Spis treści
Transkrypt
Spis treści
Spis treści PRZEDMOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 ROZDZIAŁ 1 WPROWADZENIE DO EKONOMII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.1. Definicja i metoda ekonomii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.2. Mikro- i makroekonomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.3. Potrzeby ludzkie i środki ich zaspokajania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 1.4. Wybór ekonomiczny – podstawowe problemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 1.5. Ekonomia pozytywna i normatywna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 1.6. Systemy gospodarcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 1.7. Podmioty w gospodarce rynkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 1.8. Główne zasady ekonomii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 1.9. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 1.10. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 ROZDZIAŁ 2 RYNEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 2.1. Pojęcie i rodzaje rynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 2.2. Popyt i jego determinanty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 2.3. Podaż i jej determinanty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 2.4. Równowaga i nierównowaga rynkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 2.5. Cena maksymalna i minimalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 2.6. Podatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 2.7. Zawodność mechanizmu rynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 2.8. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 2.9. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 4 K. Sieradzka – Podstawy mikroekonomii ROZDZIAŁ 3 ELASTYCZNOŚĆ POPYTU I PODAŻY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 3.1. Elastyczność cenowa popytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 3.2. Elastyczność mieszana popytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 3.3. Elastyczność dochodowa popytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 3.4. Elastyczność cenowa podaży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 3.5. Przychód całkowity, przeciętny i marginalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 3.6. Elastyczność a przychody przedsiębiorstw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3.7. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 3.8. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 ROZDZIAŁ 4 PODSTAWY DECYZJI EKONOMICZNYCH KONSUMENTA . . . . . . . . . . 79 4.1. Wprowadzenie do teorii wyboru konsumenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 4.2. Pojęcie użyteczności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 4.3. Krzywe obojętności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 4.4. Linia budżetowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 4.5. Równowaga konsumenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 4.6. Efekt substytucyjny i dochodowy zmian ceny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 4.7. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 4.8. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 ROZDZIAŁ 5 TEORIA PRODUKCJI I KOSZTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 5.1. Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 5.2. Wprowadzenie do teorii produkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 5.3. Jednoczynnikowa funkcja produkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 5.4. Dwuczynnikowa funkcja produkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 5.5. Koszty produkcji – wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 5.6. Krótkookresowe koszty produkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 5.7. Długookresowe koszty produkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 5.8. Zysk przedsiębiorstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 5.9. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 5.9. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Spis treĤci 5 ROZDZIAŁ 6 KONKURENCJA DOSKONAŁA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 6.1. Wprowadzenie do form rynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 6.2. Konkurencja doskonała – założenia modelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 6.3. Krótko- i długookresowe decyzje produkcyjne przedsiębiorstwa . . . . . . . . . 136 6.4. Krótko- i długookresowa równowaga rynkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 6.5. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 6.6. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 ROZDZIAŁ 7 MONOPOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 7.1. Cechy monopolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 7.2. Przychód i cena w warunkach monopolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 7.3. Równowaga monopolu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 7.4. Podaż monopolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 7.5. Różnicowanie cen w warunkach monopolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 7.6. Monopol naturalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 7.7. Porównanie monopolu i konkurencji doskonałej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 7.8. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 7.9. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 ROZDZIAŁ 8 KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA I OLIGOPOL . . . . . . . . . . . . . . 163 8.1. Konkurencja monopolistyczna – charakterystyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 8.2. Przedsiębiorstwo na rynku konkurencji monopolistycznej . . . . . . . . . . . . . . 164 8.3. Cechy oligopolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 8.4. Bariery wejścia na rynek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 8.4.1. Koncepcja J. Baina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 8.4.2. Koncepcja Sylosa-Labiniego i Modiglianiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 8.4.3. Teoria rynków spornych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 8.5. Modele oligopolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 8.6. Podstawy teorii gier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 8.6.1. Strategia dominująca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 8.6.2. Gry o stałej sumie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 8.6.3. Gry o sumie niezerowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 6 K. Sieradzka – Podstawy mikroekonomii 8.7. Przywództwo cenowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 8.8. Oligopol – współpraca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 8.9. Polityka antymonopolowa państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 8.10. Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 8.11. Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 ROZDZIAŁ 9 RYNEK CZYNNIKÓW PRODUKCJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 9.1. Rynek czynników produkcji – wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. 9.6. 9.1.1. Popyt na czynniki produkcji w warunkach konkurencji doskonałej . . 189 9.1.2. Popyt na czynniki produkcji w warunkach konkurencji niedoskonałej . . 191 9.1.3. Podaż czynników produkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 9.1.4. Zatrudnienie czynników produkcji w różnych formach rynku . . . . . . 193 9.1.5. Wynagrodzenie transferowe i renta ekonomiczna . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Rynek pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 9.2.1. Rynek pracy w warunkach konkurencji doskonałej . . . . . . . . . . . . . . . 198 9.2.2. Rynek pracy w warunkach konkurencji niedoskonałej . . . . . . . . . . . . . 203 9.2.3. Rola związków zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 Rynek ziemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Rynek kapitału . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Zadania i ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 Odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 BIBLIOGRAFIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 WYKAZ OZNACZEŃ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221