O procesorach i procesach myślowych Elementy kognitywistyki

Max Urchs
O procesorach
i procesach myślowych
Elementy kognitywistyki
tłumaczenie fragmentów niemieckich
Anita Pacholik-Żuromska
Toruń 2009
Spis treści
Rozdział 1. Czym jest kognitywistyka?
1.1. Perspektywa historyczna . . .
1.2. Czym się zajmuje? . . . . . .
1.3. O systemach kognitywnych .
1.3.1. Typy systemów . . .
1.3.2. Systemy kognitywne
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2
6
16
17
19
2.1. Mroczne początki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.1. Paradoksalny mechanizm. . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.2. Ars Magna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.3. Przełom renesansu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2. Od Kartezjusza do Leibniza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3. Przedwiośnie sztucznej inteligencji . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3.1. Konrad Zuse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3.2. Komputery w służbie wojska . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3.3. Powstanie logiki matematycznej . . . . . . . . . . . . . .
2.4. Obliczalność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4.1. Hipoteza Churcha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4.2. Maszyny Turinga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5. Propozycja Alana Turinga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5.1. Gra w udawanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5.2. Interpretacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6. Przegląd kontrargumentów przeciwko możliwości myślenia maszyn
2.6.1. Bez duszy ani rusz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.2. Czarnoksiężnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.3. A co do tego ma świadomość? . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
24
25
27
29
30
37
37
39
42
44
45
47
50
51
55
59
61
63
68
Część I
O maszynach liczących
Rozdział 2. Z historii sztucznej inteligencji
Spis treci
X
2.6.4. Komputer nie zna piękna... . . . .
2.6.5. ... ani nie jest twórczy . . . . . . .
2.6.6. Ciągłość w systemie nerwowym . .
2.6.7. Co można symulować? . . . . . . .
2.6.8. Czy jesteśmy antroposzowinistami?.
2.6.9. Inteligencja „nie-z-tego-świata” . . .
2.6.10. Warunki równe dla wszystkich! . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
69
71
73
76
77
78
86
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
91
91
93
95
101
104
108
109
112
114
117
117
119
125
129
136
4.1. Konekcjonizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.1. Przetwarzanie równoległe i rozproszone . . . . . . . . . . . .
4.1.2. Perceptron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2. Systemy zdolne do uczenia się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.1. Definicja sieci neuronowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.2. Sieci EBP i inne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3. Kilka pytań metodologicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.1. Porównanie z biologicznymi sieciami neuronowymi . . . . . .
4.3.2. Czy hipoteza systemu symboli staje się bardziej przekonująca?.
4.3.3. Chińska sala gimnastyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
144
145
146
148
148
150
154
157
164
167
Rozdział 3. Krytyka klasycznej SI
3.1. Przełomowe programy pierwszej fazy .
3.1.1. Shrdlu oraz Hacker . . . .
3.1.2. Programy gier strategicznych .
3.1.3. Komputery a język . . . . . .
3.1.4. Systemy eksperckie . . . . . .
3.1.5. GPS . . . . . . . . . . . . .
3.2. Hipoteza systemu symboli . . . . . . .
3.2.1. Uniwersalne systemy symboli
3.2.2. Formułowanie hipotezy . . .
3.2.3. Mocna hipoteza . . . . . . .
3.3. Filozofia a technologia. . . . . . . . .
3.3.1. Wiedza nieformalizowalna . .
3.3.2. Chiński pokój . . . . . . . .
3.3.3. Reprezentacja wiedzy . . . . .
3.3.4. Cyc czy Cog? . . . . . . . .
3.3.5. ... a co potem? . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Rozdział 4. Od nowa
Spis treci
XI
Część II
O mózgu i umyśle
Rozdział 5. Procesy mentalne
5.1. Inteligencja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.1. Kłopoty z definicją . . . . . . . . . . . .
5.1.2. Jak mierzyć inteligencję? . . . . . . . . .
5.1.3. Modele inteligencji . . . . . . . . . . . .
5.1.4. Czy jest to własność projektowana? . . .
5.1.5. Neurofilozofia a umysł . . . . . . . . . .
5.2. Magiczny kawałek materii . . . . . . . . . . . . .
5.2.1. Budowa układu nerwowego . . . . . . .
5.2.2. Komórka nerwowa . . . . . . . . . . . .
5.2.3. Synapsa. . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.4. Przewodzenie bodźców . . . . . . . . . .
5.2.5. Struktura mózgu . . . . . . . . . . . . .
5.3. Mózg w akcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3.1. Phineas Gage i urzędnik francuski . . . .
5.3.2. Czy myślimy mózgiem? . . . . . . . . .
5.3.3. Emocje . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3.4. Stymulowanie mózgu . . . . . . . . . .
5.4. Metody badania mózgu . . . . . . . . . . . . . .
5.4.1. Wczesne badania mózgu . . . . . . . . .
5.4.2. Metody obrazowania mózgu . . . . . . .
5.4.3. Co wyjaśniają metody obrazowe? Krytyka
5.5. Czym się różni mózg od komputera? . . . . . . .
5.5.1. Struktury niepodobne . . . . . . . . . .
5.5.2. Różnice funkcjonalne . . . . . . . . . .
5.5.3. Czy myślimy dedukcyjnie? . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
metodologiczna
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
175
175
176
179
186
187
191
192
195
197
198
202
210
210
214
216
219
222
222
224
229
233
234
235
238
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
245
246
251
255
256
260
265
267
271
Rozdział 6. Filozofia umysłu
6.1. Co to jest filozofia umysłu? . . . . . . . .
6.1.1. Ignorabimus? . . . . . . . . . . .
6.1.2. Neurofilozofia świadomości . . .
6.1.3. Podejścia od strony analizy języka
6.1.4. Materialistyczne ujęcia umysłu . .
6.1.5. Nędza zdrowego rozsądku . . . .
6.2. Współczesna faza dyskusji . . . . . . . . .
6.2.1. Behawioryzm. . . . . . . . . . .
6.2.2. Identyczność ciało–umysł . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
XII
6.3. Funkcjonalizm. . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.1. Przyczynowość mentalna . . . . . . . .
6.3.2. Rodzaje funkcjonalizmu . . . . . . . .
6.3.3. Kto ma świadomość? . . . . . . . . . .
6.3.4. Qualia . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.5. Redukcyjny a nieredukcyjny fizykalizm
6.3.6. Monizm anomalny . . . . . . . . . . .
Spis treci
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
282
282
286
289
294
301
302
7.1. Człowiek z perspektywy SI . . . . . . . . . . . . . .
7.1.1. Zmiany w społecznym wizerunku człowieka .
7.1.2. Złowrogi obraz robota . . . . . . . . . . . .
7.2. Odzyskiwanie świata? O neuroprotezach . . . . . . .
7.2.1. Skład części zapasowych? . . . . . . . . . . .
7.2.2. Transhumanizm . . . . . . . . . . . . . . .
7.2.3. Wariacje fantomatyczne . . . . . . . . . . .
7.3. Człowiek czy maszyna – fałszywa alternatywa . . . . .
7.3.1. Istoty hybrydowe? . . . . . . . . . . . . . .
7.3.2. Robot jako obiekt ewokacyjny . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
311
312
315
317
322
327
332
334
334
335
Rozdział 7. Wirealność
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339
Indeks osobowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353
Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357