Metody aktywizujące Metody aktywizujące

Metody aktywizujące
Opracowała: Anna Stoń
,,Słyszę i zapominam
Widzę i pamiętam
Robię i rozumiem”
Konfucjusz
Metody aktywizujące
Metody aktywizujące są oparte na działaniu ucznia (aktywność poznawczopraktyczna), a zwłaszcza te polegające na uczeniu innych (gry dydaktyczne)
zapewniają one większą ilość i lepszą jakość przyswajanej wiedzy niż metody nie
inspirujące ucznia do działania lub czyniące to w niewielkim stopniu (np. wykład).
Stosowanie metod aktywnych w praktyce szkolnej prowadzi do:

Zwiększenia skuteczności nauczania i uczenia się,

Możliwości motywowania uczniów do działania,

Rozwijania twórczego myślenia, kreatywności ucznia oraz własnej,

Integracji wiedzy różnych przedmiotów,

Umiejętności współpracy i komunikacji w grupie,

Umiejętności organizowania pracy własnej i innych.
Stosowanie metod aktywnych rozbudza zainteresowania, każdemu uczniowi daje
możliwość uczestniczenia w procesie dydaktycznym, ułatwia przyswajanie wiedzy,
wspomaga w dążeniu do sukcesu. Metody aktywizujące należą do metod
problemowych, czyli uczenia się przez odkrywanie.
Metody aktywizujące dzielimy na:
 Metody integracyjne (Krasnoludek, Pajęczynka lub Kłębek)
 Metody tworzenia i definiowania pojęć (Kula Śniegowa, Burza Mózgów, Mapa
Pojęciowa)
 Metody hierarchizacji (Promyczkowe uszeregowanie, Diamentowe uszeregowanie,
Piramida priorytetów i Poker kryterialny)
 Metody twórczego rozwiązywania problemów (Burza mózgów, 635, Rybi szkielet,
Metoda trójkąta i Mapy mentalne, Sześć myślących kapeluszy)
 Metody pracy we współpracy (układanka, puzzle lub zabawa na hasło)
 Metody ewaluacyjne (Kosz i walizeczka, Tarcza strzelecka i Rybi szkielet)
BURZA MÓZGÓW
* stwarza możliwość spontanicznego zgłaszania wszystkich, nawet najbardziej
śmiałych pomysłów rozwiązania bez ich wstępnej weryfikacji,
* pomysły zgłasza cała klasa,
* przebiega w dwóch etapach:
1 faza - gromadzenie pomysłów, formułowanie problemów, zgłaszanie
pomysłów i ich rejestrowanie zgodnie z zasadą „pierwsza myśl najlepsza”,
2. faza - ocena pomysłów, wybór najlepszego.
TECHNIKA NAUCZANIA "635"
Jest to modyfikacja burzy mózgów różniąca się od niej organizacją pracy ucznia na
lekcji. Zmusza uczniów do szybkiego zgłaszania propozycji rozwiązań.
6 - to liczba osób ( lub grup ) biorących udział w rozwiązywaniu zadań,
3 - to liczba rozwiązań ( pomysłów ),
5 - to liczba powtórzeń ( 5 - krotnie podaje się formularz z wypisanymi pomysłami
sąsiadowi lub kolejnym grupom ).
SZEŚĆ MYŚLĄCYCH KAPELUSZY
Metoda ta jest szczególnie przydatna tam, gdzie uczniowie muszą
współpracować ze sobą i zgodnie ze swoimi predyspozycjami brać udział w
rozwiązywaniu problemów. Myśli i poglądy przedstawione są w sposób bardzo
uporządkowany. Autor metody przypisał kapeluszom - 6 różnych sposobów myślenia.
* Biały - to tzw. mały komputerek, który zajmuje się wyłącznie faktami,
liczbami i ma do nich podejście obojętne, nie wydaje żadnych opinii.
* Czarny - to tzw. pesymista. Jeśli padają różne opinie - natychmiast je
krytykuje. Widzi braki, zagrożenia i niebezpieczeństwa w proponowanym
rozwiązaniu.
* Czerwony - to człowiek kierujący się emocjami, ktoś, kto przekazuje swoje
odczucia na gorąco, kierując się intuicją.
* Niebieski - to tzw. dyrygent orkiestry, ktoś, kto przewodniczy całej dyskusji.
To do niego należy kontrolowanie przebiegu spotkania, przyznawanie głosu
poszczególnym mówcom, jak też podsumowanie dyskusji.
* Zielony - to tzw. innowator , osoba myśląca twórczo. Zadaniem twórcy jest
wskazanie zupełnie nowych oryginalnych pomysłów.
* Żółty - to tzw. optymista, który widzi sprawy w "różowych okularach". Jest
bardzo pozytywnie nastawiony, wskazuje na zalety i korzyści danego rozwiązania.
ŚNIEŻNA KULA
Uczniowie rozwiązują zadany problem w pojedynkę. Następnie uzgadniają
swoje stanowiska:
* w dwójkach,
* w czwórkach,
* w ósemkach ……..
Na koniec wypracowują jedno wspólne dla całej klasy stanowisko.
Dyskusja ta daje szansę każdemu uczniowi na wyrażenie swojego zdania na
podany temat. Kształci umiejętność negocjowania i formułowania myśli.
układających się argumentów.
DRZEWO DECYZYJNE
Metoda ta stanowi graficzne przedstawienie procesu podejmowania decyzji w
określonej sprawie. Uczniowie pracują w grupach i wspólnie pokonują kolejne etapy
procesu decyzyjnego
Etapy:
* Zdefiniowanie problemu, który będzie przedmiotem rozważań,
* Określenie celów i wartości, istotnych dla osób podejmujących decyzję.
* Znalezienie różnych możliwości rozwiązań - ich ilość odpowiada liczbie
"gałęzi" drzewa.
* Określenie pozytywnych i negatywnych skutków każdego możliwego
rozwiązania.
* Podjęcie ostatecznej decyzji.
Metoda ma charakter uniwersalny i może znaleźć zastosowanie na różnych
przedmiotach. Dzięki niej uczniowie ćwiczą następujące umiejętności:
* Wyrażania własnych opinii,
* Doboru argumentów,
* Obrony własnego zdania,
* Słuchania innych,
* Krytycznego myślenia,
* Konstruowania kontrargumentów,
* Przewidywania skutków proponowanych rozwiązań,
* Dokonywania wyboru,
* Grupowego podejmowania decyzji.
METODA METAPLANU
Jest to plastyczny zapis dyskusji poprzez utworzenie plakatu.
Sposób przeprowadzenia:
* Przedstawienie problemu (przedmiot dyskusji),
* Podział klasy na grupy,
* Każda grupa otrzymuje:
 1 arkusz papieru,
 1 „chmurka” do zapisania tematu,
 6 kółek i 6 owali do zapisywania odpowiedzi,
 2-3 prostokąty do zapisania wniosków,
 kolorowe flamastry , taśma samoprzylepna
* Każda grupa zapisuje propozycje rozwiązań wraz z wnioskami w formie plakatu.
MAPA MENTALNA
W metodzie tej do opracowania zadania wykorzystuje się rysunki, obrazy,
symbole, zwroty, hasła. Pomaga w uporządkowaniu zagadnień, zrozumieniu
zależności i związków między nimi. Pokazuje złożoność i drogę naszego myślenia.
PAJĘCZYNKA LUB KŁĘBEK
Nazwa tej techniki pochodzi od efektu końcowego, który powstaje w wyniku
zabawy z kłębkiem nici. Stosuje się je w klasach I-III na różne sposoby. Dzieci przy
pomocy kłębka mogą poznawać swoje imiona, mówić o sobie coś dobrego, uczyć się
dodawać i odejmować.