Rehabilitacja pulmonologiczna (*)

• Rehabilitacja pulmonologiczna jest opartą na danych naukowych, wielodyscyplinarną i
złożoną interwencją u objawowych chorych na przewlekłe choroby układu oddechowego,
których codzienna aktywność życiowa często jest ograniczona. Włączona do
zindywidualizowanego leczenia chorego rehabilitacja pulmonologiczna ma na celu
zmniejszenie nasilenia objawów, zoptymalizowanie stanu czynnościowego, zwiększenie
zaangażowania chorego oraz zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej poprzez
ustabilizowanie lub zmniejszenie ogólnoustrojowych przejawów choroby.
• Rehabilitacja pulmonologiczna może być wartościowa u wszystkich chorych, u których
objawy z układu oddechowego wiążą się ze zmniejszeniem wydolności czynnościowej lub
obniżeniem jakości życia związanej ze zdrowiem, i powinna stanowić integralną część
postępowania terapeutycznego.
• Programy rehabilitacji pulmonologicznej obejmują:
1) ocenę chorego
2) trening fizyczny
3) edukację
4) interwencję żywieniową
5) wsparcie psychospołeczne.
Tolerancja wysiłku
• U osób z przewlekłą chorobą układu oddechowego nietolerancja wysiłku fizycznego jest
jednym z głównych czynników ograniczających ich aktywność życiową. Głównymi
objawami ograniczającymi zdolność do wykonywania wysiłku u większości chorych są
duszność i zmęczenie.
• Aspekty psychologiczne i społeczne
• Przewlekła choroba układu oddechowego wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia
lęku, depresji i innych zaburzeń zdrowia psychicznego. Chorzy często odczuwają strach i lęk
przed epizodami duszności i podczas duszności. Frustracja wywołana złym stanem zdrowia i
niemożnością podejmowania różnych aktywności może się przejawiać w postaci drażliwości,
pesymizmu i nieprzyjaznego stosunku do innych. W późniejszych stadiach choroby układu
oddechowego pojawia się często postępujące poczucie beznadziejności i bezradności.
• Wsparcie psychologiczne i społeczne w trakcie rehabilitacji pulmonologicznej może
ułatwiać proces przystosowywania się poprzez wspieranie myśli i zachowań adaptacyjnych,
pomaganie chorym w redukowaniu negatywnych emocji i zapewnianie wsparcia społecznego.
• Chorych należy uczyć rozpoznawania objawów stresu i technik radzenia sobie ze stresem
(np. trening relaksacyjny).
Zalecenia
1. Badanie przesiewowe w kierunku lęku i depresji powinno stanowić część wstępnej oceny
chorego.
2. Chociaż wraz z rehabilitacją pulmonologiczną może następować poprawa w zakresie
związanego z chorobą podstawową lęku i depresji o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu,
to chorych z poważną chorobą psychiczną należy skierować do właściwego specjalisty.
3. Zachęca się do promocji należytego systemu wsparcia chorego.