Nazwa przedmiotu - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we
Transkrypt
Nazwa przedmiotu - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we
Nazwa przedmiotu: TECHNOLOGIE SYMULACJI KOMPUTEROWYCH Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: wszystkie Grafika i komunikacja człowiek – komputer Algorytmy i złożoność obliczeniowa Podstawy programowania Programowanie aplikacji internetowych Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 50 Wykład: 20 Ćwiczenia: Laboratorium: 30 Projekt: Seminarium: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: Rok: 2 Metody dydaktyczne: Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Ćwiczenia: Semestr: 4 Laboratorium: Projekt: Seminarium: ECTS: 4 Wykład: Prowadzony z wykorzystaniem technologii e-learningowych Laboratorium: dwa projekty: symulacja rzutu ukośnego z oporami i symulacja wymiany pakietów w lokalnej sieci komputerowej. Pierwszy projekt jest przykładem zastosowania symulacji w systemach fizycznych. Drugi projekt jest przykładem wykorzystania najnowszych technik obliczeniowych (systemów agentowych) do wyznaczania trasy i negocjacji między aktywnymi elementami sieci. Wykład: opracowanie dwóch referatów połówkowych. Ocena wystawiana na podstawie wyników oceny obu referatów. Laboratorium: ocena obu projektów. Nazwiska i imiona osób prowadzących: Przybyszewski Krzysztof, Kolibabka Marcin Założenia i cele przedmiotu: Celem kursu jest przybliżenie studentom niektórych pojęć oraz metod modelowania i symulacji w takim ujęciu, aby łatwo zauważalne były ich odniesienia do pojęć, zasad i metod właściwych informatyce. Kurs ma również za zadanie przedstawienie podstaw modelowania i symulacji jako narzędzia pomocnego współczesnemu inżynierowi informatyki przy ogólnie pojętym projektowaniu. Szczególna uwaga zwrócona będzie na modelowanie, przede wszystkim wykorzystanie wybranych programów użytkowych do projektowania i budowania modeli geometrycznych będących podstawą wizualizacji symulowanych i optymalizowanych systemów i procesów. W celu przybliżenia idei, symulacji studentom przedstawione zostaną zasady wykorzystania wybranych środowisk programistycznych pozwalających na wizualizację zmiennych zachowań obiektów oraz przebiegu procesów. Na zajęciach praktycznych będą realizowane dwa projekty: symulacja rzutu ukośnego z oporami i symulacja wymiany pakietów w lokalnej sieci komputerowej. Pierwszy projekt jest przykładem zastosowania symulacji w systemach fizycznych. Drugi projekt jest przykładem wykorzystania najnowszych technik obliczeniowych (systemów agentowych) do wyznaczania trasy i negocjacji między aktywnymi elementami sieci. Na zajęciach początkowych rozpatrzone będą klasyczne sposoby aproksymacji danych i wnioskowania statystycznego realizowane w arkuszu kalkulacyjnym. 1 Po ukończeniu kursu student powinien: Znać i rozumieć podstawowe zasady modelowania, projektowania systemów i zachowań oraz symulacji. Umieć wykorzystać poznane zasady w działaniach praktycznych w trakcie modelowania przy pomocy wybranych programów użytkowych przeznaczonych do tego celu. Potrafić zaprojektować prosty schemat blokowy będący reprezentacją systemu lub procesu. Potrafić zaimplementować warstwę matematyczną do opisu zmian i zachowań zaprojektowanych modeli w celu ich symulacji. Potrafić zaproponować prostą metodę optymalizacji działania systemu lub procesu dostosowaną i wynikającą z wyników symulacji. Treści programowe: Po ukończeniu kursu student powinien: Znać i rozumieć podstawowe zasady modelowania, projektowania systemów i zachowań oraz symulacji. Umieć wykorzystać poznane zasady w działaniach praktycznych w trakcie modelowania przy pomocy wybranych programów użytkowych przeznaczonych do tego celu. Potrafić zaprojektować prosty schemat blokowy będący reprezentacją systemu lub procesu. Potrafić zaimplementować warstwę matematyczną do opisu zmian i zachowań zaprojektowanych modeli w celu ich symulacji. Potrafić zaproponować prostą metodę optymalizacji działania systemu lub procesu dostosowaną i wynikającą z wyników symulacji. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: ― Biniek Z., Elementy teorii systemów, modelowania i symulacji, INFOPLAN, Szczecin, 2002. Dostępne w sieci (sprzedaż): http://finus.com.pl/ksiazki.html ― Gutenbaum J., Modelowanie matematyczne systemów, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 2005. ― Krupa K., Modelowanie, symulacja i prognozowanie. Systemy ciągłe, WNT, Warszawa 2008 ― Mortenson M.E., Geometrical modelling, John Willey & Sons, New York 1985. ― http://zut.ftpd.pl/ZUT/WI_S5/MiSS/MIS_wyklad_1.pdf ― http://prace.ippt.gov.pl/IFTR_Reports_4_2007.pdf Literatura uzupełniająca: ― Choraś R. S., Komputerowa wizja. Metody interpretacji i identyfikacji obiektów, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 2005. ― Kiciak P., Podstawy modelowania krzywych i powierzchni. Zastosowania w grafice komputerowej. Wydawnictwo WNT, Warszawa 2000 ― Kleiber M., Modelowanie i symulacja komputerowa - moda czy naturalny trend rozwojowy nauki?, Nauka, nr 4, 1999. ― Stachurski A., Wierzbicki A., Podstawy optymalizacji, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1999. ― http://www.zn.dmef.put.poznan.pl/content/006/ciszak.pdf ― http://pl.wikipedia.org/wiki/Symulacja_komputerowa 2 Nazwa przedmiotu: ALGORYTMY I ZŁOŻONOŚĆ OBLICZENIOWA Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych Przedmiot przeznaczony do realizacji w: obowiązkowy/obligatoryjny Nazwa kierunku studiów: Nazwa specjalności studiów: Informatyka - sieci komputerowe i telekomunikacja - grafika komputerowa i aplikacje internetowe - systemy informatyczne i bazy danych Wymagania wstępne: znajomość podstaw informatyki w zakresie szkoły średniej. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: Seminarium: 60 godzin 30 godzin 30 godzin - - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: Seminarium: - - - - - Rok: I 2010/2011 Metody dydaktyczne: Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Semestr: I ECTS: 6 Przedstawienie treści wykładowych w oparciu o liczne przykłady i ich dokładną analizę. Rozwiązywanie przez studentów zadań problemowych - analiza zaproponowanych rozwiązań. Sprawdzenie wiedzy z zakresu przedmiotu obejmuje przeprowadzenie dwóch kolokwiów z materiału ćwiczeniowego oraz egzaminu pisemnego lub ustnego z teorii przedstawionej na wykładzie. Wynikowa ocena z ćwiczeń jest połową wartości sumy ocen z dwóch kolokwiów, zaokrągloną do najbliższej regulaminowej oceny. Nazwiska i imiona osób prowadzących: prof. dr hab. Michał Jacymirski Założenia i cele przedmiotu: WYKŁAD: W ramach wykładu przekazywana jest wiedza z zakresu podstawowych struktury danych oraz algorytmów wykorzystywanych w praktyce programowania, a także teorii złożoności obliczeniowej. ĆWICZENIA: Celem ćwiczeń jest wypracowanie umiejętności konstruowania algorytmów z użyciem podstawowych technik algorytmicznych, a także umiejętności analizy oraz oceny złożoności algorytmów. Treści programowe: 3 WYKŁAD: Wprowadzenie: 1. pojęcie typu danej, podstawowe podziały typów danych, implementacja typów prostych, 2. definicja pojęcia algorytmu, 3. pojęcie analizy algorytmów, pojęcie asymptotycznej złożoności obliczeniowej, złożoność pamięciowa algorytmów, 4. wprowadzenie O – notacji, przedstawienie innych sposobów szacowania złożoności czasowej algorytmów, 5. analiza i ocena złożoności przykładowych algorytmów, Typy tablicowe: 6. reprezentacja tablic w pamięci, tablice statyczne, dynamiczna alokacja danych, tablice wielowymiarowe, 7. algorytmy obsługi tablic: wstawianie, odczyt oraz wyszukiwanie elementów, 8. proste algorytmy sortowania tablic: sortownie bąbelkowe, sortowanie przez proste wstawianie, sortowanie przez prostą zamianę, tablice indeksowe, 9. algorytmy typu rządź i zwyciężaj, schemat algorytmu szybkiego sortowania, 10. cechy algorytmów sortowania tablic. Rekurencje: 11. kłopoty z rekurencją: zagnieżdżone wywołanie, przekazywanie parametrów, 12. rekurencja a iteracja, 13. sortowanie szybkie, inne przykłady algorytmów rekurencyjnych. Typ strukturowy i obiektowy: 14. podstawowe definicje, 15. metody dostępu do składowych, 16. alokacja statyczna i dynamiczna zmiennych, 17. typy wskaźnikowe i referencyjne. Listy liniowe: 18. kolejki typu LIFO (stosy) oraz FIFO, kolejki z priorytetem, 19. listy jedno i dwukierunkowe, listy cykliczne i niecykliczne, 20. listy samoorganizujące się, słowniki, 21. implementacje oraz algorytmy obsługi list liniowych. Drzewa: 22. rekurencyjna definicja drzewa, 23. algorytmy obsługi drzew binarnych: wyszukiwanie elementu, wybór elementu minimalnego i maksymalnego, wstawianie i usuwanie elementów, Grafy: 4 24. pojęcie grafu, definicje grafu skierowanego, grafu nieskierowanego oraz grafu ważonego, 25. metody reprezentacji grafów w pamięci, 26. wyznaczanie najkrótszych dróg w grafie ważonym, 27. przeszukiwanie grafu, algorytm szukania w głąb i wszerz grafu. Inne algorytmy przeszukiwania: 28. tablice mieszające, 29. przeszukiwanie z nawrotami: schemat ogólny, przykłady, 30. algorytmy zachłanne: problemy P, NP, NP-zupełne, problem komiwojażera, 31. metody usprawniania algorytmów: heurystyki, 32. elementy algorytmiki przeszukiwania tekstów. ĆWICZENIA: W ramach ćwiczeń studenci nabywają praktyczne umiejętności w zakresie tworzenia struktur danych i algorytmów przetwarzania zmiennych skalarnych, tablic jedno- i dwuwymiarowych, plików i list oraz drzew binarnych, a także analizy złożoności algorytmów. Literatura podstawowa: 1. N. Wirth, Algorytmy + struktury danych = programy, WNT 2004 2. P. Wróblewski, Algorytmy, struktury danych i techniki programowania, Helion 2003 3. A. V. Aho, J. E. Hopcroft, J. D. Ullman, Algorytmy i struktury danych, Helion 2003 4. A. V. Aho, J. E. Hopcroft, J. D. Ullman, Projektowanie i analiza algorytmów, Helion 2003 Literatura uzupełniająca: 1. P. Kotowski, Algorytmy + struktury danych = abstrakcyjne typy danych, BTC2006 Nazwa przedmiotu: Architektura systemów komputerowych Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka 5 Nazwa specjalności studiów: - Określenie przedmiotów Warunkiem dopuszczenia do udziału w zajęciach jest zaliczenie wprowadzających wraz następujących przedmiotów: Algorytmy i złożoność obliczeniowa, z wymaganiami wstępnymi: Podstawy programowania. Wymagana jest ogólna znajomość programowania komputerów i podstawowa wiedza z zakresu technik projektowania algorytmów komputerowych. Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 15 Wykład: - Ćwiczenia: - Laboratorium: 15 Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: - Ćwiczenia: - Laboratorium: - Seminarium: - Rok: I Semestr: 2 ECTS: - Metody dydaktyczne: Ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem komputera Forma i warunki zaliczenia Ocena końcowa z laboratorium będzie liczona jako średnia ocen przedmiotu: cząstkowych z pięciu ćwiczeń laboratoryjnych. Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr inż. Dariusz Puchała Założenia i cele przedmiotu: Celem przedmiotu jest poznanie budowy współczesnych systemów komputerowych i zdobycie praktycznych umiejętności programowania z wykorzystaniem mechanizmów niskiego poziomu. Treści programowe ćwiczeń laboratoryjnych: Poznanie wymaganych narzędzi programistycznych: kompilator, konsolidator, program debugera. Korzystanie z wybranych usług systemu operacyjnego. Tworzenie pierwszej aplikacji: „Witaj świecie”. Poprawianie błędów w przydzielonych programach. Tworzenie programu realizującego obliczenia na liczbach całkowitych i zmiennoprzecinkowych. Budowa interfejsów użytkownika. Programowanie układów wspomagających pracę procesora: programowalny sterownik przerwań, układ zegara czasu rzeczywistego, układy wejścia/wyjścia. Obsługa i zmiana priorytetów przerwań. Implementacja programu hybrydowego łączącego cechy języków wysokiego i niskiego poziomu. Biblioteki DLL. Programowanie z użyciem instrukcji rozszerzeń multimedialnych MMX i SSEx. Do każdego zadania dołączona jest instrukcja w formie elektronicznej. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: 6 Literatura podstawowa: 33. P. Abel, „Programowanie Asembler IBM PC”, ReadMe, 2004. 34. P. Metzger, „Anatomia PC”, Wydanie XI, Helion, 2007. Literatura uzupełniająca: 35. G. Syck, „Turbo Assembler. Biblia użytkownika”, LTP Oficyna Wydawnicza, 2002. 36. J. Biernat, „Architektura komputerów”, OWPW, 2005. Nazwa przedmiotu: Architektura systemów komputerowych Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów: - Określenie przedmiotów Warunkiem dopuszczenia do udziału w zajęciach jest zaliczenie wprowadzających wraz następujących przedmiotów: Algorytmy i złożoność obliczeniowa, z wymaganiami wstępnymi: Podstawy programowania. Wymagana jest ogólna znajomość programowania komputerów i podstawowa wiedza z zakresu technik projektowania algorytmów komputerowych. Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 15 Wykład: 15 Ćwiczenia: - Laboratorium: - Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: - Ćwiczenia: - Laboratorium: - Seminarium: - Rok: I Semestr: 2 ECTS: - Metody dydaktyczne: Wykład w oparciu o prezentację multimedialną Forma i warunki zaliczenia Ocena zaliczeniowa jest średnią ocen końcowych z wykładu i z przedmiotu: ćwiczeń laboratoryjnych. Za ocenę końcową z wykładu przyjmuje się ocenę z kolokwium wykładowego. Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr inż. Dariusz Puchała Założenia i cele przedmiotu: Celem przedmiotu jest poznanie budowy współczesnych systemów komputerowych i zdobycie praktycznych umiejętności programowania z wykorzystaniem mechanizmów niskiego poziomu. 7 Treści programowe wykładu: Historia i perspektywy rozwoju komputerów. Architektura i elementy składowe systemu komputerowego: budowa procesora na przykładzie rodziny IA32/Intel 64, magistrale systemowe, organizacja i obsługa pamięci o dostępie swobodnym i sekwencyjnym, pamięć podręczna jedno- i wielopoziomowa, system przerwań, obsługa urządzeń wejścia/wyjścia. Sposoby reprezentacji danych liczbowych i tekstu. Systemy reprezentacji liczb: kod naturalny, kod U2, standard IEEE 754. Arytmetyka całkowitoliczbowa i zmiennopozycyjna. Algorytmy realizacji podstawowych operacji arytmetycznych: dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia. Wybrane grupy rozkazów procesorów rodziny IA32/Intel 64: rozkazy przesłań i tryby adresowania pamięci, rozkazy operacji arytmetycznych i logicznych, rozkazy sterujące przebiegiem wykonania programu (skoki warunkowe i bezwarunkowe), instrukcje przesłań warunkowych, rozkazy wywołań i powrotów z podprogramów, instrukcje specjalne. Rozszerzenia listy rozkazów o instrukcje multimedialne MMX i SSEx. Szablony aplikacji PE (tryb rzeczywisty i chroniony): programy typu EXE, biblioteki dołączane dynamicznie (DLL). Łączenie kodu asemblera z językami wysokiego poziomu, usługi systemu operacyjnego - programy wielomodułowe, konwencje wywoławcze. Materiały wykładowe są udostępniane studentom w wersji elektronicznej. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: 37. P. Abel, „Programowanie Asembler IBM PC”, ReadMe, 2004. 38. P. Metzger, „Anatomia PC”, Wydanie XI, Helion, 2007. Literatura uzupełniająca: 39. G. Syck, „Turbo Assembler. Biblia użytkownika”, LTP Oficyna Wydawnicza, 2002. 40. J. Biernat, „Architektura komputerów”, OWPW, 2005. OPIS PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU Nazwa przedmiotu: Sztuczna Inteligencja Nazwa kierunku studiów: Informatyka Kod przedmiotu 8 Nazwa specjalności studiów/specjalizacji studiów: Jednostka prowadząca dany kierunek studiów/przedmiot Grafika komputerowa i aplikacje internetowe, systemy informatyczne i bazy danych, sieci komputerowe i teleinformatyka Instytut Nauk Społecznych i Technicznych, Zakład Informatyki Profil/profile kształcenia praktyczny Język wykładowy: język polski Kategoria przedmiotu: Kierunkowy Status przedmiotu: obowiązkowy Poziom studiów: pierwszego stopnia Rok: III 11.3SZI 551 Semestr: V Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM 60 ćwiczenia Wykład 30 laboratoria - 30 projekty Seminarium - - Praktyka zawodowa - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM Wykład ćwiczenia laboratoria projekty Seminarium Praktyka zawodowa 30 10 - 20 - - - Sposób realizacji zajęć: Zajęcia realizowane są: zajęcia w sali dydaktycznej Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Cel kształcenia: Algorytmy i złożoność obliczeniowa Wykład Przedstawienie zagadnień związanych z dziedziną nauki - sztuczną inteligencją. Poznanie najnowszych metod i przykładów zastosowań sztucznej inteligencji. Ćwiczenia Celem zajęć jest wykształcenie u studentów nawyków logicznego, sprawnego i praktycznego stosowania pojęć omawianych na wykładzie, czyli praktycznego wykorzystania właściwych algorytmów sztucznej inteligencji. . Celem przedmiotu jest nabycie przez studenta umiejętności i kompetencji w następującym zakresie: 1. Poznania podstawowych algorytmów sztucznej inteligencji oraz wyrobienie umiejętności ich praktycznego wykorzystania. 2. Umiejętność przenoszenia idei metod inteligentnych na konkretne rozwiązania praktycznych problemów. 3. Zrozumienie zadań klasyfikacji, grupowania oraz wnioskowania. 4. Umiejętność samodzielnego projektowania i realizacji programowej wybranych metod inteligentnych. 5. Umiejętność oceny wyników uzyskiwanych przy stosowaniu gotowych, często komercyjnych narzędzi implementujących omawiane metody. 9 Efekty kształcenia; Wiedza: - zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu nieskomplikowanych zadań informatycznych z zakresu projektowania i implementacji systemów informatycznych, systemów operacyjnych, sieci komputerowych i systemów rozproszonych, sztucznej inteligencji, baz danych, inżynierii oprogramowania oraz bezpieczeństwa systemów informatycznych K_W07 - ma wiedzę ogólną lub szczegółową w zakresie algorytmów i ich złożoności, systemów operacyjnych, technologii sieciowych, języków i paradygmatów programowania, grafiki i technologii multimedialnych, komunikacji człowiek-komputer, sztucznej inteligencji, baz danych, inżynierii oprogramowania, systemów wbudowanych oraz bezpieczeństwa systemów informatycznychK_W06 Umiejętności: rozpoznaje problemy do rozwiązania, których celowe jest stosowanie metod sztucznej inteligencji; potrafi wybrać i zastosować odpowiednie metody sztucznej inteligencji do rozwiązania zadań K_U11 programową nieskomplikowanego systemu Sztucznej inteligencji w sposób pozwalający na późniejszy jego rozwój K_U04 źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie K_U17 Kompetencje społeczne: - rozumie potrzebę podnoszenia kwalifikacji zawodowych spowodowane postępem technicznym K_K01 Pełny opis przedmiotu/treści programowe Wykład: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Wyjaśnienie podstawowych pojęć: inteligencja naturalna, sztuczna inteligencja, rodzaje inteligencji - inteligencja maszynowa, obliczenia inteligentne, Logika rozmyta. Opis niepewności. Rozmytość a prawdopodobieństwo. Wnioskowanie Bayesowskie. Sieci Bayesa Metoda k-NN. Klasyfikator bayesowski. Drzewa klasyfikacyjne i rodziny klasyfikatorów. Bazy wiedzy i metody wnioskowania. Projektowanie uogólnionego systemu ekspertowego. Biologiczne źródła sztucznych sieci neuronowych oraz podstawowe koncepcje sztucznych sieci neuronowych (neurony, architektury sieci Wybrane architektury i metody uczenia sieci neuronowych Zbieżność algorytmu uczenia perceptronu. Sieci wielowarstwowe. Uczenie metodą wstecznej propagacji błędów. Adaptacyjny neuron liniowy. Równanie Wienera-Hoffa. Algorytm Newtona-Raphsona. Idealna metoda najszybszego spadku gradientu. Reguła delta WidrowaHoffa. Rekurencyjna metoda najmniejszych kwadratów. Sieci samoorganizujące się. Sieci typu CP. 10 15. Klasyfikacja. Separowalność liniowa. 16. Podstawowy algorytm genetyczny oraz możliwości współpracy algorytmu genetycznego z sieciami neuronowymi. 17. Wybrane zastosowania, np. predykcja, animacja, medycyna, robotyka, wyszukiwanie informacji. Laboratorium: Metody prowadzenia zajęć: Obciążenie pracą studenta/ punkty ECTS I. Studia stacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 4 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe- 4 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 2 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 2 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 II Studia niestacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 7 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe- 7 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 3 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 3 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 Forma i sposób zaliczenia oraz kryteria oceny lub wymagania Program laboratorium stanowi ilustrację wybranych metod omawianych na wykładzie. Ćwiczenia podstawowe obejmują realizację różnych metod (np. logika rozmyta, drzewa decyzyjne, wnioskowanie Bayesa, sieci neuronowe, itd.). -prezentacje multimedialne i narracja -analiza przypadków użycia -praca indywidualna z pomocami i oprogramowaniem -korzystanie z materiałów e-learningowych Formy aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Stacjonarne Niestacjonarne W Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego 1. Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 2.Opracowanie wyników/przygotowanie do egzaminu, zaliczenia, kolokwium 3.Przygotowanie raportu, prezentacji, dyskusji Suma 36 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla danej formy zajęć Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1 punkt ECTS=25 godzin AF/... ……. 36 AF/… ……. 30 W 20 14 14 30 20 5 5 10 5 3 3 10 5 6 6 10 10 50 50 50 50 2 2 2 2 4 4 Sposób zaliczenia: Wykład – egzamin pisemny Laboratorium – zaliczenie na ocenę Formy zaliczenia Egzamin pisemny Laboratorium – projekt, zadania cząstkowe na ćwiczeniach 11 Wykaz literatury : Podstawowe kryteria: Wynikową ocenę z części wykładowej stanowi ocena uzyskana na testach Wynikową oceną z ćwiczeń jest średnią arytmetyczną ocen uzyskanych w czasie trwania zajęć. Literatura podstawowa: 1. Cichosz P., Systemy uczące się, Wydawnictwo NaukowoTechniczne, Warszawa, 2000 2. Kasperski M.J., Sztuczna Inteligencja. Droga do myślących maszyn. Helion 2003. 3. Kisielewicz A., Sztuczna inteligencja i logika. Podsumowanie przedsięwzięcia naukowego. Wyd. NaukTechniczne 2011 4. Korbicz J., Obuchowicz A. , Uciński D., Sztuczne sieci Neuronowe. Podstawy i zastosowania. Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa, 1994. 5. Mulawka J., Sztuczna Inteligencja (1995), dość ogólna. 6. Osowski S. (2000): Sieci neuronowe do przetwarzania informacji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2000. 7. Rutkowska D., Inteligentne systemy obliczeniowe. Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa, 1997. 8. Rutkowska D., Piliński M., Rutkowski L., Sieci neuronowe, algorytmy genetyczne i systemy rozmyte. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Łódź, 1997. 9. Rutkowski L., Metody i techniki sztucznej inteligencji, PWN, Warszawa, 2005 10. Tadeusiewicz R., Sieci neuronowe. Akademicka Oficyna Wydawnicza RM, Warszawa, 1993. Literatura uzupełniająca: 11. Arbas J., Wykłady z algorytmów ewolucyjnych. WNT, Warszawa, 2001. 12. Goldberg D., Algorytmy genetyczne i ich zastosowania. WNT, Warszawa, 1995. 13. Haykin S., Neural Networks. A Comprehensive Foundation. Macmillan Publ. Company, Englewood Cliffs, NY, 1994. 14. Hertz J., Krogh A., Palmer R. G., Wstęp do teorii obliczeń neuronowych. WNT, Warszawa (Wyd. oryginalne 1991): Introduction to the Theory of Neural Computation. Addison-Wesley Publ. Company, Reading, Massachusetts, USA, 1993. 15. Hippe Z., Zastosowanie metod sztucznej inteligencji w chemii (PWN, Warszawa 1993), wprowadzenie, chociaż głównie na temat zastosowań AI w chemii. 16. Kartalopoulos S.V., Understanding Neural Networks and Fuzzy Logic. IEEE Press, New York, 1996. 17. Kecman V., Learning and Soft Computing. The MIT Press, Cambridge, London, 2001 18. Osowski S., Sieci neuronowe w ujęciu algorytmicznym. WNT, Warszawa, 1996. 19. Ritter H., Martinetz T., Schulten K., Neuronale Netze. Addison-Wesley Publ. Company, Bonn, Műnchen, 1991. 20. Żurada J., Barski M., Jędruch W., Sztuczne sieci neuronowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1996. Nazwiska i imiona osób prowadzących/osoby prowadzącej: Adam Niewiadomski 12 OPIS PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU Nazwa przedmiotu: Systemy wbudowane Kod przedmiotu 11.3 SYW 551 Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów/specjalizacji studiów: Wszystkie specjalności Jednostka prowadząca dany kierunek studiów/przedmiot Instytut Nauk Społecznych i Technicznych, Zakład Informatyki Profil/profile kształcenia praktyczny Język wykładowy: język polski Kategoria przedmiotu: kierunkowy Status przedmiotu: obligatoryjny Poziom studiów: pierwszego stopnia Rok: III Semestr: V Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM ćwiczenia Wykład 60 30 laboratoria - 30 projekty - Seminarium - Praktyka zawodowa - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM Wykład ćwiczenia laboratoria projekty Seminarium Praktyka zawodowa 30 10 - 20 - - - Sposób realizacji zajęć: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Cel kształcenia: Zajęcia realizowane są: zajęcia w pomieszczeniu dydaktycznym PWSZ 1. Podstawy programowania; 2. Architektura systemów komputerowych 3. Podstawy elektroniki i miernictwa Zapoznanie studentów: z teoretycznymi i praktycznymi podstawami działania projektowania i programowania prostych systemów wbudowanych z rolą dokumentacji technicznej w fazie projektowej Student zdobędzie umiejętności związane z tym jak: Analizować, dobierać i implementować systemy wbudowane podnoszenia niezawodności systemów wbudowanych Projektować i programować komputerowe systemy sterowania, Obsługiwać urządzenia wejścia/wyjścia, Programować w zakresie obsługi komunikacji człowiekmaszyna Posługiwać się dokumentacją 13 Efekty kształcenia: Pełny opis przedmiotu/treści programowe Wiedza: - ma podstawową wiedzę w zakresie fizyki niezbędną do zrozumienia zasad działania sprzętu komputerowego oraz zastosowań informatyki K_W02 - ma elementarną wiedzę na temat analizy, specyfikacji, modelowania, projektowania i implementacji sieci komputerowych - ma wiedzę szczegółową w zakresie komunikacji człowiekkomputer i systemów wbudowanych K_W06 - zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu nieskomplikowanych zadań informatycznych z zakresu systemów wbudowanych K_W07 Umiejętności: - ma umiejętność formułowania algorytmów i ich implementacji; potrafi ocenić złożoność obliczeniową algorytmów, optymalizować je, odszukać w nich słabości i błędy oraz opracować plan testówK_U03 - potrafi projektować, programować i testować w laboratorium nieskomplikowane systemy wbudowane K_U10 - potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania informatycznego i przygotować tekst zawierający omówienie wyników realizacji tego zadania K_U19 - potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie K_U17 - potrafi przygotować i przedstawić krótką prezentację poświęconą wynikom realizacji zadania informatycznego K_U20 - ma umiejętność samokształcenia się m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych K_U22 - potrafi – przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań obejmujących projektowanie systemów informatycznych – dostrzegać ich aspekty pozatechniczne, w tym środowiskowe, ekonomiczne i prawne K_U23 Kompetencje społeczne: - ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia K_K01 - ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera-informatyka, w tym wpływ tej działalności na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje K_K02 Wykład Cel i zastosowanie sieci komputerowych, podstawowe pojęcia i terminologia. Definicja systemu wbudowanego, geneza systemów wbudowanych, podstawowe pojęcia związane z systemami czasu rzeczywistego, sterowanie w oparciu o dedykowane układy elektroniczne, PLC, mikrokontrolery, komputerowe systemy sterowania, programowanie komputerowych systemów sterowania, obsługa urządzeń wejścia/wyjścia, programowanie w zakresie obsługi komunikacji człowiek-maszyna, algorytmy zbierania i przetwarzania informacji dostępnej w postaci zmiennych ciągłych i dyskretnych, Programowalne sterowniki logiczne (Programmable Logic 14 Metody prowadzenia zajęć: Obciążenie pracą studenta/ punkty ECTS I. Studia stacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 4 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe- 0 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 3 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 4 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 II Studia niestacjonarne- godziny realizowane ze Controllers – PLC). Przedstawienie architektury FPGA, omówienie zasad projektowania i programowania cyfrowych układów sterowania działających w oparciu o matryce FPGA, Omówienie różnych architektur mikrokontrolerów jednoukładowych, elementy architektury: jednostka centralna, pamięć, urządzenia peryferyjne, emulatory i systemy uruchomieniowe, Sposoby programowania mikrokontrolerów rodziny Atmel AVR, Projektowanie komputerowych systemów sterowania, ogólny schemat projektowania, podział na podsystemy, definiowanie reguł współpracy podsystemów, testy niezawodności systemu, kryteria dokładności i szybkości działania, specyfikacja wymagań według norm IEEE Std 830, IEEE Std 1016, szacowanie kosztów wdrażania projektu, Przygotowanie i rola dokumentacji technicznej w fazie projektowania i wdrażania komputerowych systemów sterowania, Przykłady zastosowań systemów wbudowanych, omówienie wybranych rzeczywistych systemów wbudowanych Case study. Inteligentny dom. Wizualizacja procesów przemysłowych, tablice synoptyczne. Emulator, symulator, system uruchomieniowy, maszyna wirtualna, wirtualizacja. Mechanizacja, automatyzacja, informatyzacja, wirtualizacja Robotyka Cybernetyka Mechatronika Informatyka Automatyka (sterowanie, regulacja). Zarządzanie produkcją. Laboratorium Wykonanie przykładowych zadań związanych z systemami wbudowanymi. Praktyczne poznanie systemu uruchomieniowego oraz środowiska projektowo – programistycznego dedykowanych dla układów FPGA, Zaprogramowanie mikrokontrolera jednoukładowego rodziny Atmel AVR w językach asembler i C dla określonego zadania. Przygotowanie projektu zaliczeniowego. Obrona projektu. - wykład problemowy z prezentacją multimedialną - dyskusja - działania praktyczne na komputerach - praca w zespołach - ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie doświadczeń / projektowanie doświadczeń Formy aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Stacjonarne Niestacjonarne W 35,5 AF/... ……. 35,5 35,5 AF/… ……. 35,5 14,5 14,5 14,5 14,5 4,5 4,5 4,5 4,5 10 5 10 5 W Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego 1. Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 2.Opracowanie wyników/przygotowanie do egzaminu, zaliczenia, kolokwium 15 studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 10 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe-5 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 10 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 16 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 Forma i sposób zaliczenia oraz kryteria oceny lub wymagania 3.Przygotowanie raportu, prezentacji, dyskusji, projektu Suma Sumaryczna liczba punktów ECTS dla danej formy zajęć Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 5 50 50 2 2 4 5 50 50 2 2 4 Sposób zaliczenia: zaliczenie z oceną Formy zaliczenia Wykład: zaliczenie pisemne: test z pytaniami (zadaniami) otwartymi i zamkniętymi Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych polega na analizie i ocenie wykonywanych zadań oraz poprawności ich wykonania Wynikowa ocena z laboratoryjnych jest średnią arytmetyczną ocen uzyskanych w czasie ćwiczeń, zaokrągloną do najbliższej regulaminowej oceny. Podstawowe kryteria: Obecność na zajęciach Udział w ćwiczeniach praktycznych Literatura podstawowa: 1. D. W. Lewis, Programowanie między asemblerem a językiem C. Podstawy oprogramowania wbudowanego, Wydawnictwo RM, 2004 2. T. Mikulczycki, J. Samsonowicz, Automatyzacja dyskretnych procesów produkcyjnych: układy modelowania procesów dyskretnych i programowania PLC, WNT, 1997 3. A. Pawluczyk, Sztuka programowania mikrokontrolerów AVR – podstawy, Wydawnictwo btc, 2006 4. R. Pełka, „Mikrokontrolery – architektura, programowanie, zastosowania”, WKŁ, 2000 Literatura uzupełniająca: 1. P. Gałka, P. Gałka, Podstawy programowania mikrokontrolera 8051, MIKOM, 2002 2. T. Jabłoński, „Mikrokontrolery PIC16F8x”, Wydawnictwo btc, 2002 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl/index.php?title=Technika_c yfrowa 4. http://www.automatykaonline.pl/ 5. http://student.agh.edu.pl/~lsdyn/ 6. http://www.mikrokontrolery.net/ 7. http://mikrokontrolery.blogspot.com/ Nazwiska i imiona osób prowadzących/osoby prowadzącej: dr Piotr Milczarski, Wykaz literatury : 16 OPIS PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU Nazwa przedmiotu: Projekt zespołowy Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów/specjalizacji studiów: Jednostka prowadząca dany kierunek studiów/przedmiot Grafika komputerowa i aplikacje internetowe, systemy informatyczne i bazy danych, sieci komputerowe i telekomunikacja Instytut Nauk Społecznych i Technicznych, Zakład Informatyki Profil/profile kształcenia praktyczny Język wykładowy: język polski Kategoria przedmiotu: Kierunkowy Status przedmiotu: obowiązkowy Poziom studiów: pierwszego stopnia Rok: III Kod przedmiotu 11.3 PZE 661 Semestr: VI Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM ćwiczenia Wykład 30 laboratoria - projekty Seminarium Praktyka zawodowa 30 - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM Wykład 20 ćwiczenia laboratoria - Sposób realizacji zajęć: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Cel kształcenia: projekty Seminarium Praktyka zawodowa 20 - Zajęcia realizowane są: zajęcia w sali dydaktycznej Prowadzenie projektów informatycznych Głównym celem projektu zbiorowego jest zaznajomienie i przeprowadzenie studentów przez pełny cykl projektowy średniej wielkości sieciowej aplikacji komercyjnej (sklep internetowy, portal aukcyjny, gra sieciowa, portal społecznościowy, platforma e-learningowa itp.) Studenci na początku semestru wybierają technologię tworzenia projektu, np. jedną spośród: LAMP/WAMP = MySQL + Apache + PHP + Zend/Symfony Framework Ruby = SqlLite+ Mongrel + Ruby + Ruby on Rails Framework .NET = MS SQL Server + IIS + C# + .NET Framework po czym w ustalonych grupach 5-6 osobowych realizują kolejne etapy projektu (patrz: Metody prowadzenia zajęć) 17 Efekty kształcenia; Pełny opis przedmiotu/treści programowe Wiedza: -K_W05 ma szczegółową wiedzę na temat analizy, specyfikacji, modelowania, projektowania i implementacji systemów oprogramowania metodami obiektowymi; ma podstawową wiedzę o testowaniu, pielęgnacji, cyklu życia oprogramowania inżynierii oprogramowania -K_W07 zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu nieskomplikowanych zadań informatycznych z zakresu projektowania i implementacji systemów informatycznych, systemów operacyjnych, sieci komputerowych i systemów rozproszonych, grafiki i systemów multimedialnych, sztucznej inteligencji, baz danych, inżynierii oprogramowania oraz bezpieczeństwa systemów informatycznych - K_W08 ma podstawową w zakresie standardów i norm technicznych związanych ze studiowanym kierunkiem UMIEJĘTNOŚCI - K_U22 ma umiejętność samokształcenia się m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych - K_U23 potrafi – przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań obejmujących projektowanie systemów informatycznych – dostrzegać ich aspekty pozatechniczne, w tym środowiskowe, ekonomiczne i prawne - K_U25 ma doświadczenie związane z utrzymaniem w ruchu systemów informatycznych i komputerowych - K_U19 potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania informatycznego i przygotować tekst zawierający - K_U20 potrafi przygotować i przedstawić krótką prezentację poświęconą wynikom realizacji zadania informatycznego Kompetencje społeczne: K_K04 ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania Pełny opis przedmiotu/treści programowe 1. Analiza wymagań • Specyfikacja wymagań projektu. Wymagania funkcjonalne i niefunkcjonalne, ,,user-stories''. • Określenie formatów i typów danych przetwarzanych przez system. • Projekt bazy danych – Diagram relacji (ERD), określenie grup użytkowników i ich praw dostępu. 2. Projektowanie • projekt warstwy danych na podstawie zaprezentowanego ERD i przy użyciu wybranego oprogramowania DBMS, mapowanie obiektowo-relacyjne, • Projekt warstwy logiki biznesowej, diagramy UML, diagramy akcji • Projekt warstwy interfejsu użytkownika 3. Impelmentacja – kodowanie ustaleń projektowych w języku programowania. 4. Wdrożenie i testy • testy jednostkowe, testy integralności, testy regresyjne • testy bezpieczeństwa, testy ergonomii • testy akceptacyjne • kalkulacja kosztów wdrożenia 18 5. Eksploatacja i konserwacja systemu, uwagi do następnej wersji oprogramowania Metody prowadzenia zajęć: Obciążenie pracą studenta/ punkty ECTS I. Studia stacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 2 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe- 1 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 1 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 1 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 II Studia niestacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 2 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 2 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 1 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 Forma i sposób zaliczenia oraz kryteria oceny lub wymagania Studenci pracują w zespołach 5-6 osobowych z podziałem na role (analityk, projektant, programista, tester oprogramowania, grafik itp.). Wykonany projekt winien być nieskomplikowaną ale funkcjonalną i poprawnie udokumentowaną aplikacją. Formy aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Stacjonarne Niestacjonarn e W W - AF/… ……. 25 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego 1. Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 2.Opracowanie wyników/przygotowanie do egzaminu, zaliczenia, kolokwium 3.Przygotowanie raportu, prezentacji, dyskusji Suma - AF/... ……. 35 - 40 - 50 - 10 - 10 - 15 - 25 - 15 - 15 - 75 - 75 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla danej formy zajęć Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1 punkt ECTS=25 godzin - 3 - 3 3 3 Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę Formy zaliczenia Projekt – odpowiedź ustna i sprawozdanie pisemne (raport) Podstawowe kryteria: Zgodność oprogramowania z dokumentacją i założeniami projektowymi. 19 Literatura podstawowa: Dokumentacja techniczna stosowanych technologii (języków programowania, baz danych, systemów operacyjnych itp.) – patrz ,, Cel kształcenia” Wykaz literatury : Nazwiska i imiona osób prowadzących/osoby prowadzącej: Adam Niewiadomski OPIS PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU Nazwa przedmiotu: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów/specjalizacji studiów: Grafika komputerowa i aplikacje internetowe Jednostka prowadząca dany kierunek studiów/przedmiot Instytut Nauk Społecznych i Technicznych, Zakład Informatyki Profil/profile kształcenia praktyczny Język wykładowy: język polski Kategoria przedmiotu: specjalizacyjny Status przedmiotu: wybieralny Poziom studiów: pierwszego stopnia Rok: III Kod przedmiotu 11.3 CPS 552 Semestr: V Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM 50 ćwiczenia Wykład 20 laboratoria - 30 projekty - Seminarium Praktyka zawodowa - - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM Wykład ćwiczenia laboratoria projekty Seminarium Praktyka zawodowa 30 10 - 20 - - - Sposób realizacji zajęć: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Zajęcia realizowane są: zajęcia w salach dydaktycznej i laboratoryjnej Algebra liniowa i analiza matematyczna Algorytmy i złożoność obliczeniowa, Podstawy programowania 20 Cel kształcenia: Efekty kształcenia; Pełny opis przedmiotu/treści programowe W trakcie wykładu przedstawiana jest teoria z zakresu podstawowych metod oraz algorytmów cyfrowego przetwarzania sygnału wraz z ich podstawowymi zastosowaniami. Ćwiczenia laboratoryjne polegają na opanowaniu metod i algorytmów przetwarzania sygnału przedstawionych na wykładach wraz z analizą skuteczności zaproponowanego rozwiązania. Wiedza: -ma podstawową wiedzę w zakresie nauk technicznych do zrozumienia zasad funkcjonowania systemów komputerowych oraz urządzeń z nimi współpracujących, K_W03 - ma wiedzę szczegółową w zakresie algorytmów cyfrowego przetwarzania sygnału i ich złożoności, K_W06 - zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu nieskomplikowanych zadań informatycznych z zakresu grafiki i systemów multimedialnych, sieci komputerowych K_W07 Umiejętności: -potrafi wykorzystać nabytą wiedzę matematyczną do opisu procesów, tworzenia modeli, zapisu algorytmów oraz rozwiązywać problemy odpowiednimi metodami eksperymentalnymi, K_U01 -ma umiejętność formułowania algorytmów i ich implementacji stosując przynajmniej jedno z powszechnie używanych środowisk programistycznych; potrafi ocenić złożoność obliczeniową algorytmów, optymalizować je, odszukać w nich słabości i błędy oraz opracować plan testów, K_U03. Kompetencje społeczne: - ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera-informatyka, w tym wpływ tej działalności na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje, K_K03. Wykład Cyfrowe sygnały i systemy. Definicja sygnału. Elementarne i okresowe sygnały. Cel przetwarzania sygnałów. Próbkowanie i kwantowanie sygnałów. Generatory sygnału i szumu. Operacje na sygnałach. Dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, opóźnienie, przyspieszenie, obliczenie splotu i korelacji. Filtracja liniowa i nieliniowa. Sortowanie i wyszukiwanie danych. Systemy liniowe i nieliniowe. Odpowiedź impulsowa. Sygnały ortogonalne. Dyskretne transformaty sygnału (Fouriera, Hartlego, Welsha-Hadamarda, kosinusowa i sinusowa, falkowa) oraz ich podstawowe właściwości. Relacje pomiędzy różnymi rodzajami transformat. Podstawowe własności transformaty Fouriera. Szybkie i efektywne algorytmy. Podstawy konstruowania szybkich algorytmów. Obliczenie splotu i korelacji. Szybkie dyskretne transformaty liniowe. Transformata falkowa. Efektywne obliczenie transformat falkowych. Szybka filtracja i korelacja. Podstawowe zastosowania. Filtracja. Analiza i synteza sygnałów. Techniczna i medyczna diagnostyka. Kompresja. Laboratorium Wykonanie i uruchomienie programów do cyfrowego przetwarzania sygnałów w zakresie: 1. Efekty próbkowania i kwantowania sygnałów analogowych. 2. Operacje na sygnałach w dziedzinie przestrzennej. 3. Operacje na sygnałach w dziedzinie częstotliwościowej 4. Szybkie algorytmy przekształceń ortogonalnych. 5. Podstawowe zastosowania cyfrowego przetwarzania sygnału. 21 Metody prowadzenia zajęć: - prezentacje multimedialne i narracja - działania praktyczne na komputerach - praca w zespołach Obciążenie pracą studenta/ punkty ECTS Formy aktywności I. Studia stacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 4 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe- 6 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 2 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje- 3 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 II Studia niestacjonarne- godziny realizowane ze studentem nie wliczane do pensum: 1) konsultacje/konsultacje e-mailowe- 4 2) egzaminy/egzaminy poprawkowe- 6 3) zaliczenia przedmiotów w dodatkowych terminach- 2 4) inne formy zaliczeń (określone i podane do wiadomości studentów jako forma weryfikacji wiedzy z danego przedmiotu), np. cząstkowe sprawdziany weryfikujące przygotowanie do zajęć, omawianie wyników tych sprawdzianów i związane z tym ewentualne dodatkowe konsultacje-3 5) praktyki- 0 6) egzamin dyplomowy- 0 7) praca dyplomowa - w wymiarze do 30% liczby punktów ECTS określonej w ww. Uchwale Senatu dla danego rodzaju pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej)- 0 8) inne związane z kierunkiem studiów- 0 Forma i sposób zaliczenia oraz kryteria oceny lub wymagania Wykaz literatury : Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Stacjonarne Niestacjonarne W W 15 AF/… ……. 30 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego 1. Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 2.Opracowanie wyników/przygotowanie do egzaminu, zaliczenia, kolokwium 3.Przygotowanie raportu, prezentacji, dyskusji Suma 30 AF/... ……. 35 20 15 35 20 5 5 5 5 15 10 30 10 0 17 0 15 50 50 50 50 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla danej formy zajęć Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1 punkt ECTS=25 godzin 2 2 2 2 4 4 Sposób zaliczenia: Wykład – zaliczenie Ćwiczenie – zaliczenie na ocenę Formy zaliczenia Sprawdzenie wiedzy z zakresu przedmiotu obejmuje przeprowadzenie kolokwium z materiału teoretycznego podanego na wykładzie. Sprawdzenie sprawozdań do zadań laboratoryjnych. Końcowa ocena z laboratorium jest średnią z ocen laboratoryjnych. Podstawowe kryteria: wykład: trzy losowane pytania, ocena adekwatna do szczegółowości udzielanej odpowiedzi laboratorium: obecność na zajęciach + wykonane na ocenę co najmniej dostateczną wszystkie zadania laboratoryjne. Literatura podstawowa: 1. Lyons R. G., Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów; WKL, Warszawa 1999 2. Zieliński T.P., Od teorii do cyfrowego prztwarzania sygnałów; Wydział EAIiE AGH, Kraków, 2002. 3. Heim K., Metody kompresji danych; Mikom 2000. 4. Izydorczyk J., Płonka G.,Tyma G. : Teoria sygnałów. Wstęp, Hellion’99. 22 5.Stranneby D. Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, Warszawa, BTC'2004 Literatura uzupełniająca: 1.Szabatin J., Podstawy teorii sygnałów; WKL, Warszawa 2000. 2.Craig Marven, Zarys cyfrowego przetwarzania sygnałów; WKL, Warszawa 1999. 3.Oppencheim A.V., Schafer R.W., Discrete-Time signal processing; Prentice-Hall, Englewood, N.-J., 1989 Nazwiska i imiona osób prowadzących/osoby prowadzącej: prof. dr hab. Michał Jacymirski OPIS PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU Nazwa przedmiotu: GRAFIKA l KOMUNIKACJA CZŁOWIEK – KOMPUTER Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych Przedmiot przeznaczony do realizacji w: obowiązkowy/obligatoryjny Informatyka Nazwa kierunku studiów: Nazwa specjalności studiów: - sieci komputerowe i telekomunikacja -grafika komputerowa i aplikacje internetowe - systemy informatyczne i bazy danych Przedmioty wprowadzające: Określenie przedmiotów Algorytmy i złożoność obliczeniowa wprowadzających wraz Podstawy programowania z wymaganiami wstępnymi: Wymagania wstępne: Umiejętność obsługi komputera, dowolnego systemu operacyjnego, połączeń internetowych na średnio zaawansowanym poziomie. Wymagane oprogramowanie: Corel Suite v. X3+ Illustrator v. 9+, Photoshop v. 9+, Flash CS4+ 3 DS MAX v. 9+ Dreamweaver CS4+ Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: Seminarium: 60 godzin 30 godzin 30 godzin Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: Laboratorium: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Seminarium: Rok: II Semestr: I ECTS: 4 Wykład: Prowadzony z wykorzystaniem technologii Metody dydaktyczne: e-learningowych Analiza i ocena wybranych interfejsów użytkownika służących do komunikacji człowieka z komputerem. Prezentacja multimedialna treści programowych. 23 Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Laboratorium: Wykonanie prostych zadań z dziedziny przetwarzania obrazów (retusz, koloryzacja, kompozycja zdjęć), wykonanie prostych projektów grafice wektorowej, wykonanie prostego modelu trójwymiarowego. Projektowanie przez studentów zadanych interfejsów użytkownika. Analiza i ocena uzyskanych wyników doświadczeń projektowych. Zaliczenie wykładu – kolokwium (test) na zakończenie semestru. Wynikowa ocena z ćwiczeń jest średnią arytmetyczną ocen uzyskanych w czasie ćwiczeń, zaokrągloną do najbliższej regulaminowej oceny. Nazwiska i imiona osób prowadzących: Przybyszewski Krzysztof ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU: Wykłady Na wykładach przedstawione zostaną właściwości interfejsu użytkownika systemów komputerowych, ze szczególnym uwzględnieniem specyficznej roli interfejsów graficznych i multimedialnych oraz podstawowe narzędzia informatyczne wykorzystywane do budowy interfejsów graficznych i publikacji klasycznych. Laboratorium Na laboratorium studenci nabywają umiejętności wykorzystania narzędzi wspomagających tworzenie grafiki, publikacji klasycznych i multimedialnych interfejsów użytkownika. 24 TREŚCI PROGRAMOWE Wykłady 1. Wykład wprowadzający. Znaczenie grafiki w projektowaniu interfejsów użytkownika 2. Przegląd zastosowań grafiki komputerowej. (M1) 3. Podstawowe techniki w grafice komputerowej. (M1) 4. Systemy grafiki. (M1) 5. Schemat logiczny systemów realizujących zadania graficzne. (M1) 6. Teoria i praktyka światła i barwy: powstawanie wrażenia barwy, modele kolorów, system zarządzania kolorem. (M2) 7. Podstawy projektowania graficznego: zasady kontrastu, stosowanie koloru, elementy typografii. Programy edycyjne poligrafii. (M2) 8. Modelowanie, wizualizacja modeli 3D i symulacja w grafice komputerowej. (M3) 9. Multimedia i programy służące do projektowania aplikacji multimedialnych. (M4) 10. Interfejs użytkownika. (M5) 11. Interaktywność interfejsu użytkownika. (M5) 12. Algorytm interakcji. (M5) 13. Programowanie aplikacji graficznych 2D: przegląd najpopularniejszych bibliotek graficznych GD i bibliotek API. (M6) 14. Narzędzia wspomagające wizualne tworzenie graficznych interfejsów. (M6) 15. Zdalne (sieciowe) interfejsy użytkownika. (M6) 16. Projektowanie i testowanie użyteczności interfejsów użytkownika. (M6) 17. Wykład podsumowujący. Test kompetencyjny. 25 Laboratorium Projektowanie multimedialnych interfejsów użytkownika systemów komputerowych: 1. Wykorzystanie edytorów grafiki rastrowej. Projekt 1 Wykonanie retuszu i koloryzacji zdjęcia przy pomocy wybranego edytora grafiki rastrowej 2. Wykorzystanie edytorów grafiki wektorowej. Projekt 2 Wykonanie projektu elementów identyfikacji graficznych przy z wykorzystaniem wybranego edytora grafiki wektorowej. 3. Integracja edytorów grafiki rastrowej i wektorowej w realizacji złożonych projektów graficznych. Projekt 3 Projekt złożonej grafiki zawierającej elementy budowane przy pomocy edytorów grafiki rastrowej i wektorowej – projekt kalendarza. 4. Projektowanie prostych publikacji – zasady kompozycji pracy dyplomowej. Projekt 4 Projekt wielostronicowej publikacji zawierającej: stronę tytułową, stopkę redakcyjną, ilustracje, wykresy, tabele, bibliografię, spis treści, spis rysunków, wykresów i tabel. 5. Wykorzystanie języków znacznikowych z rodziny HTML i ich edytorów. Projektowanie stron internetowych jako zdalnych interfejsów użytkownika systemów komputerowych. Projekt 5 Projekt zdalnego interfejsu użytkownika w postaci witryny internetowej 26 WYKAZ LITERATURY PODSTAWOWEJ I UZUPEŁNIAJĄCEJ Literatura podstawowa 41. Adobe Creative Team, Adobe Photoshop CS4/CS4 PL. Oficjalny podręcznik., Helion, Gliwice 2009 42. Foley J. D., van Dam A., Feiner S. K., Hughes J. F., Philips R. L.: Wprowadzenie do grafiki komputerowej, WNT, Warszawa, 2001. 43. Schultz D., Cook C., HTML, XHTML i CSS. Nowoczesne tworzenie stron WWW, Helion, Gliwice 2008 44. Wrotek W., Po prostu CorelDraw Graphics Suite X4, Helion, Gliwice 2009 Literatura uzupełniająca 1. Adobe Creative Team, Adobe Dreamweaver CS4/CS4 PL. Oficjalny podręcznik, Helion, Gliwice 2009 2. Eckel B, Thinking in Java, Helion, Gliwice 2009. 3. Frankowski P., CMS. Jak szybko i łatwo stworzyć stronę WWW i zarządzać nią, Helion, Gliwice 2007 4. Jankowski M., Elementy grafiki komputerowej, WNT, 2006. 5. Kalbach J., Projektowanie nawigacji strony WWW. Optymalizacja funkcjonalności witryny, Helion, Gliwice 2008 6. Murdock K.L.: 3ds Max 2010. Biblia, Helion, Gliwice 2010 7. Schafer S. M., HTML, XHTML i CSS. Biblia., Helion, Gliwice 2009 OPIS PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU Nazwa przedmiotu: INŻYNIERIA DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki 27 Nazwa kierunku studiów: Nazwa specjalności studiów: Informatyka - cały rok Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: - podstawy programowania Umiejętność obsługi komputera, dowolnego systemu operacyjnego i połączeń internetowych na średnio zaawansowanym poziomie. Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: Wykład: RAZEM: 50E godzin Ćwiczenia: Laboratorium: 20 godzin 30 godzin Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: Seminarium: - - - - - Rok: II Semestr: III Metody dydaktyczne: Wykład Definicje pojęć dotyczących tematu. Pokaz oprogramowania i demonstracja jego wykorzystania w inżynierii oprogramowania. Wykorzystanie środków audiowizualnych Na portalu internetowym http://edu.pwsz.wloclawek.pl są udostępnione treści wykładowe i przykładowe zadania. Laboratorium Analiza przypadków w postaci przykładowych dokumentów. Tworzenie przykładowych dokumentów i ich przetwarzanie. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Wykład Egzamin z treści wykładu w formie do uzgodnienia ze studentami. Laboratorium Zaliczenie zajęć laboratoryjnych: Ocena prawidłowości wykonania ćwiczeń laboratoryjnych obejmujących zagadnienia. Ocena umiejętności analizy przykładowych programów oraz synteza programów o podobnej złożoności. Ocena aktywności na zajęciach Ocena zakresu prac wykonanych w ramach zadań wariantowych ECTS: 5 Nazwiska i imiona osób prowadzących: - dr inż. Zbigniew Filutowicz mgr inż. Marcin Kolibabka 28 Założenia i cele przedmiotu: WYKŁAD: Celem wykładu jest przekazanie wiedzy niezbędnej na etapie tworzenia, przetwarzania, składowania i przesyłania dokumentów w postaci plików elektronicznych. Główny nacisk jest położony na umiejętności praktyczne używania dokumentów elektronicznych z uwzględnieniem różnych formatów ich zapisu, metod ich przetwarzania i technik ich składowania. LABORATORIUM: Celem laboratorium jest uzyskanie umiejętności obsługi oraz wykorzystania komercyjnego oprogramowania narzędziowego i użytkowego do przetwarzania dokumentów elektronicznych oraz praktycznych technik stosowanych do składowania dokumentów elektronicznych. Istotnym celem laboratorium jest także zdobycie umiejętności analizy, projektowania i wdrażania procedur obiegu dokumentów w firmach. Treści programowe: WYKŁAD: 1. Historia dokumentów i ich obiegu od czasów starożytnych. 2. Analiza, projektowanie i wdrażanie procedur obiegu dokumentów w firmach 3. Dokumenty HTML 4.01 i 5 oraz CSS, JavaScript i DOM, DHTML 4. AIR Adobe i MS SilverLight jako przykłady dokumentów dynamicznych 5. Dokumenty XML i ich walidacja składniowa i strukturalna 6. Wybrane aplikacje XML 7. Format danych JSON 8. W3C Compound Document Formats (CDF) 9. Format UNICODE kodowania znaków narodowych i jego implementacje 10. Dokumenty pakietów biurowych. ODF (Open Document Format) oraz MS OpenXML. 11. Transformacje XSLT i obiekty formatujące XSL-FO 12. Format pdf Adobe 13. Formaty fla, swf i MXML Adobe 14. Kanały RSS i Atom 15. Format Latex 16. Przegląd oprogramowania narzędziowego do odczytu, edycji i przetwarzania formatów z jednego na inne 17. Formaty znakowe, binarne i metody kompresji. 18. Podpis elektroniczny dokumentów 19. Metody składowania dokumentów elektronicznych 29 20. Typografia dokumentów elektronicznych 21. Interaktywność dokumentów elektronicznych 22. Standaryzacja dokumentów elektronicznych 23. EDI elektroniczna wymiana dokumentów. LABORATORIUM: W ramach laboratoriów studenci mają możliwość nabycia praktycznych umiejętności w zakresie inżynierii dokumentów elektronicznych. Analiza i rozwój przykładowych dokumentów. Studenci zapoznają się i uzyskują sprawności dotyczących przetwarzania i magazynowania dokumentów elektronicznych. Studenci poznają oprogramowanie użytkowe do przetwarzania dokumentów elektronicznych oraz wykonują zadane ćwiczenia z wykorzystaniem oprogramowania narzędziowego i użytkowego. Studenci przeprowadzają analizy porównawcze różnych formatów magazynowania dokumentów elektronicznych dla potrzeb komercyjnych. Treści programowe laboratorium ściśle odpowiadają treściom wykładu. W trakcie laboratoriów studenci następujące projekty dokumentów: 1. Walidacja strukturalna i składniowa dokumentów XML 2. Rendrowanie dokumentów XML z wykorzystaniem CSS 3. Edycja dokumentów HTML i ich walidacja 4. Projekt dokumentów DHTML z wykorzystaniem języka JavaScript 5. Projektowanie aplikacji XML na przykładzie SVG 6. Transformacja XSLT dokumentów XML. Literatura podstawowa: 1. R. Huddleston, XML, niebieski podręcznik, Helion 2008. 2. Dziewoński M., OpenOffice.ux.pl 2.0, „Helion”, Gliwice 2005 3. Ray E.T., Nauka języka XML, Wyd. Read Me, Warszawa 2001 4. R. York, Gotowe rozwiązania CSS, Helion, 2006. Literatura uzupełniająca: 1. Diller A., Latex wiersz po wierszu, „Helion”, Gliwice 2001. 2. Holzner S., Sekrety RSS, „Helion”, Gliwice 2007. 30 Nazwa przedmiotu: JĘZYKI I PARADYGMATY PROGRAMOWANIA Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Nazwa specjalności studiów: Informatyka - sieci komputerowe i telekomunikacja - grafika komputerowa i aplikacje internetowe - systemy informatyczne i bazy danych Algorytmy i złożoność obliczeniowa, Podstawy programowania Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: Seminarium: 60 30 - 30 - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład Ćwiczenia: Laboratorium: Seminarium: - - - - - Rok: II Semestr: III Metody dydaktyczne: W trakcie wykładu przedstawiana jest teoria z zakresu programowania obiektowego, ilustrowana kodami źródłowymi programów, prezentacją ich kompilacji, wykonania i uzyskanymi wynikami. Ćwiczenia laboratoryjne polegają na samodzielnym tworzeniu i uruchamianiu przez studentów programów z zakresu materiału wykładowego oraz prezentacji wyników ich działania. Forma i warunki zaliczenia Egzamin pisemny lub ustny z treści przedmiotu oraz zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych polegające na analizie i ocenie tworzonych kodów źródłowych oraz poprawności ich wykonania. Wynikowa ocena z ćwiczeń jest średnią arytmetyczną ocen uzyskanych w czasie ćwiczeń, zaokrągloną do najbliższej regulaminowej oceny. przedmiotu: ECTS: 6 Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr hab. Adam Niewiadomski, prof. PWSZ Założenia i cele przedmiotu: WYKŁAD: 31 Celem wykładu jest zapoznanie studentów z paradygmatami programowania. Studentom przekazywana jest wiedza z zakresu programowania strukturalnego, programowania proceduralnego i programowania obiektowego. LABORATORIA: Studenci nabywają umiejętność projektowania i implementowania klas oraz wykorzystania mechanizmu dziedziczenia i polimorfizmu. Treści programowe: WYKŁAD: Przegląd języków i paradygmatów programowania. Definicje dotyczące pojęć programowania imperatywnego, deklaratywnego (declarative), funkcyjnego, logicznego, strukturalnego, proceduralnego, obiektowego, liniowego, aspektowego i inne. Programowanie niskopoziomowe i języki wysokiego poziomu. Programowanie funkcyjne, funkcje jako model programowania, mieszanie paradygmatu funkcyjnego z imperatywnym. Przykładowe języki programowania funkcyjnego Haskell i Lisp. Programowanie logiczne. Rachunek predykatów w Prologu. Mieszanie paradygmatu logicznego z imperatywnym. Programowanie obiektowe i komponentowe Deklarowanie i tworzenie tablic – typy odnośnikowe. Podstawowe operacje na tablicach. Tablice wielowymiarowe. Podstawy obiektowości. Klasy, pola i metody. Argumenty metod. Przeciążanie. Konstruktory. Dziedziczenie. Klasa rodzicielska i klasy potomne. Specyfikatory dostępu i pakiety. Przesłanianie metod i składowe statyczne. Klasy i składowe finalne. Dekompozycja algorytmów i projektowanie klas. Polimorfizm. Konwersje typów i rzutowanie obiektów. Konstruktory i klasy abstrakcyjne. Interfejsy. Tworzenie interfejsów. Implementowanie wielu interfejsów. Adaptery. Klasy wewnętrzne. Tworzenie klas wewnętrznych i dostęp do klasy zewnętrznej. Rodzaje klas wewnętrznych i dziedziczenie. Klasy anonimowe i zagnieżdżone. Programowanie wielowątkowe. Kontenery. Klasy kontenerowe i przeglądanie kontenerów. Typy uogólnione. LABORATORIA: Pisanie i uruchamianie programów przetwarzających tablice, a w tym tablice wielowymiarowe. Programy z zastosowaniem prostych obiektów. Programy ilustrujące przeciążanie metod. Programy z 32 zastosowaniem dziedziczenia klas. Programy wykorzystujące polimorfizm i interfejsy. Programy z wykorzystaniem kontenerów. (Formułowane założenia do budowanych programów odniesione są do różnych zagadnień praktycznych). Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: 1. Clocksin W. F., Mellish C. S., Prolog, programowanie, „Helion”, Gliwice 2003 2. Podręcznik do języka Haskell, http://pl.wikibooks.org/wiki/Haskell/Wersja_do_druku 3. Marcin Lis, Praktyczny kurs Java, Helion 2007. 4. Krzysztof Barteczko, Programowanie obiektowe i zdarzeniowe w Javie, Wydawnictwo PJWSTK 2005. Literatura uzupełniająca: 1. Bruce Eckel, Thinking in Java. Helion 2001. 2. Rebecca Wirfs-Brock, Alan McKean, Projektowanie obiektowe. Role, odpowiedzialność i współpraca, Helion 2006. Nazwa przedmiotu: Podstawy programowania Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów: - Określenie przedmiotów 4. Podstawy algorytmiki na poziomie maturalnym; wprowadzających wraz 5. Umiejętność swobodnej obsługi edytora tekstowego w z wymaganiami wstępnymi: środowisku Windows; 6. Sprawne poruszanie się po systemie plików środowiska DOS/Windows Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: 33 RAZEM: Wykład: 60 Ćwiczenia: Laboratorium: 60 Seminarium: - (projekt) Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: - Rok: I Metody dydaktyczne: Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Ćwiczenia: Semestr: I i II Laboratorium: - Seminarium: - ECTS: 4+8 Wykłady prowadzone są na zasadzie pokazywania technologii „na żywo”, z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego. Programy i zastosowania omawianych technik powstają na żywo w trakcie wykładu, a słuchacze mogą dynamicznie modyfikować założenia. Wszelkie techniki i przykłady demonstrowane na wykładach są na bieżąco umieszczane w portalu edukacyjnym. Wymagane jest przygotowanie teoretyczne do wykładu poprzez lekturę teorii „książkowej” zadanej przez wykładowcę. Ćwiczenia laboratoryjne polegają na samodzielnym uruchamianiu przez studentów przykładów omawianych w trakcie wykładu, a następnie tworzeniu własnych rozwiązań zgodnie z założeniami danego tematu. Wiedza teoretyczna wymagana od studentów jest weryfikowana poprzez przeprowadzanie trzech testów komputerowych. Oceną końcową jest średnia arytmetyczna zdobytych ocen. Każda z ocen cząstkowych musi być pozytywna. Wiedza praktyczna i przygotowanie do kolejnych zajęć jest oceniane na podstawie weryfikacji samodzielnie realizowanych projektów programistycznych. Każdy ze studentów otrzymuje pięć ocen z ćwiczeń praktycznych. Oceną końcową jest średnia arytmetyczna zdobytych ocen cząstkowych. Każda z ocen cząstkowych musi być pozytywna. Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr inż. Rafał Grzybowski, dr inż. Dariusz Puchała 34 Założenia i cele przedmiotu: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z tworzeniem prostych programów w języku Java przy zastosowaniu odpowiedniego środowiska do edycji kodu źródłowego, zarządzania nim i uruchamiania. W czasie zajęć przedstawiane są właściwości języka i jego składnia na przykładach programowania podstawowych algorytmów przetwarzania zmiennych skalarnych, tablic i łańcuchów. Studenci nabywają umiejętności w zakresie rozumienia programów napisanych w języku programowania imperatywnego oraz praktycznego tworzenia, uruchamiania i weryfikacji poprawności prostych programów. Treści programowe: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Pojęcie algorytmu: Obiektowe modelowanie dziedziny Odnajdywanie klas pojęciowych Odnajdywanie powiązań Dodawanie atrybutów Obiekty i ich stan Wiązania klas i obiektów Reprezentacja liczb w komputerze: Środowiska programistyczne, czyli warsztat inżyniera informatyka Elementy leksykalne Javy Elementy składniowe Javy Typy danych; Zmienne i wyrażenia; Definiowanie klas; Modyfikatory dostępu; Obiekty Składnia i semantyka instrukcji Instrukcja pusta; Instrukcja przypisania; Instrukcja złożona; Instrukcja warunkowa; Instrukcja pętli; Funkcje i procedury: składnia i semantyka; sposoby przekazywania parametrów: przez wartość i przez zmienną; widoczność zmiennych w zagnieżdżonych procedurach; funkcje i procedury w kontekście metod języka Java Dziedziczenie i interfejsy obliczenia skończone i nieskończone Graficzny interfejs użytkownika Java Foundation Classes; Pierwszy program z interfejsem graficznym; Układ komponentów; Obsługa zdarzeń; Wygląd i zachowanie aplikacji Obsługa sytuacji wyjątkowych System wejścia/wyjścia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: 1. B. Eckel, Thinking in Java, Edycja polska, Prentice Hall, wydanie 4, 2006. 2. Cay S. Horstmann, Gary Cornell ,Java 2. Podstawy, Helion, ISBN: 83-7197-984-3 Literatura uzupełniająca: 1. Brett D. McLaughlin, Gary Pollice, David West, Head First Object-Oriented Analysis and Design. Edycja polska, Helion, ISBN: 978-83-246-0965-9 2. J . Gosling, B. Joy, G. Steele, G. Bracha, Java Language Specification, Addison-Wesley Professional, wydanie 3, 2005. 3. Wstęp do programowania systematycznego, N.Wirth, Wydawnictwa Naukowo - Techniczne 1999. 4. Elementy analizy algorytmów, L. Banachowski, A.Kreczmar, Wydawnictwa Naukowo - Techniczne 1987. 5. Projektowanie programów poprawnych i dobrze zbudowanych, S.Alagić, M.Arbib, Wydawnictwa Naukowo - Techniczne 1982. 35 Nazwa przedmiotu: Inżynieria oprogramowania Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami sieci komputerowe i telekomunikacja grafika komputerowa i aplikacje internetowe systemy informatyczne i bazy danych programowanie, sieci komputerowe i grafika komputerowa Wymagania wstępne – znajomość podstawowego materiału z programowania obiektowego wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 60 Wykład: 30 Ćwiczenia: Laboratorium: 30 Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: Rok: II Metody dydaktyczne: Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Ćwiczenia: Semestr: IV Laboratorium: - Seminarium: - ECTS: 7 Wykład: Podczas wykładu omawiane są zagadnienia związane z analizą, projektowaniem i tworzeniem oprogramowania spełniającego kryteria wysokiej jakości. Sprawdzenie wiedzy z zakresu przedmiotu zakończone jest egzaminem, w którym oprócz pytań testowych student rozwiązuje zadania praktyczne. Laboratorium: Szczególny nacisk kładzie się na zdobywanie umiejętności pracy w grupie przy tworzeniu wspólnego projektu systemu informatycznego. Studenci samodzielnie pracują nad własnym projektem systemu informatycznego. Cała grupa ma do wykonania jeden system informatyczny podzielony na kilka modułów. Szczególną uwagę zwraca się na pracę zespołową. Studenci budują model systemu, a następne częściowo go implementują w wybranym przez siebie języku programowania, np. C++, Java oraz przygotowują dokumentację tego systemu. Wynikową ocenę z części wykładowej stanowi ocena uzyskana na egzaminie. Wynikową oceną z laboratorium jest średnią arytmetyczną ocen uzyskanych w czasie trwania zajęć laboratoryjnych, zaokrąglona do najbliższej regulaminowej oceny. Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr inż. Agnieszka Duraj 36 Założenia i cele przedmiotu: Wykład Przedstawienie zagadnień związanych z inżynierią oprogramowania. Laboratorium: Celem zajęć laboratoryjnych jest wykształcenie u studentów nawyków logicznego, sprawnego i praktycznego stosowania inżynierii oprogramowania . Celem przedmiotu jest nabycie przez studenta umiejętności i kompetencji w następującym zakresie: projektowania oprogramowania zgodnie z metodyką obiektową; wybierania narzędzi wspomagających budowę oprogramowania; doboru modelu procesu wytwarzania oprogramowania do specyfiki przedsięwzięcia; specyfikowania wymagań dotyczących oprogramowania; opracowywania planu przedsięwzięcia dotyczącego budowy oprogramowania; Treści programowe: Wykład 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. Zadania inżynierii oprogramowania. Narzędzia CASE i ich rola w procesie tworzenia oprogramowania. Modele cyklu życia oprogramowania. Etapy tworzenia oprogramowania obiektowego na przykładzie kaskadowego modelu cyklu życia oprogramowania. Usytuowanie analizy obiektowej i projektowania w procesie tworzenia oprogramowania. Dokumentacja produktu programistycznego. Narzędzia i środowiska wytwarzania oprogramowania. Procesy wytwarzania oprogramowania. Wymagania i ich specyfikacja. Walidacja i testowanie oprogramowania. Metodyki obiektowe służące do analizy i projektowania systemów informatycznych, np. OMT, OOA/OOD, OOAD, OOSE. Szczegółowe omówienie metodyk na przykładzie języka UML (Unified Modelling Language). Aspekty i zasady modelowania obiektowego. Bloki konstrukcyjne języka UML. Elementy strukturalne, czynnościowe, grupujące i komentujące języka UML. Związki pomiędzy elementami. Rodzaje diagramów. Architektura UML. Diagram klas i diagram obiektów. Modelowanie związków pomiędzy elementami systemu. Rodzaje klasyfikatorów. Diagram przypadków użycia. Interakcje i diagramy interakcji. Diagram sekwencji a diagram komunikacji. Diagram czynności. Akcje, czynności. Zdarzenia, sygnały, maszyny stanowe. Diagram stanów. Modelowanie upływu czasu. Modelowanie wyjątków. Interfejsy. Procesy i wątki. Modelowanie procesów współbieżnych. Klasa aktywna i obiekt aktywny. Modelowanie komunikacji międzyprocesowej. Komponenty i węzły. Diagram komponentów i diagram wdrożeń. Wzorce i zręby. Systemy i modele. Diagram pakietów. Diagram przeglądu interakcji. Diagram strukturalny. Diagram harmonogramowania. Meta-model UML. Wzorce projektowe. Kategorie wzorców projektowych. Omówienie przykładowych wzorców. Laboratorium: Studenci samodzielnie pracują nad własnym projektem systemu informatycznego. Cała grupa ma do wykonania jeden system informatyczny podzielony na kilka modułów. W związku z tym zwraca się szczególną uwagę na pracę zespołową. Studenci budują model systemu, a następne częściowo go implementują w wybranym przez siebie języku programowania, np. C++, Java oraz przygotowują dokumentację tego systemu. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: 1. 2. 3. 4. Beynon-Davies P.: Inżynieria systemów informatycznych, WNT, 1999 Yourdon E., Argila C.: Analiza obiektowa i projektowanie, Przykłady zastosowań, WNT, 2000 Sommerville I.: Inżynieria oprogramowania, WNT, 2003 Booch G., Rumbaugh J., Jacobson I.: UML - przewodnik użytkownika, WNT, 2002 37 5. 6. 7. 8. Schmuller J.: UML dla każdego, Helion, 2002 Fowler M, Scott K.: UML w kropelce, LPT 2002 Shalloway A., Trott J. R.: Projektowanie zorientowane obiektowo - Wzorce projektowe, Helion, 2002 Gamma E., Helm R., Johnson R., Vlissides J.: Design Patterns: Elements of Reusable Object-Oriented Software, WNT, 2006 Nazwa przedmiotu: Prowadzenie projektów informatycznych Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Informatyka Nazwa specjalności studiów: Informatyka Określenie przedmiotów wprowadzających wraz - Bazy danych - Projektowanie systemów informatycznych z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 30 Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: 30 Projekt: Seminarium: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: Projekt: Seminarium: Rok: II Semestr: IV ECTS: Metody dydaktyczne: Zajęcia laboratoryjne z wykorzystaniem oprogramowania MSProject 2010PL Forma i warunki zaliczenia Zadanie realizowane przez cały semestr, składające się z 5 części, przedmiotu: oddawane w formie elektronicznej na ostatnich zajęciach Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr inż. Zbigniew Wiśniewski Założenia i cele przedmiotu: Celem zajęć jest nabycie przez studentów umiejętności wykorzystania narzędzi wspomagających planowanie i realizację projektów informatycznych. Treści programowe: 1 Cykl realizacji przedsięwzięć informatycznych w ramach zarządzania projektami Trójkąt zarządzania projektem, Projekt przedsięwzięcia: cele główne, cechy funkcjonalne systemu (aplikacji), szacowany zakres, produkty, czas realizacji, koszt 2 Środowisko MSProject 2010PL, ustawienia Parametry projektu 38 Kalendarz projektu Planowanie ręczne i automatyczne Etapy, zadania, podzadania 3 Podział zadań na etapy i pakiety zadań Dekompozycja pakietów roboczych Struktura podziału pracy Szacowanie czasów trwania - sposoby szacowania, wybór właściwej metody Zadania sumaryczne - szacowanie czasów trwania 4 Zadania cykliczne Kamienie milowe Zależności czasowe, związki przyczynowo – skutkowe Ograniczenia czasowe zadań 5 Definiowanie zasobów pracy Zasoby materiałowe Zasoby kosztowe 6 Problematyka deficytu zasobów Przydzielanie zasobów do zadań Równoważenie obciążenia pracą Metody korygowania nadmiernych alokacji 7 Realizacja projektów Śledzenie projektów Ocena wydajności Aktualizacja postępów 8 Raportowanie kosztów Raportowanie harmonogramów i zasobów Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: [1.] B. Biafore: Microsoft Project 2007PL-Nieoficjalny podręcznik, Helion 2009 [2.] K. Subieta: Wprowadzenie do inżynierii oprogramowania, PJWSTK 2003 Literatura uzupełniająca: [1.] S. Szejko (red): Metody wytwarzania oprogramowania, Mikom 2002 Nazwa przedmiotu: Problemy zawodowe i społeczne informatyki Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Nazwa specjalności studiów: Informatyka - 39 Określenie przedmiotów brak wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: Wykład: 30 RAZEM: 30 Ćwiczenia: - Laboratorium: - Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: Wykład: - RAZEM: Rok: I 2010/2011 Ćwiczenia: - Laboratorium: - Semestr: I Seminarium: - ECTS: 3 Metody dydaktyczne: wykład (z dyskusją) Forma i warunki zaliczenia Praca pisemna (esej) na zadany temat, aktywność podczas przedmiotu: moderowanej dyskusji w czasie wykładu. Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr hab. Andrzej Kobyliński, prof. PWSZ Założenia i cele przedmiotu: Zapoznanie studentów ze społecznymi i zawodowymi problemami, na jakie napotykają użytkownicy informatyki, a przede wszystkim informatycy w swej codziennej pracy. Przejście do społeczeństwa informacyjnego. Odpowiedzialność profesjonalistów wiążąca się z wykorzystywaniem i budowaniem systemów informatycznych. Problemy etyczne i prawne, związane głównie z własnością intelektualną i prawem patentowym. Treści programowe: 19. Społeczeństwo informacyjne. 20. Problemy zawodowe: specjalności informatyczne, zarobki, miejsca pracy. 21. Kluczowe umiejętności i predyspozycje pracownika IT. 22. Odpowiedzialność zawodowa. 23. Etyka informatyczna; kodeksy etyczne i postępowania zawodu informatyka (PTI, NTIE, DiS, IEEE-CS/ACM, AIS). 24. Internetowy savoir-vivre, zachowania sprzeczne z netykietą. 25. Prawne podstawy ochrony prywatności; prawa i obowiązki podmiotu danych osobowych. 26. Prawa autorskie w społeczeństwie informacyjnym (majątkowe i osobiste). 27. Licencje i patenty na oprogramowanie. 28. Podpis elektroniczny. 29. Ryzyko i odpowiedzialność związane z systemami informatycznymi. 30. Zagrożenia w społeczeństwie informacyjnym. 31. Przestępstwa komputerowe i ich prawna klasyfikacja (wyroki sądowe). 40 32. Zmiany społeczne związane z telepracą. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: ― Społeczeństwo informacyjne – problemy rozwoju, red. A. Szewczyk, Difin, Warszawa 2007 (fragmenty). ― Społeczeństwo informacyjne, red. J. Papińska-Kacperek, WN PWN, Warszawa 2008 (fragmenty). ― Piotr Waglowski, Prawo w sieci. Zarys regulacji Internetu, Helion 2005. Literatura uzupełniająca: ― Źródła internetowe. Nazwa przedmiotu: Systemy operacyjne Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: INSTYTUT NAUK SPOŁECZNYCH I INFORMATYKI Przedmiot przeznaczony do realizacji w: ZAKŁADZIE INFORMATYKI Nazwa kierunku studiów: INFORMATYKA Nazwa specjalności studiów: Obowiązkowy Określenie przedmiotów Brak wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 20 Wykład: - Ćwiczenia: - Laboratorium: 20 Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Rok: II Wykład: 2011/2012 Metody dydaktyczne: Ćwiczenia: Semestr: IV Laboratorium: letni Seminarium: - ECTS: Prowadzenie zajęć metodą projektową, polegającą na demonstrowaniu rozwiązywania praktycznych zadań projektowych. Omawianie przykładowych przypadków zastosowań różnych rozwiązań technicznych istotnych w 41 administracji systemem operacyjnym Linux. Forma i warunki zaliczenia Podstawą uzyskania zaliczenia z laboratorium jest przedmiotu: oddawanie na czas sprawozdań z zadań wykonywanych na zajęciach. Ocena końcowa jest średnią z ocen za wszystkie sprawozdania. Nazwiska i imiona osób prowadzących: mgr inż. Bartosz Popławski 42 Założenia i cele przedmiotu: Zajęcia przedstawia rolę i zasadę działania systemów operacyjnych. Omawiane są podstawowe zadania systemu: szeregowanie procesów, zarządzanie pamięcią i wejściem-wyjściem. Przedstawione są również zagadnienia implementacyjne (w tym konstrukcja systemu plików). Zakres materiału obejmuje korzystanie z systemu UNIX/Linux, zarówno na poziomie powłoki, jak i na poziomie programisty systemowego. Treści programowe: 1. Instalacja oraz użytkowanie maszyny wirtualnej na przykładzie VM Virtual Box, 2. Instalacja systemu Linux na przykładzie dystrybucji Debian Linux, 3. Elementy konfiguracji systemu, 4. Dodawanie nowego użytkownika, 5. Ustawianie i konfiguracja hasła, 6. Wiersz poleceń i powłoki, 7. Najważniejsze polecenia systemu, 8. Konfigurowanie Apt, 9. Konfigurowanie SSH, 10. Instalacja wybranych pakietów, 11. Instalacja wybranych pakietów, 12. Instalacja i konfiguracja programu Samba, 13. Instalacja i konfiguracja serwera ftp, 14. Instalacja i konfiguracja serwera poczty, 15. Instalacja i konfiguracja serwera www, 16. Praca w środowisku graficznym. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: 1. Silberschatz, P. Galvin, G. Gagne, Podstawy systemów operacyjnych, WNT 2006. 2. A.S. Tanenbaum, Strukturalna organizacja systemów komputerowych, Helion 2006. 3. M. Rochkind, Programowanie w systemie UNIX dla zaawansowanych, WNT 2007. Literatura uzupełniająca: 1. Łukasz Kołodziej, Debian Linux. Ćwiczenia, Helion, 2008. ………………………………… PODPIS WYKŁADOWCY 43 Nazwa przedmiotu: Technologie Sieciowe Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: INFORMATYKA Nazwa specjalności studiów: Określenie przedmiotów Podstawy programowania wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: 30 Wykład: Ćwiczenia: Laboratorium: 30 Seminarium: - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: - Ćwiczenia: - Laboratorium: - Seminarium: - Rok: II Semestr: IV Metody dydaktyczne: W specjalnym serwisie internetowym są udostępnione treści i instrukcje do zadań laboratoryjnych wykonywanych przez studentów pod nadzorem prowadzącego zajęcia. Dodatkowo na laboratorium przeprowadzane jest praktyczne case study wybranych zagadnień. Konieczność stałego wykorzystywania materiałów umieszczonych w sieci jest dodatkowym ćwiczeniem praktycznym. Zakończenie każdego ćwiczenia praktycznego (laboratoryjnego) jest uzupełnione testem komputerowym sprawdzającym wiedzę i umiejętności. Wszystkie ćwiczenia są tak dobrane, aby można je było wykonać w trakcie zajęć. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych odbywa się poprzez analizę sposobu wykonania poszczególnych zadań. Podstawą do oceny jest średnia arytmetyczna z testów kończących poszczególne zadania. Wyniki wszystkich testów muszą być pozytywne. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: ECTS: Nazwiska i imiona osób prowadzących: mgr inż. Daniel Filutowicz 44 Założenia i cele przedmiotu: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z teoretycznymi podstawami działania sieci komputerowych i z terminologią sieciową. Oczekuje się znajomości i zrozumienia modelu warstwowego sieci i podstawowych protokołów – HDLC, ATM, TCP/IP, Ethernet. Umiejętności zainstalowania prostej sieci komputerowej z wykorzystaniem narzędzi typu DHCP. Przesyłanie danych zaszyfrowanych narzędziami PGP. Treści programowe: 45. Cel i zastosowanie sieci komputerowych, podstawowe pojęcia i terminologia. 46. Architektura warstwowa sieci i protokoły, zasady współpracy warstw, model odniesienia ISO/OSI. Protokoły HDLC, PPP. 47. Transmisja danych w sieciach komputerowych. Charakterystyka przewodowych mediów transmisji – kabla koncentrycznego, skrętki, światłowodu. 48. Podstawy transmisji bezprzewodowej. Zagadnienia multipleksacji transmisji – technologie TDM, FDM, SONET, SDH. 49. Topologie sieci lokalnych (LAN). Techniki dostępu do medium na przykładzie sieci Ethernet (CSMA/CD), Token Ring, FDDI. 50. Standaryzacja w sieciach komputerowych i standardy IEEE 802.x. Łączenie sieci komputerowych. Sieci FR i ATM. 51. Wprowadzenie do architektury TCP/IP i Internetu, schemat komunikacji w intersieci TCP/IP. Protokoły TELNET, FTP, SMTP, HTTP. 52. Zagadnienia bezpieczeństwa sieci. Pakiety typu PGP. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: Tanenbaum A.: Computer Networks. Prentice Hall, 1996 Stallings W.: Data and Computer Communications. Prentice Hall, 2000. Literatura uzupełniająca: Comer Douglas E., Sieci komputerowe i intersieci. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000. Comer D. E.: Sieci komputerowe TCP/IP. Tom 1: Zasady, protokoły i architektura. WNT, Warszawa 1997.. Nazwa przedmiotu: Bazy danych Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Instytut Nauk Społecznych i Informatyki Przedmiot przeznaczony do realizacji w: Zakładzie Informatyki Nazwa kierunku studiów: Nazwa specjalności studiów: Informatyka systemy informatyczne i bazy danych 45 Nie są wymagane. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: 30 / 10e Laboratorium: Seminarium: 30 - Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych: RAZEM: Wykład: Ćwiczenia: - - Rok: II Semestr: III Metody dydaktyczne: Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Laboratorium: Seminarium: - ECTS: 7 Wykład: Wszelkie zagadnienia teoretyczne są omawiane w trakcie wykładów. Laboratorium: W serwisie Szkoły są udostępnione treści i instrukcje do zadań laboratoryjnych wykonywanych przez studentów pod nadzorem prowadzącego zajęcia. Wykłady: Egzamin z treści omawianych na wykładzie w formie uzgodnionej wcześniej ze studentami. Laboratorium: Zaliczenie ćwiczeń: Ocena prawidłowości wykonania ćwiczeń laboratoryjnych obejmujących zagadnienia omawiane na wykładzie Nazwiska i imiona osób prowadzących: dr inż. Wanda Gryglewicz- Kacerka – wykład, laboratorium 46 Założenia i cele przedmiotu: WYKŁAD: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami dotyczącymi systemów informatycznych i baz danych oraz modelami danych a w szczególności z relacyjnym modelem danych. LABORATORIUM: Umiejętność utworzenia bazy danych w oparciu o modelu relacyjny model danych. Umiejętność wyboru danych z wykorzystaniem języka SQL. Zapoznanie się z dostępnym narzędziem analizy danych i ich wizualizacji. Treści programowe: Wykład: Przechowywanie informacji, modele danych, modele baz danych, język komunikacji z bazą danych, właściwości relacyjnego modelu danych, integracja danych, normalizacja danych , bezpieczeństwo danych, narzędzia projektowania baz danych. Laboratorium: W ramach zajęć laboratoryjnych studenci będą wykorzystywać wiedze teoretyczną poznaną na zajęciach wykładowych. Demonstracja wybranego oprogramowania narzędziowego. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej: Literatura podstawowa: 1. Whitehorn Mark, Marklyn Bill: Relacyjne bazy danych, Helion, 2002 2. Hector Garcia-Molina, Jeffrey D. Ullman, Jennifer Widom:, Systemy baz danych. Kompletny podręcznik, Helion 2011/10 Literatura uzupełniająca: 1. Delobel C., Adiba M.: Relacyjne bazy danych, WNT, Warszawa 1989 47