fauna

Transkrypt

fauna

Inwentaryzacja faunistyczna
miasta Słupska ze szczególnym uwzględnieniem
gatunków chronionych
Zespół autorski:
Koordynacja:
prof. dr hab. Oleg Aleksandrowicz
Fauna bezkręgowa:
prof. dr hab. Oleg Aleksandrowicz, dr Brygida Radawiec
Fauna kręgowców:
dr Tomasz Hetmański
Słupsk 2011
Spis treści
Wstęp ................................................................................................................................................... 5
Przedmiot i zakres opracowania ...................................................................................................... 5
Podstawy formalno prawne .............................................................................................................. 5
Źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzania raportu ................................................... 5
1. Metody badań nad fauną .................................................................................................................. 6
2. Fauna Słupska (wybrane grupy zwierząt) ........................................................................................ 9
3. Analiza rozmieszczenia bezkręgowców ........................................................................................ 26
4. Chronione gatunki bezkręgowców................................................................................................. 28
Bombus hortorum (trzmiel ogrodowy, mapa 1.1-3, 5-6). .......................................................... 28
Bombus hypnorum (Trzmiel parkowy, mapa 2.1-3, 5-6). .......................................................... 28
Bombus lucorum (trzmiel gajowy, mapa 3.1-2, 5-6). ................................................................ 28
Bombus muscorum (trzmiel żółty, mapa 4.1-2, 5). .................................................................... 28
Bombus pascuorum (trzmiel rudy, mapa 5.2). ........................................................................... 28
Bombus pratorum (trzmiel leśny, mapa 6.5).............................................................................. 28
Bombus sylvarum (trzmiel rudoszary, mapa 7.2). ...................................................................... 28
Bombus terrestris (trzmiel ziemny). .......................................................................................... 28
Bombus lapidarius (trzmiel kamiennik). ................................................................................... 29
Carabus arvensis (biegacz górski, mapa 8.5). ........................................................................... 29
Carabus auratus (biegacz złoty, mapa 9.1-2). ........................................................................... 29
Carabus cancellatus (biegacz wręgaty, mapa 10.2, 5). ............................................................. 29
Carabus convexus (biegacz zwężony, mapa 11.5). ................................................................... 29
Carabus coriaceus (biegacz skurzasty, mapa 12.5). .................................................................. 29
Carabus glabratus (biegacz gładki, mapa 13.5). ....................................................................... 29
Carabus granulatus (biegacz granulowany, mapa 14.1-2, 5-6). ............................................... 29
Carabus hortensis (biegacz ogrodowy, mapa 15.2, 5). ............................................................. 29
Carabus nemoralis (biegacz gajowy, mapa 16.1-6). ................................................................. 30
Carabus violaceus (biegacz fioletowy, mapa 17.2-3, 5)............................................................ 30
Dorcus parallelepipedus (ciołek matowy, mapa 18.3, 5). ......................................................... 30
Hydrophilus aterrimus (kałużnica czarna, mapa 19.5). ............................................................. 30
Anisus vorticulus (zatoczek łamliwy mapa 20.5)....................................................................... 30
Myxas glutinosa (błotniarka otułka, mapa 21.5)……………………………………………….30
Helix pomatia (ślimak winniczek)……………………………………………………………..31
5. Kręgowce Chordata: Vertebrata..................................................................................................... 32
5.1. Ryby i Kręgouste Actinopterygii i Cephalaspidomorphi ........................................................ 32
5.2. Charakterystyka gatunków objętych ochroną prawną ............................................................ 34
Minóg strumieniowy (mapa 22.2) .............................................................................................. 34
Minóg rzeczny (mapa 23.2) ....................................................................................................... 34
Różanka (mapa 24.5) ................................................................................................................. 34
Koza (mapa 25.2) ....................................................................................................................... 34
Głowacz białopłetwy (mapa 26.2) ............................................................................................. 34
Łosoś atlantycki (mapa 26A.2)………………………………………………………………...34
5.3. Gatunki ryb w rzece Słupi ....................................................................................................... 35
5.4. Gatunki ryb wód stojących ..................................................................................................... 35
5.5. Siedliska kluczowe.................................................................................................................. 36
5.6. Zagrożenia ............................................................................................................................... 36
5.7. Zalecenia ochronne ................................................................................................................. 36
6. Płazy Amphibia .............................................................................................................................. 37
6.1. Podstawy ochrony ................................................................................................................... 37
6.2. Wyniki ..................................................................................................................................... 37
2
6.3. Charakterystyka gatunków chronionych ................................................................................. 42
Żaba trawna (mapa 27.2, 27.3, 27.5, 27.6) ................................................................................ 42
Żaba moczarowa (mapa 28.2, 28.3, 28.5) .................................................................................. 42
Ropucha szara (mapa 29.2, 29.5) ............................................................................................... 43
Żaby zielone (mapa 30.2, 30.3, 30.5)......................................................................................... 43
Grzebiuszka ziemna (mapa 31.2, 31.3) ...................................................................................... 44
Kumak nizinny (mapa 32.2)....................................................................................................... 45
Ropucha paskówka (mapa 33.2, 33.5) ....................................................................................... 45
Traszka zwyczajna (mapa 34.2, 34.5) ........................................................................................ 45
6.5. Zagrożenia ............................................................................................................................... 47
7. Gady Reptilia ................................................................................................................................. 48
Padalec zwyczajny (mapa 35.5) ................................................................................................. 48
Zaskroniec zwyczajny (mapa 36.1, 36.2, 36.5) ......................................................................... 48
Jaszczurka zwinka (mapa 37.1, 37.2, 37.3) ............................................................................... 49
Jaszczurka żyworodna (mapa 38.2, 38.5) .................................................................................. 49
8. Ptaki Aves .............................................................................................................................. 50
8.1. Wyniki badań .......................................................................................................................... 50
Bocian biały (L), (mapa 39.2) .................................................................................................... 54
Błotniak stawowy (L), (mapa 40.2) ........................................................................................... 55
Kania ruda (NL) ......................................................................................................................... 55
Lerka (L), (mapa 41.2, 41.3, 41.5) ............................................................................................. 55
Zimorodek (PL), (mapa 42.5) .................................................................................................... 55
Żuraw (L), (mapa 43.2) .............................................................................................................. 55
Derkacz (PL), (mapa 44.5) ......................................................................................................... 56
Dzięcioł czarny (PL), (mapa 45.5) ............................................................................................. 56
Gąsiorek (L), (mapa 46.2, 46.4)………………………………………………………………..56
8.2. Charakterystyka ptaków w poszczególnych środowiskach .................................................... 57
8.2.1. Ptaki lęgowe w parkach śródmiejskich ............................................................................ 57
Gawron (L), (mapa 47.2) ………………………………………………………………………57
8.2.2. Ptaki terenów zabudowanych........................................................................................... 58
Sroka (L) .................................................................................................................................... 59
Jerzyk (L) ................................................................................................................................... 59
Gołąb miejski (L) ....................................................................................................................... 59
Grzywacz (L) ............................................................................................................................. 59
Sierpówka (L) ............................................................................................................................ 60
Mewa srebrzysta (L) .................................................................................................................. 60
Pustułka (L), (mapa 48.2)……………………………………….……………………………60
Puszczyk (PL), (mapa 49.2, 49.5)………………………………………………..…………...61
Płomykówka (NL), (mapa 50.2)…………………………….………………………………..61
8.2.3. Ptaki Lasku Południowego i Północnego......................................................................... 61
Myszołów (L), (mapa 51.5)……………….…………………………………………….……63
Kruk (L) ………………………………………………….…………………………………..63
Wrona siwa (L)…………………………………………………………….…………………63
Dzięcioł zielony (PL), (mapa 52.5)…………………………………………………………..64
Świstunka leśna (L)…………………………………………………………………………..64
Strzyżyk (L)…………………………………………………………………………………..64
8.2.4. Ptaki łąk doliny Słupi…………………………………………………………………....64
Słowik szary (L)……………………………………….……………………………………..66
3
Dziwonia (L)……………………………………………………………………………….....66
Kukułka(L)……………….…………………………………………………………………...66
Strumieniówka (L)…………………………………………………………………………....66
Potrzos (L)………………………………………………………………………………….....66
8.2.5. Ptaki krajobrazu rolniczego ............................................................................................. 66
Dzierlatka (L), (mapa 53.2)…………………………………………………………………..68
Przepiórka (L), (mapa 54.1)………………………………………………………………….68
Białorzytka (L), (mapa 55.2)…………………………………………………………………68
8.2.6. Ptaki wodno-błotne .......................................................................................................... 68
Czajka (L), (mapa 56.5) ............................................................................................................. 70
Krzyżówka (L) ........................................................................................................................... 70
Pliszka górska (L)…………………………………………………………………………….70
Kokoszka (L), (mapa 57.2, 57.5)……………………………………………………………..70
Sieweczka rzeczna (L), (mapa 58.2)………………………………………………………….71
Łabędż niemy (L), (mapa 59.2, 59.5)………………………………………………………...71
Perkozek (L), (mapa 60.2)……………………………………………………………………71
8.4. Propozycje i zalecenia ochrony............................................................................................... 72
9. Ssaki Mammalia............................................................................................................................. 74
9.1. Skład gatunkowy ..................................................................................................................... 74
9.2. Występowanie gatunków chronionych ................................................................................... 77
Jeż wschodni (mapa 61.2, 61.5) ................................................................................................. 77
Łasica łaska (mapa 62.1, 62.2, 62.3, 62.5) ................................................................................. 77
Gronostaj (mapa 63.2)................................................................................................................ 77
Wydra (mapa 64.5)…………………………………………………………………………...77
Bóbr europejski (mapa 65.5)………………………………………………………………….77
Wiewiórka pospolita (Mapa 66.2, 66.5) .................................................................................... 77
Ryjówkowate ............................................................................................................................. 77
Nietoperze .................................................................................................................................. 78
Kret............................................................................................................................................. 78
Karczownik ................................................................................................................................ 78
Mysz zaroślowa.......................................................................................................................... 78
9.3. Pozostałe gatunki nieobjęte ochroną prawną .......................................................................... 79
9.4. Siedliska kluczowe dla gatunków chronionych ...................................................................... 80
9.5. Propozycje i zalecenia ochronne ............................................................................................. 82
10. Podsumowanie ............................................................................................................................. 83
11. Literatura ...................................................................................................................................... 85
Aneks ................................................................................................................................................. 90
Mapy rozmieszczenia chronionych gatunków zwierząt w granicach administracyjnych miasta
Słupska ............................................................................................................................................. 125
4
Wstęp
Przedmiot i zakres opracowania
Przedmiotem raportu jest inwentaryzacja faunistyczna Słupska.
Celem niniejszego opracowania jest:

inwentaryzacja fauny Słupska,

określenie przyrodniczo cennych terenów,

wskazanie działań zapobiegających, zmniejszających i kompensujących negatywny
wpływ działalności gospodarczej i rekreacji na faunę.
Podstawy formalno-prawne
Inventaryzację przygotowano w oparciu o przedstawione poniżej akty prawne.
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (jednolity tekst Dz. U. z 2006
r. nr 129 poz. 902 z późniejszymi zmianami).
 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. nr 92, poz. 880).
 Ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. 1995 Nr 147 poz. 713)
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 padźernika 2011 r. w sprawie w sprawie
ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. nr 237, poz. 1419).
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy
gatunków zwierząt łownych.
Prawo europejskie.
 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w
sprawie ochrony dzikiego ptactwa - (Dyrektywa Ptasia).
 Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych
oraz dzikiej fauny i flory.- (Dyrektywa Siedliskowa).
Źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzania raportu
Faunę Słupska opisano na podstawie badań terenowych oraz w oparciu o kolekcje Zakładu
Zoologii Akademii Pomorskiej w Słupsku.
5
1. Metody badań nad fauną
Dla celów inwentaryzacji stosowano standardowe jakościowe metody zoologiczne (Górny i
Grüm 1981, Southwood i Henderson 2000).
Bezkręgowce wodne poławiano czerpakiem hydrobiologicznym. Łącznie przebadano 12
zbiorników na terenie miasta. Na każdym zbiorniku uwzględniono wszystkie występujące tam
środowiska, za każdym razem pobierając próby w każdym z nich.
Do badań w siedliskach leśnych nie wybierano powierzchni próbnych, lecz starano się
penetrować cały obszar lasu, uwzględniając wszystkie ważniejsze zbiorowiska roślinne. W celu
zebrania możliwie jak największej liczby taksonów stosowano różne metody połowu:
czerpakowanie roślin zielnych, otrząsanie z drzew i krzewów, wyszukiwanie chrząszczy w
próchnie, połów „na upatrzonego”, pułapki Barbera, zbieranie przy lampach, na ścianach
budynków. Oznaczano wszystkie rozdeptane okazy chrząszczy, przeważne biegaczy, na chodnikach
i ścieżkach. Trzmiele obserwowano na kwiatach podczas żerowania.
Ślimaki lądowe zbierano w obrębie 12 zróżnicowanych siedliskowo powierzchni. Każda z
wytypowanych powierzchni miała od około 200 do 300 m2 wielkości. Kontrole terenowe były
przeprowadzane w ciepłe, wilgotne dni przy dużej aktywności ślimaków, co najmniej dwukrotnie.
Ślimaki wyszukiwano metodą „na upatrzonego” oraz wykonywano przesiewki gleby. Duże okazy
oznaczano na miejscu, mniejsze natomiast przenoszono i identyfikowano w pracowni. Mięczaki
wodne pozyskiwano w strefie przybrzeżnej dziewięciu zbiorników położonych w granicach
administracyjnych miasta (5 stawów, starorzecza, 3 punkty na rzece Słupi). Materiał odławiano
wykonując 10 zaciągnięć kasarkiem, a także wybierano ręcznie z gałęzi, drewna i liści pływających
przy badanym stanowisku. Gatunki nienastręczające trudności oznaczano na miejscu. Pozostałe
okazy identyfikowano w pracowni.
Dorosłe ważki i motyle odławiano siatką entomologiczną, oznaczano przeżyciowo i
wypuszczano. Bezkręgowce lądowe odławiano dodatkowo metodą wypatrywania, wytrząsania oraz
koszenia siatką entomologiczną. Gatunki duże, których oznaczenie było możliwe metodą
przeżyciową były wypuszczane, a pozostałe usypiane i konserwowane do oznaczeń w 70%
alkoholu.
Informacje o występowaniu ryb w zbiornikach wodnych Słupska uzyskano na podstawie
bezpośrednich obserwacji żywych i martwych osobników w wodzie. Ponadto wykonano wywiad z
miejscowymi wędkarzami, weryfikując ich informacje w oparciu o fotografie ryb z atlasu.
6
Uzupełniające informacje o gatunkach ryb w zbiornikach Słupska uzyskano również z danych
literaturowych.
Płazy były badane w 46 zbiornikach wodnych zlokalizowanych w granicach
administracyjnych miasta Słupska. Spośród nich, 16 (35%) było w większym lub mniejszym
stopniu przekształcone przez człowieka. Badania nad liczebnością i rozmieszczeniem płazów były
prowadzone w latach 2005-2006 podczas dwóch sezonów rozrodczych. Inwentaryzację
rozpoczynano już w marcu, bezpośrednio po zaobserwowaniu w terenie pierwszych migrujących
dorosłych osobników do zbiorników wodnych. Zbiorniki były monitorowane co 5 dni do końca
maja, a następnie raz w tygodniu do końca czerwca. Liczebność godujących płazów została
oszacowana na podstawie liczenia osobników w wodzie oraz głosów odzywających się samców.
Utworzono 3 klasy liczebności gatunków rozmnażających się w wodzie: pierwsza, gdy liczba
osobników wynosiła od 1 do 20 w zbiorniku, druga, gdy stwierdzono od 21 do 100 osobników i
trzecia z liczba godujących osobników powyżej 100. Liczebności zostały ustalone na podstawie
maksymalnej liczby osobników zanotowanych w zbiorniku. Traszki liczono bezpośrednio z brzegu
lub łowiąc je w sieci herpetologiczne. Obserwacje terenowe prowadzono głównie w godzinach
około południowych, kiedy wysoka temperatura powietrza sprzyjała wysokiej aktywności
godujących płazów. W maju i czerwcu prowadzono badania również nocą, aby stwierdzić obecność
tych gatunków, które są aktywne w godzinach wieczornych i nocnych (np. rzekotka drzewna,
ropucha paskówka, ropucha zielona).
Inwentaryzację gadów prowadzono podczas wykonywania badań nad występowaniem
płazów w zbiornikach wodnych. Dodatkowo przeszukiwano wszystkie inne środowiska znajdujące
się w granicach administracyjnych miasta Słupska. Badania prowadzono w latach 2004 -2011, z
największą intensywnością w latach 2005-2006.
Przedstawione poniżej informacje na temat stanu awifauny Słupska pochodzą głównie z
wieloletnich własnych obserwacji terenowych (lata 2004-2011) uzupełnionych o dane z
najnowszych publikacji innych słupskich ornitologów (Górski 1981, 1993, Górski, Górska 1988,
1991, 1999, Górski i Kotlarz 1992, Górski i in. 1993, 1998, Górski 1993, Ziółkowski 1998, Górska
1974, 1990, 1995, 1997, 1998, Górski, Antczak 1999, Pakuła i in. 2004, Antczak, Górski 2006,
Górska i in. 2006, Hetmański 1999, 2004ab, 2008, Pakuła 2008).
Obserwacje terenowe ptaków prowadzono w różnych porach roku, co umożliwiło
stworzenie pełnej listy gatunków lęgowych, a także migrujących i zimujących oraz sporadycznie
pojawiających się na terenie w granicach administracyjnych Słupska. Badania prowadzono w strefie
podmiejskiej i miejskiej.
7
Skład gatunkowy oraz miejsca występowania ssaków zostały ustalone na podstawie
wieloletnich obserwacji terenowych prowadzonych w granicach administracyjnych miasta Słupska
w latach 2004-2011. W trakcie badań notowano nie tylko pojawienie się osobników, ale również
występowanie nor, odchodów i tropów pozostawionych przez ssaki. Informacje o drobnych ssakach
z terenu Słupska uzyskano na podstawie analizy wypluwek pustułek i sów występujących w
mieście i najbliższych jego okolicach.
Brakuje natomiast pełnych danych o występowaniu nietoperzy na terenie Słupska. Lista
gatunków nietoperzy została utworzona na podstawie danych literaturowych.
Aktualne nazwy taksonów przyjęto według podanej na oficjalnej stronie UE:
www.faunaeur.org. Nazewnictwo gatunkowe ptaków wykorzystano z publikacji Stawarczyka
(2009) – Lista Ptaków Polski. Wyd. Influence. Wrocław. W Tabelach taksony zostały ułożone
systematycznie.
8
2. Fauna Słupska (wybrane grupy zwierząt)
Na podstawie monitoringu terenu i analizy kolekcji wykazano 1299 gatunków zwierząt, w
tym 1095 gatunków bezkręgowców i 204 gatunków kręgowców (tab. 1 aneksu).
Ze względu na różnorodność faunistyczną, nie było możliwe oznaczenie wszystkich bezkręgowców
do kategorii gatunkowej. Dlatego dokładnie opracowano tylko te taksony, do których należy większość
gatunków chronionych i objętych konwencjami europejskimi oraz te, które znane były autorom. W grupie
tych taksonów znalazły się ślimaki wodne i ślimaki lądowe, ważki, motyle dzienne oraz chrząszcze. W
przypadku pozostałych grup taksonomicznych uwagę zwrócono jedynie na gatunki chronione oraz te, które
potrafili oznaczyć autorzy.
W trakcie inwentaryzacji stwierdzono występowanie przedstawiciele 9 typów: gąbek,
parzydełkowców, płazińców, mięczaków, nitnikowców, stawonogów, mszywiołów, strunowców (tab. 1).
Największe bogactwo gatunkowe odnotowano dla owadów (971 gatunek). Dużo mniej
ustalono kręgowców (205 gatunków) i mięczaków (56 gatunków) (tab. 1, 2).
Tabela 1. Struktura taksonomiczna fauny Słupska (wybrane taksony wyższego poziomu)
Typ
Porifera Gąbki
Cnidaria Parzydełkowce
Platyhelminthes Płazińce
Nematomorpha Nitnikowce
Annelida Pierścienicy
Mollusca Mięczaki
Arthropoda Stawonogi
Bryozoa Mszywioły
Chordata Strunowce
Gromada
Demospongiae Gąbki pospolite
Leptolida
Turbellaria Wirki
Trematoda Przywry
Gordioida
Hirudinea Pjawki
Oligochaeta Skąposzczety
Bivalvia Małże
Gastropoda Ślimaki
Arachnida Pajęczaki
Branchiopoda
Maxillopoda
Malacostraca Pancerzowce
Chilopoda Wije
Diplopoda Krocionogi
Entognatha Skrytoszczękie
Insecta Owady
Phylactolaemata
Cephalaspidomorphi Kręgouste
Actinopterygii Ryby kostnoszkieletowe
Amphibia Płazy
Reptilia Gady
Aves Ptaki
Mammalia Ssaki
Razem gatunków
9
Liczba
gatunków
2
3
3
1
1
4
7
4
52
18
3
1
7
7
8
2
971
1
2
26
8
4
122
43
1300
Śpośród owadów ustalono występowanie przedstawiciele 11 rządów: 1 gatunek rybików, 31
gatunek ważek, 71 gatunek pluskwiaków, 58 gatunków motyli, 1 gatunek skorka, 3 gatunki
karaczanów, 2 gatunki wojsiłków, 1 gatunek wielkoskrzydłych, 6 gatunków siatkoskrzydłych, 777
gatunków chrząszczy, 20 gatunków błonkówek.
Najbogatszą gatunkowo grupą były chrząszcze: 66 rodzin i 777 gatunków (tab. 2). Wśród
chrząszczy dominowały Carabidae (182 gatunki), Chrysomelidae (96 gatunków) i Curculionidae
(58 gatunków).
Podczas badań przeprowadzonych w Słupsku stwierdzono występowanie łącznie 56
gatunków mięczaków należących do 26 rodzin (z wyłączeniem rodziny Spheriidae). Spośród nich
29 gatunków reprezentowało ślimaki lądowe, 24 ślimaki wodne oraz 3 gatunki małżów (bez
uwzględnienia przedstawicieli Spheriidae, które potraktowano zbiorczo). Większość odnotowanych
mięczaków to gatunki przeważnie pospolite o wymaganiach ubikwistycznych i dużej skłonności do
synantropizacji. Uzyskane wyniki świadczą również o dużym ubóstwie gatunkowym szczególnie w
odniesieniu do ślimaków lądowych. W analizowanych siedliskach wodnych wystąpiły dwa ślimaki
objęte ochroną gatunkową błotniarka otułka Myxas glutinosa (O.F. Müller, 1774) oraz zatoczek
łamliwy Anisus vorticulus (Troschel, 1834) w siedliskach lądowych natomiast jeden ślimak objęty
częściową ochroną gatunkową ślimak winniczek Helix pomatia (Linnaeus, 1758). Zatoczek
łamliwy znajduje się na liście gatunków w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej.
Do kręgowców występujących na terenie miasta Słupska zaliczono 205 gatunków, w tym
ryby i kręgouste stanowiły 28, płazy - 8, gady - 4, ptaki - 122 i ssaki – 43.
Wśród gatunków zwierząt, występujących w Słupsku, 162 gatunki podlegają ścisłej ochronie
gatunkowej, 18 - ochronie częściowej (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października
2011 r.; Dz. U. nr 237, poz. 1419 w sprawie w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt) (tab. 3).
Z zamieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (2001, 2004) zanotowano 8
gatunków kręgowców: minóg rzeczny (Lampetra fluviatilis) (bliski zagrożenia), minóg
strumieniowy (Lampetra planeri) (bliski zagrożenia), różanka (Rhodeus amarus) (bliski
zagrożenia), łosoś atlantycki (Salmo salar) (krytycznie zagrożony), kania ruda (Milvus milvus)
(bliski zagrożenia), świstun (Anas penelope) (skrajnie zagrożony), nocek łydkowłosy (Myotis
dasycneme) (silnie zagrożony) i rzęsorek mniejszy (Neomys anomalus) (rzadki) oraz 1
bezkręgowca: chrząszcz z rodziny biegaczowatych Laemostenus terricola (krytyczne zagrożony).
W ramach Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r.) do
gatunków kręgowców ważnych dla Wspólnoty, których ochrona wymaga wyznaczenia specjalnych
obszarów ochrony (Załącznik II) zaliczono w Słupsku: minoga rzecznego (Lumpetra fluviatilis),
 10 
minoga strumieniowego (Lampetra planeri), łososia (Salmo salar), różankę (Rhodeus sericeus
amarus), kozę (Cobitis taenia), głowacza białopłetwego (Cottus gobio), kumaka nizinnego
(Bombina bombina), mopka (Barbastella barbastellus), nocka łydkowłosego (Myotis dasycneme),
nocka dużego (Myotis myotis), wydrę (Lutra lutra) i bobra europejskiego (Castor fiber).
Kręgowce obecne w Słupsku zakwalifikowane jako ważne dla Wspólnoty, a które wymagają
ścisłej ochrony (Załącznik IV Dyrektywy Siedliskowej) to: kumak nizinny (Bombina bombina),
żaba moczarowa (Rana arvalis), żaba jeziorkowa (Rana lessonae), grzebiuszka ziemna (Pelobates
fuscus), ropucha paskówka (Bufo calamita), jaszczurka zwinka (Lacerta agilis), wszystkie
nietoperze (Microchiroptera), wydra (Lutra lutra), bóbr europejski (Castor fiber).
Ptaki podlegają ochronie na mocy Dyrektywy Ptasiej (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i
Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa). Spośród
stwierdzonych w Słupsku ptaków, gatunkami wymienionymi w Załaczniku I tej Dyrektywy
(gatunki podlegające specjalnym środkom ochrony dotyczącym ich naturalnego siedliska w celu
zapewnienia im przetrwania oraz reprodukcji na obszarze ich występowania) są: bocian biały
(Ciconia ciconia), kania ruda (Milvus milvus), błotniak stawowy (Circus aeroginosus), derkacz
(Crex crex), żuraw (Grus grus), dzięcioł czarny (Dryocopus martius), lerka (Lullula arborea) i
gąsiorek (Lanius collurio) i zimorodek (Alcedo atthis).
Załącznik II Dyrektywy Ptasiej wskazuje na gatunki ptaków, na które można polować, w
ramach określonych w ustawodawstwie krajowym, jednak poza okresem ich rozmnażania i
wędrówek. Na liście tego Załącznika w części B znajduje się wiele gatunków ptaków (np. łabędź
niemy, krukowate, czajka i inne). Jednak rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 marca
2005 r w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych dopuszcza taką możliwość jedynie
wobec gatunków (stwierdzonych w Słupsku): kuropatwa (Perdix perdix), krzyżówka (Anas
platyrhynchos), cyraneczka (Anas crecca), głowienka (Aythya ferina), czernica (Aythya fuligula),
gołąb grzywacz (Columba palumbus), słonka (Scolopax rusticola) i łyska (Fulica atra).
24 gatunki znajdują się na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce
(2002). Z nich 23 gatunki to chrząszcze (tab. 3).
Za krytycznie zagrożone (CR) uważane gatunki znane z 1-2 wyspowych stanowisk (zwykle
znacznie oddalonych od zwartego zasięgu), które występują w miejscach nie objętych żadną formą
ochrony, silnie narażonych na dewastację i noszących już ślady niekorzystnej ingerencji człowieka:
Laemostenus terricola i Spercheus emarginatus.
Za zagrożone (EN) uznawane gatunki, znane z nielicznych, wyspowych stanowisk
rozmieszczonych zwykle na małym obszarze: Catops tristis.
 11 
Za
narażone
(VU)
uważane
Acupalpus
exiguus,
Demetrias
imperialis,
Dorcus
parallelipipedus, Hydrophilus aterrimus, Larinus turnus, Masoreus wetterhallii, Odacantha
melanura, Oodes helopioides - gatunki wykazywane z pojedynczych lub nielicznych (często
reliktowych) stanowisk na krańcu zwartego zasięgu.
Za bliskie zagrożenia (NT) uważano: Carabus convexus, Omophron limbatum, Onthophilus
striatus, Typhaeus typhoeus, Formica polyctena, Formica rufa - gatunki podobne do poprzednich,
lecz z występującym dodatkowym czynnikiem ryzyka.
Za gatunki gatunki najmniejszej troski Apatura iris, Papilio machaon, Trechus obtusus.
Jeszcze 3 gatunki mają kategorie DD: Broscus cephalotes, Miscodera arctica, Cassida ferruginea. Są
to gatunki bardzo rzadkie o niedostatecznie poznanym rozmieszczeniu, ekologii i stopniu zagrożenia.
Do kategorii narażonych (VU) kwalifikowano raka-błotniaka (Astacus leptodactylus).
Ustalono również obecność inwazyjnych (obcych) gatunków. Są to chrząszcze: Amara
majuscula,
Perygona
nigriceps,
biedronka-arlekin
Harmonia
axyridis,
Glischrochilus
quadrisignatus, stonka ziemniaczana Leptinotarsa decemlineata, Sitophilus granarius; racicznica
Dreissena polymorpha; rak pręgowaty Orconectes limosus, pstrąg tęczowy Oncorhynchus mykiss,
karaś srebrzysty Carassius gibelio , piżmak Ondatra zibethicus, mysz domowa Mus musculus,
szczur wędrowny Rattus norvegicus, norka amerykańska Neovison vison.
Choć na terenie Słupska występują gatunki chronione i rzadkie, to jako całość nie jest to
raczej fauna unikalna, lecz typowa dla obecnych na tym obszarze siedlisk. W większości składa się
z gatunków pospolicie występujących w tym regionie Polski.
 12 
Tabela 2. Struktura taksonomiczna fauny w Słupsku (wybrane grupy) do poziomu rodziny.
Typ
1
Porifera
Cnidaria
Platyhelminthes
Rząd
Gromada
2
Demospongiae
Leptolida
Trematoda
Turbellaria
Turbellaria, razem
Platyhelminthes, razem
Nematomorpha Gordioida
Annelida
Hirudinea
3
Haplosclerida
Capitata
Strigeida
Seriata
4
Spongillidae
Hydridae
Leucochloridiidae
Dendrocoelidae
Planariidae
Chordodea
Arhynchobdellida
Gordiidae
Glossiphoniidae
Haemopidae
Erpobdellidae
Piscicolidae
Hirudinea, razem
Oligochaeta
Oligochaeta, razem
Annelida, razem
Arthropoda
Arachnida
Lumbricidae
Tubificidae
Araneae
Agelenidae
Araneidae
Cybaeidae
Lycosidae
Pisauridae
Tetragnathidae
Thomisidae
Araneae, razem
Opiliones
Pseudoscorpiones
Arachnida, razem
Branchiopoda
Anostraca
Notostraca
Branchiopoda, razem
Chilopoda
Geophilomorpha
Chilopoda, razem
Diplopoda
Diplopoda, razem
Entognatha
Rodzina
Phalangiidae
Cheiridiidae
Cheliferidae
Branchipodidae
Triopsidae
Lithobiomorpha
Scolopendromorpha
Geophilidae
Linotaeniidae
Lithobiidae
Cryptopidae
Glomerida
Julida
Polydesmida
Polyxenida
Polyzoniida
Glomeridae
Julidae
Polydesmidae
Polyxenidae
Polyzoniidae
Collembola
Dicyrtomidae
Poduridae
Entognatha, razem
 13 
Liczba
gatunków
5
2
3
1
1
2
3
4
1
1
1
1
1
4
5
2
7
11
2
6
1
3
1
1
1
15
1
1
1
18
1
2
3
1
1
4
1
7
2
3
1
1
1
8
1
1
2
Insecta
Coleoptera
 14 
Aderidae
Anobiidae
Anthicidae
Anthribidae
Aphodiidae
Apionidae
Bostrichidae
Buprestidae
Byrrhidae
Byturidae
Cantharidae
Carabidae
Cerambycidae
Cerylonidae
Cetoniidae
Chrysomelidae
Ciidae
Coccinellidae
Cryptophagidae
Curculionidae
Dasytidae
Dermestidae
Dryophthoridae
Dryopidae
Dytiscidae
Elateridae
Endomychidae
Erirhinidae
Erotylidae
Eucinetidae
Geotrupidae
Gyrinidae
Haliplidae
Histeridae
Hydraenidae
Hydrophilidae
Kateretidae
Lampyridae
Latridiidae
Leiodidae
Lucanidae
Lycidae
Lymexylidae
Malachiidae
Melandryidae
Meloidae
Melolonthidae
Monotomidae
Mordellidae
Mycetophagidae
Nanophyidae
1
12
3
2
23
26
1
7
7
2
11
182
41
1
4
96
1
26
6
58
2
7
4
2
27
28
3
2
1
1
4
2
3
9
1
20
3
1
7
13
3
1
1
2
1
2
4
3
3
3
1
Nitidulidae
Noteridae
Oedemeridae
Phalacridae
Rhynchitidae
Rutelidae
Scarabaeidae
Scirtidae
Scraptiidae
Silphidae
Silvanidae
Staphylinidae
Tenebrionidae
Throscidae
Zopheridae
Coleoptera, razem
Dermaptera
Dictyoptera
Homoptera
Homoptera, razem
Hymenoptera
Forficulidae
Blattellidae
Acanthosomatidae
Anthocoridae
Aphelocheiridae
Aradidae
Cicadellidae
Coreidae
Corixidae
Cydnidae
Gerridae
Hydrometridae
Lygaeidae
Miridae
Nabidae
Naucoridae
Nepidae
Notonectidae
Pentatomidae
Piesmatidae
Pyrrhocoridae
Reduviidae
Rhopalidae
Saldidae
Scutelleridae
Thyreocoridae
Tingidae
Apidae
Formicidae
Hymenoptera, razem
Lepidoptera
Adelidae
Cossidae
Drepanidae
Erebidae
 15 
16
2
2
5
3
4
1
6
1
13
2
32
13
1
2
777
1
3
5
1
1
2
1
1
1
2
2
1
5
13
2
1
2
1
19
2
1
3
1
1
1
1
1
71
18
2
20
1
1
1
2
Hesperiidae
Lasiocampidae
Lycaenidae
Nolidae
Notodontidae
Nymphalidae
Papilionidae
Pieridae
Sphingidae
Tortricidae
Zygaenidae
Lepidoptera, razem
Mecoptera
Megaloptera
Neuroptera
Neuroptera, razem
Odonata
Odonata, razem
Zygentoma
Insecta, razem
Malacostraca
Amphipoda
Decapoda
Decapoda, razem
Isopoda
Panorpidae
Sialidae
Chrysopidae
Hemerobiidae
Myrmeleontidae
Aeshnidae
Calopterygidae
Coenagrionidae
Corduliidae
Gomphidae
Lestidae
Libellulidae
Platycnemididae
Lepismatidae
Gammaridae
Astacidae
Cambaridae
Asellidae
Oniscidae
Porcellionidae
Isopoda, razem
Malacostraca, razem
Maxillopoda
Arthropoda, razem
Bryozoa
Phylactolaemata
Mollusca
Bivalvia
Arguloida
Veneroidea
Argulidae
Plumatellidae
Dreissenidae
Sphaeriidae
Unionidae
Veneroidea, razem
Bivalvia, razem
Gastropoda
Basommatophora
Basommatophora,
razem
 16 
Acroloxidae
Lymnaeidae
Planorbidae
4
2
5
1
1
22
1
8
6
2
1
58
2
1
3
2
1
6
4
2
7
3
2
4
8
1
31
1
971
1
1
2
3
1
1
1
3
7
1
1017
1
1
1
2
4
4
1
7
9
17
Hydrobiidae
Monotocardia
Monotocardia,
razem
Stylommatophora
Hydrobiidae
Bithyniidae
Valvatidae
Viviparidae
1
2
2
2
Agriolimacidae
Arionidae
Bradybaenidae
Clausiliidae
Cochlicopidae
Euconulidae
Gastrodontidae
Helicidae
Hygromiidae
Limacidae
Lymnaeidae
Oxychilidae
Patulidae
Punctidae
Succineidae
Valloniidae
Vitrinidae
6
3
4
1
1
1
1
1
3
2
1
1
3
1
1
2
1
1
Stylommatophora,
razem
28
28
52
56
Petromyzontidae
Anguillidae
Cobitidae
Cyprinidae
Esocidae
Lotidae
Gasterosteidae
Percidae
Salmonidae
Cottidae
Siluridae
52
56
2
1
1
11
1
1
2
2
5
1
1
26
1
2
1
3
7
1
8
1
1
2
4
Gastropoda, razem
Mollusca, razem
Chordata
Cephalaspidomorphi
Actinopterygii
Petromyzontiformes
Anguilliformes
Clupeiformes
Esociformes
Gadiformes
Gasterosteiformes
Perciformes
Salmoniformes
Scorpaeniformes
Siluriformes
Actinopterygii, razem
Amphibia
Anura
Bombinatoridae
Bufonidae
Pelobatidae
Ranidae
Anura, razem
Urodela
Amphibia, razem
Reptilia
Squamata
Salamandridae
Anguidae
Colubridae
Lacertidae
Squamata, razem
 17 
Aves
Anseriformes
Galliformes
Podicipediformes
Pelecaniformes
Ciconiiformes
Anatidae
Phasianidae
Podicipitidae
Phalacrocoracidae
Ardeidae
Ciconiidae
Ciconiiformes, razem
Falconiformes
Accipitridae
Falconidae
Falconiformes, razem
Gruiformes
Rallidae
Gruidae
Gruiformes, razem
Charadriiformes
Charadriidae
Scolopacidae
Laridae
Charadriiformes, razem
Columbiformes
Columbidae
Cuculiformes
Cuculidae
Strigiformes
Strigidae
Tytonidae
Strigiformes, razem
Apodiformes
Apodidae
Coraciiformes
Alcedinidae
Picimorphes
Picidae
Passeriformes
Alaudidae
Hirundinidae
Motacillidae
Bombycillidae
Troglodytidae
Turdidae
Sylviidae
Muscicapidae
Aegithalidae
Paridae
Sittidae
Certhiidae
Remizidae
Oriolidae
Laniidae
Corvidae
Sturnidae
Passeridae
Fringillidae
Emberizidae
Aves, razem
Mammalia
Artiodactyla
Artiodactyla, razem
Carnivora
 18 
Cervidae
Suidae
Canidae
Mustelidae
10
2
2
1
1
1
2
,5
1
6
4
1
5
4
1
3
8
3
1
1
1
2
1
1
4
3
2
3
1
1
11
16
2
1
6
1
2
1
1
1
6
1
2
11
3
122
2
1
3
1
8
Carnivora, razem
Chiroptera
Insectivora
Insectivora, razem
Lagomorpha
Rodentia
Rodentia, razem
Mammalia, razem
Chordata, razem
 19 
Vespertilionidae
Erinaceidae
Soricidae
Talpidae
Leporidae
Muridae
Sciuridae
Castoridae
9
10
1
4
1
6
1
12
1
1
14
43
205
Tabela 3. Wykaz chronionych gatunków zwierząt w Słupsku
Gatunek
Nazwa polska
Czerwona
lista
gatunków,
kategoria
1
2
3
Polska
czerwona
księga,
kategoria
Ścisłą i
częściowa
ochrona
gatunkowa
Załączniki
dyrektywy
UE
4
5
6
Gromada Pancerzowce
Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823
Gromada Owady
Laemostenus terricola (Herbst, 1784)
Spercheus emarginatus (Schaller, 1783)
Broscus cephalotes (Linne, 1758)
Cassida ferruginea Goeze, 1777
Miscodera arctica (Paykull, 1798)
Catops tristis (Panzer, 1794)
Apatura iris (Linnaeus, 1758)
Papilio machaon Linnaeus, 1758
Trechus obtusus Erichson, 1837
Rak błotniak
Carabus convexus Fabricius, 1775
Biegacz wypukły
NT
Formica polyctena (Forster, 1850)
Mrówka ćmawa
NT
Formica rufa Linnaeus, 1761
Omophron limbatum (Fabricius, 1776)
Onthophilus stratus (Forster, 1771)
Typhaeus typhoeus (Linnaeus, 1758)
Acupalpus exiguus Dejean, 1829
Demetrias imperialis (Germar, 1824)
Mrówka ruda
NT
NT
NT
NT
VU
VU
Dorcus parallelipipedus (Linnaeus, 1785)
Ciołek matowy
VU
Hydrophilus aterrimus Eschscholtz, 1822
Larinus turnus (Schaller, 1873)
Masoreus wetterhallii (Gyllenhal, 1813)
Odacantha melanura (Linne, 1767)
Oodes helopioides (Fabricius, 1792)
Kałużnica czarna
VU
VU
VU
VU
VU
Bombus hortorum (Linnaeus, 1761)
Trzmiel ogrodowy
Bombus hypnorum (Linnaeus, 1758)
Trzmiel parkowy
Bombus lapidarius (Linnaeus, 1758)
Trzmiel kamiennik
Bombus lucorum (Linnaeus, 1761)
Trzmiel gajowy
Bombus muscorum (Linnaeus, 1758)
Trzmiel żółty
Żuchwień głowacz
Mieniak tęczowiec
Paź królowej
 20 
ochrona
częściowa
VU
CR
CR
DD
DD
DD
EN
LC
LC
LC
CR
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
Cd tab. 3
1
2
Bombus pascuorum (Scopoli, 1763)
Trzmiel rudy
Bombus pratorum (Linnaeus, 1761)
Trzmiel leśny
Bombus sylvarum (Linnaeus, 1761)
Trzmiel rudoszary
Bombus terrestris (Linnaeus, 1758)
Trzmiel ziemny
Carabus arcensis Herbst, 1784
Biegacz górski
Carabus auratus Linne, 1761
Biegacz złoty
Carabus cancellatus Illiger, 1798
Biegacz wręgaty
Carabus coriaceus Linne, 1758
Biegacz skórzasty
Carabus glabratus Paykull, 1790
Biegacz gładki
Carabus granulatus Linne, 1758
Biegacz granulowany
Carabus hortensis Linne, 1758
Biegacz ogrodowy
Carabus nemoralis O.F. Muller, 1764
Biegacz gajowy
Carabus violaceus Linne, 1758
Gromada Ślimaki
Biegacz fioletowy
Anisus vorticulus (Troschel, 1834)
Zatoczek łamliwy
Helix pomatia Linnaeus, 1758
Ślimak winniczek
3
4
5
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
Myxas glutinosa (O.F. Muller, 1774)
Błotniarka otułka
Gromada Kręgouste
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
Lampetra fluviatilis (Linnaeus 1758)
Minóg rzeczny
NT
Lampetra planeri (Boch 1784)
Gromada Ryby
Minóg strumieniowy
NT
Cobitis taenia Linnaeus 1758
Koza
Cottus gobio Linnaeus 1758
Głowacz białopłetwy
Rhodeus sericeus (Bloch 1782)
Salmo salar Linnaeus 1758
Gromada Płazy
Różanka
Łosoś atlantycki
Rana esculenta Linnaeus 1758
Żaby wodna
Bombina bombina (Linnaeus 1758)
Kumak nizinny
Bufo calamita Laurenti 1768
Ropucha paskówka
Pelobates fuscus (Laurenti 1768)
Grzebiuszka ziemna
Rana arvalis Nilsson, 1842
Żaba moczarowa
Rana lessonae Camerano 1882
Żaba jeziorkowa
Triturus vulgaris (Linnaeus 1758)
Traszka zwyczajna
Bufo bufo (Linnaeus 1758)
Ropucha szara
Rana temporaria Linnaeus, 1758
Gromada: Gady
Żaba trawna
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
Anguis fragilis Linnaeus, 1758
Padalec zwyczajny
ochrona
ścisła
 21 
6
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
NT
CR
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
II
II
II
II
II
II
II
II i IV
IV
IV
IV
IV
Lacerta agilis Linnaeus, 1758
Jaszczurka zwinka
Natrix natrix (Linnaeus, 1758)
Zaskroniec zwyczajny
Jaszczurka
żyworodna
Lacerta vivipara (Jacquin, 1787)
Gromada Ptaki
Cygnus olor (Gmelin, 1803)
Łabędź niemy
Anas penelope (Linnaeus, 1758)
Świstun
Anas querquedula (Linnaeus, 1758)
Cyranka
Anas clypeata (Linnaeus, 1758)
Płaskonos
Bucephala clangula (Linnaeus, 1758)
Gągoł
Mergus merganser (Linnaeus, 1758)
Nurogęś
Coturnix coturnix (Linnaeus, 1758)
Przepiórka
Tachybaptus ruficollis
Perkozek
Podiceps cristatus (Linnaeus, 1758)
Perkoz dwuczuby
Phalacrocorax carbo
Kormoran
Ardea cinerea (Linnaeus, 1758)
Czapla siwa
Ciconia ciconia (Linnaeus, 1758)
Bocian biały
Milvus milvus
Kania ruda
Circus aeruginosus (Linnaeus, 1758)
Błotniak stawowy
Accipiter gentilis (Linnaeus, 1758)
Jastrząb
Accipiter nisus (Linnaeus, 1758)
Krogulec
Buteo buteo (Linnaeus, 1758)
Myszołów
Falco tinnunculus (Linnaeus, 1758)
Pustułka
Rallus aquaticus (Linnaeus, 1758)
Wodnik
Crex crex (Linnaeus, 1758)
Derkacz
Gallinula chloropus (Linnaeus, 1758)
Kokoszka
Grus grus(Linnaeus, 1758)
Żuraw
Charadrius dubius (Scopoli, 1786)
Sieweczka rzeczna
Vanellus vanellus
Czajka
Gallinago gallinago
Kszyk
Scolopax rusticola
Słonka
Tringa ochropus (Linnaeus, 1758)
Samotnik
Larus ridibundus (Linnaeus, 1766)
Śmieszka
Larus argentatus (Pontoppidan, 1763)
Mewa srebrzysta
Larus canus (Linnaeus, 1758)
Mewa pospolita
Columba livia (Gmelin, 1789)
Gołąb miejski
Streptopelia decaocto (Frivaldszky, 1838)
Sierpówka
Cuculus canorus (Linnaeus, 1758)
Kukułka
 22 
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
IV
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
I
I
I
I
I
Tyto alba (Scopoli, 1769)
Płomykówka
Strix aluco (Linnaeus, 1758)
Puszczyk
Apus apus (Linnaeus, 1758)
Jerzyk
Alcedo atthis (Linnaeus, 1758)
Zimorodek
Picus viridis (Linnaeus, 1758)
Dzięcioł zielony
Dendrocopos major (Linnaeus, 1758)
Dzięcioł duży
Dendrocopos minor (Linnaeus, 1758)
Dzięciołek
Dryocopus martius (Linnaeus, 1758)
Dzięcioł czarny
Galerida cristata(Linnaeus, 1758)
Dzierlatka
Lullula arborea (Linnaeus, 1758)
Lerka
Alauda arvensis (Linnaeus, 1758)
Skowronek
Delichon urbicum (Linnaeus, 1758)
Oknówka
Hirundo rustica (Linnaeus, 1758)
Dymówka
Anthus pratensis (Linnaeus, 1758)
Świergotek łąkowy
Motacilla alba (Linnaeus, 1758)
Pliszka siwa
Motacilla cinerea (Linnaeus, 1758)
Pliszka górska
Bombycilla garrulus (Linnaeus, 1758)
Jemiołuszka
Troglodytes troglodytes (Linnaeus, 1758)
Strzyżyk
Erithacus rubecula (Linnaeus, 1758)
Rudzik
Luscinia luscinia (Linnaeus, 1758)
Słowik szary
Phoenicurus ochruros (Gmelin, 1774)
Kopciuszek
Phoenicurus phoenicurus (L., 1758)
Pleszka
Saxicola rubetra (Linnaeus, 1758)
Pokląskwa
Oenanthe oenanthe (Linnaeus, 1758)
Białorzytka
Turdus illiacus (Linnaeus, 1766)
Droździk
Turdus merula (Linnaeus, 1758)
Kos
Turdus philomelos (Brehm, 1831)
Śpiewak
Turdus pilaris (Linnaeus, 1758)
Kwiczoł
Turdus viscivorus (Linnaeus, 1758)
Paszkot
Locustella fluviatilis (Wolf, 1810)
Strumieniówka
Locustella naevia (Boddaert, 1783)
Świerszczak
Acrocephalus schoenobaenus
Rokitniczka
Acrocephalus arundinaceus (L., 1758)
Trzciniak
Acrocephalus palustris (Bechstein, 1798)
Łozówka
Acrocephalus scirpaceus (Hermann, 1804)
Trzcinniczek
Hippolais icterina (Vieillot, 1817)
Zaganiacz
Sylvia curruca (Linnaeus, 1758)
Piegża
 23 
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
Ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
I
I
I
Sylvia borin (Boddaert, 1783)
Gajówka
Sylvia communis (Latham, 1787)
Cierniówka
Sylvia atricapilla (Linnaeus, 1758)
Kapturka
Phylloscopus sibilatrix (Bechstein, 1793)
Świstunka leśna
Phylloscopus collybita (Vieillot, 1887)
Pierwiosnek
Phylloscopus trochiloides (Sundevall, 1837)
Piecuszek
Regulus regulus (Linnaeus, 1758)
Mysikrólik
Regulus ignicapillus (Temminck, 1820)
Zniczek
Ficedula hypoleuca (Pallas, 1764)
Muchołówka żałobna
Muscicapa striata (Pallas, 1764)
Muchołówka szara
Aegithalos caudatus (Linnaeus, 1758)
Raniuszek
Poecile palustris (Linnaeus, 1758)
Sikora uboga
Parus ater (Linnaeus, 1758)
Sosnówka
Parus major (Linnaeus, 1758)
Bogatka
Cyanistes caeruleus (Linnaeus, 1758)
Modraszka
Lophophanes cristatus (Linnaeus, 1758)
Czubatka
Poecile montanus
Czarnogłówka
Sitta europaea (Linnaeus, 1758)
Kowalik
Certhia brachydactyla (Brehm, 1820)
Pełzacz ogrodowy
Certhia familiaris (Linnaeus, 1758)
Pełzacz leśny
Remiz pendulinus (Linnaeus, 1758)
Remiz
Oriolus oriolus (Linnaeus, 1758)
Wilga
Lanius collurio (Linnaeus, 1758)
Gąsiorek
Corvus corax (Linnaeus, 1758)
Kruk
Corvus cornix (Linnaeus, 1758)
Wrona siwa
Corvus frugilegus (Linnaeus, 1758)
Gawron
Corvus monedula (Linnaeus, 1758)
Kawka
Pica pica (Linnaeus, 1758)
Sroka
Garrulus glandarius (Linnaeus, 1758)
Sójka
Sturnus vulgaris (Linnaeus, 1758)
Szpak
Passer domesticus (Linnaeus, 1758)
Wróbel
Passer montanus (Linnaeus, 1758)
Mazurek
Fringilla coelebs (Linnaeus, 1758)
Zięba
Serinus serinus (Linnaeus, 1766)
Kulczyk
Carduelis chloris (Linnaeus, 1758)
Dzwoniec
Carduelis carduelis (Linnaeus, 1758)
Szczygieł
Carduelis spinus (Linnaeus, 1758)
Czyż
 24 
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
Ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
I
Carduelis cannabina (Linnaeus, 1758)
Makolągwa
Carduelis flammea (Linnaeus, 1758)
Loxia curvirostra (Linnaeus 1758)
Czeczotka
Krzyżodziób
świerkowy
Carpodacus erythrinus (Pallas, 1770)
Dziwonia
Pyrrhula pyrrhula (Linnaeus, 1758)
Gil
Coccothraustes coccothraustes (L., 1758)
Grubodziób
Emberiza citrinella (Linnaeus, 1758)
Trznadel
Emberiza schoeniclus (Linnaeus, 1758)
Potrzos
Emberiza calandra (Linnaeus, 1758)
Gromada Ssaki
Potrzeszcz
Erinaceus roumanicus (Linnaeus, 1758)
Jeż wschodni
Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758)
Mysz zaroślowa
Arvicola terrestris (Linnaeus, 1758)
Karczownik
Castor fiber (Linnaeus, 1758)
Bóbr europejski
Lutra lutra (Linnaeus, 1758)
Wydra
Mustela erminea (Linnaeus, 1758)
Gronostaj
Mustela nivalis (Linnaeus, 1766)
Łasica łaska
Sciurus vulgaris (Linnaeus, 1758)
Wiewiórka pospolita
Neomys anomalus (Cabrera, 1907)
Rzęsorek mniejszy
Neomys fodiens (Pennant, 1771)
Rzęsorek rzeczek
Sorex araneus (Linnaeus, 1758)
Ryjówka aksamitna
Sorex minutus (Linnaeus, 1766)
Ryjówka malutka
Talpa europaea (Linnaeus, 1758)
Kret
Barbastella barbastellus (Schreber, 1774)
Mopek
Eptesicus serotinus (Schreber, 1774)
Mroczek późny
Myotis dasycneme (Boie, 1825)
Nocek łydkowłosy
Myotis daubentonii (Kuhl, 1817)
Nocek rudy
Myotis myotis (Borkhausen, 1797)
Nocek duży
Myotis nattereri (Kuhl, 1817)
Nocek natterera
Nyctalus noctula (Schreber, 1774)
Pipistrellus nathusii (Keyserling & Blasius,
1839)
Borowiec wielki
Pipistrellus pipistrellus (Schreber, 1774)
Karlik malutki
Pipistrellus pygmaeus (Leach, 1825)
Karlik drobny
Karlik większy
 25 
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
Ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
LC
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
Ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
ochrona
ścisła
II, IV
II, IV
II, IV
IV
II, IV
IV
II, IV
IV
IV
IV
IV
IV
3. Analiza rozmieszczenia bezkręgowców
Słupsk zasiedlają zgrupowania bezkręgowców typowe dla występujących tu siedlisk. W
środowiskach leśnych były to w większości gatunki grądów, buczyn, suchych borów sosnowych,
skrajów lasów i terenów otwartych, gatunki torfowiskowe występujące w olsie, torfowisku niskim i
w bezpośrednim otoczeniu zbiorników wodnych. Wśród nich znalazły się rzadkie gatunki
chrząszczy: Bostrichus capucinus, Calambus bimaculatus, Anisodactylus nemorivagus, Licinus
depressus, Psammoecus bipunctatus, pająk Argiope bruennichi (tygrzyk paskowany), a także
gatunki stenobiotyczne związane z torfowiskami, np.: Agonum scitulum, Panagaeus cruxmajor,
Demetrias imperialis.
Ciekawym elementem okazała się fauna wyrobiska przy ulicy Grunwaldzkiej. Tam ustalono
obecność ściśle chronionych trzmieli: gajowego, żółtego, rudego, rudoszarego, przy czym dwa
ostatnie występują tylko tam. Obecne chrząszcze z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i
Zagrożonych w Polsce (2002): to sucholubne Larinus turnus i Masoreus wetterhallii oraz higrofilny
psamofil Omophron limbatum.
Duże powierzchnie ogródków działkowych (przy alei 3 Maja, ulicy Rejtana, Gdańskiej, Jana
Sobieskiego) są zasiedlone chronionymi gatunkami biegaczy: Carabus nemoralis i Carabus
auratus oraz pospolitymi gatunkami trzmieli.
W przypadku większości występujących na badanym terenie bezkręgowców lądowych
notowane były jednak gatunki pospolite, rozpowszechnione na terenie Pomorza i Polski. Także w
przypadku gatunków umieszczonych na czerwonej liście znaczna część ma niski status zagrożenia,
np. mięczaki, motyle czy chrząszcze z rodziny Carabidae.
Najcenniejszymi elementami krajobrazu Słupska wzbogacającym faunę są rzeka Słupia i
zbiorniki wodne pomiędzy ulicami Rybacką a Arciszewskiego. Obecność dużej różnorodności
zbiorników wodnych w słabo zanieczyszczonym stanie umożliwia występowanie fauny typowej dla
rzek i starorzeczy, a również dla drobnych, okresowych zbiorników i wód torfowiskowych.
Znalazły się wśród nich ściśle chronione gatunki: kałużnica czarna, biegacz granulowany, zatoczek
łamliwy, błotniarka otułka. Z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce (2002)
zanotowano 6 gatunków: Acupalpus exiguus, Demetrias imperialis, Odacantha melanura, Oodes
helopioides, Spercheus emarginatus, Astacus leptodactylus.
Lasek Południowy, mimo dość dużego obciążenia rekreacyjnego i gospodarczego, zachował
sporo cech lasów naturalnych. Wskazuje na to obecność licznych populacji chronionych gatunków
biegaczy: zwężonego, gajowego, ogrodowego, fioletowego. Występują, lecz rzadziej, biegacze
skórzasty, gładki, górski, wręgaty. Obecne są trzmiele: leśny, parkowy, rudoszary, gajowy.
 26 
Zarejestrowany został ciołek matowy. W Lasku Południowym ustalono obecność Laemostenus
terricola, zamieszczonego w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (2004) z kategorią CR
(krytyczne zagrożony).
Jeszcze 12 gatunków bezkręgowców z Lasku Południowego znajdują się na Czerwonej Liście
Zwierząt
Ginących i
Zagrożonych w
Polsce (2002):
Laemostenus
terricola,
Dorcus
parallelipipedus, Carabus convexus, Omophron limbatum, Onthophilus striatus, Formica
polyctena, Formica rufa, Apatura iris, Papilio machaon, Broscus cephalotes, Miscodera arctica,
Cassida ferruginea.
 27 
4. Chronione gatunki bezkręgowców
CH, CCH – ochrona gatunkowa i częściowa ochrona gatunkowa, PCK – Polska Czerwona
Księga Zwierząt (status zagrożenia) (2004), PCL – Czerwona Lista Zwierząt Ginących i
Zagrożonych w Polsce (status zagrożenia) (2002).
Bombus hortorum (trzmiel ogrodowy, mapa 1.1-3, 5-6). Status ochronny: CH. W kraju
pospolity. Gniazdo podziemne lub napowierzchniowe. Występował w ogródkach działkowych, na
skrajach lasów i w gajach.
Bombus hypnorum (Trzmiel parkowy, mapa 2.1-3, 5-6). Status ochronny: CH. W Polsce
pospolity. Gniazdo napowierzchniowe. Występował w ogródkach działkowych, wskrajkach lasów
i gajach na terenie całego miasta.
Bombus lucorum (trzmiel gajowy, mapa 3.1-2, 5-6). Status ochronny: CH. Pospolity
gatunek leśny. Gniazda zakłada w opuszczonych norach gryzoni. Występował w ogródkach
działkowych, parkach, wskrajkach lasów i gajach.
Bombus muscorum (trzmiel żółty, mapa 4.1-2, 5). Status ochronny: CH. W Polsce dość
pospolity. Gniazdo napowierzchniowe. Pojedyncze okazy w ogródku działkowym przy ul.
Rejtana, na nieużytkach przy piaskowni na ul. Grunwaldzkiej, przy starym moście przez Słupię
przy ul. Rybackiej.
Bombus pascuorum (trzmiel rudy, mapa 5.2). Status ochronny: CH. Pospolity w Polsce
gatunek zaroślowy, zasiedlający zarówno pola jak i lasy. Dość liczny na otwartej murawie obok
piaskowni przy ul. Grunwaldzkiej.
Bombus pratorum (trzmiel leśny, mapa 6.5). Status ochronny: CH. Gatunek pospolity w
całej Polsce, typowo leśny – gniazda zakłada pod ziemią lub w dziuplach i opuszczonych budkach
lęgowych. Występował dość liczne w Lasku Południowym.
Bombus sylvarum (trzmiel rudoszary, mapa 7.2). Status ochronny: CH. W Polsce
pospolity. Gatunek preferujący parki oraz ekotony z borami mieszanymi i lasami. Gniazdo
napowierzchniowe lub podziemne w gniazdach gryzoni. Pojedyncze okazy na nieużytkach przy
piaskowni na ul. Grunwaldzkiej.
Bombus terrestris (trzmiel ziemny). Status ochronny: CCH. Pospolity i liczny gatunek,
związany jest z terenami otwartymi. Występował w ogródkach działkowych, na nieużytkach,
ugorach i polach w całym mieście, szczególne liczny w zachodniej części miasta.
 28 
Bombus lapidarius (trzmiel kamiennik). Status ochronny: CCH. Pospolity gatunek, który
gniazda zakłada pomiędzy kamieniami lub w szparach zabudowań. Występował w ogródkach
działkowych, parkach i gajach w całym mieście.
Carabus arvensis (biegacz górski, mapa 8.5). Status ochronny: CH. Gatunek
mezokserofilny o zasięgu transeuroazjatyckim, który występuje w strefie leśnej niemal w całej
Euroazji. W Polsce jest gatunkiem raczej pospolitym, związanym z suchymi siedliskami leśnymi.
W Słupsku dość liczny w Lasku Południowym.
Carabus auratus (biegacz złoty, mapa 9.1-2). Status ochronny: CH. Gatunek mezofilny o
zasięgu zachodnioeuropejskim. W Polsce pólnocno-zachodniej jest gatunkiem pospolitym,
związanym z polami uprawnymi na glebach gliniastych. W Słupsku dość liczny w zachodniej
części miasta, masowo występuje na terenie ogródków działkowych, polach i nieużytkach.
Carabus cancellatus (biegacz wręgaty, mapa 10.2, 5). Europejsko-syberyjski mesofilny
gatunek terenów otwartych, pospolity w całym kraju. Spotykany najczęściej na łąkach i polach
uprawnych. W Słupsku nie zbyt liczny. Stwierdzony na łące w Lasku Południowym oraz w Lasku
Północnym.
Carabus convexus (biegacz zwężony, mapa 11.5). Status ochronny: CH. Gatunek
eurokaukazki, mezofilny. W Polsce pospolity. Umieszczony na Czerwonej Liście Zwierząt w
kategorii NT (bliskie zagrożenia). Związany jest przeważne z jasnymi lasami jak i terenami
otwartymi. Występował stosunkowo licznie w siedliskach leśnych Lasku Południowego.
Carabus coriaceus (biegacz skurzasty, mapa 12.5). Status ochronny: CH. Mezofilny
leśny gatunek o zasięgu europejskim. W Polsce nieliczny, lecz szeroko rozprzestrzeniony.
Obserwowany tylko jeden raz w Lasku Południowym.
Carabus glabratus (biegacz gładki, mapa 13.5). Status ochronny: CH. Gatunek
europejski, leśny, szeroko rozmieszczony w kraju. Nieliczny, obserwowany tylko w lesie
świerkowym w Lasku Południowym.
Carabus granulatus (biegacz granulowany, mapa 14.1-2, 5-6). Status ochronny: CH.
Higrofilny gatunek o zasięgu transeuroazjatyckim. Żyje w wilgotnych lasach, mokradłach i
torfowiskach; pospolity, często masowy. Bardzo liczny na terenie doliny Słupi w południowej
części miasta, w wilgotnych lasach i sąsiedztwie zbiorników wodnych.
Carabus hortensis (biegacz ogrodowy, mapa 15.2, 5). Status ochronny: CH. Mezofilny
leśny gatunek o zasięgu europejskim. W Polsce pospolity, często masowy. Występował niezbyt
licznie w Lasku Południowym i Północnym.
 29 
Carabus nemoralis (biegacz gajowy, mapa 16.1-6). Status ochronny: CH. Gatunek
mezofilny o zasięgu atlantyckim. W Polsce jest gatunkiem pospolitym, związanym z siedliskami
leśnymi, parkami, jak również terenami otwartymi. W Słupsku liczne występuje na całym terenie.
Carabus violaceus (biegacz fioletowy, mapa 17.2-3, 5). Status ochronny: CH. Gatunek
mezofilny, leśny, szeroko rozprzestrzeniony w Europie. Występował licznie w Lasku
Południowym i Północnym.
Dorcus parallelepipedus (ciołek matowy, mapa 18.3, 5). Status ochronny: CH. Gatunek
szeroko rozprzestrzeniony w Europie. W Polsce miejscami liczny. Występuje w lasach liściastych
i parkach, związany ze spróchniałym obumarłym drewnem (główne dębu i buka), gdzie żerują
jego larwy. Obserwowano pojedencze migrujące okazy, zwabione na światło blisko Lasku
Południowego i Północnego.
Hydrophilus aterrimus (kałużnica czarna, mapa 19.5). Status ochronny: CH. Gatunek
europejsko-syberyjski. W Polsce miejscami liczny. Spotykany przeważnie na terenach nizinnych w
różnego typu wodach stojących i wolno płynących. Zarejestrowany jeden okaz w stawie przy ulicy
Arciszewskiego (54°27'1.01"N, 17° 2'22.79"E).
Anisus vorticulus (zatoczek łamliwy mapa 20.5). Status ochronny: CH. Występuje we
wschodniej i środkowej Europie. Jest gatunkiem rzadkim. Zamieszkuje głównie drobne zbiorniki
wody stojącej z czystą wodą i gęstą roślinnością. Występuje w czystych, dobrze natlenionych i
zmineralizowanych (zawierających jony wapnia) wodach. Zatoczek łamliwy jest typowym
gatunkiem naroślinnym. Najczęściej przebywa w kożuchach glonów nitkowatych, żabiścieku
Hydrocharis morus-ranae i rzęsy wodnej (Lemna sp.) (Piechocki 1969). Na terenie Słupska
omawiany gatunek stwierdzono jedynie w jednym ze stawów zlokalizowanych na terenie Lasku
Południowego. Wyłowiono tylko 1 żywy okaz i jedną pustą muszlę co świadczy, że jest to gatunek
bardzo rzadki i nieliczny oraz, że jego obecność wymaga dalszego monitoringu. Najistotniejszymi
zagrożeniami dla tego bardzo wrażliwego gatunku są wszelkie zmiany w obrębie zanieczyszczenia i
trofii wód zbiornika, usuwanie roślinności oraz działania skutkujące obniżeniem poziomu wody.
Myxas glutinosa (błotniarka otułka, mapa 21.5). Status ochronny: CH. Gatunek o zasięgu
europejskim. Zamieszkuje silnie zarośnięte zbiorniki stagnujące i unika wód płynących. Najczęściej
spotykana jest w torfiankach, zarastających stawach, starorzeczach i zatokach rzecznych. Preferuje
wyraźnie zbiorniki o mulistym dnie i obfitej roślinności (Piechocki 1969). Na terenie Słupska
błotniarka otułka wystąpiła tylko w jednym siedlisku –przystani na Słupi. Wyłowiono 3 osobniki
oraz 3 puste muszle. Można wnioskować, że liczebność populacji jest niewielka, ale utrzymuje się
na stałym poziomie. Odłowione osobniki nie wykazywały deformacji w budowie muszli co
świadczy o braku niekorzystnych czynników środowiskowych na badanym stanowisku. Głównym
 30 
zagrożeniem dla tego gatunku byłyby drastyczne zmiany właściwości fizyko-chemicznych wody
(dopływ zanieczyszczeń, zaśmiecenie, dopływ biogenów), nadmierne usuwanie roślinności oraz
zmiany przestrzenne zbiornika.
Helix
pomatia
(ślimak
winniczek)
Gatunek
południowo-wschodnioeuropejski
i
środkowoeuropejski. Występuje w zaroślach krzewów i lasach, parkach, na cmentarzach i
ogrodach. Jest hodowany i zbierany dla celów konsumpcyjnych. Bardzo chętnie wnika do
środowisk zmienionych działalnością człowieka (Wiktor 2004). W Polsce ślimak winniczek
podlega ochronie częściowej. Można go zbierać jedynie w okresie od 1 do 31 maja i tylko osobniki
o średnicy muszli ponad 30 mm. Na terenie Słupska występuje w ogródkach działkowych,
wskrajkach lasów i gajach na terenie całego miasta. Populacja sprawia wrażenie ustabilizowanej.
Wydaje się, że najistotniejszymi zagrożeniami dla tego ślimaka są prace porządkowe
terenów zielonych (usuwanie krzaków, zagospodarowanie terenów ruderalnych) oraz wiosenne
wypalanie traw.
 31 
5. Kręgowce Chordata: Vertebrata
5.1. Ryby i Kręgouste Actinopterygii i Cephalaspidomorphi
Wstęp
W Polsce występuje obecnie około 120 gatunków ryb. Te zmiennocieplne kręgowce,
zajmują niemal wszystkie typy zbiorników wodnych. Oprócz rodzimych gatunków, w wodach
Polski występują również ryby obce (np. muksun). Spośród naszych ryb, objętych ochroną prawną
jest 27 gatunków.
Ryby wymagają coraz większej uwagi ochroniarskiej. Wiele czynników wynikających z
działalności człowieka wpłynęło niekorzystnie na stan krajowej ichtiofauny. Do najważniejszych
czynników zmniejszających liczebność ryb należy zaliczyć zabudowę hydrotechniczną rzek
uniemożliwiającą wędrownym rybom dostęp do tarlisk, zanieczyszczenie wód, regulację i
meliorację rzek oraz nadmierne odłowy ryb i rozpowszechnienie się kłusownictwa.
Wyniki
Na terenie administracyjnym Słupska zanotowano występowanie 28 gatunków ryb (tab.4).
Ochroną gatunkową, w myśl rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 roku
w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, objęte są koza, głowacz białopłetwy i różanka oraz
spokrewnione z rybami pierwotne kręgowce: minóg strumieniowy i minóg rzeczny (tab. 4).
Ważnymi gatunkami dla Wspólnoty, których ochrona wymaga wyznaczenia specjalnych
obszarów ochrony (Załącznik II Dyrektywy Siedliskowej) są: minóg strumieniowy, minóg rzeczny,
koza, głowacz białopłetwy, różanka, a także łosoś (tab. 4).
W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt wymienione są minóg strumieniowy i rzeczny oraz
różanka i łosoś.
 32 
Tabela 4. Ryby i minogi stwierdzone w rzece Słupi i innych zbiornikach wodnych na terenie
Słupska. Oznaczenia: NT – gatunki niższego ryzyka, CR – gatunek skrajnie zagrożony.
CH - gatunek podlega ścisłej ochronie gatunkowej.
Polska
Ochrona
Załączniki
Nazwa łacińska
Czerwona
Lp.
Nazwa polska
gatunkowa w
Dyrektywy
(naukowa)
Księga
Polsce
Habitatowej
Zwierząt
1 Alburnus alburnus
ukleja
2 Anquilla anquilla
węgorz
Carassius auratus
3
karaś srebrzysty
gibelio
4 Cobitis taenia
koza
CH
II
5 Cottus gobio
głowacz białopłetwy
CH
II
6 Esox lucius
szczupak
Gasterosteus
7
ciernik
aculeatus
8 Gobio gobio
kiełb
Gymnocephalus
9
jazgarz
cernuus
10 Lampetra fluviatilis minóg rzeczny
CH
NT
II
11 Lampetra planerii
minóg strumieniowy
CH
NT
II
12 Leucaspius delineatus słonecznica
13 Leuciscus cephallus kleń
14 Leuciscus leuciscus jelec
15 Lota lota
miętus
16 Oncorhynchus mykiss pstrąg tęczowy
17 Perca fluviatilis
okoń
18 Phoxinus phoxinus strzebla potokowa
19 Pungitius pungitius cierniczek
Rhodeus sericeus
20
różanka
CH
NT
II
amarus
21 Rutilus rutilus
płoć
22 Salmo salar
łosoś
CR
II
Salmo trutta morpha
23
pstrąg potokowy
fario
Salmo trutta morpha
24
troć wędrowna
trutta
25 Thymallus thymallus lipień
V
26 Tinca tinca
lin
27 Silurus glanis
sum
28 Aramis brama
leszcz
 33 
5.2. Charakterystyka gatunków objętych ochroną prawną
Kręgouste
Minóg strumieniowy (mapa 22.2)
Występuje na odcinku Słupi w strefie miejskiej miasta. Preferuje miejsca o wartkim nurcie,
dobrze natlenione o głębokości od 0,3 do 0,7m (Obolewski 2008). Osobniki dorosłe skupiają się w
odcinkach rzeki, które mają kamieniste podłoże. Minogi strumieniowe są jednak rzadkie ze
względu na zanieczyszczenie rzeki. Dawniej gatunek liczny w rzekach i potokach niemal całego
kraju. Obecnie występuje coraz rzadziej.
Minóg rzeczny (mapa 23.2)
Stosunkowo rzadki w Słupi. Występuje na odcinku rzeki w granicach miasta. Gatunek
anadromiczny, wstępuje do rzek przymorskich z Bałtyku jesienią i wiosną. Ikra składana jest w
kamienisto-piaszczystym podłożu. Zagrożeniem jest tworzenie zapór rzecznych.
Ryby
Różanka (mapa 24.5)
Gatunek występujący najczęściej w wodach stojących i wolno płynących. W Słupsku
stwierdzono ją w rzece Słupi oraz w zamkniętych zbiornikach w dolinie Słupi. Obecność różanki w
zbiorniku zależy od występowania małży skójkowatych, które są wrażliwe na zanieczyszczenia i z
tego powodu coraz rzadsze w wodach.
Koza (mapa 25.2)
Występuje w dolnym odcinku Słupi, również we fragmencie rzeki znajdującym się w
granicach miasta. Wybiera miejsca o piaszczystym i kamienistym dnie, rzadziej mulistym. Często
zagrzebuje się w podłożu.
Głowacz białopłetwy (mapa 26.2)
Występuje głównie w rwących potokach, ale nielicznie również w dolnym odcinku Słupi.
Preferuje miejsca z żwirowo-kamiennym dnem z dobrze natlenioną wodą. Gatunek wrażliwy na
zanieczyszczenia wody.
Łosoś atlantycki (mapa 26A.2)
Gatunek szczególnie cenny dla Wspólnoty, wymieniony w Załączniku II Dyrektywy
Siedliskowej. Łosoś jest rybą dwuśrodowiskową. Dojrzewa w morzu, a tarło odbywa w rzekach z
dnem żwirowatym i kamienistym. Gatunek wyginął w rzekach Pomorza pod koniec lat 80. Od 1994
 34 
roku zaczęto wypuszczać roczne i dwuletnie smolty do Słupi. Program restytucji łososia daje szanse
na odzyskanie tego gatunku w wodach Słupi i innych rzekach Pomorza. Ważnym zabiegiem
ochroniarskim tej ryby było wybudowanie w 2001 roku przepławki w Parku Kultury i
Wypoczynku, umożliwiającej swobodne przepływanie dorosłych ryb w górę rzeki.
Do budowy gniazda samica wymaga piaszczysto-żwirowego podłoża w rzecze o szybkim
nurcie wody. Takie warunki stworzono poprzez nawiezienie żwiru do kanału młyńskiego
uchodzącego do Słupi. W ten sposób utworzono sztucznie tarlisko dla łososia w centrum miasta.
5.3. Gatunki ryb w rzece Słupi
Odcinek rzeki Słupi znajdujący się w granicach administracyjnych Słupska charakteryzuje
się słabym prądem wody. Rzeka tworzy miejscami zatoczki. Gatunkami dominującymi są tam
lipień oraz troć i pstrąg potokowy. Oprócz tego występują również charakterystyczne dla rzek takie
gatunki jak: kleń, jelec, jaź, głowacz białopłetwy, strzebla potokowa. Na szczególną uwagę
zasługuje występowanie w rzece kozy, różanki, głowacza białopłetwego, minoga strumieniowego i
rzecznego, które objęte są ochroną gatunkową.
Cennymi rybami w Słupi jest również troć wędrowna, która należy do rzadkich gatunków
ryb anadromicznych, podobnie jak łosoś. Jest to ryba morska, która okresowo wpływa do rzek w
celu odbycia tarła. Dorosłe osobniki wędrują z morza w górne partie rzek, aż do potoków o
chłodnej wodzie i szybkim prądzie. Tam przy kamienistym lub żwirowatym dnie dochodzi do
złożenia ikry. Licznie występuje w rzekach Pomorza, w tym w rzece Słupi. Troć ma duże znaczenie
gospodarcze.
Na odcinku rzeki znajdującym się w granicach Słupska występują także gatunki zasiedlające
wszystkie typy wód. Należą do nich: ciernik, szczupak, okoń, płoć, ukleja, kiełb, lin, jazgarz,
miętus, koza i leszcz.
Większość osobników gatunków bytujących w wodach Słupi osiąga małe rozmiary ciała
(Dębowski i in. 2000). Dominują małe gatunki, np. ciernik i głowacz białopłetwy. Może to
oznaczać, że ichtiofauna w Słupi jest nadmiernie eksploatowana.
5.4. Gatunki ryb wód stojących
W zbiornikach wodnych znajdujących się na terenie miasta występują pospolite gatunki,
takie jak: szczupak, okoń, płoć, lin, ciernik, cierniczek, karaś, karp, kiełb, słonecznica.
W Lasku Południowym w południowej części miasta (54°27’0N, 17°02’23E) stwierdzono
występowanie różanki, która jest gatunkiem chronionym prawnie.
W zbiorniku wodnym zlokalizowanym we wschodniej części miasta (współrzędne
geograficzne – 54°28’01N, 17°04’30E) stwierdzono występowanie suma.
 35 
5.5. Siedliska kluczowe
Najważniejszym siedliskiem dla gatunków ryb chronionych, jak i niepodlegających
ochronie, jest rzeka Słupia. Tu występują gatunki objęte ochroną prawną, tj. minóg rzeczny, minóg
strumieniowy, głowacz białopłetwy, różanka i koza, a na mocy Dyrektywy Siedliskowej również
łosoś atlantycki.
Ważnym siedliskiem są również zamknięte zbiorniki wodne występujące w dolinie Słupi.
Można tam spotkać wiele gatunków ryb, głównie jednak pospolitych. Są to: lin, karaś, szczupak,
cierniczek, ciernik, płoć, jelec, okoń, kiełb, a także chroniona różanka.
5.6. Zagrożenia
Podstawowym
zagrożeniem
dla
ryb
w
Słupi
jest
zabudowa
hydrotechniczna
uniemożliwiająca rybom dostęp do tarlisk. Ten problem powoli zostaje rozwiązany, dzięki
wybudowaniu przepławki w Słupsku, w Parku Kultury i Wypoczynku. Obecnie pozwala ona na
swobodne przepływanie kilku tysięcy osobników troci wędrownej i łososia rocznie, które migrują w
górę rzeki na tarliska.
Kolejnym zagrożeniem dla ryb jest zanieczyszczenie wody, zarówno w rzece Słupi jak i
zbiornikach zamkniętych oraz nadmierne odłowy i kłusownictwo.
Wycinka drzew rosnących nad Słupią utrudnia rozwój narybku. Drzewa zacieniają rzekę i
obniżają temperaturę wody, co wpływa korzystnie na warunki tlenowe w wodzie.
5.7. Zalecenia ochronne
Najważniejszym aspektem ochrony ryb jest poprawienie czystości wód, zwłaszcza rzeki
Słupi na całym jej odcinku. Istotne jest również utrzymanie drzew w strefie brzegowej rzeki oraz
ograniczenie połowów.
 36 
6. Płazy Amphibia
Wstęp
Wśród zwierząt kręgowych, płazy są najbardziej zagrożoną wyginięciem grupą, dlatego ich
ochrona jest bardzo ważna. Zanikanie populacji płazów obserwuje się na całym świecie, także w
naturalnych środowiskach oddalonych od ludzkich osad (Whitfield i in. 2007, Zhou i in. 2008).
Najbardziej prawdopodobne globalne przyczyny spadku liczebności płazów to: utrata środowiska
poprzez jego transformację i fragmentację, choroby, zanieczyszczenie środowiska i zmiany
klimatyczne.
Hamer i McDonnell (2008) przyznają, że głównym źródłem negatywnych czynników
redukujących liczebność populacji płazów jest urbanizacja krajobrazu. Ten proces będzie się nasilał
z czasem. Dotychczas prowadzone badania pokazują jednoznacznie wyraźną zależność
rozmieszczenia płazów od zmian spowodowanych urbanizacją. Fragmentacja siedliska płazów oraz
zanikanie zbiorników wodnych istotnie redukują populacje na terenach zurbanizowanych
(Löfvenhaft i in. 2004). Dodatkowo, intensywny ruch drogowy w miastach jest przyczyną wysokiej
śmiertelności płazów podczas ich migracji do zbiorników wodnych (Najbar i in. 2006, Hetmański i
in. 2007). Te zwierzęta są szczególnie narażone na znaczące straty w populacji ze względu na ich
intensywną, ale powolną migrację przez jezdnię w okresie rozrodu. Podstawą do ochrony lokalnych
populacji płazów jest poznanie dotychczasowego ich rozmieszczenia, wyznaczenie i ochrona miejsc
szczególnie cennych dla rozrodu, a następnie planowanie rozwoju miasta w takim kierunku, aby
zapobiec fragmentacji środowiska.
6.1. Podstawy ochrony
Wszystkie płazy i gady podlegają ochronie prawnej na podstawie rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Według tego
rozporządzenia wszystkie krajowe gatunki płazów wymagają ochrony czynnej.
Niektóre gatunki płazów i gadów są również chronione na mocy Dyrektywy Rady
92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i
flory (załączniki II i IV Dyrektywy Siedliskowej wymieniają gatunki roślin i zwierząt będących
przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, które wymagają ścisłej ochrony).
6.2. Wyniki
Na terenie administracyjnym miasta Słupska zanotowano występowanie 8 gatunków
płazów. Są to następujące płazy, których lokalizację w okresie rozrodczym w zbiornikach wodnych
odnotowano w tabeli 5.
 37 
Żabowate Ranidae:
Żaby brunatne (lądowe):
 Żaba trawna (Rana temporaria Linnaeus, 1758),
 Żaba moczarowa (Rana arvalis Nilsson, 1842),
Żaby zielone (wodne) (Rana esculenta complex Linnaeus, 1758):
 Żaba jeziorkowa (Rana lessonae) i jej hybryda żaba wodna (Rana esculenta)
Ropuchowate Bufonidae:
 Ropucha szara (Bufo bufo Linnaeus, 1758),
 Ropucha paskówka (Bufo calamita Laurenti 1768),
Ropuszkowate Discoglossidae:
 Kumak nizinny (Bombina bombina Linnaeus, 1761),
Grzebiuszkowate Pelobatidae:
 Grzebiuszka ziemna (Pelobates fuscus Laurenti, 1768),
Salamandrowate Salamandridae:
 Traszka zwyczajna (Triturus vulgaris Linnaeus, 1758),
W Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja
1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory) wymieniony jest kumak
nizinny jako gatunek, którego ochrona wymaga wyznaczenia specjalnych obszarów ochrony.
Gatunki takie jak kumak nizinny, żaba moczarowa, żaba jeziorkowa, grzebiuszka ziemna i ropucha
paskówka wymienione są z kolei w Załączniku IV tej Dyrektywy. Załącznik ten zawiera listę
gatunków zwierząt ważnych dla Wspólnoty, a które wymagają ścisłej ochrony.
 38 
Tabela 5. Występowanie płazów w okresie rozrodu w zbiornikach wodnych na terenie Słupska w
latach 2005-2006.
Lp
Gatunki
Lokalizacja,
Współrzędne
geograficzne
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
2
54°27’00N
17°02’22E
54°26’46N
17°02’20E
54°26’42N
17°02’17E
54°26’55N
17°02’39E
54°26’27N
17°02’12E
54°26’20N
17°02’16E
54°26’26N
17°01’57E
54°26’39N
17°03’13E
54°26’52N
17°02’49E
54°27’20N
17°02’45E
54°27’27N
17°02’54E
54°28’43N
17°02’03E
54°28’55N
17°02’20E
54°28’55N
17°02’05E
54°28’52N
17°01’50E
54°28’50N
17°01’45E
54°29’00N
17°01’57E
54°28’32N
17°02’05E
Żaba
trawna
3
Żaba
moczarowa
4
+
Żaby
zielone
Grzebiuszka
ziemna
Kumak
nizinny
5
6
7
+
Ropucha
szara
Paskówka
Traszka
zwyczajna
8
9
10
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
 39 
+
+
+
+
Cd tab 5
1
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
2
54°28’33N
17°02’16E
54°28’36N
17°02’54E
54°28’39N
17°02’39E
54°28’47N
17°01’19E
54°28’58N
17°00’55E
54°28’57N
17°00’58E
54°28’56N
17°00’53E
54°29’32N
17°02’45E
54°28’57N
17°00’31E
54°27’29N
17°02’23E
54°27’33N
17°02’26E
54°27’11N
17°02’10E
54°29’15N
17°02’44E
54°29’11N
17°01’34E
54°29’17N
17°01’17E
54°28’23N
17°03’13E
54°28’00N
17°04’31E
Razem
3
4
5
6
7
+
9
10
+
+
+
8
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
28
7
24
3
 40 
1
26
+
3
18
Tabela 6 pokazuje podsumowanie występowania i liczebności poszczególnych gatunków
płazów. Najliczniej występowały żaba trawna i ropucha szara, następnie żaby zielone, traszka
zwyczajna, żaba moczarowa, ropucha paskówka grzebiuszka ziemna i kumak nizinny.
Tabela 6. Liczba i procent zajętych zbiorników wodnych przez płazy na terenie Słupska.
Gatunek
1
2
3
4
5
6
7
8
Żaba trawna
Żaba moczarowa
Żaba jeziorkowa i
wodna
Grzebiuszka
ziemna
Kumak nizinny
Ropucha szara
Ropucha paskówka
Traszka zwyczajna
Liczba (i procent)
zajętych
zbiorników
wodnych, N=46)
Liczba zbiorników wodnych z liczebnością
godujących osobników
1-20
21-100
> 100
28 (60,9)
7 (15,2)
24 (52,2)
9
1
8
8
4
12
11
2
4
3 (6,5)
3
1 (2,2)
26 (56,5)
3 (6,5)
18 (39,1)
1
9
2
13
12
1
5
5
 41 
6.3. Charakterystyka gatunków chronionych
Żaba trawna (mapa 27.2, 27.3, 27.5, 27.6)
Spośród stwierdzonych w Słupsku płazów, żaba trawna występowała najczęściej, aż w 61%
badanych zbiorników. W niektórych z nich była liczna, tworząc godowiska liczące ponad 100
samców. Występowała w różnych typach zbiorników wodnych, znajdujących się zarówno na
terenie otwartym, jak i leśnym. Na uwagę zasługuje fakt, że niewielkie grupki rozmnażających się
żab trawnych spotykano w stawach na terenie zabudowanym. Jednak najczęściej godujące osobniki
obserwowano w płytkich, małych zbiornikach lub w zatoczkach większych stawów w strefie
podmiejskiej. Najliczniej występowała na łąkach doliny Słupi. Żaba trawna unikała rozrodu w
zbiornikach zmienionych przez człowieka, tj. pogłębionych, z uregulowanym brzegiem (betonowe
lub wzmocnione palikami), które dość często występują na terenie Słupska. Gatunek ten preferuje
płytkie zatoki większych zbiorników wodnych, które szybko się nagrzewają wczesną wiosną, w
okresie składania jaj przez samice.
Żaba trawna jest szeroko rozpowszechnionym gatunkiem w Europie. Również w Polsce jest
to
gatunek
pospolity,
co
zawdzięcza
wysokiemu
potencjałowi
rozrodczemu
oraz
wykorzystywaniem do rozrodu różnych typów zbiorników (Głowaciński i Rafiński 2003). Rozród
żaba trawna rozpoczyna już w marcu. Wtedy właśnie można obserwować migracje dorosłych
osobników w kierunku zbiorników wodnych. Osobniki migrują zarówno w dzień jak i nocą.
Rozwój kijanek trwa około 95 dni i młode opuszczają zbiornik pod koniec czerwca (Juszczyk
1987).
Żaba trawna wraz z żabą moczarową należą do żab lądowych, tzn., że poza okresem
rozrodczym przebywają w wilgotnych miejscach pól, lasów i łąk, a do wody wskakują wyłącznie w
czasie zagrożenia ze strony drapieżnika. Charakterystyczną cechą tych zwierząt jest brązowe
ubarwienie skóry na grzbiecie.
Żaba moczarowa (mapa 28.2, 28.3, 28.5)
Żaba moczarowa należy do żab brunatnych. Jest podobna do żaby trawnej jednak nieco
mniejsza i bardziej wymagająca pod względem środowiska naturalnego. Można ją odróżnić od żaby
trawnej po kilku cechach. Żaba moczarowa ma delikatniejszą budowę ciała i koniec pyska wyraźnie
zwężony i zaostrzony. Na terenie kraju jest z reguły mniej liczna od żaby trawnej (Zamachowski i
Zyśk 2003). Podobną sytuację stwierdzono na terenie Słupska. Występowała tu w zaledwie 15,2%
badanych zbiorników. Była stwierdzona w niewielkich grupach w miejscach szczególnie
korzystnych dla rozrodu płazów. Unikała terenów zabudowanych, a także nigdy nie stwierdzono w
 42 
zbiornikach przekształconych przez człowieka. Występowała tylko w niektórych naturalnych,
płytkich rozlewiskach lub stawach, ale zawsze na obrzeżach miasta. Nie stwierdzono jej na łąkach
zalanych wodami Słupi. Żaba moczarowa co roku występowała w tych samych płytkich
zbiornikach, co wskazuje, że jest wymagającym płazem w stosunku to miejsc rozrodu.
Według Juszczyka (1987) żaba moczarowa wymaga suchych terenów. Pospolicie występuje
w wilgotnych, lecz nie podmokłych, grądowych zespołach leśnych, a także na polach uprawnych i
łąkach z niską roślinnością trawiastą.
Ekologia rozrodu jest podobna jak u żaby trawnej. Jednak żaba moczarowa podejmuje
wędrówki do wody nawet o 2 tygodnie później niż żaba trawna. Samce w okresie rozrodu
przyjmują barwę niebieską ciała, co jest charakterystyczne tylko dla tego gatunku.
Ropucha szara (mapa 29.2, 29.5)
Równie liczna w Słupsku jak żaba trawna. Ropuchy szare rozmnażały się w ponad 56%
badanych stawów. Preferowały różne typy zbiorników wodnych, rozmnażając się w strefie
brzegowej porośniętej roślinnością litoralną, najczęściej trzciną. Godujące osobniki spotykano
zarówno w zbiornikach zlokalizowanych na terenach otwartych jak i leśnych. W każdym roku
badań ropuchy rozmnażały się w tych samych miejscach. Podobnie jak żaba trawna ropuchy szare
rozmnażały się także w zbiornikach znajdujących się na terenie zabudowanym miasta. Dojrzałe
osobniki ropuchy szarej występowały w zbiornikach przekształconych przez człowieka, czego nie
toleruje większość gatunków płazów. Jest to gatunek mało wymagający pod względem miejsc do
rozrodu. Może rozmnażać się w dowolnym zbiorniku wodnym, niezależnie od jego lokalizacji.
Ropucha szara jest pospolitym płazem w Polsce (Głowaciński i Rafiński 2003). Razem z
żabą trawną są najliczniejszymi gatunkami krajowymi.
Żaby zielone (mapa 30.2, 30.3, 30.5)
Na terenie Słupska występują również żaby zielone, nazywane tak ze względu na zielone
ubarwienie ciała. W przeciwieństwie do wyżej opisanych żab brunatnych (lądowych), żaby zielone
cechuje odmienne ubarwienie, a przede wszystkim inny tryb życia. To zwierzęta na stałe związane
ze zbiornikami wodnymi, przez cały sezon wegetacyjny występują w pobliżu wody. W zbiornikach
wodnych na terenie Słupska są reprezentowane przez dwie formy: żabę jeziorkową i jej hybrydę
żabę wodną. Obie formy są do siebie podobne i często występują razem. Hibernują najczęściej na
lądzie (Berger 2008). Nie stwierdzono żaby śmieszki (Rana ridibunda Pallas, 1771), która ma
odmienne wymagania siedliskowe.
W zbiornikach wodnych Słupska żaba jeziorkowa i wodna występowały razem.
Obserwowano je w ponad 52% badanych zbiorników, najczęściej w małych, dobrze
 43 
nasłonecznionych stawach z bogatą roślinnością wodną w strefie brzegowej. Pod względem liczby
zajmowanych zbiorników wodnych na terenie Słupska zajmują trzecie miejsce, po żabie trawnej i
ropusze szarej. Żaby zielone nie mają wygórowanych wymagań wobec jakości zbiornika wodnego.
Najlepiej, aby otoczenie zbiornika było otwarte, tak aby płazy te mogły wygrzewać się i żerować w
strefie brzegowej. Unikają zacienionych zbiorników wodnych. W Słupsku nie rozmnażały się w
zbiornikach mocno przekształconych przez człowieka.
Sezon rozrodczy rozpoczynają stosunkowo późno, na przełomie kwietnia i maja. Te terminy
rozrodu są zdecydowanie późniejsze od rozpoczynania rozrodu przez żaby brunatne. Samce
zmieniają wtedy intensywną barwę zieloną skóry na bardziej żółtą.
Mieszane populacje składające się z obu tych form są pospolite niemal w całej Europie
(Berger 2008).
Naturalnym czynnikiem zagrażającym występowaniu żab zielonych jest osuszanie
zbiorników. Pozbawienie roślinności w strefie brzegowej, działa również niekorzystnie ponieważ
żaby zielone unikają brzegów otwartych, w których nie mogą ukryć się przed drapieżnikami.
Grzebiuszka ziemna (mapa 31.2, 31.3)
Ten gatunek został stwierdzony w zaledwie trzech zbiornikach na terenie Słupska (tab. 5,6).
W Polsce występuje na całym niżu jednak nigdzie nie jest liczny. Rzadkość grzebiuszki wynika
zapewne z faktu, że preferuje tereny o lekkiej, piaszczystej glebie, gdzie może łatwo się zakopywać.
Grzebiuszka ziemna jest wybitnie lądowym płazem, który czuje się dobrze w suchym środowisku.
W Słupsku została stwierdzona właśnie w takich miejscach. Dlatego dla zachowania jej na terenie
Słupska jedynym rozwiązaniem jest utrzymanie tych miejsc.
W ostatnich latach populacje tego gatunku wyraźnie spadają liczebnie, zwłaszcza w
północnej Europie (Profus i Sura 2003).
Grzebiuszka ziemna przypomina wyglądem ropuchy. Jednak nie jest z nimi blisko
spokrewniona. Plamistość ciała w odróżnieniu do ropuch jest silnie skontrastowana. Tło grzbietu
jest jasnopopielate z 4 ciemnobrązowymi długimi plamami. Wcześnie rozpoczyna wędrówkę do
wody w celu rozmnażania się, nawet już w marcu. Kijanki grzebiuszki osiągają znaczne rozmiary,
długość ciała może wynosić nawet 12 cm (Juszczyk 1987). Takich rozmiarów nie osiągają kijanki
żadnych innych gatunków. Poza okresem rozrodu, dorosłe osobniki często można spotkać w
ogrodach warzywnych, polach uprawnych i na obrzeżach lasów.
 44 
Kumak nizinny (mapa 32.2)
Kumak nizinny został stwierdzony tylko w jednym miejscu na terenie Słupska. Co więcej,
zanotowano odgłosy tylko jednego samca. Kumaka stwierdzono w północnej części miasta, na
rozległych terenach podmokłych. Jest to typowe miejsce jego występowania, ponieważ gatunek ten
prowadzi wybitnie wodny tryb życia (Juszczyk 1987). Prawdopodobnie liczba kumaków w tym
miejscu jest większa, jednak nie zmienia to faktu, że jest bardzo rzadki na terenie miasta. O
rozmieszczeniu kumaka nizinnego na Pomorzu wiadomo bardzo niewiele. Szymura (2003)
wskazuje na występowanie kumaka nizinnego w tej części Pomorza, lecz liczba znanych stanowisk
jest bardzo niewielka.
Kumaki nizinne lubią płytkie zbiorniki o różnej powierzchni. Rozmnażają się chętnie w
zbiornikach obficie porośniętych roślinnością o dnie mulistym. Okres rozrodczy jest silnie
wydłużony, a najwyższa aktywność (w tym aktywność głosowa samców) przypada bezpośrednio w
pierwszych dniach po obfitych opadach deszczu.
Ropucha paskówka (mapa 33.2, 33.5)
Ten rzadki gatunek ropuchy, został zaobserwowany tylko w trzech zbiornikach na terenie
Słupska (tab. 5, 6). Paskówka jest gatunkiem o wąskich wymaganiach siedliskowych, dlatego
znaleziono ją tylko w miejscach, które odpowiadają jej preferencjom. Były to płytkie i ciepłe
zbiorniki zlokalizowane na terenach otwartych, dobrze nasłonecznionych. Według Profusa (2003),
paskówka występuje dość często w środkowej części Pomorza. Należy więc uważać, że jest to
gatunek dość powszechny, lecz osobniki można spotkać tylko w odpowiednich dla tego gatunku
miejscach.
Paskówka jest gatunkiem wybitnie lądowym, występuje na terenach suchych, o luźnych
piaszczystych glebach. Występuje na polach uprawnych, w sadach i ogrodach oraz w pobliżu
zabudowań (Juszczyk 1987).
Traszka zwyczajna (mapa 34.2, 34.5)
Ten ogoniasty płaz jest dość pospolity na terenie miasta Słupska, stwierdzony w co trzecim
badanym zbiorniku (Tab. 5, 6). Traszka zwyczajna nie ma specjalnie wygórowanych wymagań co
do miejsc rozrodu. Wybiera różne zbiorniki wodne, szczególnie nasłonecznione z obfitą
roślinnością wodną zanurzoną i wynurzoną. Takich zbiorników nie brakowało w Słupsku. Osobniki
docierają do wody już w marcu, a następnie godują do czerwca, a nawet lipca. Samica składa jaja
przylepiając je pojedynczo do liści roślin wodnych (Rafiński 2003).
 45 
Gatunek dość często mylony z jaszczurkami ze względu na duże podobieństwo. Przyczyną
pomyłki jest to, że traszki często widywane są na lądzie. Uważa się powszechnie, że są to zwierzęta
silnie związane z wodą, jednak prawda jest całkowicie inna. Po okresie rozrodczym, dorosłe
osobniki opuszczają wodę i od tego momentu stale przebywają w środowisku lądowym. Prowadzą
nocny tryb życia, a w dzień często chowają się pod kamieniami, w spróchniałym drewnie, norach i
szczelinach gruntu. Rozmieszczona na terenie całego kraju (Rafiński 2003).
W Słupsku nie stwierdzono występowania rzekotki drzewnej (Hyla arborea Linnaeus,
1758), która jest dość liczna w okolicach Ustki (Ożgo i Hetmański 2008). Gatunek ten wymaga
śródpolnych oczek wodnych otoczonych szuwarami lub turzycami. O występowaniu rzekotki
drzewnej na Pomorzu wiadomo bardzo niewiele.
Na terenie Słupska nie występuje również żaba śmieszka. Nie zanotowano także ropuchy
zielonej (Bufo viridis) w Słupsku. Uzyskano jednak informacje, że ropuchy zielone występują w
południowej części miasta w zbiornikach przy ulicy Arciszewskiego.
Poszczególne gatunki płazów różnią się wymaganiami siedliskowymi. Tereny podmokłe,
ruderalne oraz lasy stwarzają dogodne warunki do występowania i rozrodu większości gatunków
płazów. Są to pospolite gatunki o szerokim spektrum wymagań środowiskowych, do których
należą: żaba trawna, ropucha szara, żaby zielone i traszka zwyczajna. Inne gatunki są bardziej
wymagające pod względem siedliska, dlatego występowały zdecydowanie rzadziej. Szczególnie
duże wymagania siedliskowe mają grzebiuszka ziemna i paskówka, które potrzebują piaszczystych
terenów i płytkich zbiorników wodnych występujących na terenach otwartych. Takich zbiorników
nie ma wiele na terenie miasta Słupska, dlatego występują bardzo nielicznie.
Do cennych, kluczowych siedlisk płazów na terenie Słupska należy zaliczyć otwarte tereny
o charakterze podmokłych łąk znajdujące się w dolinie rzeki Słupi. Na tym obszarze tworzą się
rozlewiska, występują rowy i drobne zbiorniki wodne. Corocznie stwierdzono tam licznie
rozmnażające się żaby trawne i ropuchy szare oraz traszki. Ze względu na dużą powierzchnię,
tereny te stanowią ważne miejsce żerowania i rozmnażania się dla tych nadal pospolitych gatunków
płazów.
Na terenie Słupska występują dwa inne cenne siedliska płazów. W każdym stwierdzono po 7
gatunków. Zbiorniki te zlokalizowane są w żwirowniach i wykopaliskach, które spełniają
wymagania siedliskowe nie tylko dla wszędobylskich płazów (żaba trawna i ropucha szara), ale
także dla gatunków o specyficznych potrzebach. W tych miejscach stwierdzono rzadkie gatunki
ciepłolubne (grzebiuszka ziemna, ropucha paskówka). Lokalizację tych stanowisk przedstawiono na
 46 
mapach, a ich współrzędne geograficzne są następujące: we wschodniej części miasta w Lasku
Północnym - 54°28’39.63 N, 17°02’39.16 E oraz w północnej części przy ulicy Grunwaldzkiej –
54°28’57 N, 17°00’31 E. Pierwszy z nich okresowo wysycha, a w ostatnich latach woda
utrzymywała się tylko w niewielkich zagłębieniach terenu. Natomiast drugie stanowisko znajduje
się w dawnej kopalni (żwirowni) i składa się z kilku płytkich zbiorników. Spośród 7 gatunków
płazów stwierdzonych na tym terenie, 4 gatunki (żaba moczarowa, żaba jeziorkowa, grzebiuszka
ziemna, paskówka) są zamieszczone w Załączniku IV Dyrektywy Siedliskowej. Są to gatunki
zwierząt będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a które wymagają ścisłej ochrony.
Przy tym wykopalisku rozpoczęto prace budowlane, należy zatem zwrócić uwagę na zachowanie
tego cennego stanowiska płazów poprzez pozostawienie oczek wodnych i naturalnej roślinności.
6.5. Zagrożenia
W każdym mieście występują czynniki redukujące liczebność płazów. Do najważniejszych
należy zaliczyć negatywny wpływ ruchu samochodowego na migrujące płazy w okresie ich
rozrodu. Istnieje wiele badań naukowych przedstawiających wysoką śmiertelność płazów i innych
kręgowców na jezdniach. W Słupsku także wykonano badania nad śmiertelnością płazów na
odcinku ulicy Arciszewskiego w południowej części miasta. Na odcinku ok. 1,5 km naliczono
ponad 1000 rozjechanych żab trawnych i ropuch szarych (Hetmański i in. 2007). Osobniki
wędrowały z łąk w dolinie Słupi do zbiorników zlokalizowanych w lesie po drugiej stronie ulicy.
Na całym badanym odcinku stwierdzono kilka miejsc o największych stratach, wskazujących na
określone trasy migrujących płazów. Jest kilka sposobów rozwiązania tego problemu: 1) budowa
przejścia pod jezdnią, 2) zakładanie siatek i przenoszenie osobników na drugą stronę jezdni w
okresie nasilonej migracji, 3) postawienie znaków informujących kierowców o miejscach
przechodzenia przez jezdnię płazów włącznie z ograniczeniem prędkości.
Inne zagrożenia o charakterze lokalnym są równie istotne. Można tu wymienić:
zanieczyszczanie śmieciami zbiorników wodnych, (np. zbiornik przy torach kolejowych w stronę
Gdyni – współrzędne 54°28’47N, 17°01’19E), zabiegi melioracyjne, nadmierne wędkarstwo
niszczące szuwary i brzegi stawów oraz przekształcanie zbiorników wodnych (np. palikowanie
brzegu).
 47 
7. Gady Reptilia
W granicach administracyjnych miasta Słupska stwierdzono występowanie 4 gatunków
gadów. Żaden z napotkanych gatunków nie znalazł się w jakiejkolwiek kategorii zagrożeń
przyjętych w „Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt”. Jednak są to gatunki objęte ścisłą ochroną
gatunkową na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie
ochrony gatunkowej zwierząt. Jaszczurka zwinka znajduje się na liście gatunków w Załączniku IV
Dyrektywy Siedliskowej.
Padalec zwyczajny Anguis fragilis (mapa 35.5)
Osobniki tego gatunku zostały stwierdzone w Lasku Południowym Słupska. Kilka
osobników znaleziono rozjechanych na leśnych drogach, ale obserwowano również żywe osobniki.
Padalca nie znaleziono w Lasku Północnym.
Gatunek rozpowszechniony prawie w całej Europie (Sura 2003). Padalec zamieszkuje
najczęściej wilgotne, liściaste i mieszane lasy, ich obrzeża oraz polany leśne. Należy do gatunków
pospolitych w Polsce, natomiast nie ma danych na temat zmian liczebności populacji. Uważa się, że
na razie nie jest to gatunek zagrożony wyginięciem w skali kraju.
Zaskroniec zwyczajny Natrix natrix (mapa 36.1, 36.2, 36.5)
Ten rzadki wąż występuje na terenie Słupska w co najmniej dwóch miejscach. Pierwsze
stanowisko wykryto na terenie kopalni w północnej części miasta przy ulicy Grunwaldzkiej –
54°28’57N, 17°00’31E). Jest to miejsce licznego występowania płazów, stwierdzono tam aż 7
gatunków. W związku z tym, jest to miejsce atrakcyjne dla zaskrońca zwyczajnego, ponieważ
liczne zbiorniki wodne na terenie wykopaliska zapewniają bogate miejsca żerowiskowe.
Jednocześnie swoisty mikroklimat (duże nasłonecznienie terenu) stanowi odpowiednie miejsce do
rozrodu. Drugie stanowisko występowania zaskrońca stwierdzono w południowej części miasta, na
łąkach w dolinie Słupi (współrzędne geograficzne – 54°27’07N, 17°02’13E). Średnich rozmiarów
osobnik wygrzewał się na przewróconym pniu drzewa w pobliżu rowu wypełnionego wodą.
Zaskroniec został również stwierdzony przy ul. Strumykowej.
Gatunek zasiedla głównie podmokłe obszary łąkowe, tereny w pobliżu wód stojących (Sura
i Zamachowski 2003). Głównym pokarmem tego węża są płazy, które chwyta sprawnie pływając w
wodzie.
 48 
Jaszczurka zwinka Lacerta agilis (mapa 37.1, 37.2, 37.3)
Jaszczurka zwinka jest wymieniona w Załączniku IV Dyrektywy Siedliskowej. W granicach
administracyjnych miasta Słupska zwinkę stwierdzono w kilku miejscach. Pierwsze stanowisko
stanowi wykopalisko w północnej części miasta (54°28’57N, 17°00’31E), bogate w inne gatunki
gadów i płazów. Jaszczurka występowała licznie na skarpach. Drugie stanowisko to dawna
żwirownia mieszcząca się przy Lasku Północnym (54°28’39N, 17°02’39E). Zwinki występowały tu
również na skarpach. Inne miejsca to tereny ruderalne w północnej części miasta, stanowiące suche
obszary nieużytków.
Pospolity gatunek w Europie i w całej Polsce. Jaszczurka zwinka zamieszkuje wszelkie
cieplejsze i suche siedliska, np. lasy sosnowe, wrzosowiska, przydrożne skarpy, nasypy kolejowe i
rumowiska skalne (Sura 2003).
Jaszczurka żyworodna Lacerta vivipara (mapa 38.2, 38.5)
Stwierdzona w kilku miejscach, głównie na terenie łąk doliny Słupi, zarówno w części
południowej jak i północnej. Dodatkowo występuje przy zbiorniku wodnym za torami kolejowymi
(współrzędne geograficzne – 54°28’47N, 17°01’19E).
Jest pospolitym gadem na prawie całym obszarze Polski. Najczęściej występuje w
wilgotniejszych siedliskach, na obrzeżach lasów, torfowiskach, podmokłych łąkach i nadrzecznych
zaroślach (Sura 2003). Jaszczurki te dobrze pływają i w momencie zagrożenia wskakują do wody.
Na terenie Słupska gady skupiają się w kilku miejscach, jednak najważniejszymi siedliskami
są Lasek Południowy (padalec), tereny trawiaste w dolinie Słupi (zaskroniec, jaszczurka
żyworodna) oraz wykopalisko w północnej części miasta znajdujące się przy ulicy Grunwaldzkiej
(zaskroniec, jaszczurka zwinka, żyworódka) - współrzędne 54°28’57 N, 17°00’31E.
Zagrożenia
Zmiany środowiskowe wpływają niekorzystnie na stan populacji gadów. Pewne gatunki są
w Polsce silnie zagrożone wyginięciem (wąż Eskulapa, żółw błotny), zaś te, które dotychczas były
pospolite, występują już coraz rzadziej. Głównymi przyczynami spadku liczebności gadów są:
tępienie, nielegalne wybieranie z populacji do hodowli prywatnych, chemizacja i dewastacja
środowiska oraz rozwój drogownictwa. Coraz mniej jest dogodnych miejsc do występowania
pospolitych do niedawna gatunków jaszczurek i węży (Głowaciński i Rafiński 2003).
Zalecenia ochronne
Należy zachować siedliska kluczowe w możliwie naturalnym stanie.
 49 
8. Ptaki Aves
8.1. Wyniki badań
Gatunki, które stwierdzono na obszarze miasta Słupska zostały wymienione w tabeli 7.
Tabela zawiera informacje o przynależności gatunku do wyższej jednostki taksonomicznej tj.
rodziny, nazwę łacińską i polską gatunku oraz status gatunku. Status ten informuje o formie
przebywania na terenie miasta i przedstawia się następująco:
(L) – gniazdowanie ustalone na podstawie znalezionego gniazda z lęgiem, obserwacji dorosłych
ptaków noszących pokarm, stwierdzenia nielotnych młodych lub wielokrotnych obserwacji
terytorialnej pary albo śpiewającego samca w siedlisku odpowiednim do jego gniazdowania,
(PL) – gniazdowanie prawdopodobne, określone na podstawie zachowania ptaków wskazującego
na posiadanie lęgu lub zajęcia terytorium (odwodzenie i silne zaniepokojenie, obrona terytorium,
kilkakrotne sygnalizowanie głosem obecności na tym samym terytorium),
(NL) – gatunek spotykany w okresie lęgowym, lecz brak podstaw do uznania go za gnieżdżący się
w miejscu obserwacji.
W tabeli 7 przedstawiono status ochronny gatunków na podstawie rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Zaznaczono
także gatunki wymienione w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej objęte szczególną ochroną. Gatunki
ptaków bez jakiegokolwiek statusu ochronnego należą do łownych (rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych).
Włączając do listy nie tylko gatunki lęgowe, ale również te, których osobniki migrują przez
tereny administracyjne Słupska naliczono ich 122 (tab. 7). Z tego 15 gatunków stanowią ptaki
pojawiające się przypadkowo lub sporadycznie. Pozostałe gniazdują lub przebywają w strefie
podmiejskiej i miejskiej stosunkowo regularnie.
Stwierdzono, że spośród 122 zaobserwowanych gatunków, 101 stanowią ptaki lęgowe lub
prawdopodobnie lęgowe. Pozostałe 21 to ptaki nielęgowe – regularnie lub przypadkowo
przebywające w strefie podmiejskiej i miejskiej. Zdecydowana większość zanotowanych gatunków
podlega ścisłej ochronie gatunkowej (106 gatunków). Ochronie częściowej podlega 8 gatunków.
Pozostałe gatunki: cyraneczka, krzyżówka, głowienka, czernica, kuropatwa, słonka, łyska i
grzywacz należą do ptaków łownych. Na podstawie Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej ustalono,
że szczególnej ochronie podlega 9 gatunków ptaków: bocian biały, błotniak stawowy, kania ruda,
derkacz, żuraw, zimorodek, dzięcioł czarny, lerka i gasiorek.
 50 
Tabela 7. Lista gatunków ptaków stwierdzonych w strefie podmiejskiej i miejskiej Słupska w latach 20042011. Status gatunku w siedlisku: L – lęgowy, PL – prawdopodobnie lęgowy, NL – nielęgowy. Status
ochronny wg rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt: S – gatunek objęty ochroną ścisłą, C – gatunek objęty ochroną częściową.
Dyrektywa Ptasia – I (Załącznik I).
Nazwa gatunku
Nazwa rodziny
łacińska
polska
1
2
3
Anatidae
Cygnus olor
Łabędź niemy
Anatidae
Anas penelope
Anatidae
Gatunek w
siedlisku
4
Status
Dyrektywa
ochronny
Ptasia
6
5
L
S
Świstun
NL
S
Anas crecca
Cyraneczka
NL
Anatidae
Anas platyrhynchos
Krzyżówka
L
Anatidae
Anas querquedula
Cyranka
NL
S
Anatidae
Anas clypeata
Płaskonos
NL
S
Anatidae
Aythya ferina
Głowienka
NL
Anatidae
Aythya fuligula
Czernica
NL
Anatidae
Bucephala clangula
Gągoł
NL
S
Anatidae
Mergus merganser
Nurogęś
NL
S
Phasianidae
Coturnix coturnix
Przepiórka
PL
S
Phasianidae
Perdix perdix
Kuropatwa
PL
Podicipitidae
Perkozek
L
S
Podicipitidae
Podiceps cristatus
Perkoz dwuczuby
NL
S
Phalacrocoracidae
Phalacrocorax carbo
Kormoran
NL
C
Ardeidae
Ardea cinerea
Czapla siwa
NL
C
Ciconiidae
Ciconia ciconia
Bocian biały
L
S
I
Accipitridae
Milvus milvus
Kania ruda
NL
S
I
Accipitridae
Circus aeruginosus
Błotniak stawowy
L
S
I
Accipitridae
Accipiter gentilis
Jastrząb
NL
S
Accipitridae
Accipiter nisus
Krogulec
PL
S
Accipitridae
Buteo buteo
Myszołów
L
S
Falconidae
Falco tinnunculus
Pustułka
L
S
Rallidae
Rallus aquaticus
Wodnik
L
S
Rallidae
Crex crex
Derkacz
PL
S
Rallidae
Fulica atra
Łyska
L
Rallidae
Gallinula chloropus
Kokoszka
L
S
Gruidae
Grus grus
Żuraw
L
S
Charadriidae
Charadrius dubius
Sieweczka rzeczna
PL
S
Charadriidae
Vanellus vanellus
Czajka
L
S
Charadriidae
Gallinago gallinago
Kszyk
PL
S
Charadriidae
Scolopax rusticola
Słonka
PL
Scolopacidae
Tringa ochropus
Samotnik
PL
S
Laridae
Larus argentatus
Mewa srebrzysta
L
C
Laridae
Larus canus
Mewa pospolita
NL
S
Laridae
Larus ridibundus
Śmieszka
NL
S
Columbidae
Columba livia
Gołąb miejski
L
C
 51 
I
I
Columbidae
Columba palumbus
Grzywacz
L
Columbidae
Streptopelia decaocto
Sierpówka
L
S
Cuculidae
Cuculus canorus
Kukułka
L
S
Tytonidae
Tyto alba
Płomykówka
NL
S
Strigidae
Strix aluco
Puszczyk
PL
S
Apodidae
Apus apus
Jerzyk
L
S
Alcedinidae
Alcedo atthis
Zimorodek
PL
S
Picidae
Dendrocopos major
Dzięcioł duży
L
S
Picidae
Dendrocopos minor
Dzięciołek
L
S
Picidae
Dryocopus martius
Dzięcioł czarny
PL
S
Picidae
Picus viridis
Dzięcioł zielony
PL
S
Alaudidae
Lullula arborea
Lerka
L
S
Alaudidae
Galerida cristata
Dzierlatka
L
S
Alaudidae
Alauda arvensis
Skowronek
L
S
Hirundinidae
Delichon urbicum
Oknówka
L
S
Hirundinidae
Hirundo rustica
Dymówka
L
S
Motacillidae
Anthus pratensis
Świergotek łąkowy
L
S
Motacillidae
Motacilla alba
Pliszka siwa
L
S
Motacillidae
Motacilla cinerea
Piszka górska
L
S
Bombycillidae
Bombycilla garrulus
Jemiołuszka
NL
S
Troglodytidae
Troglodytes troglodytes
Strzyżyk
L
S
Turdidae
Erithacus rubecula
Rudzik
L
S
Turdidae
Luscinia luscinia
Słowik szary
L
S
Turdidae
Phoenicurus ochruros
Kopciuszek
L
S
Turdidae
Phoenicurus phoenicurus
Pleszka
L
S
Turdidae
Saxicola rubetra
Pokląskwa
L
S
Turdidae
Oenanthe oenanthe
Białorzytka
L
S
Turdidae
Turdus merula
Kos
L
S
Turdidae
Turdus illiacus
Droździk
NL
S
Turdidae
Turdus pilaris
Kwiczoł
L
S
Turdidae
Turdus philomelos
Śpiewak
L
S
Turdidae
Turdus viscivorus
Paszkot
L
S
Sylviidae
Locustella naevia
Świerszczak
L
S
Sylviidae
Locustella fluviatilis
Strumieniówka
L
S
Sylviidae
Acrocephalus schoenobaenus Rokitniczka
L
S
Sylviidae
Acrocephalus palustris
Łozówka
L
S
Sylviidae
Acrocephalus scirpaceus
Trzcinniczek
L
S
Sylviidae
Acrocephalus arundinaceus
Trzciniak
L
S
Sylviidae
Hippolais icterina
Zaganiacz
L
S
Sylviidae
Sylvia curruca
Piegża
L
S
Sylviidae
Sylvia communis
Cierniówka
L
S
Sylviidae
Sylvia borin
Gajówka
L
S
Sylviidae
Sylvia atricapilla
Kapturka
L
S
Sylviidae
Phylloscopus collybita
Pierwiosnek
L
S
Sylviidae
Phylloscopus sibilatrix
Świstunka leśna
L
S
 52 
I
I
I
Sylviidae
Phylloscopus trochiloides
Piecuszek
L
S
Sylviidae
Regulus regulus
Mysikrólik
L
S
Sylviidae
Regulus ignicapillus
Zniczek
L
S
Muscicapidae
Muscicapa striata
L
S
Muscicapidae
Ficedula hypoleuca
Muchołówka szara
Muchołówka
żałobna
L
S
Aegithalidae
Aegithalos caudatus
Raniuszek
L
S
Paridae
Cyanistes caeruleus
Modraszka
L
S
Paridae
Lophophanes cristatus
Czubatka
PL
S
Paridae
Parus major
Bogatka
L
S
Paridae
Poecile palustris
Sikora uboga
L
S
Paridae
Parus ater
Sosnówka
PL
S
Sittidae
Sitta europaea
Kowalik
L
S
Certhiidae
Certhia familiaris
Pełzacz leśny
L
S
Certhiidae
Certhia brachydactyla
Pełzacz ogrodowy
L
S
Remizidae
Remiz pendulinus
Remiz
L
S
Oriolidae
Oriolus oriolus
Wilga
L
S
Laniidae
Lanius collurio
Gąsiorek
L
S
Corvidae
Garrulus glandarius
Sójka
L
S
Corvidae
Pica pica
Sroka
L
C
Corvidae
Corvus monedula
Kawka
L
S
Corvidae
Corvus frugilegus
Gawron
L
C
Corvidae
Corvus cornix
Wrona siwa
L
C
Corvidae
Corvus corax
Kruk
L
C
Sturnidae
Sturnus vulgaris
Szpak
L
S
Passeridae
Passer domesticus
Wróbel
L
S
Passeridae
Passer montanus
Mazurek
L
S
Fringillidae
Fringilla coelebs
Zięba
L
S
Fringillidae
Serinus serinus
Kulczyk
L
S
Fringillidae
Carduelis chloris
Dzwoniec
L
S
Fringillidae
Carduelis carduelis
Szczygieł
L
S
Fringillidae
Carduelis spinus
Czyż
NL
S
Fringillidae
Carduelis cannabina
Makolągwa
L
S
Fringillidae
Carduelis flammea
NL
S
Fringillidae
Loxia curvirostra
Czeczotka
Krzyżodziób
świerkowy
NL
S
Fringillidae
Carpodacus erythrinus
Dziwonia
L
S
Fringillidae
Gil
L
S
Fringillidae
Pyrrhula pyrrhula
Coccothraustes
coccothraustes
Grubodziób
L
S
Emberizidae
Emberiza citrinella
Trznadel
L
S
Emberizidae
Emberiza schoeniclus
Potrzos
L
S
Emberizidae
Emberiza calandra
Potrzeszcz
L
S
 53 
I
Górski (1981) odnotował w strefie miejskiej i podmiejskiej Słupska w latach 1973-1979
występowanie zimą 60, a późną wiosną 95 gatunków ptaków. Łącznie stwierdził występowanie 125
gatunków awifauny.
Badania z ostatniego okresu obejmującego lata 2004-2011 wykazały obecność 122 gatunków
awifauny. W porównaniu do badań z lat 70-tych ubiegłego stulecia nie wykryto następujących
gatunków: lodówka (Clangula hyemalis), siewnica (Squatarola squatarola), kwokacz (Tringa
nebularia), brodziec leśny (Tringa glareola), mewa żółtonoga (Larus fuscus), górniczek
(Eremophila alpestris), świergotek polny (Anthus campestris), srokosz (Lanius excubitor), pluszcz
(Cinclus cinclus), pokrzywnica (Prunella modularia), jarzębatka (Sylvia nisoria), ortolan (Emberiza
hortulana). W większości są to gatunki rzadko występujące lub pojawiające się sporadycznie na
obszarze Słupska. Można je jednak dołączyć do listy gatunków ptaków występujących w tym
mieście.
Ostatnie badania wykazały istnienie nowych gatunków, niestwierdzonych wcześniej przez
Górskiego (1981). Są to: błotniak stawowy, płaskonos, świstun, głowienka, czernica, gągoł, łabędź
niemy, żuraw, kormoran, dzięcioł czarny, dzięcioł zielony, derkacz i płomykówka. Na szczególną
uwagę zasługuje pojawienie się na terenie podmiejskim lęgowego błotniaka stawowego i derkacza
oraz w Lasku Południowym dzięcioła czarnego. Te trzy gatunki są szczególnie cenne, ponieważ są
wymienione w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej.
Do najcenniejszych ptaków stwierdzonych w Słupsku należy zaliczyć te, które są
wymienione w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, a które objęte są szczególnymi środkami
ochronnymi, obejmującymi także ich siedliska w celu zapewnienia przetrwania i rozrodu w
obszarach ich występowania.
Gatunki te zostały wymienione i opisane poniżej, a lokalizacja ich stwierdzenia jest
przedstawiona na mapach.
Bocian biały (L), (mapa 39.2)
Status: gatunek średnio liczny na północy kraju, nieliczny zaś na południowym zachodzie.
Jedno gniazdo zajęte rokrocznie przez parę lęgową stwierdzono w północno-wschodniej części
miasta. Gniazdo znajduje się na słupie elektrycznym stojącym przy ulicy Cienistej (lokalizacja –
54°29’09N, 17°02’47E). W 2011 roku gniazdo było również zajęte przez parę lęgową.
 54 
Błotniak stawowy (L), (mapa 40.2)
Status: nieliczny, tylko lokalnie średnio liczny w kraju. Więcej par występuje na północy
kraju niż na południu. Jedna para regularnie gniazduje w trzcinowiskach na podmokłych łąkach w
północno-wschodniej części miasta (lokalizacja – 54°28’45N, 17°02’16E). Parę obserwowano
również w okresie lęgowym 2011 roku.
Kania ruda (NL)
Status: nieliczny, miejscami bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu. W skali kraju najliczniej
występuje w północno-zachodniej części. Pojedynczego osobnika obserwowano w okresie letnim
2010 roku latającego nad mokrymi łąkami w dolinie Słupi. Nie ma żadnych dowodów na
występowanie gniazda w granicach administracyjnych miasta.
Lerka (L), (mapa 41.2, 41.3, 41.5)
Status: nieliczny, tylko lokalnie może być średnio licznym ptakiem. Na niżu zwykle lerka
występuje rzadko. Lokalnie, np. w ubogich borach sosnowych bywa średnio liczna. Preferuje
najbardziej obrzeża suchych prześwietlonych borów, drzewostanów sosnowych, zręby, ugory w
pobliżu terenów otwartych - kompleksów leśnych i zgrupowań wysokich drzew. Śpiewającego
samca odnotowano na skraju Lasku Południowego w południowej części miasta w latach 20102011. Lerki występują również w północnej części miasta, przy Lasku Północnym.
Zimorodek (PL), (mapa 42.5)
Status: Nieliczny, tylko lokalnie średnio liczny ptak lęgowy w kraju. W okresie lęgowym
zimorodek występuje corocznie nad zbiornikiem wodnym przy ulicy Sosnowej w południowej
części miasta (54°26’51.3”N, 17°02’36.9”E). Prawdopodobnie jest to gatunek lęgowy na terenie
Lasku Południowego. Żerujące zimorodki można również spotkać w dolinie Słupi (zamknięte
zbiorniki wodne) oraz na rzece Słupi.
Żuraw (L), (mapa 43.2)
Status: Nieliczny ptak lęgowy niżu. Para zajmuje rokrocznie terytorium w północnowschodniej części miasta, na terenach podmokłych doliny Słupi. Osobniki żerują często w
krajobrazie rolniczym strefy podmiejskiej Słupska. Preferuje rozległe bagna wśród lasów i
torfowiska nad jeziorami i starorzeczami. Żeruje także na łąkach i polach uprawnych. W Europie
Środkowej lęgowiska znajdują się w wilgotnych obniżeniach terenu, na zalewanych łąkach i
pastwiskach, w strefach przybrzeżnych.
 55 
Derkacz (PL), (mapa 44.5)
Status: nieliczny, lokalnie średnio liczny ptak lęgowy. W czerwcu 2010 roku jeden samiec
odzywał się na łąkach w dolinie Słupi w południowej części miasta. Miejsce stwierdzenia ma
współrzędne geograficzne – 54°26’57N, 17°02’03E. W niektórych latach można było usłyszeć
nawet kilka odzywających się samców na obszarze doliny Słupi.
Występuje najczęściej na wilgotnych łąkach z wysoką roślinnością zielną i kępami
krzewów, również na polach uprawnych. Jego ochrona polega na zachowaniu naturalnego siedliska
i niedopuszczeniu do osuszania łąk. Siedlisko, w którym stwierdzono derkacza nie powinno być
wykaszane. Jeśli do tego dojdzie, to nie powinno się wykaszać łąki wczesną wiosną. Ewentualne
wykaszanie łąk (w późniejszym terminie od 1 lipca) powinno odbywać się od środka działki na
zewnątrz pola. Umożliwia to ucieczkę młodych derkaczy przed maszyną rolniczą.
Dzięcioł czarny (PL) (mapa 45.5)
Status: nieliczny, tylko lokalnie w kraju może być średnio liczny. Corocznie jest widywany
w Lasku Południowym. Prawdopodbnie jest to gatunek lęgowy w tej części miasta. Wybiera
najczęściej wysokopienne bory iglaste, lasy mieszane, rzadziej lasy liściaste, ale też zadrzewienia i
duże parki miejskie. Dziuple wykuwa najczęściej w starych sosnach, bukach i świerkach.
Gąsiorek (L), (mapa 46.2, 46.4)
Status: średnio liczny ptak lęgowy. Pojedyncze pary lęgowe tego gatunku występują w
różnych częściach miasta. Stanowiska gąsiorka zlokalizowano na terenach ruderalnych i
nieużytkach przy torach kolejowych prowadzących do Ustki oraz we wschodniej części miasta.
Środowiskiem tego ptaka są nasłonecznione, otwarte, suche tereny z ciernistymi krzewami. Można
go spotkać także na śródpolnych zadrzewieniach z samotnymi krzewami lub z kępami drzew.
W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Głowaciński 2001) zostały wymienione gatunki
szczególnie zagrożone w kraju. Spośród ptaków zaobserwowanych w Słupsku należą do nich:
świstun (CR - gatunek skrajnie zagrożony), kania ruda (NT – gatunek niższego ryzyka, ale bliski
zagrożenia), czeczotka (LC – gatunek niewykazujący na razie regresu i nienależący do zbyt
rzadkich, ale jest zła sytuacja gatunku w otoczeniu Polski).
Wszystkie te gatunki pojawiają się sporadycznie na terenie miasta.
 56 
8.2. Charakterystyka ptaków w poszczególnych środowiskach
8.2.1. Ptaki lęgowe w parkach śródmiejskich Słupska
W 2002 roku w parkach miejskich Słupska o powierzchni 9,4 ha stwierdzono 15 gatunków
ptaków o łącznym zagęszczeniu 309,3 par/10 ha (Antczak 2004). Najliczniejszy był gawron z
zagęszczeniem 152,6 par/10 ha. Stosunkowo liczny był grzywacz 51,5 par/10 ha. Liczne były
również sierpówka, kos, dzwoniec i zięba. Poniższa tabela 8 przedstawia skład gatunkowy ptaków
w parkach miejskich Słupska oraz ich zagęszczenie w przeliczeniu na 10 ha powierzchni.
Tabela 8. Liczebność i zagęszczenie poszczególnych gatunków ptaków gniazdujących w zieleni
śródmiejskiej Słupska w 2002 roku (dane z Antczak 2004).
Gatunek
Gawron Corvus frugilegus
Grzywacz Columba palumbus
Sierpówka Streptopelia decaocto
Kos Turdus merula
Dzwoniec Carduelis chloris
Zięba Fringilla coelebs
Kulczyk Serinus serinus
Modraszka Cyanistes caeruleus
Szpak Sturnus wulgaris
Bogatka Parus major
Sroka Pica pica
Piegża Sylvia curruca
Zaganiacz Hippolais icterina
Kwiczoł Turdus pilaris
Szczygieł Carduelis carduelis
Łącznie
Liczba par
148
50
29
19
13
11
7
6
5
4
2
2
2
1
1
300
Zagęszczenie par/10 ha
152,6
51,5
29,9
19,6
13,4
11,3
7,2
6,2
5,1
4,1
2,1
2,1
2,1
1
1
309,3
Gawron (L) (mapa 47.2)
Status: jest to średnio liczny ptak lęgowy niżu. W Słupsku kolonie lęgowe gawrona
występują w kilku miejscach. Cechą populacji słupskiej jest tworzenie wielu, ale małych liczebnie
kolonii. W 2002 roku zanotowano 8 kolonii gawrona, a liczebność populacji lęgowej została
oszacowana na 148 par. Gawron gniazdował: 1) ulica Mierosławskiego, 2) park przy ulicy Jana
Pawła II, 3) park przy ul. Sienkiewicza, 4) przy Sądzie Rejonowym ul. Szarych Szeregów, 5) przy
dworcu autobusowym PKS, 6) podwórze blokowe od strony ul. Marii Curie Skłodowskiej, 7) przy
Bibliotece Miejskiej ul. Grodzka, 8) plac Powstańców Warszawy.
 57 
Wszystkie te stanowiska są zachowane obecnie i liczą od jednego (Przy Sądzie Rejonowym) do
kilkudziesięciu gniazd (ul. Sienkiewicza) w kolonii. Zagrożeniem dla kolonii lęgowych jest
przycinka korony drzew.
W okresie zimowym i wędrówek gawrony masowo nocują w parkach miejskich Słupska. Są to
jednak ptaki z wywodzace się z krajów na północ i wschód od Polski.
8.2.2. Ptaki terenów zabudowanych
Obserwacje na terenie zabudowanym miasta wskazują na obecność co najmniej 17 gatunków
lęgowej awifauny, przy czym wytypowano tylko te gatunki, które w mniejszym lub większym
stopniu wykorzystują budynki do rozrodu (tab. 9). Nie potwierdzono lęgów płomykówki, dlatego
uzyskała status jako nielęgowy na terenie Słupska. Większośc gatunków jest objęta ścisłą ochroną
za wyjątkiem mewy srebrzystej i gołębia miejskiego (ochrona częściowa) oraz grzywacza
(właczony na listę gatunków zwierząt łownych). Bocian biały znajduje się na liście gatunków
objętych szczególną ochroną (Załacznik I Dyrektywy Ptasiej). Opis stanowiska bociana został
przedstawiony w rozdziale 8.1.
Tabela 9. Awifauna terenów zabudowanych w Słupsku w latach 2004-2011. Status gatunku: L –
lęgowy, PL – prawdopodobnie lęgowy, NL – nielęgowy. Status ochronny gatunku: S – ochrona
ścisła, C – ochrona częsciowa. Dyrektywa Ptasia: II – Załącznik II.
Lp
Status
Dyrektywa
Status
ochronny
Ptasia
Nazwa gatunku
gatunku
1
I
Bocian biały Ciconia ciconia
L
S
2
Pustułka Falco tinnunculus
L
S
3
Mewa srebrzysta Larus argentatus
L
C
4
Gołąb miejski Columba livia
L
C
5
L
6
Sierpówka Streptopelia decaocto
L
S
7
Płomykówka Tyto alba guttata
NL
S
8
Jerzyk Apus apus
L
S
9
Oknówka Delichon urbicum
L
S
10
Dymówka Hirundo rustica
L
S
11
Pliszka siwa Motacilla alba
L
S
12
Kopciuszek Phoenicurus phoenicurus
L
S
13
L
S
14
Bogatka Parus major
L
S
15
Kawka Corvus monedula
L
S
16
Szpak Sturnus vulgaris
L
S
17
Wróbel Passer domesticus
L
S
 58 
Charakterystyka niektórych gatunków lęgowych ptaków występujących na terenie zabudowanym
Słupska została przedstawiona poniżej.
Sroka
Status: średnio liczny ptak lęgowy niżu. Liczebność populacji sroki w Słupsku została
oszacowana od ok. 70 par w latach 1978-79 do 150 par po zaledwie 10 latach (Górski i Kotlarz
1992). Wzrost liczebności występował zarówno na terenach podmiejskich, jak i w śródmieściu. W
latach 2002-2004 obserwowano dalszy rozwój liczebny populacji sroki w Słupsku. Liczebność
populacji wynosiła wtedy 219 par, a średnie zagęszczenie osiągnęło 12,6 pary/km2 (Pakuła i in.
2004). Ponad 40% gniazd zlokalizowanych było na pojedynczo rosnących drzewach, najczęściej
przy ruchliwych ulicach. Zdecydowanie rzadziej sroki budowały gniazda w alejach drzew (7,8%
gniazd) oraz na terenie ogródków działkowych (1,4% gniazd). Sroki zakładały gniazda najchętniej
na topolach i brzozach. Średnia wysokość umieszczania gniazd przez sroki na drzewach w Słupsku
wynosiła 11,7 ± 3,5 m.
Jerzyk
Status: średnio liczny, niekiedy liczny ptak lęgowy w całym kraju. Jerzyki przebywają na
terenie miasta tylko w okresie lęgowym. Gniazdują w szczelinach dachów i ścian budynków. Ich
liczebność stanowi nawet 7,2% ugrupowania awifauny w Słupsku (Górski 1981).
Gołąb miejski
Status: Średnio liczny ptak lęgowy większych miast. W 1998 roku liczebność populacji
gołębia miejskiego w Słupsku wynosiła ok. 850 osobników. Na powierzchni administracyjnej
miasta zagęszczenie wynosiło 2, a na terenie zabudowanym 5,6 os./10 ha. Natomiast w samym
śródmieściu zagęszczenie osiągnęło 24,3 os./10 ha (Hetmański 2008).
W roku 2008 liczebność gołębia wynosiła już 1412 osobników, zatem w ciągu 10 lat
nastąpił wzrost o 66%. Zagęszczenie na terenie zabudowanym wzrosło do 9,4 os./10 ha, a w samym
śródmieściu do 35,2 os./10 ha. Wzrost liczebności populacji stwierdzono głównie w śródmieściu.
Największe stado gołębi od lat występuje na Głównym Rynku i liczy ok. 500 osobników.
Grzywacz
Status: średnio liczny ptak lęgowy całego kraju. W latach siedemdziesiątych grzywacz
gniazdował w podmiejskich terenach zieleni wysokiej w zagęszczeniu około 8-11 par/10 ha.
Natomiast zdecydowanie mnie par występowało wtedy w parkach śródmiejskich (2-3 pary/10 ha).
W następnej dekadzie, w latach 80-tych, z powodu drapieżnictwa wrony siwej na terenach
 59 
podmiejskich liczebność par lęgowych wyraźnie spadła (6,3 par/10 ha), podczas gdy w śródmieściu
wzrosła do 21,6 par/10 ha. W latach 90-tych ubiegłego stulecia nastąpił dalszy rozwój populacji
miejskiej osiągając zagęszczenie 52,4 par/10 ha (Górski i in. 1998).
Sierpówka
Status: średnio liczny ptak lęgowy całego kraju. Sierpówka skolonizowała Słupsk w latach
50-tych ubiegłego stulecia. Na początku lat 90-tych liczebność populacji osiągnęła prawie 3000
osobników (Górski 1993). Obecnie obserwuje się spadek liczebny tego gatunku nie tylko w
Słupsku ale również w innych miastach.
Sierpówki gniazdują w strefie miejskiej i podmiejskiej Słupska w każdym typie zabudowy.
Mewa srebrzysta
Status: nieliczny, lokalnie średnio liczny ptak lęgowy. Gatunek ten gniazduje na dachach
bloków osiedli mieszkaniowych we wszystkich częściach miasta. Przebywa w mieście przez cały
rok. Mewa srebrzysta skolonizowała Słupsk w latach dziewięćdziesiątych 20. wieku, o kilka lat
później niż Ustkę tj. w roku 1984 (Ziółkowski 1998). Okres lęgowy mewy srebrzystej jest
uciążliwy dla mieszkańców, ponieważ dorosłe ptaki hałasują, a co więcej, są czasem agresywne
wobec przechodniów. Dodatkowy problem stanowią ekskrementy tych mew, które gromadzą się na
powierzchni dachów. Materiał gniazdowy jest zwiewany z dachów i powoduje zatykanie rynien.
Najskuteczniejszą metodą redukcji liczebności populacji miejskiej jest ograniczenie dostępu do
źródeł pokarmu (śmietniki, wysypiska śmieci).
Pustułka (L) (mapa 48.2)
Status: pustułka jest nielicznym ptakiem lęgowym całego kraju. Zasiedla tereny rolnicze i
zurbanizowane. W Słupsku corocznie gniazduje około od 5 do 8 par. Pary lęgowe zlokalizowano w
następujących budynkach: wieża kościoła Mariackiego przy Placu Stary Rynek (do 2004 roku
gniazdowały 1-2 pary), wieża kościoła św. Jacka przy ul. Dominikańskiej (1 para), wieża kościoła
p.w. Najświętszego Serca Jezusowego przy ul. Armii Krajowej 22 (1 para), budynek Sądu
Rejonowego przy ul. Szarych Szeregów 13 (1 para), budynek Wojewódzkiego Szpitala
Specjalistycznego im. J. Korczaka przy ul. Obrońców Wybrzeża 4 (1 para). Sporadycznie spotyka
się pojedyncze lęgi pustułki na balkonach bloków mieszkalnych osiedla Jana Sobieskiego lub
Niepodległości (1-2 pary).
 60 
Populacja pustułki w Słupsku jest bardzo nieliczna, co zapewne spowodowane jest
niedostateczną liczbą odpowiednich miejsc lęgowych na terenie miasta. Ten problem można
rozwiązać poprzez zakładanie budek lęgowych odpowiednio skonstruowanych dla pustułek.
Puszczyk (PL) (mapa 49.2, 49.5)
Status: jest to średnio liczny ptak lęgowy w całym kraju, również na Pomorzu. Gatunek
najliczniejszy spośród krajowych sów. Występuje głównie w lasach, ale spotykany bywa również w
osiedlach ludzkich. Jako miejsce dziennego schronienia może wykorzystywać strychy domów,
stodoły, wieże kościołów. Badania w ponad 100 wieżach kościelnych na Pomorzu Środkowym nie
udokumentowały gniazdowania tego ptaka wewnątrz budynków.
Na terenie Miasta Słupska obserwowano puszczyki w Lasku Północnym i Południowym oraz na
terenie cmentarza przy ul. Kaszubskiej. Uzyskano również informacje o gniazdowaniu puszczyka w
centrum miasta przy Urzędzie Miejskim.
Płomykówka (NL) (Mapa 50.2)
Status: nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu. Na Pomorzu jest gatunkiem bardzo
nielicznym. Jesienią 2009 roku obserwowano jednego osobnika w północnej części miasta (przy ul.
Cienistej). Osobnik (prawdopodobnie młody) występował tu przez krótki okres czasu. Okresowe
przebywanie w budynku jest charakterystyczne dla młodych płomykówek, które po opuszczeniu
pary rodzicielskiej rozpraszają się w poszukiwaniu własnego terytorium, testując różne
zabudowania (głównie stodoły, strychy domów, wieże kościelne). Nie znaleziono dowodów na
występowanie pary lęgowej na terenie Miasta.
Do założenia gniazda płomykówki potrzebują spokojnych, ciemnych strychów domów lub
innych budynków. Doskonałym rozwiązaniem, który ułatwia zadomowienie się tej sowy, jest
zawieszanie dużych budek lęgowych wewnątrz budynków, np. w stodołach, strychach domów, w
wieżach kościelnych. Niedawno uruchomiony program rozwieszania budynek w kościołach na
terenie Pomorza Środkowego daje już pierwsze pozytywne rezultaty.
8.2.3. Ptaki Lasku Południowego i Północnego
Na terenie lasu (Lasek Południowy i Północny) stwierdzono występowanie 50 gatunków
ptaków (tab. 10). Zdecydowana większość była reprezentowana przez ptaki Wróblowe
(Passeriformes). Ptaków lęgowych lub prawdopodobnie lęgowych było 44 gatunki, pozostałe 6 to
nielęgowe.
 61 
Spośród wszystkich zanotowanych ptaków w środowisku leśnym zdecydowana większość
podlega ochronie ścisłej (46 gatunków), a częściowej 2 gatunki (rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt). Gatunkami
łownymi są grzywacz i słonka (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w
sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych).
Na terenie lasu w południowej części Miasta zlokalizowano występowanie 2 gatunków
ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Są to gatunki: lerka (lęgowy) oraz
dzięcioł czarny (nielęgowy). W Lasku Północnym stwierdzono również lerkę. Opis tych gatunków
został przedstawiony powyżej w rozdziale 8.1.
Tabela 10. Awifauna Lasku Południowego i Północnego w Słupsku w latach 2004-2011. Status
gatunku: L – lęgowy, PL – prawdopodobnie lęgowy, NL – nielęgowy. Status ochronny
gatunku: S – ochrona ścisła, C – ochrona częsciowa. Dyrektywa Ptasia: II – Załącznik II.
Lp
Status
Dyrektywa
Status
ochronny
Ptasia
Nazwa gatunku
gatunku
1
Jastrząb Accipiter gentilis
NL
S
2
Krogulec Accipiter nisus
PL
S
3
Myszołów Buteo buteo
L
S
4
Słonka Scolopax rusticola
L
5
L
6
Puszczyk Strix aluco
PL
S
7
Dzięcioł duży Dendrocopos major
L
S
8
Dzięciołek Dendrocopos minor
L
S
9
I
Dzięcioł czarny Dryocopus martius
NL
S
10
Dzięcioł zielony Picus viridis
PL
S
11
I
Lerka Lullula arboreta
L
S
12
Jemiołuszka Bombycilla garrulus
NL
S
13
Strzyżyk Troglodytes troglodytes
L
S
14
Rudzik Erithacus rubecula
L
S
15
Pleszka Phoenicurus phoenicurus
L
S
16
Droździk Turdus illiacus
NL
S
17
Kos Turdus merula
L
S
18
Śpiewak Turdus philomelos
L
S
19
L
S
20
Paszkot Turdus viscivorus
L
S
21
Pierwiosnek Phylloscopus collybita
L
S
22
Świstunka leśna Phylloscopus sibilatrix
L
S
23
Piecuszek Phylloscopus trochiloides
L
S
24
Kapturka Sylvia atricapilla
L
S
25
Gajówka Sylvia borin
L
S
26
L
S
27
Zniczek Regulus ignicapillus
L
S
28
Mysikrólik Regulus trata
L
S
 62 
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca
Muchołówka szara Muscicapa trata
Raniuszek Aegithalos caudatus
Czubatka Lophophanes cristatus
Bogatka Parus major
Sikora uboga Poecile palustris
Sosnówka Parus ater
Czarnogłówka Poecile montanus
Kowalik Sitta europaea
Pełzacz ogrodowy Certhia brachydactyla
Pełzacz leśny Certhia familiaris
Wilga Oriolus oriolus
Kruk Corvus corax
Wrona siwa Corvus cornix
Sójka Garrulus glandarius
Krzyżodziób świerkowy Loxia curvirostra
Czyż Carduelis spinus
Grubodziób Coccothraustes coccothraustes
Gil Pyrrhula pyrrhula
L
L
L
L
PL
L
L
PL
L
L
L
L
L
L
L
L
L
NL
NL
L
L
L
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
C
C
S
S
S
S
S
S
S
Charakterystyka wybranych gatunków ptaków gniazdujących w lasach strefy podmiejskiej
Myszołów (L) (Mapa 51.5)
Status: średnio liczny ptak lęgowy całego kraju. Para lęgowa gniazduje na początku (od
strony miasta) Lasku Południowego. W 2008 roku schwytano pod gniazdem osłabionego młodego
ptaka, który prawdopodobnie wypadł z gniazda. Gniazdo umieszczone było na wysokiej sośnie.
Preferuje otwarte tereny w pobliżu lasu lub z śródpolnymi zadrzewieniami, kępami i szpalerami
drzew, gdzie gniazduje.
Kruk (L)
Status: jest to nieliczny ptak lęgowy kraju. Para lęgowa kruka gniazdowała w środkowej
części Lasku Południowego w latach 2008-2010. Gniazdo zbudowane było na wysokiej sośnie
zwyczajnej. Pierwotnie zasiedlał tylko rozległe i odludne lasy. Obecnie coraz częściej zajmuje
obrzeża dużych kompleksów leśnych liściastych i iglastych otoczonych bujnymi łąkami, w pobliżu
rzek i zbiorników wodnych.
Wrona siwa (L)
Status: średnio liczny ptak lęgowy kraju. Para lęgowa rokrocznie gniazduje w Lasku
Południowym naprzeciwko Akademii Pomorskiej przy ulicy Arciszewskiego. Zajmuje najczęściej
 63 
obrzeża wszelkich lasów i zadrzewień śródpolnych, tereny typu parkowego z pastwiskami, polami,
i łąkami oraz parki miejskie.
Dzięcioł zielony (PL) (mapa 52.5)
Status: jest to nieliczny ptak lęgowy na Pobrzeżu Bałtyckim. W kraju może być lokalnie
średnio liczny. Odzywającego się samca w okresie lęgowym wielokrotnie słyszano w lesie w
pobliżu jednostki wojskowej przy ulicy Arciszewskiego.. Unika zwartych kompleksów leśnych.
Świstunka leśna (L)
Status: liczny ptak lęgowy kraju. Również w Lasku Południowym i Północnym często
spotykana. Występuje głównie w wysokim drzewostanie liściastym z dobrze rozwiniętymi,
zwartymi koronami drzew, z niezbyt gęstym podszytem, warstwą ziół i runem, o umiarkowanej
wilgotności i dużym zacienieniu.
Strzyżyk (L)
Status: średnio liczny ptak lęgowy kraju. W Lasku Południowym i Północnym Słupska
występuje również dośc licznie. Można go spotkać głównie w wilgotnych lasach z bujnym
podszytem i runem.
8.2.4. Ptaki łąk doliny Słupi
W dolinie Słupi znajdującej się w granicach administracyjnych Miasta Słupska zanotowano
występowanie 29 gatunków ptaków (tab. 11). Wyłączono tu gatunki ściśle związane ze zbiornikami
wodnymi (tzw. ptaki wodne i wodno-błotne). Podmokłe tereny trawiaste wraz z kępami drzew i
krzewów tworzą dobre warunki do rozmnażania się dla wielu gatunków awifauny, a także dla
ptaków migrujących. Do ptaków lęgowych i prawdopodobnie lęgowych zaliczyć można 26
gatunków, pozostałe ptaki przebywają tu okresowo w czasie migracji lub regularnie żerują.
Wszystkie gatunki stwierdzone na podmokłych terenach trawiastych doliny Słupi podlegają
ochronie prawnej ścisłej bądź częściowej.
Obecne są tu również ptaki chronione na mocy Dyrektywy Ptasiej (Załącznik 1), do których
należą błotniak stawowy (lęgowy), kania ruda (nielęgowa), żuraw (lęgowy) i derkacz (PL).
Wszystkie te gatunki zostały opisane w rozdziale 8.1.
Do ptaków związanych z zaroślami nadrzecznymi doliny można zaliczyć: potrzosa,
łozówkę, cierniówkę, gajówkę, dzwońca, słowika szarego, makolągwę. Ptaki związane z
trzcinowiskami i roślinnością szuwarową to: trzcinniczek, trzciniak, rokitniczka.
 64 
Tabela 11. Awifauna doliny Słupi w Słupsku w latach 2004-2011. Status gatunku: L – lęgowy, PL –
prawdopodobnie lęgowy, NL – nielęgowy. Status ochronny gatunku: S – ochrona ścisła,
C – ochrona częsciowa. Dyrektywa Ptasia: II – Załącznik II.
LP
Dyrektywa
Nazwa gatunku
Status gatunku Status ochronny
Ptasia
1
Błotniak stawowy Circus
aeruginosus
L
S
I
2
Kania ruda Milvus milvus
NL
S
I
3
Derkacz Crex crex
PL
S
I
4
Żuraw Grus grus
L
S
I
5
Kszyk Gallinago gallinago
PL
S
6
Słonka Scolopax rusticola
PL
7
Kukułka Cuculus canorus
L
S
8
Świergotek łąkowy Anthus pratensis
L
S
9
Jemiołuszka Bombycilla garrulus
NL
S
10
Słowik szary Luscinia luscinia
L
S
11
Trzciniak Acrocephalus
arundinaceus
L
S
12
Łozówka Acrocephalus palustris
L
S
13
Trzcinniczek Acrocephalus
scirpaceus
L
S
14
Rokitniczka Acrocephalus
schoenobaenus
L
S
14
L
S
15
Strumieniówka Locustella fluviatilis
L
S
16
Świerszczak Locustella naevia
L
S
17
Pierwiosnek Phylloscopus collybita
L
S
18
Cierniówka Sylvia communis
L
S
19
L
S
20
Bogatka Parus major
L
S
21
Remiz Remiz pendulinus
L
S
22
L
S
23
L
S
24
Makolągwa Carduelis cannabina
L
S
25
Czeczotka Carduelis flammea
NL
S
26
Dziwonia Carpodacus erythrinus
L
S
27
Potrzeszcz Emberiza calandra
L
S
28
Trznadel Emberiza citrinella
L
S
29
Potrzos Emberiza schoeniclus
L
S
 65 
Charakterystyka wybranych gatunków ptaków występujących w Dolinie Słupi
Słowik szary (L)
Status: Gatunek charakterystyczny na otwartych terenach podmokłych, zwłaszcza porośniętych
wierzbami. Dorosłe ptaki lęgowe występują na całym odcinku doliny Słupi. Słowiki szare można
spotkać również w pobliżu zabudowań w większych skupiskach drzew i krzewów.
Dziwonia (L)
Status: Gatunek charakterystyczny na terenach podmokłych łąk porośnietych pojedynczymi
drzewami lub krzewami. Corocznie spotyka się śpiewające samce zarówno w południowej jak i
północnej części doliny Słupi. Samce wydają charakterystyczne dzwięki podczas śpiewu.
Kukułka (L)
Status: Średnio liczny ptak lęgowy kraju. To również bardzo typowy gatunek dla terenów
otwartych o charakterze podmokłych łąk z krzewami i drzewami. Charakterystyczny głos samców i
samic w okresie lęgowym pozwala łatwo zidentyfikować ten gatunek w terenie. Pospolity na terenie
doliny Słupi.
Strumieniówka (L)
Status: Jest to ptak silnie związany z terenami podmokłymi. Występuje wzdłuż rzek i
strumieni porośnietych gęstą roślinnością trawiastą oraz krzewami i drzewami. W dolinie Słupi
istnieje wiele miejsc spełniających wymagania tego gatunku. Strumieniówka jest dość liczna w
południowej części doliny Słupi.
Potrzos (L)
Status: Gatunek gniazduje w trzcinowiskach, turzycowiskach czasem w wysokich trawach
wilgotnych łąk. Występuje w północnej i południowej części doliny Słupi, głównie w strefie trzcin i
wysokich traw.
8.2.5. Ptaki krajobrazu rolniczego
Teren badań obejmował różne typy siedlisk: pola uprawne, nieużytki, zadrzewienia w
postaci kęp, drogi, tory kolejowe.
Skład awifauny krajobrazu rolniczego przedstawa tabela 12. Lista obejmuje 27 gatunków ptaków,
spośród których 24 podlega ścisłej ochronie gatunkowej, 1 ochronie częściowej. Dwa pozostałe
gatunki: kuropatwa i grzywacz należą do gatunków zwierząt łownych. Gąsiorek objęty jest
szczególną ochroną, ponieważ wymieniony jest w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej.
 66 
Gatunkiem dominującym w krajobrazie rolniczym na polach uprawnych w strefie
podmiejskiej Słupska jest skowronek. Stwierdzono również występowanie przepiórki, kuropatwy
oraz cierniówki (w uprawie rzepaku) i łozówki.
Na terenach ruderalnych w północnej (niedaleko torów kolejowych prowadzących do Ustki) i
południowej części Miasta zanotowano dzierlatkę i gąsiorka.
Wzdłuż torów kolejowych stwierdzono gniazdowanie takich gatunków jak: potrzeszcz,
trznadel, białorzytka, pokląskwa, cierniówka i makolągwa. Na otwartych obrzeżach torów
kolejowych zanotowano również występowanie świergotka łąkowego.
Do ptaków gniazdujących na poboczach dróg otoczonych krzewami i drzewami zaliczono
następujące gatunki: zięba, dzwoniec, mazurek, szczygieł, bogatka, modraszka, zaganiacz, kwiczoł,
szpak, sroka, grzywacz, gajówka, makolągwa.
Na polach i nieużytkach pojawiają się również stada czeczotki.
Tabela 12. Awifauna krajobrazu rolniczego w Słupsku w latach 2004-2011. Status gatunku: L –
lęgowy, PL – prawdopodobnie lęgowy, NL – nielęgowy. Status ochronny gatunku: S –
ochrona ścisła, C – ochrona częsciowa. Dyrektywa Ptasia: II – Załącznik II.
LP
Dyrektywa
Nazwa gatunku
Ptasia
1
Kuropatwa Perdix perdix
PL
2
Przepiórka Coturnix coturnix
PL
S
3
L
4
Dzierlatka Galerida cristata
L
S
5
Skowronek
L
S
6
Świergotek łąkowy Anthus pratensis
L
S
7
Pokląskwa Saxicola rubetra
S
8
Białorzytka Oenanthe oenanthe
L
S
9
L
S
10
Łozówka Acrocephalus palustris
L
S
11
L
S
12
L
S
13
Cierniówka Sylvia communis
L
S
14
L
S
15
L
S
16
Bogatka Parus major
L
S
17
Gąsiorek Lanius collurio
L
S
I
18
Sroka Pica pica
L
C
19
L
S
20
Mazurek Passer montanus
L
S
21
Makolągwa Carduelis cannabina
L
S
22
L
S
23
Czeczotka Carduelis flammea
NL
S
 67 
24
25
26
27
Potrzeszcz Emberiza calandra
Trznadel Emberiza citrinella
L
L
L
L
S
S
S
S
Charakterystyka wybranych gatunków krajobrazu rolniczego
Dzierlatka (L), (mapa 53.2)
Status: nieliczny ptak lęgowy niżu. Na terenie Słupska została stwierdzona w północnej
części miasta, na ugorach ze skąpą roślinnością niedaleko torów kolejowych w kierunku Ustki i
Gdyni oraz przy osiedlu Niepodległości. Dzierlatka najczęściej przebywa na terenach otwartych,
suchych i ciepłych ze skąpą roślinnością. Czasem można spotkać ją na miejskich terenach, na
obszarach blokowisk z dużymi trawnikami, w miejscach zniszczonych przez przemysł. Dzierlatki
lęgną się na terenach ruderalnych w miastach i na ich obrzeżach, wysypiskach śmieci i gruzu,
placach i składnicach przemysłowe, ubogich pastwiskach, nasypach kolejowych.
Przepiórka (PL), (mapa 54.1)
Status: nieliczny, tylko lokalnie średnio liczny ptak lęgowy. Przepiórkę stwierdzono w w
strefie podmiejskiej północnej części miasta na polach uprawnych (uprawa zbożowa). Gatunek
preferuje pola uprawne oraz rzadziej podmokłe łąki.
Białorzytka (L), (mapa 55.2)
Status: nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy kraju. W Słupsku stwierdzona w
wykopalisku przy ulicy Grunwaldzkiej oraz na ugorze przy torach na Ustkę. Preferuje otwarte
tereny, najczęściej kamieniste z niską, rzadką roślinnością. Występuje na ugorach, w wyrobiskach
kamieniołomów lub żwirowni, w ruinach, na terenach ruderalnych lub przemysłowych.
8.2.6. Ptaki wodno-błotne
Teren badań obejmował wszystkie typy zbiorników wodnych występujących na terenie Miasta
Słupska, niezależnie od ich lokalizacji i wielkości. Tak więc badania ptaków wodno-błotnych
wykonano w zbiornikach zlokalizowanych na terenie: zabudowanym (strefa miejska), Lasku
Południowego i Północnego, doliny Słupi (włączając w to rzekę) oraz na terenach otwartych
(zbiorniki śródpolne).
Badania ptaków wodno-błotnych silnie związanych z występowaniem zbiorników wodnych na
terenie Miasta Słupska wykazały istnienie 29 gatunków (tab. 13). Z tego zaledwie 14 gatunków
zostało uznanych za lęgowe lub prawdopodobnie lęgowe. Pozostałe 15 stanowią gatunki
pojawiające się sporadycznie w okresie przelotów. Ochroną ścisłą zostało objętych 22 gatunki,
 68 
częściową – 2 gatunki (kormoran i czapla siwa). Pozostałe 5 gatunków to ptaki łowne (cyraneczka,
krzyżówka, głowienka, czernica i łyska). Żuraw i zimorodek to gatunki wymieniane w Załączniku I
Dyrektywy Ptasiej. Opis tych gatunków został umieszczony w rozdziale 8.1.
Tabela 13. Awifauna wodno-błotna w Słupsku w latach 2004-2011. Status gatunku: L – lęgowy,
PL – prawdopodobnie lęgowy, NL – nielęgowy. Status ochronny gatunku: S – ochrona ścisła,
C – ochrona częsciowa. Dyrektywa Ptasia: II – Załącznik II.
LP
Dyrektywa
Nazwa gatunku
Ptasia
1
Perkozek Tachybaptus ruficollis
L
S
2
Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus
NL
S
3
Kormoran Phalacrocorax carbo
NL
C
4
Czapla siwa Ardea cinerea
NL
C
5
Płaskonos Anas clypeata
NL
S
6
Cyraneczka Anas crecca
NL
7
Świstun Anas penelope
NL
S
8
Krzyżówka Anas platyrhynchos
L
9
Cyranka Anas querquedula
NL
S
10
Głowienka Aythya ferina
NL
11
Czernica Aythya fuligula
NL
12
Gągoł Bucephala clangula
NL
S
13
Łabędź niemy Cygnus olor
L
S
14
Nurogęś Mergus merganser
NL
S
15
Łyska Fulica atra
L
16
Żuraw Grus grus
L
S
I
17
Kokoszka Gallinula chloropus
L
S
18
Wodnik Rallus aquaticus
L
S
19
Sieweczka rzeczna Charadrius
dubius
PL
S
20
Czajka Vanellus vanellus
L
S
21
Kszyk Gallinago gallinago
PL
S
22
Samotnik Tringa ochropus
PL
S
23
Mewa pospolita Larus canus
NL
S
24
Mewa śmieszka Larus ridibundus
NL
S
25
Zimorodek Alcedo atthis
PL
S
I
26
Pliszka górska Motacilla cinerea
L
S
27
Trzciniak Acrocephalus
arundinaceus
L
S
28
Trzcinniczek Acrocephalus
scirpaceus
L
S
29
Remiz Remiz pendulinus
L
S
 69 
Charakterystyka wybranych gatunków
Czajka (L), (mapa 56.5)
Status: średnio liczny ptak lęgowy kraju. Para czajek gniazduje corocznie w południowej
części miasta na pastwisku za budynkami przy ulicy Racławickiej (mapa, współrzędne geograficzne
– 54°27’20N, 17°02’46E). Gniazdo zlokalizowane jest w pobliżu bardzo płytkiego zbiornika
wodnego. Wypasanie koni na łące sprzyja gniazdowaniu czajki, ponieważ gatunek ten preferuje
niską trawę na terenach podmokłych, w pobliżu zbiornika wodnego. Istnieje zatem zagrożenie, że
przy zaprzestaniu wypasania koni dojdzie do zarośnięcia łąki. Taka sytuacja może spowodować
wycofanie się czajki z tej powierzchni. Należałoby wtedy wprowadzić program wykaszania łąki.
Krzyżówka (L)
Status: średnio liczny, lokalnie liczny ptak kraju. Jest to gatunek łowny i nie podlega
ochronie ścisłej ani częściowej na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12
października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Jednak jej wysoka liczebność w
Słupsku warta jest podkreślenia. Kaczka krzyżówka zajmuje niemal wszystkie większe zbiorniki
wodne, również te zlokalizowane na terenie zabudowanym miasta. Ptaki wykorzystują zbiorniki nie
tylko do prowadzenia lęgów, ale również do pierzenia się i zimowania. Corocznie można
obserwować samice wodzące za sobą pisklęta. Gniazda budowane są nawet w bliskim sąsiedztwie
zabudowań. Przykładem może być gniazdowanie samicy w złamanym pniu drzewa przy
skrzyżowaniu ulicy Garncarskiej i Partyzantów w 2009 roku.
Krzyżówka licznie zimuje na stawach i rzece Słupi w centralnej i południowej części miasta.
Liczba gromadzących się ptaków, dokarmianych przez ludzi, osiaga ponad 200 osobników.
Pliszka górska (PL)
Status: na niżu w zachodniej połowie kraju nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy.
średnio liczny ptak lęgowy niżu. Jej siedliskiem są wartkie wody płynace, najczęściej potoki i rzeki.
W całym kraju jest to nieliczny ptak lęgowy. Na Pomorzu jest jednak ptakiem rozpowszechnionym
wzdłuż biegu rzek. Para lęgowa występuje w północnym odcinku rzeki Słupi.
Kokoszka (L), (mapa 57.2, 57.5)
Status: średnio liczny ptak lęgowy niżu. Również dość powszechnie zasiedla zbiorniki
wodne na terenie Miasta Słupska. Występuje w większych zbiornikach porośnietych krzewami i i
inną wysoką roślinnością brzegową. Pary lęgowe z młodymi obserwowano w zbiornikach
zlokalizowanych na terenie Lasku Południowego, a także w dolinie Słupi i zbiornikach
śródpolnych.
 70 
Sieweczka rzeczna (PL), (mapa 58.2)
Status: nieliczny ptak lęgowy niżu. Jej biotop stanowią piaszczyste i żwirowe brzegi rzek,
jezior i stawów. Na terenie Słupska występuje w co najmniej dwóch miejscach. Są to zbiorniki
wodne z piaszczystym brzegiem w północnej części miasta.
Łabędź niemy (L), (mapa 59.2, 59.5)
Status: Średnio liczny ptak lęgowy niżu. Na terenie Słupska występują co najmniej 4 pary.
W dolinie Słupi w południowej części miasta oraz na początku Lasku Południowego można
obserwować 2-3 pary lęgowe rocznie. Jedna para prowadzi lęgi w zbiorniku przy torach kolejowych
w północnej części miasta.
Perkozek (L) (mapa 60.2)
Status: średnio liczny ptak lęgowy niżu. Jedną parę lęgową można obserwować w zbiorniku
wodnym przy torach kolejowych i ulicy Portowej w północnej części miasta. Współrzędne tego
zbiornika są następujące: 54°28’47N, 17°01’20E. Jest to średnio liczny ptak lęgowy niżu.
Gatunki chronione występują w każdej strefie miasta Słupska. Jednak można wyróżnić te
siedliska, które są szczególnie istotne dla zachowania różnorodności gatunkowej awifauny.
Z badań wynika, że do najcenniejszych siedlisk ptaków na terenie administracyjnym Słupska
należy zaliczyć tereny podmokłe (łąki) w dolinie Słupi, a także (w mniejszym stopniu) Lasek
Północny i Południowy. To właśnie na tych terenach skupiają się gatunki wymienione w załączniku
1 Dyrektywy Ptasiej objęte szczególnymi środkami ochronnymi obejmującymi także ich siedliska,
które mają na celu zapewnienie przetrwania i rozrodu. W dolinie Słupi są to: błotniak stawowy,
kania ruda (żerowisko), bocian biały (żerowisko), żuraw i derkacz. W Lasku Południowym i
Północnym są to: dzięcioł czarny, lerka i zimorodek. Zachowanie szczególnie cennych gatunków
wymaga pozostawienia ich naturalnego siedliska i niedopuszczenie do degradacji wynikającej z
działalności człowieka.
Na uwagę zasługuje również szczególnie cenny gąsiorek, który skupia się głównie na ugorach
wokół miasta.
 71 
8.4. Propozycje i zalecenia ochrony
Niemal wszystkie stwierdzone ptaki w Słupsku są objęte ścisłą lub częściową ochroną na
mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 roku w sprawie ochrony
gatunkowej zwierząt.
Istotne w ochronie ptaków na terenie Słupska jest pozostawienie terenów podmokłych w
dolinie Słupi oraz Lasku Południowego i Północnego w stanie niezmienionym. To z całą pewnością
najważniejsze siedliska decydujące o wysokiej różnorodności gatunkowej awifauny. Obecność w
dolinie Słupi gatunków z Załacznika I Dyrektywy Ptasiej podnosi walor przyrodniczy tej części
miasta. Szczególnie cenny jest derkacz, który związany jest właśnie z podmokłymi łąkami. Ochrona
tego gatunku polega na zachowaniu naturalnego siedliska i niedopuszczeniu do osuszania łąk.
Siedlisko, w którym stwierdzono derkacza nie powinno być wykaszane. Jeśli do tego dojdzie, to nie
powinno się wykaszać łąki wczesną wiosną. Ewentualne wykaszanie łąk (w późniejszym terminie
od 1 lipca) powinno odbywać się od środka działki na zewnątrz pola. Umożliwia to ucieczkę
młodych derkaczy przed maszyną rolniczą. Cenne na terenie Słupska są również pastwiska, na
których wypasane są konie i bydło. Pastwiska (z niską trawą) umożliwiają występowanie
niektórych cennych ptaków, takich jak np.czajka. Ten gatunek wyraźnie preferuje płytkie zbiorniki
wodne otoczone niską trawą.
Drugą istotną sprawą jest zachowanie zbiorników wodnych, zarówno w dolinie Słupi jak i
śródpolnych oraz leśnych. Zbiorniki te powinny pozostać, na ile to możliwe, w naturalnym stanie z
zachowaniem przybrzeżnej strefy roślinności, która daje schronienie dorosłym ptakom wodnym i
ich pisklętom. Niekorzystnie dla zachowania naturalności zbiorników wpływają penetracje stawów
przez miejscową ludność, w tym wędkarzy. W takich sytuacjach dochodzi do niepokojenia ptaków
w ich okresie lęgowym oraz niszczenia obrzeży zbiorników wodnych. Niektóre zbiorniki wodne na
terenie Słupska są zasypywane gruzem i śmieciami, np. zbiornik przy torach kolejowych w
kierunku Gdyni (54°28’47.3”N, 17°01’21.01”E).
Ważnym elementem ochrony awifauny jest zabezpieczenie miejsc lęgowych ptaków,
które gniazdują w strefie miejskiej, tj. w zabudowaniach. Gatunki szczególnie cenne, gniazdujące
na budynkach, to pustułka, jerzyk, jaskółki. Dla tych gatunków, a także wielu innych, zagrożeniem
są remonty budynków, np. prace termomodernizacyjne. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w liście do Regionalnych Dyrektorów Ochrony Środowiska z dnia 14.04.2009 roku wskazuje, że
„wszelkie prace ograniczające dostęp jerzyków do miejsc ich regularnego występowania i rozrodu
należy traktować jako niszczenie miejsc lęgowych i schronień tego gatunku”. Jerzyk jest gatunkiem
szczególnej troski, jednak dotyczy to również innych gatunków ptaków gniazdujących na
 72 
budynkach. Wymogiem jest, aby przed przystąpieniem do prac remontowych zarządca budynku
zlecił doświadczonemu ornitologowi inwentaryzację przyrodniczą w zakresie występowania
gatunków chronionych w celu uniknięcia nieumyślnego zniszczenia ich schronienia.
 73 
9. Ssaki Mammalia
Wstęp
W Polsce występuje 114 gatunków ssaków. Ssaki stanowią grupę zwierząt silnie
zróżnicowaną morfologicznie, od małych owadożernych aż po największego naszego ssaka – żubra.
Większość gatunków prowadzi skryty tryb życia, dlatego dość trudno ustalić pełną listę gatunków
występujących na danym terenie. Ssaki należą do mało zagrożonej wyginięciem grupy kręgowców.
Większość gatunków nie podlega zatem ścisłej ochronie gatunkowej. Najbardziej zagrożone są
nietoperze, których ochronie poświęca się coraz więcej uwagi.
9.1. Skład gatunkowy
W tabeli 14 przedstawiono gatunki ssaków występujących w Słupsku oraz ich status
ochronny, który został określony na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12
października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Niektóre ssaki podlegają również
ochronie wynikajacej z istnienia Dyrektywy Siedliskowej (Załącznik II i IV).
Na terenie Słupska stwierdzono występowanie 43 gatunków ssaków, w tym 18 podlega
ścisłej ochronie gatunkowej, a 5 ochronie częściowej (tab. 14). Większość zanotowanych ssaków w
Słupsku stanowią gatunki, które nie są objęte ochroną gatunkową. Są to pospolite ssaki, które nie
obawiają się bliskości człowieka i chętnie przebywają w jego otoczeniu.
Pod szczególną ochroną znajdują się gatunki z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej (bóbr
europejski, wydra, mopek, nocek łydkowłosy oraz nocek duży), których ochrona wymaga
wyznaczenia specjalnych obszarów ochrony. Również Załącznik IV tej Dyrektywy wymienia
gatunki wymagające ścisłej ochrony, a są to: wszystkie nietoperze, wydra i bóbr europejski.
Spośród wymienionych gatunków występujących w obszarze Słupska, tylko rzęsorek
mniejszy został zamieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (LC – gatunek
niewykazujący regresu populacyjnego, ale występujący wyspowo) (Głowaciński 2001).
 74 
Tabela 14. Lista gatunków ssaków stwierdzonych na terenie administracyjnym miasta Słupska w
latach 2004-2011. Status ochronny: S – gatunek objęty ochroną ścisłą, C – gatunek
objęty ochroną częściową. Dyrektywa Siedliskowa: II - Załacznik II, IV – Załacznik IV.
Rodzina
Suidae
Canidae
Cervidae
Cervidae
Erinaceidae
Leporidae
Castoridae
Muridae
Muridae
Muridae
Muridae
Muridae
Microtidae
Microtidae
Microtidae
Microtidae
Microtidae
Microtidae
Microtidae
Mustelidae
Mustelidae
Mustelidae
Mustelidae
Mustelidae
Mustelidae
Mustelidae
Mustelidae
Sciuridae
Soricidae
Soricidae
Soricidae
Soricidae
Talpidae
Vespertilionidae
Vespertilionidae
Vespertilionidae
Vespertilionidae
Vespertilionidae
Vespertilionidae
Gatunek (nazwa
polska)
dzik
lis
sarna
jeleń szlachetny
jeż wschodni
zając szarak
bóbr europejski
szczur wędrowny
mysz polna
mysz leśna
mysz zaroślowa
mysz domowa
karczownik
nornica ruda
nornik bury
nornik zwyczajny
nornik północny
darniówka
zwyczajna
piżmak
wydra
kuna domowa
kuna leśna
borsuk
gronostaj
łasica łaska
tchórz zwyczajny
norka amerykańska
wiewiórka pospolita
rzęsorek mniejszy
rzęsorek rzeczek
ryjówka aksamitna
ryjówka malutka
kret
mopek
mroczek późny
nocek łydkowłosy
nocek rudy
nocek duży
nocek Natterera
Gatunek (nazwa łacińska)
Sus scrofa (Linnaeus, 1758)
Vulpes vulpes (Linnaeus, 1758)
Capreolus capreolus (Linnaeus, 1758)
Cervus elaphus (Linnaeus, 1758)
Erinaceus roumanicus (Linnaeus, 1758)
Lepus europaeus (Pallas, 1778)
Castor fiber (Linnaeus, 1758)
Rattus norvegicus (Berkenhout, 1769)
Apodemus agrarius (Pallas, 1771)
Apodemus flavicollis (Melchior, 1834)
Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758)
Mus musculus (Linnaeus, 1758)
Arvicola terrestris (Linnaeus, 1758)
Myodes glareolus (Schreber, 1780)
Microtus agrestis (Linnaeus, 1761)
Microtus arvalis (Pallas, 1778)
Microtus oeconomus (Pallas, 1776)
Microtus subterraneus (de SelysLongchamps, 1836)
Ondatra zibethicus (Linnaeus, 1766)
Lutra lutra (Linnaeus, 1758)
Martes foina (Erxleben, 1777)
Martes martes (Linnaeus, 1758)
Meles meles (Linnaeus, 1758)
Mustela erminea (Linnaeus, 1758)
Mustela nivalis (Linnaeus, 1766)
Mustela putorius (Linnaeus, 1758)
Neovison vison (Schreber, 1777)
Sciurus vulgaris (Linnaeus, 1758)
Neomys anomalus (Cabrera, 1907)
Neomys fodiens (Pennant, 1771)
Sorex araneus (Linnaeus, 1758)
Sorex minutus (Linnaeus, 1766)
Talpa europaea (Linnaeus, 1758)
Barbastella barbastellus (Schreber,
1774)
Eptesicus serotinus (Schreber, 1774)
Myotis dasycneme (Boie, 1825)
Myotis daubentonii (Kuhl, 1817)
Myotis myotis (Borkhausen, 1797)
Myotis nattereri (Kuhl, 1817)
 75 
Dyrektywa
Status
ochronny Siedliskowa
S
C
II, IV
C
C
C
II, IV
S
S
S
S
S
S
S
C
II, IV
S
S
IV
S
II, IV
S
IV
S
II, IV
S
IV
Vespertilionidae borowiec wielki
Vespertilionidae karlik większy
Vespertilionidae karlik malutki
Vespertilionidae karlik drobny
Nyctalus noctula (Schreber, 1774)
Pipistrellus nathusii
(Keyserling & Blasius, 1839)
Pipistrellus pipistrellus (Schreber, 1774)
Pipistrellus pygmaeus (Leach, 1825)
 76 
S
IV
IV
S
S
IV
S
IV
9.2. Występowanie gatunków chronionych
Jeż wschodni (mapa 61.2, 61.5)
Osobniki tego gatunku można obserwować na terenie działek ogrodniczych, w parkach oraz na
skraju Lasku Północnego, Południowego, jak i na większych terenach otwartych w strefie
podmiejskiej. Występuje stosunkowo rzadko, ale spotykany w różnych częściach miasta.
Łasica łaska (mapa 62.1, 62.2, 62.3, 62.5)
Łasica występuje zarówno na terenie leśnym, jak i również w przydomowych ogrodach i
działkach ogrodniczych na całym obszarze Słupska, za wyjątkiem śródmieścia.
Gronostaj (mapa 63.2)
Jesienią 2009 roku zaobserwowano pojedynczego dorosłego osobnika w północnej części
miasta w dolinie Słupi na skraju zabudowań i lasu. W roku następnym zanotowano gronostaja w
pobliżu zabudowań w Lasku Północnym.
Wydra (mapa 64.5)
Występuje w rzece Słupi oraz sąsiadujących zbiornikach wodnych. Niejednokrotnie
widywana w strefie miejskiej Słupska, gdzie polowała na migrujące trocie przepływające przez
przepławkę. Podlega ochronie częściowej.
Bóbr europejski (mapa 65.5)
Występuje głównie w lasach łęgowych nad strumieniami, rzekami i jeziorami. Na terenie
Słupska pojawia się w rzece Słupi (południowa część miasta) oraz w przyległych zbiornikach
wodnych.
Wiewiórka pospolita (mapa 66.2, 66.5)
Występuje na terenie Lasku Północnego i Południowego, nawet w pobliżu zabudowań.
Widywana często w Parku przy ulicy Arciszewskiego. Gatunek objęty ochroną ścisłą.
Ryjówkowate
Na terenie miasta, głównie w strefie podmiejskiej, występują 4 gatunki ryjówkowatych. Są to:
ryjówka aksamitna, ryjówka malutka, rzęsorek rzeczek i rzęsorek mniejszy. Wszystkie te gatunki
podlegają ścisłej ochronie gatunkowej. Ryjówka aksamitna i malutka występują głównie na łąkach
w dolinie Słupi, ale można je również spotkać na bardziej suchych terenach, np. na nieużytkach,
działkach, w rowach i ogrodach. Rzęsorki natomiast skupiają się głównie przy zbiornikach
wodnych, również przy brzegu Słupi. Występują w niemal wyłącznie w dolinie Słupi.
 77 
Nietoperze
Występują zarówno w strefie miejskiej jak i podmiejskiej Słupska. Na terenie miasta
występuje 10 gatunków nietoperzy. Większość z nich przebywa w szczelinach bądź w strychach
budynków. Niektóre osobniki pozostają na zimę i hibernują w budynkach. Skład gatunkowy tych
zwierząt w Słupsku został rozpoznany na podstawie badań z wykorzystaniem detektorów służących
do rejestracji głosów nietoperzy. Niestety, nieznane są miejsca hibernacji nietoperzy na terenie
miasta. Badania w tym kierunku powinny być wykonane w celu skutecznej ich ochrony.
Kret
Stosunkowo pospolity gatunek na terenie Słupska. Kretowiska tworzone przez osobniki obecne
są w różnych częściach miasta, głównie na terenach otwartych, ale również na skraju lasu. Kret
obecny jest również na terenie ogrodów i działek ogrodniczych. Podlega ochronie częściowej.
Karczownik
Podlega ochronie częściowej. Związany jest ze środowiskiem wodno-lądowym, dlatego
można go spotkać niemal wyłącznie w dolinie Słupi. Jest to gryzoń odżywiający się wyłącznie
pokarmem roślinnym.
Mysz zaroślowa
Również podlega ochronie częściowej. Występuje najczęściej na skraju lasu i terenów
otwartych. Mysz zaroślową można spotkać na skraju Lasku Południowego i Północnego, a także w
niewielkich zakrzewieniach na terenach otwartych.
 78 
9.3. Pozostałe gatunki nieobjęte ochroną prawną
Lis
Gatunek powszechnie rozmieszczony na terenie kraju. Również w środkowej części Pomorza.
Lis widywany jest w peryferyjnej części miasta, w strefie podmiejskiej.
Dzik
Dziki występują w Lasku Południowym i Północnym, jak również wzdłuż doliny Słupi. Lochę
z młodymi można było obserwować również w parku w pobliżu zabudowań przy ulicy
Arciszewskiego w roku 2008.
Sarna
Osobniki tego gatunku występują w strefie podmiejskiej Słupska, widywane w dolinie Słupi, a
zwłaszcza na terenach uprawnych i nieużytkach.
Jeleń szlachetny
Pojedyncze osobniki były widywane w Lasku Południowym. Pojawia się jednak raczej
sporadycznie.
Zając szarak
Zające widywane są również w strefie podmiejskiej, na terenach otwartych, głównie na polach
uprawnych i nieużytkach.
Kuna domowa
Kuna domowa występuje w terenie zabudowanym. Stwierdzono regularne występowanie kun
w strychu i wieży kościoła św. Jacka przy ulicy Dominikańskiej. Prawdopodobnie jest częstsza i
występuje w budynkach z dostępem do strychów i wież.
Kuna leśna
Kuna leśna występuje w Lasku Południowym i Północnym. Dorosłego osobnika stwierdzono
na leśnej ścieżce przy ulicy Arciszewskiego, a także w Lasku Północnym.
Borsuk
Nora borsuka występuje w Lasku Południowym, w bliskim sąsiedztwie ulicy Arciszewskiego.
Tchórz zwyczajny
Został stwierdzony w północnej części miasta, przy zabudowaniach na ulicy Sportowej.
 79 
Norka amerykańska
Norkę amerykańską obserwowano w strefie brzegowej rzeki Słupi. Występuje prawdopodobnie
na całej długości rzeki w granicach administracyjnych miasta Słupska. Gatunek obcy, wyrządzający
wiele szkód w populacjach rodzimych gatunków zwierząt.
Myszowate
Rodzina myszowate obejmuje kilka gatunków, z których pospolicie na terenie zabudowanym
Słupska występują szczur wędrowny i mysz domowa. W okresie letnim ssaki te mogą przebywać
na polach uprawnych, jesienią migrują do zabudowań ludzkich, w których zimują. Inne gatunki
myszowatych obecnych głównie w strefie podmiejskiej Słupska to: mysz polna, leśna i zaroślowa.
Mysz polna jest charakterystyczna dla pól uprawnych, zaś mysz leśna i zaroślowa występują
głównie na skraju lasu i w lesie (Lasek Północny i Południowy).
Nornikowate
Rodzina nornikowate jest reprezentowana na terenie Słupska przez gatunki takie jak:
karczownik, darniówka i piżmak zajmujące podmokłe tereny o charakterze łąk oraz zbiorniki
wodne. Nornik zwyczajny, nornik bury i nornik północny występują na terenach suchych,
otwartych, głównie na polach uprawnych i nieużytkach. Natomiast nornica ruda jest stosunkowo
liczna w Lasku Północnym i Południowym oraz na skraju lasu i łąk doliny Słupi. Wszystkie te
gatunki są obecne głównie w strefie podmiejskiej Słupska.
Teren podmokłych łąk i zbiorników wodnych w dolinie Słupi jest odpowiednim siedliskiem
dla występowania wielu ssaków. Dolina Słupi decyduje o wysokiej różnorodności gatunkowej
ssaków (w tym gatunków chronionych) i dlatego należy dbać o zachowanie jej naturalności. Należy
zwrócić uwagę na występowanie w tej części miasta cennych gatunków: bobra europejskiego i
wydry (Załączniki II i IV Dyrektywa Siedliskowa), oraz chronionych ssaków ryjówkowatych,
szczególnie wrażliwych na chemizację środowiska. Gatunki te wymagają terenów podmokłych ze
zbiornikami wodnymi bogatymi w roślinność szuwarową, w których uzyskają schronienie i miejsca
do żerowania, ale mogą występować również na terenach bardziej suchych. O ile sytuacja bobra i
wydry poprawia się w kraju, o tyle ssaki owadożerne (ryjówkowate) są coraz rzadsze w krajobrazie
rolniczym ponieważ są niesłychanie wrażliwe na zmiany środowiska, zwłaszcza na środki
chemiczne stosowane w rolnictwie. Dlatego dolina Słupi stanowi, jak na razie, bezpieczne
 80 
schronienie dla tych cennych ssaków. Dolina Słupi to również cenne miejsce żerowiskowe dla
nietoperzy, które mogą tam zdobywać pokarm, a rozmnażać się w strefie zabudowanej miasta.
Tereny zabudowane miasta są miejscem rozrodu i zimowania niektórych gatunków nietoperzy.
Niestety jeszcze nie rozpoznano miejsc schronienia tych zwierzat na terenie miasta, jednak analiza
głosów nietoperzy wskazuje, że wiele z nich może zajmować budynki w celu rozmnażania się i
schronienia. Ssaki te wymagają szczególnej ochrony, ponieważ ich siedlisko można łatwo
zniszczyć, a są to zwierzęta nieliczne i bardzo pożyteczne. Nietoperze mogą przebywać i
rozmnażać się w różnych częściach budynku. Niektóre gatunki zajmują szczeliny w ścianach, pod
dachami, w których odpoczywają za dnia, a także wychowują młode. Wiele nietoperzy przebywa
zimą i hibernuje do wiosny w budynkach.
Najmniej cenne siedliska dla ssaków występuje w krajobrazie rolniczym. Tu dominują głównie
gatunki gryzoni, nie objete ochroną prawną.
 81 
9.5. Propozycje i zalecenia ochronne
Dolina Słupi jest atrakcyjnym siedliskiem dla ssaków, podobnie jak dla innych zwierząt.
Ważne zatem jest pozostawienie terenów podmokłych porośniętych wysoką trawą oraz zbiorników
wodnych w możliwie naturalnym stanie.Niekorzystnym zabiegiem byłoby zmienianie strefy
brzegowej zbiorników wodnych, ponieważ naturalna roślinność szuwarowa dostarcza schronienia
wielu gatunkom ssaków związanych z dwoma środowiskami (np.karczownik, rzęsorek mniejszy,
rzęsorek rzeczek, ryjówki) a także ssaków typowo wodnych (bóbr europejski i wydra).
Na uwagę zasługuje również ochrona nietoperzy. Należy podkreślić, że wszystkie gatunki
podlegają ścisłej ochronie. W budynkach na terenie Słupska znajduje się wiele miejsc przebywania
i rozrodu tych ssaków. W szczelinach budynków chętnie przebywają karliki, zaś w strychach
mroczek późny. Nietoperze są bardzo pożytecznymi zwierzętami, ponieważ zjadają duże ilości
owadów. Wiosną samice gromadzą się w koloniach w miejscach niedostępnych dla drapieżników.
Dodatkowo wybierają takie miejsca, które mają odpowiedni mikroklimat dla młodych
wymagających do rozwoju wysokiej temperatury. Osobniki niektórych gatunków hibernują w
budynkach. Zagrożeniem dla nietoperzy są wszelkie działania zarządców budynków wykonujących
prace termomodernizacyjne, podczas których zamykane są otwory wlotowe. Niekorzystne jest też
stosowanie toksycznych środków do konserwacji drewna oraz niepokojenie nietoperzy w miejscu
ich schronienia, zwłaszcza w okresie zimowania, kiedy hibernują. Przed wykonaniem
termomodernizacji budynków konieczne jest przeprowadzenie inwentaryzacji nietoperzy.
Odnalezienie miejsc ich przebywania pozwoli zapobiec nieumyślnemu niszczeniu ich siedliska.
Należy zrekompensować zwierzętom utracone ich miejsca występowania poprzez zawieszenie
skrzynek, które są powszechnie używane w zachodniej Europie i coraz częściej w Polsce. Skrzynki
takie są wykonane z drewna lub z masy trocinobetonowej i już dostępne w sprzedaży.
 82 
10. Podsumowanie
Na podstawie monitoringu terenu i kolekcji w granicach administracyjnych miasta Słupska
wykazano 1300 gatunków zwierząt, w tym 1095 gatunków bezkręgowców i 205 gatunków
kręgowców.
W trakcie inwentaryzacji stwierdzono występowanie przedstawiciele 9 typów zwierząt: gąbek,
parzydełkowców, płazińców, mięczaków, nitnikowców, stawonogów, mszywiołów i strunowców.
Największe bogactwo gatunkowe odnotowano dla owadów (971 gatunek). Dużo mniej
ustalono kręgowców (205 gatunków) i mięczaków (56 gatunków).
W strefie miejskiej (zabudowanej) na szczególną uwagę zasługują ptaki i nietoperze
przebywające i rozmnażające się w budynkach. Jerzyki, jaskółki, wróble, pustułki i inne należą do
ptaków, które chętnie wykorzystują budynki do rozmnażania się. Do tej listy należy dołączyć
nietoperze, które do odpoczynku i rozmnażania się wykorzystują strychy, wieże oraz szczeliny w
ścianach budynków. Najważniejszym aspektem ochrony tych zwierząt jest pozostawienie ich
kryjówek oraz gniazd. W trakcie prac termomodernizacyjnych zwierzęta te nie tylko tracą swoje
miejsca, ale często zostają zabudowane i skazane na śmierć głodową. W razie konieczności
usunięcia miejsc odpoczynku i rozrodu tych zwierząt, należy pamiętać o konieczności
zrekompensowanie ich utraty np. poprzez zawieszenie budek lęgowych. Szczególnie cenione są tu
gatunki objęte Dyrektywami – Siedliskową i Ptasią. W strefie miejskiej Słupska jest ich jednak
niewiele. Są to: mopek, nocek łydkowłosy, nocek duży, bocian biały. Wszystkie występują w
niskim zagęszczeniu, co powoduje, że strefa miejska nie jest siedliskiem szczególnie cennym.
W badaniach nad stanem fauny w Słupsku wykazano, że duża liczba chronionych gatunków
koncentruje się w Laskach Południowym i Północnym. Ze względu na bogactwo gatunkowe należy
uznać ten teren za ważne siedlisko. Jest tu jednak niewiele gatunków cennych dla Wspólnoty:
zimorodek, dzięcioł czarny, lerka (Załącznik I Dyrektywy Ptasiej) oraz w zbiorniku wodnym na
terenie Lasku Południowego - różanka. Dodatkowo te gatunki występują w niskim zagęszczeniu, co
obniża rangę tego środowiska przyrodniczego.
Natomiast na szczególną uwagę zasługują tereny łąkowe w dolinie Słupi wraz z rzeką oraz
zamkniętymi zbiornikami wodnymi. Są to istotne miejsca dla rozrodu cennych gatunków owadów,
mięczaków, ryb, płazów oraz ptaków i ssaków. Oprócz wysokiej różnorodności gatunkowej fauny,
istotne jest występowanie wielu gatunków chronionych, a przede wszystkim gatunków z
Dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej. Dla Wspólnoty ważnymi gatunkami są tu: bóbr europejski,
wydra, kumak nizinny, minogi rzeczny i strumieniowy, łosoś, różanka, koza, głowacz białopłetwy,
zatoczek łamliwy oraz ptaki: kania ruda (zalatujący), błotniak stawowy, derkacz, żuraw, zimorodek
 83 
(zalatujący), gąsiorek. Tak więc pod względem występowania ważnych gatunków, dolina Słupi jest
najcenniejszym siedliskiem na terenie miasta Słupska. Istotnym elementem zachowania gatunków
ważnych dla Wspólnoty jest dbałość o naturalny stan doliny Słupi. Sukcesja tego terenu (zarastanie
drzewami i krzewami) może doprowadzić do wyeliminowania niektórych gatunków płazów i
ptaków z tego terenu. Można temu zaradzić poprzez wykaszanie łąk, co zapobiegnie wkraczaniu na
te tereny krzewów i drzew. Zbiorniki wodne powinny być chronione poprzez dbałość o czystość
wody, utrzymywanie parametrów fizyko-chemicznych wody, zapewnienie stabilności jej poziomu,
nienaruszanie istniejącej struktury przestrzennej doliny rzeki, pozostawienie roślinności w strefie
brzegowej i ograniczenie wędkarstwa.
Należy jeszcze dodać znaczenie terenów krajobrazu rolniczego w strefie podmiejskiej
Słupska. Obszar ten ma najmniejsze znaczenie. Oprócz gatunków charakterystycznych (często
chronionych na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska) nie ma tam gatunków szczególnie
cennych dla Wspólnoty. Jedynie gąsiorek (zalatują tu też bocian biały i żuraw) jest
charakterystyczny na tych terenach, ale jego zagęszczenie jest niewielkie.
Ważnym aspektem ochrony fauny Słupska jest przeprowadzanie regularnych badań
terenowych, dzięki którym można będzie określić długoterminowe zmiany w składzie i liczebności
gatunków. Pozwoli to również na określenie zagrożeń i wyznaczenie nowych zadań ochroniarskich.
Wyznaczono obszary na terenie miasta, które obejmują zasięgi występowania gatunków
zwierząt ważnych na mocy Dyrektywy Siedliskowej (kręgouste i ryby, płazy, gady, ssaki) i
Dyrektywy Ptasiej (ptaki). Przedstawiono je na mapach 68-72.
Mapa 67 przedstawia największe skupienie chronionych gatunków bezkręgowców na mocy
rozporządzenia Ministra Środowiska, jednak nie objętych ochroną na mocy Dyrektywy
Siedliskowej (za wyjątkiem zatoczka łamliwego). Najwięcej gatunków występuje na obszarze
Lasku Północnego i Południowego, w dolinie Słupi (część południowa) oraz we wschodniej części
miasta i w wykopalisku przy ulicy Grunwaldzkiej.
Mapa 68 przedstawia zasięg występowania kręgoustych (minogi) i ryb (koza, różanka, łosoś
głowach białopłetwy) ważnych dla Wspólnoty.
Mapa 69 wyznacza obszary rozrodu niektórych gatunków płazów wymienianych w
Załączniku II i IV Dyrektywy Siedliskowej, a mapa 70 dotyczy rozmieszczenia jaszczurki zwinki.
Zasięgi występowania cennych gatunków ptaków wymienionych w załączniku I Dyrektywy
Ptasiej przedstawia mapa 71.
Ssaki ważne dla Wspólnoty występują w dolinie Słupi (mapa 72).
 84 
11. Literatura
Antczak J. 2004. Ptaki lęgowe parków miejskich Słupska i Koszalina. W: P.Indykiewicz,T.Barczak
(red.): Fauna Miast Europy Środkowej 21.wieku. Bydgoszcz: 411-418.
Antczak J. 2004. Ptaki lęgowe parków miejskich Słupska i Koszalina. W: Fauna miast Europy
Środkowej 21. wieku. (Indykiewicz P., Barczak T. red.). LOGO, Bydgoszcz.
Antczak J., Górski W. 2006. Zmiany w ugrupowaniu ptaków wodnych jeziora Jamno w
Koszalińsko-Słupskim Pasie Nadmorskim. W: Antczak J., Mohr A. (red.) Ptaki lęgowe
terenów chronionych i wartych ochrony w środkowej części Pomorza. Słupsk: 75-86.
Berger L. 2000. Płazy i gady Polski. PWN. Warszawa – Poznań.
Berger L. 2008. European green frogs and their protection. Ecological Library Foundation and
Prodruk, Poznań.
Chybowski P. 2005. Zimowanie nietoperzy Chiroptera na Pomorzu w latach 2000-2005. Pomorska
Akademia Pedagogiczna, Słupsk.
Dębowski P., Grochowski A., Miller M., Radtke G. 2000. Ichtiofauna dorzecza Słupi. Roczniki
Naukowe PZW 13: 109-136.
Głowaciński Z. (red.). 2001. Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. Państwowe
Wydawnictwo Rolnicze i leśne.
Głowaciński Z. (red.). 1992. Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. PAN.
Kraków.
Głowaciński Z. Nowacki J. (red.) 2004. Polska Czerwona Księga Zwierząt – bezkręgowce. IOP
PAN Kraków, AR Poznań.
Głowaciński Z., Rafiński J. 2003. Atlas płazów i gadów Polski. Status – rozmieszczenie - ochrona.
Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa – Kraków.
Górny M., Grüm L. 1981. Metody stosowane w zoologii gleby. PWN, Warszawa. 483 s.
Górska E. 1974. Zimowanie kruka (Corvus corax) w Słupsku. Not. orn., 15: 132.
Górska E. 1990. Całodzienna aktywność populacji wróbla, Passer domesticus (L) w Słupsku w
zimie i na przedwiośniu. Słupskie Prace Mat.- Przyr, 86: 3-9.
Górska E. 1991. Roczny cykl rozpoczynania i kończenia aktywności dziennej miejskich populacji
sierpówki (Streptopelia decaocto), wróbla (Passer domesticus), kosa (Turdus merula), szpaka
(Sturnus vulgaris) i kawki (Corvus monedula) w Słupsku. Not. orn., 32
Górska E. 1995. Roczny cykl aktywności dobowej wolnożyjącej populacji sroki (Pica pica) w
Słupsku. Streszczenia referatów XVI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Łódź
14-16.IX. 1995: 47.
Górska E. 1997. Gawron Corvus frugilegus w mieście: stabilizacja liczebności populacji lęgowej na
przykładzie Słupska. W: Zasobność populacyjna fauny miast ze szczególnym
uwzględnieniem gatunków pożytecznych i chronionych. Bydgoszcz 14-15.XI.1997:15.
Górska E. 1998. Gawron Corvus frugilegus L w mieście: stabilizacja liczebności populacji lęgowej
na przykładzie Słupska. W: Fauna miast [red. T. Barczak, P. Indykiewicz]. Bydgoszcz: 217218.
 85 
Górska E. 1998. Gawron Corvus frugilegus L. w mieście: stabilizacja liczebności populacji lęgowej
na przykładzie Słupska. W: Fauna miast. (Barczak T., Indykiewicz P., red.). Wydawnictwo
ART., Bydgoszcz.
Górska E., Górski W. 1995. Population dynamics, riming of breeding season and breeding success
of an urban population of the Wood pigeon (Columba palumbus) in Słupsk (NW Poland). In:
Nestling mortality of granivorous birds due to microorganismus and toxic
Górska E., Górski W., Mohr A., Ziółkowski M. 2006. Awifauna lęgowa i występująca w okresie
lęgowym w Parku Krajobrazowym „Dolina Słupi” i w jego otulinie. W: Ptaki lęgowe terenów
chronionych i wartych ochrony w środkowej części Pomorza. (Antczak J., Mohr A. red.).
Wyd. PAP, Słupsk.
Górska E., Pakuła B.1995. Fauna Gastropoda miejskich i podmiejskich terenów Słupska.
Streszczenia referatów XVI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Łódź 14-16. IX.
1995: 49.
Górski W. 1981. Skład gatunkowy, liczebność i biomasa ugrupowania awifauny i okolic w różnych
okresach fenologicznych roku. Słupskie Prace Matematyczno-Przyrodnicze 2: 199-232.
Górski W. 1993. Long-term dynamics of an urban population of Collared Dove (Streptopelia
decaocto) from southern Baltic Coast. The Ring 15: 86-96.
Górski W., Antczak J. 1999. Breeding losses in an urban population of the Collared Dove
Streptopelia decaocto in Słupsk, Poland. Acta Orn. 34, 2: 191-198.
Górski W., Antczak J., Hetmański T. 1993. Survey and monitoring of breeding habitats: the
breeding ecology of the Wood Pigeon Columba palumbus in urban areas of North-west
Poland. Acta Zoologica Lituanica, 8: 137-143.
Górski W., Antczak J., Hetmański T. 1998. Rozwój liczebności i ekologia lęgów populacji
grzywacza i Columba palumbus L. w miejskiej i podmiejskiej zieleni Słupska. W: Fauna
miast - Urban fauna. T. Barczak, P. Indykiewicz (red.). Wyd. ART. Bydgoszcz: 213-216.
Górski W., Antczak J., Hetmański T. 1998. Rozwój liczebności i ekologia lęgów populacji
grzywacza Columba palumbus L. w miejskiej i podmiejskiej zieleni Słupska. W: Fauna miast.
(Barczak T., Indykiewicz P. red.). Wyd. ATR, Bydgoszcz.
Górski W., Górska E. 1988. Size and types of the breeding losses in Collared dove and Woodpigeon
populations in the centre of Słupsk (NW Poland). Int. Stud. Sparrows. 15: 18-19.
Górski W., Górska E. 1995. Breeding season timing, breeding success and population of an urban
population of the Collared Dove (Streptopelia decaocto) in Słupsk (NW Poland) between
1985-1990. In: Nestling mortality of cranivorous birds due to microorganism
Górski W., Kotlarz B. 1992. Dynamika liczebności i efektywność lęgów miejskiej populacji sroki
Pica pica w Słupsku w latach 1978-1989. W: Dynamika populacji ptaków i czynniki ją
warunkujące. (W. Górski i J. Pinowski red.). Materiały z ogólnopolskiego sympozjum. Słupsk
14-17 września 1989 r.
Hamer A.J., McDonnel M.J. 2008. Amphibian ecology and conservation in the urbanising word: a
review. Biological Conservation 141: 2432-2449.
Hetmański T. 1999. Liczebność i frekwencja form barwnych, rozmieszczenie oraz pokarm
populacji gołębia miejskiego C. livia forma domestica w Słupsku. Streszczenia referatów i
posterów ogólnopolskiego sympozjum w Słupsku. 20-23.09.1999: 117-118.
 86 
Hetmański T. 2004a. Polimorfizm gołębia miejskiego Columba livia f. domestica w Słupsku. W:
Indykiewicz P., Barczak T. (red.): Fauna Miast Europy Środkowej 21. wieku. ATR
Bydgoszcz.
Hetmański T. 2004b. Timing of breeding in the Feral Pigeon Columba livia f. domestica in Słupsk
(NW Poland). Acta Ornithol. 39: 105-110.
Hetmański T. 2008. Zmiany liczebności i polimorfizm upierzenia u gołębia miejskiego Columba
livia w Słupsku i Lęborku. Słupskie Prace Biologiczne 5:45-52.
Hetmański T. 2008. Zmiany liczebności i polimorfizm upierzenia u gołębia miejskiego Columba
livia w Słupsku i Lęborku. Słupskie Prace Biologiczne 5: 45-53.
Hetmański T. Ekologia lęgów i zróżnicowanie wskaźników reprodukcji gołębia miejskiego
Columba livia f. domestica w Słupsku. Słupsk - lipiec 2002
Hetmański T., Aleksandrowicz O., Ziółkowski M. 2008. Pokarm płomykówki Tyto alba i sowy
uszatej Asio otus z Pomorza. Słupskie Prace Biologiczne 5: 53-62.
Hetmański T., Jarosiewicz A. 2007. Występowanie płazów w okresie rozrodu w zbiornikach
wodnych w granicach administracyjnych miasta Słupska. Słupskie Prace Biologiczne 4: 5-14.
Hetmański T., Jarosiewicz A., Salamon S., Olech K. 2008. Wpływ przekształceń zbiorników
wodnych oraz ruchu samochodowego na populacje rozrodcze płazów w Słupsku. Fauna
miast. Ochronić różnorodność biotyczną w miastach (P. Indykiewicz, L. Jerzak, T. Barczak
(eds.) SAR „Pomorze”, Bydgoszcz
Hetmański T., Olech K., Salamon S. 2007. Śmiertelność żaby trawnej Rana temporaria i ropuchy
szarej Bufo bufo w okresie rozrodu na drodze w południowej części miasta Słupska. Słupskie
Prace Biologiczne 4: 15-20.
Juszczyk W. 1974. Płazy i gady krajowe. PWN, Warszawa.
Juszczyk W. 1987. Płazy i gady krajowe. PWN, Warszawa.
Kasprzak M. 2004. Ochrona płomykówki i nietoperzy w obiektach sakralnych okolic Słupska cz. I
Projekt LOP.
Kowalski M. 2000. Przegląd krajowych gatunków. [In:] Kowalski M., Lesiński G. (ed.): Poznajemy
nietoperze. ABC wiedzy o nietoperzach, ich badaniu i ochronie. Warszawa: 54-69.
Lesiński G. 2006. Wpływ antropogenicznych przekształceń krajobrazu na strukturę i
funkcjonowanie zespołów nietoperzy w Polsce. S. 1-212.
Löfvenhaft K., Runborg S., Sjörgen-Gulve P. 2004. Biotope patterns and amphibian distribution as
assessment tools in urban landscape planning. Landscape and Urban Planning 68: 403-427.
Najbar B., Najbar A., Maruchniak-Pasiuk M., Szuszkiewicz E. 2006. Śmiertelność płazów na
odcinku drogi w rejonie Zielonej Góry w latach 2003-2004. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 62:
64-71.
Obolewski K. 2008. Lampetra planeri (Bloch, 1784) of the Słupia River in the Słupsk city area.
Baltic Coastal Zone 12: 69-73.
Ożgo M., Hetmański T. 2008. Rzekotka drzewna Hyla arborea L. w Obszarze Chronionego
Krajobrazu „Pas Pobrzeża na wschód od Ustki”. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 64: 63-75.
Pakuła B. 2008. Liczebność i lokalizacja gniazd sroki Pica pica w Słupsku i na terenach wiejskich.
Fauna miast. Ochronić różnorodność biotyczną w miastach (P. Indykiewicz, L. Jerzak, T.
Barczak (red.). SAR „Pomorze”, Bydgoszcz: 448-454.
 87 
Piechocki A. 1979. Fauna słodkowodna Polski. Mięczaki (Mollusca). PWN Warszawa-Poznań.
Profus P., Sura P. 2003. Grzebiuszka ziemna. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status –
rozmieszczenie – ochrona. (Głowaciński Z. i Rafiński J, red.). Biblioteka Monitoringu
Środowiska. Warszawa – Kraków.
Prószyński J., Staręga W. 1971. Pająki – Aranei. Katalog Fauny Polski, 33: 382 ss.
Rafiński J. 2003. Traszka zwyczajna. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status – rozmieszczenie –
ochrona. (Głowaciński Z. i Rafiński J, red.). Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa –
Kraków.
Riedel A. 1988. Katalog fauny Polski. Ślimaki lądowe (Gastropoda terrestria) Cz. XXXVI Tom 1,
PWN, Warszawa.
Sachanowicz K., Ciechanowski M. 2005. Nietoperze Polski. Multico Oficyna Wydawnicza,
Warszawa; s. 5-30.
Southwood i Henderson 2000. Ecological Methods. Blackwell Science, London. 575 p.
Sura P. 2003. Jaszczurka zwinka. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status – rozmieszczenie –
Kraków.
Sura P. 2003. Padalec zwyczajny. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status – rozmieszczenie –
Kraków.
Sura P., Zamachowski W. 2003. Zaskroniec zwyczajny. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status –
Szymura J. 2003. Kumak nizinny. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status – rozmieszczenie –
Kraków.
Tomiałojć L. 1980a. Kombinowana odmiana metody kartograficznej do liczenia ptaków lęgowych.
Notatki Orn. 21: 33-54.
Tomiałojć L. 1980b. Podstawowe informacje o sposobie prowadzenia cenzusów z zastosowaniem
kombinowanej metody kartograficznej. Notatki Orn. 21: 55-61.
Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003 Ptaki Polski. Rozmieszczenie liczebność i zmiany. PPTP “pro
Natura” Wrocław.
Whitfield S.M., Bell K.E., Philippi T., Sasa M., Bolanos F., Chaves G., Savage J.M., Donelly M.A.
2007. Amphibian and reptile declines over 35 years at La Selva, Costa Rica. PNAS 104:
8352-8356.
Wiktor A. 1989. Ślimaki pomrowiokształtne (Gastropoda, Stylommatophora), PWN, Warszawa.
Wiktor A. 2004. Ślimaki lądowe Polski, Mantis, Olsztyn.
Zamachowski W., Zyśk A. 2003. Żaba moczarowa. W: Atlas płazów i gadów Polski. Status –
Zhou Q., Zhang J., Fu J., Shi J., Jiang G. 2008. Biomonitoring: an appealing tool for assessment of
metal pollution in the aquatic ecosystem. Analytica Chimica Acta: 135-150.
 88 
Ziółkowski M. 1998. Synurbizacja mewy srebrzystej (Larus argentatus) a problem uciążliwości
tego gatunku w miastach. W: Barczak T., Indykiewicz P. (red.). Fauna miast. Wyd. ART.,
Bydgoszcz.
http://www.faunaeur.org/
 89 
Aneks
 90 
Tabela 1. Wykaz gatunków zwierząt występujących w Słupsku
Takson
Rozporządzenie
Ministra
Typ Gąbki Porifera
Gromada Gąbki pospolite Demospongiae
Rząd Haplosclerida
Rodzina Spongillidae
Ephydatia fluviatilis (Linnaeus 1759)
Spongilla lacustris (Linnaeus 1758)
Typ Parzydełkowce Cnidaria
Gromada Leptolida
Rząd Capitata
Rodzina Stułbia Hydridae
Hydra oligactis Pallas 1766
Hydra viridissima Pallas 1766
Hydra vulgaris Pallas 1766
Typ Płazińce Platyhelminthes
Gromada Przywry Trematoda
Rząd Strigeida
Rodzina Leucochloridiidae
Leucochloridium paradoxum Carus, 1835
Gromada Wirki Turbellaria
Rząd Seriata
Rodzina Dendrocoelidae
Dendrocoelum lacteum (Müller, 1774)
Rodzina Planariidae
Planaria torva (Müller, 1774)
Polycelis nigra (Müller, 1774)
Typ Nitnikowce Nematomorpha
Gromada Gordioida
Rząd Chordodea
Rodzina Gordiidae
Gordius aquaticus Linnaeus, 1758
Typ Pierścienice Annelida
Gromada Pijawki Hirudinea
Rząd Arhynchobdellida
Rodzina Glossiphoniidae
Glossiphonia complanata (Linnaeus, 1758
Rodzina Haemopidae
Haemopis sanguisuga (Linnaeus 1758)
Rodzina Erpobdellidae
Erpobdella octoculata (Linnaeus, 1758)
Rodzina Piscicolidae
Piscicola geometra (Linnaeus, 1761)
Gromada Skąposzczety Oligochaeta
Rodzina Lumbricidae
Aporrectodea caliginosa (Savigny, 1826)
Aporrectodea rosea (Savigny, 1826)
 91 
Czerwone
księgi
Polski
Czerwona
lista gatunków
zagrożonych
Załaczniki
dyrektywy
habitatowej lub
ptasiej
Eisenia fetida (Savigny, 1826)
Lumbricus rubellus Hoffmeister, 1843
Lumbricus terrestris Linnaeus, 1758
Rodzina Tubificidae
Tubifex tubifex (Müller, 1774)
Typ Stawonogi Arthropoda
Gromada Pajęczakowate Arachnida
Rząd Pająki Araneae
Rodzina Agelenidae
Agelena labyrinthica (Clerck, 1757)
Tegenaria domestica (Clerck, 1757)
Rodzina Araneidae
Araneus diadematus Clerck, 1757
Araneus marmoreus (Clerck 1758)
Araneus quadratus (Clerck 1758)
Araniella cucurbitina (Clerck 1758)
Argiope bruennichi (Scopoli, 1772)
Larinioides cornutus (Clerck 1757)
Rodzina Cybaeidae
Argyroneta aquatica (Clerck, 1757)
Rodzina Lycosidae
Pirata hygrophilus (Thorell, 1872)
Pirata piraticus (Clerck, 1757)
Pirata piscatorius (Clerck, 1757)
Rodzina Pisauridae
Dolomedes fimbriatus (Clerck, 1757)
Rodzina Tetragnathidae
Tetragnatha extensa (Linnaeus, 1758)
Rodzina Thomisidae
Misumena vatia (Clerck, 1757)
Rząd Kosarze Opiliones
Rodzina Phalangiidae
Phalangium opilio Linnaeus 1761
Pseudoscorpiones
Rodzina Cheiridiidae
Cheiridium museorum (Leach, 1817)
Rodzina Cheliferidae
Chelifer cancroides (Linnaeus, 1758)
Gromada Skrzelenogi Branchiopoda
Rząd Anostraca
Rodzina Branchipodidae
Branchipus schaefferi Fischer, 1834
Rząd Notostraca
Rodzina Przekopnice Triopsidae
Lepidurus apus (Linnaeus, 1758)
Triops cancriformis (Bosc, 1801)
Gromada Pancerzowce Malacostraca
Rząd Amphipoda
Rodzina Gammaridae
Gammarus pulex (Linnaeus, 1758)
Rząd Decapoda
 92 
Rodzina Astacidae
Rak błotny (stawowy)Astacus leptodactylus
Eschscholtz, 1823
Rodzina Cambaridae
Orconectes limosus (Rafinesque, 1817)
Rząd Równonogi Isopoda
Rodzina Asellidae
Asellus aquaticus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Oniscidae
Oniscus asellus Linnaeus, 1758
Rodzina Porcellionidae
Porcellio scaber Latreille, 1804
Gromada Maxillopoda
Rząd Splewki Arguloida
Rodzina Argulidae
Argulus foliaceus (Linnaeus, 1758)
Gromada Wije Chilopoda
Rząd Geophilomorpha
Rodzina Geophilidae
Geophilus flavus (De Geer, 1778)
Rodzina Linotaeniidae
Strigamia acuminata (Leach, 1815)
Rząd Lithobiomorpha
Rodzina Lithobiidae
Lithobius forficatus (Linnaeus, 1758)
Lithobius melanops Newport, 1845
Lithobius microps Meinert, 1868
Lithobius piceus L. Koch, 1862
Rząd Scolopendromorpha
Rodzina Cryptopidae
Cryptops hortensis (Donovan, 1810)
Gromada Dwuparce Diplopoda
Rząd Glomerida
Rodzina Glomeridae
Glomeris connexa C.L.Koch, 1847
Glomeris marginata (Villers, 1789)
Rząd Julida
Rodzina Julidae
Julus terrestris Linnaeus, 1758
Megaphyllum unilineatum (C.L. Koch, 1838)
Ommatoiulus sabulosus (Linnaeus, 1758)
Rząd Polydesmida
Rodzina Polydesmidae
Polydesmus complanatus (Linnaeus, 1761)
Rząd Polyxenida
Rodzina Polyxenidae
Polyxenus lagurus (Linnaeus, 1758)
Rząd Polyzoniida
Rodzina Polyzoniidae
Polyzonium germanicum Brandt, 1837
Gromada Entognatha
Rząd Skoczogonki Collembola
ochrona
częściowa
 93 
VU
Rodzina Dicyrtomidae
Ptenothrix atra (Linnaeus, 1758)
Rodzina Poduridae
Podura aquatica Linnaeus, 1758
Gromada Owady Insecta
Rząd Rybiki Zygentoma
Rodzina Lepismatidae
Lepisma saccharina Linnaeus, 1758
Rząd Chrząszcze Coleoptera
Rodzina Aderidae
Aderus populneus (Creutzer in Panzer, 1796)
Rodzina Mżykowate Anobiidae
Anobium punctatum (De Geer, 1774)
Ernobius abietis (Fabricius, 1792)
Ernobius mollis (Linnaeus, 1758)
Hadrobregmus pertinax (Linnaeus, 1758)
Priobium carpini (Herbst, 1793)
Ptilinus pectinicornis (Linnaeus, 1758)
Ptinus bicinctus Sturm, 1837
Ptinus fur (Linnaeus, 1758)
Ptinus latro Fabricius, 1775
Stegobium paniceum (Linnaeus, 1758)
Xestobium plumbeum (Illiger, 1801)
Xestobium rufovillosum (De Geer, 1774)
Rodzina Anthicidae
Anthicus ater (Thunberg, 1787)
Anthicus flavipes (Panzer, 1797)
Notoxus monoceros (Linnaeus, 1760)
Rodzina Anthribidae
Anthribus nebulosus Forster, 1770
Tropideres albirostris (Schaller, 1783)
Rodzina Aphodiidae
Acrossus depressus (Kugelann, 1792)
Acrossus luridus (Fabricius, 1775)
Acrossus rufipes (Linnaeus, 1758)
Agoliinus nemoralis (Erichson, 1848)
Agoliinus piceus (Gyllenhal, 1808)
Agrilinus ater (De Geer, 1774)
Agrilinus rufus (Moll, 1782)
Agrilinus sordidus (Fabricius, 1775)
Aphodius fimetarius (Linnaeus, 1758)
Aphodius foetens (Fabricius, 1787)
Bodilus ictericus (Laicharting, 1781)
Bodilus lugens (Creutzer, 1799)
Calamosternus granarius (Linnaeus, 1767)
Chilothorax distinctus (O. F. Müller, 1776)
Colobopterus erraticus (Linnaeus, 1758)
Esymus merdarius (Fabricius, 1775)
Esymus pusillus (Herbst, 1789)
Eupleurus subterraneus (Linnaeus, 1758)
Melinopterus prodromus (Brahm, 1790)
 94 
Otophorus haemorrhoidalis (Linnaeus, 1758)
Oxyomus sylvestris (Scopoli, 1763)
Teuchestes fossor (Linnaeus, 1758)
Trichonotulus scrofa (Fabricius, 1787)
Rodzina Apionidae
Alocentron curvirostre (Gyllenhal, 1833)
Apion cruentatum Walton, 1844
Apion frumentarium (Linnaeus, 1758)
Apion haematodes W. Kirby, 1808
Apion rubens Stephens, 1839
Apion rubiginosum Grill, 1893
Betulapion simile (W. Kirby, 1811)
Ceratapion onopordi (W. Kirby, 1808)
Eutrichapion viciae (Paykull, 1800)
Holotrichapion ononis (W. Kirby, 1808)
Holotrichapion pisi (Fabricius, 1801)
Ischnopterapion loti (W. Kirby, 1808)
Perapion affine (W. Kirby, 1808)
Perapion curtirostre (Germar, 1817)
Perapion violaceum (W. Kirby, 1808)
Pirapion immune (W. Kirby, 1808)
Protapion apricans (Herbst, 1797)
Protapion assimile (W. Kirby, 1808)
Protapion dissimile (Germar, 1817)
Protapion fulvipes (Geoffroy, 1785)
Protapion ononidis (Gyllenhal, 1827)
Pseudoperapion brevirostre (Herbst, 1797)
Squamapion elongatum (Germar, 1817)
Stenopterapion meliloti (W. Kirby, 1808)
Stenopterapion tenue (W. Kirby, 1808)
Synapion ebeninum (W. Kirby, 1808)
Rodzina Kapturkowate Bostrichidae
Bostrichus capucinus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Bogatkowate Buprestidae
Agrilus biguttatus (Fabricius, 1776)
Agrilus viridis Linnaeus, 1758
Anthaxia quadripunctata (Linnaeus, 1758)
Buprestis haemorrhoidalis Herbst, 1780
Buprestis novemmaculata Linnaeus, 1758
Chalcophora mariana (Linnaeus, 1758)
Trachys minutus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Otrupkowate Byrrhidae
Byrrhus fasciatus (Forster, 1771)
Byrrhus pilula (Linnaeus, 1758)
Byrrhus pustulatus (Forster, 1771)
Cytilus sericeus (Forster, 1771)
Lamprobyrrhulus nitidus (Schaller, 1783)
Morychus aeneus (Fabricius, 1775)
Simplocaria semistriata (Fabricius, 1794)
Rodzina Byturidae
Byturus ochraceus (Scriba, 1790)
 95 
Byturus tomentosus (De Geer, 1774)
Rodzina Omomiłkowate Cantharidae
Cantharis fusca Linnaeus, 1758
Cantharis livida Linnaeus, 1758
Cantharis nigricans Müller, 1766
Cantharis obscura Linnaeus, 1758
Cantharis rufa Linnaeus, 1758
Cratosilis denticollis (Schummel, 1844)
Malthinus biguttatus (Linnaeus, 1758)
Rhagonycha fulva (Scopoli, 1763)
Rhagonycha lignosa (Müller, 1764)
Rhagonycha testacea (Linnaeus, 1758)
Silis nitidula (Fabricius, 1792)
Rodzina Biegaczowate Carabidae
Acupalpus exiguus Dejean, 1829
Acupalpus flavicollis (Sturm, 1825)
Acupalpus meridianus (Linne, 1761)
Acupalpus parvulus (Sturm, 1825)
Agonum emarginatum (Gyllenhal, 1827)
Agonum fuliginosum (Panzer, 1809)
Agonum gracile Sturm, 1824
Agonum micans (Nicolai, 1822)
Agonum muelleri (Herbst, 1784)
Agonum piceum (Linne, 1758)
Agonum scitulum Dejean, 1828
Agonum sexpunctatum (Linne, 1758)
Agonum thoreyi Dejean, 1828
Agonum versutum Sturm, 1824
Agonum viduum (Panzer, 1796)
Amara aenea (De Geer, 1774)
Amara apricaria (Paykull, 1790)
Amara aulica (Panzer, 1796)
Amara bifrons (Gyllenhal, 1810)
Amara brunnea (Gyllenhal, 1810)
Amara communis (Panzer, 1797)
Amara consularis (Duftschmid, 1812)
Amara equestris (Duftschmid, 1812)
Amara familiaris (Duftschmid, 1812)
Amara fulva (O.F. Müller, 1776)
Amara ingenua (Duftschmid, 1812)
Amara littorea C.G. Thomson, 1857
Amara lunicollis Schiodte, 1837
Amara majuscula (Chaudoir, 1850)
Amara ovata (Fabricius, 1792)
Amara plebeja (Gyllenhal, 1810)
Amara similata (Gyllenhal, 1810)
Amara spreta Dejean, 1831
Amara tibialis (Paykull, 1798)
Anchomenus dorsalis (Pontoppidan, 1763)
Anisodactylus binotatus (Fabricius, 1787)
Anisodactylus nemorivagus (Duftschmid, 1812)
VU
 96 
Asaphidion flavipes (Linne, 1761)
Asaphidion pallipes (Duftschmid, 1812)
Badister bullatus (Schrank, 1798)
Badister lacertosus Sturm, 1815
Badister meridionalis Puel, 1925
Badister peltatus (Panzer, 1797)
Badister sodalis (Duftschmid, 1812)
Bembidion quadrimaculatum (Linne, 1761)
Blemus discus (Fabricius, 1792)
Blethisa multipunctata (Linne, 1758)
Bradycellus caucasicus (Chaudoir, 1846)
Bradycellus csikii Laczo, 1912
Broscus cephalotes (Linne, 1758)
Calathus ambiguus (Paykull, 1790)
Calathus cinctus Motschulsky, 1850
Calathus erratus (C.R. Sahlberg, 1827)
Calathus fuscipes (Goeze, 1777)
Calathus melanocephalus (Linne, 1758)
Calathus micropterus (Duftschmid, 1812)
Calathus rotundicollis Dejean, 1828
Calodromius spilotus (Illiger, 1798)
Biegacz górski Carabus arcensis Herbst, 1784
Biegacz złoty Carabus auratus Linne, 1761
Biegacz wręgaty Carabus cancellatus Illiger, 1798
Biegacz zwężony Carabus convexus Fabricius, 1775
Biegacz skórzasty Carabus coriaceus Linne, 1758
Biegacz gładki Carabus glabratus Paykull, 1790
Biegacz granulowany Carabus granulatus Linne, 1758
Biegacz ogrodowy Carabus hortensis Linne, 1758
Biegacz gajowy Carabus nemoralis O.F. Müller, 1764
Biegacz fioletowy Carabus violaceus Linne, 1758
Chlaeniellus nigricornis (Fabricius, 1787)
Chlaeniellus nitidulus (Schrank, 1781)
Cicindela campestris Linne, 1758
Cicindela hybrida Linne, 1758
Clivina collaris (Herbst, 1784)
Clivina fossor (Linne, 1758)
Cychrus caraboides (Linne, 1758)
Demetrias imperialis (Germar, 1824)
Demetrias monostigma Samouelle, 1819
Dicheirotrichus placidus (Gyllenhal, 1827)
Dicheirotrichus rufithorax (C.R. Sahlberg, 1827)
Dolichus halensis (Schaller, 1783)
Dromius agilis (Fabricius, 1787)
Dromius fenestratus (Fabricius, 1794)
Dromius quadrimaculatus (Linne, 1758)
Dromius schneideri Crotch, 1871
Dyschiriodes globosus (Herbst, 1783)
Dyschiriodes politus (Dejean, 1825)
Dyschiriodes tristis (Stephens, 1827)
Dyschirius thoracicus (P. Rossi, 1790)
DD
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
NT
VU
 97 
Elaphrus aureus P. Müller, 1821
Elaphrus cupreus Duftschmid, 1812
Elaphrus riparius (Linne, 1758)
Epaphius secalis (Paykull, 1790)
Harpalus affinis (Schrank, 1781)
Harpalus anxius (Duftschmid, 1812)
Harpalus autumnalis (Duftschmid, 1812)
Harpalus flavescens (Piller & Mitterpacher, 1783)
Harpalus froelichii Sturm, 1818
Harpalus latus (Linne, 1758)
Harpalus luteicornis (Duftschmid, 1812)
Harpalus picipennis (Duftschmid, 1812)
Harpalus pumilus Sturm, 1818
Harpalus rubripes (Duftschmid, 1812)
Harpalus rufipalpis Sturm, 1818
Harpalus smaragdinus (Duftschmid, 1812)
Harpalus solitaris Dejean, 1829
Harpalus tardus (Panzer, 1797)
Laemostenus terricola (Herbst, 1784)
Lamprias chlorocephalus (J.J. Hoffmann, 1803)
Leistus ferrugineus (Linne, 1758)
Leistus piceus Frolich, 1799
Leistus rufomarginatus (Duftschmid, 1812)
Leistus terminatus (Panzer, 1793)
Licinus depressus (Paykull, 1790)
Limodromus assimilis (Paykull, 1790)
Loricera pilicornis (Fabricius, 1775)
Masoreus wetterhallii (Gyllenhal, 1813)
Metallina lampros (Herbst, 1784)
Metallina properans (Stephens, 1828)
Metallina pygmaea (Fabricius, 1792)
Microlestes minutulus (Goeze, 1777)
Miscodera arctica (Paykull, 1798)
Nebria brevicollis (Fabricius, 1792)
Notaphus obliquus (Sturm, 1825)
Notaphus varius (Olivier, 1795)
Notiophilus aestuans Dejean, 1826
Notiophilus aquaticus (Linne, 1758)
Notiophilus biguttatus (Fabricius, 1779)
Notiophilus germinyi Fauvel in Grenier, 1863
Notiophilus palustris (Duftschmid, 1812)
Ocydromus illigeri (Netolitzky, 1914)
Ocydromus bruxellensis (Wesmael, 1835)
Ocydromus deletus (Audinet-Serville, 1821)
Ocydromus femoratus (Sturm, 1825)
Ocydromus tetracolus (Say, 1823)
Odacantha melanura (Linne, 1767)
Odontium litorale (Olivier, 1790)
Olisthopus rotundatus (Paykull, 1798)
Omophron limbatum (Fabricius, 1776)
Oodes helopioides (Fabricius, 1792)
CR
CR
VU
DD
VU
NT
VU
 98 
Ophonus rufibarbis (Fabricius, 1792)
Oxypselaphus obscurus (Herbst, 1784)
Panagaeus bipustulatus (Fabricius, 1775)
Panagaeus cruxmajor (Linne, 1758)
Paradromius linearis (Olivier, 1795)
Paranchus albipes (Fabricius, 1796)
Patrobus atrorufus (Stroem, 1768)
Perigona nigriceps (Dejean, 1831)
Philochthus biguttatus (Fabricius, 1779)
Philochthus guttula (Fabricius, 1792)
Platynus livens (Gyllenhal, 1810)
Poecilus cupreus (Linne, 1758)
Poecilus lepidus (Leske, 1785)
Poecilus versicolor (Sturm, 1824)
Pseudoophonus calceatus (Duftschmid, 1812)
Pseudoophonus griseus (Panzer, 1796)
Pseudoophonus rufipes (De Geer, 1774)
Pterostichus aethiops (Panzer, 1796)
Pterostichus anthracinus (Illiger, 1798)
Pterostichus diligens (Sturm, 1824)
Pterostichus melanarius (Illiger, 1798)
Pterostichus minor (Gyllenhal, 1827)
Pterostichus niger (Schaller, 1783)
Pterostichus nigrita (Paykull, 1790)
Pterostichus oblongopunctatus (Fabricius, 1787)
Pterostichus quadrifoveolatus Letzner, 1852
Pterostichus rhaeticus Heer, 1837
Pterostichus strenuus (Panzer, 1796)
Pterostichus vernalis (Panzer, 1796)
Semiophonus signaticornis (Duftschmid, 1812)
Stenolophus mixtus (Herbst, 1784)
Stenolophus teutonus (Schrank, 1781)
Stomis pumicatus (Panzer, 1796)
Syntomus foveatus (Geoffroy in Fourcroy, 1785)
Syntomus truncatellus (Linne, 1761)
Synuchus vivalis (Illiger, 1798)
Trechoblemus micros (Herbst, 1784)
Trechus obtusus Erichson, 1837
Trechus quadristriatus (Schrank, 1781)
Trepanes articulatus (Panzer, 1796)
Trepanes assimilis (Gyllenhal, 1810)
Trepanes doris (Panzer, 1797)
Trepanes gilvipes (Sturm, 1825)
Rodzina Kózkowate Cerambycidae
Acanthocinus aedilis (Linnaeus, 1758)
Acmaeops angusticollis (Gebler, 1833)
Agapanthia villosoviridescens (De Geer, 1775)
Alosterna tabacicolor (De Geer, 1775)
Anastrangalia dubia (Scopoli, 1763)
Anastrangalia reyi (Heyden, 1889)
Anastrangalia sanguinolenta (Linnaeus, 1761)
LC
 99 
Anoplodera rufipes (Schaller, 1783)
Arhopalus rusticus (Linnaeus, 1758)
Aromia moschata (Linnaeus, 1758)
Asemum striatum (Linnaeus, 1758)
Callidium violaceum (Linnaeus, 1758)
Cortodera femorata (Fabricius, 1787)
Cortodera humeralis (Schaller, 1783)
Grammoptera ustulata (Schaller, 1783)
Hylotrupes bajulus (Linnaeus, 1758)
Leioderes kollari Redtenbacher, 1849
Leiopus nebulosus (Linnaeus, 1758)
Nivellia sanguinosa (Gyllenhal, 1827)
Obrium brunneum (Fabricius, 1792)
Pachytodes cerambyciformis (Schrank, 1781)
Paracorymbia fulva (De Geer, 1775)
Paracorymbia maculicornis (De Geer, 1775)
Pedostrangalia (Etorofus) pubescens (Fabricius, 1787)
Phymatodes testaceus (Linnaeus, 1758)
Pogonocherus decoratus Fairmaire, 1855
Pogonocherus fasciculatus (De Geer, 1775)
Pogonocherus hispidulus (Piller & Mitterpacher, 1783)
Pogonocherus ovatus (Goeze, 1777)
Pseudovadonia livida (Fabricius, 1776)
Pyrrhidium sanguineum (Linnaeus, 1758)
Rhagium (Rhagium) inquisitor Linnaeus, 1758
Rhamnusium bicolor (Schrank, 1781)
Saperda populnea (Linnaeus, 1758)
Spondylis buprestoides (Linnaeus, 1758)
Stenurella bifasciata (Müller, 1776)
Stenurella melanura (Linnaeus, 1758)
Stictoleptura rubra (Linnaeus, 1758)
Strangalia attenuata (Linnaeus, 1758)
Tetropium castaneum (Linnaeus, 1758)
Tetropium fuscum (Fabricius, 1787)
Rodzina Cerylonidae
Cerylon histeroides (Fabricius, 1792)
Rodzina Kruszczycowate Cetoniidae
Cetonia aurata (Linnaeus, 1761)
Protaetia cuprea metallica (Herbst, 1782)
Protaetia lugubris (Herbst, 1786)
Trichius fasciatus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Stonkowate Chrysomelidae
Acanthoscelides obtectus Say, 1831
Agelastica alni (Linnaeus, 1758)
Altica oleracea (Linnaeus, 1758)
Altica quercetorum Foudras, 1860
Aphthona erichsoni (Zetterstedt, 1838)
Aphthona lutescens (Gyllenhal, 1808)
Batophila rubi (Paykull, 1799)
Bromius obscurus (Linnaeus, 1758)
Bruchus pisorum (Linnaeus, 1758)
 100 
Bruchus rufimanus Bohemann, 1833
Cassida ferruginea Goeze, 1777
Cassida nebulosa Linnaeus, 1758
Cassida nobilis Linnaeus, 1758
Cassida rubiginosa O.F. Müller, 1776
Cassida sanguinolenta O.F. Müller, 1776
Cassida vibex Linnaeus, 1767
Cassida viridis Linnaeus, 1758
Cassida vittata Villers, 1789
Chaetocnema aridula (Gyllenhal, 1827)
Chaetocnema concinna (Marsham, 1802)
Chaetocnema hortensis (Geoffroy, 1785)
Chrysolina fastuosa (Scopoli, 1763)
Chrysolina hyperici (Forster, 1771)
Chrysolina polita (Linnaeus, 1758)
Chrysolina rufa (Duftschmid, 1825)
Chrysolina sanguinolenta (Linnaeus, 1758)
Chrysolina staphylaea (Linnaeus, 1758)
Chrysolina sturmi (Westhoff, 1882)
Chrysolina varians (Schaller, 1783)
Chrysomela populi Linnaeus, 1758
Chrysomela saliceti Suffrian, 1851
Chrysomela vigintipunctata Scopoli, 1763
Colaphus sophiae (Schaller, 1783)
Crepidodera aurata (Marsham, 1802)
Crepidodera fulvicornis (Fabricius, 1792)
Crioceris duodecimpunctata (Linnaeus, 1758)
Cryptocephalus pusillus Fabricius, 1777
Cryptocephalus pygmaeus Fabricius, 1792
Cryptocephalus sericeus (Linnaeus, 1758)
Cryptocephalus sexpunctatus (Linnaeus, 1758)
Derocrepis rufipes (Linnaeus, 1758)
Dibolia femoralis Redtenbacher, 1849
Donacia crassipes Fabricius, 1775
Donacia dentata Hoppe, 1795
Donacia simplex Fabricius, 1775
Donacia versicolorea (Brahms, 1790)
Donacia vulgaris Zschach, 1788
Galeruca tanaceti (Linnaeus, 1758)
Galerucella calmariensis (Linnaeus, 1767)
Galerucella grisescens (Joannis, 1865)
Galerucella lineola (Fabricius, 1781)
Galerucella nymphaeae (Linnaeus, 1758)
Gastrophysa iridula (De Geer, 1775)
Gastrophysa polygoni (Linnaeus, 1758)
Gonioctena viminalis (Linnaeus, 1758)
Hispa atra Linnaeus, 1767
Hydrothassa marginella (Linnaeus, 1758)
Leptinotarsa decemlineata (Say, 1824)
Lilioceris lilii (Scopoli, 1763)
Lilioceris merdigera (Linnaeus, 1758)
DD
 101 
Lochmaea caprea (Linnaeus, 1758)
Lochmaea crataegi (Forster, 1771)
Lochmaea suturalis (Thomson, 1866)
Longitarsus anchusae (Paykull, 1799)
Longitarsus atricillus (Linnaeus, 1761)
Longitarsus exsoletus (Linnaeus, 1758)
Longitarsus nasturtii (Fabricius, 1792)
Luperus flavipes (Linnaeus, 1767)
Lythraria salicariae (Paykull, 1800)
Mantura chrysanthemi (Koch, 1903)
Neocrepidodera brevicollis (J. Daniel, 1904)
Neocrepidodera femorata (Gyllenhal, 1813)
Neocrepidodera ferruginea (Scopoli, 1763)
Oulema erichsonii (Suffrian, 1841)
Oulema gallaeciana (Heyden, 1879)
Oulema melanopus (Linnaeus, 1758)
Oulema tristis (Herbst, 1786)
Pachnephorus pilosus (Rossi, 1790)
Phaedon cochleariae (Fabricius, 1792)
Phratora vitellinae (Linnaeus, 1758)
Phratora vulgatissima (Linnaeus, 1758)
Phyllotreta armoraciae (Koch, 1803)
Phyllotreta atra (Fabricius, 1775)
Phyllotreta nemorum (Linnaeus, 1758)
Phyllotreta undulata Kutschera, 1860
Phyllotreta vittula (Redtenbacher, 1849)
Plagiodera versicolora (Laicharting, 1781)
Plagiosterna aenea (Linnaeus, 1758)
Plateumaris sericea (Linnaeus, 1761)
Prasocuris phellandrii (Linnaeus, 1758)
Psylliodes cucullatus (Illiger, 1807)
Psylliodes dulcamarae (Koch, 1803)
Psylliodes hyoscyami (Linnaeus, 1758)
Psylliodes napi (Fabricius, 1792)
Pyrrhalta viburni (Paykull, 1799)
Zeugophora turneri Power, 1863
Rodzina Ciidae
Cis boleti (Scopoli, 1763)
Rodzina Biedronkowate Coccinellidae
Adalia bipunctata (Linnaeus, 1758)
Adalia decempunctata (Linnaeus, 1758)
Anatis ocellata (Linnaeus, 1758)
Anisosticta novemdecimpunctata (Linnaeus, 1758)
Brumus quadripustulatus (Linnaeus, 1758)
Calvia decemguttata (Linnaeus, 1758)
Calvia quatuordecimguttata (Linnaeus, 1758)
Calvia quindecimguttata (Fabricius, 1777)
Chilocorus bipustulatus (Linnaeus, 1758)
Coccidula rufa (Herbst, 1783)
Coccidula scutellata (Herbst, 1783)
Coccinella septempunctata Linnaeus, 1758
 102 
Coccinula quatuordecimpustulata (Linnaeus, 1758)
Harmonia axyridis (Pallas, 1773)
Harmonia quadripunctata (Pontoppidan, 1763)
Hippodamia tredecimpunctata (Linnaeus, 1758)
Hippodamia variegata (Goeze, 1777)
Myrrha octodecimguttata (Linnaeus, 1758)
Myzia oblongoguttata (Linnaeus, 1758)
Oenopia conglobata (Linnaeus, 1758)
Propylea quatuordecimpunctata (Linnaeus, 1758)
Psyllobora vigintiduopunctata (Linnaeus, 1758)
Scymnus haemorrhoidalis Herbst, 1797
Sospita vigintiguttata (Linnaeus, 1758)
Subcoccinella vigintiquatuorpunctata (Linnaeus, 1758)
Tytthaspis sedecimpunctata (Linnaeus, 1758)
Rodzina Cryptophagidae
Antherophagus pallens (Fabricius, 1781)
Atomaria pusilla (Paykull, 1798)
Cryptophagus acutangulus Gyllenhal, 1828
Cryptophagus scanicus (Linnaeus, 1758)
Micrambe abietis (Paykull, 1798)
Telmatophilus typhae (Fallen, 1802)
Rodzina Ryjkowcowate Curculionidae
Anthonomus pomorum (Linnaeus, 1758)
Barypeithes pellucidus (Boheman, 1834)
Bothynoderes affinis (Schrank, 1781)
Brachonyx pineti (Paykull, 1792)
Brachyderes incanus (Linnaeus, 1758)
Chlorophanus viridis (Linnaeus, 1758)
Cionus scrophulariae (Linnaeus, 1758)
Dorytomus longimanus (Forster, 1771)
Gymnetron beccabungae (Linnaeus, 1761)
Hylastes angustatus (Herbst, 1793)
Hylastes ater (Paykull, 1800)
Hylesinus fraxini (Panzer, 1779)
Hylobius abietis (Linnaeus, 1758)
Hylobius pinastri (Gyllenhal, 1813)
Hypera arator (Linnaeus, 1758)
Hypera arundinis (Paykull, 1792)
Ips typographus (Linnaeus, 1758)
Larinus sturnus (Schaller, 1873)
Larinus turbinatus Gyllenhal, 1835
Liophloeus tessulatus (Müller, 1776)
Magdalis phlegmatica (Herbst, 1797)
Miarus ajugae (Herbst, 1795)
Omias rotundatus (Fabricius, 1792)
Orchestes quercus (Linnaeus, 1758)
Otiorhynchus ligustici (Linnaeus, 1758)
Otiorhynchus ovatus (Linnaeus, 1758)
Otiorhynchus repletus Boheman, 1843
Otiorhynchus rugosus (Hummel, 1827)
Otiorhynchus scaber (Linnaeus, 1758)
VU
 103 
Otiorhynchus tristis (Scopoli, 1763)
Phyllobius arborator (Herbst, 1797)
Phyllobius argentatus (Linnaeus, 1758)
Phyllobius betulinus (Bechstein & Scharfenberg, 1805)
Phyllobius pyri (Linnaeus, 1758)
Pissodes pini (Linnaeus, 1758)
Pityogenes chalcographus (Linnaeus, 1761)
Polydrusus corruscus Germar, 1824
Polydrusus flavipes (De Geer, 1775)
Rhinusa linariae (Panzer, 1792)
Sciaphilus asperatus (Bonsdorff, 1785)
Scolytus multistriatus (Marsham, 1802)
Sibinia phalerata (Gyllenhal, 1836)
Sirocalodes depressicollis (Gyllenhal, 1813)
Sirocalodes quercicola (Paykull, 1792)
Sitona gressorius (Fabricius, 1792)
Sitona hispidulus (Fabricius, 1776)
Sitona lineatus (Linnaeus, 1758)
Stenocarus cardui (Herbst, 1784)
Stereonychus fraxini (De Geer, 1775)
Strophosoma capitatum (De Geer, 1775)
Strophosoma melanogrammum (Forster, 1771)
Tanymecus palliatus (Fabricius, 1787)
Tapeinotus sellatus (Fabricius, 1794)
Trachyphloeus bifoveolatus (Beck, 1817)
Trachyphloeus spinimanus Germar, 1824
Trichosirocalus troglodytes (Fabricius, 1787)
Tropiphorus elevatus (Herbst, 1795)
Tychius quinquepunctatus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Dasytidae
Dasytes plumbeus (Müller, 1776)
Dolichosoma lineare (Rossi, 1792)
Rodzina Dermestidae
Anthrenus museorum (Linnaeus, 1761)
Anthrenus scrophulariae (Linnaeus, 1758)
Anthrenus verbasci (Linnaeus, 1767)
Attagenus pellio (Linnaeus, 1758)
Dermestes laniarius Illiger, 1801
Dermestes lardarius Linnaeus, 1758
Megatoma undata (Linnaeus, 1758)
Rodzina Dryophthoridae
Sitophilus granarius (Linnaeus, 1758)
Sitophilus linearis (Herbst, 1797)
Sitophilus oryzae (Linnaeus, 1763)
Sitophilus zeamais Motschulsky, 1855
Rodzina Dryopidae
Dryops auriculatus (Geoffroy, 1785)
Dryops ernesti Gozis, 1886
Rodzina Pływakowate Dytiscidae
Acilius canaliculatus (Nicolai, 1822)
Acilius sulcatus (Linnaeus, 1758)
 104 
Agabus affinis (Paykull, 1798)
Agabus bipustulatus (Linnaeus, 1767)
Agabus paludosus (Fabricius, 1801)
Colymbetes paykulli Erichson, 1837
Colymbetes striatus (Linnaeus, 1758)
Dytiscus circumcinctus Ahrens, 1811
Dytiscus dimidiatus Bergstrasser, 1778
Dytiscus marginalis Linnaeus, 1758
Graphoderus cinereus (Linnaeus, 1758)
Graptodytes bilineatus (Sturm, 1835)
Hydaticus seminiger (De Geer, 1774)
Hydroporus elongatulus Sturm, 1835
Hydroporus palustris (Linnaeus, 1761)
Hygrotus confluens (Fabricius, 1787)
Hygrotus impressopunctatus (Schaller, 1783)
Hyphydrus ovatus (Linnaeus, 1761)
Ilybius ater (De Geer, 1774)
Ilybius fenestratus (Fabricius, 1781)
Ilybius fuliginosus (Fabricius, 1792)
Laccophilus minutus (Linnaeus, 1758)
Platambus maculatus (Linnaeus, 1758)
Porhydrus lineatus (Fabricius, 1775)
Rhantus bistriatus (Bergstrasser, 1778)
Rhantus grapii (Gyllenhal, 1808)
Suphrodytes dorsalis (Fabricius, 1787)
Rodzina Sprężykowate Elateridae
Actenicerus siaelandicus (O. F. Müller, 1764)
Adrastus pallens (Fabricius, 1792)
Agriotes lineatus (Linnaeus, 1767)
Agriotes obscurus (Linnaeus, 1758)
Agriotes sputator (Linnaeus, 1758)
Agrypnus murinus (Linnaeus, 1758)
Ampedus balteatus (Linnaeus, 1758)
Anostirus castaneus (Linnaeus, 1758)
Athous haemorrhoidalis (Fabricius, 1801)
Athous subfuscus (O. F. Müller, 1764)
Calambus bipustulatus (Linnaeus, 1767)
Cardiophorus ruficollis (Linnaeus, 1758)
Cidnopus aeruginosus (Olivier, 1790)
Ctenicera pectinicornis (Linnaeus, 1758)
Dalopius marginatus (Linnaeus, 1758)
Denticollis linearis (Linnaeus, 1758)
Ectinus aterrimus (Linnaeus, 1761)
Hemicrepidius hirtus (Herbst, 1784)
Hemicrepidius niger (Linnaeus, 1758)
Hypnoidus riparius (Fabricius, 1792)
Limonius minutus (Linnaeus, 1758)
Melanotus brunnipes (Germar, 1824)
Negastrius pulchellus (Linnaeus, 1758)
Oedostethus quadripustulatus (Fabricius, 1792)
Prosternon tessellatum (Linnaeus, 1758)
 105 
Selatosomus aeneus (Linnaeus, 1758)
Selatosomus cruciatus (Linnaeus, 1758)
Sericus brunneus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Endomychidae
Endomychus coccineus (Linnaeus, 1758)
Mycetaea subterranea (Fabricius, 1801)
Mycetina cruciata (Schaller, 1783)
Rodzina Erirhinidae
Grypus equiseti (Fabricius, 1775)
Notaris acridulus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Erotylidae
Dacne bipustulata (Thunberg, 1781)
Rodzina Eucinetidae
Eucinetus haemorrhoidalis (Germar, 1818)
Rodzina Żukowate Geotrupidae
Anoplotrupes stercorosus (Scriba, 1791)
Geotrupes stercorarius (Linnaeus, 1758)
Trypocopris vernalis (Linnaeus, 1758)
Bycznik Typhaeus typhoeus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Gyrinidae
Gyrinus natator (Linnaeus, 1758)
Gyrinus paykulli Ochs, 1927
Rodzina Haliplidae
Brychius elevatus (Panzer, 1794)
Haliplus flavicollis Sturm, 1834
Peltodytes caesus (Duftschmid, 1805)
Rodzina Gnilnikowate Histeridae
Margarinotus brunneus (Fabricius, 1775)
Margarinotus carbonarius (Hoffmann, 1803)
Margarinotus purpurascens (Herbst, 1792)
Margarinotus striola succicola (Thomson, 1862)
Margarinotus terricola (Germar, 1824)
Margarinotus ventralis (Marseul, 1854)
Onthophilus striatus (Forster, 1771)
Saprinus aeneus (Fabricius, 1775)
Saprinus semistriatus (Scriba, 1790)
Rodzina Hydraenidae
Hydraena riparia Kugelann, 1794
Rodzina Kałużnicowate Hydrophilidae
Anacaena globulus (Paykull, 1798)
Anacaena limbata (Fabricius, 1792)
Berosus luridus (Linnaeus, 1761)
Cercyon analis (Paykull, 1798)
Cercyon quisquilius (Linnaeus, 1761)
Chaetarthria seminulum (Herbst, 1797)
Coelostoma orbiculare (Fabricius, 1775)
Cryptopleurum minutum (Fabricius, 1775)
Cymbiodyta marginella (Fabricius, 1792)
Enochrus testaceus (Fabricius, 1801)
Helophorus aquaticus (Linnaeus, 1758)
Helophorus nubilus Fabricius, 1777
NT
NT
 106 
Hydrobius fuscipes (Linnaeus, 1758)
Hydrochara caraboides (Linnaeus, 1758)
Hydrochara flavipes (Steven, 1808)
Kałużnica czarna Hydrophilus aterrimus Eschscholtz,
1822
Laccobius minutus (Linnaeus, 1758)
Megasternum concinnum (Marsham, 1802)
Spercheus emarginatus (Schaller, 1783)
Sphaeridium scarabaeoides (Linnaeus, 1758)
Rodzina Kateretidae
Brachypterolus pulicarius (Linnaeus, 1758)
Brachypterus glaber (Newman, 1834)
Brachypterus urticae (Fabricius, 1792)
Rodzina Świetlikowate Lampyridae
Lampyris noctiluca (Linnaeus, 1767)
Rodzina Latridiidae
Corticaria elongata (Gyllenhal, 1827)
Cortinicara gibbosa (Herbst, 1793)
Enicmus transversus (Olivier, 1790)
Latridius minutus (Linnaeus, 1767)
Melanophthalma transversalis (Gyllenhal, 1827)
Migneauxia lederi Reitter, 1875
Stephostethus angusticollis (Gyllenhal, 1827)
Rodzina Leiodidae
Agathidium badium Erichson, 1845
Amphicyllis globus (Sahlberg, 1833)
Anisotoma axillaris Gyllenhal, 1810
Anisotoma humeralis (Fabricius, 1792)
Anisotoma orbicularis (Herbst, 1792)
Catops fuliginosus Erichson, 1837
Catops tristis (Panzer, 1794)
Choleva elongata (Paykull, 1798)
Leiodes ferrugineus (Fabricius, 1787)
Nargus velox (Spence, 1815)
Ptomaphagus sericatus (Chaudoir, 1845)
Sciodrepoides fumatus (Spence, 1815)
Sciodrepoides watsoni (Spence, 1815)
Rodzina Jelonkowate Lucanidae
Ciołek matowy Dorcus parallelipipedus (Linnaeus,
1785)
Platycerus caraboides (Linnaeus, 1758)
Sinodendron cylindricum (Linnaeus, 1758)
Rodzina Lycidae
Dictyoptera aurora (Herbst, 1874)
Rodzina Lymexylidae
Hylecoetus dermestoides (Linnaeus, 1861)
Rodzina Malachiidae
Anthocomus rufus (Herbst, 1786)
Malachius aeneus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Melandryidae
Serropalpus barbatus (Schaller, 1783)
Rodzina Oleicowate Meloidae
ochrona ścisła
VU
CR
EN
ochrona ścisła
 107 
VU
Meloe proscarabaeus Linnaeus, 1758
Meloe scabriusculus Brandt & Erichson, 1832
Rodzina Melolonthidae
Amphimallon solstitiale (Linnaeus 1758)
Maladera holosericea (Scopoli, 1772)
Melolontha melolontha (Linnaeus 1758)
Serica brunnea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Monotomidae
Monotoma angusticollis (Gyllenhal, 1827)
Rhizophagus bipustulatus (Fabricius, 1792)
Rhizophagus dispar (Paykull, 1800)
Rodzina Mordellidae
Mordella holomelaena Apfelbeck, 1914
Mordellistena humeralis (Linnaeus, 1758)
Tomoxia bucephala (Costa, 1854)
Rodzina Mycetophagidae
Litargus connexus (Geoffroy, 1785)
Mycetophagus multipunctatus Hellwig, 1792
Typhaea stercorea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Nanophyidae
Nanophyes marmoratus (Goeze, 1777)
Rodzina Nitidulidae
Astylogethes corvinus (Erichson, 1845)
Boragogethes symphyti (Heer, 1841)
Brassicogethes aeneus (Fabricius, 1775)
Brassicogethes coracinus (Sturm, 1845)
Brassicogethes viridescens (Fabricius, 1787)
Cychramus luteus (Fabricius, 1787)
Cychramus variegatus (Herbst, 1792)
Epuraea biguttata (Thunberg, 1784)
Epuraea limbata (Fabricius, 1787)
Glischrochilus hortensis (Geoffroy in Fourcroy, 1785)
Glischrochilus quadriguttatus (Fabricius, 1776)
Glischrochilus quadripunctatus (Linnaeus, 1758)
Glischrochilus quadrisignatus (Say, 1835)
Lamiogethes atramentarius (Forster, 1849)
Pocadius ferrugineus (Fabricius, 1775)
Pria dulcamarae (Scopoli, 1763)
Rodzina Noteridae
Noterus clavicornis (De Geer, 1774)
Noterus crassicornis (O. F. Müller, 1776)
Rodzina Oedemeridae
Chrysanthia viridissima (Linnaeus, 1758)
Ischnomera caerulea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Phalacridae
Olibrus bicolor (Fabricius, 1792)
Olibrus millefolii (Paykull, 1800)
Phalacrus corruscus (Panzer, 1797)
Phalacrus fimetarius (Fabricius, 1775)
Stilbus testaceus (Panzer, 1797)
Rodzina Rhynchitidae
 108 
Byctiscus betulae (Linnaeus, 1758)
Byctiscus populi (Linnaeus, 1758)
Deporaus betulae (Linnaeus, 1758)
Rodzina Rutelidae
Anomala dubia (Scopoli, 1763)
Hoplia graminicola (Fabricius, 1792)
Hoplia philanthus (Fuesslin, 1775)
Phyllopertha horticola (Linnaeus, 1758)
Rodzina Scarabaeidae
Onthophagus nuchicornis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Scirtidae
Cyphon ochraceus Stephens, 1830
Cyphon padi (Linnaeus, 1758)
Elodes minuta (Linnaeus, 1767)
Microcara testacea (Linnaeus, 1767)
Scirtes hemisphaericus (Linnaeus, 1767)
Scirtes orbicularis (Panzer, 1793)
Rodzina Scraptiidae
Anaspis frontalis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Omarlicowate Silphidae
Nicrophorus humator (Gleditsch, 1767)
Nicrophorus interruptus Stephens, 1830
Nicrophorus investigator Zetterstedt, 1824
Nicrophorus sepultor Charpentier, 1825
Nicrophorus vespillo (Linnaeus, 1758)
Nicrophorus vespilloides Herbst, 1783
Nicrophorus vestigator Herschel, 1807
Oiceoptoma thoracicum (Linnaeus, 1758)
Phosphuga atrata (Linnaeus, 1758)
Silpha obscura Linnaeus, 1758
Silpha tristis Illiger, 1798
Thanatophilus rugosus (Linnaeus, 1758)
Thanatophilus sinuatus (Fabricius, 1775)
Rodzina Silvanidae
Psammoecus bipuncatatus (Fabricius, 1792)
Uleiota planata (Linnaeus, 1761)
Rodzina Kusakowate Staphylinidae
Arpedium quadrum (Gravenhorst, 1806)
Erichsonius cinerascens (Gravenhorst, 1802)
Eusphalerum limbatum (Erichson, 1840)
Eusphalerum luteum (Marsham, 1802)
Gabrius nigritulus (Gravenhorst, 1802)
Geostiba circellaris (Gravenhorst, 1806)
Gyrohypnus angustatus Stephens, 1833
Gyrohypnus fracticornis (O. Müller, 1776)
Lathrobium brunnipes (Fabricius, 1793)
Nudobius lentus (Gravenhorst, 1806)
Ochthephilum fracticorne (Paykull, 1800)
Ocypus brunnipes (Fabricius, 1781)
Ocypus fuscatus (Gravenhorst, 1802)
Ocypus picipennis (Fabricius, 1793)
 109 
Olophrum assimile (Paykull, 1800)
Olophrum consimile (Gyllenhal, 1810)
Olophrum piceum (Gyllenhal, 1810)
Othius angustus Stephens, 1833
Oxyporus rufus (Linnaeus, 1758)
Paederus riparius (Linnaeus, 1758)
Philonthus cognatus Stephens, 1832
Philonthus sanguinolentus (Gravenhorst, 1802)
Platydracus fulvipes (Scopoli, 1763)
Quedius fuliginosus (Gravenhorst, 1802)
Quedius ochropterus Erichson, 1840
Rugilus rufipes Germar, 1836
Scaphidium quadrimaculatum Olivier, 1790
Staphylinus erythropterus Linnaeus, 1758
Stenus biguttatus (Linnaeus, 1758)
Tachinus fimetarius Gravenhorst, 1802
Tachyporus chrysomelinus (Linnaeus, 1758)
Xantholinus linearis (Olivier, 1795)
Rodzina Czarnuchowate Tenebrionidae
Allecula morio (Fabricius, 1787)
Bolitophagus reticulatus (Linnaeus, 1767)
Crypticus quisquilius (Linnaeus, 1761)
Diaperis boleti (Linnaeus, 1758)
Hypophloeus suturalis Paykull, 1800
Isomira murina (Linnaeus, 1758)
Lagria hirta (Linnaeus, 1758)
Melanimon tibiale (Fabricius, 1781)
Omophlus betulae (Herbst, 1783)
Opatrum sabulosum (Linnaeus, 1761)
Pseudocistela ceramboides (Linnaeus, 1761)
Scaphidema metallicum (Fabricius, 1792)
Uloma culinaris (Linnaeus, 1758)
Rodzina Throscidae
Trixagus dermestoides (Linnaeus, 1766)
Rodzina Zopheridae
Bitoma crenata (Fabricius, 1775)
Synchita humeralis (Fabricius, 1792)
Rząd Skorki Dermaptera
Rodzina Forficulidae
Forficula auricularia Linnaeus, 1758
Rząd Dictyoptera
Rodzina Karaczanowate Blattellidae
Blattella germanica (Linnaeus, 1767)
Ectobius lapponicus (Linnaeus, 1758)
Ectobius sylvestris (Poda, 1761)
Rząd Pluskwiaki równoskrzydłe Homoptera
Rodzina Acanthosomatidae
Acanthosoma haemorrhoidale (Linnaeus, 1758)
Cyphostethus tristriatus (Fabricius, 1787)
Elasmostethus interstinctus (Linnaeus, 1758)
Elasmucha ferrugata (Fabricius, 1787)
 110 
Elasmucha grisea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Anthocoridae
Anthocoris nemorum (Linnaeus, 1761)
Rodzina Aphelocheiridae
Aphelocheirus aestivalis (Fabricius, 1794)
Rodzina Aradidae
Aradus betulae (Linnaeus, 1758)
Aradus corticalis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Cicadellidae
Cicadella viridis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Coreidae
Coreus marginatus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Corixidae
Sigara striata (Linnaeus, 1758)
Rodzina Cydnidae
Adomerus biguttatus (Linnaeus, 1758)
Sehirus morio (Linnaeus, 1761)
Rodzina Nartnikowate Gerridae
Aquarius najas (De Geer, 1773)
Gerris lacustris (Linnaeus, 1758)
Rodzina Hydrometridae
Hydrometra stagnorum (Linnaeus, 1758)
Rodzina Lygaeidae
Arocatus melanocephalus (Fabricius, 1798)
Geocoris ater (Fabricius, 1787)
Lygaeus equestris (Linnaeus, 1758)
Rhyparochromus pini (Linnaeus, 1758)
Trapezonotus arenarius (Linnaeus, 1758)
Rodzina Miridae
Adelphocoris lineolatus (Goeze, 1778)
Adelphocoris quadripunctatus (Fabricius, 1794)
Capsus ater (Linnaeus, 1758)
Leptopterna dolabrata (Linnaeus, 1758)
Lygus pratensis (Linnaeus, 1758)
Lygus rugulipennis Poppius, 1911
Miris striatus (Linnaeus, 1758)
Monalocoris filicis (Linnaeus, 1758)
Notostira erratica (Linnaeus, 1758)
Orthotylus nassatus (Fabricius, 1787)
Phytocoris populi (Linnaeus, 1758)
Stenodema virens (Linnaeus, 1767)
Trigonotylus caelestialium (Kirkaldy, 1902)
Rodzina Nabidae
Himacerus apterus (Fabricius, 1798)
Nabis ferus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Naucoridae
Ilyocoris cimicoides (Linnaeus, 1758)
Rodzina Nepidae
Nepa cinerea Linnaeus, 1758
Ranatra linearis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Notonectidae
 111 
Notonecta glauca Linnaeus, 1758
Rodzina Pentatomidae
Aelia acuminata (Linnaeus, 1758)
Codophila varia (Fabricius, 1787)
Dolycoris baccarum (Linnaeus, 1758)
Eurydema oleracea (Linnaeus, 1758)
Eurydema ornata (Linnaeus, 1758)
Graphosoma lineatum (Linnaeus, 1758)
Holcostethus sphacelatus (Fabricius, 1794)
Palomena prasina (Linnaeus, 1761)
Palomena viridissima (Poda, 1761)
Pentatoma rufipes (Linnaeus, 1758)
Peribalus strictus (Fabricius, 1803)
Picromerus bidens (Linnaeus, 1758)
Piezodorus lituratus (Fabricius, 1794)
Pinthaeus sanguinipes (Fabricius, 1781)
Podops inunctus (Fabricius, 1775)
Rhacognathus punctatus (Linnaeus, 1758)
Rhaphigaster nebulosa (Poda, 1761)
Sciocoris cursitans (Fabricius, 1794)
Stagonomus bipunctatus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Piesmatidae
Piesma capitatum (Wolff, 1804)
Piesma maculatum (Laporte, 1833)
Rodzina Pyrrhocoridae
Pyrrhocoris apterus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Reduviidae
Pygolampis bidentata (Goeze, 1778)
Reduvius personatus (Linnaeus, 1758)
Rhynocoris annulatus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Rhopalidae
Corizus hyoscyami (Linnaeus, 1758)
Rodzina Saldidae
Salda littoralis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Scutelleridae
Eurygaster maura (Linnaeus, 1758)
Rodzina Thyreocoridae
Thyreocoris scarabaeoides (Linnaeus, 1758)
Rodzina Tingidae
Stephanitis pyri (Fabricius, 1775)
Rząd Błonkoskszydłe Hymenoptera
Rodzina Pszczołowate Apidae
Apis mellifera Linnaeus, 1758
Bombus bohemicus Seidl, 1838
Trzmiel ogrodowy Bombus hortorum (Linnaeus, 1761)
Trzmiel parkowy Bombus hypnorum (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona
Trzmiel kamiennik Bombus lapidarius (Linnaeus, 1758) częściowa
Trzmiel gajowy Bombus lucorum (Linnaeus, 1761)
ochrona ścisła
Trzmiel żółty Bombus muscorum (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Trzmiel rudy Bombus pascuorum (Scopoli, 1763)
ochrona ścisła
Trzmiel leśny Bombus pratorum (Linnaeus, 1761)
ochrona ścisła
 112 
Trzmiel rudoszary Bombus sylvarum (Linnaeus, 1761)
Trzmiel ziemny Bombus terrestris (Linnaeus, 1758)
Bombus vestalis (Geoffroy, 1785)
Colletes cunicularius (Linnaeus, 1761)
Colletes daviesanus Smith, 1846
Colletes fodiens (Fourcroy, 1785)
Colletes similis Schenk, 1853
Colletes succinctus (Linnaeus, 1758)
Hylaeus communis Nylander, 1852
Rodzina Mrówkowate Formicidae
Mrówka ćmawa Formica polyctena (Forster, 1850)
Mrówka ruda Formica rufa Linnaeus, 1761
Rząd Motyle Lepidoptera
Rodzina Adelidae
Nematopogon swammerdamella (Linnaeus, 1758)
Rodzina Cossidae
Cossus cossus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Drepanidae
Thyatira batis (Linnaeus, 1758)
Rodzina Erebidae
Arctia caja (Linnaeus, 1758)
Catocala fraxini (Linnaeus, 1758)
Rodzina Hesperiidae
Erynnis tages (Linnaeus, 1758)
Hesperia comma (Linnaeus, 1758)
Ochlodes sylvanus (Esper, 1777)
Thymelicus lineola (Ochsenheimer, 1808)
Rodzina Lasiocampidae
Macrothylacia rubi (Linnaeus, 1758)
Malacosoma neustria (Linnaeus, 1758)
Rodzina Mądraszkowate Lycaenidae
Celastrina argiolus (Linnaeus, 1758)
Lycaena phlaeas (Linnaeus, 1761)
Lycaena tityrus (Poda, 1761)
Plebejus argus (Linnaeus, 1758)
Thecla betulae (Linnaeus, 1758)
Rodzina Nolidae
Bena bicolorana (Fuessly, 1775)
Rodzina Notodontidae
Phalera bucephala (Linnaeus, 1758)
Rodzina Rusałkowate Nymphalidae
Aglais io (Linnaeus, 1758)
Aglais urticae (Linnaeus, 1758)
Mieniak tęczowiec Apatura iris (Linnaeus, 1758)
Araschnia levana (Linnaeus, 1758)
Argynnis paphia (Linnaeus, 1758)
Boloria dia (Linnaeus, 1767)
Boloria euphrosyne (Linnaeus, 1758)
Boloria selene (Denis & Schiffermuller, 1775)
ochrona ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
NT
NT
LC
 113 
Coenonympha arcania (Linnaeus, 1761)
Coenonympha pamphilus (Linnaeus, 1758)
Issoria lathonia (Linnaeus, 1758)
Lasiommata megera (Linnaeus, 1767)
Limenitis camilla (Linnaeus, 1764)
Limenitis populi (Linnaeus, 1758)
Maniola jurtina (Linnaeus, 1758)
Melanargia galathea (Linnaeus, 1758)
Melitaea athalia (Rottemburg, 1775)
Melitaea diamina (Lang, 1789)
Nymphalis antiopa (Linnaeus, 1758)
Nymphalis polychloros (Linnaeus, 1758)
Vanessa atalanta (Linnaeus, 1758)
Vanessa cardui (Linnaeus, 1758)
Rodzina Papilionidae
Paź królowej Papilio machaon Linnaeus, 1758
Rodzina Bielinkowate Pieridae
Anthocharis cardamines (Linnaeus, 1758)
Colias hyale (Linnaeus, 1758)
Gonepteryx rhamni (Linnaeus, 1758)
Leptidea sinapis (Linnaeus, 1758)
Pieris brassicae (Linnaeus, 1758)
Pieris napi (Linnaeus, 1758)
Pieris rapae (Linnaeus, 1758)
Pontia edusa (Fabricius, 1777)
Rodzina Zawisakowate Sphingidae
Agrius convolvuli (Linnaeus, 1758)
Deilephila elpenor (Linnaeus, 1758)
Laothoe populi (Linnaeus, 1758)
Mimas tiliae (Linnaeus, 1758)
Smerinthus ocellata (Linnaeus, 1758)
Sphinx pinastri Linnaeus, 1758
Rodzina Tortricidae
Cydia pomonella (Linnaeus, 1758)
Tortrix viridana Linnaeus, 1758
Rodzina Zygaenidae
Zygaena ephialtes (Linnaeus, 1767)
Rząd Wojsiłki Mecoptera
Rodzina Panorpidae
Panorpa communis Linnaeus, 1758
Panorpa germanica Linnaeus, 1758
Rząd Wielkoskszydłe Megaloptera
Rodzina Sialidae
Sialis lutaria (Linnaeus, 1758)
Rząd Siatkoskszydłe Neuroptera
Rodzina Chrysopidae
Chrysopa perla (Linnaeus, 1758)
Chrysopa phyllochroma Wesmael, 1841
Nineta flava (Scopoli, 1763)
Rodzina Hemerobiidae
Micromus paganus (Linnaeus, 1767)
LC
 114 
Micromus variegatus (Fabricius, 1793)
Rodzina Myrmeleontidae
Myrmeleon formicarius Linnaeus, 1767
Rząd Ważki Odonata
Rodzina Aeshnidae
Aeshna cyanea (Müller, 1764)
Aeshna grandis (Linnaeus, 1758)
Anax imperator Leach, 1815
Brachytron pratense (Müller, 1764)
Rodzina Calopterygidae
Calopteryx splendens (Harris, 1782)
Calopteryx virgo (Linnaeus, 1758)
Rodzina Coenagrionidae
Coenagrion hastulatum (Charpentier, 1825)
Coenagrion puella (Linnaeus, 1758)
Coenagrion pulchellum (Vander Linden, 1825)
Enallagma cyathigerum (Charpentier, 1840)
Erythromma najas (Hansemann, 1823)
Ischnura elegans (Vander Linden, 1820)
Pyrrhosoma nymphula (Sulzer, 1776)
Rodzina Corduliidae
Cordulia aenea (Linnaeus, 1758)
Somatochlora flavomaculata (Vander Linden, 1825)
Somatochlora metallica (Vander Linden, 1825)
Rodzina Gomphidae
Gomphus vulgatissimus (Linnaeus, 1758)
Ophiogomphus cecilia (Fourcroy, 1785)
Rodzina Lestidae
Lestes dryas Kirby, 1890
Lestes sponsa (Hansemann, 1823)
Lestes virens (Charpentier, 1825)
Sympecma fusca (Vander Linden, 1820)
Rodzina Libellulidae
Libellula depressa Linnaeus, 1758
Libellula fulva Müller, 1764
Libellula quadrimaculata Linnaeus, 1758
Orthetrum cancellatum (Linnaeus, 1758)
Sympetrum danae (Sulzer, 1776)
Sympetrum flaveolum (Linnaeus, 1758)
Sympetrum sanguineum (Müller, 1764)
Sympetrum vulgatum (Linnaeus, 1758)
Rodzina Platycnemididae
Platycnemis pennipes (Pallas, 1771)
Typ Mszywioły Bryozoa
Gromada Phylactolaemata
Rodzina Plumatellidae
Plumatella repens (Linnaeus 1758)
Typ Mięczaki Mollusca
Gromada Małże Bivalvia
Rząd Veneroidea
Rodzina Racicznicowate Dreissenidae
 115 
Dreissena polymorpha (Pallas, 1771)
Rodzina Sphaeriidae
Pisidium sp. sp.
Rodzina Unionidae
Anodonta anatina (Linnaeus, 1758)
Unio pictorum (Linnaeus, 1758)
Gromada Brzuchonogi Gastropoda
Rząd Basommatophora
Rodzina Acroloxidae
Acroloxus lacustris (Linnaeus, 1758)
Rodzina Lymnaeidae
Lymnaea occulta (Jackiewicz, 1959)
Lymnaea peregra (O.F. Müller, 1774)
Lymnaea stagnalis (Linnaeus, 1758)
Błotniarka otułka Myxas glutinosa (O.F. Müller, 1774)
Radix auricularia (Linnaeus, 1758)
Stagnicola corvus (Gmelin, 1791)
Stagnicola turricula (Held, 1836)
Rodzina Planorbidae
Anisus vortex (Linnaeus, 1758)
Zatoczek łamliwy Anisus vorticulus (Troschel, 1834)
Gyraulus albus (O.F. Müller, 1774)
Gyraulus crista (Linnaeus, 1758)
Gyraulus rossmaessleri (Auerswald, 1852)
Planorbarius corneus (Linnaeus, 1758)
Planorbis carinatus O.F. Müller, 1774
Planorbis planorbis (Linnaeus, 1758)
Segmentina nitida (O.F. Müller, 1774)
Rząd Hydrobiidae
Rodzina Hydrobiidae
Potamopyrgus jenkinsi (E.A.Smith, 1889)
Rząd Monotocardia
Rodzina Bithyniidae
Bithynia leachii (Sheppard, 1823)
Bithynia tentaculata (Linnaeus, 1758)
Rodzina Valvatidae
Valvata cristata O.F. Müller, 1774
Valvata piscinalis (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Żyworodki Viviparidae
Viviparus contectus (Millet, 1813)
Viviparus viviparus (Linnaeus, 1758)
Rząd Stylommatophora
Rodzina Agriolimacidae
Deroceras agreste (Linnaeus, 1758)
Deroceras laeve (O.F. Müller, 1774)
Deroceras reticulatum (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Arionidae
Arion circumscriptus (Johnston, 1828)
Arion hortensis (Ferussac, 1819)
Arion intermedius Normand, 1852
Arion rufus (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
ochrona ścisła
 116 
II
Rodzina Bradybaenidae
Fruticicola fruticum (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Clausiliidae
Macrogastra plicatula (Draparnaud, 1801)
Rodzina Cochlicopidae
Cochlicopa lubrica (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Euconulidae
Euconulus fulvus (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Gastrodontidae
Zonitoides nitidus (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Helicidae
Cepaea hortensis (O.F. Müller, 1774)
Cepaea nemoralis (Linnaeus, 1758)
Ślimak winniczek Helix pomatia Linnaeus, 1758
Rodzina Hygromiidae
Perforatella bidentata (Gmelin, 1791)
Trochulus hispidus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Limacidae
Limax maximus Linnaeus, 1758
Rodzina Lymnaeidae
Galba truncatula (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Oxychilidae
Aegopinella minor (Stabile, 1864)
Oxychilus cellarius (O.F. Müller, 1774)
Oxychilus draparnaudi (H. Beck, 1837)
Rodzina Patulidae
Discus rotundatus (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Punctidae
Punctum pygmaeum (Draparnaud, 1801)
Rodzina Succineidae
Succinea putris (Linnaeus, 1758)
Succinella oblonga (Draparnaud, 1801)
Rodzina Valloniidae
Vallonia pulchella (O.F. Müller, 1774)
Rodzina Vitrinidae
Vitrina pellucida (O.F. Müller, 1774)
Typ Strunowce Chordata
Gromada Cephalaspidomorphi
Rząd Petromyzontiformes
Rodzina Petromyzontidae
Minóg rzeczny Lampetra fluviatilis (Linnaeus 1758)
Minóg strumieniowy Lampetra planeri (Boch 1784)
Gromada Ryby kostnopromieniowe Actinopterygii
Rząd Anguilliformes
Rodzina Węgorzowate Anguillidae
Węgorz Anguilla anguilla (Linnaeus 1758)
Rząd Clupeiformes
Rodzina Cobitidae
Koza Cobitis taenia Linnaeus 1758
Rodzina Cyprinidae
Leszcz Abramis brama (Linnaeus 1758)
ochrona
częściowa
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
 117 
NT
NT
II
II
II
Ukleja Alburnus alburnus (Linnaeus 1758)
Karaś Carassius gibelio (Bloch 1782)
Kiełb Gobio gobio (Linnaeus 1758)
Słonecznica Leucaspius delineatus (Heckel 1843)
Jelec Leuciscus leuciscus (Linnaeus 1758)
Kleń Leuciscus cephalus (Linnaeus 1758)
Strzebla potokowa Phoxinus phoxinus (Linnaeus 1758)
Różanka Rhodeus serceus amarus (Bloch 1782)
Płoć Rutilus rutilus (Linnaeus 1758)
Lin Tinca tinca (Linnaeus 1758)
Rząd Esociformes
Rodzina Esocidae
Szczupak Esox lucius Linnaeus 1758
Rząd Gadiformes
Rodzina Lotidae
Miętus Lota lota (Linnaeus 1758)
Rząd Gasterosteiformes
Rodzina Gasterosteidae
Ciernik Gasterosteus aculeatus Linnaeus 1758
Cierniczek Pungitius pungitius (Linnaeus 1758)
Rząd Perciformes
Rodzina Percidae
Jazgarz Gymnocephalus cernuus (Linnaeus 1758)
Okoń Perca fluviatilis Linnaeus 1758
Rząd Salmoniformes
Rodzina Salmonidae
Pstrąg tęczowy Oncorhynchus mykiss (Walbaum 1792)
Łosoś Salmo salar Linnaeus 1758
Pstrag potokowy Salmo trutta Linnaeus 1758 morpha
fario
Troć wędrowna Salmo trutta Linnaeus 1758 morpha
trutta
Lipień Thymallus thymallus (Linnaeus 1758)
Rząd Scorpaeniformes
Rodzina Cottidae
Głowacz białopłetwy Cottus gobio Linnaeus 1758
Rząd Siluriformes
Rodzina Siluridae
Sum Silurus glanis Linnaeus 1758
Gromada Amphibia
Rząd Anura
Rodzina Bombinatoridae
Kumak nizinny Bombina bombina (Linnaeus 1758)
Rodzina Bufonidae
Ropucha szara Bufo bufo (Linnaeus 1758)
Paskówka Bufo calamita Laurenti 1768
Rodzina Pelobatidae
Grzebiuszka Pelobates fuscus (Laurenti 1768)
Rodzina Ranidae
Żaba moczarowa Rana arvalis Nilsson, 1842
Żaba wodna Rana esculenta Linnaeus 1758
Żaba jeziorkowa Rana lessonae Camerano 1882
ochrona ścisła
NT
II
CR
II
V
ochrona ścisła
II
ochrona ścisła
II i IV
ochrona ścisła
ochrona ścisła
IV
ochrona ścisła
IV
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
IV
 118 
IV
Żaba trawna Rana temporaria Linnaeus, 1758
Rząd Urodela
Rodzina Salamandridae
Traszka zwyczajna Triturus vulgaris (Linnaeus 1758)
Gromada Reptilia
Rząd Squamata
Rodzina Anguidae
Padalec Anguis fragilis Linnaeus, 1758
Rodzina Colubridae
Zaskroniec Natrix natrix (Linnaeus, 1758)
Rodzina Lacertidae
Zwinka Lacerta agilis Linnaeus, 1758
Żyworódka Lacerta vivipara (Jacquin, 1787)
Gromada Aves
Rząd Anseriformes
Rodzina Anatidae
Łabędź niemy Cygnus olor (Linnaeus, 1758)
Świstun Anas penelope (Linnaeus, 1758)
Cyraneczka Anas crecca (Linnaeus, 1758)
Krzyżówka Anas platyrhynchos (Linnaeus, 1758)
Cyranka Anas querquedula (Linnaeus, 1758)
Płaskonos Anas clypeata (Linnaeus, 1758)
Głowienka Aythya ferina (Linnaeus, 1758)
Czernica Aythya fuligula (Linnaeus, 1758)
Gągoł Bucephala clangula (Linnaeus, 1758)
Nurogęś Mergus merganser (Linnaeus, 1758)
Rząd Galliformes
Rodzina Phasianidae
Przepiórka Coturnix coturnix (Linnaeus, 1758)
Kuropatwa Perdix perdix (Linnaeus, 1758)
Rząd Podicipediformes
Rodzina Podicipitidae
Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus (Linnaeus, 1758)
Perkozek Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764)
Rząd Pelecaniformes
Rodzina Phalacrocoracidae
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
IV
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona
częściowa
Kormoran Phalacrocorax carbo (Linnaeus, 1758)
Rząd Ciconiiformes
Rodzina Ardeidae
Czapla siwa Ardea cinerea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Ciconiidae
Bocian biały Ciconia ciconia (Linnaeus, 1758)
Rząd Falconiformes
Rodzina Accipitridae
Kania ruda Milvus milvus (Linnaeus, 1758)
Jastrząb Accipiter gentilis (Linnaeus, 1758)
Krogulec Accipiter nisus (Linnaeus, 1758)
Myszołów Buteo buteo (Linnaeus, 1758)
Błotniak stawowy Circus aeruginosus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Falconidae
ochrona
częściowa
ochrona ścisła
I
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
I
 119 
I
Pustułka Falco tinnunculus (Linnaeus, 1758)
Rząd Gruiformes
Rodzina Rallidae
Derkacz Crex crex (Linnaeus, 1758)
Łyska Fulica atra (Linnaeus, 1758)
Kokoszka Gallinula chloropus (Linnaeus, 1758)
Wodnik Rallus aquaticus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Gruidae
Żuraw Grus grus (Linnaeus, 1758)
Rząd Charadriiformes
Rodzina Charadriidae
Sieweczka rzeczna Charadrius dubius (Scopoli, 1786)
Czajka Vanellus vanellus (Linnaeus, 1758)
Kszyk Gallinago gallinago (Linnaeus, 1758)
Słonka Scolopax rusticola (Linnaeus, 1758)
Rodzina Scolopacidae
Samotnik Tringa ochropus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Laridae
ochrona ścisła
ochrona ścisła
I
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
I
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona
Mewa srebrzysta Larus argentatus (Pontoppidan, 1763) częściowa
Mewa pospolita Larus canus (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Śmieszka Larus ridibundus (Linnaeus, 1766)
ochrona ścisła
Rząd Columbiformes
Rodzina Columbidae
ochrona
Gołąb miejski Columba livia (Gmelin, 1789)
częściowa
Grzywacz Columba palumbus (Linnaeus, 1758)
Sierpówka Streptopelia decaocto (Frivaldszky, 1838)
ochrona ścisła
Rząd Cuculiformes
Rodzina Cuculidae
Kukułka Cuculus canorus (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Rząd Strigiformes
Rodzina Tytonidae
Płomykówka Tyto alba (Scopoli, 1769)
ochrona ścisła
Rodzina Strigidae
Puszczyk Strix aluco (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Rząd Apodiformes
Rodzina Apodidae
Jerzyk Apus apus (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Rząd Coraciiformes
Rodzina Alcedinidae
Zimorodek Alcedo atthis (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Rząd Picimorphes
Rodzina Picidae
Dzięcioł duży Dendrocopos major (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Dzięciołek Dendrocopos minor (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Dzięcioł czarny Dryocopus martius (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Dzięcioł zielony Picus viridis (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Rząd Passeriformes
Rodzina Alaudidae
Skowronek Alauda arvensis (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
Dzierlatka Galerida cristata(Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
 120 
I
I
Lerka Lullula arborea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Hirundinidae
Oknówka Delichon urbicum (Linnaeus, 1758)
Dymówka Hirundo rustica (Linnaeus, 1758)
Rodzina Motacillidae
Świergotek łąkowy Anthus pratensis (Linnaeus, 1758)
Pliszka siwa Motacilla alba (Linnaeus, 1758)
Pliszka górska Motacilla cinerea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Bombycillidae
Jemiołuszka Bombycilla garrulus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Troglodytidae
Strzyżyk Troglodytes troglodytes (Linnaeus, 1758)
Rodzina Turdidae
Rudzik Erithacus rubecula (Linnaeus, 1758)
Słowk szary Luscinia luscinia (Linnaeus, 1758)
Oenanthe oenanthe (Linnaeus, 1758)
Kopciuszek Phoenicurus ochruros (Gmelin, 1774)
Pleszka Phoenicurus phoenicurus (L., 1758)
Pokląskwa Saxicola rubetra (Linnaeus, 1758)
Białorzytka Oenanthe oenanthe (Linnaeus, 1758)
Droździk Turdus illiacus (Linnaeus, 1766)
Kos Turdus merula (Linnaeus, 1758)
Śpiewak Turdus philomelos (Brehm, 1831)
Kwiczoł Turdus pilaris (Linnaeus, 1758)
Paszkot Turdus viscivorus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Sylviidae
Trzciniak Acrocephalus arundinaceus (L., 1758)
Łozówka Acrocephalus palustris (Bechstein, 1798)
Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus (Hermann, 1804)
Rokitniczka Acrocephalus schoenobaemus (L. 1758)
Zaganiacz Hippolais icterina (Vieillot, 1817)
Strumieniówka Locustella fluviatilis (Wolf, 1810)
Świerszczak Locustella naevia (Boddaert, 1783)
Pierwiosnek Phylloscopus collybita (Vieillot, 1887)
Świstunka lesna Phylloscopus sibilatrix (Bechstein,
1793)
Piecuszek Phylloscopus trochiloides (Sundevall, 1837)
Kapturka Sylvia atricapilla (Linnaeus, 1758)
Gajówka Sylvia borin (Boddaert, 1783)
Cierniówka Sylvia communis (Latham, 1787)
Piegża Sylvia curruca (Linnaeus, 1758)
Zniczek Regulus ignicapillus (Temminck, 1820)
Mysikrólik Regulus regulus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Muscicapidae
Muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca (Pallas, 1764)
Muchołówka szara Muscicapa striata (Pallas, 1764)
Rodzina Aegithalidae
Raniuszek Aegithalos caudatus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Paridae
Modraszka Cyanistes caeruleus (Linnaeus, 1758)
Czubatka Lophophanes cristatus (Linnaeus, 1758)
Bogatka Parus major (Linnaeus, 1758)
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
 121 
I
Sikora uboga Poecile palustris (Linnaeus, 1758)
Sosnówka Parus ater (Linnaeus, 1758)
Czarnogłówka Poecile montana (Linnaeus, 1758)
Rodzina Sittidae
Kowalik Sitta europaea (Linnaeus, 1758)
Rodzina Certhiidae
Pełzacz ogrodowy Certhia brachydactyla (Brehm,
1820)
Pełzacz leśny Certhia familiaris (Linnaeus, 1758)
Rodzina Remizidae
Remiz Remiz pendulinus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Oriolidae
Wilga Oriolus oriolus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Laniidae
Gąsiorek Lanius collurio (Linnaeus, 1758)
Rodzina Corvidae
Kruk Corvus corax (Linnaeus, 1758)
Wrona siwa Corvus cornix (Linnaeus, 1758)
Gawron Corvus frugilegus (Linnaeus, 1758)
Kawka Corvus monedula (Linnaeus, 1758)
Sójka Garrulus glandarius (Linnaeus, 1758)
Sroka Pica pica (Linnaeus, 1758)
Rodzina Sturnidae
Szpak Sturnus vulgaris (Linnaeus, 1758)
Rodzina Passeridae
Wróbel Passer domesticus (Linnaeus, 1758)
Mazurek Passer montanus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Fringillidae
Makolągwa Carduelis cannabina (Linnaeus, 1758)
Szczygieł Carduelis carduelis (Linnaeus, 1758)
Dzwoniec Carduelis chloris (Linnaeus, 1758)
Czeczotka Carduelis flammea (Linnaeus, 1758)
Czyż Carduelis spinus (Linnaeus, 1758)
Dziwonia Carpodacus erythrinus (Pallas, 1770)
Grubodziób Coccothraustes coccothraustes (L., 1758)
Zięba Fringilla coelebs (Linnaeus, 1758)
Gil Pyrrhula pyrrhula (Linnaeus, 1758)
Kulczyk Serinus serinus (Linnaeus, 1766)
Krzyżodziób świerkowy Loxia curvirostra (L, 1758)
Rodzina Emberizidae
Potrzeszcz Emberiza calandra (Linnaeus, 1758)
Trznadel Emberiza citrinella (Linnaeus, 1758)
Potrzos Emberiza schoeniclus (Linnaeus, 1758)
Gromada Mammalia
Rząd Artiodactyla
Rodzina Cervidae
Sarna Capreolus capreolus (Linnaeus, 1758)
Jeleń szlachetny Cervus elaphus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Suidae
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona
częściowa
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
 122 
I
Dzik Sus scrofa (Linnaeus, 1758)
Rząd Carnivora
Rodzina Canidae
Lis Vulpes vulpes (Linnaeus, 1758)
Rodzina Mustelidae
Wydra Lutra lutra (Linnaeus, 1758)
Kuna domowa Martes foina (Erxleben, 1777)
Kuna leśna Martes martes (Linnaeus, 1758)
Borsuk Meles meles (Linnaeus, 1758)
Gronostaj Mustela erminea (Linnaeus, 1758)
Łasica Mustela nivalis (Linnaeus, 1766)
Tchórz zwyczajny Mustela putorius (Linnaeus, 1758)
Norka amerykańska Neovison vison (Schreber, 1777)
Rząd Chiroptera
Rodzina Vespertilionidae
Mopek Barbastella barbastellus (Schreber, 1774)
Mroczek późny Eptesicus serotinus (Schreber, 1774)
Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme (Boie, 1825)
Nocek rudy Myotis daubentonii (Kuhl, 1817)
Nocek duży Myotis myotis (Borkhausen, 1797)
Nocek Natterea Myotis nattereri (Kuhl, 1817)
Borowiec wielki Nyctalus noctula (Schreber, 1774)
Karlik większy Pipistrellus nathusii (Keyserling &
Blasius, 1839)
Karlik malutki Pipistrellus pipistrellus (Schreber, 1774)
Karlik drobny Pipistrellus pygmaeus (Leach, 1825)
Rząd Insectivora
Rodzina Erinaceidae
Jeż wschodni Erinaceus roumanicus (Linnaeus, 1758)
Rodzina Soricidae
Rzęsorek mniejszy Neomys anomalus (Cabrera, 1907)
Rzęsorek rzeczek Neomys fodiens (Pennant, 1771)
Ryjówka aksamitna Sorex araneus (Linnaeus, 1758)
Ryjówka malutka Sorex minutus (Linnaeus, 1766)
Rodzina Talpidae
Kret Talpa europaea (Linnaeus, 1758)
Rząd Lagomorpha
Rodzina Leporidae
Zając szarak Lepus europaeus (Pallas, 1778)
Rząd Rodentia
Rodzina Castoridae
Bóbr europejski Castor fiber (Linnaeus, 1758)
Rodzina Muridae
Mysz polna Apodemus agrarius (Pallas, 1771)
Mysz leśna Apodemus flavicollis (Melchior, 1834)
Szczur wędrowny Rattus norvegicus (Berkenhout,
1769)
Mysz zaroślowa Apodemus sylvaticus (Linnaeus, 1758)
Mysz domowa Mus musculus (Linnaeus, 1758)
ochrona
częściowa
II, IV
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
II, IV
IV
II, IV
IV
II, IV
IV
IV
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
IV
IV
IV
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
ochrona ścisła
LC
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
ochrona
częściowa
 123 
II, IV
Rodzina Microtidae
Karczownik Arvicola terrestris (Linnaeus, 1758)
Nornik bury Microtus agrestis (Linnaeus, 1761)
Nornik zwyczajny Microtus arvalis (Pallas, 1778)
Nornik północny Microtus oeconomus (Pallas, 1776)
Darniówka Microtus subterraneus (de SelysLongchamps, 1836)
Nornica ruda Myodes glareolus (Schreber, 1780)
Piżmak Ondatra zibethicus (Linnaeus, 1766)
Rodzina Sciuridae
Wiewiórka pospolita Sciurus vulgaris (Linnaeus, 1758)
ochrona
częściowa
ochrona ścisła
 124 
Mapy rozmieszczenia chronionych gatunków zwierząt w
granicach administracyjnych miasta Słupska
 125 
Inwentaryzacja faunistyczna miasta Słupska ze
szczególnym uwzględnieniem gatunków chronionych
Część 2
Mapy
Zespół autorski:
Koordynacja:
Fauna bezkręgowa:
Dr Brygida Radawiec
Fauna kręgowa:
dr Tomasz Hetmański
Słupsk 2011
Akademia Pomorska w Słupsku (Pomerania University in Slupsk)
Instytut Biologii i Ochrony Środowiska, Zakład Zoologii
Ul. Arciszewskiego 22b / Tel. +48 59 8405437
 126 
Wykaz map rozmieszczenia chronionych gatunków zwierząt w Słupsku
Nazwa łacińska
Bambus hortorum
Bambus hypnorum
Bambus lucorum
Bambus muscorum
Bambus pascuorum
Bambus pratorum
Bambus sylvarum
Carabus arvensis
Carabus auratus
Carabus cancellatus
Carabus convexus
Carabus coriaceus
Carabus glabratus
Carabus granulatus
Carabus hortensis
Carabus nemoralis
Carabus violaceus
Dorcus parallelepipedus
Hydrophilus aterrimus
Anisus vorticulus
Myxas glutinosa
Lampetra planerii
Lampetra fluviatilis
Rhodeus amarus
Cobitis taenia
Cottus gobio
Salmo salar
Rana temporaria
Rana arvalis
Bufo bufo
Rana esculenta complex
Pelobates fuscus
Bombina bombina
Bufo calamita
Triturus vulgaris
Anguis fragilis
Natrix natrix
Lacerta agilis
Lacerta vivipara
Ciconia ciconia
Cirrus aeruginosus
Lullula arborea
Albedo atthis
Grus grus
Crex crex
Dryocopus martius
Lanius collurio
Corvus frugilegus
Falo tinnunculus
Strix aluco
Nazwa polska
Trzmiel ogrodowy
Trzmiel parkowy
Trzmiel gajowy
Trzmiel żółty
Trzmiel rudy
Trzmiel leśny
Trzmiel rudoszary
Biegacz górski
Biegacz złoty
Biegacz wręgaty
Biegacz zwężony
Biegacz skórzasty
Biegacz gładki
Biegacz granulowany
Biegacz ogrodowy
Biegacz gajowy
Biegacz fioletowy
Ciołek matowy
Kałużnica czarna
Zatoczek łamliwy
Błotniarka otułka
Minóg strumieniowy
Minóg rzeczny
Różanka
Koza
Głowach białopłetwy
Łosoś atlantycki
Żaba trawna
Żaba moczarowa
Ropucha szara
Żaby zielone
Grzebiuszka ziemna
Kumak nizinny
Ropucha paskówka
Traszka zwyczajna
Padalec zwyczajny
Zaskroniec zwyczajny
Jaszczurka zwinka
Jaszczurka żyworodna
Bocian biały
Błotniak stawowy
Lerka
Zimorodek
Żuraw
Derkacz
Dzięcioł czarny
Gąsiorek
Gawron
Pustułka
Puszczyk
 127 
Numery map
1.1-3, 5-6
2.1-3, 5-6
3.1-2, 5-6
4.1-2, 5
5.2
6.5
7.2
8.5
9.1-2
10.2,5
11.5
12.5
13.5
14.1-2, 5-6
15.2, 5
16.1-6
17.2-3, 5
18.3, 5
19.5
20.5
21.5
22.2
23.2
24.5
25.2
26.2
26A.2
27.2-3, 5-6
28.2-3, 5
29.2, 5
30.2-3, 5
31.2-3
32.2
33.2, 5
34.2, 5
35.5
36.1-2, 5
37.1-3
38.2, 5
39.2
40.2
41.2-3, 5
42.5
43.2
44.5
45.5
46.2, 4
47.2
48.2
49.2, 5
Tyto alba
Buteo buteo
Picus viridis
Galerida cristata
Coturnix coturnix
Oenanthe oenanthe
Vanellus vanellus
Gallinula chloropus
Charadrius dubius
Cygnus olor
Erinaceus roumanicus
Mustela nivalis
Mustela erminea
Lutra lutra
Castor fiber
Sciurus vulgaris
Płomykówka
Myszołów
Dzięcioł zielony
Dzierlatka
Przepiórka
Białorzytka
Czajka
Kokoszka
Sieweczka rzeczna
Łabędź niemy
Perkozek
Jeż wschodni
Łasica
Gronostaj
Wydra
Bóbr europejski
Wiewiórka pospolita
50.2
51.5
52.5
53.2
54.1
55.2
56.5
57.2, 5
58.2
59.2, 5
60.2
61.2, 5
62.1-3, 5
63.2
64.5
65.5
66.2, 5
Obszary występowania chronionych gatunków (mapy)
Obszar występowania chronionych gatunków bezkręgowców (owady i ślimaki)
Obszar występowania chronionych gatunków kręgoustych i ryb
Obszar występowania chronionych gatunków płazów
Obszary występowania chronionych gatunków gadów
Obszary występowania chronionych gatunków ptaków
Obszary występowania chronionych gatunków ssaków
 128 
67
68
69
70
71
72

fauna

Transkrypt

Podobne dokumenty

Biuletyn Entomologiczny