Pobierz biuletyn informacyjny
Transkrypt
Pobierz biuletyn informacyjny
nr 4 Styczeń 2012 5 | Nowa koncepcja funkcjonowania KSAP w czasie kryzysu wywiad z dyrektorem KSAP dr. hab. Jackiem Czaputowiczem 7 | Zderzenie tegorocznych absolwentów z rzeczywistością pożegnanie słuchaczy XXI Promocji Stanisław Konarski 10 | Wizyta studyjna w Londynie poszukiwacze dobrych rozwiązań Spotkanie Sieci Dyrektorów Europejskich Instytutów i Szkół Administracji Publicznej (DISPA) W poszukiwaniu liderów administracji W dniach 13 i 14 października 2011 roku w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyło się spotkanie Dyrektorów Europejskich Instytutów i Szkół Administracji Publicznej (DISPA). Tematem przewodnim spotkania było „Przywództwo w zmieniającej się administracji publicznej” oraz efektywne prowadzenie szkoleń w tym zakresie. Oprócz dyrektorów większości europejskich instytucji partnerskich KSAP w spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele European Administrative School, Komisji Europejskiej oraz organizacji międzynarodowych, takich jak IASIA czy NISPAcee. Brali w nim także udział słuchacze Szkoły. Spotkanie umożliwiło wymianę doświadczeń w zakresie szkoleń z przywództwa w służbie cywilnej oraz poznanie systemu szkoleń w państwach sąsiedzkich. Uczestnicy przyjęli rezolucję dotyczącą kierunków dalszego działania sieci. Spotkanie otworzył Sławomir Brodziński, szef Służby Cywilnej, a dyrektor KSAP dr hab. Jacek Czaputowicz przedstawił agendę spotkania. Podczas dwóch sesji plenarnych prezentowano doświadczenia poszczególnych krajów w dziedzinie szkoleń z zakresu przywództwa w służbie cywilnej. Uczestnicy grup roboczych zajęli się problemami etyk i przywództwa, przywództwa jako czynnika prowadzącego do zmiany, związków przywództwa z profesjonalizacją kadr oraz rozwijania talentu przywódczego. 13-21 | Konferencje w KSAP 22 | ENA, KSAP i BAKÖV o europejskich sprawach seminarium upamiętniające dwudziestolecie Trójkąta Weimarskiego 24 | Nowe wyzwania na rynku szkoleń dla urzędników wywiad z dr Marcinem Sakowiczem, kierownikiem Ośrodka Kształcenia Ustawicznego w KSAP 26 | SENSE uczy reagować na kryzys W KSAP odbyły się już pierwsze trzy szkolenia 27 | Akademia Administracji Partnerstwa Wschodniego W KSAP odbyły się już dwie edycje szkoleń 2 biuletyn informacyjny K | S|A|P styczeń 2012 BUDAPESZTEŃSKO-WARSZAWSKA REZOLUCJA CZŁONKÓW DISPA Obserwując postęp uczyniony od czasu przyjęcia Manifestu Strasburskiego, uważamy za ważne potwierdzenie niektórych podstawowych zasad, które powinny kierować naszą pracą i wyznaczać kierunek dalszych działań, zapewniających osiągnięcie zamierzonych celów. Celami tymi są: ■■ Przyczynianie się do budowy sprawnej i efektywnej administracji publicznej, która będzie odpowiadała na potrzeby i oczekiwania obywateli, a której tworzenie jest jednym z zasadniczych zadań wszystkich rządów. ■■ Promowanie, poprzez nasze działania, wspólnych wartości Unii Europejskiej i dalszy rozwój naszych więzi z instytucjami europejskimi. Uwzględniając dziedziny aktywności szczegółowo określone w Manifeście Strasburskim, sądzimy, że powinny być podjęte następujące kroki: ■■ Koordynowanie w sposób nieformalny naszego udziału w ważniejszych wydarzeniach, które dotyczą administracji publicznej oraz szkoleń i programów rozwoju urzędników publicznych zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią, oraz raportowanie rezultatów w całej sieci. ■■ Badanie, w jaki sposób rozwijać mocniejsze więzi między Instytutami i Szkołami w pozostałych krajach Europy. ■■ Akcentowanie w naszych poszczególnych szkoleniach i programach rozwojowych kierowanych do urzędników publicznych żywotnego znaczenia strategicznego i profesjonalnego zarządzania zasobami ludzkimi. ■■ Wzmacnianie naszych związków ze wszystkimi europejskimi instytucjami oraz zachęcanie Europejskiej Szkoły Administracji do składania propozycji dotyczących sposobów osiągania tych celów w praktyce. ■■ Wzmacnianie naszych kanałów komunikacji, w szczególności przez próbę ponownego uruchomienia sieci „DISPA wiki”, aby skuteczniej dzielić się dobrymi praktykami na takich polach, jak ocena wpływu naszych działań, wskaźniki efektywności, rozwój przywództwa, etos życia publicznego itd. ■■ Zapewnienie ogółowi obywateli lepszego wglądu w nasze przedsięwzięcia oraz zbadanie, jaki użytek może zostać zrobiony z narzędzi, takich jak Wikipedia, Facebook czy Google, jak również zachęcanie każdego z członków naszej sieci do wprowadzania informacji o DISPA na swoich stronach internetowych. Tam gdzie potrzebne będą dalsze kroki do zapewnienia praktycznego wdrażania tych zamierzeń, prosimy następne „DISPA Trio” o zbadanie sprawy i przedstawienie jej na kolejnym spotkaniu DISPA wraz z propozycjami konkretnych rozwiązań. Sławomir Brodziński witając uczestników, wyraził pogląd, że jest to dla Polski szczególnie ważne spotkanie, w szczególnie ważnym dla niej czasie. W trakcie polskiej prezydencji w Radzie UE Polska przewodniczy też pracom European Union Public Administration Network (EUPAN). – EUPAN to nieformalna sieć współpracy między dyrektorami generalnymi odpowiedzialnymi w swoich krajach – członkach Unii Europejskiej – za administrację. Jest to platforma wymiany poglądów, doświadczeń i dobrych praktyk stworzona po to, aby podwyższać jakość administracji publicznej w Europie. Podczas trwania polskiej prezydencji w Radzie UE sprawujemy w niej przewodnictwo – mówił minister. Potrzebujemy odpowiedzi na pytanie: „jak robić więcej, mając mniej?”. To jest prawdziwe wyzwanie dla administracji. Sławomir Brodziński Sławomir Brodziński uznał, że w ramach podejmowanych działań podczas przewodnictwa w EUPAN naszym sukcesem było zorganizowanie szóstej Konferencji Jakości. – Jej główny temat – „Dobrze robić w Europie dobre rzeczy poprzez sektor publiczny bardziej zorientowany na rezultaty” – współbrzmi z dzisiejszym spotkaniem. Nie trzeba mówić, jak ważną rolę odgrywają w Europie Instytuty i Szkoły Administracji Publicznej. W Polsce tę istotną misję pełni KSAP – zaznaczał minister. Minister Brodziński uznał za rzecz bardzo istotną to, że DISPA, tak jak i EUPAN, nie tylko prowadzi skuteczną platformę wymiany idei użytecznych dla administracji publicznej. Podejmuje również różnorakie działania, jak choćby wspólne programy treningowe i warsztaty. – Jestem bardzo zadowolony z tego powodu, że KSAP bierze aktywny udział w działalności DISPA – mówił minister. – Moim zdaniem temat dzisiejszego spotkania „Przywództwo w zmieniającej się administracji publicznej” jest bardzo ważny i aktualny. Administracja potrzebuje liderów, szczególnie w czasie kryzysu. Potrzebujemy odpowiedzi na pytanie: „jak robić więcej, mając mniej?”. To jest prawdziwe wyzwanie dla administracji i mam nadzieję, że jest to „mission possible”. Minister życzył członkom DISPA wzmocnienia współpracy w budowaniu zintegrowanej sieci w Europie. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny Dyrektor Jacek Czaputowicz przedstawił agendę spotkania. – Podczas naszego spotkania zastanowimy się przede wszystkim, co to znaczy być liderem w administracji publicznej? Czy możemy nauczać przywództwa? – mówił dyrektor Czaputowicz. – Wydaje mi się, że możemy zdefiniować lidera jako osobę, która prowadzi zespół ku wyznaczonym celom. Pokazuje mu drogę, kierunek, w którym każdy członek zespołu czuje się aktywnie zaangażowany w proces zmian. Rola lidera jest niesłychanie ważna. Jeśli mamy zmodernizować sektor publiczny, musimy wykorzystywać atuty i mocne strony urzędników. Lider to osoba silnie zaangażowana, zdolna motywować i pobudzać w ludziach to, co jest najlepsze, aby osiągnąć zamierzone cele. Dyrektor zapowiedział dyskusje o tym, czy przywództwa można nauczać i co to jest adaptive leadership, jakie są potrzeby treningu przywództwa w administracji publicznej w oparciu o doświadczenia z Włoch, Polski i Niemiec. - Podzielimy się też na cztery grupy robocze, w których omawiać będziemy zagadnienia relacji między przywództwem a rozwojem talentów, przywództwem a postępowaniem etycznym, przywództwem jako zarządzaniem zmianami oraz przywództwem a profesjonalizacją zasobów ludzkich – mówił dyrektor Czaputowicz. Ważnym tematem spotkania była też współpraca z sąsiadami Unii Europejskiej. Trzy prezentacje partnerskich instytucji – NAPA, ReSPA i NISPAcce – poświęcone zostały wyzwaniom administracji publicznej w zakresie szkoleń w krajach sąsiedztwa. Uczestnicy spotkania wysłuchali też prezentacji pokazującej doświadczenia młodej Krajowej Akademii Administracji Publicznej NAPA z Ukrainy oraz ReSPA – Regionalnej Szkoły Administracji Publicznej działającej na terenie Czarnogóry, ale uczącej urzędników z całego regionu Bałkanów. Dyrektor podkreślał, że szczególną rolę w szkoleniu administracji krajów sąsiedztwa UE odgrywać może powołana właśnie Akademia Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego, która została utworzona przy KSAP. Luc Roullet, ekspert w dziedzinie szkoleń z zakresu leadership z Y-Motions International, podziękował za możliwość występowania przed tak szacownym audytorium. Opowiedział o swoich doświadczeniach z czasu, kiedy doradzał prezydentowi Madagaskaru we wprowadzaniu zmian reformujących ten piękny, ale i bardzo biedny kraj. Podjął się tej misji, gdy tylko skończył studia na Harwardzie. – Prezydent był bardzo zmotywowany do wprowadzania zmian. Byłem jednym z liderów jego grupy doradczej. Teraz 3 jeszcze wyglądam jak student, ale wtedy naprawdę dopiero co je skończyłem naukę. Byłem bardzo podekscytowany, miałem jasną wizję, co trzeba zrobić, żeby było dobrze. Po miesiącu pracy jeden z malgaskich doradców prezydenta zaatakował mnie personalnie. Zarzucił mi, że niczego nie rozumiem, że jestem aroganckim Francuzem, że marnuję czas na Madagaskarze, że Francja nie pomaga jego krajowi. To było dziesięć minut ostrego bombardowania zarzutami. Jak zaznaczyłem, właśnie skończyłem studia i miałem jeszcze w głowie schematy, co powinienem w takiej sytuacji zrobić. Miałem świeżo w pamięci podobne doświadczenia z warsztatów akademickich sprzed kilku miesięcy. Zrobiłem to, czego się nauczyłem w szkole: słuchałem i słuchałem. Na koniec powiedziałem „Dziękuję bardzo, przyjmuję, co mi powiedziałeś, i będę się do tego stosował”. Niedługo potem zostaliśmy najbliższymi współpracownikami i naprawdę bardzo daleko posunęliśmy sprawy modernizacji kraju. Teraz jest między nami wspaniała przyjaźń zawodowa. Luc Roullet zaznaczył, że w tej historii jest nauka i dla wielu słuchaczy, którzy będą się podejmować trudnych zadań wprowadzania zmian w Europie i kraju. Prelegent przedstawił planszę z łodzią rozhuśtaną na falach oceanu. Porównał jej los z tym, co się dzieje obecnie w Europie. - Raz jesteśmy na górze, raz na dole. Wspięcie się na falę może zabrać nam wiele lat. Gdzie nie spojrzeć, tam widzimy wyzwania. Kryzys finansowy i deficyty nakazują „rób więcej, mając mniej”. Są problemy demograficzne, środowiskowe, konflikty między Unią i państwami, państwami a regionami, regionami a miastami… Co należy zatem robić? Najuczciwszą odpowiedzią jest „nie wiem”. Jak uczyć służby publiczne, aby potrafiły sprostać tak skomplikowanym wyzwaniom? Luc Roullet uznał, że europejskie kraje potrzebują urzędników myślących systematycznie i stymulują zmiany. Przywództwo to sztuka uwalniania i mobilizowania potencjału każdego i wszystkich dla osiągnięcia sukcesu wszystkich. Prelegent postawił najważniejsze pytania dotyczące przywództwa: czy doświadczenie może je rozwijać? Czy przywództwa można nauczać i czy może być ono nauczane w szkołach? Na wszystkie udzielił odpowiedzi twierdzącej. Odpowiednie przygotowanie urzędnika do pełnienia funkcji przywódcy wymaga odpowiednich lektur, przerobienia studiów przypadku z jasnymi rozwiązaniami problemów. Uczący się przywództwa powinni rozwijać swoje osobiste oraz grupowe zdolności, uczyć się, jak balansować grupową nierównowagę, rozróżniać władzę (authority) od przywództwa (leadership), rozwijać swoje umiejętności wysłuchiwania innych. Wojciech Bednarek przedstawił rezultaty dyskusji w jednej z grup roboczych. Jej tematem było przywództwo jako czynnik zmian. Dyskutanci skupili się na zagadnieniach działań prowadzących do inicjowania i do wprowadzania zmian oraz zdolnościach potrzebnych do tego. 4 biuletyn informacyjny K | S|A|P – Proces zmian musi być poprzedzony refleksją, po co te zmiany i jakiego rodzaju zmian potrzebujemy. Decydenci powinni być wizjonerami. Dla liderów posiadanie szerokiej perspektywy bieżącego problemu to kluczowa sprawa. Zbierając informacje z różnych źródeł, mogą identyfikować problem, który wymaga zmiany. Ostateczne powodzenie wprowadzania zmian zależy od zaangażowania się uczestników procesu. Rolą lidera jest trafić do umysłów i odpowiednio je przygotować. Ludzie niechętnie przyjmują zmiany, ponieważ się ich obawiają. Dobry lider próbuje zaangażować ich w proces zmian, daje im możliwość wyrażenia lęku, podzielenia się pomysłami, użycia ich możliwości. Aspekt organizacyjny odgrywa kluczową rolę we wprowadzaniu zmian. Jasno określone cele, obowiązki i odpowiedzialność powinny być podzielone pomiędzy uczestników. Powinien też być zbudowany system infor- styczeń 2012 macji zwrotnej, aby upewniać się, czy reakcje następują w odpowiednim czasie. Przy trudnych procesach zmian nieunikniony jest opór wobec ich wprowadzania. W takich sytuacjach rolą lidera jest pokazanie swego dużego zaangażowania i wiary w końcowy sukces. Powinien on wspierać zespół i dodawać mu odwagi, wyjaśniać, jakie korzyści zostaną osiągnięte, a jeśli okaże się to konieczne, użyć swej władzy do zdominowania oponentów. Rolą lidera jest stymulowanie ludzkiej kreatywności. Można ją porównać do roli dyrygenta w orkiestrze. Mając właściwe zdolności interpersonalne oraz używając właściwych narzędzi, może spowodować, aby cały zespół grał jedną, piękną muzykę. – Jest jeszcze jedna tajemnica sukcesu procesu wprowadzania zmian. Prawdziwy lider grupy musi kochać to, co robi, i dzielić się swym entuzjazmem z członkami grupy. Bez prawdziwej pasji nic nie może być zrobione – podsumował Wojciech Bednarek. Członkowie EUPAN zapoznali się z osiągnięciami konferencji DISPA 12 grudnia w Warszawie odbyło się 57. Spotkanie Dyrektorów Generalnych Odpowiedzialnych za Administrację Publiczną (EUPAN). Dyrektor Jacek Czaputowicz omówił działania Europejskiej Sieci Dyrektorów Instytutów i Szkół Administracji Publicznej (DISPA) podejmowane w 2011 r. oraz rezultaty warszawskiego spotkania DISPA. ■■ ■■ ■■ ■■ Podstawowe rezultaty warszawskiego spotkania DISPA to: Wymiana doświadczeń w nauczaniu przywództwa wśród członków DISPA. Możliwość dowiedzenia się o wyzwaniach stojących przed administracją publiczną oraz polach współpracy z instytucjami wschodnich krajów graniczących z UE. Przyjęcie przez członków DISPA budapeszteńsko-warszawskiej rezolucji, która podtrzymuje fundamentalne zasady, jakie powinny organizować prace DISPA oraz ustanawiać przyszłe kierunki działania. Decyzja uruchomienia stron WWW DISPA przez Europejską Szkołę Administracji jako wiodącą instytucję stowarzyszenia. Strona ma wspierać komunikację w ramach Sieci i ułatwiać skuteczniejszą wymianę dobrych praktyk. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 5 Wykorzystujemy sytuację kryzysu do reformowania KSAP. Podjąłem działania dostosowujące Szkołę do wykonywania nowych zadań – mówi dr hab. Jacek Czaputowicz, dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Sens istnienia Szkoły jest niepodważalny Kryzys finansowy zatacza na świecie coraz szersze kręgi. Jego objawy coraz silniej dostrzegamy też w Polsce. Rząd wprowadza oszczędności. Czy Krajowa Szkoła Administracji Publicznej odczuwa już jego skutki? Już w ubiegłym roku Kancelaria Prezesa Rady Ministrów postanowiła ograniczyć liczbę słuchaczy w Szkole. Taką decyzję otrzymaliśmy w grudniu 2010 r. Teraz rekrutujemy raz w roku 30–35 osób w czasie tylko jednego naboru. Wcześniej było to 60–70 osób w dwóch naborach. To spadek o połowę. Czy aż taki był konieczny? Podjęte zostały decyzje o ograniczeni zatrudnienia w administracji, a KSAP jest silnie sprzężony z tym, co się dzieje w służbie cywilnej i administracji publicznej. Otrzymywaliśmy już wcześniej sygnały o planowanych redukcjach zatrudnienia w administracji publicznej. Jego wzrost odnotowany w ostatnich 3-4 latach był rzeczywiście duży. Skoro dyrektorzy generalni odpowiedzialni za zatrudnienie mają zwalniać, to nie chcą zatrudniać naszych absolwentów. I nie zatrudniają? Po ostatnich dwóch promocjach, które opuściły nasze mury, widzimy, że trudno o miejsce pracy zgodne z kwalifikacjami. Kilka osób, które skończyły KSAP we wrześniu, jeszcze nie jest zatrudnionych. Ale absolwenci KSAP są elitą urzędniczą. Trudności z ich zatrudnianiem są przejściowe, wynikają z konieczności odchudzenia administracji. Niełatwo jest znaleźć miejsce pracy w sytuacji redukcji pracowników. Jednocześnie trudno uznać, że administracja jest nasycona dobrze wykształconymi urzędnikami. Mamy nadzieję, że decyzja o ograniczeniu naboru nie jest na stałe. Rząd ma pewną koncepcję, jesteśmy po exposé premiera, który powołał Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Zobaczymy, jakie będą dalsze decyzje. Teraz trzeba poczekać i dać szansę rządowi. Czy dalsze funkcjonowanie Szkoły nie jest zagrożone, gdy szkolenie stacjonarne rozpoczyna tylko 30-35 słuchaczy w ciągu roku? Sens istnienia KSAP jest niepodważalny. Kształcenie służby cywilnej to jest długa perspektywa. Nikt nie zamierza likwidować kształcenia stacjonarnego w KSAP, a ograniczenie liczby słuchaczy dotyczy, mam nadzieję, tylko jakiegoś okresu. Chcielibyśmy wrócić do 60 osób rocznie, jeśli tylko sytuacja na rynku pracy się poprawi. Ale dzisiaj dla rządu wydatki na płace dla administracji, w tym absolwentów Szkoły, to tylko część problemu. Koszty generuje też samo jej funkcjonowanie. KSAP działa racjonalnie, bo też redukuje swoje zatrudnienie. Na koniec 2007 r. mieliśmy 70 etatów. Pod koniec 2010 r. już tylko 60. Teraz liczba etatów w KSAP to 52. Wykorzystujemy trudną sytuację do reformowania KSAP i nie czekając na decyzje czy exposé premiera, podjąłem działania dostosowujące Szkołę do wykonywania nowych zadań. Jakie to zadania? Chodzi o to, aby Szkoła zaspokajała bieżące potrzeby administracji i szkoliła osoby już w niej pracujące. Mając mniejszą liczbę słuchaczy stacjonarnych, rozwijamy szkolenia ustawiczne. U nas prowadzą je specjaliści najwyższej klasy. Robimy je „na miarę”, badając potrzeby administra- fot. KSAP/Sebastian Szulfer cji i dostosowując do nich ofertę. Nikt jednak nie da nam gwarancji, że urzędy z niej skorzystają. Kryzys skutkuje ograniczeniem środków będących do dyspozycji urzędów na szkolenia. Zaspokajamy też inne oczekiwania administracji. Zapraszamy wybitnych specjalistów, aby światową myśl dotyczącą reformy administracji „wprowadzać do krwiobiegu” nie tylko przez naszych słuchaczy, ale i osoby z administracji. Ściśle współpracujemy z francuską ENA – organizujemy wspólnie cykl konferencji w ramach projektu europejskiego finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, a także często gościmy w Krajowej Szkole ekspertów z Francji. KSAP ma już 21-letnią historię i wyrobione kontakty z analogicznymi instytucjami w Europie. Czy można spodziewać się podtrzymywania tych więzi? W statucie KSAP jest wyraźnie wskazane, że w dziedzinie administracji publicznej Szkoła współpracuje na forach międzynarodowych. Jako 6 biuletyn informacyjny K | S|A|P dyrektor Szkoły byłem odpowiedzialny za zorganizowanie konferencji Dyrektorów Szkół i Instytutów Administracji Publicznej Unii Europejskiej (DISPA). Po raz pierwszy odbyła się ona w KSAP. Poświęcona była koncepcji leadership w administracji publicznej. Została na nim przyjęta wspólna deklaracja, mówiąca o zacieśnianiu współpracy. Goście mogli się zapoznać z naszym poziomem merytorycznym i zobaczyć, że po remoncie mamy dobre zaplecze dla przeprowadzania podobnych spotkań. Wiele szkół z innych krajów zazdrości nam tego. Dodam, że dobre wrażenie zrobili nasi słuchacze, którzy uczestniczyli w sesji plenarnej i pomogli w organizacji grup roboczych. We wrześniu wraz z francuską ENA i niemiecką Bundesakademie für Öffentliche Verwaltung przeprowadziliśmy w Paryżu spotkanie w ramach krajów Trójkąta Weimarskiego. Dyskutowaliśmy na temat różnych aspektów polskiej prezydencji i przewodnictwa Francji w grupie G20. Chcemy, żeby spotkania w formule weimarskiej odbywały się regularnie, co rok. Ostatnio Szkoła angażuje się w pomoc w ramach Partnerstwa Wschodniego czy też wspieranie administracji niektórych państw wchodzących na ścieżkę demokracji. Dla nas działalność ta jest bardzo ważna. Chcemy być przydatni dla realizacji głównych celów polityki zagranicznej Polski m.in. związanych z prezydencją. Razem z MSZ po- Nikt nie zamierza likwidować kształcenia stacjonarnego w KSAP, a ograniczenie liczby słuchaczy dotyczy, mam nadzieję, tylko jakiegoś okresu. wołaliśmy Akademię Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Mówi o niej przyjęta w Warszawie Wspólna Deklaracja Szczytu Partnerstwa Wschodniego. Dzięki środkom z pomocy rozwojowej prowadzimy szkolenia dla pracowników administracji z Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Mieliśmy już dwa dwutygodniowe szkolenia dla ponad 30 urzędników z tych państw. Jedno dotyczyło partnerstwa publiczno-prywatnego, drugie komunikacji w administracji publicznej. W ramach współpracy z MSZ organizujemy też szkolenia zarządzania państwem w kryzysie za pomocą gry strategicznej. Odbyły się już trzy szkolenia dla 50 wyższych urzędników z państw Partnerstwa Wschodniego, Tunezji i Afganistanu. Jest to nowy obszar działania KSAP, który pokazuje, że reprezentujemy poziom europejski i jesteśmy atrakcyjni dla innych państw. A jak Pan ocenia wkład KSAP w naszą prezydencję. Przygotowy- Posiedzenie Rady Krajowej Szkoły Administracji Publicznej styczeń 2012 waliście do niej wielu urzędników? Przeszkoliliśmy 1200 członków korpusu prezydencji. Z rozmów z osobami, które funkcjonują w środowisku Unii Europejskiej, wnioskuję, że była ona dobrze przygotowana. Mamy satysfakcję, że poziom i wysiłek organizacyjny polskich urzędników skutkował sprawnym przeprowadzeniem prezydencji. Na początku stycznia organizujemy konferencję dotyczącą oceny prezydencji i jej ewaluacji. Spotka się na niej środowisko polityków, urzędników i ekspertów. Będzie okazją do dokonania bardziej pogłębionej oceny. Musicie też konkurować z zagranicznymi instytucjami oferującymi podobne działania. Rynek europejski jest wolny. Jest na nim rywalizacja różnych szkół i my na tym rynku od niedawna jesteśmy. Mamy na nim coś do powiedzenia, bo przestajemy być tylko biorcami wiedzy. Jesteśmy ważni, bo teraz i my mamy wiedzę, którą możemy się dzielić. Świadczy o tym wygrana przez KSAP, w konsorcjum z National School of Government z Londynu, dużego projektu wsparcia służby cywilnej na Ukrainie. W 2012 roku rozpoczniemy realizację współpracy bliźniaczej w ramach tego projektu, którego beneficjentami będą instytucje administracji publicznej Ukrainy. Głównym celem jest przekazanie doświadczeń państw Unii Europejskiej w rozwoju ukraińskiej służby cywilnej. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 7 31 sierpnia 2011 roku słuchacze XXI Promocji Stanisław Konarski opuścili mury naszej Szkoły. Podczas uroczystej ceremonii 34 absolwentów otrzymało dyplomy. Zderzenie tegorocznych absolwentów z rzeczywistością Od lewej: Jacek Czaputowicz, Adam Leszkiewicz, Mirosław Stec, Sławomir Brodziński, Paweł Banaś W uroczystościach, wraz dyrektorem Szkoły Jackiem Czaputowiczem oraz absolwentami i słuchaczami, udział wzięli minister Sławomir Brodziński, szef Służby Cywilnej, minister Adam Leszkiewicz, przewodniczący Rady Służby Cywilnej, oraz prof. dr hab. Mirosław Stec, przewodniczący Rady KSAP. Trudne pierwsze kroki Dyrektor powitał gości, a zwracając się do słuchaczy Promocji XXI Stanisław Konarski, od razu przeszedł do najtrudniejszego tematu – problemów z ich zatrudnieniem. Wskazał, że część absolwentów rozpocznie pracę już następnego dnia, ale dla 16 osób jeszcze nie ma miejsca w administracji publicznej. Gdy wspomniał o liście szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, w którym napisał on, że jeżeli byłyby propozycje pracy dla absolwentów, to na etatach niejawnych, sala zareagowała gromkim śmiechem i oklaskami. Dyrektor mówił o niepokoju słuchaczy, którzy kończą Szkołę, ale nie mają jeszcze wyznaczonego miejsca pracy. Podkreślał, że gdy półtora roku wcześniej rozpoczynali kształcenie w KSAP, złożyli oni zobowiązanie do przepracowania co najmniej pięciu lat w administracji publicznej i dzisiaj słusznie oczekują, że w zamian za to uzyskają zatrudnienie zgodnie z kwalifikacjami. – W tym roku proces zatrudniania jest dość skomplikowany – mówił Jacek Czaputowicz. – Wynika to z tego, że w administracji odbywa się racjonalizacja zatrudnienia, co oczywiście nie sprzyja przyjmowaniu nowych pracowników. Z tych powodów ten proces wobec niektórych osób może trwać nieco dłużej, niż chcielibyśmy, ale jestem przekonany, że wkrótce się zakończy, do tej pory bowiem jeszcze się nie zdarzyło, żeby absolwent Krajowej Szkoły nie uzyskał zatrudnienia. Dlatego proszę państwa wszystkich o cierpliwość. Dyrektor podkreślał, że absolwenci są bardzo dobrze przygotowani. Przeszli konkursowy egzamin do KSAP, gdzie na jedno miejsce przypadało prawie ośmiu kandydatów. Odbyli intensywne, osiemnastomiesięczne kształcenie, w tym praktyki krajowe i zagraniczne, wizyty studyjne w Brukseli, w Berlinie, w Paryżu. Dyrektor podkreślał, że wydatki, jakie ponosi budżet państwa na kształcenie słuchaczy, będą miały sens jedynie wtedy, gdy absolwenci będą odgrywać istotną rolę w administracji i wniosą do niej pewną wartość dodaną. – KSAP to inwestycja długookresowa, która nie zwraca się natychmiast. Absolwenci nie służą temu, żeby zaspokajać bieżące potrzeby administracji publicznej, które akurat się teraz pojawiły, na przykład w zakresie audytu czy kontroli zarządczej,takjakwostatnichtygodniach.Inwestycja ta przyniesie zyski w przyszłości i będzie długo procentować – mówił Jacek Czaputowicz. Kształcenie ustawiczne i postępowanie kwalifikacyjne Dyrektor podkreślał, że zadaniem KSAP jest także kształcenie ustawiczne. – Nabiera ono coraz większego znaczenia, bo takie jest oczekiwanie administracji publicznej. Gwarancją jej efektywności jest systematyczne podnoszenie kwalifikacji i rozwijanie umiejętności urzędników. Wychodząc naprzeciw tym wyzwaniom Krajowa Szkoła dwa razy w roku opracowuje bogatą ofertę szkoleniową, uaktualnianą zgodnie z potrzebami administracji. Dyrektor wskazał, że w bieżącej ofercie znalazły się między innymi: programowanie strategiczne w instytucjach publicznych; konsultacje społeczne; zarządzanie projektami w administracji; sztuka podejmowania optymalnych decyzji; coaching, czyli nowoczesne narzędzia motywowania pracowników; pozyskiwanie grantów zarządzanych przez Komisję Europejską; budżet zadaniowy; kontrola zarządcza w administracji. KSAP przygotowuje także oferty dla poszczególnych urzędów, dostosowane 8 biuletyn informacyjny K | S|A|P styczeń 2012 Od lewej: Adam Leszkiewicz, Sławomir Brodziński, Jacek Czaputowicz, Przemysław Sierzputowski do ich konkretnych, indywidualnych potrzeb. Od września ubiegłego roku do lipca tego roku Szkoła przeszkoliła w tych obu trybach trzy tysiące osiemset osób. Krajowa Szkoła prowadzi także postępowanie kwalifikacyjne. – Wczoraj pod przewodnictwem ministra Adama Leszkiewicza obradowała Rada Służby Cywilnej, która pozytywnie oceniła przebieg postępowania i zatwierdziła jego wyniki, co daje możliwość szefowi Służby Cywilnej wręczenia wkrótce mianowań tym, którzy zdali najlepiej – zaznaczał Jacek Czaputowicz. Współpraca międzynarodowa Dyrektor Czaputowicz podkreślał, że zadaniem ustawowym Szkoły, które jeszcze bardziej zyskuje na znaczeniu, jest współpraca międzynarodowa. KSAP aktywnie angażuje się w przekazywanie wiedzy eksperckiej na rzecz innych krajów. W 2011 r. kończy projekt współpracy bliźniaczej z francuską ENA na rzecz poprawy kształcenia ustawicznego urzędników na Ukrainie, a jednocześnie, wspólnie z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów i głównym partnerem brytyjskim – National School of Government i Cabinet Office, rozpoczynamy prestiżowy, wygrany w konkursie projekt w zakresie reformy służby cywilnej na Ukrainie. KSAP to inwestycja długookresowa, która nie zwraca się natychmiast. (…) Inwestycja ta przyniesie zyski w przyszłości i będzie długo procentować. Jacek Czaputowicz - Podpisaliśmy porozumienie z Ministerstwem Spraw Zagranicznych na realizację szkoleń w ramach Partnerstwa Wschodniego i znanej specjalistom gry strategicznej SENSE, dotyczącej zarządzania państwem. Do końca tego roku planujemy przeszkolić, w trzech edycjach urzędników z pięciu państw Partnerstwa Wschodniego, Tunezji i Afganistanu – mówił dyrektor. Jacek Czaputowicz podkreślał, że główne tegoroczne zadanie na płaszczyźnie stosunków międzynarodowych, jakie stoi przed KSAP, to przygotowanie i zorganizowanie spotkania sieci dyrektorów szkół administracji publicznej z państw Unii Europejskiej (odbyło się 13–14 października). Inne wydarzenie wysokiej rangi to paryskie, pierwsze spotkanie Trójkąta Weimarskiego organizowane w roku dwudziestej rocznicy utworzenia tej instytucji wspólnie przez francuską ENA, niemiecki BAKÖV, a także polski KSAP (odbyło się12 września). Dyrektor Czaputowicz wskazywał na aktywność szkoły na płaszczyźnie międzynarodowej. Jej efektem jest podpisanie wielu umów o współpracy, między innymi z Chińską Akademią Zarządzania, z Wyższą Szkołą Administracji Publicznej we Włoszech, a także ze Szkołą Administracji Publicznej w Szwajcarii. KSAP nawiązał również współpracę z Krajowym Instytutem Administracji Publicznej na Węgrzech. – Z Węgrami realizujemy program dla przyszłych urzędników, oparty na zasadzie mobilności pracowników w Unii Europejskiej. Trzynastu styczeń 2012 węgierskich stażystów będzie zdobywało doświadczenia w polskich ministerstwach, a także w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – mówił dyrektor. Zmiany w KSAP Nowe zadania, które się wyłaniają, oraz nowa sytuacja zewnętrzna, w której funkcjonuje Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, powodują konieczność zmian i dostosowania jej struktury do wyzwań. – Prowadzimy optymalizację – można powiedzieć, choć nie wiem, czy jest to dobre słowo – zatrudnienia. Nastąpi spłaszczenie struktury organizacyjnej, połączenie zadań w komórkach obsługujących słuchaczy. Na przykład wizyty krajowe i zagraniczne – to wszystko teraz będzie w jednej komórce, po to żeby można było łatwiej i bardziej efektywnie rozwiązywać wszystkie problemy dotyczące słuchaczy. Chodzi o lepszą koordynację zadań. Te działania są konieczne, by Szkoła mogła efektywnie wypełniać te nowe i te stare zadania, o których wspomniałem. Na koniec dyrektor Jacek Czaputowicz życzył słuchaczom Promocji Stanisław Konarski realizowania się w przyszłej pracy zawodowej. – Nie obawiajcie się nowych wyzwań. Jestem przekonany, że jesteście dobrze przygotowani do stawienia im czoła. KSAP – szansa awansu Podczas uroczystości zakończenia kształcenia słuchaczy XXI Promocji minister Sławomir Brodziński, szef Służby Cywilnej, uznał, że jednym z głównych celów Szkoły jest kształcenie przyszłych menedżerów administracji – osób, które nie tylko znają doskonale urzędniczą profesję, ale także będą zdolne do zarządzania zasobami ludzkimi w administracji rządowej. Sławomir Brodziński mówił, że obecnie jest już ponad tysiąc absolwentów KSAP-u, z tego około siedmiuset czterdziestu pracuje nadal w administracji publicznej, a sześciuset kilkudziesięciu w administracji rządowej. – Wiele z tych osób doszło do wysokich, dyrektorskich, niekiedy ministerialnych i ambasadorskich stanowisk. Pragnę podkreślić, że ten awans zawodowy zawdzięczają absolwenci KSAP-u przede wszystkim swojej wiedzy, wytrwałości, zaangażowaniu w pracę, a także K | S|A|P biuletyn informacyjny wzorowemu wykonywaniu obowiązków i wysokiemu poziomowi etycznemu. Etyka korpusu służby cywilnej Minister mówił, że obecnie na podpis czeka Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz zasad etyki korpusu służby cywilnej. Zarządzeniem tym zostanie zastąpiony Kodeks etyki służby cywilnej z 2002 roku. Wypracowanie nowej wizji i misji na najbliższe lata jest bardzo ważne, gdyż Krajowa Szkoła jest istotnym elementem systemu administracji naszego kraju. Sławomir Brodziński – Będzie ono zawierać katalog zasad postępowania obowiązujący członków korpusu służby cywilnej – jak wiemy, wynikający z Konstytucji RP, ustawy o służbie cywilnej, a także innych ustaw – i, co ważne, wykładnię sposobu rozumienia tych zasad. Dzięki temu takie pojęcia, jak: bezstronność, neutralność 9 polityczna, jawność i przejrzystość działania, odpowiedzialność za działania i zaniechania, używane w kontekście funkcjonowania służby cywilnej, nabiorą konkretnej treści i wyraźnego zakresu znaczeniowego. Będzie temu służyć także cały cykl szkoleń, podczas których będziemy starali się jak najbardziej opierać się na przykładach, będzie dość dużo case studies, które pozwolą nam wyjaśnić i przedyskutować te dylematy etyczne – mówił minister. Strategia komunikacji społecznej służby cywilnej Zdaniem ministra społeczna ocena funkcjonowania administracji publicznej – zarówno tej rządowej, państwowej, jak i samorządowej – jest generalnie niska. Jednak twierdzenie, że obrazuje ona stan faktyczny, byłoby nieuprawnione. – Uważna analiza opinii społecznej w tym obszarze każe z dużą rezerwą odnosić się do uporczywie powtarzanych przez media i skutecznie utrwalanych w świadomości społecznej stereotypów niekompetentnego urzędnika oraz przerośniętej administracji. W celu dokonania rzetelnego rozpoznania sposobu postrzegania administracji przez obywateli oraz wypracowania optymalnych form komunikowania się ze społeczeństwem powołałem w 2010 roku zespół doradczy szefa Poczet sztandarowy Promocji Ryszard Kaczorowski 10 biuletyn informacyjny K | S|A|P służby cywilnej do spraw kształtowania społecznego wizerunku służby cywilnej. Zespół opracował założenia badania społecznej percepcji służby cywilnej – mówił Brodziński. Minister zapewniał, że rezultaty tych badań posłużą do opracowania długofalowej strategii komunikacji społecznej służby cywilnej. KSAP elementem systemu administracji W ciągu dwudziestu lat swojego istnienia Krajowa Szkoła Administracji Publicznej stała się kuźnią kadr dla młodej administracji demokratycznej Polski. Trwa dyskusja nad rolą i miejscem Szkoły w systemie polskiej administracji. – Wypracowanie nowej wizji i misji na najbliższe lata jest bardzo ważne, gdyż Krajowa Szkoła jest istotnym elementem systemu administracji naszego kraju. O potrzebie prac w tym kierunku świadczą między innymi pojawiające się trudności z właściwym zatrudnieniem absolwentów, czemu staramy się przeciwdziałać, i osobiście to deklaruję. Te problemy są znane szefowi służby cywilnej i ze swojej strony deklaruję dalsze współdziałanie z dyrektorem Szkoły, aby tym problemom sprostać – deklaro- wał minister Brodziński. Strategia zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej Zdaniem ministra przykładem pozytywnych zmian są bardzo zaawansowane prace nad wdrożeniem „Strategii zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej”. Ustawowy obowiązek opracowania tej strategii nałożony został na szefa służby cywilnej. – Do priorytetów tego dokumentu, który przeszedł już drogę uzgodnień, należy przede wszystkim: rozszerzenie stosowania skutecznych i efektywnych metod inaczej mówiąc: dobrych praktyk zarządzania; wzmocnienie rozwoju zawodowego członków korpusu służby cywilnej; budowanie skutecznych mechanizmów motywacji i systemu wynagrodzeń w służbie cywilnej, a także wzmocnienie świadomości etycznej służby cywilnej oraz społecznego wizerunku tejże służby, o czym przed chwilą mówiłem – powiedział Brodziński. Minister podkreślił, że „Strategia zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej” nie jest samoistnym dokumentem, lecz instrumentem wyższej strategii w sensie hierarchicznym, a więc strategii „Sprawne Państwo”, która jest jedną z dziewięciu głównych uporządkowanych strategii rozwojowych kraju. Strategia styczeń 2012 „Sprawne Państwo” stanowi propozycję odpowiedzi na jedno z najważniejszych wyzwań rozwojowych stojących przed Polską w perspektywie najbliższej dekady. Znaczenie Szkoły i jej absolwentów Zdaniem ministra po dwudziestu latach przemian demokratycznych w kraju administracja jest inna niż ta sprzed 1989 roku. Sądzi on, że spośród licznych zmian, jakie w niej zaszły, najważniejsze są te w świadomości urzędników. – W tej dziedzinie rola KSAP-u, jej absolwentów, jest szczególnie widoczna, jest nie do przecenienia i zawsze ceniłem sobie bardzo działania Krajowej Szkoły Administracji Publicznej na rzecz tworzenia i utrzymania etosu służby cywilnej. Minister życzył absolwentom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej udanego startu w urzędniczej karierze i spełnienia zawodowych aspiracji. - Deklaruję swoje wsparcie w ramach ustawowych uprawnień. Życzę zatem wytrwałości w dążeniu do wytyczonych celów, satysfakcji z ich osiągnięcia, a także pomyślności – państwu oraz waszym rodzinom – mówił Sławomir Brodziński. Poszukiwacze dobrych rozwiązań. Wizyta studyjna w Londynie Kolejna wizyta studyjna słuchaczy KSAP odbyła się w dniach 12-17 czerwca 2011 r. Tym razem wzięli w niej udział słuchacze XXII Promocji, a celem ich wyjazdu był Londyn. Wizyta ta, tak jak wiele poprzednich, odbyła się w ramach projektu Zagraniczne szkolenia praktyczne dla słuchaczy Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Projekt ten finansowany jest z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Tym razem nasi słuchacze wizytowali centralne organy władzy, takie jak obie izby parlamentu, ale i londyński ratusz, Europejską Szkołę Administracji, Instytut Studiów nad Rynkiem Pracy czy Brytyjskie Stowarzyszenie Medyczne. Odwiedzili również Ambasadę RP w Londynie. Pomimo okresu wakacyjnego instytucjom goszczącym naszych słuchaczy udało się zapewnić właściwych wykładowców i ekspertów. House of Lords – EU Select Committee Spotkanie z lordem Roperem i Jake’em Vaughanem z EU Select Committee w Izbie Lordów opóźniło się. Z tego powodu rozmowa z lordem Roperem trwała jedynie około 30 minut, ale jego asystent, Jake Vaughan, przedstawił prezentację dotycząca EU Select Committee. Asystent lorda omówił główne zadania EU Select Committee. Podkreślił, że celem komisji jest szczegółowa ocena i analiza proponowanych w ramach Unii Europejskiej aktów prawnych (około 900 rocznie) oraz nadzór nad działaniami rządu w tym zakresie. Rząd zgodził się nie wyrażać zgody na żaden z proponowanych aktów, dopóki komisja nie wyrazi swojej opinii o nim. W drodze wyjątku rząd może wyrazić zgodę na niektóre akty prawne, których niezwłoczne przyjęcie jest konieczne. Około 45 proc. analizowanych aktów trafia do jednej z siedmiu podko- styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 11 Słuchacze XXII Promocji podczas zajęć w National School of Government misji, które dokonują szczegółowej oceny. Podkomisje mogą zdecydować się na jedno z czterech działań: zaakceptować akt; zwrócić się pisemnie do odpowiedniego ministra; domagać się z nim rozmowy; przeprowadzić „dochodzenie” (polegające na pogłębionej, wieloaspektowej analizie proponowanej legislacji – zwieńczonej raportem przesyłanym do rządu i Komisji Europejskiej). Podjęte działanie zależy od wagi dostrzeżonego problemu. Spotkanie w Izbie Gmin 15 czerwca słuchacze mieli okazję spotkać się ze Stephenem Poundem, członkiem brytyjskiego parlamentu, przedstawicielem Brytyjskiej Partii Pracy, reprezentującym od 1997 r. okręg Ealing North (jest tam jedno z największych skupisk mniejszości polskiej w Londynie). Stephen Pound rozpoczął spotkanie od wypowiedzi na temat aktualnej pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Nawiązując do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w 1966 r., stwierdził, że Polska przeżywa po raz kolejny swoje millenium. Mówiąc to, pan Pound wspomniał o imponującym wzroście gospodarczym naszego kraju, o rosnącej aktywności ekonomicznej Polski oraz o sukcesach polskich polityków – Jerzego Buzka i Janusza Lewan- dowskiego. Ponadto wyraził podziw dla pracy ambasador RP w Wielkiej Brytanii pani Barbary Tuge-Erecińskiej. Słuchacze zgodnie uznali, że pan Pound, jako reprezentant mniejszości polskiej, wykazuje znamiona względnie szerokiej wiedzy na temat Polski i Polaków. W dalszej części spotkania Stephen Pound opisał funkcjonowanie i organizację brytyjskiego systemu parlamentarnego. Przypomniał zasady, według których wybierani są posłowie, oraz jak wygląda późniejszy podział obowiązków. Na koniec spotkania słuchacze zadawali pytania dotyczące m.in.: sposobu utrzymywania więzi między parlamentarzystami a ich wyborcami, sposobu radzenia sobie z dużą ilością korespondencją od obywateli, zaangażowania polskich imigrantów w życie polityczne Wielkiej Brytanii. To ostatnie pytanie stało się przyczynkiem do dyskusji na temat polskiej emigracji i postrzegania jej przez społeczność brytyjską. Spotkanie w londyńskim ratuszu 16 czerwca grupa słuchaczy spotkała się w londyńskim ratuszu z panem Muradem Quershim, przewodniczącym Komisji Środowiska Rady Londynu. Spotkanie to było szczególnie ważne dla słuchaczy pracujących nad studium przypadku poświęconemu efektywności narzędzi ochrony jakości powietrza stosowanych w Wielkiej Brytanii. Słuchacze dotarli do siedziby władz miasta Londynu nie bez problemów – dwie spośród londyńskich ulic, położone w różnych dzielnicach miasta, noszą taką samą nazwę, a ratusz jest oczywiście tylko przy jednej z nich. Ale udało się. Jeszcze tylko przejście przez stanowiska ochrony i bardzo miła asystentka Murada Quershi'ego zaprowadziła grupę do pokoju konferencyjnego. Tam przedstawiła sylwetkę gospodarza, który jest członkiem opozycyjnej Partii Pracy. Przewodzi on Komisji Środowiska, organowi doradczemu przy burmistrzu Londynu. Na jej barkach spoczywa zadanie wypracowywania porozumień w zakresie ochrony środowiska w mieście. Pan Quershi dokonał krótkiej prezentacji problemów ochrony jakości powietrza w Londynie. Jest to najbardziej zanieczyszczone miasto w Wielkiej Brytanii i jedno z najbardziej zanieczyszczonych w Europie. Zdecydowana większość zanieczyszczeń emitowana jest przez transport, w szczególności autobusy i taksówki. Znaczenie emisji przemysłowej jest marginalne, gdyż przemysł przeniósł 12 biuletyn informacyjny K | S|A|P styczeń 2012 się z Londynu w inne rejony kraju. Miasto zmaga się z przekroczeniem limitów UE w zakresie poziomu pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5, a także z tlenkami azotu (NOx). O ile postęp w zakresie ograniczania emisji pyłów jest w ostatnich latach znaczny i przewiduje się, że jeszcze w tym roku ich poziomy mogą spaść poniżej limitów, o tyle w zakresie emisji tlenków azotu sytuacja jest znacznie trudniejsza, a postęp niewielki. Spotkanie w The Recruitment & Employment Confederation 16 czerwca grupa słuchaczy wzięła udział w spotkaniu z przedstawicielami The Recruitment & Employment Confederation (REC). Odbyło się ono w ramach warsztatów problemowych dotyczących analizy polityki państwa na rynku pracy. Brytyjską organizację reprezentowali pani Gilian Econopouly, dyrektor działu polityk publicznych, i pan Andrew Tomlinson, doradca ds. PR i polityk publicznych. REC to istniejąca od lat 80. XX wieku organizacja zrzeszająca dzisiaj ponad 3600 prywatnych przedsiębiorców działających w branży rekrutacji i zatrudnienia. Głównymi zadaniami konfederacji jest lobbowanie na rzecz branży, przygotowywanie raportów dotyczących agencji rekrutacyjnych oraz utrzymywanie wysokich standardów działania agencji w Wielkiej Brytanii. Działania lobbingowe REC prowadzone są przede wszystkim w brytyjskich departamentach skarbu oraz handlu, a także w administracji podatkowej i w instytucjach europejskich. Celem spotkania było zapoznanie się słuchaczy KSAP z zasadami funkcjonowania agencji pracy tymczasowej w Wielkiej Brytanii i ich wpływem na brytyjski rynek pracy. Pozwoliło to na podjęcie próby porównania z sytuacją na polskim rynku pracy. Słuchacze chcieli też określić, jaki wpływ na rynek pracy tymczasowej ma nowa dyrektywa Komisji Europejskiej, zwiększająca uprawnienia osób zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej. Po spotkaniu słuchacze doszli do wniosku, że agencje pracy tymczasowej są silnie zakorzenione w brytyj- Graham Davies, zajęcia w National School of Government dla słuchaczy XXII Promocji skim rynku pracy. Ich klientami są wysokiej klasy specjaliści, pracujący dla wielu przedsiębiorców i często zmieniający miejsca pracy, oraz osoby o niskich kwalifikacjach, dla których agencje są jedyną metod na znalezienie pracy. Z punktu widzenia REC nowe przepisy wprowadzone na podstawie dyrektywy Komisji Europejskiej nie są korzystne dla agencji, gdyż zwiększają koszty działania zatrudniających ich przedsiębiorstw. Wprowadzając przepisy, Komisja chciała jednak zmniejszyć istniejące różnice między pracownikami agencyjnymi a tymi zatrudnionymi na umowy o pracę. Spotkanie z „zieloną” posłanką do PE 17 czerwca słuchacze spotkali się z panią Jean Lambert, posłanką do Parlamentu Europejskiego z ramienia Partii Zielonych (Green Party). Jest ona jednym z dwóch brytyjskich europosłów pochodzących z tej partii, a w swojej pracy w Parlamencie zajmuje się m.in. sprawami zatrudnienia, będąc członkiem Komitetu Pracy i Spraw Socjalnych w PE. Spotkanie dotyczyło sytuacji agencji pracy tymczasowej w Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej, w szczególności po zmianach spowodowanych wprowadzeniem unijnej dyrektywy o agencjach pracy tymczasowej. Pani Lambert mówiła również na temat różnic w uregulowaniu i funkcjono- waniu agencji pracy tymczasowej w Wielkiej Brytanii i Holandii, gdzie obowiązuje układ sektorowy w zakresie pracy tymczasowej. Wielka Brytania takiej regulacji nie posiada, a przez wiele lat blokowała wprowadzenie dyrektywy na szczeblu europejskim. Pani Lambert wskazała też podstawowe problemy, z jakimi borykają się pracownicy zatrudnieni za pośrednictwem agencji, zwracając uwagę na różnice w położeniu pracowników wykwalifikowanych (np. w sektorze IT) oraz tych, którzy nie mają wysokich kwalifikacji. Ci drudzy są bardziej narażeni na nierówne traktowanie w zatrudnieniu. Różnice widoczne są również w zależności od miejsca wykonywania pracy – w mniejszych miejscowościach i na terenach rolniczych, pracownicy są bardziej narażeni na naruszenie ich praw. Problemem, na który wskazała posłanka, jest także kwestia kontroli przestrzegania prawa pracy i zasad BHP w przypadku pracowników tymczasowych, jak również ich nieznajomość własnych uprawnień. Ogólna ocena agencji pracy tymczasowych dokonana przez panią Lambert jest niejednoznaczna, wskazująca na znaczne zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej pracowników. Stanowisko posłanki wobec agencji jest jednak o wiele bardziej krytyczne niż organizacji biznesowych. Wskazuje ona na konieczność zwrócenia uwagi na ochronę socjalną pracowników. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 13 Absolwenci dzielili się wnioskami z odbytych staży Konferencja Absolwentów Promocji Stanisław Konarski 21 lipca 2011 r. odbyła się Konferencja Absolwentów Promocji Stanisław Konarski pt.: „Zawodność mechanizmów rynkowych a działania państwa”. Słuchacze przedstawiali na niej wnioski z raportów, które opracowali w ramach grup warsztatowych. Od lewej: Adrian Kondaszewski, Aleksandra Truś, Maja Wrzosek, Tomasz Dzieńdziura Podczas pierwszego panelu konferencji zaprezentowane zostały wyniki prac trzech grup warsztatowych, których wspólnym tematem była „Zawodność mechanizmów rynkowych i działania państwa”. Adrian Kondaszewski przedstawił dorobek grupy zajmującej się mechanizmem funkcjonowania w Niemczech dopłat do zakupu nowego auta, gdy stare, niespełniające norm ekologicznych, oddaje się do utylizacji. Rozwiązanie takie powoduje spadek zanieczyszczeń, poprawia bezpieczeństwo kierowców oraz podtrzymuje koniunkturę w przemy- śle motoryzacyjnym. Jednak metoda ta jest nieefektywna – jej koszty są wysokie w stosunku do wpływu na poprawę stanu środowiska. Słuchacze uznali m.in., że gdyby w Polsce wprowadzać dopłaty, powinny one przysługiwać za utylizację samochodów użytkowanych co najmniej 14 lat. Powinny też wzrastać wraz z wiekiem samochodu. Maja Wrzosek omówiła program upowszechnienia szerokopasmowego internetu w Niemczech. Został on sformułowany w umowie koalicyjnej CDU, CSU i FDP oraz w Strategii Szerokopasmowego Internetu Rzą- du Federalnego. W 2007 roku 92 proc. Niemców miało dostęp do internetu o prędkości powyżej 1 Mb/s, w tym 20 proc. korzystało z łączy szybszych niż 50 Mb/s. Niemcy postawili sobie za cel, aby do 2010 r. dostęp do internetu (1 Mb/s) mieli wszyscy obywatele, a do 2014 r. 75 proc. z nich mogło korzystać z prędkości 50 Mb/s. Pierwszy cel udało się osiągnąć. Prelegentka zwróciła uwagę na problemy związane z udostępnieniem infrastruktury podmiotów prywatnych do świadczenia usług internetowych stronom trzecim. Niemcy rozpatrują dziś wprowadzenie ustawowego obowiązku udostępniania. Tomasz Dzieńdziura przedstawił efekty prac grupy warsztatowej badającej fundusze strukturalne jako źródło finansowania dóbr publicznych. Zwrócił uwagę na zjawisko zawodności rynku, występujące w przypadku dóbr publicznych. Podaż ze strony podmiotów prywatnych nie zaspokaja tutaj popytu na nie. Konieczne jest zatem dostarczanie tych dóbr przez państwo. – 95 proc. funduszy strukturalnych powoduje zwiększenie środków na takie inwestycje, których wynikiem jest dostarczenie dóbr publicznych. Przyczynia się to do wzrostu PKB oraz wzrostu dochodu podatkowego, co ponownie zwiększa ilość funduszy przeznaczanych na inwestycje (tzw. efekt mnożnika) – mówił Tomasz Dzieńdziura. Prelegent przedstawił prognozę wzrostu PKB w Polsce z zastosowaniem funduszy unijnych oraz w przypadku, gdyby nie realizowano inwestycji współfinansowanych z tego źródła. Podczas drugiego panelu Łukasz Świetlikowski omawiał zjawisko mobilności brytyjskich urzędników. – Brytyjskie rozwiązania to modelowy przykład, w jaki sposób 14 biuletyn informacyjny K | S|A|P można zarządzać zasobami ludzkimi w administracji publicznej – mówił Świetlikowski. Wyróżnił mobilność pionową, czyli pięcie się w górę w karierze urzędniczej, oraz poziomą, gdy mamy do czynienia z przechodzeniem na podobne stanowisko do innego urzędu. W Wielkiej Brytanii istnieje też mobilność pozioma, rozumiana jako przechodzenie z administracji publicznej do drugiego i trzeciego sektora. Taki przepływ pracowników jest wręcz mile widziany, gdyż pozwala zdobyć pracownikowi wiele cennych doświadczeń. Wśród czynników zwiększających poziom mobilności urzędniczej w Wielkiej Brytanii prelegent wymienił m.in.: stosunek pracy oparty na regulacjach prawa pracy, a nie na pragmatyce służbowej, uznawanie staży poza administracją publiczną, faktyczne sprawdzanie umiejętności pracownika, a nie opieranie się tylko na przedstawianych certyfikatach. Paulina Małysz przedstawiła inicjatywy rządu Davida Camerona w zakresie ograniczania barier administracyjnych dla przedsiębiorców. Wpisują się one w działania określane jako Better Regulation, a charakteryzują je następujące zasady: przegląd istniejącej legislacji, redukcja kosztów administracyjnych, uproszczenie procedur, przygotowywanie lepszej oceny skutków regulacji. Program składa się z kilku działań. Na przykład „Red Tape Challenge” to identyfikacja i redukcja niepotrzebnych przepisów. „One-in, one-out” to mechanizm zmuszający ustawodawcę do wskazania przepisów, które będą usunięte z obiegu prawnego w przypadku przyjęcia nowych regulacji. „Sunset Clause” to reguła, że w każdym przyjętym przez parlament akcie normatywnym musi znajdować się klauzula ustalająca datę wygaśnięcia danego aktu. „Gold-planting” to przede wszystkim rezygnacja z dodawania własnych rozwiązań do transponowanych aktów prawa UE, a także zasada implementacji ich przepisów w jak najpóźniejszym terminie, aby jak najpóźniej wprowadzać obciążenia dla przedsiębiorców. Maciej Tyburcy, który odbył staż w ambasadzie w Mińsku, przedstawił swoje wnioski z analiz białoruskiej gospodarki i polityki w okresie kryzysu gospodarczego. Zauważył, że po krótkiej demokratyzacji, tuż przed wyborami prezydenckimi na Białorusi w 2011 r., nastąpił szybki powrót do „starej” polityki realizowanej przez prezydenta Łukaszenkę. W czasie wyborów doszło do licznych nieprawidłowości. Protestujący przeciwko nim zostali rozpędzeni przez milicję, a część z nich trafiła do aresztów i więzień. – Istnieje jednak autentyczne poparcie dla Łukaszenki, styczeń 2012 gdyż prowadzi on politykę pełnego zatrudnienia, a wypłaty docierają do ludzi o czasie. Niestety dla prezydenta Białorusi ta podstawa jego władzy może szybko się wyczerpać w wyniku kryzysu gospodarczego – mówił Tyburcy. Rosja dyktuje bowiem coraz wyższe ceny surowców, gospodarka państwa jest niewydolna, spłata zaciągniętych długów zbytnio obciąża budżet, brakuje walut, nastąpiła dewaluacja rubla, a inflacja ciągle rośnie. Maciej Tyburcy uważa za najbardziej prawdopodobny scenariusz dalszych wydarzeń taki, w którym prezydent Łukaszenka utrzymuje władzę, co pogłębia izolację państwa na arenie międzynarodowej oraz zmusza Białoruś do zwiększenia swojego uzależnienia od Rosji. Kryzys gospodarczy i tak jeszcze się pogłębi, ale zostanie odwleczony w czasie. Po wygłoszeniu prezentacji słuchacze zadawali pytania ich autorom. Konferencję podsumował dr Marcin Sakowicz, który w krótkim wystąpieniu podziękował Promocji Stanisław Konarski za przygotowanie konferencji i za bardzo wysokiej jakości prezentacje. Wyraził też nadzieję, że nabyte podczas staży oraz w czasie nauki w KSAP umiejętności i doświadczenia pozwolą na skuteczne i pozytywne zmienianie oblicza polskiej administracji publicznej. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 15 Konferencja o Polskim Państwie Podziemnym 20 lipca 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyła się konferencja pt. „Polskie Państwo Podziemne – wyzwania dla polityki historycznej”. Od lewej: Wojciech Bednarek, Piotr Majewski, Andrzej Paczkowski, Jacek Czaputowicz, Tomasz Nałęcz, Paweł Ukielski Funkcjonowanie cywilnych struktur państwowych na ziemiach Polskich w czasie II wojny światowej było ewenementem w okupowanej Europie. Konferencja była próbą odpowiedzi na pytanie, czy pamięć o tym jest elementem dziedzictwa narodowego, który wymaga szczególnego podkreślenia w polityce historycznej. Na konferencji szukano również odpowiedzi na pytanie, czy wypracowaliśmy odpowiednie instrumentarium instytucjonalne, finansowe i prawne do podejmowania skutecznych działań w tym zakresie. Poruszono także kwestię postrzegania Polski Podziemnej poza granicami kraju oraz skuteczności dotychczasowej polityki historycznej. W debacie na te tematy wzięli udział prof. Tomasz Nałęcz, doradca prezydenta RP ds. historii i dziedzictwa narodowego, prof. Andrzej Paczkowski, członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej, dr hab. Piotr Majewski, zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej, dr Paweł Dukielski, zastępca dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego. Moderatorem dyskusji był dr hab. Jacek Czaputowicz, dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Debata była częścią szerszych działań KSAP w obszarze prezentacji dorobku Polskiego Państwa Podziemnego. Na spotkaniu zaprezentowana była książka wydana przez KSAP i Instytut Pamięci Narodowej pt. „Administracja Polskiego Państwa Podziemnego i jej funkcje w okresie powstania warszawskiego”. Publikacja ta jest dostępna nieodpłatnie. Hołd bohaterom Polskiego Państwa Podziemnego W dniu 14 listopada 2011r. słuchacze XXIII Promocji KSAP wraz z dyrektorem Szkoły Jackiem Czaputowiczem złożyli wieniec pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej znajdującym się przed gmachem parlamentu. W ten sposób uczcili pamięć tych, którzy polegli, służąc ojczyźnie. Dzień wcześniej, 13 listopada 2011 r., przypadła 72. rocznica przekształcenia powołanej we wrześniu 1939 Służby Zwycięstwu Polsce w Związek Walki Zbrojnej. SZP była pierwszą formacją zbrojną Polskiego Państwa Podziemnego. ZWZ natomiast stanowił podwaliny dla powstałej w lutym 1942r. Armii Krajowej. Celem nadrzędnym organizacji – we wszystkich formach organizacyjnych – była walka z okupantem i przywrócenie niepodległości Polsce. biuletyn informacyjny K | S|A|P 16 styczeń 2012 IV Konferencja Frankofońska w KSAP Etyka w służbie publicznej W dniach 8–9 grudnia 2011 r. odbyła się IV Konferencja Frankofońska. Jej tematem była „Etyka w służbie cywilnej”. Konferencję zorganizowała Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, we współpracy z francuską Ecole nationale d'administration. Cykl konferencji KSAP-ENA na temat zarządzania publicznego Cycle de conférences KSAP-ENA sur le Management public Etyka w służbie publicznej KSAP, 8 i 9 grudnia 2011 r. KSAP, 8 et 9 décembre 2011 L’éthique dans le service public Dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej dr hab. Jacek Czaputowicz powitał uczestników konferencji i przybliżył tematykę spotkania. Podstawowym celem konferencji było zapoznanie uczestników z procesami zarządzania publicznego w kontekście etyki w służbie cywilnej. Krzysztof Kiciński Dyrektor podkreślał doniosłość norm etycznych, które w relacji między urzędnikiem a obywatelem powinny stanowić przeciwwagę dla uznaniowości, a także stanowić tarczę przed pokusą nadużywania władzy. - Oczekiwania społeczne odnoszące się do standardów etycznych w stosunku do urzędników są znacznie wyższe niż wobec innych grup zawodowych, jest to dodatkowy czynnik wpływający na potrzebę wprowadzania odpowiednich zmian na tym polu – mówił dyrektor Czaputowicz. Zachowania korupcyjne są przejawem niewłaściwych struktur społecznych, które temu zjawisku sprzyjają. Jacek Czaputowicz Powołując się na najnowsze badania Dyrektor wskazał, że zjawisko korupcji jest oderwane od cech narodowych, a jego występowanie jest symptomem wad instytucjonalnych, społecznych i gospodarczych. – Zachowania korupcyjne są przede wszystkim przejawem niewłaściwych struktur społecznych, które temu zjawisku sprzyjają – mówił prelegent. Prof. Krzysztof Kiciński, przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW, a także członek Rady Służby Cywilnej, przybliżył w swoim wystąpieniu sylwetkę Jana Nowaka-Jeziorańskiego – znakomitego polskiego patrioty, który w okresie wojennym był żołnierzem AK, a w powojennym działał na rzecz odzyskania niepodległości, kierując Polską Rozgłośnią Radia Wolna Europa. Profesor mówił o wzorcowym podejściu Jana Nowaka-Jeziorańskiego do życia publicznego, któremu gotowy był podporządkować nawet życie osobiste, a także jego profesjonalizmie, który jest fundamentem służby cywilnej. Jan Nowak-Jeziorański gotowy był podporządkować życiu publicznemu życie osobiste. Krzysztof Kiciński Jerome Michal, maitre des requetes w Radzie Stanu (ENA), przedstawił francuski model infrastruktury etycznej. We Francji normy deontologiczne dotyczące służby cywilnej są niekompletne i rozproszone w wielu regulacjach prawnych. Taki stan rzeczy jest celowy i wynika z długiej tradycji administracji publicznej. Mimo że nie obowiązuje tam jeden kodeks etyczny służby cywilnej, to jednak źródła norm etycznych można uporządkować. Moc prawna aktów, które te normy zawierają, nie jest jednakże jednakowa. Za podstawowy akt, K | S|A|P biuletyn informacyjny styczeń 2012 17 z którego te normy można wywieść, należy uznać Deklarację Praw Człowieka, w preambule której zapisano reguły deontologiczne stanowiące fundament służby cywilnej. Prelegent zwrócił w tym miejscu uwagę, że w ostatnim czasie prowadzone są prace nad projektem ustawy o konfliktach interesu, który ma zaproponować kodeks norm etycznych dla członków rządu i wyższych urzędników, co będzie zasadniczą zmianą w obowiązującym porządku prawnym. Etyka w służbie cywilnej jest trudną do opisania mgłą semantyczną. Jerome Michel Prof. Hubert Izdebski, dyrektor Instytutu Nauk o Państwie i Prawie Wydziału Prawa i Administracji UW, zwrócił uwagę na zjawisko ekspansji problematyki kodyfikacji etyki zawodowej. Obecnie w Polsce istnieje 16 uregulowanych ustawowo zawodów zaufania publicznego. Każda z ustaw korporacyjnych nakłada na odpowiednie organy wewnętrzne obowiązek stworzenie regulacji w zakresie etyki zawodowej. – Możemy zaobserwować rosnącą tendencje do samoregulacji kwestii etycznych przez różne grupy zawodowe – mówił prof. Izdebski. Za przykład podał odpowiednie kodeksy odnoszące się do posłów, senatorów, radnych czy pracowników szkół wyższych. Profesor poruszył też kwestie związane z najnowszą polską regulacją w zakresie zasad etyki korpusu służby cywilnej z 2011 roku. Dokument ten nie jest kodeksem, ale stanowi niezbyt obszerny objętościowo zbiór zasad w tym zakresie. Ich konkretyzacja nastąpi dopiero wraz z wydaniem pierwszych orzeczeń sądów dyscyplinarnych w zetknięciu z konkretnym stanem faktycznym. Gelles Krowicki, przedstawiciel Francuskiej Rady Notarialnej, francuską organizację notariatu, a także poszczególne standardy etyczne obowiązujące w tym zawodzie. Pan Krowicki podkreślał, że we Francji no- Jerome Michel tariusz jest osobą zaufania publicznego, która wykonuje zlecone przez państwo zadania i posiada prawdziwe prerogatywy państwa francuskiego. Wykonywanie tego zawodu różni się jednak od służby cywilnej tym, że każdy notariusz we Francji jest przedstawicielem wolnego zawodu. Normy deontologiczne mogą przynieść skutek tylko w momencie, kiedy określone są sankcje dyscyplinarne i karne za ich nieprzestrzeganie. Gelles Krowicki Gelles Krowicki podkreślił, że każdy notariusz powinien kierować się honorem i godnością, dbać o interes stron, dochowywać powierzonej mu tajemnicy i wykonywać swoje zadania z pełnym profesjonalizmem. – Normy deontologiczne mogą przynieść skutek tylko w momencie, kiedy określone są sankcje dyscyplinarne i karne za ich nieprzestrzeganie – mówił Gelles Krowicki. Jerome Michel podkreślił, że prawo administracyjne staje się obecnie prawem umownym (przestaje być autorytarnym), co może być przejawem kryzysu państwa. – Etyka w służbie cywilnej jest trudną do opisania mgłą semantyczną – mówił Jerome Michel. Przedstawił też dwie koncepcje postrzegania funkcji publicznej i najważniejsze wartości przypisywane funkcjonariuszom państwowym. 1. Koncepcja klasyczna, (monarchistyczna/republikańska/kapłańska/ mistyczna), w której funkcjonariusz publiczny uważany jest za zakonnika państwa, husarza republiki, a administracja to zbrojne ramię państwa, dominujące nad resztą społeczeństwa. Do najważniejszych wartości służby cywilnej w tej koncepcji zalicza się: ciągłość, równość i neutralność. Bycie funkcjonariuszem publicznym oznacza misję, a nie zawód. 2. Koncepcja modernistyczna, z jej ośmioma wymaganymi wartościami: bezstronnością, legalnością, uczciwością, transparentnością, efektywnością, równowagą, odpowiedzialnością, sprawiedliwością. Dr Marcin Sakowicz, kierownik i wykładowca w KSAP, mówił, że w Polsce zasady etyczne w zarządzaniu publicznym są podstawą do rozwoju sprawnego i skutecznego rządzenia. Etyka w służbie cywilnej wzmacnia efektywność funkcjonowania całego aparatu administracyjnego, a większe zaufanie do państwa oznacza mniejsze koszty transakcyjne (sprawdzanie, kontrolowanie, opór przed wdrażaniem nowych rozwiązań). Mówiąc o dobrym rządzeniu, powinniśmy mieć na myśli m.in.: ■■ otwartość; ■■ uczestnictwo (partycypację społeczną); ■■ rozliczalność; 18 biuletyn informacyjny K | S|A|P odpowiedzialność; efektywność. Od dwudziestu już lat polskie życie publiczne ulega ciągłej transformacji. Dr Marcin Sakowicz uważa, że proces ten jeszcze się nie zakończył. Zgodnie z jego opinią jednak dążenie do lepszych rezultatów i zmiana nastawienia już teraz przynosi zauważalne efekty. Najlepszym przykładem są następujące praktyki, m.in. takie jak Biuletyn Informacji Publicznej (BIP), oświadczenia majątkowe składane przez najważniejsze osoby w państwie, instytucja budżetu zadaniowego, która wymusza patrzenie na administrację poprzez pryzmat rezultatów czy ocena skutków regulacji (OSR) – jeden z załączników do projektu aktu normatywnego, który opisuje przewidywane skutki proponowanych regulacji. ■■ ■■ Dr Coranne Baylac, przedstawicielka ambasady Francji w Polsce, przedstawiła znaczenie etyki we francuskiej dyplomacji. W 2007 roku w ramach reformy modernizującej państwo powołano w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Komitet ds. Etyki, którego kluczowe zadanie polegało na zredagowaniu przewodnika deontologicznego. Powstały dokument nie jest kodeksem, nie ma również charakteru sankcyjnego (kary dla urzędników wynikają z kodeksu karnego), ale jego celem jest wyeliminowanie niestosownych zachowań poprzez odpowiednie zalecenia. Przewodnik powstał z myślą o funkcjonariuszach publicznych, podatnych na różnego rodzaju zagrożenia. Szczególnie dyplomaci na placówkach zagranicznych spotykają się z wieloma problemami, z których najpoważniejszym wydaje się korupcja. Dzięki umieszczeniu przewodnika w ministerialnym intranecie cały czas może być aktualizowany i jest dostępny na całym świecie. Dr Nicoleta Acatrinei ze szwajcarskiego Institut de Hautes Études en Administration Publique mówiła, że korupcja to zjawisko godne potępienia, zestawiane często z krzywoprzysięstwem, które bardzo trudno wykryć. Najistotniejsze wydaje się zidentyfikowanie jej przyczyn, zna- lezienie odpowiednich rozwiązań, aż wreszcie zapewnienie wyciągania konsekwencji w stosunku do odpowiednich osób. – Lekarstwem na korupcję są przede wszystkim moralni przywódcy, otwarte zarządzanie oraz profesjonalizm – mówiła Nicoleta Acatrinei. Lekarstwem na korupcję są przede wszystkim moralni przywódcy, otwarte zarządzanie oraz profesjonalizm. dr Nicoleta Acatrinei Przy zwalczaniu korupcji w Szwajcarii stosuje się trzy strategie: ■■ prewencja przez selekcję; ■■ zaostrzenie ustaw i przepisów; ■■ szkolenia i wyczulenie na kwestie etyczne. W Szwajcarii urzędnik obowiązany jest deklarować wszelką działalność poza służbą cywilną. Musi także liczyć się z brakiem zgody na prowadzenie dodatkowych zajęć po pracy. Jednak w Szwajcarii elementem walki z korupcją jest bardzo wysokie wynagrodzenie. Prof. Jacek Hołówka, wykładowca Zakładu Filozofii Analitycznej Uniwersytetu Warszawskiego, zajął się konfliktem wartości w tworzeniu polityki publicznej. Urzędnicy w swojej pracy często spotykają się z różnymi grupami interesu. Według profesora urzędnik państwowy powinien pracować w stylu, który należy określić jako prawnie absolutnie czysty, gdzie pełne poświęcenie się dla reguł jest podstawowym obowiązkiem. Prof. Hołówka negatywnie ocenił system, który będzie całkowicie legalistyczny, gdyż łatwo doprowadzić wtedy do sytuacji, kiedy komunikacja będzie znacznie utrudniona i konieczny będzie permanentny nadzór pracy. Nie można więc oczekiwać pełnej czystości w zachowaniu i drobne wykroczenia mogą być tolerowane. Panel rozpoczął ojciec Włodzimierz Zatorski OSB, autor książki „Podstawy duchowości lidera, czyli styczeń 2012 charyzmat przywództwa wg reguły św. Benedykta”. – Każda władza to w rzeczywistości służba, niezależnie od tego, kto i dlaczego wybrał nas do tej funkcji – mówił ojciec Zatorski. Przedstawił kilka punktów, które jego zdaniem są niezbędne przy pełnieniu funkcji przywódcy, ale też w każdych innych relacjach międzyludzkich: ■■ Szacunek do drugiej osoby. Zarządzając organizacją czy korporacją, powinni wyzbyć się maniery, przez którą ludzie traktowani są jak pionki na szachownicy, a nie żywe organizmy. ■■ Człowiek może stać się sobą jedynie w relacji miłości. W rozumieniu chrześcijańskim należy bezinteresownie działać i współpracować, ponieważ to gwarantuje prawidłowy rozwój kariery. ■■ Wzrost duchowy człowieka dokonuje się poprzez odpowiedzialność. Nie można być dobrym liderem, jeżeli unikamy odpowiedzialności. ■■ Lider musi być człowiekiem mocno stąpającym po ziemi, orientującym się w realiach. O. Zatorski podkreślał, że mimo iż lider jest skazany na samotność, to jego żywiołem jest spotkanie z drugim człowiekiem, ponieważ jest to naznaczone odpowiedzialnością. Lider powinien posiadać duchowość mnicha, która pozwala na rozważne postrzeganie rzeczywistości. Każda władza to w rzeczywistości służba, niezależnie od tego kto i dlaczego wybrał nas do tej funkcji. Włodzimierz Zatorski OSB Jerome Michel mówił o potrzebie zapobiegania sytuacjom, które prowadzą do naruszeń prawa. Podkreślał znaczenie prewencji jako czynnika odpowiedzialnego za powstrzymanie zachowań zagrażających etyce. Zaznaczał on jednak, że dostosowanie się do tworzonych wymagań nie jest łatwe, ponieważ zlecane zadania często nie są jasno zdefiniowane, a płace są styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 19 Od lewej w pierwszym rzędzie: Nicoleta Acatrinei, Marek Kosewski, Marek Haliniak, Hubert Izdebski, Gilles Krowicki niskie, co wpływa na możliwości korumpowania osób na odpowiedzialnych stanowiskach. Dr Anna Jaroń z Instytutu Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego mówiła o nauczaniu etyki pracowników administracji w Polsce. Przywołała ona narzędzia do nauczania etyki, wśród których są: ■■ edukacja przedzawodowa; ■■ szkolenia; ■■ przywództwo etyczne; ■■ budowa i umacnianie kultury etycznej; ■■ kodeksy etyczne. Według dr Jaroń edukacja jest podstawową sprawą w zakresie budowania świadomości etycznej wśród pracowników administracji publicznej. Etyki nie można narzucić, ponieważ doświadczenia pokazują, że przynosi to fatalne skutki. Niestety, stan obecny na wyższych uczelniach nie daje powodów do optymizmu. Według badań dr Anny Jaroń zaledwie połowa z polskich uczelni wyższych, które szkolą na kierunkach administracja i pokrewnych, ma w swoich programach nauczanie etyki. Jej zdaniem jest to wynikiem braku podstaw prawnych. Prof. Marek Kosewski odniósł się do nowego Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej, w którym pojawia się zarządzanie nie zasobami kadrowymi lecz osobami, które mają przyrodzoną godność. Na tej podstawie profesor rozwinął swój wykład o zarządzaniu poprzez wartości. Istnieją trzy rodzaje motywacji: materialna, spowodowana strachem przed nadzorem oraz wynikająca z wartości wykonywanej pracy. Marek Kosewski Panelista zauważył, że istnieją trzy rodzaje motywacji: motywacja materialna, motywacja spowodowana strachem przed nadzorem oraz motywacja wynikająca z wartości wykonywanej pracy. Motywacja związana z korzyściami czy strachem jest jedynie techniczną czynnością zarabiania na życie. Motywowanie poprzez nagradzanie i karanie, tak zwana metoda kija i marchewki bardzo szybko przeistacza się w lęk pracownika przed odebraniem mu korzyści i tym sa- mym nagroda przemienia się w karę. Taka sytuacja prowadzi do braku inicjatywy, ucieczki przed odpowiedzialnością i szukania „podkładek”. Kodeks etyki w takim wypadku staje się jedynie formalnym instrumentem w rękach przełożonego. Zarządzanie przez lidera tym różni się od zarządzania przez przełożonego, że lider pociąga za sobą ludzi. Lider stosuje system nagród symbolicznych, opartych na godności, który musi być spójny, zróżnicowany i sprawiedliwy, a także ważny emocjonalnie i dostosowany do osobowości lidera. Lider musi powiązać pracę z wartościami, przełożyć powszechnie cenione wartości na normy i reguły zachowania w konkretnych sytuacjach. Motywacje wcześniej utrwalone przez system socjalizacji trzeba umiejętnie wykorzystać do konkretnych czynności. Związane jest to z zaspokajaniem potrzeby godności w życiu codziennym. Lider musi powiązać uczciwość, przymiot własny pracownika, z czynnością. Musi się nauczyć, że wykonywanie pracy ma związek z godnością, a praca jest czynnością realizującą wartości. Wartości ogólne, takie jak uczciwość, sprawiedliwość, lojalność, mogą być przełożone na wartości firmy: profesjonalizm, otwartość, troska o klienta. 20 biuletyn informacyjny K | S|A|P W ten sposób kształtuje się etos pracowniczy, jest to warunek konieczny do powstania samokontroli osobistej i godnościowej, która z kolei przekłada się na zarządzanie jakością pracy. Istnieją także czynniki, które blokują zarządzanie godnościowe. Jednym z nich jest anomia pracownicza. Jest to sytuacja, gdy dwie główne wartości, godność własna i korzyść osobista wchodzą w konflikt. Jest to szczegól- nie trudne, gdy grupa społeczna akceptuje czerpania korzyści osobistych. Jerome Michel, podsumowujące konferencję zauważył, że są różne perspektywy w nauczaniu etyki: ■■ Relatywizm – nie ma jednego modelu administracji, nie ma jednego modelu deontologicznego. Są różne doświadczenia w różnych krajach, we Francji panuje kapłański model służby cywilnej, w Polsce styczeń 2012 ■■ ■■ ciągle żywe są doświadczenia totalitaryzmu. Uniwersalizm – niezależnie od warunków wszędzie istnieją te same wymagania, powiązane z funkcjonowaniem w służbie interesom społeczności. Wyzwaniem deontologii jest to, aby każdy urzędnik był podobny do męża stanu i wyznawał podobne do niego wartości. V Seminarium Warszawskie nt. Praw Człowieka W dniach 29-30 września 2011 r. w auli im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyło się V Seminarium Warszawskie nt. Praw Człowieka. Organizatorami konferencji były KSAP i Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Seminarium organizowane jest corocznie. Uczestniczący w nim goście z kraju i z zagranicy mają okazję zapoznać się z poglądami naukowców, społeczników i urzędników na różne zagadnienia wchodzące w zakres praw człowieka. Podczas ostatniej konferencji przeprowadzone zostały cztery panele dyskusyjne: „Mniejszości narodowe w Unii Europejskiej”, „Prawa osób starszych w Europie”, „Wolność słowa a poszanowanie życia prywatnego” oraz „Bieżące problemy związane z systemem Euro- pejskiej Konwencji Praw Człowieka”. Podczas seminarium Thomas Hammarberg, komisarz praw człowieka Rady Europy, wygłosił wykład na temat praw osób starszych. Wskazał na standardy Rady Europy oraz Unii Europejskiej, w szczególności styczeń 2012 Thomas Hammarberg na Europejską Kartę Społeczną oraz Kartę Praw Podstawowych UE. Gwarantują one osobom starszym udział w życiu społecznym i kulturalnym. Thomas Hammarberg zauważa jednak postępującą marginalizację osób starszych oraz pogłębiające się wśród nich ubóstwo. – Problem pogodzenia wolności słowa i swobody wyrażania opinii z prawem do prywatności dotyka nie tylko poszczególne jednostki, ale także całe społeczeństwa – mówił Ilia Domel, pracownik biura Przedstawiciela ds. Wolności Mediów w Orga- K | S|A|P biuletyn informacyjny nizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz moderator trzeciego panelu. Zaznaczył on, że należy racjonalnie zrównoważyć oba te prawa, szczególnie w odniesieniu do osób należących do kręgów politycznych i tzw. celebrytów. Profesor Christophe Swiniarski, moderator panelu „Bieżące problemy związane z systemem Europejskiej Konwencji Praw Człowieka”, podkreślał, że wyzwaniem stojącym przed Europą jest znalezienie skutecznego środka ochrony praw człowieka już na poziomie narodowym, tak aby zmniejszyć liczbę spraw rozpoznawanych przez Trybunał w Strasburgu. Jakub Wołąsiewicz, dyplomata, w latach 1994–2001 ambasador RP w Estonii, omówił problematykę środków ochrony praw wolnościowych. Zwrócił przy tym uwagę, że na poziomie narodowym brakuje takich efektywnych środków. – Niektóre środki narodowe w zakresie ochrony praw fundamentalnych mają charakter iluzoryczny. Wyróżnia się niekompatybilność prawa wprost z Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz niekompatybilność skutków regulacji narodowych z przedmiotową Konwencją – mówił Jakub Wołąsiewicz. Profesor Paweł Wiliński uznał, że efektywność europejskiego systemu ochrony praw człowieka wymaga aktywności krajowego sądu konstytucyjnego. Uznał też, że to zadanie można pogodzić z zakresem kompetencji polskiego Trybunału Konstytucyjnego. – Znaczna część praw człowieka określonych w polskiej konstytucji jest chroniona prawem międzynarodowym. Trybunał Konstytucyjny powołuje się na dorobek w zakresie interpretacji Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Jednakże do TK nie można się skarżyć na złą praktykę organów naruszających przepisy z zakresu prawa ponadnarodowego, gwarantujące szczególną ochronę praw człowieka – mówił profesor Wiliński. Międzykulturowe doświadczenia irlandzkiej administracji 26 września 2011 r. odbyło się w KSAP seminarium pt. „Rozwiązania dla administracji publicznej i urzędników na temat różnorodności kulturowej i równości: doświadczenia płynące z przeprowadzania szkoleń w irlandzkiej służbie publicznej”. Seminarium poprowadził specjalista ds. rozwoju i szkoleń James Connington z Instytutu Administracji Publicznej w Irlandii (IPA). Wykład był kolejnym przykładem zacieśniania współpracy między KSAP a IPA. Celem prezentacji Conningtona było zwrócenie uwagi słuchaczy na wzrastającą potrzebę położenia nacisku na podejście międzykulturowe, biorąc pod uwagę np. dramatycznie zmieniającą się sytuację w Irlandii. W 1996 roku obcokrajowcy stanowili tam tylko 1 proc. populacji. Dzi- siaj jest to już 11 proc. Ma to duży wpływ na sposób zarządzania w irlandzkiej administracji, gdyż wymaga od urzędników znajomości różnic kulturowych, aby uniknąć dyskryminacji i odrzucić stereotypowe myślenie. Pan Connington przekonywał, że tego typu szkolenia mogą wydawać się bardziej wymagające, jednak w perspektywie długoterminowej mogą okazać się niezbędną częścią przygotowania urzędników do odpowiedniego wypełniania swoich obowiązków. 21 James Connington 22 biuletyn informacyjny K | S|A|P styczeń 2012 Seminarium upamiętniające dwudziestolecie Trójkąta Weimarskiego ENA, KSAP i BAKÖV o europejskich sprawach Francuska ENA we współpracy z KSAP oraz ich niemieckim odpowiednikiem BAKÖV zorganizowała 12 września w Paryżu sympozjum: „Upamiętnienie dwudziestolecia Trójkąta Weimarskiego. Na półmetku polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej i francuskiej prezydencji w G8 i G20: spojrzenie z Trójkąta Weimarskiego”. Sympozjum uzyskało wsparcie francuskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Europejskich oraz ambasad Polski i Niemiec we Francji. zostały osiągnięte oraz że nie należy koncentrować się na trudnej przeszłości, ale myśleć wspólnie o przyszłości. Minister Bernatowicz zwróciła uwagę, że szkoły administracji publicznej i spotkania takie jak to z 12 września mogą istotnie przyczynić się do ożywienia współpracy weimarskiej. W sympozjum brały udział władze i przedstawiciele współpracujących ze sobą szkół, decydenci polityczni z trzech krajów oraz naukowcy i dziennikarze. KSAP reprezentowana była przez dyrektora Jacka Czaputowicza oraz dr Annę Wojciuk. Z polskiej strony w seminarium udział brali też prof. Henryk Samsonowicz, były przewodniczący Rady KSAP, Grażyna Bernatowicz, podsekretarz stanu w MSZ, Tomasz Orłowski, ambasador Polski we Francji, Paweł Świeboda prezes demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej. mającą na celu włączenie Francji w proces pojednania polsko-niemieckiego (pierwsze spotkanie między ministrami Dumas, Skubiszewskim i Genscherem odbyło się 28 sierpnia 1991 roku). Wszyscy uczestnicy, w szczególności Cornelia Pieper, wiceminister spraw zagranicznych ds. kontaktów kulturalnych z zagranicą i koordynatorka współpracy polsko-niemieckiej, oraz pani Bernatowicz, podkreślali, że cele wiązane wówczas z tą współpracą (pojednanie polsko-niemieckie, przystąpienie Polski do UE i NATO) Trójkąt Weimarski: przeszłość i przyszłość Francja, Niemcy i Polska to trzy państwa, które mają duże znaczenie w Europie. Żyje w nich 200 milionów mieszkańców, na 500 milionów, które liczy Unia Europejska, i zajmują przestrzeń od Atlantyku po Bug. Profesor Henryk Samsonowicz określił Trójkąt Weimarski mianem europejskiej osi wschód-zachód. – Ta oś wschód-zachód jest filarem konstrukcji europejskiej. Jest ona zarazem wyrazem wspólnoty wartości, gwarantujących Europie pokój – podkreślało wielu prelegentów. Hubert Védrine, były minister spraw zagranicznych Francji, przypomniał, że Trójkąt był na początku ideą Hansa-Dietricha Genschera od lewej: Stefan Meister, Anna Wojciuk, Maxime Lefebvre, Hugues Mingarelli Trójkąt Weimarski w wymiarze europejskim – Współpraca pomiędzy trzema krajami nie ma na celu stworzenia zamkniętej ekskluzywnej grupy lecz otwarta jest na partnerstwo, pokazuje ona swoją uży- styczeń 2012 teczność na rzecz budowania kompromisu oraz wypracowywania pożytecznych inicjatyw – uznali uczestnicy panelu poświęconego międzynarodowej roli Trójkąta Weimarskiego. Ambasador Orłowski zwracał uwagę, że politykę zagraniczną tworzą zarazem symbole i aspekty praktyczne. Zdaniem Reinharda Schäfersa, ambasadora Niemiec we Francji, trzy kraje powinny jednak lepiej ustrukturyzować swoją współpracę. Dyplomaci z trzech państw podkreślali rolę aktualnej polskiej prezydencji w Radzie UE w zarządzaniu kryzysami, których doświadcza obecnie UE (kryzys euro, wzmocnienie wspólnego rynku, polityka bezpieczeństwa i obrony oraz ustanowienie nowych globalnych mechanizmów ekonomicznych). Ambasador Orłowski potwierdził dążenie Polski do strefy euro. Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Dyrektor KSAP Jacek Czaputowicz, który był moderatorem panelu poświęconego polityce bezpieczeństwa i obrony, podkreślił polskie zaangażowanie w te zagadnienia. Zauważył, że stanowisko Polski w odniesieniu do obrony europejskiej oraz NATO ewoluowało na przestrzeni ostatniej dekady. Krzysztof Soloch, analityk z paryskiej Fondation pour la Recherche Strategique, zwrócił uwagę na ograniczenia dla rozwoju europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony, są nimi m.in. groźba dublowania zintegrowanych struktur NATO. Podkreślił także, że UE nie jest sojuszem obronnym oraz wskazał na trudności budżetowe, z jakimi zmaga się ona ostatnio. Reinhard Schäfers i Michael Gahler, niemiecki deputowany do Parlamentu Europejskiego, podkreślali wagę dalszej integracji europejskiej w wymiarze wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, nawet jeśli nie wszystkie państwa opowiadają się za tym kierunkiem rozwoju UE (podział i uzupełnianie się zdolności wojskowych, utworzenie europejskich zdolności planistycznych, europejska biała księga na temat bezpieczeństwa i obrony). Paneliści podkreślali też konieczność wypracowania wspólnej i dopre- K | S|A|P biuletyn informacyjny cyzowanej wizji działania nowo utworzonej europejskiej Służby Działań Zewnętrznych oraz potrzebę wzmocnienia pozycji Europejskiej Agencji Obrony. Michael Gahler zwrócił uwagę, że w kontekście ostatnich wydarzeń arabskiej wiosny nie udało się wypracować wspólnego stanowiska państw Trójkąta wobec Libii. Stosunki z państwami sąsiedztwa oraz Rosją W czasie panelu poświęconego europejskiej polityce sąsiedztwa Hugues Mingarelli, dyrektor ds. regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, zreferował ostatnio podejmowane działania w odniesieniu do państw na wschodzie i południu. – Polityka ta ma pozytywne efekty dla intensyfikacji stosunków dwustronnych we wszystkich sektorach gospodarek oraz dla wzmocnienia obozów reformatorskich w państwach, które są beneficjentami wsparcia europejskiego – mówił. Polska rozumie „enlargement fatigue“, które panuje w Europie Zachodniej, jednak mimo to w długookresowej perspektywie nie chce zamknięcia drzwi przed krajami Europy Wschodniej. Anna Wojciuk Anna Wojciuk podkreśliła znaczenie polityki sąsiedztwa dla polskiej polityki zagranicznej, w szczególności zaś w odniesieniu do krajów Europy Wschodniej objętych Partnerstwem Wschodnim. – Polska rozumie „enlargement fatigue”, które panuje w Europie Zachodniej, jednak mimo to w długookresowej perspektywie nie chce zamknięcia drzwi przed krajami Europy Wschodniej, co zgodne jest z artykułem 49 TUE. Chce też wzmocnienia stosunków z Ukrainą. Warszawa nie bagatelizuje jednak znaczenia stosunków z południem i popiera zasadę „more for 23 more” - mówiła. Stefan Meister z Niemieckiego Urzędu Stosunków Międzynarodowych uznał, że polityka europejska wobec państw Europy Wschodniej nie jest dostatecznie atrakcyjna i wiarygodna, aby przyciągnąć partnerów ze wschodu. Wyraził też pesymistyczną opinię na temat perspektyw demokratyzacji Rosji oraz krytycznie odniósł się do stosunków UE-Rosja, zwracając uwagę, że strony przemawiają różnymi językami. Ambasador Orłowski przypomniał, że złożona przez prezydenta Komorowskiego propozycja szczytu Trójkąt Weimarski + Rosja jest obecnie dyskutowana. Paneliści zwracali uwagę na konieczność sformułowania bardziej jednolitej polityki wobec Rosji, ponieważ obecnie realizowana strategia nie przyczyniła się ani do modernizacji Rosji, ani do rozwiązania konfliktów w przestrzeni postradzieckiej. Po wyborach w Rosji UE powinna przemyśleć swoją politykę wobec tego partnera. Trójkąt Weimarski, Europa i globalizacja. Prelegenci zabierający głos w ostatnim panelu – Viktor Elbling, dyrektor generalny ds. ekonomicznych i zrównoważonego rozwoju w MSZ Niemiec, oraz Paweł Świeboda – zaapelowali, aby Trójkąt Weimarski podjął się refleksji na temat interesów i wartości, których Europa chce bronić na świecie. Chodzi szczególnie o grupę G20, która jest wspólnotą odpowiedzialności łączącą państwa wschodzące, ale gdzie Polska nie jest reprezentowana. Christian Masset, dyrektor generalny ds. globalizacji w Quai d'Orsay, potwierdził, że Europa powinna bronić zasad i multilateralizmu w ramach G20 oraz sformułować wizję geopolityczną odpowiadającą wymogom i wyzwaniom współczesnego porządku międzynarodowego (globalizacja, zagadnienia finansowe, klimat, energia, surowce, bezpieczeństwo żywnościowe, woda) oraz stosunkom ze wschodzącymi mocarstwami. 24 biuletyn informacyjny K | S|A|P styczeń 2012 Nowe wyzwania na rynku szkoleń dla urzędników KSAP ustawicznie do przodu Chcemy, aby nasze szkolenia adresowane były do istotnych grup urzędniczych, co będzie miało przełożenie na funkcjonowanie całej administracji – mówi dr Marcin Sakowicz, kierownik Ośrodka Kształcenia Ustawicznego KSAP. Czy przy mniejszej liczbie słuchaczy stacjonarnych KSAP będzie silniej rozwijał kształcenie ustawiczne? Mamy świadomość, że mniejsza liczba słuchaczy stacjonarnych wymusza na Szkole działania dostosowujące do nowych warunków. Jednym z nich jest rozwijanie szkoleń ustawicznych. KSAP od lat prowadzi szkolenia dla urzędników służby cywilnej i to nie jest novum, ale kontynuacja. Jednak szkolenia te są ciągle dostosowywane do nowych potrzeb administracji. A potrzeby te staramy się coraz lepiej rozpoznawać. Dążymy do tego żeby nasza oferta odpowiadała temu, czego oczekują poszczególne ministerstwa czy instytucje zatrudniające urzędników. Jest tam bardzo duża grupa osób, która ma konkretne, ale mocno zróżnicowane oczekiwania. Teraz właśnie układacie przyszłoroczny plan szkoleń. Zapewne niektóre będą prostą kontynuacją tych, które od lat cieszą się zainteresowaniem. Jednak administracja ma wciąż nowe potrzeby. W jaki sposób je rozpoznajecie? Do procesu przygotowania ukierunkowanej oferty podchodzimy z bardzo dużą uwagą. Rozesłaliśmy ankiety do wszystkich działów kadr urzędów centralnych i kierowników odpowiedzialnych za szkolenia pracownicze. Ankieta dotyczy potrzeb i priorytetów szkoleniowych spisanych w dokumentach tych urzędów. Ma jednak też bardziej szczegółowo sformułowane pytania, które pomogą nam odpowiednio określić zakres szkoleń. Po przeanalizowaniu otrzymanych ankiet wprowadziliśmy szkolenia przeznaczone wyłącznie dla wyższej kadry kierowniczej, szkolenia z cyfryzacji, analizy danych oraz rozszerzyliśmy ofertę szkoleń z dziedziny zarządzania. Zmieniamy też podejście do sposobu przygotowania szkoleń i prezentowania ich uczestnikom przez trenerów i wykładowców. Chcemy zestandaryzować pewne rzeczy, formę podania informacji o szkoleniach, pokazać doświadczenia i kompetencje wykładowców i trenerów. Bardzo ważnym elementem jest opracowanie krótkiej – 3-4punktowej informacji pokazującej wymierne korzyści, które każdy uczestnik i jego instytucja może uzyskać w trakcie szkolenia. To byłaby taka kropka nad „i” pokazująca, w jaki sposób szkolenie pogłębiło wiedzę, umiejętności czy zmieniło postawę urzędnika. Jaka jest wartość dodana szkoleń dla administracji publicznej. Powinniśmy znaleźć swoją niszę i wykorzystać przewagę w stosunku do innych podmiotów zajmujących się szkoleniami. Na rynku KSAP ma wyrobioną markę, ale jest kryzys. Czy trudno przekonać do skorzystania z oferty Szkoły? Rynek szkoleń jest całkowicie konkurencyjny. Jest na nim wiele mniejszych i większych firm, które je organizują. Same urzędy, które są naszymi potencjalnymi klientami, poprzez swoje wyspecjalizowane komórki organizują szkolenia. Uczą się samodzielności w tym zakresie, bo wiedzą, że w czasach kryzysu pozwala to na fot. KSAP/Sebastian Szulfer oszczędności. Mamy więc coraz większą liczbę takich samodzielnych inicjatyw szkoleniowych, ale i prywatnych podmiotów szkoleniowych. KSAP dostrzega te wyzwania, chce być nadal konkurencyjna i dostosowuje swoją ofertę szkoleniową. Oczywiście wykorzystujemy tu nasze ponaddwudziestoletnie doświadczenia ze współpracy z wykładowcami i bliskie kontakty z administracją. Macie doskonałą bazę i merytoryczną, i organizacyjną, a to pewnie bardzo istotna przewaga nad konkurencją. Nasi trenerzy i wykładowcy to osoby w większości współpracujące z nami od lat. Jedni mają doświadczenie w pracy w sektorze publicznym lub nawet obecnie sprawują tam funkcje. Inni działają prywatnie. Jesteśmy otwarci na współpracę z osobami, które już się sprawdziły i które mają unikalną innowacyjną wiedzę cenną na rynku, atrakcyjną dla urzędników i administracji. To jest nasz atut na rynku szkoleń. Bazę materialną też mamy najwyższej jakości. Powinniśmy znaleźć swoją niszę i wykorzystać przewagę w stosunku do innych podmiotów zajmujących się szkoleniami. My upatrujemy jej w wysokiej jakości ofert, w ekspertach, którzy mają wyjątkową wiedzę, w dobrej jakości obsługi, w ułatwianiu docierania do „cieka- styczeń 2012 wych osób”. Mamy też przekonanie, że KSAP może być wiarygodnym partnerem i miejscem skupiającym osoby z różnych urzędów ministerstw, wykonujące podobne zadania, mające podobne doświadczenia. Mogłyby tu one nie tylko brać udział w szkoleniach, ale i dzielić się swoimi doświadczeniami. Chcemy, aby KSAP stała się platformą wymiany takich doświadczeń i forum dyskusyjnym łączącym ekspertów, praktyków z sektora publicznego i prywatnego oraz grupy zainteresowanych urzędników. Czy szkolenia przeprowadzacie w KSAP? Przygotowując ofertę szkoleniową, rozpatrujemy dwa możliwe kierunki: szkolenia przeprowadzane w KSAP i szkolenia „szyte na miarę”, a przeprowadzane w zainteresowanym urzędzie. Przygotowujemy się do uruchomienia części szkoleń w wersji e-learningu. Dla nas jest to nowy cel. Może na razie nie będzie dotyczyło to wszystkich szkoleń oferowanych przez KSAP, ale będziemy wdrażać technologię umożliwiającą szkolenia online. Ona znacznie obniża koszty i współgra z działaniami dalszej informatyzacji administracji. Jak trafiacie z ofertą do urzędników, którzy mają przecież bardzo różne doświadczenia w administracji? Chcemy podzielić nasze szkolenia nie tylko tematycznie, ale i ze względu na zaawansowanie ich uczestników w sprawach administracyjnych. Byłyby zatem szkolenia dla nowicjuszy, dopiero zaczynających ścieżkę kariery na tym polu. Inne dla urzędników średniego szczebla, którzy pracują już w urzędach od jakiegoś czasu. Te układałyby się w cykle prezentowane sekwencyjnie. Chcemy też zorganizować pewną część szkoleń dla wyższych urzędników służby cywilnej. Prezentowane by one były w języku polskim i języku angielskim. Czy wasza oferta adresowana jest tylko do urzędników administracji centralnej? Nasze szkolenia są oczywiście otwarte dla wszystkich urzędników, ale w zdecydowanej większości są to K | S|A|P biuletyn informacyjny urzędnicy centralnej administracji rządowej. Nasi słuchacze rekrutują się głównie ze stolicy. Oczywiście trafiamy też z ofertą do urzędów wojewódzkich w całym kraju. Ostatnio nastawiamy się też na szkolenia dla obcokrajowców. Rozpoczęliśmy kursy w ramach Akademii Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Są one prowadzone dla urzędników z sześciu krajów: Azerbejdżanu, Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Szkoliliśmy też Afgańczyków i urzędników z Tunezji. Może przyjadą do nas Libijczycy. To jest drugi front przygotowania szkoleń w KSAP. Możemy i chcemy dzielić się naszymi doświadczeniami w zakresie zmian wprowadzanych w administracji. Czy w 2012 r. liczba szkolonych urzędników wzrośnie? Trudno to przewidzieć w tym momencie. W ostatnich latach KSAP miała duże zamawiane szkolenia np. dla korpusu prezydencji. Widzimy, że w ostatnim półroczu zaangażowanie urzędników w prezydencję zmniejszyło ich chęć do uczestniczenia w szkoleniach. Dostrzegamy to w postaci mniejszego zainteresowania szkoleniami z dziedziny funkcjonowania Unii Europejskiej. Mamy nadzieję, że zakończenie prezydencji odwróci tę tendencję. Chcielibyśmy zwiększyć liczbę uczestników szko- 25 leń, ale jest kryzys i urzędy mogą obcinać wydatki na szkolenia albo szukać najtańszych ofert na rynku, organizować je we własnym zakresie. Ważne, aby nawet przy ewentualnym zmniejszeniu liczby słuchaczy nasze szkolenia były rozpoznawalne i dobrze świadczyły o marce KSAP. Chcemy, aby były adresowane do istotnych grup urzędniczych, co będzie miało przełożenie na funkcjonowanie całej administracji. Ukierunkowanie naszej nowej oferty na średni i wysoki szczebel urzędniczy to jest jedno z naszych priorytetowych działań. A jaki zakres tematów szkoleniowych przedstawicie na 2012 r.? Będą szkolenia o profilu ogólnym. Widzimy, że największą popularnością cieszą się szkolenia z bloku tzw. miękkich metod zarządzania – wszystkie elementy związane z negocjacjami, prowadzeniem zebrań, coachingiem w administracji. To są umiejętności ogólnie przydatne dla wszystkich urzędników, niezależnie od tego, gdzie pracują. Będą też oczywiście rozwijane szkolenia informatyczne czy z zakresu bezpieczeństwa medycznego. Przygotowujemy się też do szkoleń z cyfryzacji oraz analizy danych wykorzystywanych w administracji publicznej. Współpracujemy z firmą, która dysponuje odpowiednim do tego oprogramowaniem. Takie szkolenia będą oferowane na różnych poziomach zaawansowania. W jaki sposób zamierzacie dotrzeć z ofertą szkoleniową do potencjalnych słuchaczy? Zamierzamy zaprezentować naszą ofertę szkoleniową nie tylko w formie katalogu, ale i na stronach WWW. Chcemy, żeby uczestnicy byli świadomi, że jest możliwość dołączenia do kursu nawet w ostatnim momencie. Informacja nasza trafia do odpowiednich komórek zajmujących się dokształcaniem urzędników, ale nie mamy pewności, czy dociera do potencjalnych uczestników. Chcemy również zorganizować seminarium prezentujące ofertę szkoleniową, zaprosimy osoby odpowiedzialne za HR w urzędach i podzielimy się naszymi planami na 2012 r. 26 biuletyn informacyjny K | S|A|P styczeń 2012 Współpraca międzynarodowa SENSE uczy reagować na kryzys Krajowa Szkoła Administracji Publicznej we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych uruchomiła szkolenia SENSE. Odbyły się już pierwsze trzy. Oprogramowanie komputerowe SENSE (Strategic Economic Needs and Security Exercise) to strategiczna gra komputerowa symulująca zarządzanie pogrążonym w kryzysie państwem. Opracował je amerykański Institute for Defense Analyses na podstawie umowy zawartej przez polski MSZ i Amerykański Instytut Pokoju. Uczestnicy gry wcielają się w role różnych podmiotów wewnętrznych państwa oraz jego otoczenia międzynarodowego. Nacisk położony jest w niej na elementy negocjacji i podej- Uczestnicy szkolenia SENSE z Tunezji mowania decyzji, a także złożoność systemu polityczno-ekonomicznego państwa. Symulacja trwa trzy dni i jest prowadzona w języku angielskim. Wcześniej uczestnicy gry przechodzą dwudniowe szkolenie obejmujące m.in. trening negocjacji, warsztaty przywództwa oraz wykład przedstawiający polskie negocjacje akcesyjne do UE. Program jest realizowany przez MSZ i KSAP ze środków „Programu polskiej współpracy rozwojowej realizowanej za pośrednictwem MSZ RP”. Pierwsze takie szkolenie, przeznaczone dla urzędników z państw Partnerstwa Wschodniego, odbyło się w dniach 3-7 października w KSAP. Brało w nim udział 50 reprezentantów administracji z: Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. W drugim, przeprowadzonym w listopadzie, udział wzięło 46 urzędników z Tunezji. W trzecim, odbywającym się w grudniu, uczestniczyło 49 urzędników z Afganistanu. Kolejne szkolenia planowane są w 2012 r. Przebieg szkoleń obserwuje przedstawiciel Amerykańskiego Instytutu Pokoju. Realizacja gry symulacyjnej odbywa się przy wsparciu informatycznym ekspertów z Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny 27 Akademia Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego W KSAP odbyły się w tym roku już dwie edycje szkoleń prowadzonych w ramach Akademii Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Szkolenia te organizowane są we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Uczestnicy pierwszej edycji szkoleń Krajowa Szkoła Administracji Publicznej stworzyła we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Program Akademii Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego. Inicjatywa ta znalazła odzwierciedlenie w deklaracji końcowej ze Szczytu Partnerstwa Wschodniego w Warszawie 30 września 2011 r. Celem Akademii jest wzmocnienie administracji publicznej w państwach Partnerstwa Wschodniego poprzez organizację specjalistycznych szkoleń dla urzędników z: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Problematyka drugiej edycji (20 listopada – 3 grudnia) skoncentrowana była na efektywnej komunikacji w administracji publicznej. W szkoleniach drugiej edycji uczestniczyło 26 urzędników. Do przedstawicieli państw już wymienionych dołączyli urzędnicy z Białorusi. Od lewej: Krzysztof Stanowski, Jacek Czaputowicz, Gohar Arshakyan 28 biuletyn informacyjny K | S|A|P Węgierscy stażyści w Polsce Od września do grudnia bieżącego roku początkujący węgierscy urzędnicy odbywają staże w polskich instytucjach w ramach węgierskiego programu stażowego The Hungarian Scholarship Programme in Public Administration. Program odbywa się na zasadzie współpracy węgierskie– go Instytutu Administracji Publicznej (NIPA) z Krajową Szkołą Administracji Publicznej. Instytucjami przyjmującymi są m.in. kancelaria premiera, Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Finansów. W programie bierze udział trzynastu stażystów, którzy ukończyli uprzednio staże w instytucjach węgierskich i rozpoczną w nich pracę w styczniu 2012 roku. Stażyści zajmują się m.in. kwestiami współpracy międzynarodowej poszczególnych placówek, organizacją konferencji w ramach prezydencji oraz pisaniem polsko-węgierskich raportów porównawczych w danej dziedzinie. Program odbywa się w języku angielskim. Jest to pierwszy tego rodzaju program stażowy prowadzony na szeroką skalę w polskiej administracji publicznej. Organizowany jest w ramach projektu dotyczącego mobilności urzędniczej w Unii Europejskiej i finansowany z funduszy unijnych. Delegacja z Szanghaju w KSAP W dniach 8-9 września 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyła się wizyta sześcio- styczeń 2012 Dzielimy się dobrymi doświadczeniami Rozmowa z Zsomborem Zeöldem, uczestnikiem węgierskiego programu stażowego The Hungarian Scholarship Programme in Public Administration. Jest Pan jednym z uczestników pierwszej edycji programu stażowego dla Węgrów w Polsce. Proszę opowiedzieć nam o tym programie. Powstał on po to, aby młodym, najwyżej 35-letnim absolwentom wyższych uczelni dać szansę pozyskania praktycznych doświadczeń w działalności centralnych organów administracji publicznej. Trwający 10 miesięcy program szkolenia podzielony jest na dwie części. Pierwszą, sześciomiesięczną, uczestnicy szkolenia odbywają w administracji węgierskiej, drugą w administracji publicznej wybranego przez nich kraju Unii Europejskiej. Dlaczego zdecydował się Pan na uczestniczenie w programie i dlaczego spośród wielu możliwych krajów europejskich wybrał Pan akurat Polskę? Program wydał mi się doskonałą okazją do dalszego rozwoju umiejętności, które uzyskałem w ostatnich latach podczas odbywania różnych staży. Na wybór Polski wpłynęły przede wszystkim moje wcześniejsze doświadczenia, takie jak studia na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz mój krótki staż w ambasadzie Węgier w Warszawie. Jednym z ważnych powodów była też chęć lepszego poznania Waszego kraju i zdobycia wyjątkowego doświadczenia zawodowego. Czy to był dobry wybór? Jakie są Pana doświadczenia ze stażu odbytego w kancelarii polskiego premiera? Nigdy nie będę żałował dokonanego wyboru. Jestem bardzo wdzięczny moim kolegom, z którymi pracowałem w ciągu ostatnich czterech miesięcy. Chciałbym również zaznaczyć, że w tym czasie KSAP była dla nas wszystkich ogromnie pomocna, chociażby organizując wyjazdy studyjne i wizyty. Bez pomocy Szkoły znalezienie zakwaterowania dla nas, stażystów, byłoby ogromnie trudne. Co Pan zdołał osiągnąć podczas stażu? Proszę przedstawić Pana obowiązki, publikacje czy konferencje, które Pan przygotował. Poza przygotowaniem kilku podstawowych analiz dotyczących zagadnień z dziedziny etyki, w zakresie takich tematów jak zaangażowanie służby cywilnej w życie polityczne albo donosicielstwo, blisko współpracowałem z Departamentem Współpracy Międzynarodowej. Był on odpowiedzialny za organizowanie przedsięwzięć w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Miałem tam możliwość brania udziału w owych wydarzeniach, konferencjach i przygotowywaniu do nich materiałów. A czy nauczył się Pan podczas programu czegoś, co będzie Pan mógł wykorzystać po powrocie na Węgry? Ważnym dla mnie doświadczeniem było nabycie umiejętności przygotowywania i organizowania wielostronnych wydarzeń na wysokim szczeblu. Korpus polskiej prezydencji w dużym zakresie korzystał z technologii informatyczno-komunikacyjnych, takich jak choćby webstreaming. Są to dla mnie doświadczenia, które na pewno będę mógł wykorzystywać. styczeń 2012 K | S|A|P biuletyn informacyjny osobowej delegacji z Szanghajskiego Instytutu Administracji – Shanghai Administration Institute (SAI). Obie instytucje wzajemnie zaprezentowały swój dorobek oraz rozważały możliwości współpracy. 29 możliwości przyszłej współpracy. KSAP badała potrzeby administracji afgańskiej W dniach 20-24 listopada delegacja Krajowej Szkoły Administracji Publicznej złożyła rewizytę w Afgańskim Instytucie Służby Cywilnej w Kabulu. Szkołę reprezentowali: wicedyrektor Marek Haliniak, kierownik działu szkoleń Marcin Sakowicz oraz specjalista Agnieszka Pluwak. Delegacja badała potrzeby szkoleniowe afgańskiej administracji publicznej. Seria takich szkoleń z zakresu administracji prowadzona jest w KSAP od grudnia 2011 roku. Afgańska administracja publiczna chce wykorzystać polskie doświadczenie transformacyjne w odbudowie kraju, w tym w tworzeniu nowej, profesjonalnej służby cywilnej. KSAP ma zapewnić afgańskim urzędnikom szkolenia m.in. z zakresu zarządzania w kryzysie (w ramach programu szkoleniowego SENSE), etyki, mechanizmów antykorupcyjnych. Wizyta miała na celu doprecyzowanie programu szkoleniowego. Wizyta delegacji z Pekinu 18 października 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyła się wizyta sześcioosobowej delegacji z Pekińskiej Szkoły Administracji – Beijing Administrative College (BAC). W trakcie spotkania miała miejsce prezentacja obu instytucji, a także rozmowa na temat możliwości przyszłej współpracy. Wizyta przedstawicieli rządu flamandzkiego 28 września 2011 r. w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyła się wizyta urzędników z rządu flamandzkiego. W programie wizyty przewidziane były: prezentacja KSAP, rozważenie możliwości współpracy oraz wykład dotyczący aktualnych problemów polskiej administracji publicznej. Młode pokolenie niemieckiej kadry urzędniczej z wizytą w KSAP Wizyta delegacji z Armenii 4 października 2011 r. Krajowa Szkoła Administracji Publicznej gościła przedstawicieli Akademii Administracji Publicznej Republiki Armenii – jej rektora, pana Arsena Lokyana, i specjalistę do spraw zagranicznych, pana Arama Davtyana. W trakcie spotkania miała miejsce prezentacja obu instytucji, a także rozmowa na temat Z krótką wizytą w Warszawie gościła (27 października) delegacja referentek i referentów rządowych z Niemiec. Byli to przedstawiciele młodego pokolenia wyższej (ogólnej) służby cywilnej w berlińskiej administracji związkowej. Wizyta w stolicy Polski została zaplanowana specjalnie na zakończenie ich referendariatu. Niemiecki referendariat rządowy (das Regierungsreferendariat) jest dwuletnią służbą przygotowawczą dla „nieprawników”. Przeważnie są to ekonomiści zajmujący się przedsiębiorstwami lub sektorem publicznym, administratywiści, socjolodzy i politolodzy. Kilkunastoosobowa grupa urzędników spotkała się w budynku Krajowej Szkoły Administracji Publicznej ze słuchaczami XXIII Promocji „Polskie Państwo Podziemne”. Dzięki spotkaniu, które przebiegło w miłej i przyjaznej atmosferze, polscy i niemieccy adepci administracji 30 biuletyn informacyjny K | S|A|P publicznej mogli wymienić się swoimi doświadczeniami i opiniami. styczeń 2012 niczych dla administracji publicznej, w tym dla potrzeb obsługi stosunków zagranicznych. Wnioski z wizyty mają zostać wykorzystane w ramach toczących się dyskusji nad utworzeniem akademii administracji publicznej Iraku oraz być przydatne w procesie przygotowywania się Iraku do roli gospodarza szczytu Ligi Arabskiej wiosną 2012 r. Wizyta delegacji z Tajwanu W dniu 7 listopada 2011 r. Krajową Szkołę Administracji Publicznej odwiedził ambasador Ting Joseph Shih, dyrektor generalny Instytutu Służby Zagranicznej w Tajwańskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Towarzyszyli mu ambasador David Liu, szef Biura Gospodarczego i Kulturalnego Tajpej w Polsce, pan Shen-wu Sung, wyższy urzędnik w Instytucie Służby Zagranicznej w tajwańskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych, oraz pan Julian Wu, pierwszy sekretarz Biura Gospodarczego i Kulturalnego Tajpej w Polsce. Rozmowy poświęcone były przedstawieniu obu instytucji oraz możliwościom rozwijania współpracy w przyszłości. Delegacja przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych Iraku W dniu 7 grudnia w Krajowej Szkole Administracji Publicznej odbyły się spotkania z delegacją przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych Iraku, zorganizowane we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych RP. Spotkania skupiały się na przedstawieniu roli Krajowej Szkoły w systemie kształcenia urzędników i na szkoleniu z funkcjonowania Unii Europejskiej. Rozmowy w KSAP były częścią wizyty studyjnej, organizowanej przez MSZ i Ambasadę RP w Bagdadzie, w odpowiedzi na zapotrzebowanie strony irackiej. Głównym celem wizyty było zapoznanie się z polskim systemem szkolenia kadr kierow- Delegacja przedstawicieli Afganistanu oraz Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju w Polsce W dniu 20 grudnia w Krajowej Szkole Administracji Publicznej gościła delegacja przedstawicieli Afganistanu oraz Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (United Nations Development Programme – UNDP) w Polsce. Celem wizyty delegacji afgańskiej było wzmocnienie współpracy z naszym krajem, która rozwijana jest wspólnie z UNDP. W skład delegacji wchodziły osoby odpowiedzialne za realizowanie działań mających na celu wzmacnianie potencjału instytucjonalnego tamtejszych instytucji publicznych. Podczas spotkania w Szkole członkowie delegacji zaprezentowali projekty obecnie realizowane w Afganistanie, a przedstawiciele KSAP przedstawili Krajową Szkołę i jej zadania, a także przybliżyli szkolenia organizowane dla zagranicznych partnerów. K | S|A|P biuletyn informacyjny Na krzesłach I rząd, od lewej: Kinga Kołodziejczyk, Aleksandra Truś, Karolina Szuppe, Marta Cieślikowska, dyr. KSAP dr hab. Jacek Czaputowicz, Justyna Zdyńczyk, Anna Potocka, Paulina Małysz, Aleksandra Lusawa, Katarzyna Kulczyńska. II rząd: Małgorzata Kwiądacz, Katarzyna Flak, Robert Rybacki, Przemysław Skrodzki, Przemysław Sierpień, Artur Rzepiński, Michał Gołacki, Witold Kadenaci, Maciej Tyburcy, Jacek Łuczyński, Adrian Kondaszewski, Małgorzata Grajewska, Tomasz Piątek. III rząd: Maja Wrzosek, Łukasz Świetlikowski, Jan Markiewicz, Michał Golec, Tomasz Dzieńdziura, Adam Mazgal, Grzegorz Pawlak, Paweł Górny, Przemysław Sierzputowski, Tomasz Piotrowski, Karol Tofil, Piotr Zaremba. styczeń 2012 31 32 biuletyn informacyjny K | S|A|P P A Publikacje Państwo wobec zawodności machanizmów rynkowych „Administracja cywilna Polskiego Państwa Podziemnego i jej funkcje w okresie powstania warszawskiego” pod redakcją Jacka Czaputowicza prezentuje materiały z konferencji organizowanej przez słuchaczy XVII Promocji Andrzej Frycz Modrzewski. Jako że Polskie Państwo Podziemne było strukturą formalnoprawną, przedstawione zostały jego organy polityczne, instytucje i regulacje prawne. Dzięki nim zachowana została ciągłość konstytucyjna z II Rzeczypospolitą. Państwo to odzwierciedlało hierarchię wartości wolnego państwa polskiego. Publikacja została wydana we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. W książce zaprezentowano szerokie spojrzenie na Polskie Państwo Podziemne w ujęciu przekrojowym. Po pierwsze, Polskie Państwo Podziemne było tworem o charakterze formalnoprawnym. Przedstawiono więc organy polityczne, struktury i regulacje prawne, stanowiące efekt „Państwo wobec zawodności mechanizmów rynkowych” pod redakcją Andrzeja Zybały to efekt Państwo wobec pracy słuchaczy KSAP zawodności z Promocji XXI Stanisław mechanizmów rynkowych Konarski (2010-2011), - prace analityczne którzy – tak jak pozostasłuchaczy KSAP XXI Promocji łe roczniki kształcące się w Krajowej Szkole – pracowali w ramach warsztatów problemowych. Analizowali oni wybrane zagadnienia publiczne i w rezultacie publikowali opracowania analityczne. Tym razem dotyczyły one generalnego zagadnienia: państwo wobec zawodności mechanizmów rynkowych. Każda z pięciu grup warsztatowych podjęła się analizy szczegółowego problemu publicznego z zakresu: działań UE na rzecz ochrony środowiska, roli państwa wobec problemu równych szans życiowych, dezaktywacji zawodowej osób w wieku 50+, wykluczenia z edukacji oraz dostępu do dóbr publicznych. Grupy wybierały taką kategorię problemów, w których rozwiązywanie zwykle zaangażowane jest państwo (administracja państwowa). wysiłku administracyjnego i politycznego, który poprzez legalność działań i decyzji zachował ciągłość konstytucyjną II Rzeczypospolitej. Po drugie, Polskie Państwo Podziemne było doświadczeniem nie tylko urzędników podziemnej administracji cywilnej czy członków ugrupowań militarnych, lecz także znacznej części społeczeństwa, które utożsamiało się z ideą wolnej Polski. Tworzyli je nauczyciele i uczniowie, magistranci i doktoranci, tysiące osób, które kolportowały prasę podziemną, udzielały schronienia poszukiwanym czy pomagały ukrywającym się Żydom. Po trzecie, Polskie Państwo Podziemne odzwierciedlało hierarchię wartości wolnego państwa polskiego, stanowiąc swoisty kanon moralny. Cechowały go poświęcenie i odwaga, różnice ideowe, lecz również zgoda co do kwestii podstawowych. Wychowani w II Rzeczypospolitej młodzi ludzie mieli przekonanie, że służą słusznej sprawie i że wiele od nich zależy. Mieli też nadzieję, że państwo, które w konspiracji tworzyli, po odrodzeniu stworzy struktury lepsze i sprawiedliwsze. Po czwarte, uczestnictwo Polaków w administracji cywilnej i struk- turach wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego utrudniało anty- narodową politykę władz komunistycznych po wojnie. Było także inspiracją dla działalności opozycji demokratycznej lat 70., w tym drugiego obiegu wydawniczego i Towarzystwa Kursów Naukowych, a przede wszystkim dla powstania „Solidarności” i jej funkcjonowania w podziemiu w latach stanu wojennego. ISBN 978-83-7629-244-1 bylismy ciagle1.indd 1 Analiza skuteczności narzędzi wybranych polityk publicznych „Analiza skuteczności narzędzi wybranych polityk publicznych” pod redakcją Marcina SakowiAnaliza skuteczności cza to prace z warsztatów narzędzi wybranych problemowych słuchaczy polityk publicznych - prace analityczne KSAP z Promocji XXII słuchaczy KSAP XXII Promocji Ryszard Kaczorowski. CeRyszard Kaczorowski lem prac poszczególnych grup była analiza wybranego problemu oraz ocena skuteczności stosowania określonych narzędzi w realizacji danej polityki publicznej. Tematy prac dotyczą skuteczności narzędzi polityki państwa, realizacji polityki kształcenia ustawicznego w Polsce w latach 2003- 2010, polityki flexicurity na polskim rynku pracy, polityki ekologicznej, narzędzi wprowadzania mechanizmów rynkowych w polskiej opiece zdrowotnej. Zebrane w zbiorze opracowania to nie tylko przegląd stosowanych obecnie w rządzeniu i zarządzaniu publicznym narzędzi, ale też próba oceny ich skuteczności. Wyciągnięte wnioski mają pomóc we wskazaniu narzędzi, które w danych warunkach prowadzą do efektywnych i skutecznych działań publicznych ul. Wawelska 56 00-922 Warszawa tel.: +48 22 608 01 00 fax: +48 22 608 02 73 e-mail: [email protected] www.ksap.gov.pl ISBN 978-83-61713-37-1 2/16/11 2:48 PM Wojciech Zajączkowski Zrozumieć innych Metoda analityczna w polityce zagranicznej KRAJOWA SZKOŁA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ styczeń 2012 „Zrozumieć innych. Metoda analityczna w polityce zagranicznej” to książka autorstwa Wojciecha Zajączkowskiego, który wskazuje w niej Metoda kluczowe problemy poanalityczna znawcze związane z pracą w polityce analityczną. Autor nie stazagranicznej wia jednak przed sobą celu wszechstronnego wyjaśnienia tego tematu. Większość wykorzystanych przykładów, by ukazać intelektualne meandry analityki, odnosi się do Bliskiego Wschodu, ZSRR lub rzeczywistości postsowieckiej. Istotny wątek książki stanowią odniesienia do dyskusji wywołanych niedostatkami pracy analitycznej w zakresie tych obszarów. WojciechZajączkowski Zrozumieć innych big „Public Administration In Times of Crisis” to praca pod redakcją Rainera Kattela, Witolda Mikułowskiego i B. Guy Petersa. Zawiera zbiór najciekawszych wystąpień prezentowanych na Konferencji NISPAcce, która odbyła się w maju 2010 r. w Warszawie. Większość z nich bezpośrednio odnosi się do wiodącego tematu konferencji – administracji publicznej w czasach kryzysu. Są w niej również zawarte wnioski z prac prowadzonych w ramach grup roboczych konferencji, w tym rozdział dotyczący tematyki polskiej.