mością ludzi na temat tłusz- Chronią przed zimnem i umożliwiają transczy. Wielu klientów, którzy port witaminy A, D, E i K. Są potrzebne przychodzą do mnie i proszą o pomoc w ustaleniu diety, jest zdziwionych, że w rozpisce żywieniowej, którą dla nich ustalam, znajduje się pozycja TŁUSZCZE. Każdy powinien sobie zdać sprawę z tego, że aby nasz organizm dobrze funkcjonował, musimy dostarczyć mu z pożywienia trzy główne makroskładniki, czyli białka, węglowodany oraz TŁUSZCZE! Każdy z nich pełni w organizmie inną funkcję: białka są głównie wykorzystywane do budowy tkanki mięśniowej, a węglowodany oraz tłuszcze stanowią źródło energii. To nieprawda, że tłuszcze są szkodliwe dla zdrowia. Najbardziej wartościowe są tłuszcze nienasycone – wzmacniają odporność i wpływają na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu. Tłuszcze są wolniej trawione niż inne składniki diety i dzięki temu dają też dłużej uczucie sytości. Lepiej więc nie eliminować ich zupełnie z diety, bo wówczas będziemy jeść więcej. Ponadto organizm nie potrafi sam wytworzyć niektórych kwasów nienasyconych nazywanych niezbędnymi, m.in. cennych omega-3 i omega-6, więc musimy ich dostarczyć w pożywieniu. do produkcji różnych enzymów i hormonów, stanowią klucz do wielu przemian metabolicznych (w tym procesu spalania tkanki tłuszczowej!). Wspierają też układ odpornościowy i umożliwiają właściwą pracę mózgu. Problem tylko w tym, by wybierać odpowiednie tłuszcze. Skąd czerpać zdrowe tłuszcze? Zdrowe tłuszcze znajdziemy w rybach morskich (halibut, łosoś, śledź, dorsz, makrela, sardynki) i owocach morza, które są skarbnicą kwasów omega-3 (im bardziej tłuste, tym lepsze). Dodatkowo dobre tłuszcze znajdziemy w oliwie z oliwek, oleju lnianym, sezamowym, oleju z pestek dyni, z pestek winogron i dyni. Świetnym źródłem jest również owoc awokado oraz orzechy, siemię lniane, migdały i rozmaite nasiona np. dyni oraz słonecznika. Jakich tłuszczy unikać? Nasycone kwasy tłuszczowe. Ich źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego. Spożywane w nadmiarze podnoszą poziom cholesterolu i jego złej frakcji, zwiększają krzepliwość krwi, prowadzą do miażdżycy, wzrostu ciśnienia tętniczego i zaburzeń rytmu serca. Najwięcej tych kwasów dostarcza masło, śmietana kremowa, sery żółte i topione, smalec, boczek, słonina, tłuste mięso (baranina, wieprzowina) i wędliny. Kwasy tłuszczowe trans Powstają podczas utwardzania olejów roślinnych metodą uwodornienia. Mogą występować w produktach, przy których produkcji wykorzystano takie tłuszcze, np. w niektórych margarynach, ciastkach, chipsach, frytkach, pizzy. Są bardziej szkodliwe od nasyconych. Nie tylko podwyższają poziom złego cholesterolu, ale obniżają poziom dobrego. Mike Stachurski Dietetyk & Trener Personalny Facebook: www.facebook.com/mikestachurskipt Web : www.mikestachurski.com nowinki.com.nl nr 6 (10) Adrian lat 5 i Wiktoria lat 4 Artur 2,5 roku Cześć jestem Oliwia i mam 6 lat Daniel 3 latka Amelia rok i cztery Amelka 2 latka i 8 Ania 11 lat miesiące m-cy Aylin Gaya 14 mie- Azra 7 miesięcy sięcy Brayan 6 tygodni Dominika 14 lat, Zosia 7 lat Dylan 1 roczek Filip 2 latka i 2 miesiące Filip 6 miesięcy Jessica 2 lata 7 miesięcy, nasz kochany śmieszek Juanito 2 latka Gabriela 6 lat Julia 3,4 latka Julia 3 latka Anouk 12 miesięcy Brian nasze 15. miesięczne szczęście Antoni 14 miesięcy Cześć, jestem Dominiś i mam już 2 i pół roku CAMILL Dla wszystkich dzieciaczków pozdroDirmaro 1 czerwca wienia od Kacperka (18 m-cy) Bo każdy będzie miał 3 latka dzień jest dla nas Dniem Dziecka! Dawid 12, Patrick Dianka 5 lat 17 miesięcy Dominik 6 lat, Lenka 2 latka Dominik 7, Niko 4, Igor 1 Fabian 18 miesięcy 13 Adriana 4 miesiące, Alan 9 i jego 3-letAlan 16 miesięcy rośnie jak na drożdżach nia siostra Amarachi 2 lata i 9 Amelia 9 lat Allan 6 lat, Laura 3 latka miesięcy Antosia 6 miesięcy czerwiec 2015 Elize 4 miesiące Esi & Ryan Hannah 16 miesięcy Julia 4 latka i Denis 3 latka Julia 7 miesięcy Hanulka prawie trzylatka Dominik 2 lata Fabian 14 miesięcy Hej, jestem Maja i mam 8 lat Julia 22 mie- Julia-17, Kacper-12, Kacper 11 miesiące Michał-5, Jan-1,5 sięcy 14 nr 6 (10 ) nowinki.com.nl czerwiec 2015 Aleks 6.5 roku Alex 2,5 roku Kacper 3 miesiące,Szymon 22 miesięcy Kacperek 3.5 Karolinka skończyła 5 Kochany Natanek miesięcy (prawie 2 latka) Kajusia 2 latka Lena Roxane 3,5 Lena17 mieroku sięcy Lilianna 2 lata Lukas 4 miesiące Maciek 3 latka Maya Camilla Cichowska 17 czerwca będzie mieć 3 latka Max 3 latka Michelle mała Buba Michaś 6 lat i Milenka 2,5 roku Hubert 8 miesięcy Monika lat 12 i Patryk lat 5 Igorek 3 latka Kubuś 8 lat i Mateusz 15 lat Laura 17 miesięcy Layla 3 latka Maksymilian lat 5 Marcel - roczek Nadia 13 mie- Mikołaj 11 lat i Kiki Hania, 9 miesięcy! sięcy 7 latek Nadia 19 miesięcy Xawery 4.5 lat, Michał i Emilia 2 miesiące Oliwierek ma 16 mie16 lat sięcy Laurka 3 latka ADRIANEK ma 10 tygodni Nathaniel 17 miesięcy Nadia 2 latka Igorek 29kwietnia Jakub 3 lata, Antonina skończył 5 lat roczek Jakub 6 miesięcy Marika Karolina 2 tygodnie Max 11 miesięcy Yasemin skoń- Victoria, 6 miesięcy czyła 3,5 roczku. Martynka 8 miesięcy Nadia, Julia i Laura LAURA ma 7 lat Alexandra 16 mie- Alicia Golombek sięcy 2,5 roku Kacperek ma 4 miesiące Nadia 4 latka Naomi 3 latka Jakub 10 czerwca skończy 6 lat Jasmine 5 miesięcy Jaśmin 10 miesięcy nowinki.com.nl nr 6 (10) Nicolas Fabian 2 Nicola Elżbieta 25 miesięcy miesiące Nikodem 2,5 lat Nikoś i Tolek Nikodem 14 miesięcy Nikola 4 miesiące 15 Nikolas prawie 5 Nikolka 11mie- Nikolka roczek i Kaci Max prawie 2 lata sięcy per 13 lat Olivier 2 lata i 2 miesiące Olivier 2 lata I Mikołaj 8 Ninka 7 miesięcy Olivia 4 miesiące i Sergio 3,5 roku miesięcy Olivier 3 miesiące Olivier 13 miesięcy Oliwia 2,5roku Oliwia 11 lat i David 4 lata Oliwier 3 latka, Zoe 1 Oliwier 8 miesięcy Salma 5 lat Simran 4 lata Naomi 4.5 roku czerwiec 2015 Sara 10 miesięcy Oskar 5 lat, Wiktor 7 Soenil 6 lat Paulina 5 lat Piotruś aniołek w diabelskiej skórze Primabalerina NaPHILIPPE 9 mcy 2lata i 10 mies talka Dryniak 5 latek Sudenaz 4 latka Szymon 6 lat, Nikola 4 miesiące Szymon 19 miesięcy Lunka, w lipcu Natan,10 miesięcy Nathalie 14 mie- Nathan 1 rok i Olivier 2 lata Nathaniel 22 m-ce Nelson 13 miesięcy Nicola 3,5 roku i Kacper 7 miesięcy skończy roczek sięcy Szymon 26 miesięcy, Natan 2 miesiące Szymonek 4 latka Tomasz 3 miesiące Weronika 10 lat, Lenka 3 latka Wiki 11 lat,Leonek 15 miesięcy. Wiktor 7 lat, Oskar 5 lat Tomaszek w czerwcu skończy 4 lata Wiktoria 14lat Tymek, 2 latka Versus 2 latka i 10 i 10 miesięcy! Victor 5 miesięcy miesiecy Yunus 14 miesięcy Julia 13 lat, Martin 4 lata 16 nr 6 (10 ) nowinki.com.nl czerwiec 2015 Auto firmowe czy prywatne? Prowadząc firmę, wcześniej czy później okazuje się, że niezbędne staje się posiadanie auta. W zależności od tego, jakie usługi świadczy firma, można brać pod uwagę samochód osobowy, kombi, bus lub auto typu VW Caddy, Seat Inca itp., czyli „bedrijfs auto”. my, przedsiębiorca będzie musiał dokonać dopłaty do podatku dochodowego z tytułu użytkowania auta również do celów prywatnych. Dopłata ta wynosi od 7% do 25% wartości katalogowej nowego samochodu wraz z podatkiem BPM i BTW. Zasada ta dotyczy wszystkich samochodów, które są W przypadku auta, które jest tylko młodsze niż 15 lat. Dopłata ta obwiązuje prywatne, nie można nic uwzględniać również na samochody typu bus z pow kosztach firmy. dwójną kabiną. Przed wyborem właściwego samochodu przede wszystkim należy zastanowić się nad następującymi zagadnieniami: Ważne! Przedsiębiorca może tylko i Ważne! Dopłata do zużycia prywatnego wyłącznie uwzględniać koszty auta, jeśli nigdy nie może być wyższa niż wszystdany pojazd jest zarejestrowany na jego kie koszty związane z korzystaniem z danego auta w ciągu roku rozliczeniowego. Koszty to m.in. paliwo, apk, ubezpieczenie auta, podatek drogowy, wszelkie naprawy, akcesoria oraz kwota roczna amortyzacji auta (afschrijving). auto w całości prywatne, auto firmowe typu „bus” lub osobowe uwzględnione w całości w balansie firmy, auto firmowe (bus) lub osobowe „rozpisywane na kilometry”. Przykład 1: Dopłata do zużycia prywatnego: 5.000 € Koszty na auto: 2.500 € Ostateczna dopłata: 2.500 € Przykład 2: Dopłata do zużycia prywatnego: 5.000 € Koszty na auto: 7.000 € Ostateczna dopłata: 5.000 € !!!! jakie jest główne przeznaczenie auta, jak dużo auto będzie wykorzystywane do użytku firmowego, a ile do użytku prywatnego, jakie auto jest potrzebne - bus czy osobowe, czy ma być to auto nowe czy używane, z jakiego rodzaju paliwa będzie korzystało auto. Biorąc pod uwagę wszystkie wyżej wymienione czynniki, można ustalić, jakie auto i jaka forma jego rozliczenia jest najbardziej korzystna dla przedsiębiorcy. Istnieje wiele możliwości uwzględnienia i rozliczania auta w firmie: imię i nazwisko. Nie ma zatem możliwości odliczania kosztów samochodu w momencie, kiedy jest on zarejestrowany na inną osobę. Nie ma również możliwości odliczania kosztów dojazdu do pracy (0,19 ct/km) w przypadku korzystania z przewozu pojazdami zarejestrowanymi na osoby trzecie. Istnieje jednak możliwość odliczania kilometrów firmowych na auto będące na polskich rejestracjach. W takim przypadku powinien być opłacany podatek drogowy na to auto w Holandii. Każde auto można użytkować do celów firmowych, również auta osobowe. Jeżeli ma być ono w całości ujęte w kosztach fir- Jeśli przedsiębiorca jednak uzna, że auto czy osobowe, czy też bus będzie wyłącznie wykorzystywane w celach firmowych, istnieje możliwość zgłoszenia tego faktu do Belastingdienst. W takim wypadku unika się dopłaty do zużycia prywatnego oraz konieczności rozpisywania kilometrów prywatnych i firmowych. Ważne! Dopłata do prywatnego zużycia auta jest zawsze naliczana od wartości katalogowej nowego samochodu. Nie ma więc znaczenia czy auto ma rok, czy 9 lat. Wartość katalogowa samochodu to wartość nowego auta wraz z podatkiem BTW oraz BPM. Bus jedno- i dwukabinowy Istnieje zasadnicza różnica w rozliczaniu auta typu bus z pojedynczą i po- nowinki.com.nl dwójną kabiną. Pomimo faktu, że oba auta zarejestrowane są jako tzw. bedrfijfs auto, czyli auto firmowe, to auto z podwójną kabiną jest „obciążone” zużyciem prywatnym z tytułu posiadania dodatkowych miejsc dla pasażerów. Według Belastingdienst auto firmowe, które może być użytkowane tylko i wyłącznie w firmie, to auto jednokabinowe przystosowane całkowicie do przewozu towarów. Do auto dwukabinowego zatem stosuje się ta sama zasada co do auta osobowego. Przy rozliczeniu rocznym musi być dokonana dopłata z tytułu użytkowania auta również prywatnie. Aby uniknąć dopłaty do podatku dochodowego, należy prowadzić rejestr kilometrów wykonanych w celach firmowych i prywatnych, które udowodnia, że przedsiębiorca wykonał w ciągu roku mniej niż 500 km prywatnie. W innym wypadku zawsze zostanie naliczona dopłata zużycia prywatnego auta. 0,19 ct/km Posiadając auto, można prowadzić książkę rejestracji kilometrów i odliczać od dochodu 0,19 ct/km wykonanych w celach firmowych. Może to być dojazd do miejsca wykonywanego zlecenia, dojazdy do instytucji związanych z dokonywaniem Porady nr 6 (10) formalności firmowych, dojazdy na zakupy firmowe itp. W przypadku kiedy przedsiębiorca decyduje się na prowadzenie książki kilometrów i odliczania 0,19ct/km, nie odlicza wtedy osobno żadnych kosztów poniesionych z tytułu posiadania i utrzymania samochodu (np. paliwo, podatek drogowy, ubezpieczenie auta, naprawy, parking). Jeśli dana osoba zdecyduje, że będzie użytkowała swój samochód tylko i wyłącznie w celach firmowych, a nie chce prowadzić książki kilometrów, może o tym wcześniej poinformować Belastingdienst odpowiednim formularzem. Formularz taki należy pobrać ze strony www.belastingdienst.nl i co roku wysłać do urzędu, oświadczając, że dane auto będzie używane tylko i wyłącznie w celach firmowych. W takim wypadku można uniknąć dopłaty do użycia prywatnego i jednocześnie uwzględniać wszystkie koszty związane z tym samochodem. Luiza Zwierz Mini-słownik: ►►bedrijfsauto/bestele auto – auto zarejestrowane jako firmowe ►►bijtelling – dopłata czerwiec 2015 17 18 nr 6 (10 ) czerwiec 2015 nowinki.com.nl Szukasz lepszej pracy? Zdobądź holenderskie certyfikaty, aby zwię Dzisiejszy rynek pracy wymaga od kandydatów i pracowników coraz to nowych umiejętności i kwalifikacji. Na niderlandzkim rynku pracy bardzo ceni się kwalifikacje, które są potwierdzone lokalnym, holenderskim certyfikatem. Zatem jakie kwalifikacje i certyfikaty warto zdobyć? Poniżej kilka przykładów certyfikatów, które często wymagane przez holenderskich przedsiębiorców, znacząco zwiększą nasze szanse na stabilną i dobrze płatną pracę. Certyfikat VCA Basic – wymagany od pracowników fizycznych, technicznych oraz produkcyjnych VCA to nazwa systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy, zdrowiem i środowiskiem obowiązująca w krajach Beneluksu, czyli w Belgii, Holandii, Luksemburgu (skrót pochodzi od słów: Veiligheid Gezondheid Milieu, Checklijst, Aannemers). Certyfikat VCA jest wymagany w przedsiębiorstwach, które prowadzą prace wysokiego ryzyka w środowisku niebezpiecznym i obowiązuje w branżach: petrochemicznej, mechanicznej, elektrycznej, budowlanej, inżynieryjnej, przemysłu ciężkiego, izolacji, rusztowaniowej, transportowej, a coraz częściej logi- stycznej, ogrodniczej i publicznej. Jest to certyfikat wymagany od specjalistów, pracowników fizycznych lub operacyjnych (spawaczy, elektryków, monterów), ale i pracowników magazynów czy osób sprzątających hale przemysłowe itd. Dyplom VCA ważny jest 10 lat. W Holandii wymagany jest certyfikat „zielony” VCA - akredytowany przez holenderski instytut VCA Infra z wpisem do bazy www.vca.ssvv.nl. Certyfikatem podobnym do VCA jest certyfikat SCC wydawany przez niemieckie centra egzaminacyjne. Niektóre holenderskie firmy akceptują jeszcze niemiecki certyfikat SCC, ale jest to coraz częściej rzadkością. Zatem przestrzegamy, aby upewnić się u swojego pracodawcy lub zleceniodawcy, jaki certyfikat wymaga, a następnie sprawdzić, jaki certyfikat otrzymamy po szkoleniu i egzaminie. Niestety, często zdarza się, że firmy szkoleniowe wprowadzają swoich klientów w błąd, co skutkuje tym, że mając nieodpowiedni certyfikat, musimy dwa razy ponieść koszty jego zdobycia. Certyfikat VCA VOL – wymagany od managerów, supervisorów i samozatrudnionych (ZZP) Certyfikat VCA VOL jest przeznaczony dla kierowników, podwykonawców lub kadry zarządzającej nadzorujących pracę lub zlecenie w przedsiębiorstwach, które prowadzą prace wysokiego ryzyka w środowisku niebezpiecznym i które wdrożyły system zarządzania bezpieczeństwem pracy VCA. Egzamin uprawniający do otrzymania certyfikatu VCA VOL jest o wiele trudniejszy niż VCA Basic i jest dostępny tylko w językach: holenderskim, angielskim lub niemieckim. Certyfikat STEIGERBOUWER A – wymagany od monterów rusztowań Steigerbouwer A to holenderskie uprawnienia montera rusztowań. Certyfikat Steigerbouwer A wydawany jest w formie plastikowej karty. Aby go uzyskać, trzeba przejść m.in. dwudniowe szkolenie, które zakończone jest egzaminem na montera rusztowań wg holenderskich przepisów. Kurs składa się z części teoretycznej i praktycznej i odbywa się na rusztowaniach rurowo-złączkowych. Egzamin składa się z teorii (test) oraz praktyki (indywidualny montaż rusztowania na podstawie rysunku technicznego). Uprawnienia wydawane są przez holenderski instytut egzaminacyjny i ważne są przez okres 5 lat. nowinki.com.nl Porady ększyć swoje szanse Certyfikat Heftruck/Reachtruck – wymagany od operatorów wózków widłowych Certyfikat Heftruck/ Reachtruck to holenderskie uprawnienia na dwa rodzaje wózków widłowych. Certyfikat wydawany jest w formie dyplomu i karty plastikowej. Szkolenia odbywają się przez jeden dzień (dla osób mających już doświadczenie) lub dwa dni (dla osób uczących się od podstaw). Szkolenie zakończone jest egzaminem na operatora wózka widłowego według przepisów holenderskich. Uprawnienia wydawane są przez holenderski instytut egzaminacyjny i ważne są przez okres 5 lat. Hoogwerker – wymagany od operatorów maszyn do pracy na wysokości Certyfikat Hoogwerker to holenderskie uprawnienia przeznaczone dla pracowników, których obowiązkiem jest praca na maszynie wysokościowej wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Dyplom wymagany jest przez firmy budowlane, montażowe, instalacyjne oraz inne, które prowadzą tego typu prace. Szkolenie jest wymagane od osób, które nie przebyły jeszcze odpowiedniego szkolenia dotyczącego aspektów bezpiecznej pracy z maszyną wysokościową. Szkolenie składa się z części teoretycznej oraz praktyki, trwa jeden dzień i zakończone jest egzaminem teoretycznym i praktycznym. BHV – wymagany od pracowników zakładowej służby ratowniczej BHV Pierwsza Pomoc jest to certyfikat wymagany od pracowników, którzy zostali wyznaczeni przez pracodawcę i ponoszą odpowiedzialność za udzielanie pierwszej pomocy oraz ewakuację w przedsiębiorstwie. Na szkoleniu BHV uczestnik nabywa umiejętności postępowania i udzielania pomocy w sytuacjach zagrożenia życia. Szkolenie składa się z części teoretycznej, jak i praktycznej, na której omawiane i praktykowane są takie tematy jak udzielanie pierwszej pomocy (np. resuscytacja), ewakuacja pracowników z zakładu pracy do bezpiecznego miejsca czy zasady postępowania podczas pożaru. Szkolenie trwa jeden dzień i kończy się egzaminem. Flensmonteur - uprawnienia dla montera połączeń kołnierzowych Certyfikat, który oficjalnie nazywa się Werken aan flensverbindingen, wymagany jest od monterów rurociągów, którzy w zakresie swoich obowiązków otwierają i zamykają połączenia kołnierzowe niskiego i wysokiego ciśnienia za pomocą narzędzi ręcznych i kluczy dynamometrycznych. Szkolenie trwa jeden dzień, składa się z części teoretycznej i praktycznej i kończy się oficjalnym egzaminem. Aby przystąpić do egzaminu, wymagane jest posiadanie ważnego certyfikatu VCA. Wydawany certyfikat posiada logo VCA, ważny jest przez okres 5 lat i posiada wpis do bazy www.vca.ssvv.nl. Krzysztof Bukański - trener i Dyrektor Instytutu szkoleniowego VCA Polska w Hadze nr 6 (10) czerwiec 2015 19 20 nr 6 (10 ) nowinki.com.nl czerwiec 2015 Ogłoszenia drobne SPRZEDAM Opel Astra G-coupe, rok 2001, silnik 2.0 4-cylindrowy, aluminiowe felgi. Wersja sportowa. Cena 2750€, Patryk +31 629 028 739 Sprzedam koszyczki wiklinowe - ręcznie robione. 0655191159 Sprzedam wózek Tako 3w1 bardzo zadbany po jednym dziecku, cena 150 euro Haar- lem 0626102010 KUPIĘ Kupię rower firmy Giant +31 655 191 159 RÓŻNE Poszukuję uczniów do roznoszenia ulotek, Zuid-Holland, tel 0684294251 Poszukuję opiekunki do 6 letniej dziewczynki miejscowość Massluis. 0655191159 nowinki.com.nl Uroda nr 6 (10) czerwiec 2015 21 Analiza kolorystyczna: Zima Dziś zaprezentuję ostatni typ urody kobiecej – Zimę, jako że o Jesieni pisałam już w listopadowym wydaniu „Nowinek” (nr 3/2014). ZIMA to typ urody przeważający na kuli ziemskiej, gdyż należą tu zarówno Azjaci, Murzyni oraz większość nacji śródziemnomorskiej. Jest to pora roku, którą charakteryzują kolory mocno nasycone i chłodne, powstałe na bazie lodowego błękitu, a także barwy ostre i widoczne, kojarzone z bielą i „zamrożonymi” odcieniami barw pastelowych, również granatem, ciemnym fioletem, mocno nasyconą zielenią, przygaszoną czerwienią, ciemnoszarym, srebrzystym i brunatnym - kolory zmierzchu i nocy, lodu, drzew iglastych. Zima ma kształty wysublimowane i abstrakcyjne, tj. płatki śniegu, mróz na szybach, tafle lodu, gałązki iglaków. Ta pora roku sprawia wrażenie elegancji, pewności siebie i zdecydowania. Makijaż: Najlepsze odcienie podkładu dla Zimy to kolory ciepło-chłodne np. zimne beże aż do różów (z wyjątkiem podtypu zwanego Zimą Południową). Sam róż stosujemy w delikatnych odcieniach, czasem w ogóle z niego rezygnując. U pań o typie urody Królewny Śnieżki stosujemy barwy wpadające w róż, a przy Zimie Południowej - raczej pudry brązujące w kuleczkach, a nawet terrakoty w opalonych odcieniach. Pani Zimie pasuje pomadka: czerwona, różowa, fioletowa oraz ciężkie brązy i błyszczyki. Ogólnie Zimie dobieramy wyraziste i mocne kolory, które podkreślą niepowtarzalną, naturalną kolorystykę tego typu urody. Barwy ciepłe i blade sprawią, że będzie ona wyglądała na zmęczoną i smutną. Skóra Pań o tym typie urody jest bardzo zróżnicowana, począwszy od karnacji bardzo białej i bladej o tonacji jasnoróżowej, poprzez cerę beżową, oliwkową, aż po brązową i czarną. Zimę można zakwalifikować do dwóch głównych podtypów: 1. Typ królewny Śnieżki - skóra jest bardzo jasna, transparentna, czysta, porcelanowa, a blade policzki rzadko są ożywione delikatnymi rumieńcami. Skóra opala się na delikatny, oliwkowy brąz lub czerwono. 2. Typ południowy - skóra ma chłodny odcień oliwki, który łatwo pomylić z intensywną kolorystyką jednego z wariantów Jesieni. Tu Zima opala się szybko na intensywny, oliwkowy kolor. Oczy są zimne i bardzo wyraziste, często cętkowane, będące kombinacją brązu, szarości, błękitu i zieleni, np. brązowo-czarne, orzechowe, szaroniebieskie, ciemnoniebieskie, niebieskie, stalowe, szarozielone, turkusowe, fiołkowe. Często niebieskookie i zielonookie Zimy mają białe plamki w tęczówce, zaś na obrzeżu szarą obwódkę. Włosy: zdarza się, iż Zimy jako dziecko mają włosy w kolorze jasnego blondu - chłodne w odcieniu. W dorosłym życiu najczęściej pojawia się kolor brązowy lub czarny, a także popielaty, szary lub czarny brąz, granatowoczarny, czarny z czerwonymi refleksami i charakterystycznie szpakowate oraz srebrne włosy. Cechy charakterystyczne tego typu urody to ostry profil i intrygujące spojrzenie - wyraźny kontrast między białkiem i tęczówką. Na ogół brak jest rumieńców i piegów. Zima ma grube, sztywne włosy trudne do cięcia i ułożenia. Szybko siwieje, a srebrne włosy grupują się w pasma. Charakterystyczna jest także bardzo ciemna oprawa twarzy (brwi i rzęsy) oraz usta w intensywnym kolorze. Cechy charakteru: Pani Zima najczęściej ma silne poczucie własnej wartości, przez co wyróżnia się z tłumu. Jest ambitna i inteligentna. Często zapracowana przywódczyni, której motywem działania są praktyczne korzyści - charakter zo- rientowany życzeniowo (roszczeniowo). Zazwyczaj nie ma trudności w podejmowaniu decyzji i potrafi panować nad swoimi uczuciami. Oczekuje traktowania z szacunkiem. Idealne kolory są zimne, ciemne i intensywne: fuksja, purpura, turkusowy, szkarłatny, ciemna malina, zieleń butelkowa, szmaragdowy, gorzka czekolada, jaskrawy róż, śliwkowy. Pani Zima jako jedyny typ urody prezentuje się dobrze zarówno w śnieżnej bieli, jak i w hebanowej czerni. Powinna wybierać srebrną biżuterię, a złotą tylko w zimnych tonacjach, jak stare złoto. Celebrytki reprezentujące ten typ kolorystyczny to: Salma Hayek, Kim Kardashian, Penelope Cruz, Liz Hurley, Megan Fox, Liv Tyler, Courtney Cox. Aneta Zugaj – ATENA STUDIO 22 nr 6 (10 ) nowinki.com.nl czerwiec 2015 Areszt i co dalej? Jako osoba podejrzana został(a) Pan/Pani aresztowany/a i przewieziony/a do jednostki policji lub do innego miejsca przesłuchań. Jakie ma Pan/Pani prawa? Ma Pan/Pani prawo do wglądu do ewentualnych dokumentów procesowych. Jednak w niektórych przypadkach prokurator może zadecydować o tymczasowym nieudzielaniu Pana/Pani wglądu do tych dokumentów. Jeśli nie rozumie Pan/Pani języka niderlandzkiego lub porozumiewa się Pan/Pani w tym języku tylko w ograniczonym stopniu, ma Pan/Pani prawo otrzymać tłumaczenie niektórych dokumentów procesowych lub ich fragmentów, np. tłumaczenie najważniejszych fragmentów z nakazu dalszego zatrzymania oraz pozwu. Podejrzewa się Pana/Panią o popełnienie czynu zabronionego. Dlatego został(a) Pan/Pani aresztowany/a przez policję, Królewską Żandarmerię Wojskową lub inny urząd dochodzeniowo-śledczy i przekazany/a do jednostki w celu przesłuchania. Znajomość swoich praw i obowiązków jest istotna, dlatego warto zapoznać się z niniejszą informcją. Każde odniesienie Pytania do policji oznacza w poniższym tekście również inny urząd Ma Pan/Pani pytania? Można je zadać swojemu adwokatowi dochodzeniowo-śledczy. lub policji. Prawa osoby aresztowanej Ma Pan/Pani prawo do tego, by wiedzieć o popełnienie jakiego czynu zabronionego jest Pan/Pani podejrzewany/a. Policja ma prawo zadawać Panu/Pani pytania. Czynność ta nazywa się przesłuchaniem policyjnym. Nie ma Pan/Pani obowiązku udzielania odpowiedzi - jeśli nie wyraża Pan/Pani na to zgody, ma Pan/Pani prawo do zachowania milczenia. Ma Pan/Pani prawo do poufnej rozmowy z adwokatem przed pierwszym przesłuchaniem. Jeśli nie potrafi Pan/Pani wysłowić się w języku niderlandzkim lub go Pan/Pani nie rozumie, lub też porozumiewa się Pan/Pani w tym języku tylko w ograniczonym stopniu, wówczas ma Pan/Pani prawo skorzystać podczas przesłuchania policyjnego z asysty tłumacza ustnego. Należy poinformować policjanta, jeśli ma Pan/Pani trudności ze zrozumieniem go. Tłumacz może również pomóc podczas rozmowy z adwokatem. Nie ponosi Pan/Pani w związku z tym żadnych kosztów. Jeśli funkcjonariusz dochodzeniowo-śledczy lub prokurator wyda decyzję o konieczności zatrzymania Pana/Pani w jednostce policji na dłużej, może Pan/Pani poprosić o poinformowanie członka rodziny lub współlokatora o zatrzymaniu. W niektórych przypadkach prokurator może zadecydować, że tymczasowo nie jest to jeszcze możliwe. Jeśli funkcjonariusz dochodzeniowo-śledczy lub prokurator wyda decyzję o konieczności zatrzymania Pana/Pani w jednostce policji na dłużej, a nie ma Pan/Pani obywatelstwa holenderskiego, może Pan/Pani poprosić o przekazanie informacji o zatrzymaniu do konsulatu lub ambasady Pana/ Pani kraju pochodzenia. Zatrzymanie w jednostce policji może trwać maksymalnie trzy dni i 15 godzin. Jeśli z uwagi na okoliczności konieczne jest zatrzymanie Pana/Pani na dłużej, decyzję w tej sprawie musi wydać sąd. Adwokat poinformuje Pana/Panią, co można zrobić, jeśli nie zgadza się Pan/Pani z aresztowaniem lub zatrzymaniem na dłużej. Należy poinformować o złym samopoczuciu, potrzebie nagłej pomocy medycznej, np. przyjęcia leków lub poprosić o wezwanie lekarza. Informacje na temat konsultacji z adwokatem Ważne jest, aby zdać sobie sprawę ze swojej sytuacji. Po przeczytaniu niniejszej informacji musi Pan/Pani dokonać wyboru, chyba że jest mowa o czynie zabronionym bardzo znacznej wagi. Znajomość swojej sytuacji Jeśli podejrzewa się Pana/Panią o popełnienie czynu zabronionego bardzo znacznej wagi: wówczas automatycznie przed Pana/Pani przesłuchaniem do sprawy włącza się adwokata. Nie ponosi Pan/Pani w związku z tym żadnych kosztów może Pan/Pani wybrać, czy przed przesłuchaniem chce Pan/ Pani porozmawiać z adwokatem. Nie ponosi Pan/Pani w związku z tym żadnych kosztów. Jeśli podejrzewa się Pana/Panią o popełnienie czynu zabronionego mniejszej wagi, może Pan/Pani wybrać, czy chce Pan/ Pani porozmawiać z adwokatem. Wówczas ponosi Pan/ Pani koszty takiej rozmowy z adwokatem. Jeśli nie jest jasne, która z powyższych możliwości dotyczy Pana/Pani sytuacji, należy zapytać: czy w Pana/Pani przypadku adwokat zostanie wezwany automatycznie, czy to Pan/Pani może o tym zadecydować samodzielnie nowinki.com.nl Porady czy musi Pan/Pani osobiście ponieść koszty rozmowy z adwokatem, jeśli zdecyduje się Pan/Pani na rozmowę z nim. Samodzielny wybór Jeśli ma Pan/Pani możliwość dokonania samodzielnego wyboru, zostanie Pan/Pani zapytany/a, czy chce Pan/Pani rozmawiać z adwokatem. Dobrze jest dokładnie zastanowić się nad swoją sytuacją. Decyzja o rozmowie z adwokatem nie oznacza automatycznie uznania Pana/Pani za osobę winną zarzucanych jej czynów. O swoim wyborze należy poinformować policję. Jeśli początkowo nie zdecydował/a się Pan/Pani na rozmowę z adwokatem, a podejrzewa się Pana/Panią o popełnienie czynu bardzo znacznej wagi, może Pan/Pani cofnąć swoją decyzję. Bezwzględnie przysługuje Panu/Pani rozmowa z adwokatem. Działania podejmowane przez adwokata przed przesłuchaniem Adwokat działa wyłącznie dla Pana/Pani korzyści. Przed przesłuchaniem adwokat może: porozmawiać z Panem/Panią na temat zarzucanego Panu/ Pani czynu zabronionego udzielić Panu/Pani porady prawnej przybliżyć Panu/Pani przebieg przesłuchania przez policję poinformować o Pana/Pani prawach i obowiązkach podczas przesłuchania na Pana/Pani prośbę skontaktować się z Pana/Pani rodziną lub pracodawcą w celu poinformowania tych osób o Pana/ Pani sytuacji. Wszystko co powie Pan/Pani policji podczas nr 6 (10) czerwiec 2015 23 przesłuchania jest istotne, ponieważ zostanie ujęte w protokole, który nazywa się protokołem z przesłuchania. Jeśli Pana/Pani sprawa zostanie przekazana prokuratorowi, a ewentualnie później trafi do sądu, organy te zapoznają się z protokołem. Policja nie będzie obecna podczas Pana/Pani rozmowy z adwokatem. Wszystko, co usłyszy od Pana/Pani adwokat, pozostanie tajne. Bez Pana/Pani zgody adwokat nie może rozmawiać na ten temat z osobami trzecimi, w tym z policją. To samo dotyczy tłumacza, jeśli będzie on obecny podczas Pana/Pani spotkania z adwokatem. Dalszy przebieg procedury Jeśli zostanie wezwany adwokat, wówczas stawi się on na rozmowę z Panem/Panią w jednostce w ciągu 2 godzin. Maksymalny czas rozmowy z adwokatem po jego przybyciu wynosi 30 minut. Na przybycie adwokata musi Pan/Pani czekać w jednostce. Możliwe jest także wezwanie adwokata, którego zna Pan/Pani osobiście i z którym chce Pan/Pani rozmawiać. Należy poinformować o tym policję. Jeśli chce Pan/Pani rozmawiać z adwokatem na własny koszt, wówczas zostanie Panu/Pani udostępniony telefon w celu skontaktowania się z adwokatem. Adwokat może udzielić Panu/Pani porady przez telefon lub może Pan/Pani umówić się z nim na spotkanie w jednostce. W tym ostatnim przypadku przesłuchanie zostanie odroczone maksymalnie o dwie godziny, w ciągu których winien przybyć adwokat. Izabela de Groot-Sikora 24 nr 6 (10 ) czerwiec 2015 Rozrywka [email protected] BARAN 21.03-20.04 GWIAZDA WAGA 24.09-23.10 KSIĘŻYC Z nadzieją i zaufaniem poszerzaj horyzonty. Masz podstawy, by czerpać nowe nadzieje i podążać za dobrą gwiazdą. Uwierz w lepszą przyszłość i planuj długoterminowo. Żywe są w Tobie potężne namiętności i silne emocje. Od Ciebie zależy teraz, czy pójdziesz za nimi, czy zachowasz zdrowy rozsądek i jasność widzenia, czy świadomie pokierujesz swoim życiem. BYK 21.04-21.05 ÓSEMKA DENARÓW SKORPION 24.10-22.11 WIEŻA Czeka Cię długa droga (dosłownie i w przenośni), która zaprowadzi Cię daleko. Trzeba działać krok po kroku, nic natychmiast. Potrzebna będzie cierpliwość. Karta zapowiada wyzwolenie lub uwolnienie się spod krepującego pancerza zakazów i zobowiązań, opuszczenia miejsc, które ograniczają Twoją wolność. BLIŹNIĘTA 22.05-21.06 TRÓJKA PUCHARÓW STRZELEC 23.11-20.12 SIÓDEMKA DENARÓW Bardzo chcesz kogoś pokochać, chcesz znaleźć swoją miłość. Twoja dusza oddaje się marzeniom i przeżywa wzruszenia. Teraz rządzą Tobą prawa serca, nie rozumu. Problem, który Cię dotyczy może być teoretyczny, wymyślony lub intelektualny. Obracasz się wśród schematów, bez żywego kontaktu z rzeczywistością. Sam oceń – czy to dobrze? RAK 22.06-22.07 DWÓJKA PUCHARÓW KOZIOROŻEC 21.12-20.10 SZÓSTKA PUCHARÓW Twoje sprawy rozgrywają się na szerszej arenie – dotyczą grupy ludzi, do której należysz i z którą łączą Cię emocjonalne więzi. Bycie razem z innymi jest teraz najważniejsze. Twoje sprawy mają się dobrze. Jest wygodnie, ciepło, ktoś o Ciebie dba i odsuwa od Ciebie troski. Jesteś kochany i dopieszczony. Ale uwaga, nic nie trwa wiecznie! LEW 23.07-23.08 RYCERZ PUCHARÓW WODNIK 21.01-19.02 DZIESIĄTKA DENARÓW Pojawi się w Twoim życiu nowa miłość, nowy związek. Możesz też otrzymać dobrą wiadomość, zaproszenie na jakąś uroczystość, z którego warto skorzystać. Pełna stabilizacja rodzinna i zawodowa. Realizacja planów. Wzmocnione poczucie własnej wartości. Możliwe pieniądze od rodziny, np. spadek. Pogłębiaj relacje rodzinne. PANNA 24.08-23.09 KRÓL MIECZY RYBY 20.02-20.03 SPRAWIEDLIWOŚĆ Jeśli masz się spotkać z kimś, to jest to człowiek posiadający władzę i możliwość wywierania nacisku. Ma na Ciebie wpływ zawodowo i prywatnie. Bądź uważny na słowa. Słuszność może być po Twojej stronie, jednak to nie oznacza jeszcze, że możesz stanowić prawo. Trzeba szukać równowagi, złotego środka i stosować go na co dzień. WRÓŻKA HENRY nowinki.com.nl nowinki.com.nl Rozrywka nr 6 (10) czerwiec 2015 KRZYŻÓWKOWY ZAWRÓT GŁOWY 25 26 26 nr 6 (10 ) czerwiec 2015 nowinki.com.nl nowinki.com.nl Pomó¿ dzieciom ZnajdŸ 7 ró¿nic miêdzy obrazkami Który z rysunków 2-10 nie znajduje siê na rysunku nr 1 Wytnij czêœci i u³ó¿ wed³ug nowinki.com.nl nowinki.com.nl m znaleŸæ ich domy g wzoru nr 6 (10) czerwiec 2015 27 27 28 nr 6 (10 ) czerwiec 2015 nowinki.com.nl
Podobne dokumenty
Nowości w Holandii
CAO może odbiegać od uzgodnień wynikających z przepisów ustawowych pod warunkiem, że nie godzi w interes pracowników. Pana (Pani) pensja nie może zatem wynosić mniej niż ustawowe wynagrodzenie mini...
Bardziej szczegółowo