Sprawozdanie Stenograficzne
Transkrypt
Sprawozdanie Stenograficzne
Sejm Dzieci i Młodzieży Sprawozdanie Stenograficzne z XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Wa r s z a w a 2014 Porządek dzienny XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. 1. Przedstawiony przez komisję projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich. 2. Pytania do ministra edukacji narodowej. (Początek posiedzenia o godz. 10 min 06) (Posiedzeniu przewodniczą marszałkowie Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka, Mateusz Wojcieszak i Marta Wójtych) Marszałek Sejmu Ewa Kopacz: Witam posłów Sejmu Dzieci i Młodzieży. A wy mnie witacie czy nie? (Oklaski) Dziękuję bardzo. Witam przedstawicieli rządu i wszystkich obecnych gości zaproszonych na dzisiejszą uroczystość. (Oklaski) Wysoka Izbo! Na posiedzeniu Komisji Sejmowej wybrano marszałków Sejmu Dzieci i Młodzieży, którzy poprowadzą obrady. Pozwólcie, że ich przedstawię: — pani Justyna Opoka z Technikum Ekonomicznego w Lublinie (Oklaski), — pani Marta Wójtych z Gimnazjum w Gołańczy (Oklaski), — pan Mateusz Wojcieszak z VI Liceum Ogólnokształcącego w Radomiu. (Oklaski) Proszę marszałek Justynę Opokę o otwarcie XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży oraz prowadzenie obrad w pierwszej części, zaraz po moim krótkim wystąpieniu. Panią marszałek proszę o zajęcie miejsca, a ja pozwolę sobie wygłosić, powiedzieć do was kilka zdań, które przygotowałam. Moi Drodzy! Przede wszystkim chcę pogratulować pięknego jubileuszu, jakim jest dzisiejsza, już XX, sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży. Od 1 czerwca 1994 r. na tej sali w Dniu Dziecka 460 dziewcząt i chłopców rozmawia o Polsce, czyli rozmawia także o sobie. Trudno uwierzyć, ale uczestnicy pierwszych Sejmów Dzieci i Młodzieży mają dzisiaj ponad 30 lat. Chciałabym, aby to doświadczenie przełożyło się w ich życiu na aktywne budowanie polskiej demokracji i samorządności. Takie życzenia kieruję pod adresem inicjatorów i organizatorów Sejmów Dzieci i Młodzieży oraz pod adresem tych wszystkich, którzy uczestniczyli w sesjach sejmowych i brali udział w akcjach oraz kampaniach tradycyjnie poprzedzających te spotkania. Proszę, abyście w swoich środo- wiskach pielęgnowali aktywność obywatelską, której daliście wyraz, uczestnicząc w przygotowaniach do udziału w obradach. Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Ostatnie tygodnie i miesiące pokazały, że nic nie jest dane raz na zawsze, ani bezpieczeństwo, ani demokracja. Demokracja, chociaż jest najlepszym z ustrojów, jak wszystko wymaga pielęgnowania. Demokracja to bardzo delikatny kwiat. Wodą dla niego są oczywiście wybory, każde wybory, parlamentarne, prezydenckie, do rad gmin, miast, powiatów, do Parlamentu Europejskiego, a także wybory do samorządu szkolnego czy osiedlowego. Dla każdego, komu zależy na Polsce, wybory są najważniejszym sprawdzianem z obywatelskości. Udział w wyborach to dowód współodpowiedzialności, ale też dojrzałości. Drodzy Przyjaciele! Za kilka dni przypada 25. rocznica częściowo wolnych wyborów, w których Polacy po raz pierwszy od wielu lat mogli sami zdecydować o tym, jakiej chcą Polski. Takie wydarzenia jak powstanie „Solidarności”, stan wojenny, obrady okrągłego stołu, potem wybory 4 czerwca znacie jedynie z podręczników historii, ale niekiedy też ze wspomnień rodziców i dziadków. Wy na szczęście urodziliście się już w wolnej Polsce, nie znacie czasów, kiedy wyborami fałszywie nazywano coś, co wyborami nie było, kiedy demokracją nazywano coś, co było przemocą. Macie wolną i demokratyczną Polskę i to jest wasza Polska. Przed 25 laty, 4 czerwca 1989 r., my, obywatele, opowiedzieliśmy się właśnie za taką Polską, bardzo jej chcieliśmy. Wtedy nie wiedzieliśmy, co będzie dalej, bo jeszcze nikt przed nami nie szedł tą drogą – od państwa totalitarnego do demokratycznego. Wybraliśmy demokrację. Sami musieliśmy się jej nauczyć. Po tylu latach możemy powiedzieć, że nie zbłądziliśmy, także dlatego, że wiedzieliśmy, iż istotą demokracji są wolne wybory. Zawsze o tym pamiętajcie. Dlatego tak ważne jest, abyście właśnie uczestniczyli w wyborach, w zachowaniu tej pamięci. Pamiętajcie też, że nie ma żadnego „oni”, jesteśmy my, obywatele, obywatele Polski, i wszystko od nas zależy. Wszystkiego dobrego wam życzę. (Oklaski) XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. 4 Wystąpienia: podsekretarz stanu w ministerstwie edukacji narodowej Ewy Dudek, rzecznika praw dziecka Marka Michalaka Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Wysoka Izbo! Dostojni Goście! Otwieram obrady XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży. (Oklaski) (Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży trzykrotnie uderza laską marszałkowską) Witam serdecznie przybyłych gości, w tym: przedstawicieli Rady Ministrów, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek i pozostałych przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej (Oklaski), rzecznika praw dziecka pana Marka Michalaka (Oklaski), prezesa Centrum Edukacji Obywatelskiej pana Jacka Strzemiecznego (Oklaski) i pełniącą obowiązki dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji panią Aleksandrę Zawłocką. (Oklaski) Witam również pozostałych gości, którzy przysłuchują się naszym obradom. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Droga Młodzieży! Tak jak już tutaj padło na tej sali, dzisiejsza XX sesja odbywa się w czasie rocznicy ważnej dla rozwoju naszego społeczeństwa obywatelskiego. Tak jak zostało powiedziane, od tych częściowo wolnych wyborów minęło 25 lat. Nastąpiło wiele zmian, wiele przemian, i to nie tylko ustrojowych czy gospodarczych, ale również w kulturze, strukturze społeczeństwa i edukacji. Przez te 25 lat uczyliśmy się i wciąż uczymy się zasad demokracji. W tym procesie nauki i tworzenia społeczeństwa obywatelskiego nieoceniona jest praca włożona przez szkoły. To właśnie tam oprócz domu rodzinnego młodzież dowiaduje się, co to znaczy wykazywać postawę obywatelską, czym jest społeczeństwo obywatelskie. Dobry obywatel to taki, który zna i rozumie swoją rolę w społeczeństwie, jest świadomy swoich praw i przywilejów, umie ponosić odpowiedzialność zarówno za środowisko lokalne, w którym przebywa na co dzień, jak i za szerzej rozumiane środowisko globalne. Świadomy obywatel zna prawa człowieka, rozumie pojęcie samorządności oraz czuje się odpowiedzialny za społeczność, do której należy. Na początku jest to zapewne mała społeczność klasy, potem społeczność szkoły, a później są kolejne etapy. Jak już wspomniałam, wkład szkoły w kształtowanie postaw obywatelskich jest nieoceniony. Jest to podstawowe środowisko młodego człowieka przez wiele lat, to tam uczy się on interakcji społecznych i komunikowania z innymi, uczy się sztuki argumentacji i przyjmowania argumentów od innych. Tego wszystkiego nie da się kształtować, korzystając wyłącznie z podręczników, lektur, ćwiczeń czy poprzez odrabianie jakichś zadań. To wszystko kształtowane jest w tzw. szkole demokracji, zorientowanej na dialog, uczestnictwo uczniów w procesie nauczania oraz ich zaangażowanie. Właściwa komunikacja i umiejętność wyrażania opinii to fundamenty, które stanowią wsparcie i podbudowę dla rozwoju postaw obywatelskich. Wasza dzisiejsza obecność tutaj i zaangażowanie, jakie prezentujecie, są dowodem na to, że rozumiecie, że to nie jacyś oni tworzą społeczeństwo demokratyczne i obywatelskie, ale każdy z nas. To my je tworzymy – tu i teraz. Mam nadzieję, że ta dzisiejsza sesja, dzisiejsze obrady sprawią, że umocnicie się w swojej aktywności i w swoim zaangażowaniu. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję, pani minister. Proszę o zabranie głosu rzecznika praw dziecka pana Marka Michalaka. (Oklaski) Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: Szanowne Panie Marszałek! Panie Marszałku! Drodzy Parlamentarzyści! Pani Minister! Szanowni Zebrani! To już 20. raz w polskim parlamencie obradują najmłodsi i już 20. raz mają oni realną możliwość wyrażenia swojego zdania, wypowiedzenia się w sprawach ich dotyczących. W tym roku obchodzimy kilka bardzo ważnych jubileuszy, bardzo ważnych rocznic. Demokracja jako forma sprawowania władzy, której źródło stanowi wola większości obywateli, współcześnie opiera się na dostępie do sfery polityki dla wszystkich, bez ograniczeń klasowych, rasowych, majątkowych czy religijnych. Zbiorowość społeczna funkcjonująca w obrębie danego państwa ma prawo do pełnego i nieskrępowanego uczestnictwa w życiu swojej społeczności, jest to naczelna zasada, jednak prawnie przyjętym ograniczeniem możliwości korzystania z pełni praw wyborczych, czynnych i biernych, oraz dokonywania czynności prawnych jest wiek. Nie oznacza to jednak, że młody obywatel, który nie osiągnął pełnoletności lub innego określonego wieku, nie może uczestniczyć w życiu publicznym i mieć wpływu na jego kształt – wręcz przeciwnie. Przypominam wszystkim, że zgodnie z art. 72 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej obywatel do 18. roku życia, czyli dziecko, ma prawo żądać, aby organy władzy publicznej oraz osoby za niego odpowiedzialne wysłuchały go i w miarę możliwości uwzględniły jego zdanie. Kolejny ratyfikowany 25 lat temu przez Rzeczpospolitą Polską dokument, który powstał z polskiej inicjatywy, czyli Konwencja o prawach dziecka, wyraźnie wskazuje w art. 12 ust. 1, że państwa strony zapewniają dziecku, które jest zdolne do kształtowa- XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Wystąpienie rzecznika praw dziecka Marka Michalaka Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak nia swych własnych poglądów, prawo do swobodnego wyrażania własnych poglądów we wszystkich sprawach dotyczących dziecka, przyjmując je z należytą wagą, stosownie do wieku oraz dojrzałości dziecka. Jeżdżąc po Polsce, każdego roku mam przyjemność i zaszczyt spotkać się z ponad 50 tys. dzieci. Podczas tych spotkań rozmawiamy o prawach dziecka. Rozmawiamy o tych prawach, które obowiązują – jak je nazywamy, jak je definiujemy – i po głębokiej analizie zawsze zadaję jedno pytanie: Które z praw zawartych w konwencji, w jej poszczególnych artykułach jest najważniejsze, które dzisiaj wskazalibyście nam, światu dorosłych, żebyśmy zwrócili na nie szczególną uwagę? Dorośli odpowiadają zupełnie inaczej, pragmatycznie, fundamentalnie. Młodzi ludzie w ponad 90% mówią o prawie do wyrażania własnego zdania, czyli o art. 12 Konwencji o prawach dziecka. Od kilku lat pozwalam sobie w informacji o działalności rzecznika praw dziecka i uwagach o stanie przestrzegania praw dziecka, które składam systematycznie Wysokiej Izbie na ręce pani marszałek, wskazywać jako pierwszą uwagę prawo dziecka do wyrażania własnego zdania we wszystkich sferach życia: w domu, w szkole, w szpitalu, w sądzie, w prokuraturze, na Policji i wszędzie tam, gdzie pojawiają się dzieci. My, świat dorosłych, cały czas uczymy się wsłuchiwać w wasz głos. Prawa człowieka, a prawa dziecka są kategorią praw człowieka, obowiązują wszystkich wzajemnie. Na podstawie tego bardzo łatwo tę filozofię zauważyć i pojąć. Niektórzy próbują prawa wrzucać do jednego worka z obowiązkami. Nic bardziej mylnego. To dwie ważne dziedziny życia, ale jedna jest fundamentalna i nienaruszalna. Gdybym miał z czymś zestawić prawa, to zestawiłbym je z odpowiedzialnością za siebie i za innych. Tak jest również z wyrażaniem własnego zdania – chcę być wysłuchany, mam prawo być wysłuchany, ale muszę robić to w taki sposób, żeby na żadnym etapie nie naruszać godności drugiego człowieka. Mam wyrażać swoje zdanie w taki sposób, który jest konstruktywny, dający możliwość podjęcia określonych działań, nieobrażający mnie i innych. Tak jest ze wszystkimi innymi prawami. Mamy ich przestrzegać tylko i aż dlatego, że jesteśmy ludźmi, tylko i aż dlatego, że na tym etapie życia jesteśmy dziećmi. Musimy cały czas pamiętać, że nie chodzi tylko o nas, ale również o każdego dookoła nas: kolegę, koleżankę, nauczyciela, mamę, tatę, przedstawiciela instytucji, która w danej sytuacji jest w naszym zasięgu. Na zakończenie chciałbym jeszcze dodać, że bardzo dokładnie wczytałem się w projekt uchwały, nad którym dzisiaj będziecie państwo procedować. Gratuluję dużej pracy, jaką wykonaliście. Bardzo dobrze, że zwracacie uwagę na samorządność lokalną. Ona pączkuje, rozwija się. Tych 25 lat pokazało, że młodzież znalazła gdzieś swoje miejsce i korzysta z niego. 5 Wchodzicie w bardzo ważny zakres finansowania budżetu. Prawdziwie działająca rada młodzieżowa przy gminie, mieście, powiecie musi mieć swój budżet, musi nauczyć się współdecydować i decydować. Zwracacie uwagę na świadomość obywatelską, na to, że chcecie być bardziej świadomymi obywatelami. Super, bo są to bardzo ważne kwestie. W projekcie uchwały jest też część dotycząca mediów. To już nie jest takie łatwe, ponieważ mamy wolność słowa, żyjemy w demokratycznym państwie i nawet za pomocą uchwały, ustawowo ciężko cokolwiek narzucić czy nakazać. Ja też apeluję i przyłączam się do waszego apelu, żeby w mediach publicznych i w mediach niepublicznych było więcej czasu antenowego dla młodzieży i z młodzieżą. Zwracacie uwagę na wagę Parlamentu Europejskiego, czyli już na wszystkie szczeble demokracji. To bardzo istotne, żebyśmy brali odpowiedzialność za to, co dzieje się wokół nas, żebyśmy nie czekali na jakichś onych, tylko wiedzieli, że dzisiaj – po 25 latach bardzo ciężkiej pracy na rzecz wolności, także wolności dzieci, bo Konwencja o prawach dziecka ma na całym świecie 25 lat – to my powinniśmy działać w kierunku wolnościowym. Czy ta konwencja wszędzie jest jednakowo przestrzegana? Nie jest. Wczoraj byłem na spotkaniu w Komitecie Praw Dziecka Organizacji Narodów Zjednoczonych w Genewie. Rozmawialiśmy o pracy dzieci w Afryce, o udziale dzieci w działaniach zbrojnych, o dostępie do edukacji. My mamy inne sfery, nad którymi jeszcze musimy popracować. Niewątpliwie ważne jest, abyśmy nauczyli się komunikować między sobą. Musimy nauczyć się rozmawiać, słuchać i dyskutować. To musi być konstruktywne. Bardzo serdecznie zachęcam do tego i życzę wam dobrych, konstruktywnych obrad, realizacji tych wniosków, które dzisiaj przedstawicie. Za moment także będę pytał resort edukacji, w jakim kierunku udało się je zrealizować. Wszystkiego dobrego. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję panu rzecznikowi. Proszę o zabranie głosu prezesa Centrum Edukacji Obywatelskiej pana Jacka Strzemiecznego. (Oklaski) Prezes Centrum Edukacji Obywatelskiej Jacek Strzemieczny: Pani Marszałek! Pani Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży! Pani Minister! Posłowie! Chciałbym docenić wasz udział w tym, co poprzedziło dzisiejsze obrady. Organizowaliście w swoich szkołach debaty, odbyły się one w ponad 500 szkołach. Brało w nich udział kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt tysięcy mło- XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. 6 Wystąpienia: prezesa Centrum Edukacji Obywatelskiej Jacka Strzemiecznego, p.o. dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji Aleksandry Zawłockiej Prezes Centrum Edukacji Obywatelskiej Jacek Strzemieczny dych ludzi, było 1500 organizatorów. To jest ważne, bo ma to znaczenie edukacyjne – nie tylko umożliwienie młodym ludziom wyrażenia własnego zdania, ale umożliwienie im debatowania, wyrażenia swoich myśli. Myślenie młodych ludzi jest ważne nie tylko w Dniu Dziecka. Jeśli chcemy, ażeby dorośli potrafili podejmować mądre decyzje, odpowiedzialnie debatować, myśleć i rozwiązywać problemy, jakie dzisiejszy świat stawia przed Polską, przed nami, przed ludźmi, to w szkole musimy stworzyć przestrzeń dla młodych ludzi, aby mogli wyrażać tam swoje myśli, prezentować swoją troskę o świat, aby mogli być obecni nie tylko jako osoby, które uczą się do egzaminu, zdobywają wiedzę, która została im przypisana, ale także osoby, które rozwijają postawę obywatelską, umiejętności intelektualne i bardzo ważne umiejętności decyzyjne. Chodzi o umiejętność decydowania, co jest istotne, jak Polska powinna dalej się rozwijać. Dlatego też chciałbym bardzo docenić nauczycieli, dyrektorów, którzy umożliwili przeprowadzenie w szkołach tej debaty, wspierali tę debatę. To nie jest łatwe w szkole, gdzie główną logiką jest właśnie uczenie się, przygotowywanie się do egzaminów. Dlatego myślę, że podjęcie tych metod nauczania, stworzenie młodym ludziom na serio przestrzeni do tego, ażeby ich myślenie było obecne, jest bardzo ważne. Chciałbym na koniec podziękować Sejmowi, pani marszałek, Kancelarii Sejmu za zorganizowanie tego bardzo pięknego przedsięwzięcia i docenienie młodych ludzi w Dniu Dziecka. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję panu. Proszę o zabranie głosu pełniącą obowiązki dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji panią Aleksandrę Zawłocką. (Oklaski) P.o. Dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji Aleksandra Zawłocka: Pani Marszałek! Pani Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży! Wysoka Izbo! Wolność trzeba pielęgnować i rozwijać, tak jak mówiła pani marszałek, otwierając tę sesję. Od 25 lat staramy się tę wolność, obszary wolności poszerzać. Demokracja bowiem opiera się na wolności i równości. Bronimy tych war- tości i staramy się rozwijać wszystkie sfery życia, które je umacniają i które są ich przejawami. Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Nadchodzi wasza kolej. O waszym pokoleniu mówi się „dzieci sieci”. Posługujecie się narzędziami Internetu lepiej niż my długopisem. Wiem, że czekacie na e-podręczniki. Będą gotowe za rok, we wrześniu 2015 r. Chcemy zaprosić was do współpracy, chcemy, żebyście byli współautorami tych podręczników, z których będziecie korzystali i z których będą korzystali następni uczniowie. Chcemy, żeby były to podręczniki na wolnych licencjach, to znaczy takie, do których każdy ma swobodny i bezpłatny dostęp, może z nich korzystać, tworzyć własne remiksy, pobierać, kopiować, tworzyć po swojemu. To jest ważna sfera wolności, domena publiczna. Chcemy tworzyć, rozszerzać wolne zasoby edukacyjne. Jeśli o to chodzi, macie państwo do odegrania kapitalną rolę. Nie tylko będziecie odbiorcami tych podręczników, to do was będzie należało upowszechnianie ich i uzupełnianie. Jesteście w tym najlepszymi specjalistami – codziennie używacie funkcji „udostępnij”, „opublikuj”, „dziel się”. To jest coś, z czym dorastaliście, w przeciwieństwie do starszych autorów, których musimy do tego przekonywać, do wolnej licencji, do jak najszerszego udostępniania. Zapraszamy was do autorstwa nie tylko w sensie symbolicznym. Zajrzyjcie do Wikipedii – trwa zbieranie materiałów do tych podręczników, chodzi o ilustracje, nie o żadne żmudne referaty, bo tym zajmują się zespoły akademickie – „Wiki lubi e-podręczniki”. Zajrzyjcie, znajdziecie tam listę zadań dla autorów społecznych. Nie są to byle jakie zadania, one często wymagają pogłębienia wiedzy, prawdziwych łowów z kamerą. Chodzi o multimedia, pliki audio, zdjęcia, własnoręcznie wykonane grafiki, własne dzieła, które udostępnicie innym i które uzupełnią nasze podręczniki. Entuzjaści znajdą tam nie byle jakie wyzwania – mam tutaj taką ściągę – kumak nizinny w pozycji obronnej albo zaleszczotek książkowy. Widzę grozę na twarzach: zaleszczotek żyje obok nas, wygląda groźnie, ale jest naszym sojusznikiem i sojusznikiem bibliotekarzy. Ale są też tematy do ilustracji dla humanistów, historyków, chemików, fizyków, każdy może się włączyć, każdy może zostać autorem w tych wolnych zasobach edukacyjnych, i do tego was zapraszamy. Akcja będzie trwała do końca sierpnia. Mam nadzieję, że państwo – panie posłanki, panowie posłowie – jako reprezentanci swojego pokolenia będziecie ambasadorami tej akcji, ponieważ to bardzo ważne, żeby młode pokolenie wzięło udział w idei poszerzania wolnych zasobów edukacyjnych i tę ideę niosło dalej. Poszerzajmy zatem wspólnie ten obszar wolności i twórzmy te wspólne dobra. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za wysłuchanie. (Oklaski) XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję pani. Wysoka Izbo! Marszałek Sejmu pani Ewa Kopacz musiała już opuścić nasze obrady. W dalszej części towarzyszyć nam będzie wicemarszałek Sejmu pan Jerzy Wenderlich. (Oklaski) Wysoka Izbo! Przypominam, że w dniu 11 maja 2014 r. odbyło się posiedzenie Komisji Sejmowej. Dziękuję koleżankom i kolegom za ich pracę w komisji. Komisja opracowała projekt uchwały, a także przygotowała trzy pytania do ministra edukacji narodowej. Koleżanki i koledzy posłowie otrzymali: Regulamin XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży, projekt uchwały zaproponowanej przez komisję, a także przygotowane przez Komisję Sejmową pytania poselskie. Obecnie przedstawię porządek obrad. Jako pierwszy rozpatrzymy projekt uchwały w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich. Następnie rozpatrzymy pytania do ministra edukacji narodowej. Koleżanki i Koledzy Posłowie! Informuję, że posłowie chcący wziąć udział w dyskusji nad projektem uchwały lub zadać pytanie dodatkowe ministrowi edukacji narodowej powinni zapisać się na listę mówców prowadzoną przez marszałka. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Przedstawiony przez komisję projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich. Wysoka Izbo! Przypominam, że rozpatrzenie projektu uchwały przygotowanej przez Komisję Sejmową obejmuje: przedstawienie przez posła sprawozdawcę projektu dokumentu wraz z uzasadnieniem, przy czym wystąpienie to nie może trwać dłużej niż 5 minut, dyskusję, a także głosowania. Dyskusja nad projektem uchwały odbywa się zgodnie z następującymi zasadami: w dyskusji może wziąć udział każdy poseł, który zapisze się na listę mówców; marszałek udziela głosu posłom według kolejności zgłoszeń; wystąpienie poselskie nie może trwać dłużej niż 2 minuty; łączny czas wystąpień poselskich nie może być dłuższy niż 60 minut. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji posła Adriana Kościka w celu przedstawienia projektu uchwały przygotowanego przez komisję. (Oklaski) Poseł Sprawozdawca Adrian Kościk: Szanowni Państwo Marszałkowie! Dostojni Goście! Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy Posłowie! Kiedy przed trzema tygodniami spotkaliśmy się z najlepszymi zespołami poselskimi z każdego z województw, żadne z nas nie wiedziało, jak opracowuje 7 się projekty uchwał, jak składa się wnioski czy pytania wyjaśniające. Każdy z nas przyjechał z własnym bagażem emocjonalnych doświadczeń, przeżyć czy wydarzeń związanych z realizacją zadania rekrutacyjnego. Każdy z nas mógł być uczestnikiem wspaniałej dyskusji na warsztatach w sobotę, członkiem komisji oraz podkomisji. Naszym najważniejszym zadaniem jednak było przedyskutowanie zagadnień związanych z tematem wyborów parlamentarnych i wspólne opracowanie projektu uchwały, którą dzisiaj będziemy mieli okazję wspólnie przedyskutować i zmodyfikować tak, aby stała się prawdziwym, wspólnym i zjednoczonym głosem polskich dzieci i polskiej młodzieży, naszym głosem. Mam szczerą nadzieję i głęboko wierzę w to, że ogrom pracy dokonanej przez nas trzy tygodnie temu otworzy wspaniałą, szczerą i merytoryczną dyskusję, która zarówno tutaj, w polskim Sejmie, jak i w naszych lokalnych środowiskach pozwoli na ponowną analizę zagadnień wyborczych w kontekście naszej obywatelskiej i młodzieżowej aktywności społecznej. Opracowany przez komisję problemową projekt uchwały wygląda następująco: „Uchwała XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży z dnia 1 czerwca 2014 r. w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich. Art. 1. 1. Należy zachęcić posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej do uchwalenia ustawy o działalności młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów, która powinna określać: 1) sposób powoływania radnych; 2) liczbę radnych; 3) zakres kompetencji rad w porozumieniu z radami miast, gmin i powiatów; 4) wytyczne dotyczące ich działalności; 5) sposób pozyskiwania funduszy na ich działalność. 2. Należy zalecić utworzenie, na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, w miastach, gminach i powiatach młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów, co umożliwi dzieciom i młodzieży zaangażowanie w działania na rzecz rozwiązywania lokalnych problemów i kształtowanie przyszłości kraju. 3. Na terenie Rzeczypospolitej Polskiej powinien obowiązywać ujednolicony regulamin funkcjonowania młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów opracowany przez dotychczas istniejące młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów, który umożliwi współpracę młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów. 4. Należy zobligować miasta, gminy i powiaty do wydzielania środków finansowych na działanie młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów w wysokościach adekwatnych do możliwości budżetów miast, gmin i powiatów. 5. Młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów będą prowadziły własne strony internetowe oraz sporządzały protokoły swoich zebrań. 8 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Sprawozdawca Adrian Kościk Art. 2. Należy zaproponować utworzenie, przy zastosowaniu uproszczonych procedur, specjalnych funduszy, z których środki będą przeznaczane na wspieranie inicjatyw młodzieżowych realizowanych m.in. przez stowarzyszenia, samorządy szkolne i grupy nieformalne. Celem utworzenia funduszy będzie wspieranie młodych ludzi oraz zachęcanie ich do zwiększania aktywności społecznej i działania na rzecz lokalnej społeczności. Art. 3. Należy zaproponować urzędom i szkołom organizowanie olimpiad z zakresu inicjatyw społecznych w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży. Art. 4. 1. Dyrektorom szkół i placówek edukacyjnych należy zalecić zamieszczenie w statutach swoich jednostek organizacyjnych przepisów umożliwiających zwiększanie udziału uczniów w życiu szkoły poprzez powoływanie sądów szkolnych, sejmów uczniowskich i kół dyskusyjnych oraz organizowanie referendów i prawyborów w celu podnoszenia aktywności wyborczej. 2. Należy zalecić organizowanie spotkań wspierających dialog pomiędzy młodymi aktywistami a młodzieżą, która rozpoczyna lub chce rozpocząć działalność społeczną, m.in. poprzez przeprowadzanie lekcji informacyjnych poprzedzających ważne wydarzenia polityczno-społeczne. 3. Należy zaproponować organizowanie spotkań młodzieży z przedstawicielami władz lokalnych w celu ocieplania ich wizerunku. 4. Należy zalecić ustanowienie Dnia Świadomości Obywatelskiej, który będzie okazją do objaśniania młodym ludziom pojęć związanych z polityką. 5. Media lokalne oraz portale społecznościowe powinny promować Dzień Świadomości Obywatelskiej oraz inicjatywy takie jak: 1) gry miejskie; 2) szkolenia dla młodzieży; 3) projekty edukacyjne; 4) wymiany międzynarodowe; 5) warsztaty tematyczne; 6) debaty przedwyborcze. 6. Szkoły powinny promować wśród uczniów wolontariat poprzez organizowanie spotkań z wolontariuszami w celu wymiany doświadczeń. Art. 5. 1. Należy stworzyć ogólnopolski portal wyborczy dla młodzieży zawierający informacje o programach partii, wyjaśniający założenia i sposoby działania organów centralnych i promujący akcje społeczne na portalach społecznościowych. 2. W celu zapewnienia lepszego przepływu informacji należy utworzyć Młodzieżowy Biuletyn Informacji Publicznej, który będzie zawierać informacje na temat organizacji pozarządowych oraz innych instytucji działających na terenie miast, gmin i powiatów. 3. Zainteresowane osoby będą otrzymywać newsletter. 4. Na stronach internetowych lokalnych mediów należy utworzyć zakładki dotyczące aktywności młodzieży. 5. Młodzież korzystająca ze wsparcia portalu będzie promować go w swoich działaniach społecznych, obywatelskich i edukacyjnych. Art. 6. 1. Dyrektorom, pedagogom oraz urzędnikom należy zalecić rozszerzenie podstawy programowej przedmiotu wiedza o społeczeństwie o zajęcia praktyczne z zakresu funkcjonowania instytucji publicznych, organów władzy samorządowej, sądów oraz organizacji pozarządowych poprzez: 1) organizowanie symulacji pracy organów publicznych; 2) wizyty w sądach i udział w rozprawach sądowych; 3) spotkania z radnymi; 4) organizowanie debat. 2. Szkołom proponuje się organizowanie wymian młodzieżowych i staży międzynarodowych we współpracy z organizacjami pozarządowymi w celu promowania wśród młodzieży aktywnego działania. 3. Szkoły powinny współpracować z lokalnymi organizacjami pozarządowymi i lokalnymi mediami w celu promowania szkoły oraz zachęcania młodzieży do aktywnego działania. Art. 7. Organizacje pozarządowe lub szkoły powinny organizować konkursy o tematyce społecznej i obywatelskiej w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży oraz zachęcania do udziału w wyborach. Art. 8. 1. Należy zwrócić się do Parlamentu Europejskiego o organizowanie w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na terenie Unii Europejskiej prawyborów do Parlamentu Europejskiego w celu przygotowania młodzieży do udziału w prawdziwych wyborach. 2. Należy zwrócić się do przedstawicieli partii politycznych z propozycją organizowania debat dla młodzieży w celu przedstawiania programów partii i podglądów poszczególnych kandydatów startujących w wyborach do Parlamentu Europejskiego, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i samorządu terytorialnego. Art. 9. W celu zwiększenia wpływu młodych ludzi na prace rządu Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i Parlamentu Europejskiego powinno się: 1) powołać Sejm Dzieci i Młodzieży, którego posiedzenia odbywałyby się regularnie co dwa miesiące; wybrany spośród posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej reprezentant przedstawiałby Izbie pomysły wypracowane podczas obrad Sejmu Dzieci i Młodzieży; 2) ułatwić i skrócić procedury dotyczące wymian międzynarodowych uczniów i uzyskiwania dotacji na ten cel; XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Sprawozdawca Adrian Kościk 3) organizować co roku konferencję młodzieży z państw Unii Europejskiej w celu wskazywania i rozwiązywania wspólnych problemów dzieci i młodzieży. Art. 10. Należy zachęcić starostwa powiatowe do większego zaangażowania w pozyskiwanie funduszy dla podległych im szkół na szkolenie grona pedagogicznego w zakresie ułatwiania placówkom oświatowym organizacji wymian uczniowskich i rozwijania zainteresowań uczniów. Art. 11. W celu poszerzania wiedzy młodych ludzi na temat danego kraju i jego kultury, poprawy ich umiejętności językowych i umożliwiania im zapoznania się z europejskim rynkiem pracy należy zachęcić placówki oświatowe do uznawania okresów nauki odbywanej przez uczniów w czasie wymiany w szkołach na terenie Unii Europejskiej. Art. 12. W celu poprawiania i umacniania dobrego wizerunku młodzieży, podnoszenia świadomości potrzeby większej aktywności społecznej, wzmacniania głosu młodych obywateli oraz rozwijania dyskusji publicznej należy zachęcić Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz stacje komercyjne do zmian programowych. Zmiany te powinny prowadzić do zwrócenia większej uwagi na problemy dzieci i młodzieży poprzez tworzenie audycji oraz programów informacyjnych skierowanych do młodych ludzi i redagowanych przez ich rówieśników. Art. 13. Dążąc do pogłębiania wiedzy młodych ludzi o Unii Europejskiej, należy zachęcać dyrektorów szkół, kuratoria oświaty i samorządy terytorialne do promowania wśród młodzieży integracji europejskiej poprzez organizowanie wyjazdów do instytucji europejskich, wymian międzynarodowych oraz wycieczek szlakiem lokalnych inwestycji finansowanych ze środków unijnych. Art. 14. W celu upowszechniania wiedzy o możliwościach, jakie daje Unia Europejska, proponuje się: 1) wykorzystywanie młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów do udzielania informacji na temat Unii Europejskiej; 2) poszerzanie – z wykorzystaniem specjalnych szkoleń oraz materiałów przygotowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej – wiedzy nauczycieli na temat spraw formalnych związanych z organizowaniem wymian międzynarodowych młodzieży; 3) rozpowszechnianie przez rząd informacji na temat programów unijnych za pośrednictwem mediów publicznych, portali społecznościowych, dodatków do gazet oraz stron internetowych instytucji publicznych; 9 4) wprowadzenie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do podstawy programowej dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych przedmiotu edukacja europejska”. Na tym zawartość projektu się zamyka. Wysoka Izbo! Za chwilę rozpoczniemy dyskusję i głosowania nad złożonymi poprawkami. Siedząc dzisiaj w tak wyjątkowym miejscu, wspomnijmy jednak o miejscowościach, z których przyjechaliśmy i w których z pewnością prężnie społecznie działamy. Niechaj ta uchwała, którą dzisiaj wspólnie przyjmiemy, pomoże nam w staniu się prawdziwymi animatorami środowiska lokalnego, czego sobie i państwu życzę. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Otwieram dyskusję. Proszę o zabranie głosu posła Dawida Szulca. Poseł Dawid Szulc: Pani Marszałek! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim, jako że mówię pierwszy, pragnę wszystkim pogratulować tego, że dostaliśmy się do Sejmu Dzieci i Młodzieży. Tak że brawa dla nas. (Oklaski) Tematem są wybory, one są bardzo ważne, ale musimy potrafić korzystać z nich godnie, potrafić wybrać odpowiednią władzę i odpowiednich ludzi, którzy prowadzą nasze państwo, naszą Rzeczpospolitą. Drodzy Państwo! Teraz o samej ustawie. Ja akurat reprezentuję grupę posłów, którzy są sceptycznie nastawieni. Jest tam na przykład mowa o tym, że dyrektor ma poszerzać podstawę programową. Otóż ja mówię, że jest to niemożliwe. Dyrektor nie ma takiej mocy prawnej. To robi Ministerstwo Edukacji Narodowej. Pani minister wspominała o podręcznikach. Drodzy państwo, jeżeli weźmiemy pod uwagę osoby, które piszą te podręczniki, oni mają pracę, a jeżeli ministerstwo napisze podręcznik, to ile wydawnictw upadnie. Pomyślmy o tym. Zresztą ta reforma jest niekorzystna, przynajmniej moim zdaniem. Pragnę też w swoje przemówienie wpleść pozdrowienia dla V Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy, dla nauczycieli i uczniów. (Oklaski) Wyrażam swoje zdanie. Na to pozwolił mi pan rzecznik praw dziecka, za co bardzo dziękuję. Właściwie to gwarantuje mi to prawo. Cóż jeszcze? Szanowni państwo, tak na zakończenie może powiem, że reforma edukacji, która została przeprowadzona, jest niekorzystna. Przedmioty humanistyczne cierpią, z kolei uczniowie klas humanistycznych nie uczą się na wystarczającym poziomie przedmiotów przyrodniczych. Jeżeli teraz będziemy 10 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Dawid Szulc szli w to dalej i zmienimy podręczniki, początkowo dla klas I–III, będzie jeszcze gorzej. Powinni to zrobić nauczyciele i osoby, które się na tym znają. (Oklaski) Chcę się w tym miejscu jeszcze tylko zwrócić do pani minister i Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jeżeli państwo mówią o naszej edukacji i o tym, że to ma iść w dobrym kierunku, to niech państwo dadzą spokój. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Kamila Monetę. Poseł Kamil Moneta: Panie Marszałku! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jestem wolnościowcem, jestem konserwatystą, zresztą widać po mnie zapewne, jaki pogląd reprezentuję, jaką opcję polityczną. (Wesołość na sali, oklaski) I właśnie jako wolnościowiec, ale przede wszystkim jako Polak, bo wszyscy tutaj jesteśmy Polakami, chcę Polski silnej i niezależnej od obcych rządów w Brukseli. (Oklaski) W art. 13 i art. 14 uchwały, nad którą dzisiaj głosujemy, jest jawne propagowanie Unii Europejskiej. Może zacznijmy od tego, jak powstała Unia Europejska. Otóż pierwotnie miała być ona tylko i wyłącznie strefą wolnego handlu, ale jak to zwykle bywa w ideach socjalistycznych, została ona wypaczona. I czym jest dzisiaj? Jest propagowaniem idei typu gender. Jeśli pójdziemy o krok dalej i wykorzystamy młodzieżowe rady miasta, jak tutaj jest w ustawie, to będzie to przekształcenie ich w aparat europejskiej propagandy. Musimy się zastanowić, czego chcemy – czy chcemy Polski sterowanej przez watażków z Brukseli, czy chcemy być wolnymi Polakami, którzy mają realny wpływ na to, co się dzieje. (Oklaski) Ponieważ autorzy ustawy chcą wycieczek szlakami inwestycji europejskich, tego, co się udało, może ja zaproponuję, a będą to o wiele dłuższe wyprawy, wycieczki szlakami inwestycji, które nie zostały zrealizowane ze względu na Unię Europejską (Oklaski), ze względu na biurokrację, która obecnie panuje w Brukseli. Widzę, że kończy mi się czas, że muszę kończyć. Jeszcze krótko nawiążę do słów pani minister o darmowych podręcznikach. Jest to socjalistyczne rozdawnictwo i jest to zaprzeczenie wszelkich zasad kapitalizmu. (Oklaski) Jest to zaprzeczenie zasad kapitalizmu i konkurencyjności, ponieważ, jak mówił mój przedmówca, którego bardzo szanuję za to, co powiedział, wtedy wszystkie – no, może nie wszystkie, ale większość – prywatne wydawnictwa upadną. I z czego będą żyć ludzie? Ale jak to socjalizm, my będziemy płacić za bezrobotnych. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Damiana Kowalewskiego. (Oklaski) Poseł Damian Kowalewski: Szanowna Pani Marszałek! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się odnieść bardzo bezpośrednio do samej treści uchwały, nad którą dzisiaj debatujemy, nad którą będziemy głosowali. Uważam, że zawiera ona bardzo dużo ogólników. Oprócz tego zawarte są również w niej po części nierealne rozwiązania. Myślę, że możemy tutaj przytoczyć chociażby sprawę olimpiad z zakresu inicjatyw społecznych czy też wprowadzenia sądów szkolnych. Jest to takie bardzo, myślę, oryginalne i ciekawe zdanie. Oprócz tego odnosi się ona po części do młodzieżowych rad gmin. Zakłada ona, że należy ujednolicić system prac tych instytucji. Moim zdaniem te kompetencje powinny być nadal wykonywane w ramach dyrektyw przez samorządy gminne i nie powinniśmy narzucać żadnemu z samorządów żadnych rozwiązań z góry. Oprócz tego mówi się też w treści uchwały o spotkaniach z przedstawicielami władz lokalnych w celu ocieplania ich wizerunku. Drodzy państwo, myślę, że ujmowanie takiego podpunktu w treści uchwały jest co najmniej niepoważne. (Oklaski) Również jeżeli chodzi o to, o czym mówili moi przedmówcy, czyli o zalecenie dyrektorom rozszerzenia programu nauczania z wiedzy o społeczeństwie, to jest to niemożliwe, ponieważ to nie dyrektorzy decydują o tym. Wspomniano tu także o utworzeniu specjalnego młodzieżowego Biuletynu Informacji Publicznej. Takie rozwiązanie istnieje – jest normalny Biuletyn Informacji Publicznej – w związku z tym myślę, że tworzenie kolejnego rozwiązania specjalnego dla młodzieży jest niepotrzebne. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Julię Kubiak. (Oklaski) Poseł Julia Kubiak: Szanowna Pani Marszałek! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym się zgodzić z przedmówcami, z wszystkimi. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo!) Cóż mogę więcej dodać? Zgadzam się również z tym, że mamy prawa dziecka, a my jesteśmy ciągle dziećmi, ale też powinniśmy mieć własne zdanie. I o własne zda- XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Julia Kubiak nie powinniśmy zawalczyć. Nie tylko mówić: ach, mamy własne zdanie, i tylko tyle, w gronie, nie wiem, najbliższych przyjaciół czy znajomych, ale powinniśmy je wystawiać na widok publiczny, świadczyć o nim również czynem, a nie tylko słowem… Przepraszam. (Oklaski) Dziękuję za wasze wsparcie. O, tak może. I skończę. (Wesołość na sali, oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Artura Koniecznego. (Oklaski) Poseł Artur Konieczny: Panie Marszałku! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy Koleżanki i Koledzy Posłowie! Pierwsze słowa to moje gratulacje dla was, bo dostaliście się tu jako przedstawiciele młodych ludzi, którzy, bądźmy szczerzy, nie myślą teraz o swojej przyszłości, o swojej polityce. Nie myślą o tym. Mówią, że polityka to jest jakieś głupie zagadnienie, które ich nie dotyczy i którym nie chcą się interesować. My jako młodzi decydujemy się na to, że bierzemy we własne ręce własny los i o tym wszystkim decydujemy. 4 czerwca obchodzimy kolejną, 25. już rocznicę częściowo wolnych wyborów do Sejmu polskiego. Wolność wygrała, system upadł. Ale czytając ten projekt uchwały, jestem troszeczkę zmartwiony, gdyż akurat art. 14 – mówiący, że upowszechniamy, propagujemy wiedzę o tym, co nam daje Unia Europejska – jest dla mnie czymś złym, bo przywraca to, że wszyscy musimy o tym mówić, czyli czasy dawnego komunizmu, kiedy Związek Radziecki narzucał nam zdanie, że Związek Radziecki jest fajny, że wszystko jest OK, najlepiej będzie u skrzydeł komunizmu. Dlatego wszystkich was proszę o odrzucenie, o wykreślenie z projektu uchwały tych punktów, gdyż każdy ma własne zdanie na temat Unii Europejskiej – jakie kto ma, to ma – i nie pozwólmy na to, żeby Unia Europejska rządziła nami. Chcemy też suwerennie rządzić sobą, żebyśmy to my decydowali, a nie decydowali za nas. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Pawła Panka. (Oklaski) 11 Poseł Paweł Panek: Wysoka Izbo! Szanowni Marszałkowie! 4 czerwca będziemy obchodzić 25. rocznicę częściowo wolnych wyborów. Komunizm wtedy upadł. Upadł system, który ogłupiał dzieci już w przedszkolu czy w szkole. Dzisiaj rozpatrywana ustawa, a dokładnie pkt 13 i 14, chce zrobić dokładnie to samo, co zrobił kilkadziesiąt lat temu komunizm. Chce ogłupić najmłodszych obywateli Polski propagandą unijną. Dlatego apeluję do was, abyście zagłosowali za przyjęciem 16. poprawki, której autorem jest Dominik Feliks. (Oklaski) Jeden ruch waszej ręki może powstrzymać coraz głębszą demoralizację Polski. Ten jeden ruch ręki zapoczątkuje budowę wielkiej, suwerennej Polski. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Mateusza Muchę. (Oklaski) Poseł Mateusz Mucha: Droga Pani Marszałek! Szanowny Panie Marszałku! Kochani Państwo Posłowie! Państwo Ministrowie! Mówią, że pierwsze zdanie jest zawsze najgorsze. Ja już mam je za sobą. (Wesołość na sali) Podczas dzisiejszej debaty rozmawiamy na temat propagowania postawy obywatelskiej. Pragnę w tym miejscu głośno zaapelować do was, drodzy posłowie i drogie posłanki: Wynieśmy z tego miejsca coś więcej niż długopis z logo PiS, kartki z reklamą PO czy też mnóstwo zdjęć, które zaraz wrzucimy na naszego fejsa. Wynieśmy stąd zapał i uśmiech skłaniający nas do angażowania się w życie polityczne i społeczne w naszej rodzinnej miejscowości. Taka mała uwaga: Nie wynośmy stąd tylko energii, bo dzisiejsza noc w hotelu potwierdziła, że jest jej u nas i tak aż za dużo. (Wesołość na sali, oklaski) Dziś dołączamy do grona 460 posłów Sejmu Dzieci i Młodzieży jako reprezentanci swoich lokalnych środowisk, których obdarzono szczególnym zaufaniem i nadzieją na politykę inną niż kłótnie, pieniądze, władza, kłótnie, pieniądze i władza. To my mamy możliwość wpłynąć na rządzących swoją codzienną postawą obywatelską, by w końcu zaczęli działać dla dobra ogółu, a nie poszczególnych jednostek. (Oklaski) Pragnę wołać z tego miejsca także do wszystkich nauczycieli i wychowawców: Nie traktujcie swojej pracy obojętnie i bez uczuć, nie odliczajcie czasu do dzwonka, nie myślcie kategoriami swojej pensji i wakacji. W nas tkwi pomysłowość, kreatywność i chęć działania, jednak bez waszej pomocy te zalety nigdy nie będą wcielone w życie. 12 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Mateusz Mucha Zanim stąd odejdę, proszę was, drogie posłanki i drodzy posłowie: Zanieście te słowa do swoich koleżanek i kolegów, nauczycieli i wychowawców – nawet jeśli ich nie lubicie – byście byli wszyscy wzorem do naśladowania pod względem postawy obywatelskiej (Dzwonek), tej, o której pisał nasz wielki poeta, patriota – Jan Kochanowski. Pytam was: Pomożecie? (Głosy z sali: Pomożemy!) Pomożecie? (Głosy z sali: Pomożemy!) No, dziękuję. (Wesołość na sali, oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Piotra Michalaka. (Oklaski) Poseł Piotr Michalak: Panie Marszałku! Pani Marszałek! Szanowni Posłowie! Szanowne Posłanki! Za kilka lat, może miesięcy, większość z nas przekroczy już próg dorosłości. Zatem troska o ojczyznę powinna przybrać wtedy wymiar adekwatny do osiągniętego wieku. Będzie on miał naturalnie też większy potencjał oddziaływania na rzeczywistość niż chociażby nasz Sejm. A co jest najpełniejszą formą aktywności społecznej, najbardziej skuteczną, pozwalającą najłatwiej osiągnąć cele własne i innych wolnych obywateli? Otóż jest to sprawowanie rzeczywistej władzy, uzyskiwanej na drodze demokratycznych wyborów ludzi i ich programu. W tej chwili mamy do czynienia z sytuacją wybitnie patową. Młodzi, błyskotliwi obywatele, którzy mogliby zmieniać świat, są skazani na bolesne zderzenie z zawodem parlamentarzysty czy dożywotnimi burmistrzami. Czy zdajemy sobie sprawę z tego, jak duże drzemie w tym ryzyko patologii? To naprawdę niebezpieczne, nawet poprzez zwyczajny spadek sił tych osób czy, co gorsza, ich stopniową alienację, co niestety jest rzeczywistością. Jest na to skuteczne rozwiązanie, mianowicie ograniczenie liczby reelekcji na wszystkich szczeblach władzy państwowej i samorządowej. (Oklaski) Czy chcemy… (Oklaski, wesołość na sali) Czy chcemy pozwalać na tworzenie się dożywotnich elit władzy? Musimy dać szansę ludziom nowym, niekoniecznie młodym, ale nowym, którzy pragną zmieniać świat, czynić go lepszym, piękniejszym, chcą poświęcać swój czas dla innych, nie są zepsuci przez władzę. Naprawdę, dla bezpieczeństwa nas wszystkich, dla poskromienia ewentualnej żądzy władzy i w tym przypadku przede wszystkim dla umożliwienia młodym ludziom demokratycznego sprawowania władzy apeluję do organów władzy Rzeczypospolitej Polskiej o ograniczenie dopuszczalnej liczby kadencji sprawowania urzędów, np. tak jak w przypadku prezydenta do dwóch – myślę, że to jest bardzo dobre (Wesołość na sali) – dla dobra ogółu i każdego z osobna. Ubolewam, iż to zagadnienie nie znalazło się w naszej uchwale, ale mam nadzieję, że większość z państwa popiera mnie. (Dzwonek) Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Dominika Feliksa. (Oklaski) Poseł Dominik Feliks: Pani Marszałek! Wysoka Izbo, a w szczególności wy, młodzi ludzie, zgromadzeni tu dzisiaj! Pragnę wam powiedzieć, że cały ten projekt, Sejm Dzieci i Młodzieży, jak i ta uchwała, nad którą dziś debatujemy, to zwykła szopka zorganizowana przez rządzących. (Oklaski, poruszenie na sali) Próbuje się nam wmówić, że możemy mieć jakiś wpływ na nasz kraj, a tak naprawdę nic nie możemy zmienić. W ciągu ostatnich 25 lat tu, do Sejmu, zostało złożonych kilkadziesiąt wniosków obywatelskich, a każdy z nich poparło minimum pół miliona Polaków. Prawie wszystkie te inicjatywy zostały odrzucone lekką ręką przez siedzących tu na co dzień posłów. Naszą jedyną możliwością wyboru jest wybranie sobie raz na pięć lat pana, który będzie nam coś ograniczał, który będzie coś nam nakazywał, który będzie nam mówił, jak mamy żyć. (Oklaski) Często słyszę z ust polityków, że 25 lat demokracji to 25 lat wolności. Otóż nie, chciałbym wam wszystkim powiedzieć, że demokracja nie równa się wolności. Obecnie mamy demokrację, a nie mamy prawdziwej wolności. (Oklaski, poruszenie na sali) Państwo narzuca nam przymus ubezpieczania się, państwo narzuca nam program edukacyjny, państwo, a właściwie Unia Europejska już niedługo zakaże nam tradycyjnego wędzenia. Państwo wtrąca się w większość aspektów naszego życia. Kilka tygodni temu Wojciech Cejrowski powiedział, że w Arizonie jako cudzoziemiec ma więcej swobód obywatelskich niż w Unii Europejskiej jako obywatel. (Oklaski) Czy to, że państwo będzie nam odbierać w przyszłości ponad połowę naszych zarobków, to wolność? Uważam, że nie. Powiedzmy „dość” państwu opiekuńczemu, skończmy z tą spuścizną komunizmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Annę Zdubek. (Oklaski) XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Anna Zdubek: Panie Minister! Drogie Posłanki, Drodzy Posłowie! Spotkaliśmy się tutaj po to, aby omówić bardzo ważną kwestię, jaką jest propagowanie wśród młodzieży postaw obywatelskich. Naszym dzisiejszym zadaniem jest zachęcenie młodych ludzi do aktywnego udziału w życiu społecznym i obywatelskim. Zatem zastanówmy się, jakie realne działania możemy podjąć, aby aktywność młodych osób była większa. Przedmiotem naszych dzisiejszych rozważań powinno być to, co my możemy zrobić, aby usprawnić działania takich instytucji, jak na przykład młodzieżowa rada miasta. Pozwolę sobie przytoczyć morał z pewnego tekstu Wisławy Szymborskiej: „Młodzieży, nie daj się złapać nigdy na lep oportunizmu, zawsze bowiem zdarzyć się może okoliczność, która twój oportunizm w całej jego ohydzie ukaże”. To my jesteśmy przyszłością narodu polskiego, to naszą misją jest budowa aktywnego społeczeństwa obywatelskiego. Posłanki i Posłowie! Musimy uświadomić sobie, że mamy władzę. Każdy z nas może zrobić naprawdę wiele, ale działając wspólnie, osiągniemy jeszcze większe cele. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Jakuba Lesińskiego. (Oklaski) Poseł Jakub Lesiński: Drodzy Koledzy! Drodzy Dorośli! (Wesołość na sali) Przygotowałem poprawkę o długu publicznym. Przedstawię wam teraz, co mnie natchnęło do tego. Stan na grudzień 2013 r.: jawny dług publiczny – 1034 mld, w przeliczeniu na jednego mieszkańca – 27 tys. zł; ukryty dług publiczny – 3164 mld, tj. 188,5% naszego rocznego PKB. To jest nasz dług publiczny, nie dorosłych, to jest dług publiczny młodzieży. I, drodzy dorośli, nie zadłużacie siebie, zadłużacie nas. Zadłużając nas, ograniczacie naszą przyszłą wolność. Nie dość, że będziemy musieli spłacać ten dług, to jeszcze co roku obciąża to nasz budżet. To są miliardy złotych rocznie, nasze pieniądze. Od 25 lat żaden z klubów parlamentarnych nic nie zrobił, żeby ograniczyć ten dług publiczny. Teraz chciałbym się odnieść do obecnej klasy politycznej. Są wśród nas sympatycy lewicy, prawicy, ale wszyscy dzisiaj rozmawiamy, debatujemy, możemy znaleźć kompromis, możemy wspólnie tworzyć Polskę. Natomiast od 25 lat słychać tylko kłótnie, a każdy rząd po kolei robi to samo – takie same reformy, właściwie brak reform. Obecną klasę polityczną trzeba zmienić i to my musimy to zrobić. To my 13 musimy zadbać o swój przyszły interes, o naszą przyszłą Polskę. Co drugi z nas prawdopodobnie chce wyjechać z tego kraju. Dlatego że tam jest bogato, dlatego że tam taka fajna kultura jest? Nie, dlatego że tutaj nie mamy żadnych perspektyw. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Stanisława Wilemborka. (Oklaski) Poseł Stanisław Wilemborek: Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy Posłowie i Posłanki! Chciałbym powiedzieć, że miło mi się tutaj przed państwem stoi, na państwa patrzy, jeszcze milej mówi mi się do państwa. Ale przechodząc do sedna – cenię sam pomysł podjęcia tej uchwały, to pokazuje nasze dążenie do ustanowienia społeczeństwa obywatelskiego, gdzie to my kierujemy losem wspólnoty i nas jako indywiduów. Wspaniałe jest zaangażowanie państwa, którzy chcieli tu przyjechać i poświęcić weekend swego cennego życia, poświęcić swój czas na to, żeby tutaj być, ale zadajmy sobie pytanie: Po co to wszystko? Po co ten przyjazd, po co ten SDiM? Niektórzy, kolokwialnie mówiąc, przyjechali tu dla zabawy, dla beki, ale według mnie ja przyjechałem tutaj dla dobra Polski. W obecnej sytuacji nie mogę zajmować się sprawami wewnętrznymi kraju, gdy jego interesy są naruszone poza jego granicami. Rosyjski zabór Krymu budzi poważne zagrożenia dla Polski ze względu na zagrożenie 20-letniego status quo. Teraz z tej oto trybuny muszę potępić rosyjską agresję na Ukrainę (Oklaski), mimo mojej własnej szczerej niechęci do ukraińskiego nacjonalizmu. Mówię, że rosyjska agresja jest aktem godzącym w bezpieczeństwo Polski i państw bałtyckich. Jako przedstawiciel młodego pokolenia Polaków deklaruję, że gdy my, gdy nasza generacja przejmie władzę w Polsce, to powiemy Rosji: no pasarán, Moskwo, nie przejdziecie na zachód! Bardzo dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Wicemarszałek Sejmu pan Jerzy Wenderlich musiał opuścić nasze obrady. W dalszej części towarzyszyć nam będzie wicemarszałek Sejmu pan Cezary Grabarczyk. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu posłankę Natalię Drohobycką. (Oklaski) 14 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Natalia Drohobycka: Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Wicemarszałku! Koleżanki Posłanki i Koledzy Posłowie! Swoje przemówienie zacznę od pytania, które chcę skierować do przemyślenia: Co tak naprawdę robię, aby obudzić w sobie ducha obywatelskości i patriotyzmu? Wielu z nas tutaj zgromadzonych na pewno działa w rozmaitych stowarzyszeniach, młodzieżowych radach miast, gmin, w samorządach uczniowskich. To, iż jesteśmy tutaj, na sali obrad w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, właśnie 1 czerwca, aktywnie świętując Międzynarodowy Dzień Dziecka, świadczy o naszej postawie wobec narodu, ale także wobec siebie. Przyjechaliśmy tutaj, aby debatować i głosować. Świetnie jest tutaj być, ale miejmy świadomość, że po powrocie ze stolicy do naszych miast, miasteczek, wiosek musimy działać nadal. Nie możemy zamknąć się w poczuciu dobrze spełnionego obowiązku: swoje już zrobiliśmy, moja wizyta w Sejmie rozwiązała wszystkie problemy społeczne. Nie, nadal, drodzy parlamentarzyści, musimy aktywnie wyznaczać sobie cele i skutecznie je osiągać. Chcemy, aby politycy sami inicjowali spotkania z nami, rozmawiali o tym, co i jak możemy zrobić dla przyszłości ojczyzny, dla siebie. Naszym działaniem i aktywnością zaprzeczmy sloganowi: dzieci i ryby głosu nie mają. My mamy swoje prawa i swoje obowiązki. To od nas zależy przyszłość Polski. Kończąc wystąpienie, powiem, że wzory do naśladowania są czasami blisko nas. Mój dziadek był i jest aktywnym działaczem społecznym. Był sołtysem w naszej małej wiosce, założył wraz z kolegami klub piłkarski, chciał i nadal chce, by coś się działo. (Dzwonek) Bierzmy z takich ludzi przykład, bowiem to my za kilka czy kilkanaście lat zajmiemy ich miejsce i to my będziemy decydować o zmianach zachodzących w Polsce. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Pawła Skibińskiego. (Oklaski) Poseł Paweł Skibiński: Szanowne Marszałkinie i Szanowni Marszałkowie! Szanowna Młodzieży! Ja nie będę długo przemawiał, ponieważ to nie ma sensu. Koledzy już wcześniej wspomnieli o problemach tej ustawy, o tym, że jest tam parę szczegółów, które w ogóle nie powinny się tam znajdować. Chciałbym powiedzieć o ustawie 13. i 14. Nie jestem nacjonalistą, nie jestem też ze skrajnej prawicy, ale jestem przeciwko tej ustawie, przepraszam, art. 13 i 14, ponieważ narusza ona pew- ne zdanie młodzieży, ponieważ nie możemy być ani przeciwko, ani nie możemy być za Unią Europejską wszyscy hura. Powinniśmy debatować o Unii Europejskiej i powinniśmy wnieść artykuł, który mówiłby o debatowaniu na temat Unii Europejskiej. Potrzebny jest klarowny głos młodzieży, a nie wprowadzenie pewnej propagandy, ponieważ naprawdę ten artykuł powoduje to, że nie będziemy mogli... Jeżeli on by w ogóle powstał, bo tak naprawdę to jest tylko artykuł i uchwała. My nie mamy takiego realnego wpływu na ustawę i na to, co się wydarzy potem w Sejmie, po tym naszym dzisiejszym zgromadzeniu. Powinniśmy zrobić w naszych szkołach debaty na temat Unii Europejskiej i zobaczyć, jakie jest zdanie młodzieży, bo tak naprawdę propagowanie tego, jakie są inicjatywy europejskie, co zyskaliśmy dzięki Unii Europejskiej, jest znikome, ponieważ to nie są jedyne projekty, które są realizowane w naszym państwie, a obecnie Unia Europejska jest tak promowana i sieje taką propagandę, że tego się nie da słuchać. Ja sam udzielam się i wygrałem konkurs „Nakręć się na wybory” i pokazywałem, co daje Unia Europejska. Mówiłem również o jej wadach, ponieważ ona ma ich sporo. Dziękuję bardzo i zachęcam wszystkich do przegłosowania tego, aby wnieść poprawki do uchwały, do art. 14 i 13. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Natalię Kozłowską. (Oklaski) Poseł Natalia Kozłowska: Pani Marszałek! Panie Wicemarszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Koleżanki i Koledzy Posłowie! Dziś znajdujemy się w samym sercu polskiej demokracji, dlatego chciałabym w swoim przemówieniu odnieść się do wyborów do Parlamentu Europejskiego. Jak wiemy, frekwencja wyborcza spadła o 2 punkty procentowe, to znacząca porażka, która stawia nasz kraj w nie najlepszym świetle na arenie międzynarodowej. Konieczne jest wyszukanie rozwiązania rosnącego problemu społecznego. Polacy twierdzą, że nie mają na kogo oddać głosu. Należy im pomóc. Myślę, że stosownym wyjściem byłoby prowadzenie spotkań z przedstawicielami władzy lokalnej i państwowej. Lepsze poznanie polityków sprawi, że zapoznamy się z ich poglądami i będziemy w stanie zweryfikować je ze swoimi. Młodym trzeba dostarczać wiedzę, m.in. na lekcjach wiedzy o społeczeństwie, w portalach społecznościowych oraz na różnego rodzaju debatach, na przykład takiej jak ta. Z pewnością wzrosłaby chęć zaangażowania się w sprawy polityczne i społeczne. XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Natalia Kozłowska Sporną kwestią staje się propozycja obniżenia wieku wyborczego do 16. roku życia. Jestem przekonana, że 16-, 17-latkowie jeszcze nie są wystarczająco dojrzali do podejmowania poważnych decyzji, jednak każde uogólnienie oparte na kryteriach wieku jest nieprawdziwe. Istnieje młodzież, która w tak młodym wieku jest doskonale rozeznana. To, jak będzie kształtować się Polska, zależy wyłącznie od nas. To my tworzymy państwo. To państwo, by zmierzać ku lepszej przyszłości, potrzebuje rządów, które poprowadzą nasz kraj na sam szczyt. W naszych rękach pozostaje tylko dokonać właściwego wyboru przedstawicieli władzy. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Julię Jacek. (Oklaski) Poseł Julia Jacek: Pani Marszałek! Panie Marszałku! Drodzy Posłowie i Posłanki! Art. 5b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym stanowi normę ogólną zawierającą wyłącznie postulaty popularyzacji wśród wspólnoty gminnej zagadnień samorządowych oraz podejmowania działań mających na celu przybliżenie i zaangażowanie młodzieży w sprawy istotne dla społeczności lokalnej. Jedynym organem, jaki może utworzyć rada gminy, jest młodzieżowa rada gminy. Niejednokrotnie kandydaci na radnych nie wiedzą nawet, że ustawodawca daje możliwość radom gmin utworzenia młodzieżowych rad gmin. W powiatach kwestia młodzieżowej rady powiatu nie jest już w taki sposób sprecyzowana przez ustawodawcę, a to właśnie młodzieżowe rady gminy są jednym z czynników aktywizujących młodzież do udziału w życiu społecznym regionu. Jak pokazuje doświadczenie już działających rad, młodzież ma większe poczucie wpływu na sprawy lokalne. Młodzieżowe rady podnoszą jakość informowania młodzieży o tym, co się dzieje w regionie, dają możliwość realizowania pomysłów uatrakcyjniających życie w społeczności lokalnej. Działania młodzieżowych rad gmin włączają młodzież w życie społeczności lokalnej, ułatwiają współpracę uczniów z różnych szkół w regionie. Obecna podstawa programowa w szkołach ponadgimnazjalnych ogranicza możliwości szkoły w zakresie edukacji obywatelskiej ze względu na ograniczenie ilości godzin przedmiotu wiedza o społeczeństwie. W związku z tym zwracamy uwagę Wysokiej Izby na brak możliwości realizacji uchwały XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w zaproponowanym brzmieniu. Dziękuję. (Oklaski) 15 Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Krzysztofa Kotelę-Ciosa. (Oklaski) Poseł Krzysztof Kotela-Cios: Szanowni Państwo! Zacznę od tego, że główną część mojego przemówienia chciałem skierować do pani minister Kluzik-Rostkowskiej, jednakże z powodu jej absencji będę musiał z tego zrezygnować. W związku z tym zwrócę szczególną uwagę na kierunek działania naszego rządu. Kilka dni temu pan minister Radosław Sikorski przekonywał nas, że wprowadzenie euro w Polsce jest dobre. Nie, nie jest dobre. (Oklaski) Nie możemy pozwolić na to, aby euro zostało wprowadzone w Rzeczypospolitej Polskiej. To jest waluta, z której korzystają tylko Niemcy. Proszę popatrzeć na gospodarczą mapę Europy. Wszystkie państwa są dzisiaj zadłużane. Ci socjaliści z Brukseli robią to samo, co Adolf Hitler przed wybuchem II wojny światowej. (Oklaski) Jeżeli chodzi o Unię Europejską, musimy wrócić do koncepcji Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Jestem za tym, bo wspólnota gospodarcza jest dobra. Strefa wolnego handlu jest dobra. Jeżeli chodzi o naszą politykę wschodnią, chodzi również o Ukrainę, to sytuacja faktycznie jest dramatyczna. Nie idźmy drogą komunistów z Brukseli, tylko drogą marszałka Józefa Piłsudskiego. Fakt, był socjalistą, ale także człowiekiem, który chciał silnej Polski w regionie. Chciał powrotu do koncepcji międzymorza, czyli koncepcji silnej Rzeczypospolitej w regionie, który rozciąga się od wybrzeży Morza Czarnego, zahaczając o Bałtyk, a kończy na Morzu Śródziemnym. To jest odpowiedź na działania Moskwy. Jako państwo kluczowe w tym regionie powinniśmy to realizować. Dziękuję bardzo za głos. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Agatę Niewiadomską. (Oklaski) Poseł Agata Niewiadomska: Szanowni Marszałkowie! Wysoka Izbo! Drodzy Posłowie! Drogie Posłanki! Pragnę wyrazić ogromną wdzięczność, że sprawy dotyczące młodzieży stają się parytetem, jeżeli chodzi o funkcjonowanie naszego kraju. Uchwała w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich to wspaniałe zarzewie, które przyniesie, mam nadzieję, owocne plony. Dzię- 16 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Agata Niewiadomska ki aktywności młodzieży i jej pomysłom nasze społeczeństwo będzie bardziej dynamiczne, spójne i dostatnie. Kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego oraz nowoczesnego to źródło, od którego należy zacząć. Niezbędne jest inwestowanie w młodych, ponieważ my jesteśmy przyszłością tego kraju. Należy umożliwić młodzieży działanie oraz wpływanie na podejmowanie decyzji. Unia Europejska daje ogromne możliwości dzieciom i młodzieży, np. możliwość otrzymywania dotacji na własną działalność gospodarczą po ukończeniu szkoły. Młodzież powinna być edukowana w odpowiedni sposób w tym kierunku. Wyrażam ogromną nadzieję, że dzięki omawianej uchwale wprowadzimy wielkie zmiany w naszym społeczeństwie. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Celestynę Miłoś. (Oklaski) Poseł Celestyna Miłoś: Szanowni Marszałkowie! Przedstawiciele Rządu! Posłanki i Posłowie Sejmu Młodzieży! Przeczytałam bardzo dokładnie projekt naszej ustawy i zauważyłam w nim kilka bardzo ważnych błędów, o których już wspomniano. Jest to błąd związany z art. 13 i 14, gdzie przedstawiamy młodzieży jedynie zalety Unii Europejskiej, a nie wspominamy o jej wadach. W ten sposób nasza młodzież nie może obiektywnie ocenić tego, jaka jest instytucja Unii Europejskiej. Temat naszej uchwały to propagowanie postaw obywatelskich, postawy obywatelskiej w Unii Europejskiej. Jest tylko pytanie: Gdzie są postawy obywatelskie Polski? Gdzie wspomina się o pamięci, wartościach narodowych i postawach patriotycznych? Brak ich w tej ustawie. Myślę, że to stało się w XXI w. Mamy globalizację, rozwój współpracy międzynarodowej, ale nie możemy dopuścić, żeby w takiej ustawie występowały takie braki. Była już mowa o błędach związanych z art. 13 i 14, nie będę więc tego powtarzać, ale apeluję, abyśmy nie przyjmowali ustawy, która nam w 100% nie pasuje, żebyśmy znowu nie musieli wprowadzać zmian. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Patrycję Marcinkowską. (Oklaski) Poseł Patrycja Marcinkowska: Cześć! Panie Marszałku! (Wesołość na sali) Nie mam zamiaru udawać dorosłej ani używać bardzo trudnych słów, bo nie o to chodzi, to przecież jest Sejm Dzieci i Młodzieży. Chcę jedynie powiedzieć, że informacje o tym Sejmie są mało rozpowszechnione w Polsce. Nam udało się o nim dowiedzieć i dostać się tu, ale nie wszyscy mają taką szansę, ponieważ nie mają o tym Sejmie pojęcia. Gdyby sesje odbywały się częściej, młodzież na pewno miałaby do niego lepszy dostęp i zaczęłaby się bardziej interesować sprawami Polski, a przecież to my jesteśmy przyszłością narodu. Jeżeli nie podoba nam się Polska teraz, zmieńmy ją sami, nauczmy się ją zmieniać, po swojemu, na lepszą. Nie zgadzajmy się z tym, co nas zgubnie ogranicza, rozwijajmy się tak, aby tworzona przez nas Polska była lepsza: bez korupcji, długów, pobierania olbrzymich sum pieniędzy za wciśnięcie guziczka. Jesteśmy do tego zdolni. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Justynę Dębską. (Oklaski) Poseł Justyna Dębska: Pani Marszałek! Panie Marszałku! Drodzy Posłowie i Posłanki! Mam taką propozycję, aby uczniom uczestniczącym w pracach obecnej sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży nie ograniczać możliwości udziału w sesjach w latach następnych, ponieważ jest to świetne doświadczenie. Jeżeli mamy decydować o sprawach dla nas ważnych, to powinniśmy mieć taką możliwość cały czas, a nie tylko jednorazowo. Na koniec chciałabym pozdrowić mieszkańców Kikoła i uczniów mojej szkoły. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Magdalenę Fabiszewską. (Oklaski) Poseł Magdalena Fabiszewska: Pani Marszałek! Panie Wicemarszałku! Wysoka Izbo! Nawiązując do tego, co było powiedziane wcześniej, chciałabym zaproponować, aby materiał w elektronicznych podręcznikach był skrócony tak, abyśmy XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Magdalena Fabiszewska mogli kłaść nacisk na te przedmioty, z którymi mamy wiązać przyszłość. Myślę, że z powodu takiego zasobu materiału, jaki jest obecnie, nie możemy kształcić się tak, jak chcemy. Przy okazji pragnę wyrazić swoją radość z tego, że mogę brać udział w obradach Sejmu Dzieci i Młodzieży, ponieważ jest to dla mnie wspaniała lekcja demokracji, która ukazuje mechanizmy działania polskiego parlamentu. Chciałabym również zachęcić wszystkich młodych ludzi, szczególnie z małych miejscowości, takich jak moja – pozdrawiam Kikół – aby brali udział w takich przedsięwzięciach, ponieważ warto. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Jakuba Borosa. (Oklaski) Poseł Jakub Boros: Szanowni Państwo Marszałkowie! Wysoka Izbo! Po przeczytaniu uchwały doszedłem do wniosku, że szanowni członkowie komisji albo są hurraoptymistami, albo – nie mogąc dojść do konsensusu – zdecydowali się umieścić w uchwale wszystkie swe najwymyślniejsze pomysły. (Oklaski) Niestety, ze względu na przytłaczającą liczbę wyrażonych sugestii jest, jak wiemy, nikła szansa, mówiąc dyplomatycznie, na realizację ich wszystkich. Przykro mi, mili państwo, pofolgowaliście sobie, ale uchwała nie przejdzie. Jedynym godnym rozważenia pomysłem, nad którym debatowano wielokrotnie w kuluarach, jest propozycja utworzenia stałego Sejmu Dzieci i Młodzieży, który obradowałby co dwa miesiące. Dawałby on szansę nam, młodym obywatelom, na wypowiedzenie swojego zdania bez cenzury, na kontestowanie tego zastałego ładu choćby w taki sposób, jak koledzy wypowiadający się przede mną. Z drugiej strony łatwo jest rzec: stwórzmy sobie Sejm i rząd młodzieży, gdy nie myśli się o tym, jak tego dokonać. W ramach podsumowania pragnę podkreślić jeszcze, iż wiem z autopsji, jak przebiega realizacja takich projektów. Dlatego też powinniście być świadomi swojej wielkiej naiwności. Popieranie tak wielu propozycji to porywanie się z motyką na słońce. Z żalem stwierdzam, że mimo waszego wspaniałego entuzjazmu, was wszystkich, rozczarujecie się w natłoku biurokracji. (Oklaski) Dziękuję bardzo. (Oklaski) 17 Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Igora Kaczmarczyka. (Oklaski) Poseł Igor Kaczmarczyk: Szanowni Państwo Marszałkowie! Wysoka Izbo! Drodzy Posłanki i Posłowie! Na początku chciałbym odnieść się do poprawki proponowanej przez posła Dominika Feliksa wraz z grupą osób, dotyczącej skreślenia z projektu uchwały punktów 13 i 14. Uważam to za bezzasadne, ponieważ promocja Unii Europejskiej wśród młodego pokolenia oraz wspaniałych możliwości, jakie daje nam członkostwo w Unii Europejskiej, jest wręcz konieczna (Oklaski), aby dobrze funkcjonować jako jej obywatele, bo jesteśmy obywatelami Unii Europejskiej. Na szczęście decyzja dotycząca wystąpienia z niej nie należy do nas. Jednakże uważam, że ten punkt nie jest zamknięty na dowolne interpretacje. Nie wprowadza on propagandy. Jest możliwe, aby dzięki temu punktowi wprowadzić rzetelne informacje, rzetelny system informowania, który wskaże także na możliwe zagrożenia wynikające z członkostwa oraz szkody, jakie to członkostwo może Polsce wyrządzić, bo takie też istnieją, obok tych wszystkich wspaniałych rzeczy, jakie Unia może nam dać. Mam na myśli bardzo negatywne aspekty społeczne, takie jak na przykład drenaż mózgów czy problem tak zwanych eurosierot, których specyfika jest zapewne nam wszystkim bardzo dobrze znana. W tym momencie, korzystając z okazji, chciałbym zwrócić się do specjalistów, do polityków najwyższego szczebla w Polsce, gdyż sam nie mam władzy ani wykształcenia, aby odpowiednie pomysły zmian wysunąć, aby przypomnieli sobie, przez kogo i w jakim celu zostali wybrani na te stanowiska, aby zaczęli szerzej patrzeć w przyszłość, na pozycję Polski na arenie międzynarodowej, a mniej zajmować się własną, tylko własną teraźniejszością, gdyż w przeciwnym wypadku, jestem przekonany, za kilka lat obudzą się w Polsce sami, bez młodego pokolenia. Apeluję, aby podjęli stosowne kroki, żeby spełniło się marzenie, by już nigdy więcej nikt nie musiał, nie miał przymusu, by emigrować z kraju z powodu marnych warunków bytowych, aby zmniejszyć przepaść między Polską a Zachodem, by już więcej żadna rodzina nie została przez to rozbita i aby Polacy mogli swobodnie żyć i rozwijać się w swoim (Dzwonek) własnym kraju, w Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 18 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Bartosza Młynarczyka. (Oklaski) Poseł Bartosz Młynarczyk: Państwo Marszałkowie! Wysoka Izbo! Zachęcam posłów na Sejm RP do uchwalenia ustawy o działalności młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów. Powinno się zlecić na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, aby we wszystkich miastach, gminach i powiatach powstawały młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów. Utworzenie takich instytucji umożliwi młodzieży zaangażowanie się na rzecz kraju, w rozwiązywanie problemów lokalnych oraz kształtowanie przyszłości miast i kraju. W Polsce po utworzeniu młodzieżowych rad na podstawie ustawy powinien obowiązywać ujednolicony regulamin ich funkcjonowania. Młodzieżowe rady muszą prowadzić własne strony internetowe oraz sporządzać protokoły swoich zebrań. Urzędy i szkoły powinny na podstawie ustawy o samorządzie organizować olimpiady z inicjatyw społecznych w celach podnoszenia świadomości wyborów młodzieży. Szkoły i placówki powinny zlecić zamieszczenie w swoich statutach przepisów umożliwiających zwiększanie udziału uczniów w życiu szkoły i życiu społecznym poprzez powoływanie sądów szkolnych, sejmików i kół polityczno-dyskusyjnych. Szkoła, choć przygotowuje nas do życia, powinna kłaść nacisk na przygotowywanie uczniów do udziału w wyborach i życiu społecznym, na przykład poprzez organizowanie spotkań z władzami lokalnymi. Ustanowienie Dnia Świadomości Obywatelskiej będzie okazją przybliżenia młodzieży politycznych pojęć. Media lokalne powinny promować Dzień Świadomości Obywatelskiej. Projekt, który dzisiaj rozpatrujemy, jest bardzo potrzebny, gdyż młodzi ludzie wkrótce nie będą wiedzieli nic o polityce, obowiązkach obywateli i udziale w wyborach. Młodzi ludzie powinni brać czynny udział w życiu społecznym. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Bartłomieja Waśniowskiego. (Oklaski) Poseł Bartłomiej Waśniowski: Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Zebrani Posłowie i Po- słanki! Wszyscy wierzymy, że to my jesteśmy nadzieją na rozwój naszego kraju, że przyszłość należy do nas, jednak jak pokazują ostatnie wydarzenia, szczególnie frekwencja na ostatnich wyborach do europarlamentu, nie mamy ochoty nic zmieniać. Wszyscy twierdzą, że kiedy dojdziemy do władzy, to zreformujemy ten kraj, że dzięki temu będzie żyło się lepiej. Jednak co już robimy i co pokazują pokolenia, które już wchodzą w wiek wyborczy? Czy robią cokolwiek z tym, co sądzili pięć lat temu: Jeśli osiągnę wiek, w którym mogę głosować, to też coś zmienię? Frekwencja na poziomie 22% jest jedną z najniższych w historii. Co ona pokazuje? To, że albo ludzie nie czują się kompetentni, by głosować, co jest, owszem, dla nich prawidłowe, albo – jak uważa wielu z nas – że nie ma partii, na którą mogliby zagłosować. Mam dla was rozwiązanie, dla wszystkich tych, którzy uważają, że nie ma na kogo głosować. W końcu nie po to mamy demokrację, żeby móc wybrać jedną z kilku partii, z czterech siedzących w Sejmie, lub rozbudować to o partie, które nie przekraczają progu wyborczego. Po to także mamy demokrację, aby każdy z was mógł założyć własne ugrupowanie polityczne, żeby te wszystkie pomysły, które macie, można było wdrożyć w życie. Jeśli tylko znajdziecie więcej osób, które myślą tak samo jak wy, które też uważają, że nie ma na kogo głosować, że aktualnie na scenie politycznej nie ma nikogo, kto odzwierciedla wasze poglądy, to możecie to zmienić, możecie założyć ugrupowanie polityczne, które dzięki wam może zreformować ten kraj. Bo nie wystarczą tylko zapewnienia, że my zmienimy, że to my jesteśmy nadzieją. Należy działać. Samym gadaniem rzadko coś można osiągnąć. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posłankę Agatę Hyrlik. (Oklaski) Poseł Agata Hyrlik: Wysoka Izbo! Koleżanki i Koledzy Posłowie! (Oklaski) Nie jesteśmy zbuntowanymi anarchistami. Nie jesteśmy tak samo bierni. Wydaje mi się, że jesteśmy – a przynajmniej powinniśmy być – odpowiedzialni. Tak naprawdę to nie mamy innego wyjścia niż być odpowiedzialnymi, dlatego że to, co się teraz dzieje, ma bardzo duży wpływ na to, jak będziemy żyć za 5, 10, 20, 50 lat. Tak naprawdę takiej postawy obywatelskiej uczymy się przede wszystkim na lekcjach WOS-u, na których uczą nas takich rzeczy jak patriotyzm, jak działa państwo, tego, żebyśmy właśnie nie byli bierni. Uczą nas tak samo o Unii Europejskiej. Wydaje mi XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Agata Hyrlik się, że w sposób naprawdę wystarczający i obiektywny, do zaakceptowania dla wszystkich. Dlatego również jestem przeciw wprowadzeniu nowego przedmiotu do szkół. Może zamiast tego nie zmniejszajmy liczby godzin WOS-u. Tak naprawdę, jeśli w ogóle chodzi o projekt ustawy, nad którym niedługo będziemy głosować, również jestem sceptyczna. Myślę, że w takim brzmieniu, w jakim jest, wymaga poprawy. Ale samo to, że mamy możliwość głosowania i debatowania nad nim, tak samo jak mieliśmy możliwość napisania go, jest bardzo cenne. To wszystko. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Michała Szkaradka. (Oklaski) Poseł Michał Szkaradek: Panie Marszałku! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt uchwały bieżącej sesji kładzie duży nacisk na propagowanie i nagłaśnianie młodzieżowych postaw obywatelskich, aktywność społeczną młodzieży oraz popularyzację integracji europejskiej. Wierząc w dobre intencje projektu, pragnę zaapelować do przedstawicieli władz o zapoznanie się z nim i ewentualne wprowadzenie w określonym wymiarze zawartych w nim idei w życie. Chciałbym również zaznaczyć, iż przy wprowadzaniu znaczących zmian dla danego podmiotu ważną rolę odgrywa ich konsultacja z nim i ich odpowiednie dostosowanie. Przykładowo działania tego typu uważam za niezbędne dla realizacji pomysłu wprowadzenia przedmiotu: edukacja europejska. Jest to ważne z uwagi na potrzebę stanowienia przepisów wynikających z potrzeb społeczeństwa. Uważam, że w kwestii aktywności i postaw obywatelskich nie należy nikomu nic narzucać. Nie po to wywalczono 25 lat temu wolność, by teraz narzucać komukolwiek określone postawy, takie jak euroentuzjazm. Zależałoby mi również na zwróceniu państwa uwagi na ważność wychowania w duchu patriotyzmu, poznawania ojczystej kultury i dziedzictwa narodowego. Uważam, że o ile popularyzacja integracji europejskiej jest ważnym zagadnieniem, o tyle krzewienie wśród młodzieży świadomości narodowej jest jednym z ważniejszych zadań, które powierza się szkole. Moim zdaniem w czasach, kiedy coraz częściej słyszę od swoich rówieśników, że czują się przede wszystkim Europejczykami, krzewienie świadomości narodowej powinno w edukacji odgrywać priorytetową, czyli większą niż obecnie, rolę, by w naszym społeczeństwie nigdy nie zabrakło patriotów. 19 Zważywszy na to, proszę was, posłanki i posłowie, o głosowanie za przyjęciem poprawek posła Turskiego. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Karola Nowakowskiego. (Oklaski) Poseł Karol Nowakowski: Pani Marszałek! Panie Wicemarszałku! Wysoka Izbo! O art. 13 i 14, których jestem zagorzałym przeciwnikiem, powiedzieliśmy już wiele, dlatego chciałbym skupić się na problemach, które nas otaczają. W zeszłym roku do Sejmu wpłynął druk sejmowy nr 1066 mówiący o udziale zagranicznych funkcjonariuszy, m.in. z państw członkowskich Unii Europejskiej, w działaniach na terenie Rzeczypospolitej. Ustawa ta mówi o akcjach ratowniczych. Trudno wyobrazić sobie m.in. pomoc zagranicznej policji, wojska i służb specjalnych tylko w akcjach ratowniczych. Warto zadać sobie pytanie: Czy nasz rząd jest na tyle nieudolny, że nie potrafi zapewnić obywatelom bezpieczeństwa? Jaką mamy pewność, że rządzący nie wykorzystają tej ustawy, aby trzymać nas na smyczy i brutalnie tłumić manifestacje, m.in. 11 listopada? (Oklaski) Dziwi również fakt, że media głównego nurtu nie podają żadnych informacji na temat ustawy nr 1066. Dziękuję za możliwość wypowiedzi. Mam nadzieję, że poprzecie poprawkę Dominika Feliksa. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Pawła Turskiego. (Oklaski) Poseł Paweł Turski: Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Posłanki i Posłowie! Na tej sali plenarnej 7 marca 2013 r. pan prezes partii PiS Jarosław Kaczyński użył tabletu podczas swojej wypowiedzi. Nie chcę być gorszy, więc użyję smartfonu i filmu, który w nim się znajduje. Tak oto puszczam film. (Poseł Paweł Turski ilustruje swoją wypowiedź filmem) (Oklaski) Ten fragment, mam nadzieję, wystarczy. To był fragment występu na Eurowizji Conchity Wurst, która albo który wygrał albo wygrała Eurowizję. Ale 20 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Paweł Turski dlaczego… (Oklaski) Musimy sobie zadać pytanie: Ale dlaczego my, Polacy, jeszcze nigdy nie wygraliśmy tego prestiżowego konkursu? Aby tak się stało, musimy powołać specjalny organ poszukujący (Wesołość na sali, oklaski) muzycznych talentów, który na początku będzie znajdował ludzi do występu na młodej Eurowizji, a potem na tej konkretnej Eurowizji. Czy to było na temat, to musicie wy zadecydować, ale moim zdaniem tak, bo postawa obywatelska to nie tylko angażowanie się w politykę, ale także w kulturę. Dlatego my jako przyszli reprezentanci Rzeczypospolitej Polskiej czy to w Europie, czy to na świecie powinniśmy, a nawet musimy dbać o wizerunek naszej ojczyzny w różnych strukturach. A tą niezagospodarowaną u nas jest konkurs europejskiej piosenki Eurowizja. To musi zostać naprawione. Tak więc powołajmy w najbliższej przyszłości ten organ. Choć to daleko idący plan, to na pewno kiedyś zaowocuje. Mamy to zrobić, dlatego że Eurowizja to głównie promocja kraju (Dzwonek), nie tylko w Europie, ale także w Australii. (Wesołość na sali) Wiadomo, że to kosztuje (Oklaski), że to będzie tyle co całoroczny przychód Telewizji Polskiej albo cały koszt 50 festiwali opolskich, ale na pewno to będzie dobry wizerunek Polski. Apeluję na koniec, żebyśmy dokonali powołania tego organu, bo nie możemy już tego tolerować (Wesołość na sali), bo znajdujemy się w grupie z San Marino. Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Panie pośle, czas minął. Poseł Paweł Turski: Dlatego proszę o to, żebyśmy to wprowadzili, to może w końcu wygramy Eurowizję. Dziękuję. (Oklaski, poruszenie na sali) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Wicemarszałek Sejmu pan Cezary Grabarczyk musiał opuścić nasze obrady. W dalszej części… (Poruszenie na sali) Proszę o spokój. W dalszej części obrad towarzyszyć nam będzie wicemarszałek Sejmu pan Eugeniusz Grzeszczak. (Oklaski) Czas przeznaczony na dyskusję powoli zbliża się do końca. Głos zabierze jeszcze dwóch posłów. Proszę o zabranie głosu posła Rafała Ruczkę. (Oklaski) Poseł Rafał Ruczka: Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tematem tegorocznych obrad Sejmu Dzieci i Młodzieży jest propagowanie wśród młodych ludzi postaw obywatelskich. Pragnę więc dzisiaj z tego wspaniałego miejsca zwrócić waszą uwagę na kwestię o znaczeniu fundamentalnym. Wyrasta właśnie nowa generacja społeczeństwa obywatelskiego, mam na myśli nas, czyli zgromadzoną tutaj polską młodzież. Istotne jest więc, abyśmy bazowali na dobrych przykładach i rzetelnej wiedzy, zarówno teoretycznej, jak i – co może nawet ważniejsze – tej praktycznej. To wszystko miały nam zapewnić lekcje wiedzy o społeczeństwie. Wielu naszych rówieśników nie traktuje ich jednak poważnie i nie posiada nawet elementarnej wiedzy z zakresu polityki i życia społecznego. Wychodzę więc z inicjatywą, aby urozmaicić program nauczania wiedzy o społeczeństwie i uczynić go ciekawszym, przez co bliższym uczniom, ponieważ, jak mawiał Albert Einstein, nauka w szkołach powinna być prowadzona w taki sposób, aby uczniowie uważali ją za cenny dar, a nie za ciężki obowiązek. Apeluję więc do wszystkich nauczycieli wiedzy o społeczeństwie, aby uczniowie uważali ją za cenny dar, a nie za ciężki obowiązek. Apeluję więc do wszystkich nauczycieli wiedzy o społeczeństwie, aby przykładali zdecydowanie większą wagę chociażby do szkolnych debat czy prac warsztatowych, aby częściej zabierali uczniów na wycieczki do organów RP, np. na rozprawy sądowe czy do urzędu miasta, aby częściej organizowali spotkania z politykami bądź osobami aktywnymi społecznie, ponieważ głównym celem edukacji nie jest nauka, lecz rozbudzenie ducha. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła Pawła Janusiaka. (Oklaski) Poseł Paweł Janusiak: Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Drodzy Koledzy Posłowie i Koleżanki Posłanki! Miałem zabrać głos na temat art. 13 oraz 14, niestety, przydzielono mi miejsce 32., więc większość kwestii została już poruszona. Natomiast chciałbym się odwołać do wypowiedzi posła Igora Kaczmarczyka. Tak? Moim zdaniem art. 13 ani art. 14 nie mogą zostać dopuszczone w ogóle do głosowania, ponieważ przedstawiają obraz instytucji Unii Europejskiej bezkrytycznie. Unia Europejska, OK, ma zalety, ale ma również wady – moim zdaniem jest ich więcej – dlatego musimy przedstawić to obiek- XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich – głosowanie Poseł Paweł Janusiak tywnie, a z art. 13 oraz 14 wynika jasno, że propagujemy Unię Europejską. Wydaje mi się, że to wszystko. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. Czas przeznaczony na dyskusję został wyczerpany. Zamykam dyskusję. Oddaję głos wicemarszałkowi Sejmu panu Eugeniuszowi Grzeszczakowi. Bardzo proszę, panie marszałku. Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak: Dziękuję bardzo. Pragnę podziękować pani marszałek Justynie Opoce za prowadzenie obrad w tej części. Dalszą część obrad poprowadzi marszałek Mateusz Wojcieszak. Proszę o zajęcie miejsca obok mnie przy stole prezydialnym i prowadzenie tej części obrad. Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka: Dziękuję. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Mateusz Wojcieszak) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Mateusz Wojcieszak: W regulaminowym terminie i trybie zgłoszono poprawki do projektu uchwały. W związku z tym Sejm Dzieci i Młodzieży podejmie decyzję w sprawie ich przyjęcia bądź odrzucenia w głosowaniu. Zestawienie zgłoszonych poprawek zostało wyłożone na ławy poselskie*). Za chwilę będę kolejno przedstawiał poprawki. Bezpośrednio po przedstawieniu poprawki poddam ją pod głosowanie. W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam zgłoszone poprawki, a następnie przystąpimy do głosowania nad całością projektu uchwały. *) Teksty zgłoszonych poprawek – w załączniku nr 1. 21 Przed przystąpieniem do głosowania zapoznam koleżanki i kolegów posłów ze sposobem obsługi elektronicznego urządzenia do liczenia głosów. Za chwilę zadam wam trzy pytania: Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowanie trwa od rozpoczęcia zadawania pierwszego pytania do słowa „dziękuję” wypowiedzianego po trzecim pytaniu. W tym czasie należy nacisnąć przycisk odpowiadający waszemu stanowisku: — posłowie, którzy chcą zagłosować „za”, naciskają przycisk zielony, oznaczony symbolem „plus”; — posłowie, którzy chcą zagłosować „przeciw”, naciskają przycisk czerwony, oznaczony symbolem „minus”; — posłowie, którzy chcą wstrzymać się od głosu, naciskają przycisk żółty, oznaczony symbolem „zero”. Oddanie głosu jest potwierdzone stałym świeceniem lampki odpowiedniego koloru na znajdującym się przed wami urządzeniu do głosowania. Do końca głosowania możecie zmienić wasze stanowisko. Uważajcie, wciśnięcie przycisku przed rozpoczęciem głosowania lub po jego zakończeniu spowoduje, że głos nie zostanie policzony. Wyniki głosowania ukażą się po chwili na dwóch tablicach świetlnych. Przechodzimy do głosowania. W 1. poprawce do art. 1 wnioskodawcy proponują, aby ust. 5 nadać brzmienie: „Młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów będą prowadziły własne strony internetowe, oficjalne konta na serwisach społecznościowych oraz sporządzały protokoły swoich zebrań”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 410 posłów. Za głosowało 368, przeciw głosowało 24 posłów, wstrzymało się 18 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 2. poprawce wnioskodawcy proponują, aby art. 3 nadać brzmienie: „Należy zaproponować urzędom, Ministerstwu Edukacji Narodowej, kuratoriom oświaty i szkołom organizowanie olimpiad z zakresu inicjatyw społecznych w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży”. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 3. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 431 posłów. Za głosowało 115 posłów, przeciw – 232 posłów, wstrzymało się 84 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) 22 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich – głosowanie Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Mateusz Wojcieszak W 3. poprawce wnioskodawcy proponują, aby art. 3 nadać brzmienie: „Należy zaproponować urzędom i szkołom organizowanie olimpiad i konkursów z zakresu inicjatyw społecznych w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży”. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 4. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 439 posłów. Za głosowało 68, przeciw – 268 posłów, wstrzymało się 103 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 4. poprawce do art. 3 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 2 w brzmieniu: „Należy zaproponować kuratoriom oświaty organizowanie konkursu przedmiotowego z wiedzy o społeczeństwie dla szkół gimnazjalnych”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 438 posłów. Za głosowało 281 posłów, przeciw – 85 posłów, wstrzymało się 72 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 5. poprawce do art. 4 ust. 1–4 wnioskodawcy proponują m.in., aby zalecić zamieszczanie w statutach szkół i jednostek edukacyjnych przepisów umożliwiających powoływanie klubów dyskusyjnych, zalecić organizowanie spotkań zapoznawczych wprowadzających do życia aktywnego obywatela oraz zaproponować organizowanie spotkań młodzieży z przedstawicielami władz samorządowych, a także aby w ust. 5 dodać punkt dotyczący promowania przez lokalne media i portale społecznościowe kampanii profrekwencyjnych. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 6. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 441 posłów. Za głosowało 127 posłów, przeciw – 192 posłów, wstrzymało się 122 posłów. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 6. poprawce do art. 4 ust. 4 wnioskodawcy proponują wskazanie sposobu wyznaczania daty Dnia Świadomości Obywatelskiej. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 439 posłów. Za głosowało 200 posłów, przeciw – 125 posłów, wstrzymało się 114 posłów. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 7. poprawce do art. 4 wnioskodawcy proponują w ust. 5 dodać nowy punkt dotyczący promowania przez lokalne media i portale społecznościowe symulacji organów rządowych oraz wyborów. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 441 posłów. Za głosowało 195 posłów, przeciw – 119 posłów, wstrzymało się 127 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 8. poprawce do art. 5 ust. 1 i 2 wnioskodawcy proponują, aby stworzyć ogólnopolski portal wyborczy dla młodzieży zawierający również informacje dotyczące funkcjonowania systemów wyborczych oraz aby Młodzieżowy Biuletyn Informacji Publicznej zawierał informacje na temat cnót obywatelskich, a także aby w ust. 3 wyraz „newsletter” zastąpić wyrazem „biuletyn”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 440 posłów. Za głosowało 285 posłów, przeciw – 104 posłów, wstrzymało się 51 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 9. poprawce do art. 6 ust. 1 pkt 3 wnioskodawcy proponują, aby zajęcia praktyczne w ramach przedmiotu wiedza o społeczeństwie dotyczyły spotkań z radnymi, posłami i innymi osobami. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 9. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 443 posłów. Za głosowało 373 posłów, przeciw – 24 posłów, wstrzymało się 46 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich – głosowanie Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Mateusz Wojcieszak W 10. poprawce do art. 8 wnioskodawcy proponują, aby dodać nowy ustęp w brzmieniu: „Należy zwrócić się do eurodeputowanych z właściwych okręgów wyborczych o organizację wyjazdów studyjnych do Brukseli dla uczniów – społeczników, którzy swoją działalnością szczególnie wyróżniają się w życiu obywatelskim lokalnej społeczności. Wyjazdy te byłyby okazją do pogłębienia wiedzy na temat Unii Europejskiej oraz rekompensowałyby wkład pracy włożony w rozwijanie aktywności społecznej obywateli z lokalnych społeczności”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 443 posłów. Za głosowało 292 posłów, przeciw głosowało 100 posłów, wstrzymało się 51 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 11. poprawce wnioskodawcy proponują, aby art. 9 nadać nowe brzmienie określające zasady funkcjonowania Parlamentu Dzieci i Młodzieży. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 12. do 14. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 11. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 442 posłów. Za głosowało 101 posłów, przeciw głosowało 232 posłów, wstrzymało się 109 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 12. poprawce do art. 9 pkt 1 wnioskodawcy proponują wskazanie składu pierwszej kadencji Sejmu Dzieci i Młodzieży. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 439 posłów. Za głosowało 283 posłów, przeciw głosowało 90 posłów, wstrzymało się 66 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 13. poprawce do art. 9 wnioskodawcy proponują dodanie nowego punktu dotyczącego powołania Młodzieżowego Parlamentu Europejskiego, który działałby w każdym województwie i któremu przewodziłby eurodeputowany z każdego okręgu wyborczego. Przystępujemy do głosowania. 23 Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 13. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 443 posłów. Za głosowało 35 posłów, przeciw – 339 posłów, wstrzymało się 69 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 14. poprawce do art. 9 wnioskodawcy proponują dodanie nowego punktu dotyczącego powołania Młodzieżowego Rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 14. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 444 posłów. Za głosowało 37 posłów, przeciw głosowało 354 posłów, wstrzymało się 53 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 15. poprawce wnioskodawcy proponują, aby art. 10 nadać brzmienie: „Należy zachęcić starostwa powiatowe, urzędy miejskie oraz urzędy miast i gmin do większego zaangażowania w pozyskiwanie funduszy dla podległych im szkół na szkolenie grona pedagogicznego w zakresie ułatwiania placówkom oświatowym organizacji wymian uczniowskich i rozwijania zainteresowań uczniów”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 446 posłów. Za głosowało 367 posłów, przeciw głosowało 35 posłów, wstrzymało się 44 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 16. poprawce wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 13 i art. 14. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 17. i 18. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 16. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu udział wzięło 445 posłów. Za głosowało 213 posłów, przeciw głosowało 135 posłów, wstrzymało się 97 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) Poprawki nr 17 i 18 są bezprzedmiotowe. Przechodzimy do poprawki 19. W 19. poprawce wnioskodawcy proponują dodać nowy artykuł w brzmieniu: „Należy zachęcić posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej do uchwalenia 24 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich – głosowanie Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Mateusz Wojcieszak ustawy ustanawiającej młodzieżowy organ doradczy na szczeblu wojewódzkim”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 19. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 444 posłów. Za głosowało 126 posłów, przeciw głosowało 181 posłów, 137 posłów wstrzymało się. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 20. poprawce wnioskodawcy proponują dodać nowy artykuł w brzmieniu: „Młodzież zebrana na XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w obliczu rosnącego zadłużenia państwa polskiego apeluje do obecnej klasy politycznej, aby w dyskusji publicznej podejmowała temat wciąż rosnącego długu publicznego i konsekwencji, jakie niesie on dla młodzieży”. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 20. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 443 posłów. Za głosowało 286 posłów, przeciw – 94 posłów, 63 posłów wstrzymało się. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) W 21. poprawce wnioskodawcy proponują dodać nowy artykuł dotyczący ujednolicenia na terenie całego kraju systemu konkursów przedmiotowych dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów. Przystępujemy do głosowania. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem 21. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 438 posłów. Za głosowało 207 posłów, przeciw głosowało 94 posłów, 137 posłów wstrzymało się. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. (Oklaski) Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały. Kto z koleżanek i kolegów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich, w brzmieniu proponowanym przez komisję, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 441 posłów. Za głosowało 345 posłów, przeciw głosowało 41 posłów, 55 po- słów wstrzymało się. (Zebrani wstają, długotrwałe oklaski) Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich. (Oklaski) Oddaję głos wicemarszałkowi Sejmu panu Eugeniuszowi Grzeszczakowi. Wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak: Dziękuję. Pragnę podziękować panu marszałkowi Mateuszowi Wojcieszakowi z VI Liceum Ogólnokształcącego w Radomiu za prowadzenie tej części obrad. Dalszą część obrad poprowadzi marszałek Marta Wójtych. Proszę o zajęcie miejsca obok mnie przy stole prezydialnym i prowadzenie tej części obrad. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pytania do ministra edukacji narodowej. Wysoka Izbo! Komisja przygotowała trzy pytania do ministra edukacji narodowej. Informuję, że pytania będą rozpatrywane według następujących zasad: Pytanie zadaje przedstawiciel komisji, następnie przedstawiciel ministra udziela odpowiedzi. Przedstawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Posłowie, którzy chcą zadać pytania dodatkowe, zapisują się na listę prowadzoną przez marszałka. Marszałek dopuszcza zadanie trzech pytań dodatkowych do każdego pytania przygotowanego przez komisję. Posłowie zadają pytania dodatkowe według kolejności zgłoszeń. Pytanie dodatkowe nie może trwać dłużej niż 1 minutę, zaś łączna odpowiedź uzupełniająca nie może trwać dłużej niż 6 minut. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela komisji posła Mateusza Pogorzelskiego i przedstawienie pytania nr 1 przygotowanego przez Komisję Sejmową. (Oklaski) Poseł Mateusz Pogorzelski: Zanim zadam pytanie ministrowi edukacji, chciałbym pogratulować wam przyjęcia uchwały, a oprócz tego powiedzieć wam, że troszeczkę pomyliliśmy cel naszego dzisiejszego spotkania. XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Pytania do ministra edukacji narodowej Poseł Mateusz Pogorzelski Większość z was, posłów, potraktowało to spotkanie jako początek swojej kariery politycznej, by na tle zdarzeń, które miały i mają miejsce, pokazać, że źle się dzieje. Projekt, w którym uczestniczymy, jest projektem edukacyjnym, nie jest dodatkowym organem władzy. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo!) Uchwała nie jest ustawą, rozróżniajmy pojęcia. Uchwała, ustawa, ustęp – jest między nimi różnica. Do czego dążyliśmy, a co osiągnęliśmy? Zaczęliśmy swoją karierę, czy dodaliśmy nową uchwałę, która nie narzuca, nie rozkazuje, ale zaleca? Jeśli podjęliśmy decyzję o wprowadzeniu dodatkowego przedmiotu, niekoniecznie musi to być przyjęte. Nie wszystko z tego, co przyjęliśmy, zostanie uwzględnione. Zostało to tylko zaproponowane, by wzbogacić naszą świadomość i nasze życie społeczne. Pytanie do pani minister. Prowadzone badania dowodzą, że niewielki odsetek młodzieży interesuje się systemem sprawowania rządów w Polsce i ma wiedzę wystarczającą do aktywnego uczestnictwa w demokracji. W związku z tym pragniemy zapytać: Czy w najbliższych latach planowana jest zmiana programu nauczania w polskich szkołach przedmiotu wiedza o społeczeństwie? Czy ma pani pomysł na wprowadzenie dodatkowych zagadnień do tego programu? Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. (Oklaski) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Państwo Marszałkowie! Szanowni Posłowie i Posłanki! Zanim przystąpię do odpowiedzi na zadane pytania, chciałabym podziękować za dotychczasową debatę. Przede wszystkim chciałabym podziękować za jakość argumentów, sposób prowadzenia debaty. Naprawdę wykazujecie się państwo dużą dojrzałością polityczną. Jestem z tego dumna i bardzo za to dziękuję. (Oklaski) Jeśli chodzi o zadane pytanie, to zanim przejdę do szczegółowej odpowiedzi, chciałabym pewne rzeczy nakreślić, żebyście państwo mieli świadomość, jak to funkcjonuje w szkołach, jak funkcjonują pewne rozwiązania strategiczne w odniesieniu do różnych przedmiotów, nie tylko wymienionego w pytaniu WOS-u. Otóż na poziomie strategicznym jest dokument – podstawa programowa. Podstawowa progra- 25 mowa stanowi pewną ramę, pewien zbiór zagadnień fundamentalnych dla danego przedmiotu. Natomiast na bazie podstawy programowej każdy nauczyciel tworzy program nauczania i jest on dedykowany konkretnej grupie uczniów, bo to uczniowie są największym potencjałem w każdej szkole i w odniesieniu do ich potrzeb i ich możliwości, a także w trosce o ich rozwój powstaje program nauczania, tak aby zalecenia i treści zawarte w podstawie programowej były jak najwłaściwiej realizowane w każdej z klas. Oprócz podstawy programowej, która jest dokumentem w formie rozporządzenia, istnieje również inne rozporządzenie, na nie szczególnie chciałabym zwrócić państwa uwagę. Rozporządzenie to zawiera 12 wymagań, jakie państwo stawia szkole. Jeśli chodzi o treść tych wymagań, to uczniowie stanowią bardzo ważny podmiot w szkole. Jeśli ten dokument nie jest państwu szczegółowo znany, polecam bliższe zapoznanie się z nim, ja przytoczę tylko kilka fragmentów. Wymaganie pierwsze. „Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów”. Co to oznacza? Jeśli szkoła lub placówka chciałaby to wymaganie – a do tego dąży – realizować na jak najwyższym poziomie, to taką koncepcję pracy musi przygotowywać wspólnie z uczniami i rodzicami. Takie są właśnie zapisy. Uczeń i jego rodzic są bardzo ważnymi podmiotami, które stanowią o tym, jak pracuje szkoła, jaka jest koncepcja pracy itd. Idąc przez kolejne dwa zapisy, dla przykładu: „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się” – tak brzmi wymaganie drugie. Ale co to oznacza dla szkoły, która chciałaby je dobrze wypełniać? A tak brzmią proponowane w prawie zapisy: „Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój”. Oznacza to, że uczniowie nie są biernymi odbiorcami proponowanych form zajęć, ale współtworzą je. Celowo zwracam uwagę na to w tym miejscu i w dniu dzisiejszym, abyście korzystali z tych rozwiązań, które już są zaproponowane, abyście mieli tego świadomość i abyście wspólnie ze swoimi nauczycielami realizowali istniejące postanowienia. Jest jeszcze jedno wymaganie, które współgra z tematem dzisiejszej debaty. Brzmi ono: „uczniowie są aktywni”. Co to oznacza w odniesieniu do uczniów w szkole, która pretenduje do miana dobrej szkoły? „Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły i społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby”. Polecam przeczytanie tych 12 wymagań, 12 opisów, które wyjaśniają, co to oznacza dla szkoły, która chciałaby realizować te wymagania na wysokim poziomie, co to oznacza dla uczniów, którzy są współodpowiedzialni za procesy, jakie w danej szkole mają miejsce. Jeśli chodzi o wymieniany WOS, to obecnie jest taki podział, może go przypomnę, że na etapie gimnazjum przewidzianych jest łącznie 65 godzin, to 26 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Pytania do ministra edukacji narodowej Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek oznacza 2 godziny w tygodniu przez 2 lata. W szkole ponadgimnazjalnej, w zależności od tego, czy uczeń dokonał wyboru rozszerzenia, czy pozostanie na poziomie podstawowym, wygląda to tak, że poziom podstawowy to 30 godzin, czyli 1 godzina w tygodniu przez 1 rok, natomiast w przypadku rozszerzeń to jest ogólnie 180 godzin, czyli 3 godziny w tygodniu. Trudno mówić w tym momencie o jakimś ograniczeniu liczby godzin. To, co ważne, to zalecane sposoby realizacji podstawy programowej w odniesieniu do WOS. One już na dzisiaj zakładają aktywny udział i aktywne poznawanie zasad życia społecznego. (Dzwonek) Kończąc, powiem jeszcze, że podstawa programowa, która teraz obowiązuje, zostanie w pełni wdrożona do końca 2015 r. Po tym okresie planowany jest przegląd tego dokumentu, planowane są ewentualne poprawki uwzględniające zbierane uwagi. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję, pani minister. Witam serdecznie wicepremiera, wiceprezesa Rady Ministrów pana Janusza Piechocińskiego. (Oklaski) O zadanie dodatkowego pytania proszę posła Bartłomieja Kowalczyka. (Oklaski) Poseł Bartłomiej Kowalczyk: Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy Posłowie! Myślę, że wszyscy na tej sali zgodzimy się ze stwierdzeniem, że frekwencja wyborcza powinna być jak najwyższa. To właśnie my, jako posłowie XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży, pracowaliśmy przed wyborami do Parlamentu Europejskiego o jej zwiększenie. Twierdzę, że wszyscy powinniśmy angażować się we wszelkie dostępne dla nas i dla naszych starszych znajomych, przyjaciół czy członków rodzin akty demokracji. Właśnie, pani minister, czy uważa pani, że nawoływanie przez czołowych polityków pełniących bardzo ważne funkcje do bojkotu świąt demokracji jest sprawiedliwe wobec nas, ludzi młodych? Czy na takim zachowaniu polega dbanie o naszą przyszłość i przyszłość kolejnych pokoleń? Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. O zadanie dodatkowego pytania proszę poseł Darię Wąs. Poseł Daria Wąs: Moje pytanie brzmi następująco: Czy w końcu dostaniemy więcej pieniędzy na kształcenie się? (Wesołość na sali) To nie jest śmieszne z tego względu, że jak ktoś pochodzi z małej miejscowości, nie ma większych możliwości, bo gmina nie dofinansowuje np. przejazdów na wszelkie konkursy, nie możemy w nich brać udziału. Gmina jest mała i nie ma na to pieniędzy. I moje pytanie, jeszcze raz je powtórzę, jest takie: Czy dostaniemy na ten cel pieniądze? Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. O zadanie dodatkowego pytania proszę poseł Katarzynę Zielińską. Poseł Katarzyna Zielińska: Szanowni Marszałkowie! Drodzy Koleżanki i Koledzy! Jestem laureatką olimpiady z WOS. (Oklaski) Pochodzę z województwa śląskiego. U nas są bardzo wysokie progi, bo żeby zostać laureatem, musiałam mieć 95%, a w innych województwach taki próg wynosi np. 80%, czasem 75%. Dlatego chciałabym zadać pytanie: Jak Ministerstwo Edukacji Narodowej ustosunkuje się do proponowanego przez posłów Sejmu Dzieci i Młodzieży ujednolicenia systemu przeprowadzania olimpiad i konkursów przedmiotowych dla podstawówek i gimnazjów? Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o udzielenie łącznej odpowiedzi na zadane pytania podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Szanowni Państwo! Na początku odniosę się może do kwestii ekonomicznych. Rozumiem postulaty związane z dokładaniem, finansowaniem i wspomaganiem tych, którzy najbardziej potrzebują pomocy, tak aby zapewnić im pełen dostęp do edukacji. Przypominam, że wiele takich programów już istnieje, a nad kilkoma właśnie procedujemy. Mam tutaj na myśli procedowaną właśnie ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty, która zakłada nowy sposób zaopatrywania uczniów w podręczniki, tak żeby dla każdego ucznia do końca gimnazjum podręczniki XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Pytania do ministra edukacji narodowej Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek były dostępne bezpłatnie. Ani uczeń, ani jego rodzice czy opiekunowie nie będą ponosić wydatków na podręczniki, a wiecie państwo dokładnie, ile takie kwoty co roku wynoszą. Kwota przewidziana dla gimnazjalisty w każdym roku to 250 zł na podręczniki plus 25 zł na materiały dodatkowe. Ta zmiana, która będzie wchodzić stopniowo, spowoduje, że w 2017 r. wszyscy aż do końca gimnazjum będą otrzymywać bezpłatne podręczniki. Przy kwestii podręczników chciałabym powtórnie wskazać na to, że uczeń i nauczyciel oraz ich wzajemna relacja na lekcji, w czasie każdej lekcji, to jest podstawa dobrego nauczania. Podręcznik i jego obudowa stanowią dodatkowy materiał dedykowany głównie uczniowi. Wy jako uczniowie macie prawo tak właśnie do kwestii wykorzystania podręczników podchodzić. To nie podręcznik uczy, podręcznik jedynie stanowi inspirację i jest jedną z wielu możliwych form, metod i zasobów, z których nauczyciel może korzystać, nauczając danego przedmiotu. Teraz kwestia związana z olimpiadami i tymi różnicami wojewódzkimi. Tak, pracujemy nad tym, aby ujednolicić ten system. Wiemy, że jest to ważne, zwłaszcza w przypadku uczniów, którzy w tym momencie rekrutacyjnym przenoszą się z województwa do województwa. Jesteśmy w trakcie proponowania pewnych rozwiązań w rozporządzeniu. Nie chcę w tym momencie deklarować daty, ale mówię o tym z dużą odpowiedzialnością. Prace trwają i w niedługiej przyszłości zostanie opublikowane rozporządzenie, które reguluje te kwestie. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję, pani minister. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela komisji poseł Oliwię Kiliańską i przedstawienie pytania nr 2 przygotowanego przez Komisję Sejmową. (Oklaski) Poseł Oliwia Kiliańska: Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Koleżanki i Koledzy! Co pani sądzi o obniżeniu wieku, o czynnym prawie wyborczym dla osób, które ukończyły 16 lat? Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. (Oklaski) 27 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Państwo Marszałkowie! Szanowni Państwo! Kwestia związana z wiekiem, z obniżeniem wieku padała też w czasie dzisiejszej debaty. Sami posłowie, sami państwo dochodziliście do wniosku, że być może obniżenie tego wieku jest ryzykowne, może być ryzykowne. To nie znaczy, że ludzie poniżej 18. roku życia nie mogą być aktywni. Oczywiście mogą i powinni tę swoją dojrzałość i aktywność obywatelską rozwijać. Jednak w wielu państwach przyjęta jest pewna granica. To jest zawsze jakaś średnia, jakiś kompromis. Jedni są gotowi przed tym wiekiem kalendarzowym, inni nawet po jego przekroczeniu nie są jeszcze gotowi do podejmowania odpowiedzialnych decyzji. Może się tak zdarzyć. Wiek determinuje, od kiedy formalnie można te decyzje podejmować. Natomiast do tego, aby je móc podejmować odpowiedzialnie, aby w sposób świadomy wkraczać na arenę formalnego życia politycznego, tak jak sami stwierdzaliście, należy przygotowywać się już od jak najwcześniejszych lat. Chciałabym też podkreślić jeszcze jeden aspekt dojrzałości. Ta dojrzałość, do której zbliżacie się, dochodząc do tego 18. roku życia, to też odpowiedzialność za młodszych kolegów, z którymi współpracujecie, z którymi jesteście w danych szkołach. Jako uczniowie, którzy wchodzą w dorosłość, chcą brać oficjalną odpowiedzialność, powinniście umieć też o takiej odpowiedzialności mówić w odniesieniu do swoich młodszych kolegów. Ten grunt szkolny i to terytorium jest, uważam, doskonałym miejscem, środowiskiem, aby do takiej odpowiedzialności w pełni się przygotować. Jestem za pozostawieniem tego wieku 18 lat, czyli tak jak jest teraz. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję, pani minister. Wicemarszałek Sejmu pan Eugeniusz Grzeszczak musiał opuścić nasze obrady. W dalszej części towarzyszyć nam będzie wicemarszałek Sejmu pani Wanda Nowicka. (Oklaski) Proszę o zadanie dodatkowego pytania poseł Katarzynę Bałazińską. (Oklaski) Poseł Katarzyna Bałazińska: Wysoka Izbo! Szanowni Marszałkowie! Panie i Panowie Posłowie! Chciałabym się odnieść przede wszystkim do tego, co powiedziała pani minister, wysłanniczka pani minister, czyli że trzeba przygotowywać młodych ludzi do tego, by w jakiś sposób mieli już doświadczenie w tych wyborach. Są organizowane prawybory, jest organizowany konkurs pt. 28 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Pytania do ministra edukacji narodowej Poseł Katarzyna Bałazińska „Młodzi głosują”, więc jest możliwość zdobycia tego doświadczenia. Chciałabym zadać pytanie, w jaki sposób chcielibyście zachęcić młodych ludzi do brania udziału w wyborach, ponieważ już teraz mamy wiek wyborczy 18 lat. Taki obywatel, który staje się już dorosły, bardziej cieszy się z możliwości legalnego zakupienia alkoholu w sklepie niż zadecydowania o przyszłości swojego narodu. W wieku 16 lat ciężko jest mu podjąć decyzję o tym (Dzwonek), jaką szkołę ponadgimnazjalną ma wybrać. A jak ma decydować o całym społeczeństwie, jeżeli nie potrafi decydować o sobie? Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o zadanie dodatkowego pytania poseł Agatę Sosnowską. (Oklaski) Poseł Agata Sosnowska: Szanowne Panie Marszałkinie! Wysoka Izbo! Mamy Sejm Dzieci i Młodzieży, mamy już młodzieżowe rady, samorządy szkolne czy szkolne debaty. Wbrew pozorom młodzież wie często więcej niż dorośli o polityce, o Polsce czy o wyborach. Wbrew pozorom, gdy młodym da się szansę, potrafią być aktywni, potrafią dać z siebie więcej i potrafią więcej chcieć. Mimo wiedzy, mimo naszego zaangażowania i naszej aktywności często nie możemy decydować o tym, w jakim kraju będziemy żyć. Nie możemy wyrażać swojego zdania w sposób świadomy i odpowiedzialny. Uważa się, że gdy ktoś jest wystarczająco zainteresowany, by iść na wybory, jest też wystarczająco świadomy, by oddać głos, by kreować swoją rzeczywistość. 16 lat to wiek, w którym osiągamy dojrzałość i w którym osiągamy samodzielność sądów. Pani Minister! Co sądzi pani o daniu właśnie młodym szansy na aktywne tworzenie Polski, o daniu młodym szansy na wykorzystywanie ich pełnego potencjału i zaangażowania w sposób świadomy? Może jest to ryzyko, które warto podjąć przy tworzeniu naszego kraju? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o zadanie dodatkowego pytania poseł Joannę Jaworską. (Oklaski) Poseł Joanna Jaworska: Szanowne Panie Marszałkinie! Wysoka Izbo! Posłanki i Posłowie! Mówiła pani w swoim wystąpieniu o tym, że młodzi ludzie mogą być jeszcze nie na tyle dojrzali, aby móc decydować o kształcie naszego państwa. Są oni jednak uważani za wystarczająco dojrzałych do podejmowania decyzji o własnym życiu. W wieku 16 lat musimy już wbrew pozorom podejmować decyzje, które będą kształtować naszą przyszłość. Musimy chociażby decydować o szkole czy przyszłym zawodzie, czyli podejmować decyzje, które będą wpływać na nasze życie. Nie mamy jednak w tym momencie szansy decydować o tym, w jakim środowisku będą te decyzje realizowane. Musimy decydować o tym, co będziemy robić, ale nie możemy zdecydować o tym, na jakim poziomie i w jakim środowisku będzie się to odbywać. Wybory decydują o przyszłości państwa, nie o tym, co jest teraz, ale o tym, co będzie właśnie może za te dwa lata. Dlatego, pani marszałek, czy nie uważa pani, że młodzi ludzie, którzy wchodzą w dorosłe życie, powinni mieć prawo (Dzwonek) do kształtowania rzeczywistości, w której będą je prowadzić? Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o udzielenie łącznej odpowiedzi na zadane pytania podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. (Oklaski) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Szanowne Panie Marszałkinie! Szanowni Panowie Posłowie i Panie Posłanki! Odpowiedź w zasadzie została już udzielona w odniesieniu do głównego pytania, natomiast chciałabym nawiązać głównie do emocji związanych z tym pierwszym poważnym wyborem, który stanowi wybór szkoły ponadgimnazjalnej. Już przy tym wyborze pojawia się wiele emocji, wiele wahań, wiele wątpliwości. Jest to wybór na najbliższe kilka lat i jest to wybór, który w jakiś sposób zdeterminuje naszą dalszą drogę edukacyjną, ale nie jest to wybór, który ją jakoś zdecydowanie ograniczy, ponieważ od tego wyboru jeszcze można się odwoływać, takie wybory jeszcze można zmieniać. Jest też tak, że te kompetencje, które nabywacie w szkołach ponadgimnazjalnych, obojętnie jakiego typu, dalej są rozwijane, dalej są pogłębianie, dalej możecie zmieniać swoje drogi, dalej też jest tak, że krystalizują się pewne zainteresowania, pewne fascynacje, żeby pokazać każdemu, jaka jest jego zawodowa przyszłość. Pamiętajcie również o tym, że ta zawodowa przyszłość nie jest dana raz na zawsze, że w zmieniającym XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Pytania do ministra edukacji narodowej Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek się tak szybko świecie musimy pamiętać, iż przygotowujemy się również do wielokrotnego zmieniania zawodów. I tak być może będzie wyglądało wasze dorosłe życie. Kompetencje, które zdobywacie, powinny wam przede wszystkim umożliwić i ułatwić dokonywanie takich zmian. Powinny być na tyle uniwersalne, żeby was w dorosłym życiu nie ograniczać. To, jeśli chodzi o wybór szkoły i tę pierwszą poważną i jakże często stresującą decyzję. Natomiast co do obniżania wieku, to w żaden sposób – podkreślam to ponownie – ta granica wiekowa nie zatrzymuje rozwoju kompetencji obywatelskich. Wy je nabywacie w tych wszystkich momentach, o których tutaj wspominaliście, począwszy od samorządu uczniowskiego, poprzez wszelkiego rodzaju rady i działalność w różnych innych ugrupowaniach. Nadal zostaje jedynie ta klauzula podejmowania formalnie głosu. Tak jak wiele krajów, mamy takie same szanse, w tym samym momencie dopuszczamy młodych ludzi do formalnego udzielania głosu poparcia – i jest to wiek 18 lat. Myślę, że jest to pewnego rodzaju kompromis, ale nadal uważam, że ten kompromis stanowi w tym momencie najbardziej odpowiedzialną decyzję. Dziękuję. (Oklaski) 29 i kto wie, być może kiedy wy już będziecie w pełni dorośli, będziecie już tutaj podejmować takie decyzje w sposób formalny. Kto wie, czy sami nie zdecydujecie się na to, by obniżyć wiek, np. właśnie brania udziału w wyborach. Życzę wam w związku z tym wszystkiego najlepszego. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela komisji poseł Karolinę Koster i przedstawienie pytania nr 3 przygotowanego przez Komisję Sejmową. (Oklaski) Poseł Karolina Koster: Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Szanowni Marszałkowie! Wysoka Izbo! Drodzy Zebrani! Bardzo chciałabym podziękować komisji za możliwość pojawienia się tutaj oraz reprezentowanie wspólnie wypracowanego pytania, które chciałabym teraz przedstawić, a którego aspekt już na początku poruszyła pani dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje wprowadzenie w najbliższych latach elektronicznej wersji podręczników? Czy istnieje możliwość dofinansowania tego projektu ze środków Unii Europejskiej? Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję, pani minister. Pani wicemarszałek Sejmu chciałaby zabrać głos i udzielić odpowiedzi na poprzednie pytanie. Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Wicemarszałek Sejmu Wanda Nowicka: Szanowne Posłanki i Szanowni Posłowie! Ponieważ ostatnia posłanka kierowała pytanie również do mnie, w związku z tym pozwolę sobie na krótkie odniesienie się do tej kwestii. Myślę, że ta dyskusja dotycząca wieku podejmowania decyzji, różnych decyzji życiowych dotyczących młodych ludzi będzie trwała i na pewno przyjdzie taki moment, w którym społeczeństwa, także społeczeństwo polskie, uznają, że ponieważ wszyscy dojrzewamy teraz coraz szybciej, należy zastanowić się, czy ta granica 18 lat na podejmowanie różnych decyzji nie powinna zostać obniżona. Zapewne lęk ze strony nas, dorosłych, przed obniżeniem tej granicy bierze się stąd, że uważamy, że czasami młodzi ludzie są jeszcze niedojrzali intelektualnie, emocjonalnie, mogą popełniać błędy, ale trzeba powiedzieć, że dorośli, nawet ci dojrzali i dorośli, bardzo dorośli, również takie błędy popełniają i bywają nieodpowiedzialni, a zatem nie może to być jedyne kryterium, które decyduje o utrzymaniu tej granicy. Oczywiście te zmiany nie nastąpią szybko, ale spodziewam się, że ta dyskusja dopiero się zaczyna Dziękuję. Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. (Oklaski) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Szanowni Państwo! Prace nad e-podręcznikami, jak zostało powiedziane na początku, trwają. Docelowo powstaną dokładnie 62 podręczniki do 14 przedmiotów. To jest naprawdę bardzo pokaźna liczba. Będą one dostępne w 2015 r. Będą również podręczniki do wiedzy o społeczeństwie – to w nawiązaniu do tematu dzisiejszego spotkania. Te e-podręczniki tworzone są przez profesjonalistów, współtworzone są przez wszystkie zainteresowane osoby, które będą chciały swój dobrej jakości produkt zamieścić w tym podręczniku. Tak jak było powiedziane o tym konkursie Wikipedii, oczywiście on nadal jest aktualny. Natomiast wydawnictwo i uniwersytety prowadzą od dwóch lat prace nad przygotowaniem e-podręczników. Jest to wszystko w ra- 30 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Pytania do ministra edukacji narodowej Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: mach właśnie współfinansowania ze środków Unii Europejskiej. To, co ważne, to to, że te treści będą głównie interaktywne, zwłaszcza te treści w klasach młodszych, gdzie większość zasobów to będą zasoby w formie różnego rodzaju multimedialnych gier i ćwiczeń. Ta warstwa graficzna to również atrakcyjne zdjęcia, grafika w 3D, to możliwości powiększania, to możliwości dostosowywania do standardów WCAG. To, co ważne, to również możliwość generowania różnego typu ćwiczeń, różnego typu zadań, warstwa dźwiękowa. Tak że jest to w pełnym wymiarze e-podręcznik, który jest interaktywny. On będzie możliwy do odtworzenia na różnego typu urządzeniach, poza tabletami również na smartfonach, aby każdy użytkownik w dowolnym miejscu i na dowolnym urządzeniu mógł mieć pełen dostęp do tych zasobów. To są plany, których realizacja jest już zaawansowana, i produkt za rok będzie w pełni gotowy. Natomiast to, co się rozpocznie wkrótce, to będą fazy testowania, fazy konsultowania, do czego też zachęcam. Będziemy informować na bieżąco o adresie strony, na której można będzie sukcesywnie opiniować pojawiające się części różnych przedmiotów. Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję. Proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Ewę Dudek. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję, pani minister. Proszę o zadanie dodatkowego pytania posła Arkadiusza Siwkę. (Oklaski) Poseł Arkadiusz Siwko: Szanowni Państwo! Wysoki Sejmie! Jako licealista obserwuję zwiększoną, rosnącą popularność e-podręczników. Ten trend jest oczywiście z finansowego punktu widzenia dobry, jednak z poziomem bywa już troszeczkę gorzej. Rezygnuje się z wartości merytorycznych na rzecz jak największej ilości efektów multimedialnych, tzw. interaktywności. To dotyczy zwłaszcza przedmiotów będących efektem ostatniej reformy, takich jak przyroda, historia i wiedza o społeczeństwie. Moim zdaniem wprowadzanie e-podręczników powinno iść w parze z nadzorem nad pracą ich autorów, aby były one nie tylko atrakcyjne, nie tylko nowoczesne, nie tylko interaktywne, ale przede wszystkim mądre. Jakie działania w tym zakresie prowadzi lub będzie prowadzić Ministerstwo Edukacji Narodowej? Dziękuję. (Oklaski) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek: Ten zasób, nad którym pracujemy, to jest podręcznik, e-podręcznik. Jak zapewne wiecie, produkt, który można nazwać podręcznikiem, musi spełniać odpowiednie normy, musi uzyskać odpowiednie dopuszczenie. Ten podręcznik, aby mógł funkcjonować i nosić miano podręcznika, będzie musiał przejść przez gęste sito dopuszczeń, czyli recenzji kilku równoległych, niezależnych rzeczoznawców, aby potwierdzili oni jego jakość i merytoryczną wartość. Poza tym, że gotowy produkt będzie oddany, jak każdy podręcznik, do niezależnych recenzentów, w trakcie prac również zabezpieczana jest jakość powstających materiałów, jakość merytoryczna, nie tylko ten aspekt technologiczny, poprzez bieżące recenzje zamawiane u specjalistów z danej dziedziny. Tak że co do jakości merytorycznej, kilka poziomów zapewnienia tej jakości jest przewidzianych w tym projekcie. Tutaj nie podzielałabym tych obaw, myślę, że jeśli uda się nam to wszystko do końca doprowadzić zgodnie z założeniami, a wszystko na to wskazuje, to naprawdę osiągniemy produkt na skalę europejską niespotykany. Wiele krajów pyta nas o tę technologię, pyta nas o te rozwiązania, obserwuje ten proces, kontaktuje się z nami po to, żeby wprowadzane rozwiązania ewentualnie móc zastosować u siebie. Tak że gotowy produkt ma szansę mieć przede wszystkim wysoką jakość merytoryczną, a także technologiczną, co wynika ze specyfiki bycia e-podręcznikiem. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję, pani minister. Na tym kończymy ten punkt porządku dziennego. Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów, ministra gospodarki pana Janusza Piechocińskiego. (Oklaski) Wiceprezes Rady Ministrów Minister Gospodarki Janusz Piechociński: Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Cieszę się, że w tak dostojnym gronie, przy tak dużej frekwencji, która jest rzadkością u państwa starszych kolegów, mówimy o polskiej przyszłości, o przy- XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Wystąpienie wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Gospodarki Janusza Piechocińskiego Wiceprezes Rady Ministrów Minister Gospodarki Janusz Piechociński szłości nie tylko tego, ale i następnych pokoleń. Że zadajemy sobie wspólnie pytania i snujemy refleksje, w jaki sposób znaleźć polską odpowiedź na świat po wielkim światowym kryzysie i na świat w erze globalizacji, kiedy wszystko przyspieszyło, kiedy w dalszym ciągu człowiek jest najważniejszy, ale zmienia się rodzaj konkurencji pomiędzy państwami, narodami i społeczeństwami, branżami, wytwórcami, ba, powstaje zupełnie nowa demokracja. Ba – obywatel każe nowemu państwu w inny sposób postrzegać swoje dotychczasowe powinności. Wydaje się, że współczesny człowiek, przesuwając granice wolności w każdym pokoleniu, nie zawsze zdaje sobie sprawę, że oznacza to zarazem branie na siebie coraz większej odpowiedzialności nie tylko za własne państwo, za własny naród, za demokrację, za gospodarkę, za relacje, ale i za rodzinę, za siebie. To jest szczególne wyzwanie, szczególnie dla nas, Polaków. 10 lat temu weszliśmy do Unii Europejskiej, a dzisiaj świętujemy 25-lecie naszej narodowej przemiany, tego wielkiego wydarzenia, które zmieniło oblicze nie tylko naszej, polskiej ziemi i jest swoistym ewenementem w skali nie tylko XX czy XXI w., o czym świadczy bolesne doświadczenie narodu ukraińskiego, jak trudno zmienia się rzeczywistość i przechodzi do zupełnie nowej rzeczywistości. Otóż 10 lat temu byliśmy na poziomie 30% średniej krajów Unii Europejskiej. Po 10 latach wielkiego wysiłku, także waszych dziadów, babć, matek i ojców, jesteśmy na poziomie 60%. Czy możemy założyć, że za 10 lat będziemy na poziomie 90%? Otóż nie. Powinnością obecnych i przyszłych polityków jest to, żebyśmy za 10 lat mieli co najmniej 105%, żebyśmy, kraj dotąd goniący, stali się krajem, który przeskakuje pewną epokę, który nie naśladuje form rozwoju cywilizacyjnego, ale z wielką otwartością i chłonnością na to, co w kulturze światowej, w gospodarce światowej, w światowych relacjach społecznych jest najlepsze, przenosi to, modyfikuje i kreatywnie wykorzystuje w obszarze polskiej gospodarki czy polskiej rzeczywistości – polskiej, coraz bardziej otwartej gospodarki, która dobrze posadowiła się w tym, co właśnie nazywamy umiędzynarodowieniem. O tym niech świadczą te fakty, o których możemy z dumą i śmiało mówić nie tylko sobie, ale i światu – jedyna gospodarka w Europie, która nie miała spadku PKB, dziś najlepsza przestrzeń gospodarcza dla inwestycji zagranicznych. Ba, jesteśmy narodem szczególnym, bo na osi narodów przedsiębiorczych naszego świata zajmujemy zaszczytne drugie miejsce po południowych Koreańczykach, a jednocześnie jesteśmy narodem, który nie potrafi bardzo wybitnego często kapitału ludzkiego – a wy jesteście jego najlepszym reprezentantem w tym najmłodszym pokoleniu – przełożyć na kapitał społeczny, czyli zdolność do współpracy i współdziałania ze sobą, poprzez siebie i dla siebie. Jaka więc powinna być nasza polska i polska w Europie odpowiedź na wyzwania globalne, kiedy 31 nasza, a nie ich Europa – nie polityków, nie urzędników, nie wizjonerów, nie świeżo wybranych europarlamentarzystów czy biurokratów z Brukseli czy z Warszawy – wymaga dzisiaj szczególnego, nowego zdefiniowania? Otóż wydaje się, że nasz świat coraz bardziej odchodzi od rywalizacji poprzez walkę na rzecz dużo trudniejszej sztuki, rywalizacji poprzez zdolność do współpracy i współdziałania. Jest to dużo trudniejsze i, uwaga, w każdym pokoleniu, także w waszym, trzeba się tej sztuki uczyć, trzeba ją nabywać, trzeba budować sobie nowy model przywództwa. Dzisiaj nie tylko my, politycy w wymiarze państwowym czy narodowym, ale także wy, politycy waszego pokolenia, liderzy, nie tylko możecie i musicie powiedzieć innym: idźcie, należy to zmienić i zrobić, tylko musicie zainspirować do tego, żeby ludzie chcieli iść z wami, aby to zmieniać. Zwracam też uwagę, że w sposób szczególny zużywają się nie tylko towary, produkty, urządzenia czy myśl techniczna, w sposób szczególny także zużywają się niektóre idee. Tymczasem w odniesieniu do naszej rzeczywistości, często bardzo bolesnej, szczególnie dramatycznego XX w. i czasów przełomu, są wartości trwałe, które warto w sobie pielęgnować. Są to: przyjaźń, koleżeńskość, solidarność, wspólnotowość i to, że cały czas łączy nas Polska, bo jesteśmy Polakami, mimo że mamy różne wizje rozwoju kraju, mimo że popieramy różne stronnictwa, mimo że mamy inne recepty na to, jak powinna funkcjonować gospodarka. Dlatego też z całą mocą także wobec waszego pokolenia mówię to, co po raz pierwszy powiedziałem tuż po chwili, kiedy to zostałem wicepremierem i ministrem gospodarki, a było to na początku grudnia 2012 r. na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach. Otóż ofiarowując to, co dzisiaj powinna dawać nowoczesna i sprawna polityka, nowoczesne i sprawne państwo każdemu pokoleniu, a więc bezpieczeństwo, szansę cywilizacyjnego i racjonalnego rozwoju, jednocześnie trzeba postawić przed każdym pokoleniem, także przed wami, następujące szczególne zadanie – w waszym pokoleniu co drugi będzie musiał tu, nad Wisłą, być może też w przestrzeni Unii Europejskiej, założyć własną firmę, bo jeśli nie, to co drugi z was będzie w nadchodzącym czasie bezrobotny. W związku z tym to jest wielkie wyzwanie, aby uczyć do życia nie tylko w rodzinie, nie tylko w społeczności, ale także uczyć i wychowywać w duchu racjonalności i przedsiębiorczości, aby budować pewne postawy. W mojej ocenie – i mówię to jako doświadczony ekonomista z krwi i kości, z wykształcenia, pasji i zamiłowania, a jednocześnie historyk gospodarczy – nasz świat dzisiaj nie jest dotknięty kryzysem społeczno-politycznym, nasz świat, po tym wielkim kryzysie, po wielkim przełomie wywołanym incydentem związanym z upadkiem Lehman Brothers, dotyka tak naprawdę najważniejszy kryzys, kryzys postaw współczesnego człowieka, który w swojej indywidualnej wizji funkcjonowania, ale także w zbiorowości nie nadąża za czasem. Kilkaset lat temu robotnicy niszczyli maszyny, zakładając, że to będzie chroniło miejsca pracy. Czy 32 XX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. Wystąpienie wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Gospodarki Janusza Piechocińskiego Wiceprezes Rady Ministrów Minister Gospodarki Janusz Piechociński w naszym pokoleniu, a szczególnie w waszym pokoleniu można zrezygnować z automatów i z komputerów, zakładając, że lepsza logistyka i organizacja procesów, technicyzacja i automatyzacja zabiera miejsca pracy? Otóż nie, trzeba je mądrze wykorzystać i polubić, ale jednocześnie oprócz starych gospodarek i rodzajów gospodarek trzeba tworzyć nowe gospodarki jutra, nie tylko sektora ICT, BPO, gdzie rywalizacja produktem, usługą, postawą, racjonalnością zachowań w relacjach pracodawca – pracownik występuje już nie tylko w gminie, nie tylko w powiecie, nie tylko w Polsce, bo to coraz bardziej i coraz częściej jest rywalizacja globalna. A więc witaj, młody człowieku, w świecie szczególnej konkurencji, kiedy to świat znacząco się poszerzył, kiedy rywalizujesz już dzisiaj nie tylko z kolegą z liceum, z którym będziesz rywalizował, kto lepiej zda maturę, który będzie liderem studenckiego koła naukowego, założycielem start-upu, studenckiego radia, który będzie wykorzystywał to, że za sprawą Erasmusa można uzyskać tytuł licencjata czy magistra nie tylko na Uniwersytecie Warszawskim czy politechnice, ale także w Walencji, w Rzymie czy w Londynie. W związku z tym pokazuję bardzo wyraźnie, że każde pokolenie ma swój czas, a my jesteśmy ciągle młodzi, bez względu na wiek, pod warunkiem że ta młodość przekłada się na naszą aktywność, naszą komunikatywność, naszą zdolność do kooperacji, a w końcu na kreatywność i inspirujące działanie. To nie jest przypadek, że jako wicepremier i minister gospodarki zacząłem ten dzień symbolicznie – od spotkania z młodymi wynalazcami szkolnej wynalazczości, z których najmłodszy miał 7 lat. Dzisiaj jestem w Sejmie tej kadencji, na progu nowej kadencji Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej, w naszej Europie, która najdalej w ciągu od 3 do 5 lat znajdzie się w wielkiej megaprzestrzeni, największej w dziejach ludzkiej cywilizacji, wolnego handlu – inwestycji Stany Zjednoczone – Europa. W związku z tym w tym wszystkim jest tak ważne, abyście mieli świadomość, że z tymi młodymi naprzód idąc, po życie sięgając nowe, trzeba mieć świadomość, że ciągle najwartościowszy jest człowiek. Co więc dzisiaj współczesnej, nowej Polsce, tej nowoczesnej, inspirującej, gościnnej, przyjaznej, solidarnej, a zarazem konkurencyjnej wobec świata i Europy, musi dać dobrze zorganizowane państwo? Świetnie przygotowany kapitał ludzki, świetnie przygotowane kadry. Dlaczego z taką dynamiką rośnie u nas sektor ICT? Dlaczego właśnie do Polski przychodzą wszyscy wielcy światowych firm internetowych z najwyższej półki? Dlatego że mamy porównywalną do największej w Europie gospodarki niemieckiej liczbę 30 tys. absolwentów świetnych uczelni informatyki i oprogramowania. Nowoczesne państwo, poszerzając do- stęp do zawodu, nie może obniżać wymagań w stosunku do was, do waszych kwalifikacji. Ważne jest również to, z jakich tradycji wyrastamy. Czy mamy w sobie te wartości? Czy potrafimy zdobywać zaufanie innych, okazując innym zaufanie? Czy potrafimy zdobywać szacunek dla Polski, także w wymiarze najmłodszego pokolenia, okazując szacunek innym? Czy potrafimy współpracować? Tak więc w tym wszystkim ważne jest, abyście nie traktowali procesu edukacji jako procesu zamkniętego, kończącego się egzaminami, nabyciem jakichś uprawnień, tytułu magistra, doktora czy profesora, abyście mieli świadomość, że tak jak u klasyka każdy z was każdego dnia powinien mieć siłę powiedzieć nie tylko przed lustrem: „Mocniejszy jestem, cięższą podajcie mi zbroję”. Dlatego żądając, i słusznie, i oczekując, i słusznie, większych praw dla waszego pokolenia, musicie przynajmniej we własnych sumieniach i we własnym patrzeniu na ten świat mówić: tak, więcej oznacza więcej, także od was. Bo nie będzie lepszej Polski, jeśli nie będzie lepszych, zgodnych, współpracujących ze sobą Polaków. Bo nie będzie lepszej Europy, jeżeli lepszą mają ją za nas uczynić inni w każdym pokoleniu, inni w każdej grupie zawodowej. Dlatego tak ważne jest budowanie wspólnoty, aby być ze sobą poprzez siebie i dla siebie, a nigdy przeciwko sobie. Życzę więc każdemu z nas, aby, przekraczając próg nadziei, każdego dnia mógł z dumą zadeklarować i powiedzieć: „Mocniejszy jestem, cięższą podajcie mi zbroję”. (Oklaski) Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Marta Wójtych: Dziękuję, panie ministrze. Wysoka Izbo! Porządek dzienny XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży został wyczerpany. Uchwała podjęta przez Sejm Dzieci i Młodzieży zostanie podpisana przez marszałków, a następnie przekazana marszałek Sejmu. Na tym kończymy XX sesję Sejmu Dzieci i Młodzieży. Bardzo dziękuję wszystkim, którzy pomogli zorganizować nasze obrady, w tym pracownikom Ministerstwa Edukacji Narodowej, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Ośrodka Rozwoju Edukacji oraz Kancelarii Sejmu, w tym Biura Legislacyjnego, Biura Korespondencji i Informacji oraz Sekretariatu Posiedzeń Sejmu. Po zakończeniu obrad, ok. godz. 13.30, proszę o zebranie się uczestników w holu głównym w celu zrobienia zdjęcia pamiątkowego. Zamykam posiedzenie. (Zebrani wstają, długotrwałe oklaski) (Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży trzykrotnie uderza laską marszałkowską) (Koniec posiedzenia o godz. 13 min 18) Załącznik nr 1 Teksty zgłoszonych poprawek Zestawienie poprawek zgłoszonych do projektu uchwały XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich 1) w art. 1 ust. 5 nadać brzmienie: „Młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów będą prowadziły własne strony internetowe, oficjalne konta na serwisach społecznościowych oraz sporządzały protokoły swoich zebrań.”; (Poseł Paweł Turski wraz z grupą posłów) 2) art. 3 nadać brzmienie: „Należy zaproponować urzędom, Ministerstwu Edukacji Narodowej, kuratoriom oświaty i szkołom organizowanie olimpiad z zakresu inicjatyw społecznych w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży.”; (Poseł Dominika Anzel wraz z grupą posłów) nostek organizacyjnych przepisów umożliwiających zwiększanie udziału uczniów w życiu szkoły poprzez powoływanie sądów szkolnych, sejmów uczniowskich, klubów i kół dyskusyjnych oraz organizowanie referendów i prawyborów w celu podnoszenia aktywności wyborczej. 2. Należy zalecić organizowanie spotkań wspierających dialog pomiędzy młodymi aktywistami a młodzieżą, która rozpoczyna lub chce rozpocząć działalność społeczną, m.in. poprzez przeprowadzanie lekcji informacyjnych poprzedzających ważne wydarzenia polityczno-społeczne, oraz organizowanie spotkań zapoznawczych wprowadzających do aktywnego życia obywatelskiego. 3. Należy zaproponować organizowanie spotkań młodzieży z przedstawicielami władz lokalnych i samorządowych w celu ocieplania ich wizerunku. 4. Należy zalecić ustanowienie Dnia Świadomości Obywatelskiej, który będzie okazją do objaśniania młodym ludziom pojęć związanych z polityką i życiem publicznym.”, b) w ust. 5 dodać pkt… w brzmieniu: „…) kampanie profrekwencyjne.”; Uwaga: Przyjęcie poprawki nr 2 powoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 3. (Poseł Natalia Kozłowska wraz z grupą posłów) 3) art. 3 nadać brzmienie: „Należy zaproponować urzędom i szkołom organizowanie olimpiad i konkursów z zakresu inicjatyw społecznych w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży.”; Uwaga: Przyjęcie poprawki nr 5 powoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 6. (Poseł Natalia Kozłowska wraz z grupą posłów) Uwaga: Przyjęcie poprawki nr 3 powoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 4. 4) w art. 3 dodać ust. 2 w brzmieniu: „Należy zaproponować kuratoriom oświaty organizowanie konkursu przedmiotowego z wiedzy o społeczeństwie dla szkół gimnazjalnych.”; (Poseł Dominika Anzel wraz z grupą posłów) 5) w art. 4: a) ust. 1–4 nadać brzmienie: „1.Dyrektorom szkół i placówek edukacyjnych należy zalecić zamieszczenie w statutach swoich jed- 6) w art. 4 ust. 4 nadać brzmienie: „Należy zalecić ustanowienie Dnia Świadomości Obywatelskiej, który będzie okazją do objaśniania młodym ludziom pojęć związanych z polityką: 1) Dzień Świadomości Obywatelskiej przypadałby: a) w roku wyborczym w przeddzień głosowania, b) w roku bez wyborów – w dzień odpowiadający ostatniemu Dniowi Świadomości Obywatelskiej przypadającemu w ostatnim roku wyborczym; 2) w przypadku większej liczby wyborów w danym roku Dzień Świadomości Obywatelskiej przypadałby: a) w przeddzień każdego głosowania, b) w roku powyborczym termin Dnia Świadomości Obywatelskiej odpowiadałby dacie Dnia przed ostatnimi wyborami w roku.”; (Poseł Bartłomiej Kowalczyk wraz z grupą posłów) 34 7) w art. 4 w ust. 5 dodać pkt… w brzmieniu: „…) symulacja funkcjonowania organów rządowych oraz wyborów”; (Poseł Paweł Turski wraz z grupą posłów) 8) w art. 5: a) ust. 1 i 2 nadać brzmienie: „1. Należy stworzyć ogólnopolski portal wyborczy dla młodzieży, na którym byłyby informacje o programach partii, wyjaśnienia dotyczące założeń i sposobów działania organów centralnych, funkcjonowania systemów wyborczych oraz promocja akcji społecznych na portalach społecznościowych. 2. W celu zapewnienia lepszego przepływu informacji należy utworzyć Młodzieżowy Biuletyn Informacji Publicznej, który będzie zawierać informacje na temat cnót obywatelskich, organizacji pozarządowych oraz innych instytucji działających na terenie miast, gmin i powiatów.”, b) w ust. 3 wyraz „newsletter” zastąpić wyrazem „biuletyn”; 4. Parlament miałby Prezydium, w skład którego wchodziliby Marszałek oraz jego 2 zastępców. Byliby oni wybierani w demokratycznych wyborach na 2. posiedzeniu Parlamentu każdej kadencji. 5. Parlament powoływałby 16 wojewódzkich komisji, które przedstawiałyby projekty uchwał dotyczących dzieci i młodzieży oraz prezentowałyby je na posiedzeniach Parlamentu. 6. Parlament do każdej przyjętej na swoim posiedzeniu uchwały powoływałby sprawozdawcę, który prezentowałby uchwałę na posiedzeniu Sejmu RP. Sprawozdawca brałby udział w posiedzeniu z prawem zabierania głosu, jednak bez prawa głosowania.”; (Poseł Dominika Anzel wraz z grupą posłów) Uwaga: Przyjęcie poprawki nr 11 powoduje bezprzedmiotowość poprawek nr 12–14. 9) w art. 6 w ust. 1 pkt 3 nadać brzmienie: „spotkania z radnymi, posłami itp.”; 12) w art. 9 pkt 1 nadać brzmienie: „1) powołać Sejm Dzieci i Młodzieży, którego posiedzenia odbywałyby się regularnie co dwa miesiące; wybrany spośród posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej reprezentant przedstawiałby Izbie pomysły wypracowane podczas obrad Sejmu Dzieci i Młodzieży; posłami pierwszej kadencji stałego Sejmu Dzieci i Młodzieży byliby posłowie XX Sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży;”; (Poseł Paweł Turski wraz z grupą posłów) (Poseł Bartłomiej Kowalczyk wraz z grupą posłów) 10) w art. 8 po ust. 1 dodać nowy ustęp w brzmieniu: „Należy zwrócić się do eurodeputowanych z właściwych okręgów wyborczych o organizację wyjazdów studyjnych do Brukseli dla uczniów – społeczników, którzy swoją działalnością szczególnie wyróżniają się w życiu obywatelskim lokalnej społeczności. Wyjazdy te byłyby okazją do pogłębienia wiedzy na temat Unii Europejskiej oraz rekompensowałyby wkład pracy włożony w rozwijanie aktywności społecznej obywateli z lokalnych społeczności.”; 13) w art. 9 po pkt 3 dodać nowy pkt… w brzmieniu: „…) powołać Młodzieżowy Parlament Europejski działający w każdym województwie, któremu przewodziłby eurodeputowany z każdego okręgu wyborczego; celem jego działania byłoby poznawanie funkcjonowania Parlamentu Europejskiego.”; (Poseł Natalia Kozłowska wraz z grupą posłów) (Poseł Bartłomiej Kowalczyk wraz z grupą posłów) 11) art. 9 nadać brzmienie: „Art. 9. W celu zwiększenia wpływu młodych ludzi na prace rządu Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i Parlamentu Europejskiego powinno się powołać Parlament Dzieci i Młodzieży. Zwracamy się do Sejmu RP z prośbą o uchwalenie ustawy powołującej do życia stałą izbę pomocniczą przy Sejmie RP o nazwie „Parlament Dzieci i Młodzieży”, zwany dalej „Parlamentem”. 1. Kadencja Parlamentu trwałaby (począwszy od br.) od 1 czerwca do 31 maja następnego roku. 2. Posiedzenia Parlamentu odbywałyby się regularnie co dwa miesiące w sali plenarnej Sejmu RP. 3. Parlament byłby powoływany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej pod koniec kadencji poprzedniego Parlamentu. (Poseł Natalia Kozłowska wraz z grupą posłów) 14) w art. 9 po pkt 3 dodać nowe punkty w brzmieniu: „…) powołać Młodzieżowy Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, który będzie składał się z ministrów: a) do spraw edukacji gimnazjalnej, b) do spraw edukacji licealnej, c) spraw zagranicznych, d) do spraw egzaminów i konkursów, e) sportu, f) samorządności, g) etyki – na czele rządu będzie stał Młodzieżowy Prezes Rady Ministrów, który będzie powoływany przez Sejm Dzieci i Młodzieży w drodze głosowania; będzie on powoływał i odwoływał ministrów; …) powołać w województwach stałe komisje, które będą zajmowały się zagadnieniami zainicjowanymi przez ich członków, a następnie współpracowały z właściwym ministrem, który będzie nadzorował prace wszystkich komisji; …) powołać Prezydium Sejmu Dzieci i Młodzieży w drodze głosowania; 35 …) umożliwić zrzeszanie się uczestników Sejmu Dzieci i Młodzieży w kluby parlamentarne składające się z co najmniej 15 uczestników, posiadające przewodniczącego bądź przewodniczącą.”; (Poseł Krzysztof Kotela-Cios wraz z grupą posłów) 15) art. 10 nadać brzmienie: „Należy zachęcić starostwa powiatowe, urzędy miejskie oraz urzędy miast i gmin do większego zaangażowania w pozyskiwanie funduszy dla podległych im szkół na szkolenie grona pedagogicznego w zakresie ułatwiania placówkom oświatowym organizacji wymian uczniowskich i rozwijania zainteresowań uczniów.”; jącej młodzieżowy organ doradczy na szczeblu wojewódzkim.”; (Poseł Oskar Lorek wraz z grupą posłów) 20) po art. 14 dodać art… w brzmieniu: „Art… Młodzież zebrana na XX Sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w obliczu rosnącego zadłużenia państwa polskiego apeluje do obecnej klasy politycznej, aby w dyskusji publicznej podejmowała temat wciąż rosnącego długu publicznego i konsekwencji, jakie niesie on dla młodzieży.” ; (Poseł Jakub Lesiński wraz z grupą posłów) (Poseł Bartłomiej Kowalczyk wraz z grupą posłów) 16) skreślić art. 13 i art. 14; (Poseł Dominik Feliks wraz z grupą posłów) Uwaga: Przyjęcie poprawki nr 16 powoduje bezprzedmiotowość poprawek nr 17 i 18. 17) w art. 14 skreślić pkt 1 i 4; (Poseł Dominika Anzel wraz z grupą posłów) 18) w art. 14 dodać pkt 5 w brzmieniu: „5) organizowanie wycieczek szlakiem obiektów nowo utworzonych lub odrestaurowanych dzięki dofinansowaniu unijnemu.”; (Poseł Natalia Kozłowska wraz z grupą posłów) 19) po art. 14 dodać art… w brzmieniu: „Art… Należy zachęcić posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej do uchwalenia ustawy ustanawia- 21) po art. 14 dodać art… w brzmieniu: „Art… Należy ujednolicić na terenie całego kraju system konkursów przedmiotowych dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów. W tym celu Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotuje regulaminy konkursów z poszczególnych przedmiotów, arkusze i materiały egzaminacyjne, spisy lektur i wykaz terminów. Konsekwencją tych działań będzie jednakowy poziom konkursów w każdej gminie, w każdym mieście, powiecie i województwie oraz sprawiedliwa ocena wszystkich uczestników. Pozostałe aspekty dotyczące organizacji i przebiegu tychże konkursów należy pozostawić, na zasadzie subsydiarności, kuratoriom, umożliwiając im wstępną weryfikację.”. (Poseł Krzysztof Kotela-Cios wraz z grupą posłów) Uwaga: Przyjęcie niektórych poprawek spowoduje konieczność zmian numeracji w uchwale oraz wprowadzenie niezbędnych korekt językowych. Załącznik nr 2 UCHWAŁA XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży z dnia 1 czerwca 2014 r. w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Art. 1. 1. Należy zachęcić posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej do uchwalenia ustawy o działalności młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów, która powinna określać: 1) sposób powoływania radnych; 2) liczbę radnych; 3) zakres kompetencji rad w porozumieniu z radami miast, gmin i powiatów; 4) wytyczne dotyczące ich działalności; 5) sposób pozyskiwania funduszy na ich działalność. 2. Należy zalecić utworzenie, na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, w miastach, gminach i powiatach młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów, co umożliwi dzieciom i młodzieży zaangażowanie w działania na rzecz rozwiązywania lokalnych problemów i kształtowanie przyszłości kraju. 3. Na terenie Rzeczypospolitej Polskiej powinien obowiązywać ujednolicony regulamin funkcjonowania młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów opracowany przez dotychczas istniejące młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów, który umożliwi współpracę młodzie�żowych rad miast, gmin i powiatów. 4. Należy zobligować miasta, gminy i powiaty do wydzielania środków finansowych na działanie młodzieżowych rad miast, gmin i powiatów w wysokościach adekwatnych do możliwości budżetów miast, gmin i powiatów. 5. Młodzieżowe rady miast, gmin i powiatów będą prowadziły własne strony internetowe, oficjalne konta na serwisach społecznościowych oraz sporządzały protokoły swoich zebrań. Art. 2. Należy zaproponować utworzenie, przy zastosowaniu uproszczonych procedur, specjalnych funduszy, z których środki będą przeznaczane na wspieranie inicjatyw młodzieżowych realizowanych m.in. przez stowarzyszenia, samorządy szkolne i grupy nieformalne. Celem utworzenia funduszy będzie wspieranie młodych ludzi oraz zachęcanie ich do zwiększania aktyw�ności społecznej i działania na rzecz lokalnej społeczności. Art. 3. 1. Należy zaproponować urzędom i szkołom organizowanie olimpiad z zakresu inicjatyw społecznych w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży. 2. Należy zaproponować kuratoriom oświaty organizowanie konkursu przedmiotowego z wiedzy o społeczeństwie dla szkół gimnazjalnych. Art. 4. 1. Dyrektorom szkół i placówek edukacyjnych należy zalecić zamieszczenie w statutach swoich jednostek organizacyjnych przepisów umożliwiających zwiększanie udziału uczniów 38 w życiu szkoły poprzez powoływanie sądów szkolnych, sejmów uczniowskich i kół dyskusyjnych oraz organizowanie referendów i prawyborów w celu podnoszenia aktywności wyborczej. 2. Należy zalecić organizowanie spotkań wspierających dialog pomiędzy młodymi aktywistami a młodzieżą, która rozpoczyna lub chce rozpocząć działalność społeczną, m.in. poprzez przeprowadzanie lekcji informacyjnych poprzedzających ważne wydarzenia polityczo-społeczne. 3. Należy zaproponować organizowanie spotkań młodzieży z przedstawicielami władz lokalnych w celu ocieplania ich wizerunku. 4. Należy zalecić ustanowienie Dnia Świadomości Obywatelskiej, który będzie okazją do objaśniania młodym ludziom pojęć związanych z polityką: 1) Dzień Świadomości Obywatelskiej przypadałby: a) w roku wyborczym w przeddzień głosowania, b) w roku bez wyborów – w dzień odpowiadający ostatniemu Dniowi Świadomości Obywatelskiej przypadającemu w ostatnim roku wyborczym; 2) w przypadku większej liczby wyborów w danym roku Dzień Świadomości Obywatelskiej przypadałby: a) w przeddzień każdego głosowania, b) w roku powyborczym termin Dnia Świadomości Obywatelskiej odpowiadałby dacie Dnia przed ostatnimi wyborami w roku. 5. Media lokalne oraz portale społecznościowe powinny promować Dzień Świadomości Obywatelskiej oraz inicjatywy takie jak: 1) gry miejskie; 2) szkolenia dla młodzieży; 3) projekty edukacyjne; 4) wymiany międzynarodowe; 5) warsztaty tematyczne; 6) debaty przedwyborcze; 7) symulacja funkcjonowania organów rządowych oraz wyborów. 6. Szkoły powinny promować wśród uczniów wolontariat poprzez organizowanie spotkań z wolontariuszami w celu wymiany doświadczeń. Art. 5. 1. Należy stworzyć ogólnopolski portal wyborczy dla młodzieży, na którym byłyby informacje o programach partii, wyjaśnienia dotyczące założeń i sposobów działania organów centralnych, funkcjonowania systemów wyborczych oraz promocja akcji społecznych na portalach społecznościowych. 2. W celu zapewnienia lepszego przepływu informacji należy utworzyć Młodzieżowy Biuletyn Informacji Publicznej, który będzie zawierać informacje na temat cnót obywatelskich, organizacji pozarządowych oraz innych instytucji działających na terenie miast, gmin i powiatów. 3. Zainteresowane osoby będą otrzymywać biuletyn. 4. Na stronach internetowych lokalnych mediów należy utworzyć zakładki dotyczące aktywności młodzieży. 5. Młodzież korzystająca ze wsparcia portalu będzie promować go w swoich działaniach społecznych, obywatelskich i edukacyjnych. Art. 6. 1. Dyrektorom, pedagogom oraz urzędnikom należy zalecić rozszerzenie podstawy programowej przedmiotu wiedza o społeczeństwie o zajęcia praktyczne z zakresu funkcjonowania instytucji publicznych, organów władzy samorządowej, sądów oraz organizacji pozarządowych poprzez: 1) organizowanie symulacji pracy organów publicznych; 2) wizyty w sądach i udział w rozprawach sądowych; 39 3) spotkania z radnymi, posłami itp.; 4) organizowanie debat. 2. Szkołom proponuje się organizowanie wymian młodzieżowych i staży międzynarodowych we współpracy z organizacjami pozarządowymi w celu promowania wśród młodzieży aktywnego działania. 3. Szkoły powinny współpracować z lokalnymi organizacjami pozarządowymi i lokalnymi mediami w celu promowania szkoły oraz zachęcania młodzieży do aktywnego działania. Art. 7. Organizacje pozarządowe lub szkoły powinny organizować konkursy o tematyce spo�łecznej i obywatelskiej w celu podnoszenia świadomości wyborczej młodzieży oraz zachęcania do udziału w wyborach. Art. 8. 1. Należy zwrócić się do Parlamentu Europejskiego o organizowanie w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na terenie Unii Europejskiej prawyborów do Parlamentu Europejskiego w celu przygotowania młodzieży do udziału w prawdziwych wyborach. 2. Należy zwrócić się do eurodeputowanych z właściwych okręgów wyborczych o organizację wyjazdów studyjnych do Brukseli dla uczniów – społeczników, którzy swoją działalnością szczególnie wyróżniają się w życiu obywatelskim lokalnej społeczności. Wyjazdy te byłyby okazją do pogłębienia wiedzy na temat Unii Europejskiej oraz rekompensowałyby wkład pracy włożony w rozwijanie aktywności społecznej obywateli z lokalnych społeczności. 3. Należy zwrócić się do przedstawicieli partii politycznych z propozycją organizowania debat dla młodzieży w celu przedstawiania programów partii i poglądów poszczególnych kandydatów startujących w wyborach do Parlamentu Europejskiego, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i samorządu terytorialnego. Art. 9. W celu zwiększenia wpływu młodych ludzi na prace rządu Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i Parlamentu Europejskiego powinno się: 1) powołać Sejm Dzieci i Młodzieży, którego posiedzenia odbywałyby się regularnie co dwa miesiące; wybrany spośród posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej reprezentant przedstawiałby Izbie pomysły wypracowane podczas obrad Sejmu Dzieci i Młodzieży; posłami pierwszej kadencji stałego Sejmu Dzieci i Młodzieży byliby posłowie XX Sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży; 2) ułatwić i skrócić procedury dotyczące wymian międzynarodowych uczniów i uzyskiwania dotacji na ten cel; 3) organizować co roku konferencję młodzieży z państw Unii Europejskiej w celu wska�zywania i rozwiązywania wspólnych problemów dzieci i młodzieży. Art. 10. Należy zachęcić starostwa powiatowe, urzędy miejskie oraz urzędy miast i gmin do większego zaangażowania w pozyskiwanie funduszy dla podległych im szkół na szkolenie grona pedagogicznego w zakresie ułatwiania placówkom oświatowym organizacji wymian uczniowskich i rozwijania zainteresowań uczniów. Art. 11. W celu poszerzania wiedzy młodych ludzi na temat danego kraju i jego kultury, poprawy ich umiejętności językowych i umożliwiania im zapoznania się z europejskim rynkiem pracy należy zachęcić placówki oświatowe do uznawania okresów nauki odbywanej przez uczniów w czasie wymiany w szkołach na terenie Unii Europejskiej. 40 Art. 12. W celu poprawiania i umacniania dobrego wizerunku młodzieży, podnoszenia świadomości potrzeby większej aktywności społecznej, wzmacniania głosu młodych obywateli oraz rozwijania dyskusji publicznej należy zachęcić Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz stacje komercyjne do zmian programowych. Zmiany te powinny prowadzić do zwrócenia większej uwagi na problemy dzieci i młodzieży poprzez tworzenie audycji oraz programów informacyjnych skierowanych do młodych ludzi i redagowanych przez ich rówieśników. Art. 13. Młodzież zebrana na XX Sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w obliczu rosnącego zadłużenia państwa polskiego apeluje do obecnej klasy politycznej, aby w dyskusji publicznej podejmowała temat wciąż rosnącego długu publicznego i konsekwencji, jakie niesie on dla młodzieży. Art. 14. Należy ujednolicić na terenie całego kraju system konkursów przedmiotowych dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów. W tym celu Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotuje regulaminy konkursów z poszczególnych przedmiotów, arkusze i materiały egzaminacyjne, spisy lektur i wykaz terminów. Konsekwencją tych działań będzie jednakowy poziom konkursów w każdej gminie, w każdym mieście, powiecie i województwie oraz sprawiedliwa ocena wszystkich uczestników. Pozostałe aspekty dotyczące organizacji i przebiegu tychże konkursów należy pozostawić, na zasadzie subsydiarności, kuratoriom, umożliwiając im wstępną weryfikację. str.str. TREŚĆ XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w dniu 1 czerwca 2014 r. str. Porządek dzienny Marszałek Sejmu Ewa Kopacz . . . . . . . . . . . . . .3 Otwarcie posiedzenia Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Justyna Opoka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . . . 4 Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak . . . . .4 Prezes Centrum Edukacji Obywatelskiej Jacek Strzemieczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 P.o. Dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji Aleksandra Zawłocka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Punkt 1. porządku dziennego: Przedstawiony przez komisję projekt uchwały Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich Poseł Sprawozdawca Adrian Kościk . . . . . . . . .7 Poseł Dawid Szulc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Poseł Kamil Moneta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Poseł Damian Kowalewski . . . . . . . . . . . . . . . 10 Poseł Julia Kubiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Poseł Artur Konieczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 Poseł Paweł Panek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 Poseł Mateusz Mucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Poseł Piotr Michalak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Poseł Dominik Feliks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Poseł Anna Zdubek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Poseł Jakub Lesiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Poseł Stanisław Wilemborek . . . . . . . . . . . . . .13 Poseł Natalia Drohobycka . . . . . . . . . . . . . . . 14 Poseł Paweł Skibiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Poseł Natalia Kozłowska . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Poseł Julia Jacek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Poseł Krzysztof Kotela-Cios . . . . . . . . . . . . . . 15 Poseł Agata Niewiadomska . . . . . . . . . . . . . . .15 Poseł Celestyna Miłoś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Poseł Patrycja Marcinkowska . . . . . . . . . . . . .16 Poseł Justyna Dębska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Poseł Magdalena Fabiszewska . . . . . . . . . . . . .16 Poseł Jakub Boros . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Igor Kaczmarczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Poseł Bartosz Młynarczyk . . . . . . . . . . . . . . . .18 Poseł Bartłomiej Waśniowski . . . . . . . . . . . . . 18 Poseł Agata Hyrlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Poseł Michał Szkaradek . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Poseł Karol Nowakowski . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Poseł Paweł Turski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 str. Poseł Rafał Ruczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Poseł Paweł Janusiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak . . . . . . . . . . . .21 Głosowanie Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Mateusz Wojcieszak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak . . . . . . . . . . . .24 Punkt 2. porządku dziennego: Pytania do ministra edukacji narodowej Poseł Mateusz Pogorzelski . . . . . . . . . . . . . . . 24 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . . 25 Poseł Bartłomiej Kowalczyk . . . . . . . . . . . . . . 26 Poseł Daria Wąs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Poseł Katarzyna Zielińska . . . . . . . . . . . . . . . .26 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . . 26 Poseł Oliwia Kiliańska . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . . 27 Poseł Katarzyna Bałazińska . . . . . . . . . . . . . .27 Poseł Agata Sosnowska . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Poseł Joanna Jaworska . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . . 28 Wicemarszałek Sejmu Wanda Nowicka . . . . . 29 Poseł Karolina Koster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . . 29 Poseł Arkadiusz Siwko . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Ewa Dudek . . . . . . . . . .30 Wiceprezes Rady Ministrów Minister Gospodarki Janusz Piechociński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 Zamknięcie posiedzenia Załącznik nr 1 – Teksty zgłoszonych poprawek Zestawienie poprawek zgłoszonych do projektu uchwały XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Załącznik nr 2 Uchwała XX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży z dnia 1 czerwca 2014 r. w sprawie propagowania wśród młodzieży postaw obywatelskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 105 egz.