Pobierz biuletyn informacyjny

Transkrypt

Pobierz biuletyn informacyjny
nr 4
Styczeń 2012
5 | Nowa koncepcja
funkcjonowania KSAP
w czasie kryzysu
wywiad z dyrektorem KSAP
dr. hab. Jackiem Czaputowiczem
7 | Zderzenie
tegorocznych
absolwentów
z rzeczywistością
pożegnanie słuchaczy XXI Promocji
Stanisław Konarski
10 | Wizyta studyjna
w Londynie
poszukiwacze dobrych rozwiązań
Spotkanie Sieci Dyrektorów
Europejskich Instytutów i Szkół
Administracji Publicznej (DISPA)
W poszukiwaniu liderów administracji
W dniach 13 i 14 października 2011 roku w Krajowej Szkole Administracji
Publicznej odbyło się spotkanie Dyrektorów Europejskich Instytutów i Szkół
Administracji Publicznej (DISPA). Tematem przewodnim spotkania było
„Przywództwo w zmieniającej się administracji publicznej” oraz efektywne
prowadzenie szkoleń w tym zakresie.
Oprócz dyrektorów większości europejskich instytucji partnerskich KSAP
w spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele European Administrative
School, Komisji Europejskiej oraz organizacji międzynarodowych, takich jak
IASIA czy NISPAcee. Brali w nim także udział słuchacze Szkoły.
Spotkanie umożliwiło wymianę doświadczeń w zakresie szkoleń z przywództwa w służbie cywilnej oraz poznanie systemu szkoleń w państwach
sąsiedzkich. Uczestnicy przyjęli rezolucję dotyczącą kierunków dalszego
działania sieci.
Spotkanie otworzył Sławomir Brodziński, szef Służby Cywilnej, a dyrektor KSAP dr hab. Jacek Czaputowicz przedstawił agendę spotkania. Podczas
dwóch sesji plenarnych prezentowano doświadczenia poszczególnych krajów
w dziedzinie szkoleń z zakresu przywództwa w służbie cywilnej. Uczestnicy
grup roboczych zajęli się problemami etyk i przywództwa, przywództwa jako
czynnika prowadzącego do zmiany, związków przywództwa z profesjonalizacją
kadr oraz rozwijania talentu przywódczego.
13-21 | Konferencje
w KSAP
22 | ENA, KSAP
i BAKÖV o europejskich
sprawach
seminarium upamiętniające
dwudziestolecie Trójkąta Weimarskiego
24 | Nowe wyzwania
na rynku szkoleń dla
urzędników
wywiad z dr Marcinem Sakowiczem,
kierownikiem Ośrodka Kształcenia
Ustawicznego w KSAP
26 | SENSE uczy
reagować na kryzys
W KSAP odbyły się już pierwsze trzy
szkolenia
27 | Akademia Administracji Partnerstwa
Wschodniego
W KSAP odbyły się już dwie edycje
szkoleń
2
biuletyn informacyjny K | S|A|P
styczeń 2012
BUDAPESZTEŃSKO-WARSZAWSKA REZOLUCJA CZŁONKÓW DISPA
Obserwując postęp uczyniony od czasu przyjęcia Manifestu Strasburskiego, uważamy za ważne potwierdzenie
niektórych podstawowych zasad, które powinny kierować naszą pracą i wyznaczać kierunek dalszych działań,
zapewniających osiągnięcie zamierzonych celów.
Celami tymi są:
■■ Przyczynianie się do budowy sprawnej i efektywnej administracji publicznej, która będzie odpowiadała na potrzeby i oczekiwania obywateli, a której tworzenie jest jednym z zasadniczych zadań wszystkich rządów.
■■ Promowanie, poprzez nasze działania, wspólnych wartości Unii Europejskiej i dalszy rozwój naszych więzi
z instytucjami europejskimi. Uwzględniając dziedziny aktywności szczegółowo określone w Manifeście Strasburskim, sądzimy, że powinny być podjęte następujące kroki:
■■ Koordynowanie w sposób nieformalny naszego udziału w ważniejszych wydarzeniach, które dotyczą administracji
publicznej oraz szkoleń i programów rozwoju urzędników publicznych zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza
nią, oraz raportowanie rezultatów w całej sieci.
■■ Badanie, w jaki sposób rozwijać mocniejsze więzi między Instytutami i Szkołami w pozostałych krajach Europy.
■■ Akcentowanie w naszych poszczególnych szkoleniach i programach rozwojowych kierowanych do urzędników
publicznych żywotnego znaczenia strategicznego i profesjonalnego zarządzania zasobami ludzkimi.
■■ Wzmacnianie naszych związków ze wszystkimi europejskimi instytucjami oraz zachęcanie Europejskiej Szkoły
Administracji do składania propozycji dotyczących sposobów osiągania tych celów w praktyce.
■■ Wzmacnianie naszych kanałów komunikacji, w szczególności przez próbę ponownego uruchomienia sieci
„DISPA wiki”, aby skuteczniej dzielić się dobrymi praktykami na takich polach, jak ocena wpływu naszych działań,
wskaźniki efektywności, rozwój przywództwa, etos życia publicznego itd.
■■ Zapewnienie ogółowi obywateli lepszego wglądu w nasze przedsięwzięcia oraz zbadanie, jaki użytek może zostać
zrobiony z narzędzi, takich jak Wikipedia, Facebook czy Google, jak również zachęcanie każdego z członków
naszej sieci do wprowadzania informacji o DISPA na swoich stronach internetowych.
Tam gdzie potrzebne będą dalsze kroki do zapewnienia praktycznego wdrażania tych zamierzeń, prosimy następne „DISPA Trio” o zbadanie sprawy i przedstawienie jej na kolejnym spotkaniu DISPA wraz z propozycjami
konkretnych rozwiązań.
Sławomir
Brodziński
witając uczestników, wyraził pogląd, że jest to dla
Polski szczególnie ważne
spotkanie, w szczególnie
ważnym dla niej czasie.
W trakcie polskiej prezydencji
w Radzie UE Polska przewodniczy też pracom European Union Public Administration Network (EUPAN).
– EUPAN to nieformalna sieć współpracy między dyrektorami generalnymi odpowiedzialnymi w swoich krajach – członkach Unii Europejskiej – za administrację. Jest to platforma
wymiany poglądów, doświadczeń i dobrych praktyk stworzona po to, aby podwyższać jakość administracji publicznej
w Europie. Podczas trwania polskiej prezydencji w Radzie UE
sprawujemy w niej przewodnictwo – mówił minister.
Potrzebujemy odpowiedzi na pytanie:
„jak robić więcej, mając mniej?”. To jest
prawdziwe wyzwanie dla administracji.
Sławomir Brodziński
Sławomir Brodziński uznał, że w ramach podejmowanych działań podczas przewodnictwa w EUPAN naszym
sukcesem było zorganizowanie szóstej Konferencji Jakości.
– Jej główny temat – „Dobrze robić w Europie dobre rzeczy
poprzez sektor publiczny bardziej zorientowany na rezultaty”
– współbrzmi z dzisiejszym spotkaniem. Nie trzeba mówić,
jak ważną rolę odgrywają w Europie Instytuty i Szkoły Administracji Publicznej. W Polsce tę istotną misję pełni KSAP
– zaznaczał minister.
Minister Brodziński uznał za rzecz bardzo istotną to,
że DISPA, tak jak i EUPAN, nie tylko prowadzi skuteczną platformę wymiany idei użytecznych dla administracji
publicznej. Podejmuje również różnorakie działania, jak
choćby wspólne programy treningowe i warsztaty.
– Jestem bardzo zadowolony z tego powodu, że KSAP bierze aktywny udział w działalności DISPA – mówił minister.
– Moim zdaniem temat dzisiejszego spotkania „Przywództwo
w zmieniającej się administracji publicznej” jest bardzo ważny i aktualny. Administracja potrzebuje liderów, szczególnie
w czasie kryzysu. Potrzebujemy odpowiedzi na pytanie: „jak
robić więcej, mając mniej?”. To jest prawdziwe wyzwanie dla
administracji i mam nadzieję, że jest to „mission possible”.
Minister życzył członkom DISPA wzmocnienia współpracy w budowaniu zintegrowanej sieci w Europie.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
Dyrektor Jacek Czaputowicz przedstawił agendę
spotkania. – Podczas naszego spotkania zastanowimy się
przede wszystkim, co to znaczy
być liderem w administracji publicznej? Czy możemy nauczać
przywództwa? – mówił dyrektor Czaputowicz. – Wydaje mi
się, że możemy zdefiniować lidera jako osobę, która prowadzi
zespół ku wyznaczonym celom. Pokazuje mu drogę, kierunek,
w którym każdy członek zespołu czuje się aktywnie zaangażowany w proces zmian. Rola lidera jest niesłychanie ważna.
Jeśli mamy zmodernizować sektor publiczny, musimy wykorzystywać atuty i mocne strony urzędników. Lider to osoba silnie
zaangażowana, zdolna motywować i pobudzać w ludziach to,
co jest najlepsze, aby osiągnąć zamierzone cele.
Dyrektor zapowiedział dyskusje o tym, czy przywództwa można nauczać i co to jest adaptive leadership, jakie są
potrzeby treningu przywództwa w administracji publicznej
w oparciu o doświadczenia z Włoch, Polski i Niemiec.
- Podzielimy się też na cztery grupy robocze, w których
omawiać będziemy zagadnienia relacji między przywództwem
a rozwojem talentów, przywództwem a postępowaniem etycznym, przywództwem jako zarządzaniem zmianami oraz przywództwem a profesjonalizacją zasobów ludzkich – mówił
dyrektor Czaputowicz.
Ważnym tematem spotkania była też współpraca z sąsiadami Unii Europejskiej. Trzy prezentacje partnerskich
instytucji – NAPA, ReSPA i NISPAcce – poświęcone zostały
wyzwaniom administracji publicznej w zakresie szkoleń
w krajach sąsiedztwa. Uczestnicy spotkania wysłuchali
też prezentacji pokazującej doświadczenia młodej Krajowej Akademii Administracji Publicznej NAPA z Ukrainy
oraz ReSPA – Regionalnej Szkoły Administracji Publicznej
działającej na terenie Czarnogóry, ale uczącej urzędników
z całego regionu Bałkanów.
Dyrektor podkreślał, że szczególną rolę w szkoleniu administracji krajów sąsiedztwa UE odgrywać może powołana właśnie Akademia Administracji Publicznej Partnerstwa
Wschodniego, która została utworzona przy KSAP.
Luc Roullet, ekspert
w dziedzinie szkoleń z zakresu leadership z Y-Motions
International, podziękował
za możliwość występowania
przed tak szacownym audytorium. Opowiedział o swoich doświadczeniach z czasu,
kiedy doradzał prezydentowi
Madagaskaru we wprowadzaniu zmian reformujących
ten piękny, ale i bardzo biedny kraj. Podjął się tej misji, gdy
tylko skończył studia na Harwardzie.
– Prezydent był bardzo zmotywowany do wprowadzania
zmian. Byłem jednym z liderów jego grupy doradczej. Teraz
3
jeszcze wyglądam jak student, ale wtedy naprawdę dopiero co je
skończyłem naukę. Byłem bardzo podekscytowany, miałem jasną
wizję, co trzeba zrobić, żeby było dobrze. Po miesiącu pracy jeden
z malgaskich doradców prezydenta zaatakował mnie personalnie. Zarzucił mi, że niczego nie rozumiem, że jestem aroganckim Francuzem, że marnuję czas na Madagaskarze, że Francja
nie pomaga jego krajowi. To było dziesięć minut ostrego bombardowania zarzutami. Jak zaznaczyłem, właśnie skończyłem
studia i miałem jeszcze w głowie schematy, co powinienem
w takiej sytuacji zrobić. Miałem świeżo w pamięci podobne doświadczenia z warsztatów akademickich sprzed kilku
miesięcy. Zrobiłem to, czego się nauczyłem w szkole: słuchałem i słuchałem. Na koniec powiedziałem „Dziękuję bardzo,
przyjmuję, co mi powiedziałeś, i będę się do tego stosował”.
Niedługo potem zostaliśmy najbliższymi współpracownikami
i naprawdę bardzo daleko posunęliśmy sprawy modernizacji
kraju. Teraz jest między nami wspaniała przyjaźń zawodowa.
Luc Roullet zaznaczył, że w tej historii jest nauka i dla
wielu słuchaczy, którzy będą się podejmować trudnych
zadań wprowadzania zmian w Europie i kraju. Prelegent
przedstawił planszę z łodzią rozhuśtaną na falach oceanu.
Porównał jej los z tym, co się dzieje obecnie w Europie.
- Raz jesteśmy na górze, raz na dole. Wspięcie się na falę
może zabrać nam wiele lat. Gdzie nie spojrzeć, tam widzimy
wyzwania. Kryzys finansowy i deficyty nakazują „rób więcej,
mając mniej”. Są problemy demograficzne, środowiskowe,
konflikty między Unią i państwami, państwami a regionami,
regionami a miastami… Co należy zatem robić? Najuczciwszą
odpowiedzią jest „nie wiem”. Jak uczyć służby publiczne, aby
potrafiły sprostać tak skomplikowanym wyzwaniom?
Luc Roullet uznał, że europejskie kraje potrzebują
urzędników myślących systematycznie i stymulują zmiany.
Przywództwo to sztuka uwalniania i mobilizowania potencjału każdego i wszystkich dla osiągnięcia sukcesu wszystkich. Prelegent postawił najważniejsze pytania dotyczące
przywództwa: czy doświadczenie może je rozwijać? Czy
przywództwa można nauczać i czy może być ono nauczane
w szkołach? Na wszystkie udzielił odpowiedzi twierdzącej.
Odpowiednie przygotowanie urzędnika do pełnienia funkcji przywódcy wymaga odpowiednich lektur, przerobienia
studiów przypadku z jasnymi rozwiązaniami problemów.
Uczący się przywództwa powinni rozwijać swoje osobiste
oraz grupowe zdolności, uczyć się, jak balansować grupową nierównowagę, rozróżniać władzę (authority) od
przywództwa (leadership), rozwijać swoje umiejętności
wysłuchiwania innych.
Wojciech Bednarek przedstawił rezultaty dyskusji
w jednej z grup roboczych. Jej
tematem było przywództwo
jako czynnik zmian. Dyskutanci skupili się na zagadnieniach działań prowadzących
do inicjowania i do wprowadzania zmian oraz zdolnościach potrzebnych do tego.
4
biuletyn informacyjny K | S|A|P
– Proces zmian musi być poprzedzony refleksją, po co te zmiany i jakiego rodzaju zmian potrzebujemy. Decydenci powinni
być wizjonerami. Dla liderów posiadanie szerokiej perspektywy bieżącego problemu to kluczowa sprawa. Zbierając informacje z różnych źródeł, mogą identyfikować problem, który
wymaga zmiany.
Ostateczne powodzenie wprowadzania zmian zależy od
zaangażowania się uczestników procesu. Rolą lidera jest
trafić do umysłów i odpowiednio je przygotować. Ludzie
niechętnie przyjmują zmiany, ponieważ się ich obawiają.
Dobry lider próbuje zaangażować ich w proces zmian, daje
im możliwość wyrażenia lęku, podzielenia się pomysłami,
użycia ich możliwości.
Aspekt organizacyjny odgrywa kluczową rolę we
wprowadzaniu zmian. Jasno określone cele, obowiązki
i odpowiedzialność powinny być podzielone pomiędzy
uczestników. Powinien też być zbudowany system infor-
styczeń 2012
macji zwrotnej, aby upewniać się, czy reakcje następują
w odpowiednim czasie. Przy trudnych procesach zmian
nieunikniony jest opór wobec ich wprowadzania. W takich
sytuacjach rolą lidera jest pokazanie swego dużego zaangażowania i wiary w końcowy sukces. Powinien on wspierać
zespół i dodawać mu odwagi, wyjaśniać, jakie korzyści
zostaną osiągnięte, a jeśli okaże się to konieczne, użyć
swej władzy do zdominowania oponentów. Rolą lidera jest
stymulowanie ludzkiej kreatywności. Można ją porównać
do roli dyrygenta w orkiestrze. Mając właściwe zdolności
interpersonalne oraz używając właściwych narzędzi, może
spowodować, aby cały zespół grał jedną, piękną muzykę.
– Jest jeszcze jedna tajemnica sukcesu procesu wprowadzania zmian. Prawdziwy lider grupy musi kochać to, co
robi, i dzielić się swym entuzjazmem z członkami grupy.
Bez prawdziwej pasji nic nie może być zrobione – podsumował Wojciech Bednarek.
Członkowie EUPAN zapoznali się z osiągnięciami
konferencji DISPA
12 grudnia w Warszawie odbyło się 57. Spotkanie Dyrektorów Generalnych Odpowiedzialnych za Administrację Publiczną (EUPAN). Dyrektor Jacek Czaputowicz omówił
działania Europejskiej Sieci Dyrektorów
Instytutów i Szkół Administracji Publicznej
(DISPA) podejmowane w 2011 r. oraz rezultaty warszawskiego spotkania DISPA.
■■
■■
■■
■■
Podstawowe rezultaty warszawskiego spotkania DISPA to:
Wymiana doświadczeń w nauczaniu przywództwa
wśród członków DISPA.
Możliwość dowiedzenia się o wyzwaniach stojących
przed administracją publiczną oraz polach współpracy
z instytucjami wschodnich krajów graniczących z UE.
Przyjęcie przez członków DISPA budapeszteńsko-warszawskiej rezolucji, która podtrzymuje fundamentalne
zasady, jakie powinny organizować prace DISPA oraz
ustanawiać przyszłe kierunki działania.
Decyzja uruchomienia stron WWW DISPA przez
Europejską Szkołę Administracji jako wiodącą instytucję stowarzyszenia. Strona ma wspierać komunikację
w ramach Sieci i ułatwiać skuteczniejszą wymianę dobrych praktyk.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
5
Wykorzystujemy sytuację kryzysu do reformowania KSAP. Podjąłem działania dostosowujące
Szkołę do wykonywania nowych zadań – mówi dr hab. Jacek Czaputowicz, dyrektor Krajowej
Szkoły Administracji Publicznej.
Sens istnienia Szkoły jest
niepodważalny
Kryzys finansowy zatacza na świecie coraz szersze kręgi. Jego objawy
coraz silniej dostrzegamy też w Polsce. Rząd wprowadza oszczędności.
Czy Krajowa Szkoła Administracji
Publicznej odczuwa już jego skutki?
Już w ubiegłym roku Kancelaria
Prezesa Rady Ministrów postanowiła
ograniczyć liczbę słuchaczy w Szkole.
Taką decyzję otrzymaliśmy w grudniu
2010 r. Teraz rekrutujemy raz w roku
30–35 osób w czasie tylko jednego
naboru. Wcześniej było to 60–70
osób w dwóch naborach.
To spadek o połowę. Czy aż taki
był konieczny?
Podjęte zostały decyzje o ograniczeni zatrudnienia w administracji,
a KSAP jest silnie sprzężony z tym, co
się dzieje w służbie cywilnej i administracji publicznej. Otrzymywaliśmy już
wcześniej sygnały o planowanych redukcjach zatrudnienia w administracji
publicznej. Jego wzrost odnotowany
w ostatnich 3-4 latach był rzeczywiście duży. Skoro dyrektorzy generalni
odpowiedzialni za zatrudnienie mają
zwalniać, to nie chcą zatrudniać naszych absolwentów.
I nie zatrudniają?
Po ostatnich dwóch promocjach,
które opuściły nasze mury, widzimy,
że trudno o miejsce pracy zgodne
z kwalifikacjami. Kilka osób, które
skończyły KSAP we wrześniu, jeszcze nie jest zatrudnionych. Ale absolwenci KSAP są elitą urzędniczą.
Trudności z ich zatrudnianiem są
przejściowe, wynikają z konieczności
odchudzenia administracji. Niełatwo
jest znaleźć miejsce pracy w sytuacji
redukcji pracowników.
Jednocześnie trudno uznać, że
administracja jest nasycona dobrze
wykształconymi urzędnikami.
Mamy nadzieję, że decyzja o ograniczeniu naboru nie jest na stałe.
Rząd ma pewną koncepcję, jesteśmy
po exposé premiera, który powołał
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Zobaczymy, jakie będą dalsze
decyzje. Teraz trzeba poczekać i dać
szansę rządowi.
Czy dalsze funkcjonowanie Szkoły nie jest zagrożone, gdy szkolenie
stacjonarne rozpoczyna tylko 30-35
słuchaczy w ciągu roku?
Sens istnienia KSAP jest niepodważalny. Kształcenie służby cywilnej to
jest długa perspektywa. Nikt nie zamierza likwidować kształcenia stacjonarnego w KSAP, a ograniczenie liczby słuchaczy dotyczy, mam nadzieję,
tylko jakiegoś okresu. Chcielibyśmy
wrócić do 60 osób rocznie, jeśli tylko
sytuacja na rynku pracy się poprawi.
Ale dzisiaj dla rządu wydatki na
płace dla administracji, w tym absolwentów Szkoły, to tylko część
problemu. Koszty generuje też samo
jej funkcjonowanie.
KSAP działa racjonalnie, bo też redukuje swoje zatrudnienie. Na koniec
2007 r. mieliśmy 70 etatów. Pod koniec 2010 r. już tylko 60. Teraz liczba
etatów w KSAP to 52. Wykorzystujemy trudną sytuację do reformowania
KSAP i nie czekając na decyzje czy
exposé premiera, podjąłem działania
dostosowujące Szkołę do wykonywania nowych zadań.
Jakie to zadania?
Chodzi o to, aby Szkoła zaspokajała bieżące potrzeby administracji
i szkoliła osoby już w niej pracujące. Mając mniejszą liczbę słuchaczy
stacjonarnych, rozwijamy szkolenia
ustawiczne. U nas prowadzą je specjaliści najwyższej klasy. Robimy je „na
miarę”, badając potrzeby administra-
fot. KSAP/Sebastian Szulfer
cji i dostosowując do nich ofertę. Nikt
jednak nie da nam gwarancji, że urzędy z niej skorzystają. Kryzys skutkuje
ograniczeniem środków będących do
dyspozycji urzędów na szkolenia.
Zaspokajamy też inne oczekiwania
administracji. Zapraszamy wybitnych
specjalistów, aby światową myśl dotyczącą reformy administracji „wprowadzać do krwiobiegu” nie tylko przez
naszych słuchaczy, ale i osoby z administracji.
Ściśle współpracujemy z francuską ENA – organizujemy wspólnie
cykl konferencji w ramach projektu europejskiego finansowanego
z Europejskiego Funduszu Społecznego, a także często gościmy w Krajowej Szkole ekspertów z Francji.
KSAP ma już 21-letnią historię
i wyrobione kontakty z analogicznymi instytucjami w Europie. Czy
można spodziewać się podtrzymywania tych więzi?
W statucie KSAP jest wyraźnie
wskazane, że w dziedzinie administracji publicznej Szkoła współpracuje na forach międzynarodowych. Jako
6
biuletyn informacyjny K | S|A|P
dyrektor Szkoły byłem odpowiedzialny za zorganizowanie konferencji
Dyrektorów Szkół i Instytutów Administracji Publicznej Unii Europejskiej
(DISPA). Po raz pierwszy odbyła się
ona w KSAP. Poświęcona była koncepcji leadership w administracji
publicznej. Została na nim przyjęta
wspólna deklaracja, mówiąca o zacieśnianiu współpracy. Goście mogli się
zapoznać z naszym poziomem merytorycznym i zobaczyć, że po remoncie
mamy dobre zaplecze dla przeprowadzania podobnych spotkań. Wiele szkół z innych krajów zazdrości
nam tego. Dodam, że dobre wrażenie
zrobili nasi słuchacze, którzy uczestniczyli w sesji plenarnej i pomogli
w organizacji grup roboczych.
We wrześniu wraz z francuską ENA
i niemiecką Bundesakademie für Öffentliche Verwaltung przeprowadziliśmy w Paryżu spotkanie w ramach
krajów Trójkąta Weimarskiego. Dyskutowaliśmy na temat różnych aspektów
polskiej prezydencji i przewodnictwa
Francji w grupie G20. Chcemy, żeby
spotkania w formule weimarskiej odbywały się regularnie, co rok.
Ostatnio Szkoła angażuje się w pomoc w ramach Partnerstwa Wschodniego czy też wspieranie administracji niektórych państw wchodzących
na ścieżkę demokracji.
Dla nas działalność ta jest bardzo
ważna. Chcemy być przydatni dla
realizacji głównych celów polityki
zagranicznej Polski m.in. związanych
z prezydencją. Razem z MSZ po-
Nikt nie zamierza
likwidować kształcenia
stacjonarnego w KSAP,
a ograniczenie liczby
słuchaczy dotyczy, mam
nadzieję, tylko jakiegoś
okresu.
wołaliśmy Akademię Administracji
Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Mówi o niej przyjęta w Warszawie
Wspólna Deklaracja Szczytu Partnerstwa Wschodniego. Dzięki środkom
z pomocy rozwojowej prowadzimy
szkolenia dla pracowników administracji z Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi,
Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Mieliśmy
już dwa dwutygodniowe szkolenia dla
ponad 30 urzędników z tych państw.
Jedno dotyczyło partnerstwa publiczno-prywatnego, drugie komunikacji
w administracji publicznej.
W ramach współpracy z MSZ organizujemy też szkolenia zarządzania państwem w kryzysie za pomocą
gry strategicznej. Odbyły się już trzy
szkolenia dla 50 wyższych urzędników z państw Partnerstwa Wschodniego, Tunezji i Afganistanu. Jest to
nowy obszar działania KSAP, który
pokazuje, że reprezentujemy poziom
europejski i jesteśmy atrakcyjni dla
innych państw.
A jak Pan ocenia wkład KSAP
w naszą prezydencję. Przygotowy-
Posiedzenie Rady Krajowej Szkoły Administracji Publicznej
styczeń 2012
waliście do niej wielu urzędników?
Przeszkoliliśmy 1200 członków
korpusu prezydencji. Z rozmów
z osobami, które funkcjonują w środowisku Unii Europejskiej, wnioskuję, że była ona dobrze przygotowana.
Mamy satysfakcję, że poziom i wysiłek organizacyjny polskich urzędników skutkował sprawnym przeprowadzeniem prezydencji.
Na początku stycznia organizujemy konferencję dotyczącą oceny prezydencji i jej ewaluacji. Spotka się na
niej środowisko polityków, urzędników i ekspertów. Będzie okazją do dokonania bardziej pogłębionej oceny.
Musicie też konkurować z zagranicznymi instytucjami oferującymi
podobne działania.
Rynek europejski jest wolny. Jest
na nim rywalizacja różnych szkół
i my na tym rynku od niedawna jesteśmy. Mamy na nim coś do powiedzenia, bo przestajemy być tylko biorcami wiedzy. Jesteśmy ważni, bo teraz
i my mamy wiedzę, którą możemy
się dzielić. Świadczy o tym wygrana
przez KSAP, w konsorcjum z National
School of Government z Londynu,
dużego projektu wsparcia służby
cywilnej na Ukrainie. W 2012 roku
rozpoczniemy realizację współpracy
bliźniaczej w ramach tego projektu,
którego beneficjentami będą instytucje administracji publicznej Ukrainy. Głównym celem jest przekazanie
doświadczeń państw Unii Europejskiej w rozwoju ukraińskiej służby
cywilnej.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
7
31 sierpnia 2011 roku słuchacze XXI Promocji Stanisław Konarski opuścili mury naszej
Szkoły. Podczas uroczystej ceremonii 34 absolwentów otrzymało dyplomy.
Zderzenie tegorocznych absolwentów
z rzeczywistością
Od lewej: Jacek Czaputowicz, Adam Leszkiewicz, Mirosław Stec, Sławomir Brodziński, Paweł Banaś
W uroczystościach, wraz dyrektorem Szkoły Jackiem Czaputowiczem
oraz absolwentami i słuchaczami,
udział wzięli minister Sławomir Brodziński, szef Służby Cywilnej, minister
Adam Leszkiewicz, przewodniczący
Rady Służby Cywilnej, oraz prof. dr
hab. Mirosław Stec, przewodniczący
Rady KSAP.
Trudne pierwsze kroki
Dyrektor powitał gości, a zwracając
się do słuchaczy Promocji XXI Stanisław Konarski, od razu przeszedł do
najtrudniejszego tematu – problemów
z ich zatrudnieniem. Wskazał, że część
absolwentów rozpocznie pracę już następnego dnia, ale dla 16 osób jeszcze
nie ma miejsca w administracji publicznej. Gdy wspomniał o liście szefa
Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
w którym napisał on, że jeżeli byłyby
propozycje pracy dla absolwentów, to
na etatach niejawnych, sala zareagowała
gromkim śmiechem i oklaskami.
Dyrektor mówił o niepokoju słuchaczy, którzy kończą Szkołę, ale nie
mają jeszcze wyznaczonego miejsca
pracy. Podkreślał, że gdy półtora roku
wcześniej rozpoczynali kształcenie
w KSAP, złożyli oni zobowiązanie do
przepracowania co najmniej pięciu
lat w administracji publicznej i dzisiaj słusznie oczekują, że w zamian
za to uzyskają zatrudnienie zgodnie
z kwalifikacjami.
– W tym roku proces zatrudniania jest dość skomplikowany – mówił
Jacek Czaputowicz. – Wynika to z tego, że
w administracji odbywa się racjonalizacja zatrudnienia, co oczywiście nie sprzyja przyjmowaniu nowych pracowników.
Z tych powodów ten proces wobec niektórych osób może trwać nieco dłużej, niż
chcielibyśmy, ale jestem przekonany, że
wkrótce się zakończy, do tej pory bowiem
jeszcze się nie zdarzyło, żeby absolwent
Krajowej Szkoły nie uzyskał zatrudnienia. Dlatego proszę państwa wszystkich
o cierpliwość.
Dyrektor podkreślał, że absolwenci
są bardzo dobrze przygotowani. Przeszli konkursowy egzamin do KSAP,
gdzie na jedno miejsce przypadało
prawie ośmiu kandydatów. Odbyli
intensywne, osiemnastomiesięczne
kształcenie, w tym praktyki krajowe
i zagraniczne, wizyty studyjne w Brukseli, w Berlinie, w Paryżu.
Dyrektor podkreślał, że wydatki, jakie ponosi budżet państwa na kształcenie słuchaczy, będą miały sens jedynie
wtedy, gdy absolwenci będą odgrywać
istotną rolę w administracji i wniosą do
niej pewną wartość dodaną. – KSAP to
inwestycja długookresowa, która nie
zwraca się natychmiast. Absolwenci nie
służą temu, żeby zaspokajać bieżące
potrzeby administracji publicznej, które akurat się teraz pojawiły, na przykład
w zakresie audytu czy kontroli zarządczej,takjakwostatnichtygodniach.Inwestycja ta przyniesie zyski w przyszłości
i będzie długo procentować – mówił
Jacek Czaputowicz.
Kształcenie ustawiczne i postępowanie kwalifikacyjne
Dyrektor podkreślał, że zadaniem
KSAP jest także kształcenie ustawiczne. – Nabiera ono coraz większego znaczenia, bo takie jest oczekiwanie
administracji publicznej. Gwarancją jej
efektywności jest systematyczne podnoszenie kwalifikacji i rozwijanie umiejętności urzędników. Wychodząc naprzeciw
tym wyzwaniom Krajowa Szkoła dwa
razy w roku opracowuje bogatą ofertę
szkoleniową, uaktualnianą zgodnie
z potrzebami administracji.
Dyrektor wskazał, że w bieżącej
ofercie znalazły się między innymi:
programowanie strategiczne w instytucjach publicznych; konsultacje
społeczne; zarządzanie projektami
w administracji; sztuka podejmowania optymalnych decyzji; coaching,
czyli nowoczesne narzędzia motywowania pracowników; pozyskiwanie
grantów zarządzanych przez Komisję
Europejską; budżet zadaniowy; kontrola zarządcza w administracji. KSAP
przygotowuje także oferty dla poszczególnych urzędów, dostosowane
8
biuletyn informacyjny K | S|A|P
styczeń 2012
Od lewej: Adam Leszkiewicz, Sławomir Brodziński, Jacek Czaputowicz, Przemysław Sierzputowski
do ich konkretnych, indywidualnych
potrzeb. Od września ubiegłego roku
do lipca tego roku Szkoła przeszkoliła w tych obu trybach trzy tysiące
osiemset osób.
Krajowa Szkoła prowadzi także postępowanie kwalifikacyjne. – Wczoraj
pod przewodnictwem ministra Adama
Leszkiewicza obradowała Rada Służby Cywilnej, która pozytywnie oceniła
przebieg postępowania i zatwierdziła
jego wyniki, co daje możliwość szefowi
Służby Cywilnej wręczenia wkrótce mianowań tym, którzy zdali najlepiej – zaznaczał Jacek Czaputowicz.
Współpraca międzynarodowa
Dyrektor Czaputowicz podkreślał, że zadaniem ustawowym Szkoły, które jeszcze bardziej zyskuje na
znaczeniu, jest współpraca międzynarodowa. KSAP aktywnie angażuje się
w przekazywanie wiedzy eksperckiej
na rzecz innych krajów. W 2011 r.
kończy projekt współpracy bliźniaczej
z francuską ENA na rzecz poprawy
kształcenia ustawicznego urzędników
na Ukrainie, a jednocześnie, wspólnie
z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów
i głównym partnerem brytyjskim
– National School of Government
i Cabinet Office, rozpoczynamy prestiżowy, wygrany w konkursie projekt
w zakresie reformy służby cywilnej
na Ukrainie.
KSAP to inwestycja
długookresowa, która
nie zwraca się natychmiast. (…) Inwestycja
ta przyniesie zyski
w przyszłości i będzie
długo procentować.
Jacek Czaputowicz
- Podpisaliśmy porozumienie z Ministerstwem Spraw Zagranicznych na
realizację szkoleń w ramach Partnerstwa Wschodniego i znanej specjalistom gry strategicznej SENSE, dotyczącej zarządzania państwem. Do
końca tego roku planujemy przeszkolić,
w trzech edycjach urzędników z pięciu państw Partnerstwa Wschodniego,
Tunezji i Afganistanu – mówił dyrektor.
Jacek Czaputowicz podkreślał,
że główne tegoroczne zadanie na
płaszczyźnie stosunków międzynarodowych, jakie stoi przed KSAP,
to przygotowanie i zorganizowanie
spotkania sieci dyrektorów szkół administracji publicznej z państw Unii
Europejskiej (odbyło się 13–14 października). Inne wydarzenie wysokiej
rangi to paryskie, pierwsze spotkanie
Trójkąta Weimarskiego organizowane
w roku dwudziestej rocznicy utworzenia tej instytucji wspólnie przez francuską ENA, niemiecki BAKÖV, a także
polski KSAP (odbyło się12 września).
Dyrektor Czaputowicz wskazywał
na aktywność szkoły na płaszczyźnie
międzynarodowej. Jej efektem jest
podpisanie wielu umów o współpracy, między innymi z Chińską Akademią Zarządzania, z Wyższą Szkołą
Administracji Publicznej we Włoszech, a także ze Szkołą Administracji
Publicznej w Szwajcarii. KSAP nawiązał również współpracę z Krajowym
Instytutem Administracji Publicznej
na Węgrzech. – Z Węgrami realizujemy program dla przyszłych urzędników,
oparty na zasadzie mobilności pracowników w Unii Europejskiej. Trzynastu
styczeń 2012
węgierskich stażystów będzie zdobywało doświadczenia w polskich ministerstwach, a także w Kancelarii Prezesa
Rady Ministrów – mówił dyrektor.
Zmiany w KSAP
Nowe zadania, które się wyłaniają, oraz nowa sytuacja zewnętrzna,
w której funkcjonuje Krajowa Szkoła
Administracji Publicznej, powodują
konieczność zmian i dostosowania jej
struktury do wyzwań.
– Prowadzimy optymalizację – można
powiedzieć, choć nie wiem, czy jest to dobre słowo – zatrudnienia. Nastąpi spłaszczenie struktury organizacyjnej, połączenie zadań w komórkach obsługujących
słuchaczy. Na przykład wizyty krajowe
i zagraniczne – to wszystko teraz będzie
w jednej komórce, po to żeby można było
łatwiej i bardziej efektywnie rozwiązywać
wszystkie problemy dotyczące słuchaczy.
Chodzi o lepszą koordynację zadań.
Te działania są konieczne, by Szkoła mogła efektywnie wypełniać te nowe i te stare
zadania, o których wspomniałem.
Na koniec dyrektor Jacek Czaputowicz życzył słuchaczom Promocji
Stanisław Konarski realizowania się
w przyszłej pracy zawodowej. – Nie
obawiajcie się nowych wyzwań. Jestem
przekonany, że jesteście dobrze przygotowani do stawienia im czoła.
KSAP – szansa awansu
Podczas uroczystości zakończenia
kształcenia słuchaczy XXI Promocji
minister Sławomir Brodziński, szef
Służby Cywilnej, uznał, że jednym
z głównych celów Szkoły jest kształcenie przyszłych menedżerów administracji – osób, które nie tylko znają doskonale urzędniczą profesję, ale także
będą zdolne do zarządzania zasobami
ludzkimi w administracji rządowej.
Sławomir Brodziński mówił, że
obecnie jest już ponad tysiąc absolwentów KSAP-u, z tego około siedmiuset czterdziestu pracuje nadal
w administracji publicznej, a sześciuset kilkudziesięciu w administracji
rządowej. – Wiele z tych osób doszło do
wysokich, dyrektorskich, niekiedy ministerialnych i ambasadorskich stanowisk.
Pragnę podkreślić, że ten awans zawodowy zawdzięczają absolwenci KSAP-u
przede wszystkim swojej wiedzy, wytrwałości, zaangażowaniu w pracę, a także
K | S|A|P biuletyn informacyjny
wzorowemu wykonywaniu obowiązków
i wysokiemu poziomowi etycznemu.
Etyka korpusu służby cywilnej
Minister mówił, że obecnie na podpis czeka Zarządzenie Prezesa Rady
Ministrów w sprawie wytycznych
w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz zasad etyki korpusu
służby cywilnej. Zarządzeniem tym zostanie zastąpiony Kodeks etyki służby
cywilnej z 2002 roku.
Wypracowanie nowej
wizji i misji na najbliższe
lata jest bardzo ważne,
gdyż Krajowa Szkoła jest
istotnym elementem
systemu administracji
naszego kraju.
Sławomir Brodziński
– Będzie ono zawierać katalog zasad
postępowania obowiązujący członków
korpusu służby cywilnej – jak wiemy,
wynikający z Konstytucji RP, ustawy
o służbie cywilnej, a także innych ustaw
– i, co ważne, wykładnię sposobu rozumienia tych zasad. Dzięki temu takie
pojęcia, jak: bezstronność, neutralność
9
polityczna, jawność i przejrzystość działania, odpowiedzialność za działania
i zaniechania, używane w kontekście
funkcjonowania służby cywilnej, nabiorą konkretnej treści i wyraźnego zakresu znaczeniowego. Będzie temu służyć
także cały cykl szkoleń, podczas których
będziemy starali się jak najbardziej
opierać się na przykładach, będzie dość
dużo case studies, które pozwolą nam
wyjaśnić i przedyskutować te dylematy
etyczne – mówił minister.
Strategia komunikacji społecznej
służby cywilnej
Zdaniem ministra społeczna ocena funkcjonowania administracji
publicznej – zarówno tej rządowej,
państwowej, jak i samorządowej – jest
generalnie niska. Jednak twierdzenie,
że obrazuje ona stan faktyczny, byłoby nieuprawnione.
– Uważna analiza opinii społecznej
w tym obszarze każe z dużą rezerwą odnosić się do uporczywie powtarzanych
przez media i skutecznie utrwalanych
w świadomości społecznej stereotypów
niekompetentnego urzędnika oraz przerośniętej administracji. W celu dokonania
rzetelnego rozpoznania sposobu postrzegania administracji przez obywateli oraz
wypracowania optymalnych form komunikowania się ze społeczeństwem powołałem w 2010 roku zespół doradczy szefa
Poczet sztandarowy Promocji Ryszard Kaczorowski
10
biuletyn informacyjny K | S|A|P
służby cywilnej do spraw kształtowania
społecznego wizerunku służby cywilnej.
Zespół opracował założenia badania społecznej percepcji służby cywilnej – mówił
Brodziński.
Minister zapewniał, że rezultaty
tych badań posłużą do opracowania
długofalowej strategii komunikacji
społecznej służby cywilnej.
KSAP elementem systemu administracji
W ciągu dwudziestu lat swojego istnienia Krajowa Szkoła Administracji
Publicznej stała się kuźnią kadr dla
młodej administracji demokratycznej Polski. Trwa dyskusja nad rolą
i miejscem Szkoły w systemie polskiej
administracji.
– Wypracowanie nowej wizji i misji na
najbliższe lata jest bardzo ważne, gdyż
Krajowa Szkoła jest istotnym elementem
systemu administracji naszego kraju.
O potrzebie prac w tym kierunku
świadczą między innymi pojawiające
się trudności z właściwym zatrudnieniem absolwentów, czemu staramy się
przeciwdziałać, i osobiście to deklaruję.
Te problemy są znane szefowi służby cywilnej i ze swojej strony deklaruję dalsze współdziałanie z dyrektorem Szkoły,
aby tym problemom sprostać – deklaro-
wał minister Brodziński.
Strategia zarządzania zasobami
ludzkimi w służbie cywilnej
Zdaniem ministra przykładem pozytywnych zmian są bardzo zaawansowane prace nad wdrożeniem „Strategii zarządzania zasobami ludzkimi
w służbie cywilnej”. Ustawowy obowiązek opracowania tej strategii nałożony został na szefa służby cywilnej.
– Do priorytetów tego dokumentu, który przeszedł już drogę uzgodnień, należy
przede wszystkim: rozszerzenie stosowania
skutecznych i efektywnych metod inaczej
mówiąc: dobrych praktyk zarządzania;
wzmocnienie rozwoju zawodowego członków korpusu służby cywilnej; budowanie
skutecznych mechanizmów motywacji
i systemu wynagrodzeń w służbie cywilnej,
a także wzmocnienie świadomości etycznej
służby cywilnej oraz społecznego wizerunku tejże służby, o czym przed chwilą mówiłem – powiedział Brodziński.
Minister podkreślił, że „Strategia zarządzania zasobami ludzkimi
w służbie cywilnej” nie jest samoistnym dokumentem, lecz instrumentem wyższej strategii w sensie hierarchicznym, a więc strategii „Sprawne
Państwo”, która jest jedną z dziewięciu głównych uporządkowanych
strategii rozwojowych kraju. Strategia
styczeń 2012
„Sprawne Państwo” stanowi propozycję odpowiedzi na jedno z najważniejszych wyzwań rozwojowych stojących
przed Polską w perspektywie najbliższej dekady.
Znaczenie Szkoły i jej absolwentów
Zdaniem ministra po dwudziestu latach przemian demokratycznych w kraju administracja jest inna
niż ta sprzed 1989 roku. Sądzi on,
że spośród licznych zmian, jakie
w niej zaszły, najważniejsze są te
w świadomości urzędników.
– W tej dziedzinie rola KSAP-u, jej
absolwentów, jest szczególnie widoczna,
jest nie do przecenienia i zawsze ceniłem
sobie bardzo działania Krajowej Szkoły Administracji Publicznej na rzecz
tworzenia i utrzymania etosu służby
cywilnej.
Minister życzył absolwentom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej
udanego startu w urzędniczej karierze i spełnienia zawodowych aspiracji.
- Deklaruję swoje wsparcie w ramach
ustawowych uprawnień. Życzę zatem
wytrwałości w dążeniu do wytyczonych
celów, satysfakcji z ich osiągnięcia,
a także pomyślności – państwu oraz
waszym rodzinom – mówił Sławomir
Brodziński.
Poszukiwacze dobrych rozwiązań.
Wizyta studyjna w Londynie
Kolejna wizyta studyjna słuchaczy KSAP odbyła się w dniach 12-17 czerwca 2011 r.
Tym razem wzięli w niej udział słuchacze XXII Promocji, a celem ich wyjazdu był Londyn.
Wizyta ta, tak jak wiele poprzednich, odbyła się w ramach projektu
Zagraniczne szkolenia praktyczne dla
słuchaczy Krajowej Szkoły Administracji
Publicznej. Projekt ten finansowany
jest z Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki.
Tym razem nasi słuchacze wizytowali centralne organy władzy, takie
jak obie izby parlamentu, ale i londyński ratusz, Europejską Szkołę
Administracji, Instytut Studiów nad
Rynkiem Pracy czy Brytyjskie Stowarzyszenie Medyczne. Odwiedzili
również Ambasadę RP w Londynie.
Pomimo okresu wakacyjnego instytucjom goszczącym naszych słuchaczy udało się zapewnić właściwych
wykładowców i ekspertów.
House of Lords – EU Select
Committee
Spotkanie z lordem Roperem i Jake’em Vaughanem z EU Select Committee w Izbie Lordów opóźniło się.
Z tego powodu rozmowa z lordem
Roperem trwała jedynie około 30 minut, ale jego asystent, Jake Vaughan,
przedstawił prezentację dotycząca EU
Select Committee.
Asystent lorda omówił główne zadania EU Select Committee. Podkreślił, że
celem komisji jest szczegółowa ocena
i analiza proponowanych w ramach
Unii Europejskiej aktów prawnych
(około 900 rocznie) oraz nadzór nad
działaniami rządu w tym zakresie. Rząd
zgodził się nie wyrażać zgody na żaden
z proponowanych aktów, dopóki komisja nie wyrazi swojej opinii o nim.
W drodze wyjątku rząd może wyrazić
zgodę na niektóre akty prawne, których
niezwłoczne przyjęcie jest konieczne.
Około 45 proc. analizowanych aktów trafia do jednej z siedmiu podko-
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
11
Słuchacze XXII Promocji podczas zajęć w National School of Government
misji, które dokonują szczegółowej
oceny. Podkomisje mogą zdecydować
się na jedno z czterech działań: zaakceptować akt; zwrócić się pisemnie do
odpowiedniego ministra; domagać się
z nim rozmowy; przeprowadzić „dochodzenie” (polegające na pogłębionej,
wieloaspektowej analizie proponowanej legislacji – zwieńczonej raportem
przesyłanym do rządu i Komisji Europejskiej). Podjęte działanie zależy od
wagi dostrzeżonego problemu.
Spotkanie w Izbie Gmin
15 czerwca słuchacze mieli okazję
spotkać się ze Stephenem Poundem,
członkiem brytyjskiego parlamentu,
przedstawicielem Brytyjskiej Partii
Pracy, reprezentującym od 1997 r.
okręg Ealing North (jest tam jedno
z największych skupisk mniejszości
polskiej w Londynie).
Stephen Pound rozpoczął spotkanie
od wypowiedzi na temat aktualnej pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Nawiązując do Mistrzostw Świata
w Piłce Nożnej w 1966 r., stwierdził, że
Polska przeżywa po raz kolejny swoje millenium. Mówiąc to, pan Pound
wspomniał o imponującym wzroście
gospodarczym naszego kraju, o rosnącej aktywności ekonomicznej Polski
oraz o sukcesach polskich polityków
– Jerzego Buzka i Janusza Lewan-
dowskiego. Ponadto wyraził podziw
dla pracy ambasador RP w Wielkiej
Brytanii pani Barbary Tuge-Erecińskiej.
Słuchacze zgodnie uznali, że pan
Pound, jako reprezentant mniejszości
polskiej, wykazuje znamiona względnie szerokiej wiedzy na temat Polski
i Polaków.
W dalszej części spotkania Stephen
Pound opisał funkcjonowanie i organizację brytyjskiego systemu parlamentarnego. Przypomniał zasady, według których wybierani są posłowie,
oraz jak wygląda późniejszy podział
obowiązków.
Na koniec spotkania słuchacze
zadawali pytania dotyczące m.in.:
sposobu utrzymywania więzi między
parlamentarzystami a ich wyborcami,
sposobu radzenia sobie z dużą ilością korespondencją od obywateli,
zaangażowania polskich imigrantów
w życie polityczne Wielkiej Brytanii.
To ostatnie pytanie stało się przyczynkiem do dyskusji na temat polskiej
emigracji i postrzegania jej przez społeczność brytyjską.
Spotkanie w londyńskim ratuszu
16 czerwca grupa słuchaczy spotkała się w londyńskim ratuszu
z panem Muradem Quershim, przewodniczącym Komisji Środowiska
Rady Londynu. Spotkanie to było
szczególnie ważne dla słuchaczy pracujących nad studium przypadku poświęconemu efektywności narzędzi
ochrony jakości powietrza stosowanych w Wielkiej Brytanii.
Słuchacze dotarli do siedziby władz
miasta Londynu nie bez problemów
– dwie spośród londyńskich ulic, położone w różnych dzielnicach miasta,
noszą taką samą nazwę, a ratusz jest
oczywiście tylko przy jednej z nich.
Ale udało się. Jeszcze tylko przejście
przez stanowiska ochrony i bardzo
miła asystentka Murada Quershi'ego
zaprowadziła grupę do pokoju konferencyjnego. Tam przedstawiła sylwetkę gospodarza, który jest członkiem
opozycyjnej Partii Pracy. Przewodzi
on Komisji Środowiska, organowi doradczemu przy burmistrzu Londynu.
Na jej barkach spoczywa zadanie wypracowywania porozumień w zakresie ochrony środowiska w mieście.
Pan Quershi dokonał krótkiej
prezentacji problemów ochrony jakości powietrza w Londynie. Jest to
najbardziej zanieczyszczone miasto
w Wielkiej Brytanii i jedno z najbardziej zanieczyszczonych w Europie.
Zdecydowana większość zanieczyszczeń emitowana jest przez transport,
w szczególności autobusy i taksówki.
Znaczenie emisji przemysłowej jest
marginalne, gdyż przemysł przeniósł
12
biuletyn informacyjny K | S|A|P
styczeń 2012
się z Londynu w inne rejony kraju.
Miasto zmaga się z przekroczeniem
limitów UE w zakresie poziomu pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5,
a także z tlenkami azotu (NOx).
O ile postęp w zakresie ograniczania
emisji pyłów jest w ostatnich latach
znaczny i przewiduje się, że jeszcze
w tym roku ich poziomy mogą spaść
poniżej limitów, o tyle w zakresie emisji tlenków azotu sytuacja jest znacznie trudniejsza, a postęp niewielki.
Spotkanie w The Recruitment
& Employment Confederation
16 czerwca grupa słuchaczy wzięła
udział w spotkaniu z przedstawicielami The Recruitment & Employment
Confederation (REC). Odbyło się ono
w ramach warsztatów problemowych
dotyczących analizy polityki państwa
na rynku pracy. Brytyjską organizację reprezentowali pani Gilian Econopouly, dyrektor działu polityk publicznych, i pan Andrew Tomlinson,
doradca ds. PR i polityk publicznych.
REC to istniejąca od lat 80. XX wieku organizacja zrzeszająca dzisiaj ponad 3600 prywatnych przedsiębiorców działających w branży rekrutacji
i zatrudnienia. Głównymi zadaniami
konfederacji jest lobbowanie na rzecz
branży, przygotowywanie raportów
dotyczących agencji rekrutacyjnych
oraz utrzymywanie wysokich standardów działania agencji w Wielkiej
Brytanii.
Działania lobbingowe REC prowadzone są przede wszystkim w brytyjskich departamentach skarbu oraz
handlu, a także w administracji podatkowej i w instytucjach europejskich.
Celem spotkania było zapoznanie
się słuchaczy KSAP z zasadami funkcjonowania agencji pracy tymczasowej w Wielkiej Brytanii i ich wpływem
na brytyjski rynek pracy. Pozwoliło
to na podjęcie próby porównania
z sytuacją na polskim rynku pracy.
Słuchacze chcieli też określić, jaki
wpływ na rynek pracy tymczasowej
ma nowa dyrektywa Komisji Europejskiej, zwiększająca uprawnienia osób
zatrudnionych za pośrednictwem
agencji pracy tymczasowej.
Po spotkaniu słuchacze doszli do
wniosku, że agencje pracy tymczasowej są silnie zakorzenione w brytyj-
Graham Davies, zajęcia w National School of Government dla słuchaczy XXII Promocji
skim rynku pracy. Ich klientami są
wysokiej klasy specjaliści, pracujący dla wielu przedsiębiorców i często zmieniający miejsca pracy, oraz
osoby o niskich kwalifikacjach, dla
których agencje są jedyną metod na
znalezienie pracy. Z punktu widzenia
REC nowe przepisy wprowadzone na
podstawie dyrektywy Komisji Europejskiej nie są korzystne dla agencji,
gdyż zwiększają koszty działania zatrudniających ich przedsiębiorstw.
Wprowadzając przepisy, Komisja
chciała jednak zmniejszyć istniejące
różnice między pracownikami agencyjnymi a tymi zatrudnionymi na
umowy o pracę.
Spotkanie z „zieloną” posłanką
do PE
17 czerwca słuchacze spotkali się
z panią Jean Lambert, posłanką do
Parlamentu Europejskiego z ramienia
Partii Zielonych (Green Party). Jest
ona jednym z dwóch brytyjskich europosłów pochodzących z tej partii,
a w swojej pracy w Parlamencie zajmuje się m.in. sprawami zatrudnienia, będąc członkiem Komitetu Pracy
i Spraw Socjalnych w PE.
Spotkanie dotyczyło sytuacji agencji pracy tymczasowej w Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej, w szczególności po zmianach spowodowanych
wprowadzeniem unijnej dyrektywy
o agencjach pracy tymczasowej. Pani
Lambert mówiła również na temat
różnic w uregulowaniu i funkcjono-
waniu agencji pracy tymczasowej
w Wielkiej Brytanii i Holandii, gdzie
obowiązuje układ sektorowy w zakresie pracy tymczasowej. Wielka
Brytania takiej regulacji nie posiada,
a przez wiele lat blokowała wprowadzenie dyrektywy na szczeblu europejskim. Pani Lambert wskazała
też podstawowe problemy, z jakimi
borykają się pracownicy zatrudnieni
za pośrednictwem agencji, zwracając uwagę na różnice w położeniu
pracowników wykwalifikowanych
(np. w sektorze IT) oraz tych, którzy nie mają wysokich kwalifikacji.
Ci drudzy są bardziej narażeni na nierówne traktowanie w zatrudnieniu.
Różnice widoczne są również w zależności od miejsca wykonywania pracy
– w mniejszych miejscowościach i na
terenach rolniczych, pracownicy są bardziej narażeni na naruszenie ich praw.
Problemem, na który wskazała
posłanka, jest także kwestia kontroli
przestrzegania prawa pracy i zasad
BHP w przypadku pracowników tymczasowych, jak również ich nieznajomość własnych uprawnień. Ogólna
ocena agencji pracy tymczasowych
dokonana przez panią Lambert jest
niejednoznaczna, wskazująca na
znaczne zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej pracowników. Stanowisko
posłanki wobec agencji jest jednak
o wiele bardziej krytyczne niż organizacji biznesowych. Wskazuje ona
na konieczność zwrócenia uwagi na
ochronę socjalną pracowników.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
13
Absolwenci dzielili się wnioskami z odbytych staży
Konferencja Absolwentów
Promocji Stanisław Konarski
21 lipca 2011 r. odbyła się Konferencja Absolwentów Promocji Stanisław Konarski pt.: „Zawodność mechanizmów
rynkowych a działania państwa”. Słuchacze przedstawiali na niej wnioski z raportów, które opracowali w ramach
grup warsztatowych.
Od lewej: Adrian Kondaszewski, Aleksandra Truś, Maja Wrzosek, Tomasz Dzieńdziura
Podczas pierwszego panelu konferencji zaprezentowane zostały wyniki prac trzech grup warsztatowych,
których wspólnym tematem była „Zawodność mechanizmów rynkowych
i działania państwa”.
Adrian Kondaszewski przedstawił dorobek grupy zajmującej
się mechanizmem funkcjonowania
w Niemczech dopłat do zakupu nowego auta, gdy stare, niespełniające
norm ekologicznych, oddaje się do
utylizacji. Rozwiązanie takie powoduje spadek zanieczyszczeń, poprawia bezpieczeństwo kierowców oraz
podtrzymuje koniunkturę w przemy-
śle motoryzacyjnym. Jednak metoda
ta jest nieefektywna – jej koszty są
wysokie w stosunku do wpływu na
poprawę stanu środowiska. Słuchacze uznali m.in., że gdyby w Polsce
wprowadzać dopłaty, powinny one
przysługiwać za utylizację samochodów użytkowanych co najmniej 14
lat. Powinny też wzrastać wraz z wiekiem samochodu.
Maja Wrzosek omówiła program
upowszechnienia szerokopasmowego internetu w Niemczech. Został on
sformułowany w umowie koalicyjnej
CDU, CSU i FDP oraz w Strategii
Szerokopasmowego Internetu Rzą-
du Federalnego. W 2007 roku 92
proc. Niemców miało dostęp do internetu o prędkości powyżej 1 Mb/s,
w tym 20 proc. korzystało z łączy
szybszych niż 50 Mb/s. Niemcy postawili sobie za cel, aby do 2010 r.
dostęp do internetu (1 Mb/s) mieli
wszyscy obywatele, a do 2014 r. 75
proc. z nich mogło korzystać z prędkości 50 Mb/s. Pierwszy cel udało się
osiągnąć. Prelegentka zwróciła uwagę
na problemy związane z udostępnieniem infrastruktury podmiotów prywatnych do świadczenia usług internetowych stronom trzecim. Niemcy
rozpatrują dziś wprowadzenie ustawowego obowiązku udostępniania.
Tomasz Dzieńdziura przedstawił
efekty prac grupy warsztatowej badającej fundusze strukturalne jako źródło finansowania dóbr publicznych.
Zwrócił uwagę na zjawisko zawodności rynku, występujące w przypadku
dóbr publicznych. Podaż ze strony
podmiotów prywatnych nie zaspokaja tutaj popytu na nie. Konieczne
jest zatem dostarczanie tych dóbr
przez państwo. – 95 proc. funduszy
strukturalnych powoduje zwiększenie środków na takie inwestycje,
których wynikiem jest dostarczenie
dóbr publicznych. Przyczynia się to
do wzrostu PKB oraz wzrostu dochodu podatkowego, co ponownie zwiększa ilość funduszy przeznaczanych
na inwestycje (tzw. efekt mnożnika)
– mówił Tomasz Dzieńdziura. Prelegent przedstawił prognozę wzrostu
PKB w Polsce z zastosowaniem funduszy unijnych oraz w przypadku, gdyby
nie realizowano inwestycji współfinansowanych z tego źródła.
Podczas drugiego panelu Łukasz Świetlikowski omawiał zjawisko mobilności brytyjskich urzędników. – Brytyjskie rozwiązania to
modelowy przykład, w jaki sposób
14
biuletyn informacyjny K | S|A|P
można zarządzać zasobami ludzkimi w administracji publicznej
– mówił Świetlikowski. Wyróżnił
mobilność pionową, czyli pięcie się
w górę w karierze urzędniczej, oraz
poziomą, gdy mamy do czynienia
z przechodzeniem na podobne stanowisko do innego urzędu. W Wielkiej
Brytanii istnieje też mobilność pozioma, rozumiana jako przechodzenie
z administracji publicznej do drugiego i trzeciego sektora. Taki
przepływ pracowników jest wręcz
mile widziany, gdyż pozwala zdobyć pracownikowi wiele cennych
doświadczeń. Wśród czynników
zwiększających poziom mobilności
urzędniczej w Wielkiej Brytanii prelegent wymienił m.in.: stosunek pracy
oparty na regulacjach prawa pracy,
a nie na pragmatyce służbowej,
uznawanie staży poza administracją
publiczną, faktyczne sprawdzanie
umiejętności pracownika, a nie opieranie się tylko na przedstawianych
certyfikatach.
Paulina Małysz przedstawiła inicjatywy rządu Davida Camerona w zakresie ograniczania barier administracyjnych dla przedsiębiorców. Wpisują
się one w działania określane jako
Better Regulation, a charakteryzują je
następujące zasady: przegląd istniejącej legislacji, redukcja kosztów administracyjnych, uproszczenie procedur, przygotowywanie lepszej oceny
skutków regulacji. Program składa się
z kilku działań. Na przykład „Red
Tape Challenge” to identyfikacja
i redukcja niepotrzebnych przepisów.
„One-in, one-out” to mechanizm zmuszający ustawodawcę do wskazania
przepisów, które będą usunięte z obiegu prawnego w przypadku przyjęcia
nowych regulacji. „Sunset Clause” to
reguła, że w każdym przyjętym przez
parlament akcie normatywnym musi
znajdować się klauzula ustalająca datę
wygaśnięcia danego aktu. „Gold-planting” to przede wszystkim rezygnacja
z dodawania własnych rozwiązań do
transponowanych aktów prawa UE,
a także zasada implementacji ich
przepisów w jak najpóźniejszym terminie, aby jak najpóźniej wprowadzać
obciążenia dla przedsiębiorców.
Maciej Tyburcy, który odbył staż
w ambasadzie w Mińsku, przedstawił swoje wnioski z analiz białoruskiej gospodarki i polityki w okresie
kryzysu gospodarczego. Zauważył,
że po krótkiej demokratyzacji, tuż
przed wyborami prezydenckimi na
Białorusi w 2011 r., nastąpił szybki
powrót do „starej” polityki realizowanej przez prezydenta Łukaszenkę.
W czasie wyborów doszło do licznych nieprawidłowości. Protestujący
przeciwko nim zostali rozpędzeni
przez milicję, a część z nich trafiła do
aresztów i więzień. – Istnieje jednak
autentyczne poparcie dla Łukaszenki,
styczeń 2012
gdyż prowadzi on politykę pełnego
zatrudnienia, a wypłaty docierają do
ludzi o czasie. Niestety dla prezydenta Białorusi ta podstawa jego władzy
może szybko się wyczerpać w wyniku kryzysu gospodarczego – mówił
Tyburcy. Rosja dyktuje bowiem coraz
wyższe ceny surowców, gospodarka
państwa jest niewydolna, spłata zaciągniętych długów zbytnio obciąża budżet, brakuje walut, nastąpiła dewaluacja rubla, a inflacja ciągle rośnie.
Maciej Tyburcy uważa za najbardziej
prawdopodobny scenariusz dalszych
wydarzeń taki, w którym prezydent
Łukaszenka utrzymuje władzę, co
pogłębia izolację państwa na arenie
międzynarodowej oraz zmusza Białoruś do zwiększenia swojego uzależnienia od Rosji. Kryzys gospodarczy
i tak jeszcze się pogłębi, ale zostanie
odwleczony w czasie.
Po wygłoszeniu prezentacji słuchacze zadawali pytania ich autorom. Konferencję podsumował dr Marcin Sakowicz, który w krótkim wystąpieniu
podziękował Promocji Stanisław Konarski za przygotowanie konferencji
i za bardzo wysokiej jakości prezentacje. Wyraził też nadzieję, że nabyte
podczas staży oraz w czasie nauki
w KSAP umiejętności i doświadczenia
pozwolą na skuteczne i pozytywne
zmienianie oblicza polskiej administracji publicznej.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
15
Konferencja o Polskim Państwie Podziemnym
20 lipca 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyła się konferencja pt.
„Polskie Państwo Podziemne – wyzwania dla polityki historycznej”.
Od lewej: Wojciech Bednarek, Piotr Majewski, Andrzej Paczkowski, Jacek Czaputowicz, Tomasz
Nałęcz, Paweł Ukielski
Funkcjonowanie cywilnych struktur państwowych na ziemiach Polskich w czasie II wojny światowej
było ewenementem w okupowanej
Europie. Konferencja była próbą
odpowiedzi na pytanie, czy pamięć
o tym jest elementem dziedzictwa
narodowego, który wymaga szczególnego podkreślenia w polityce historycznej. Na konferencji szukano
również odpowiedzi na pytanie, czy
wypracowaliśmy odpowiednie instrumentarium instytucjonalne, finansowe i prawne do podejmowania
skutecznych działań w tym zakresie.
Poruszono także kwestię postrzegania Polski Podziemnej poza granicami kraju oraz skuteczności dotychczasowej polityki historycznej.
W debacie na te tematy wzięli
udział prof. Tomasz Nałęcz, doradca
prezydenta RP ds. historii i dziedzictwa narodowego, prof. Andrzej Paczkowski, członek Kolegium Instytutu
Pamięci Narodowej, dr hab. Piotr Majewski, zastępca dyrektora Muzeum II
Wojny Światowej, dr Paweł Dukielski,
zastępca dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego. Moderatorem
dyskusji był dr hab. Jacek Czaputowicz, dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.
Debata była częścią szerszych
działań KSAP w obszarze prezentacji dorobku Polskiego Państwa Podziemnego. Na spotkaniu zaprezentowana była książka wydana przez
KSAP i Instytut Pamięci Narodowej
pt. „Administracja Polskiego Państwa
Podziemnego i jej funkcje w okresie
powstania warszawskiego”. Publikacja ta jest dostępna nieodpłatnie.
Hołd bohaterom Polskiego Państwa Podziemnego
W dniu 14 listopada 2011r. słuchacze XXIII Promocji KSAP wraz z dyrektorem Szkoły Jackiem Czaputowiczem złożyli wieniec pod pomnikiem
Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej znajdującym się przed
gmachem parlamentu. W ten sposób
uczcili pamięć tych, którzy polegli,
służąc ojczyźnie.
Dzień wcześniej, 13 listopada 2011 r.,
przypadła 72. rocznica przekształcenia powołanej we wrześniu 1939
Służby Zwycięstwu Polsce w Związek Walki Zbrojnej. SZP była pierwszą formacją zbrojną Polskiego Państwa Podziemnego. ZWZ natomiast
stanowił podwaliny dla powstałej
w lutym 1942r. Armii Krajowej. Celem nadrzędnym organizacji – we
wszystkich formach organizacyjnych
– była walka z okupantem i przywrócenie niepodległości Polsce.
biuletyn informacyjny K | S|A|P
16
styczeń 2012
IV Konferencja Frankofońska w KSAP
Etyka w służbie publicznej
W dniach 8–9 grudnia 2011 r. odbyła się IV Konferencja Frankofońska. Jej tematem była „Etyka w służbie cywilnej”. Konferencję zorganizowała Krajowa Szkoła Administracji Publicznej,
we współpracy z francuską Ecole nationale d'administration.
Cykl konferencji KSAP-ENA na temat zarządzania publicznego
Cycle de conférences KSAP-ENA sur le Management public
Etyka w służbie
publicznej
KSAP, 8 i 9 grudnia 2011 r.
KSAP, 8 et 9 décembre 2011
L’éthique dans
le service public
Dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej dr hab. Jacek Czaputowicz powitał uczestników konferencji i przybliżył tematykę spotkania.
Podstawowym celem konferencji było
zapoznanie uczestników z procesami
zarządzania publicznego w kontekście etyki w służbie cywilnej.
Krzysztof Kiciński
Dyrektor podkreślał doniosłość
norm etycznych, które w relacji
między urzędnikiem a obywatelem
powinny stanowić przeciwwagę dla
uznaniowości, a także stanowić tarczę
przed pokusą nadużywania władzy.
- Oczekiwania społeczne odnoszące się
do standardów etycznych w stosunku
do urzędników są znacznie wyższe niż
wobec innych grup zawodowych, jest
to dodatkowy czynnik wpływający na
potrzebę wprowadzania odpowiednich
zmian na tym polu – mówił dyrektor
Czaputowicz.
Zachowania korupcyjne
są przejawem niewłaściwych struktur społecznych, które temu zjawisku
sprzyjają.
Jacek Czaputowicz
Powołując się na najnowsze badania Dyrektor wskazał, że zjawisko
korupcji jest oderwane od cech narodowych, a jego występowanie jest
symptomem wad instytucjonalnych,
społecznych i gospodarczych. – Zachowania korupcyjne są przede wszystkim przejawem niewłaściwych struktur
społecznych, które temu zjawisku sprzyjają – mówił prelegent.
Prof. Krzysztof Kiciński, przewodniczący Rady Naukowej Instytutu
Stosowanych Nauk Społecznych UW,
a także członek Rady Służby Cywilnej, przybliżył w swoim wystąpieniu
sylwetkę Jana Nowaka-Jeziorańskiego – znakomitego polskiego patrioty, który w okresie wojennym był
żołnierzem AK, a w powojennym
działał na rzecz odzyskania niepodległości, kierując Polską Rozgłośnią
Radia Wolna Europa. Profesor mówił
o wzorcowym podejściu Jana Nowaka-Jeziorańskiego do życia publicznego,
któremu gotowy był podporządkować
nawet życie osobiste, a także jego profesjonalizmie, który jest fundamentem
służby cywilnej.
Jan Nowak-Jeziorański
gotowy był podporządkować życiu publicznemu
życie osobiste.
Krzysztof Kiciński
Jerome Michal, maitre des requetes
w Radzie Stanu (ENA), przedstawił
francuski model infrastruktury etycznej. We Francji normy deontologiczne
dotyczące służby cywilnej są niekompletne i rozproszone w wielu regulacjach prawnych. Taki stan rzeczy jest
celowy i wynika z długiej tradycji administracji publicznej.
Mimo że nie obowiązuje tam jeden
kodeks etyczny służby cywilnej, to
jednak źródła norm etycznych można
uporządkować. Moc prawna aktów,
które te normy zawierają, nie jest jednakże jednakowa. Za podstawowy akt,
K | S|A|P biuletyn informacyjny
styczeń 2012
17
z którego te normy można wywieść,
należy uznać Deklarację Praw Człowieka, w preambule której zapisano
reguły deontologiczne stanowiące
fundament służby cywilnej. Prelegent zwrócił w tym miejscu uwagę, że
w ostatnim czasie prowadzone są
prace nad projektem ustawy o konfliktach interesu, który ma zaproponować kodeks norm etycznych dla
członków rządu i wyższych urzędników, co będzie zasadniczą zmianą
w obowiązującym porządku prawnym.
Etyka w służbie cywilnej
jest trudną do opisania
mgłą semantyczną.
Jerome Michel
Prof. Hubert Izdebski, dyrektor
Instytutu Nauk o Państwie i Prawie
Wydziału Prawa i Administracji UW,
zwrócił uwagę na zjawisko ekspansji
problematyki kodyfikacji etyki zawodowej. Obecnie w Polsce istnieje
16 uregulowanych ustawowo zawodów zaufania publicznego. Każda
z ustaw korporacyjnych nakłada
na odpowiednie organy wewnętrzne obowiązek stworzenie regulacji
w zakresie etyki zawodowej. – Możemy zaobserwować rosnącą tendencje do
samoregulacji kwestii etycznych przez
różne grupy zawodowe – mówił prof.
Izdebski. Za przykład podał odpowiednie kodeksy odnoszące się do
posłów, senatorów, radnych czy pracowników szkół wyższych.
Profesor poruszył też kwestie związane z najnowszą polską regulacją
w zakresie zasad etyki korpusu służby cywilnej z 2011 roku. Dokument
ten nie jest kodeksem, ale stanowi
niezbyt obszerny objętościowo zbiór
zasad w tym zakresie. Ich konkretyzacja nastąpi dopiero wraz z wydaniem
pierwszych orzeczeń sądów dyscyplinarnych w zetknięciu z konkretnym
stanem faktycznym.
Gelles Krowicki, przedstawiciel Francuskiej Rady Notarialnej,
francuską organizację notariatu,
a także poszczególne standardy etyczne obowiązujące w tym zawodzie. Pan
Krowicki podkreślał, że we Francji no-
Jerome Michel
tariusz jest osobą zaufania publicznego, która wykonuje zlecone przez
państwo zadania i posiada prawdziwe
prerogatywy państwa francuskiego.
Wykonywanie tego zawodu różni
się jednak od służby cywilnej tym,
że każdy notariusz we Francji jest
przedstawicielem wolnego zawodu.
Normy deontologiczne
mogą przynieść skutek
tylko w momencie, kiedy
określone są sankcje dyscyplinarne i karne za ich
nieprzestrzeganie.
Gelles Krowicki
Gelles Krowicki podkreślił, że każdy notariusz powinien kierować się
honorem i godnością, dbać o interes
stron, dochowywać powierzonej mu
tajemnicy i wykonywać swoje zadania
z pełnym profesjonalizmem. – Normy
deontologiczne mogą przynieść skutek
tylko w momencie, kiedy określone są
sankcje dyscyplinarne i karne za ich nieprzestrzeganie – mówił Gelles Krowicki.
Jerome Michel podkreślił, że prawo administracyjne staje się obecnie
prawem umownym (przestaje być
autorytarnym), co może być przejawem kryzysu państwa. – Etyka
w służbie cywilnej jest trudną do opisania mgłą semantyczną – mówił Jerome
Michel. Przedstawił też dwie koncepcje postrzegania funkcji publicznej
i najważniejsze wartości przypisywane funkcjonariuszom państwowym.
1. Koncepcja klasyczna, (monarchistyczna/republikańska/kapłańska/
mistyczna), w której funkcjonariusz
publiczny uważany jest za zakonnika
państwa, husarza republiki, a administracja to zbrojne ramię państwa, dominujące nad resztą społeczeństwa.
Do najważniejszych wartości służby
cywilnej w tej koncepcji zalicza się:
ciągłość, równość i neutralność. Bycie
funkcjonariuszem publicznym oznacza misję, a nie zawód.
2. Koncepcja modernistyczna, z jej
ośmioma wymaganymi wartościami:
bezstronnością, legalnością, uczciwością, transparentnością, efektywnością, równowagą, odpowiedzialnością, sprawiedliwością.
Dr Marcin Sakowicz, kierownik
i wykładowca w KSAP, mówił, że
w Polsce zasady etyczne w zarządzaniu
publicznym są podstawą do rozwoju
sprawnego i skutecznego rządzenia.
Etyka w służbie cywilnej wzmacnia
efektywność funkcjonowania całego
aparatu administracyjnego, a większe
zaufanie do państwa oznacza mniejsze koszty transakcyjne (sprawdzanie,
kontrolowanie, opór przed wdrażaniem nowych rozwiązań).
Mówiąc o dobrym rządzeniu, powinniśmy mieć na myśli m.in.:
■■ otwartość;
■■ uczestnictwo (partycypację społeczną);
■■ rozliczalność;
18
biuletyn informacyjny K | S|A|P
odpowiedzialność;
efektywność.
Od dwudziestu już lat polskie życie
publiczne ulega ciągłej transformacji.
Dr Marcin Sakowicz uważa, że proces
ten jeszcze się nie zakończył. Zgodnie
z jego opinią jednak dążenie do lepszych rezultatów i zmiana nastawienia
już teraz przynosi zauważalne efekty.
Najlepszym przykładem są następujące praktyki, m.in. takie jak Biuletyn
Informacji Publicznej (BIP), oświadczenia majątkowe składane przez
najważniejsze osoby w państwie, instytucja budżetu zadaniowego, która
wymusza patrzenie na administrację
poprzez pryzmat rezultatów czy ocena skutków regulacji (OSR) – jeden
z załączników do projektu aktu normatywnego, który opisuje przewidywane skutki proponowanych regulacji.
■■
■■
Dr Coranne Baylac, przedstawicielka ambasady Francji w Polsce, przedstawiła znaczenie etyki
we francuskiej dyplomacji. W 2007
roku w ramach reformy modernizującej państwo powołano w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Komitet
ds. Etyki, którego kluczowe zadanie
polegało na zredagowaniu przewodnika deontologicznego. Powstały
dokument nie jest kodeksem, nie
ma również charakteru sankcyjnego (kary dla urzędników wynikają
z kodeksu karnego), ale jego celem
jest wyeliminowanie niestosownych zachowań poprzez odpowiednie zalecenia. Przewodnik powstał
z myślą o funkcjonariuszach publicznych, podatnych na różnego rodzaju
zagrożenia. Szczególnie dyplomaci
na placówkach zagranicznych spotykają się z wieloma problemami,
z których najpoważniejszym wydaje
się korupcja. Dzięki umieszczeniu
przewodnika w ministerialnym intranecie cały czas może być aktualizowany
i jest dostępny na całym świecie.
Dr Nicoleta Acatrinei ze szwajcarskiego Institut de Hautes Études
en Administration Publique mówiła,
że korupcja to zjawisko godne potępienia, zestawiane często z krzywoprzysięstwem, które bardzo trudno
wykryć. Najistotniejsze wydaje się
zidentyfikowanie jej przyczyn, zna-
lezienie odpowiednich rozwiązań, aż
wreszcie zapewnienie wyciągania konsekwencji w stosunku do odpowiednich osób. – Lekarstwem na korupcję
są przede wszystkim moralni przywódcy,
otwarte zarządzanie oraz profesjonalizm
– mówiła Nicoleta Acatrinei.
Lekarstwem na korupcję
są przede wszystkim moralni przywódcy, otwarte
zarządzanie oraz profesjonalizm.
dr Nicoleta Acatrinei
Przy zwalczaniu korupcji w Szwajcarii stosuje się trzy strategie:
■■ prewencja przez selekcję;
■■ zaostrzenie ustaw i przepisów;
■■ szkolenia i wyczulenie na kwestie
etyczne.
W Szwajcarii urzędnik obowiązany
jest deklarować wszelką działalność
poza służbą cywilną. Musi także liczyć
się z brakiem zgody na prowadzenie
dodatkowych zajęć po pracy. Jednak
w Szwajcarii elementem walki z korupcją jest bardzo wysokie wynagrodzenie.
Prof. Jacek Hołówka, wykładowca Zakładu Filozofii Analitycznej
Uniwersytetu Warszawskiego, zajął
się konfliktem wartości w tworzeniu polityki publicznej. Urzędnicy
w swojej pracy często spotykają się
z różnymi grupami interesu.
Według profesora urzędnik państwowy powinien pracować w stylu,
który należy określić jako prawnie
absolutnie czysty, gdzie pełne poświęcenie się dla reguł jest podstawowym
obowiązkiem.
Prof. Hołówka negatywnie ocenił
system, który będzie całkowicie legalistyczny, gdyż łatwo doprowadzić
wtedy do sytuacji, kiedy komunikacja
będzie znacznie utrudniona i konieczny będzie permanentny nadzór pracy.
Nie można więc oczekiwać pełnej czystości w zachowaniu i drobne wykroczenia mogą być tolerowane.
Panel rozpoczął ojciec Włodzimierz Zatorski OSB, autor książki
„Podstawy duchowości lidera, czyli
styczeń 2012
charyzmat przywództwa wg reguły
św. Benedykta”.
– Każda władza to w rzeczywistości
służba, niezależnie od tego, kto i dlaczego
wybrał nas do tej funkcji – mówił ojciec
Zatorski. Przedstawił kilka punktów,
które jego zdaniem są niezbędne przy
pełnieniu funkcji przywódcy, ale też
w każdych innych relacjach międzyludzkich:
■■ Szacunek do drugiej osoby. Zarządzając organizacją czy korporacją,
powinni wyzbyć się maniery, przez
którą ludzie traktowani są jak pionki na szachownicy, a nie żywe organizmy.
■■ Człowiek może stać się sobą jedynie w relacji miłości. W rozumieniu
chrześcijańskim należy bezinteresownie działać i współpracować,
ponieważ to gwarantuje prawidłowy rozwój kariery.
■■ Wzrost duchowy człowieka dokonuje się poprzez odpowiedzialność. Nie można być dobrym
liderem, jeżeli unikamy odpowiedzialności.
■■ Lider musi być człowiekiem mocno stąpającym po ziemi, orientującym się w realiach.
O. Zatorski podkreślał, że mimo
iż lider jest skazany na samotność,
to jego żywiołem jest spotkanie
z drugim człowiekiem, ponieważ jest
to naznaczone odpowiedzialnością.
Lider powinien posiadać duchowość
mnicha, która pozwala na rozważne
postrzeganie rzeczywistości.
Każda władza to w rzeczywistości służba, niezależnie od tego kto i dlaczego
wybrał nas do tej funkcji.
Włodzimierz Zatorski OSB
Jerome Michel mówił o potrzebie
zapobiegania sytuacjom, które prowadzą do naruszeń prawa. Podkreślał
znaczenie prewencji jako czynnika
odpowiedzialnego za powstrzymanie
zachowań zagrażających etyce. Zaznaczał on jednak, że dostosowanie się
do tworzonych wymagań nie jest łatwe, ponieważ zlecane zadania często
nie są jasno zdefiniowane, a płace są
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
19
Od lewej w pierwszym rzędzie: Nicoleta Acatrinei, Marek Kosewski, Marek Haliniak, Hubert Izdebski, Gilles Krowicki
niskie, co wpływa na możliwości korumpowania osób na odpowiedzialnych stanowiskach.
Dr Anna Jaroń z Instytutu Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana
Wyszyńskiego mówiła o nauczaniu
etyki pracowników administracji
w Polsce. Przywołała ona narzędzia
do nauczania etyki, wśród których są:
■■ edukacja przedzawodowa;
■■ szkolenia;
■■ przywództwo etyczne;
■■ budowa i umacnianie kultury
etycznej;
■■ kodeksy etyczne.
Według dr Jaroń edukacja jest podstawową sprawą w zakresie budowania świadomości etycznej wśród pracowników administracji publicznej.
Etyki nie można narzucić, ponieważ
doświadczenia pokazują, że przynosi
to fatalne skutki. Niestety, stan obecny
na wyższych uczelniach nie daje powodów do optymizmu. Według badań
dr Anny Jaroń zaledwie połowa z polskich uczelni wyższych, które szkolą
na kierunkach administracja i pokrewnych, ma w swoich programach
nauczanie etyki. Jej zdaniem jest to
wynikiem braku podstaw prawnych.
Prof. Marek Kosewski odniósł się
do nowego Zarządzenia Prezesa Rady
Ministrów w sprawie wytycznych
w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej, w którym pojawia się zarządzanie nie zasobami kadrowymi
lecz osobami, które mają przyrodzoną
godność. Na tej podstawie profesor
rozwinął swój wykład o zarządzaniu
poprzez wartości.
Istnieją trzy rodzaje
motywacji: materialna,
spowodowana strachem
przed nadzorem oraz
wynikająca z wartości
wykonywanej pracy.
Marek Kosewski
Panelista zauważył, że istnieją trzy
rodzaje motywacji: motywacja materialna, motywacja spowodowana
strachem przed nadzorem oraz motywacja wynikająca z wartości wykonywanej pracy. Motywacja związana
z korzyściami czy strachem jest jedynie techniczną czynnością zarabiania
na życie. Motywowanie poprzez nagradzanie i karanie, tak zwana metoda
kija i marchewki bardzo szybko przeistacza się w lęk pracownika przed
odebraniem mu korzyści i tym sa-
mym nagroda przemienia się w karę.
Taka sytuacja prowadzi do braku
inicjatywy, ucieczki przed odpowiedzialnością i szukania „podkładek”.
Kodeks etyki w takim wypadku staje
się jedynie formalnym instrumentem
w rękach przełożonego.
Zarządzanie przez lidera tym różni się od zarządzania przez przełożonego, że lider pociąga za sobą ludzi.
Lider stosuje system nagród symbolicznych, opartych na godności, który musi być spójny, zróżnicowany
i sprawiedliwy, a także ważny emocjonalnie i dostosowany do osobowości
lidera. Lider musi powiązać pracę
z wartościami, przełożyć powszechnie cenione wartości na normy
i reguły zachowania w konkretnych
sytuacjach. Motywacje wcześniej
utrwalone przez system socjalizacji
trzeba umiejętnie wykorzystać do
konkretnych czynności. Związane jest
to z zaspokajaniem potrzeby godności w życiu codziennym. Lider musi
powiązać uczciwość, przymiot własny pracownika, z czynnością. Musi
się nauczyć, że wykonywanie pracy
ma związek z godnością, a praca
jest czynnością realizującą wartości.
Wartości ogólne, takie jak uczciwość,
sprawiedliwość, lojalność, mogą być
przełożone na wartości firmy: profesjonalizm, otwartość, troska o klienta.
20
biuletyn informacyjny K | S|A|P
W ten sposób kształtuje się etos pracowniczy, jest to warunek konieczny
do powstania samokontroli osobistej
i godnościowej, która z kolei przekłada się na zarządzanie jakością pracy.
Istnieją także czynniki, które blokują
zarządzanie godnościowe. Jednym
z nich jest anomia pracownicza. Jest
to sytuacja, gdy dwie główne wartości, godność własna i korzyść osobista
wchodzą w konflikt. Jest to szczegól-
nie trudne, gdy grupa społeczna akceptuje czerpania korzyści osobistych.
Jerome Michel, podsumowujące
konferencję zauważył, że są różne perspektywy w nauczaniu etyki:
■■ Relatywizm – nie ma jednego modelu administracji, nie ma jednego
modelu deontologicznego. Są różne doświadczenia w różnych krajach, we Francji panuje kapłański
model służby cywilnej, w Polsce
styczeń 2012
■■
■■
ciągle żywe są doświadczenia totalitaryzmu.
Uniwersalizm – niezależnie od warunków wszędzie istnieją te same
wymagania, powiązane z funkcjonowaniem w służbie interesom
społeczności.
Wyzwaniem deontologii jest to,
aby każdy urzędnik był podobny
do męża stanu i wyznawał podobne do niego wartości.
V Seminarium Warszawskie
nt. Praw Człowieka
W dniach 29-30 września 2011 r. w auli im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Krajowej
Szkole Administracji Publicznej odbyło się V Seminarium Warszawskie nt. Praw Człowieka. Organizatorami konferencji były KSAP i Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Seminarium organizowane jest corocznie. Uczestniczący w nim goście
z kraju i z zagranicy mają okazję zapoznać się z poglądami naukowców,
społeczników i urzędników na różne zagadnienia wchodzące w zakres
praw człowieka. Podczas ostatniej
konferencji przeprowadzone zostały
cztery panele dyskusyjne: „Mniejszości narodowe w Unii Europejskiej”,
„Prawa osób starszych w Europie”,
„Wolność słowa a poszanowanie życia prywatnego” oraz „Bieżące problemy związane z systemem Euro-
pejskiej Konwencji Praw Człowieka”.
Podczas seminarium Thomas
Hammarberg, komisarz praw człowieka Rady Europy, wygłosił wykład
na temat praw osób starszych. Wskazał na standardy Rady Europy oraz
Unii Europejskiej, w szczególności
styczeń 2012
Thomas Hammarberg
na Europejską Kartę Społeczną oraz
Kartę Praw Podstawowych UE. Gwarantują one osobom starszym udział
w życiu społecznym i kulturalnym.
Thomas Hammarberg zauważa jednak postępującą marginalizację osób
starszych oraz pogłębiające się wśród
nich ubóstwo.
– Problem pogodzenia wolności
słowa i swobody wyrażania opinii
z prawem do prywatności dotyka
nie tylko poszczególne jednostki, ale
także całe społeczeństwa – mówił Ilia
Domel, pracownik biura Przedstawiciela ds. Wolności Mediów w Orga-
K | S|A|P biuletyn informacyjny
nizacji Bezpieczeństwa i Współpracy
w Europie oraz moderator trzeciego
panelu. Zaznaczył on, że należy racjonalnie zrównoważyć oba te prawa,
szczególnie w odniesieniu do osób
należących do kręgów politycznych
i tzw. celebrytów.
Profesor Christophe Swiniarski,
moderator panelu „Bieżące problemy związane z systemem Europejskiej Konwencji Praw Człowieka”,
podkreślał, że wyzwaniem stojącym
przed Europą jest znalezienie skutecznego środka ochrony praw człowieka już na poziomie narodowym,
tak aby zmniejszyć liczbę spraw
rozpoznawanych przez Trybunał
w Strasburgu.
Jakub Wołąsiewicz, dyplomata,
w latach 1994–2001 ambasador RP
w Estonii, omówił problematykę
środków ochrony praw wolnościowych. Zwrócił przy tym uwagę, że na
poziomie narodowym brakuje takich
efektywnych środków.
– Niektóre środki narodowe
w zakresie ochrony praw fundamentalnych mają charakter iluzoryczny.
Wyróżnia się niekompatybilność
prawa wprost z Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych
Wolności oraz niekompatybilność
skutków regulacji narodowych
z przedmiotową Konwencją – mówił
Jakub Wołąsiewicz.
Profesor Paweł Wiliński uznał, że
efektywność europejskiego systemu
ochrony praw człowieka wymaga
aktywności krajowego sądu konstytucyjnego. Uznał też, że to zadanie
można pogodzić z zakresem kompetencji polskiego Trybunału Konstytucyjnego.
– Znaczna część praw człowieka
określonych w polskiej konstytucji
jest chroniona prawem międzynarodowym. Trybunał Konstytucyjny
powołuje się na dorobek w zakresie
interpretacji Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Jednakże do TK nie
można się skarżyć na złą praktykę
organów naruszających przepisy
z zakresu prawa ponadnarodowego,
gwarantujące szczególną ochronę
praw człowieka – mówił profesor
Wiliński.
Międzykulturowe doświadczenia irlandzkiej
administracji
26 września 2011 r. odbyło się w KSAP seminarium pt.
„Rozwiązania dla administracji publicznej i urzędników
na temat różnorodności kulturowej i równości: doświadczenia płynące z przeprowadzania szkoleń w irlandzkiej
służbie publicznej”.
Seminarium poprowadził specjalista ds. rozwoju i szkoleń James
Connington z Instytutu Administracji
Publicznej w Irlandii (IPA). Wykład
był kolejnym przykładem zacieśniania współpracy między KSAP a IPA.
Celem prezentacji Conningtona
było zwrócenie uwagi słuchaczy na
wzrastającą potrzebę położenia nacisku na podejście międzykulturowe,
biorąc pod uwagę np. dramatycznie
zmieniającą się sytuację w Irlandii.
W 1996 roku obcokrajowcy stanowili tam tylko 1 proc. populacji. Dzi-
siaj jest to już 11 proc. Ma to duży
wpływ na sposób zarządzania w irlandzkiej administracji, gdyż wymaga od urzędników znajomości różnic
kulturowych, aby uniknąć dyskryminacji i odrzucić stereotypowe myślenie. Pan Connington przekonywał,
że tego typu szkolenia mogą wydawać się bardziej wymagające, jednak
w perspektywie długoterminowej
mogą okazać się niezbędną częścią
przygotowania urzędników do odpowiedniego wypełniania swoich obowiązków.
21
James Connington
22
biuletyn informacyjny K | S|A|P
styczeń 2012
Seminarium upamiętniające dwudziestolecie Trójkąta Weimarskiego
ENA, KSAP i BAKÖV
o europejskich sprawach
Francuska ENA we współpracy z KSAP oraz ich niemieckim odpowiednikiem BAKÖV zorganizowała 12 września
w Paryżu sympozjum: „Upamiętnienie dwudziestolecia Trójkąta Weimarskiego. Na półmetku polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej i francuskiej prezydencji w G8 i G20:
spojrzenie z Trójkąta Weimarskiego”. Sympozjum uzyskało
wsparcie francuskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych
i Europejskich oraz ambasad Polski i Niemiec we Francji.
zostały osiągnięte oraz że nie należy
koncentrować się na trudnej przeszłości, ale myśleć wspólnie o przyszłości.
Minister Bernatowicz zwróciła uwagę, że szkoły administracji publicznej
i spotkania takie jak to z 12 września
mogą istotnie przyczynić się do ożywienia współpracy weimarskiej.
W sympozjum brały udział władze
i przedstawiciele współpracujących
ze sobą szkół, decydenci polityczni z trzech krajów oraz naukowcy
i dziennikarze. KSAP reprezentowana
była przez dyrektora Jacka Czaputowicza oraz dr Annę Wojciuk. Z polskiej strony w seminarium udział brali
też prof. Henryk Samsonowicz, były
przewodniczący Rady KSAP, Grażyna Bernatowicz, podsekretarz stanu
w MSZ, Tomasz Orłowski, ambasador
Polski we Francji, Paweł Świeboda
prezes demosEUROPA – Centrum
Strategii Europejskiej.
mającą na celu włączenie Francji
w proces pojednania polsko-niemieckiego (pierwsze spotkanie między
ministrami Dumas, Skubiszewskim
i Genscherem odbyło się 28 sierpnia
1991 roku).
Wszyscy uczestnicy, w szczególności Cornelia Pieper, wiceminister
spraw zagranicznych ds. kontaktów
kulturalnych z zagranicą i koordynatorka współpracy polsko-niemieckiej,
oraz pani Bernatowicz, podkreślali,
że cele wiązane wówczas z tą współpracą (pojednanie polsko-niemieckie,
przystąpienie Polski do UE i NATO)
Trójkąt Weimarski: przeszłość
i przyszłość
Francja, Niemcy i Polska to trzy
państwa, które mają duże znaczenie
w Europie. Żyje w nich 200 milionów
mieszkańców, na 500 milionów, które
liczy Unia Europejska, i zajmują przestrzeń od Atlantyku po Bug. Profesor
Henryk Samsonowicz określił Trójkąt
Weimarski mianem europejskiej osi
wschód-zachód. – Ta oś wschód-zachód
jest filarem konstrukcji europejskiej. Jest
ona zarazem wyrazem wspólnoty wartości, gwarantujących Europie pokój –
podkreślało wielu prelegentów.
Hubert Védrine, były minister
spraw zagranicznych Francji, przypomniał, że Trójkąt był na początku ideą Hansa-Dietricha Genschera
od lewej: Stefan Meister, Anna Wojciuk, Maxime Lefebvre, Hugues Mingarelli
Trójkąt Weimarski w wymiarze
europejskim
– Współpraca pomiędzy trzema krajami nie ma na celu stworzenia zamkniętej ekskluzywnej grupy lecz otwarta jest
na partnerstwo, pokazuje ona swoją uży-
styczeń 2012
teczność na rzecz budowania kompromisu oraz wypracowywania pożytecznych
inicjatyw – uznali uczestnicy panelu
poświęconego międzynarodowej roli
Trójkąta Weimarskiego.
Ambasador Orłowski zwracał uwagę, że politykę zagraniczną tworzą zarazem symbole i aspekty praktyczne.
Zdaniem Reinharda Schäfersa, ambasadora Niemiec we Francji, trzy kraje
powinny jednak lepiej ustrukturyzować swoją współpracę.
Dyplomaci z trzech państw podkreślali rolę aktualnej polskiej prezydencji w Radzie UE w zarządzaniu kryzysami, których doświadcza obecnie
UE (kryzys euro, wzmocnienie wspólnego rynku, polityka bezpieczeństwa
i obrony oraz ustanowienie nowych
globalnych mechanizmów ekonomicznych). Ambasador Orłowski potwierdził dążenie Polski do strefy euro.
Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony
Dyrektor KSAP Jacek Czaputowicz,
który był moderatorem panelu poświęconego polityce bezpieczeństwa
i obrony, podkreślił polskie zaangażowanie w te zagadnienia. Zauważył,
że stanowisko Polski w odniesieniu
do obrony europejskiej oraz NATO
ewoluowało na przestrzeni ostatniej
dekady. Krzysztof Soloch, analityk
z paryskiej Fondation pour la Recherche Strategique, zwrócił uwagę na
ograniczenia dla rozwoju europejskiej
polityki bezpieczeństwa i obrony, są
nimi m.in. groźba dublowania zintegrowanych struktur NATO. Podkreślił
także, że UE nie jest sojuszem obronnym oraz wskazał na trudności budżetowe, z jakimi zmaga się ona ostatnio.
Reinhard Schäfers i Michael Gahler, niemiecki deputowany do Parlamentu Europejskiego, podkreślali
wagę dalszej integracji europejskiej
w wymiarze wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, nawet jeśli
nie wszystkie państwa opowiadają
się za tym kierunkiem rozwoju UE
(podział i uzupełnianie się zdolności
wojskowych, utworzenie europejskich
zdolności planistycznych, europejska
biała księga na temat bezpieczeństwa
i obrony).
Paneliści podkreślali też konieczność wypracowania wspólnej i dopre-
K | S|A|P biuletyn informacyjny
cyzowanej wizji działania nowo utworzonej europejskiej Służby Działań
Zewnętrznych oraz potrzebę wzmocnienia pozycji Europejskiej Agencji
Obrony. Michael Gahler zwrócił uwagę, że w kontekście ostatnich wydarzeń arabskiej wiosny nie udało się
wypracować wspólnego stanowiska
państw Trójkąta wobec Libii.
Stosunki z państwami sąsiedztwa
oraz Rosją
W czasie panelu poświęconego
europejskiej polityce sąsiedztwa Hugues Mingarelli, dyrektor ds. regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego
Wschodu w Europejskiej Służbie
Działań Zewnętrznych, zreferował
ostatnio podejmowane działania
w odniesieniu do państw na wschodzie i południu. – Polityka ta ma
pozytywne efekty dla intensyfikacji stosunków dwustronnych we wszystkich sektorach gospodarek oraz dla wzmocnienia
obozów reformatorskich w państwach,
które są beneficjentami wsparcia europejskiego – mówił.
Polska rozumie
„enlargement fatigue“,
które panuje w Europie
Zachodniej, jednak mimo
to w długookresowej
perspektywie nie chce
zamknięcia drzwi przed
krajami Europy Wschodniej.
Anna Wojciuk
Anna Wojciuk podkreśliła znaczenie polityki sąsiedztwa dla polskiej
polityki zagranicznej, w szczególności zaś w odniesieniu do krajów
Europy Wschodniej objętych Partnerstwem Wschodnim. – Polska rozumie
„enlargement fatigue”, które panuje
w Europie Zachodniej, jednak mimo
to w długookresowej perspektywie nie
chce zamknięcia drzwi przed krajami
Europy Wschodniej, co zgodne jest z artykułem 49 TUE. Chce też wzmocnienia
stosunków z Ukrainą. Warszawa nie bagatelizuje jednak znaczenia stosunków
z południem i popiera zasadę „more for
23
more” - mówiła.
Stefan Meister z Niemieckiego
Urzędu Stosunków Międzynarodowych uznał, że polityka europejska
wobec państw Europy Wschodniej nie
jest dostatecznie atrakcyjna i wiarygodna, aby przyciągnąć partnerów ze
wschodu. Wyraził też pesymistyczną
opinię na temat perspektyw demokratyzacji Rosji oraz krytycznie odniósł
się do stosunków UE-Rosja, zwracając
uwagę, że strony przemawiają różnymi językami.
Ambasador Orłowski przypomniał,
że złożona przez prezydenta Komorowskiego propozycja szczytu Trójkąt
Weimarski + Rosja jest obecnie dyskutowana. Paneliści zwracali uwagę na
konieczność sformułowania bardziej
jednolitej polityki wobec Rosji, ponieważ obecnie realizowana strategia
nie przyczyniła się ani do modernizacji Rosji, ani do rozwiązania konfliktów w przestrzeni postradzieckiej.
Po wyborach w Rosji UE powinna
przemyśleć swoją politykę wobec tego
partnera.
Trójkąt Weimarski, Europa i globalizacja.
Prelegenci zabierający głos w ostatnim panelu – Viktor Elbling, dyrektor generalny ds. ekonomicznych
i zrównoważonego rozwoju w MSZ
Niemiec, oraz Paweł Świeboda – zaapelowali, aby Trójkąt Weimarski
podjął się refleksji na temat interesów i wartości, których Europa chce
bronić na świecie. Chodzi szczególnie o grupę G20, która jest wspólnotą
odpowiedzialności łączącą państwa
wschodzące, ale gdzie Polska nie jest
reprezentowana.
Christian Masset, dyrektor generalny ds. globalizacji w Quai d'Orsay,
potwierdził, że Europa powinna bronić zasad i multilateralizmu w ramach
G20 oraz sformułować wizję geopolityczną odpowiadającą wymogom
i wyzwaniom współczesnego porządku międzynarodowego (globalizacja,
zagadnienia finansowe, klimat, energia, surowce, bezpieczeństwo żywnościowe, woda) oraz stosunkom ze
wschodzącymi mocarstwami.
24
biuletyn informacyjny K | S|A|P
styczeń 2012
Nowe wyzwania na rynku szkoleń dla urzędników
KSAP ustawicznie do przodu
Chcemy, aby nasze szkolenia adresowane były do istotnych
grup urzędniczych, co będzie miało przełożenie na funkcjonowanie całej administracji – mówi dr Marcin Sakowicz, kierownik Ośrodka Kształcenia Ustawicznego KSAP.
Czy przy mniejszej liczbie słuchaczy stacjonarnych KSAP będzie
silniej rozwijał kształcenie ustawiczne?
Mamy świadomość, że mniejsza
liczba słuchaczy stacjonarnych wymusza na Szkole działania dostosowujące
do nowych warunków. Jednym z nich
jest rozwijanie szkoleń ustawicznych.
KSAP od lat prowadzi szkolenia dla
urzędników służby cywilnej i to nie
jest novum, ale kontynuacja. Jednak
szkolenia te są ciągle dostosowywane do nowych potrzeb administracji.
A potrzeby te staramy się coraz lepiej
rozpoznawać. Dążymy do tego żeby
nasza oferta odpowiadała temu, czego
oczekują poszczególne ministerstwa
czy instytucje zatrudniające urzędników. Jest tam bardzo duża grupa
osób, która ma konkretne, ale mocno
zróżnicowane oczekiwania.
Teraz właśnie układacie przyszłoroczny plan szkoleń. Zapewne
niektóre będą prostą kontynuacją
tych, które od lat cieszą się zainteresowaniem. Jednak administracja
ma wciąż nowe potrzeby. W jaki
sposób je rozpoznajecie?
Do procesu przygotowania ukierunkowanej oferty podchodzimy
z bardzo dużą uwagą. Rozesłaliśmy
ankiety do wszystkich działów kadr
urzędów centralnych i kierowników
odpowiedzialnych za szkolenia pracownicze. Ankieta dotyczy potrzeb
i priorytetów szkoleniowych spisanych w dokumentach tych urzędów.
Ma jednak też bardziej szczegółowo
sformułowane pytania, które pomogą nam odpowiednio określić zakres szkoleń. Po przeanalizowaniu
otrzymanych ankiet wprowadziliśmy szkolenia przeznaczone wyłącznie dla wyższej kadry kierowniczej,
szkolenia z cyfryzacji, analizy danych
oraz rozszerzyliśmy ofertę szkoleń
z dziedziny zarządzania.
Zmieniamy też podejście do sposobu przygotowania szkoleń i prezentowania ich uczestnikom przez
trenerów i wykładowców. Chcemy
zestandaryzować pewne rzeczy,
formę podania informacji o szkoleniach, pokazać doświadczenia
i kompetencje wykładowców i trenerów. Bardzo ważnym elementem
jest opracowanie krótkiej – 3-4punktowej informacji pokazującej wymierne korzyści, które każdy uczestnik i jego instytucja może uzyskać
w trakcie szkolenia. To byłaby taka
kropka nad „i” pokazująca, w jaki
sposób szkolenie pogłębiło wiedzę,
umiejętności czy zmieniło postawę
urzędnika. Jaka jest wartość dodana
szkoleń dla administracji publicznej.
Powinniśmy znaleźć swoją niszę i wykorzystać
przewagę w stosunku do
innych podmiotów zajmujących się szkoleniami.
Na rynku KSAP ma wyrobioną
markę, ale jest kryzys. Czy trudno
przekonać do skorzystania z oferty
Szkoły?
Rynek szkoleń jest całkowicie konkurencyjny. Jest na nim wiele mniejszych i większych firm, które je organizują. Same urzędy, które są naszymi
potencjalnymi klientami, poprzez
swoje wyspecjalizowane komórki
organizują szkolenia. Uczą się samodzielności w tym zakresie, bo wiedzą,
że w czasach kryzysu pozwala to na
fot. KSAP/Sebastian Szulfer
oszczędności. Mamy więc coraz
większą liczbę takich samodzielnych inicjatyw szkoleniowych, ale i
prywatnych podmiotów szkoleniowych. KSAP dostrzega te wyzwania, chce być nadal konkurencyjna
i dostosowuje swoją ofertę szkoleniową. Oczywiście wykorzystujemy tu nasze ponaddwudziestoletnie doświadczenia ze współpracy
z wykładowcami i bliskie kontakty
z administracją.
Macie doskonałą bazę i merytoryczną, i organizacyjną, a to pewnie
bardzo istotna przewaga nad konkurencją.
Nasi trenerzy i wykładowcy to
osoby w większości współpracujące
z nami od lat. Jedni mają doświadczenie w pracy w sektorze publicznym
lub nawet obecnie sprawują tam funkcje. Inni działają prywatnie. Jesteśmy
otwarci na współpracę z osobami,
które już się sprawdziły i które mają
unikalną innowacyjną wiedzę cenną
na rynku, atrakcyjną dla urzędników
i administracji. To jest nasz atut na
rynku szkoleń.
Bazę materialną też mamy najwyższej jakości. Powinniśmy znaleźć
swoją niszę i wykorzystać przewagę
w stosunku do innych podmiotów
zajmujących się szkoleniami. My upatrujemy jej w wysokiej jakości ofert,
w ekspertach, którzy mają wyjątkową wiedzę, w dobrej jakości obsługi,
w ułatwianiu docierania do „cieka-
styczeń 2012
wych osób”. Mamy też przekonanie,
że KSAP może być wiarygodnym partnerem i miejscem skupiającym osoby
z różnych urzędów ministerstw, wykonujące podobne zadania, mające
podobne doświadczenia. Mogłyby
tu one nie tylko brać udział w szkoleniach, ale i dzielić się swoimi doświadczeniami. Chcemy, aby KSAP
stała się platformą wymiany takich
doświadczeń i forum dyskusyjnym
łączącym ekspertów, praktyków
z sektora publicznego i prywatnego
oraz grupy zainteresowanych urzędników.
Czy szkolenia przeprowadzacie
w KSAP?
Przygotowując ofertę szkoleniową, rozpatrujemy dwa możliwe kierunki: szkolenia przeprowadzane
w KSAP i szkolenia „szyte na miarę”,
a przeprowadzane w zainteresowanym urzędzie.
Przygotowujemy się do uruchomienia części szkoleń w wersji e-learningu. Dla nas jest to nowy cel.
Może na razie nie będzie dotyczyło
to wszystkich szkoleń oferowanych
przez KSAP, ale będziemy wdrażać
technologię umożliwiającą szkolenia
online. Ona znacznie obniża koszty
i współgra z działaniami dalszej informatyzacji administracji.
Jak trafiacie z ofertą do urzędników, którzy mają przecież bardzo
różne doświadczenia w administracji?
Chcemy podzielić nasze szkolenia
nie tylko tematycznie, ale i ze względu
na zaawansowanie ich uczestników
w sprawach administracyjnych. Byłyby zatem szkolenia dla nowicjuszy,
dopiero zaczynających ścieżkę kariery na tym polu. Inne dla urzędników
średniego szczebla, którzy pracują
już w urzędach od jakiegoś czasu.
Te układałyby się w cykle prezentowane sekwencyjnie. Chcemy też
zorganizować pewną część szkoleń
dla wyższych urzędników służby
cywilnej. Prezentowane by one były
w języku polskim i języku angielskim.
Czy wasza oferta adresowana jest
tylko do urzędników administracji
centralnej?
Nasze szkolenia są oczywiście
otwarte dla wszystkich urzędników,
ale w zdecydowanej większości są to
K | S|A|P biuletyn informacyjny
urzędnicy centralnej administracji
rządowej. Nasi słuchacze rekrutują
się głównie ze stolicy. Oczywiście
trafiamy też z ofertą do urzędów wojewódzkich w całym kraju. Ostatnio
nastawiamy się też na szkolenia dla
obcokrajowców. Rozpoczęliśmy kursy w ramach Akademii Administracji
Publicznej Partnerstwa Wschodniego.
Są one prowadzone dla urzędników
z sześciu krajów: Azerbejdżanu, Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii
i Ukrainy. Szkoliliśmy też Afgańczyków i urzędników z Tunezji. Może
przyjadą do nas Libijczycy. To jest
drugi front przygotowania szkoleń
w KSAP. Możemy i chcemy dzielić
się naszymi doświadczeniami w zakresie zmian wprowadzanych w administracji.
Czy w 2012 r. liczba szkolonych
urzędników wzrośnie?
Trudno to przewidzieć w tym momencie. W ostatnich latach KSAP
miała duże zamawiane szkolenia np.
dla korpusu prezydencji. Widzimy, że
w ostatnim półroczu zaangażowanie
urzędników w prezydencję zmniejszyło ich chęć do uczestniczenia
w szkoleniach. Dostrzegamy to
w postaci mniejszego zainteresowania
szkoleniami z dziedziny funkcjonowania Unii Europejskiej. Mamy nadzieję, że zakończenie prezydencji
odwróci tę tendencję. Chcielibyśmy
zwiększyć liczbę uczestników szko-
25
leń, ale jest kryzys i urzędy mogą
obcinać wydatki na szkolenia albo
szukać najtańszych ofert na rynku,
organizować je we własnym zakresie.
Ważne, aby nawet przy ewentualnym zmniejszeniu liczby słuchaczy nasze szkolenia były rozpoznawalne i dobrze świadczyły
o marce KSAP. Chcemy, aby były
adresowane do istotnych grup
urzędniczych, co będzie miało przełożenie na funkcjonowanie całej
administracji. Ukierunkowanie naszej nowej oferty na średni i wysoki szczebel urzędniczy to jest jedno
z naszych priorytetowych działań.
A jaki zakres tematów szkoleniowych przedstawicie na 2012 r.?
Będą szkolenia o profilu ogólnym.
Widzimy, że największą popularnością cieszą się szkolenia z bloku tzw.
miękkich metod zarządzania – wszystkie elementy związane z negocjacjami,
prowadzeniem zebrań, coachingiem
w administracji. To są umiejętności
ogólnie przydatne dla wszystkich
urzędników, niezależnie od tego,
gdzie pracują. Będą też oczywiście
rozwijane szkolenia informatyczne
czy z zakresu bezpieczeństwa medycznego. Przygotowujemy się też
do szkoleń z cyfryzacji oraz analizy
danych wykorzystywanych w administracji publicznej. Współpracujemy
z firmą, która dysponuje odpowiednim do tego oprogramowaniem.
Takie szkolenia będą oferowane na
różnych poziomach zaawansowania.
W jaki sposób zamierzacie dotrzeć z ofertą szkoleniową do potencjalnych słuchaczy?
Zamierzamy zaprezentować naszą ofertę szkoleniową nie tylko
w formie katalogu, ale i na stronach
WWW. Chcemy, żeby uczestnicy
byli świadomi, że jest możliwość
dołączenia do kursu nawet w ostatnim momencie. Informacja nasza
trafia do odpowiednich komórek
zajmujących się dokształcaniem
urzędników, ale nie mamy pewności, czy dociera do potencjalnych
uczestników. Chcemy również zorganizować seminarium prezentujące
ofertę szkoleniową, zaprosimy osoby
odpowiedzialne za HR w urzędach
i podzielimy się naszymi planami na
2012 r.
26
biuletyn informacyjny K | S|A|P
styczeń 2012
Współpraca międzynarodowa
SENSE uczy reagować na kryzys
Krajowa Szkoła Administracji Publicznej we współpracy
z Ministerstwem Spraw Zagranicznych uruchomiła szkolenia SENSE. Odbyły się już pierwsze trzy.
Oprogramowanie komputerowe
SENSE (Strategic Economic Needs
and Security Exercise) to strategiczna gra komputerowa symulująca zarządzanie pogrążonym w kryzysie
państwem. Opracował je amerykański Institute for Defense Analyses na
podstawie umowy zawartej przez
polski MSZ i Amerykański Instytut
Pokoju. Uczestnicy gry wcielają się
w role różnych podmiotów wewnętrznych państwa oraz jego otoczenia międzynarodowego. Nacisk położony jest
w niej na elementy negocjacji i podej-
Uczestnicy szkolenia SENSE z Tunezji
mowania decyzji, a także złożoność
systemu polityczno-ekonomicznego
państwa. Symulacja trwa trzy dni
i jest prowadzona w języku angielskim. Wcześniej uczestnicy gry
przechodzą dwudniowe szkolenie
obejmujące m.in. trening negocjacji,
warsztaty przywództwa oraz wykład
przedstawiający polskie negocjacje
akcesyjne do UE. Program jest realizowany przez MSZ i KSAP ze środków „Programu polskiej współpracy
rozwojowej realizowanej za pośrednictwem MSZ RP”.
Pierwsze takie szkolenie, przeznaczone dla urzędników z państw
Partnerstwa Wschodniego, odbyło się
w dniach 3-7 października w KSAP.
Brało w nim udział 50 reprezentantów administracji z: Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy.
W drugim, przeprowadzonym w listopadzie, udział wzięło 46 urzędników
z Tunezji. W trzecim, odbywającym
się w grudniu, uczestniczyło 49
urzędników z Afganistanu. Kolejne
szkolenia planowane są w 2012 r.
Przebieg szkoleń obserwuje przedstawiciel Amerykańskiego Instytutu
Pokoju. Realizacja gry symulacyjnej
odbywa się przy wsparciu informatycznym ekspertów z Akademii Obrony Narodowej w Warszawie.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
27
Akademia Administracji Publicznej Partnerstwa
Wschodniego
W KSAP odbyły się w tym roku już dwie edycje szkoleń prowadzonych w ramach Akademii Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Szkolenia te organizowane
są we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.
Uczestnicy pierwszej edycji szkoleń
Krajowa Szkoła Administracji
Publicznej stworzyła we współpracy
z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Program Akademii Administracji
Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Inicjatywa ta znalazła odzwierciedlenie w deklaracji końcowej ze
Szczytu Partnerstwa Wschodniego
w Warszawie 30 września 2011 r.
Celem Akademii jest wzmocnienie
administracji publicznej w państwach Partnerstwa Wschodniego poprzez organizację specjalistycznych szkoleń dla urzędników
z: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi,
Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Problematyka drugiej edycji (20 listopada – 3 grudnia) skoncentrowana
była na efektywnej komunikacji
w administracji publicznej. W szkoleniach drugiej edycji uczestniczyło
26 urzędników. Do przedstawicieli
państw już wymienionych dołączyli
urzędnicy z Białorusi.
Od lewej: Krzysztof Stanowski, Jacek Czaputowicz, Gohar Arshakyan
28
biuletyn informacyjny K | S|A|P
Węgierscy stażyści w Polsce
Od września do grudnia bieżącego
roku początkujący węgierscy urzędnicy odbywają staże w polskich instytucjach w ramach węgierskiego
programu stażowego The Hungarian
Scholarship Programme in Public
Administration. Program odbywa się
na zasadzie współpracy węgierskie–
go Instytutu Administracji Publicznej
(NIPA) z Krajową Szkołą Administracji Publicznej. Instytucjami przyjmującymi są m.in. kancelaria premiera,
Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo
Finansów.
W programie bierze udział trzynastu stażystów, którzy ukończyli
uprzednio staże w instytucjach węgierskich i rozpoczną w nich pracę
w styczniu 2012 roku. Stażyści zajmują się m.in. kwestiami współpracy
międzynarodowej poszczególnych
placówek, organizacją konferencji
w ramach prezydencji oraz pisaniem
polsko-węgierskich raportów porównawczych w danej dziedzinie. Program odbywa się w języku angielskim.
Jest to pierwszy tego rodzaju program
stażowy prowadzony na szeroką skalę w polskiej administracji publicznej.
Organizowany jest w ramach projektu
dotyczącego mobilności urzędniczej
w Unii Europejskiej i finansowany
z funduszy unijnych.
Delegacja z Szanghaju
w KSAP
W dniach 8-9 września 2011 r.
w Krajowej Szkole Administracji
Publicznej odbyła się wizyta sześcio-
styczeń 2012
Dzielimy się
dobrymi
doświadczeniami
Rozmowa z Zsomborem Zeöldem, uczestnikiem węgierskiego programu stażowego The Hungarian Scholarship Programme
in Public Administration.
Jest Pan jednym z uczestników pierwszej edycji programu stażowego
dla Węgrów w Polsce. Proszę opowiedzieć nam o tym programie.
Powstał on po to, aby młodym, najwyżej 35-letnim absolwentom wyższych uczelni dać szansę pozyskania praktycznych doświadczeń w działalności centralnych organów administracji publicznej. Trwający 10 miesięcy
program szkolenia podzielony jest na dwie części. Pierwszą, sześciomiesięczną, uczestnicy szkolenia odbywają w administracji węgierskiej, drugą
w administracji publicznej wybranego przez nich kraju Unii Europejskiej.
Dlaczego zdecydował się Pan na uczestniczenie w programie i dlaczego
spośród wielu możliwych krajów europejskich wybrał Pan akurat Polskę?
Program wydał mi się doskonałą okazją do dalszego rozwoju umiejętności, które uzyskałem w ostatnich latach podczas odbywania różnych staży.
Na wybór Polski wpłynęły przede wszystkim moje wcześniejsze doświadczenia, takie jak studia na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz mój krótki staż
w ambasadzie Węgier w Warszawie. Jednym z ważnych powodów była też
chęć lepszego poznania Waszego kraju i zdobycia wyjątkowego doświadczenia zawodowego.
Czy to był dobry wybór? Jakie są Pana doświadczenia ze stażu odbytego w kancelarii polskiego premiera?
Nigdy nie będę żałował dokonanego wyboru. Jestem bardzo wdzięczny
moim kolegom, z którymi pracowałem w ciągu ostatnich czterech miesięcy.
Chciałbym również zaznaczyć, że w tym czasie KSAP była dla nas wszystkich ogromnie pomocna, chociażby organizując wyjazdy studyjne i wizyty.
Bez pomocy Szkoły znalezienie zakwaterowania dla nas, stażystów, byłoby
ogromnie trudne.
Co Pan zdołał osiągnąć podczas stażu? Proszę przedstawić Pana obowiązki, publikacje czy konferencje, które Pan przygotował.
Poza przygotowaniem kilku podstawowych analiz dotyczących zagadnień
z dziedziny etyki, w zakresie takich tematów jak zaangażowanie służby
cywilnej w życie polityczne albo donosicielstwo, blisko współpracowałem
z Departamentem Współpracy Międzynarodowej. Był on odpowiedzialny za
organizowanie przedsięwzięć w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii
Europejskiej. Miałem tam możliwość brania udziału w owych wydarzeniach,
konferencjach i przygotowywaniu do nich materiałów.
A czy nauczył się Pan podczas programu czegoś, co będzie Pan mógł
wykorzystać po powrocie na Węgry?
Ważnym dla mnie doświadczeniem było nabycie umiejętności przygotowywania i organizowania wielostronnych wydarzeń na wysokim szczeblu.
Korpus polskiej prezydencji w dużym zakresie korzystał z technologii informatyczno-komunikacyjnych, takich jak choćby webstreaming. Są to dla
mnie doświadczenia, które na pewno będę mógł wykorzystywać.
styczeń 2012
K | S|A|P biuletyn informacyjny
osobowej delegacji z Szanghajskiego Instytutu Administracji – Shanghai Administration Institute (SAI). Obie
instytucje wzajemnie zaprezentowały swój dorobek oraz
rozważały możliwości współpracy.
29
możliwości przyszłej współpracy.
KSAP badała potrzeby administracji
afgańskiej
W dniach 20-24 listopada delegacja Krajowej Szkoły
Administracji Publicznej złożyła rewizytę w Afgańskim
Instytucie Służby Cywilnej w Kabulu. Szkołę reprezentowali: wicedyrektor Marek Haliniak, kierownik działu szkoleń Marcin Sakowicz oraz specjalista Agnieszka
Pluwak.
Delegacja badała potrzeby szkoleniowe afgańskiej administracji publicznej. Seria takich szkoleń z zakresu administracji prowadzona jest w KSAP od grudnia 2011 roku.
Afgańska administracja publiczna chce wykorzystać polskie doświadczenie transformacyjne w odbudowie kraju,
w tym w tworzeniu nowej, profesjonalnej służby cywilnej. KSAP ma zapewnić afgańskim urzędnikom szkolenia m.in. z zakresu zarządzania w kryzysie (w ramach
programu szkoleniowego SENSE), etyki, mechanizmów
antykorupcyjnych. Wizyta miała na celu doprecyzowanie
programu szkoleniowego.
Wizyta delegacji z Pekinu
18 października 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyła się wizyta sześcioosobowej
delegacji z Pekińskiej Szkoły Administracji – Beijing
Administrative College (BAC). W trakcie spotkania miała
miejsce prezentacja obu instytucji, a także rozmowa na
temat możliwości przyszłej współpracy.
Wizyta przedstawicieli rządu
flamandzkiego
28 września 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji
Publicznej odbyła się wizyta urzędników z rządu flamandzkiego. W programie wizyty przewidziane były:
prezentacja KSAP, rozważenie możliwości współpracy
oraz wykład dotyczący aktualnych problemów polskiej
administracji publicznej.
Młode pokolenie niemieckiej kadry
urzędniczej z wizytą w KSAP
Wizyta delegacji z Armenii
4 października 2011 r. Krajowa Szkoła Administracji
Publicznej gościła przedstawicieli Akademii Administracji
Publicznej Republiki Armenii – jej rektora, pana Arsena Lokyana, i specjalistę do spraw zagranicznych, pana
Arama Davtyana. W trakcie spotkania miała miejsce
prezentacja obu instytucji, a także rozmowa na temat
Z krótką wizytą w Warszawie gościła (27 października)
delegacja referentek i referentów rządowych z Niemiec.
Byli to przedstawiciele młodego pokolenia wyższej (ogólnej) służby cywilnej w berlińskiej administracji związkowej. Wizyta w stolicy Polski została zaplanowana specjalnie na zakończenie ich referendariatu.
Niemiecki referendariat rządowy (das Regierungsreferendariat) jest dwuletnią służbą przygotowawczą dla
„nieprawników”. Przeważnie są to ekonomiści zajmujący
się przedsiębiorstwami lub sektorem publicznym, administratywiści, socjolodzy i politolodzy.
Kilkunastoosobowa grupa urzędników spotkała się
w budynku Krajowej Szkoły Administracji Publicznej ze
słuchaczami XXIII Promocji „Polskie Państwo Podziemne”. Dzięki spotkaniu, które przebiegło w miłej i przyjaznej atmosferze, polscy i niemieccy adepci administracji
30
biuletyn informacyjny K | S|A|P
publicznej mogli wymienić się swoimi doświadczeniami
i opiniami.
styczeń 2012
niczych dla administracji publicznej, w tym dla potrzeb
obsługi stosunków zagranicznych. Wnioski z wizyty mają
zostać wykorzystane w ramach toczących się dyskusji nad
utworzeniem akademii administracji publicznej Iraku oraz
być przydatne w procesie przygotowywania się Iraku do
roli gospodarza szczytu Ligi Arabskiej wiosną 2012 r.
Wizyta delegacji z Tajwanu
W dniu 7 listopada 2011 r. Krajową Szkołę Administracji
Publicznej odwiedził ambasador Ting Joseph Shih, dyrektor
generalny Instytutu Służby Zagranicznej w Tajwańskim
Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Towarzyszyli mu ambasador David Liu, szef Biura Gospodarczego i Kulturalnego Tajpej w Polsce, pan Shen-wu Sung, wyższy urzędnik
w Instytucie Służby Zagranicznej w tajwańskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych, oraz pan Julian Wu, pierwszy sekretarz Biura Gospodarczego i Kulturalnego Tajpej w Polsce.
Rozmowy poświęcone były przedstawieniu obu instytucji
oraz możliwościom rozwijania współpracy w przyszłości.
Delegacja przedstawicieli Ministerstwa
Spraw Zagranicznych Iraku
W dniu 7 grudnia w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyły się spotkania z delegacją przedstawicieli
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Iraku, zorganizowane
we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych RP.
Spotkania skupiały się na przedstawieniu roli Krajowej
Szkoły w systemie kształcenia urzędników i na szkoleniu
z funkcjonowania Unii Europejskiej. Rozmowy w KSAP
były częścią wizyty studyjnej, organizowanej przez MSZ
i Ambasadę RP w Bagdadzie, w odpowiedzi na zapotrzebowanie strony irackiej. Głównym celem wizyty było zapoznanie się z polskim systemem szkolenia kadr kierow-
Delegacja przedstawicieli Afganistanu
oraz Programu Narodów Zjednoczonych
ds. Rozwoju w Polsce
W dniu 20 grudnia w Krajowej Szkole Administracji
Publicznej gościła delegacja przedstawicieli Afganistanu
oraz Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju
(United Nations Development Programme – UNDP)
w Polsce. Celem wizyty delegacji afgańskiej było wzmocnienie współpracy z naszym krajem, która rozwijana jest
wspólnie z UNDP. W skład delegacji wchodziły osoby
odpowiedzialne za realizowanie działań mających na celu
wzmacnianie potencjału instytucjonalnego tamtejszych
instytucji publicznych. Podczas spotkania w Szkole członkowie delegacji zaprezentowali projekty obecnie realizowane w Afganistanie, a przedstawiciele KSAP przedstawili
Krajową Szkołę i jej zadania, a także przybliżyli szkolenia
organizowane dla zagranicznych partnerów.
K | S|A|P biuletyn informacyjny
Na krzesłach I rząd, od lewej: Kinga Kołodziejczyk, Aleksandra Truś, Karolina Szuppe, Marta Cieślikowska, dyr. KSAP dr hab. Jacek Czaputowicz, Justyna Zdyńczyk, Anna Potocka, Paulina Małysz,
Aleksandra Lusawa, Katarzyna Kulczyńska. II rząd: Małgorzata Kwiądacz, Katarzyna Flak, Robert Rybacki, Przemysław Skrodzki, Przemysław Sierpień, Artur Rzepiński, Michał Gołacki, Witold
Kadenaci, Maciej Tyburcy, Jacek Łuczyński, Adrian Kondaszewski, Małgorzata Grajewska, Tomasz Piątek. III rząd: Maja Wrzosek, Łukasz Świetlikowski, Jan Markiewicz, Michał Golec, Tomasz
Dzieńdziura, Adam Mazgal, Grzegorz Pawlak, Paweł Górny, Przemysław Sierzputowski, Tomasz Piotrowski, Karol Tofil, Piotr Zaremba.
styczeń 2012
31
32
biuletyn informacyjny K | S|A|P
P
A
Publikacje
Państwo wobec zawodności machanizmów rynkowych
„Administracja cywilna Polskiego Państwa
Podziemnego i jej funkcje
w okresie powstania warszawskiego” pod redakcją
Jacka Czaputowicza prezentuje materiały z konferencji organizowanej przez
słuchaczy XVII Promocji
Andrzej Frycz Modrzewski. Jako że Polskie Państwo
Podziemne było strukturą
formalnoprawną, przedstawione zostały jego organy
polityczne, instytucje i regulacje prawne. Dzięki nim zachowana została ciągłość konstytucyjna z II Rzeczypospolitą. Państwo to odzwierciedlało hierarchię wartości
wolnego państwa polskiego. Publikacja została wydana
we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.
W książce zaprezentowano szerokie spojrzenie na Polskie Państwo
Podziemne w ujęciu przekrojowym. Po pierwsze, Polskie Państwo Podziemne było tworem o charakterze formalnoprawnym. Przedstawiono
więc organy polityczne, struktury i regulacje prawne, stanowiące efekt
„Państwo wobec zawodności mechanizmów
rynkowych” pod redakcją
Andrzeja Zybały to efekt
Państwo wobec
pracy słuchaczy KSAP
zawodności
z Promocji XXI Stanisław
mechanizmów
rynkowych
Konarski (2010-2011),
- prace analityczne
którzy – tak jak pozostasłuchaczy KSAP XXI Promocji
łe roczniki kształcące się
w Krajowej Szkole – pracowali w ramach warsztatów
problemowych.
Analizowali oni wybrane
zagadnienia publiczne
i w rezultacie publikowali opracowania analityczne. Tym razem dotyczyły one
generalnego zagadnienia: państwo wobec zawodności
mechanizmów rynkowych. Każda z pięciu grup warsztatowych podjęła się analizy szczegółowego problemu
publicznego z zakresu: działań UE na rzecz ochrony środowiska, roli państwa wobec problemu równych szans
życiowych, dezaktywacji zawodowej osób w wieku 50+,
wykluczenia z edukacji oraz dostępu do dóbr publicznych. Grupy wybierały taką kategorię problemów, w których rozwiązywanie zwykle zaangażowane jest państwo
(administracja państwowa).
wysiłku administracyjnego i politycznego, który poprzez legalność
działań i decyzji zachował ciągłość konstytucyjną II Rzeczypospolitej.
Po drugie, Polskie Państwo Podziemne było doświadczeniem nie
tylko urzędników podziemnej administracji cywilnej czy członków
ugrupowań militarnych, lecz także znacznej części społeczeństwa,
które utożsamiało się z ideą wolnej Polski. Tworzyli je nauczyciele
i uczniowie, magistranci i doktoranci, tysiące osób, które kolportowały
prasę podziemną, udzielały schronienia poszukiwanym czy pomagały
ukrywającym się Żydom.
Po trzecie, Polskie Państwo Podziemne odzwierciedlało hierarchię
wartości wolnego państwa polskiego, stanowiąc swoisty kanon moralny.
Cechowały go poświęcenie i odwaga, różnice ideowe, lecz również zgoda
co do kwestii podstawowych. Wychowani w II Rzeczypospolitej młodzi
ludzie mieli przekonanie, że służą słusznej sprawie i że wiele od nich
zależy. Mieli też nadzieję, że państwo, które w konspiracji tworzyli, po
odrodzeniu stworzy struktury lepsze i sprawiedliwsze.
Po czwarte, uczestnictwo Polaków w administracji cywilnej i struk-
turach wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego utrudniało anty-
narodową politykę władz komunistycznych po wojnie. Było także
inspiracją dla działalności opozycji demokratycznej lat 70., w tym
drugiego obiegu wydawniczego i Towarzystwa Kursów Naukowych,
a przede wszystkim dla powstania „Solidarności” i jej funkcjonowania
w podziemiu w latach stanu wojennego.
ISBN 978-83-7629-244-1
bylismy ciagle1.indd 1
Analiza skuteczności narzędzi wybranych polityk publicznych
„Analiza skuteczności
narzędzi wybranych polityk publicznych” pod
redakcją Marcina SakowiAnaliza skuteczności
cza to prace z warsztatów
narzędzi wybranych
problemowych słuchaczy
polityk publicznych
- prace analityczne
KSAP z Promocji XXII
słuchaczy KSAP XXII Promocji
Ryszard Kaczorowski. CeRyszard Kaczorowski
lem prac poszczególnych
grup była analiza wybranego problemu oraz ocena skuteczności stosowania określonych narzędzi
w realizacji danej polityki
publicznej. Tematy prac
dotyczą skuteczności narzędzi polityki państwa, realizacji polityki kształcenia ustawicznego w Polsce w latach
2003- 2010, polityki flexicurity na polskim rynku pracy,
polityki ekologicznej, narzędzi wprowadzania mechanizmów rynkowych w polskiej opiece zdrowotnej. Zebrane w zbiorze opracowania to nie tylko przegląd stosowanych obecnie w rządzeniu i zarządzaniu publicznym
narzędzi, ale też próba oceny ich skuteczności. Wyciągnięte wnioski mają pomóc we wskazaniu narzędzi, które
w danych warunkach prowadzą do efektywnych i skutecznych działań publicznych
ul. Wawelska 56
00-922 Warszawa
tel.: +48 22 608 01 00
fax: +48 22 608 02 73
e-mail: [email protected]
www.ksap.gov.pl
ISBN 978-83-61713-37-1
2/16/11 2:48 PM
Wojciech Zajączkowski Zrozumieć innych Metoda analityczna w polityce zagranicznej
KRAJOWA SZKOŁA
ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ
styczeń 2012
„Zrozumieć innych.
Metoda
analityczna
w polityce zagranicznej”
to książka autorstwa Wojciecha Zajączkowskiego,
który wskazuje w niej
Metoda
kluczowe problemy poanalityczna
znawcze związane z pracą
w polityce
analityczną. Autor nie stazagranicznej
wia jednak przed sobą celu
wszechstronnego wyjaśnienia tego tematu. Większość
wykorzystanych przykładów, by ukazać intelektualne meandry analityki, odnosi się do Bliskiego Wschodu, ZSRR lub rzeczywistości
postsowieckiej. Istotny wątek książki stanowią odniesienia
do dyskusji wywołanych niedostatkami pracy analitycznej
w zakresie tych obszarów.
WojciechZajączkowski
Zrozumieć
innych
big
„Public Administration In Times of Crisis”
to praca pod redakcją
Rainera Kattela, Witolda
Mikułowskiego i B. Guy
Petersa. Zawiera zbiór najciekawszych wystąpień
prezentowanych na Konferencji NISPAcce, która
odbyła się w maju 2010 r.
w Warszawie. Większość
z nich bezpośrednio odnosi się do wiodącego tematu
konferencji – administracji
publicznej w czasach kryzysu. Są w niej również zawarte wnioski z prac prowadzonych w ramach grup roboczych konferencji, w tym
rozdział dotyczący tematyki polskiej.