Wyjaśnienie IZ RPOWŚ w zakresie obliczania intensywności pomocy

„Pomoc może być udzielana beneficjentom pomocy na realizację nowych inwestycji
lub tworzenie nowych miejsc pracy związanych z nową inwestycją w województwie
objętym danym regionalnym programem operacyjnym.”
Przepis ten określa szczegółowe przeznaczenie pomocy. Z literalnego brzmienia przepisu można
byłoby wnioskować, że dopuszcza on dwa różne przeznaczenia udzielanej pomocy: pomoc na
dokonanie nowej inwestycji oraz pomoc na tworzenie nowych miejsc pracy. Jednak w kontekście
całości rozporządzenia należy stwierdzić, że jedynym szczegółowym przeznaczeniem pomocy jest
dokonanie przez beneficjenta nowej inwestycji. Możliwe jest natomiast zastosowanie dwóch
różnych sposobów obliczania kwoty pomocy: w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych lub w
odniesieniu do kosztów wynagrodzeń osób zatrudnionych na miejscach pracy powstałych dzięki
inwestycji.
Rozporządzenie nie wskazuje, który z możliwych dwóch sposobów obliczania kwoty pomocy
powinien być zastosowany w danym przypadku. Należy zatem uznać, że podmiot udzielający
pomocy ma w tym zakresie swobodę wyboru. Z reguły obliczanie kwoty pomocy w odniesieniu do
nakładów inwestycyjnych jest korzystniejsze dla beneficjentów w przypadku projektów
polegających na inwestycjach kapitałochłonnych (np. w sektorze produkcyjnym). Natomiast
obliczanie kwoty pomocy w odniesieniu do kosztów wynagrodzeń osób zatrudnionych na
nowoutworzonych miejscach pracy jest korzystniejsze dla beneficjentów w przypadku projektów
polegających na inwestycjach wymagających relatywnie niewielkich nakładów (np. w sektorze
usług).
Warto zauważyć, że przyjęcie obliczania kwoty pomocy w odniesieniu do kosztów
wynagrodzeń osób zatrudnionych na miejscach pracy powstałych dzięki inwestycji niesie za
sobą pewne zagrożenia, chociaż oczywiście jest dopuszczalne.
Po pierwsze – w skrajnych przypadkach kwota udzielonej pomocy publicznej mogłaby
przekroczyć kwotę wydatków poniesionych przez przedsiębiorcę na realizację inwestycji (np. w
sytuacji, gdy inwestycja polega jedynie na wzniesieniu taniego budynku o niskim standardzie, w
którym będzie zatrudniona relatywnie duża liczba osób). Po drugie – w takim przypadku wydatki
kwalifikowane są ponoszone przez beneficjenta nie w czasie realizacji inwestycji, lecz dopiero po
jej zakończeniu, i to przez stosunkowo długi okres. Przedsiębiorca winien osiągnąć deklarowaną
wielkość zatrudnienia w ciągu trzech lat od zakończenia inwestycji, a za wydatki
kwalifikowane uznaje się wydatki na zatrudnienie tych osób ponoszone w okresie dwuletnim –
patrz § 5 ust. 5 niniejszego rozporządzenia. Jeśli więc przedsiębiorca osiągnie deklarowaną
wielkość zatrudnienia bezpośrednio po zakończeniu realizacji inwestycji, to wydatki kwalifikowane
będą ponoszone przez pierwsze dwa lata po jej zakończeniu. Jeśli jednak przedsiębiorca osiągnie tę
wielkość zatrudnienia dopiero po upływie trzech lat od zakończenia inwestycji, to wydatki
kwalifikowane będą ponoszone w czwartym i piątym roku po jej zakończeniu. W całym tym
wieloletnim okresie projekt – już po zakończeniu realizacji inwestycji - musi być ściśle
monitorowany i rozliczany przez podmiot udzielający pomocy. Co więcej, warunkiem uzyskania
refundacji z EFRR jest faktyczne poniesienie przez beneficjenta wydatków kwalifikowanych, w
tym zatem przypadku refundacja z EFRR następuje dopiero po kilku latach od zakończenia
realizacji inwestycji przez beneficjenta, co w istotny sposób komplikuje zarządzanie finansowe
programem operacyjnym.
Obliczanie kwoty pomocy w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych jest pozbawione tych wad.
Wybór sposobu obliczania kwoty pomocy, który zostanie zastosowany w danym przypadku,
pozostaje w gestii podmiotu udzielającego pomocy, tj. instytucji zarządzającej lub pośredniczącej.
Podmiot ten w ogłoszeniu o naborze wniosków o udzielenie pomocy powinien wskazać, wedle
którego z tych sposobów będzie obliczana kwota pomocy. Możliwe jest również zastosowanie
rozwiązania, w którym IZ /IP w ramach jednego naboru wniosków dopuści stosowanie obydwu
metodologii; w takim przypadku oczekiwany sposób obliczania kwoty pomocy dla danego projektu
określałby sam wnioskodawca.
Warto też zaznaczyć, że sama konstrukcja formularza wniosku o udzielenie dofinansowania jest
uzależniona od przyjętego sposobu obliczania kwoty pomocy. Formularz taki powinien bowiem
zawierać rubryki umożliwiające prawidłowe określenie wydatków kwalifikowanych.
Wspomagana inwestycja musi być zlokalizowana w województwie objętym regionalnym
programem operacyjnym, z którego środków udzielana jest pomoc. Natomiast lokalizacja (siedziba)
podmiotu dokonującego tej inwestycji nie ma żadnego znaczenia.
§ 9 ust.2. Pomoc obliczana na podstawie wydatków kwalifikowanych, o których mowa w § 6
ust. 1, może być udzielana wraz z pomocą obliczaną na podstawie wydatków
kwalifikowanych, o których mowa w § 7, pod warunkiem że łączna wielkość pomocy nie
przekracza maksymalnej intensywności określonej w § 8 ust. 1 i 2 albo wartości pomocy
ustalonej zgodnie z § 8 ust. 3, przy czym przy ustaleniu maksymalnej wielkości pomocy bierze
się pod uwagę wyższą kwotę wydatków, o których mowa w § 6 ust. 1 albo wydatków, o
których mowa w § 7.
Powyższy przepis znajduje zastosowanie wówczas, gdy na ten sam projekt inwestycyjny udzielana
jest pomoc z dwóch źródeł (np. pomoc ze środków programu operacyjnego i pomoc gminy,
polegająca na zaniechaniu poboru podatku od nieruchomości) przy czym do obliczenia pomocy
udzielanej z jednego źródła stosowana jest metodologia wydatków kwalifikowanych
związanych z poniesionymi nakładami inwestycyjnymi, zaś do obliczenia pomocy udzielanej z
drugiego źródła stosowana jest metodologia wydatków kwalifikowanych związanych z
kosztami zatrudnienia pracowników na nowoutworzonych miejscach pracy.
W takim przypadku skumulowana kwota pomocy (tj. łączna kwota pomocy udzielonej z obydwu
źródeł) nie może przekroczyć kwoty wynikającej z zastosowania tej metodologii obliczania
maksymalnej kwoty pomocy, która jest korzystniejsza dla beneficjenta.
Przykład: Przedsiębiorca realizuje projekt inwestycyjny i otrzymuje na ten projekt pomoc z
dwóch źródeł:
- ze środków programu operacyjnego, wg. metodologii opartej o wydatki kwalifikowane związane z
poniesionymi nakładami inwestycyjnymi; wydatki te wynoszą 10 mln zł,
- ze środków urzędu pracy, wg. metodologii opartej o wydatki kwalifikowane związane z kosztami
zatrudnienia pracowników na nowoutworzonych miejscach pracy; wydatki te wynoszą 12 mln zł.
Projekt jest realizowany w województwie lubuskim (maksymalna intensywność pomocy wynosi
50%), beneficjent jest dużym przedsiębiorcą (nie ma zastosowania podwyższenie limitu
intensywności pomocy dla MSP).
Jeżeli ze środków programu operacyjnego beneficjent otrzymał dofinansowanie w kwocie 5 mln zł
(50% intensywności od wydatków kwalifikowanych wynoszących 10 mln zł), to nadal może
otrzymać dofinansowanie w kwocie 1 mln zł ze środków urzędu pracy, jako że w myśl
korzystniejszej dla niego metodologii skumulowana kwota pomocy nie może przekroczyć 6 mln zł
(50% intensywności od wydatków kwalifikowanych wynoszących 12 mln zł).